DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
46ste Jaargang
Vrijdag 4 Mei 1923.
No. 13632.
Buien! KOEMARKT 4. Teleioon Inteieonmnmmü 85. Postbus39. piaatten "wordt'2'ia°lbeTAmT'lnÜTOnden'VeTdeeb^er'ïb^ "per tegel.
Abonnementen per 3 maanden 2.—, per week 15 cent, franco per Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent. iy|jj||ggj^ toegezonden. Incassokosten worden berekend.
TMt nummer bestaat uit twee bladen
TWEEDE BLAD
Binnenland.
Invoerverboden.
Het Hoofdbestuur van de Nederlansche
Maatschappij voor Nijverheid en Handel heeft
in een adres aan de Eerste Kaïfier onder de
v> aandacht van dat college gebracht, dat de alge-
meene vergadering van die Maatschappijn te
Utrecht gehouden, zich met algemeene stemmen
verklaard heeft tegen invoerverboden, om
dat de volkswelvaart daarbij niet gebaat is.
Het hoofdbestuur meent deze uitspraak in
herinnering te moeten brengen met het oog op
het door de Tweede Kamer aangenomen ont
werp tot tijdelijke beperking van den invoer van
schoenwerk.
Er wordt verder in het adres gezegd.dat
Nederland alleen door exporteeren zijn welvaarts
peil kan behouden, en dat export concurreerende
productiekosten vereischt. Als dit ontwerp een
maal is aangenomen, gaat het niet meer om de
beginselvraag en zal uitbreiding tot andere ar
tikelen een vraag zijn van utiliteit.
De leer- en wolindustrie lijdt eveneens onder
de valuta-concurrentie. Ook vallen hieronder
meubelen, geëmailleerde artikelen, draad en
kabels, juttezakken, aardewerk, muurtegels,
enz. Het zou zeker buitengewoon onrechtvaar
dig zijn, dan de andere in moeilijke omstandig
heden verkeerende industrieën niet te steunen
door invoerverboden. Doch elke uitbreiding moet
weer verhoogin'g van de kosten van levensonder
houd teii gevolge hebben.
Op deze gronden verzoekt genoemd hoofd
bestuur aan de Eerste Kamer het ontwerp te
verwerpen.
Tegen plaatselijke keuze.
Het Comité Tegen onmatige beperking onzer
drinkgewoonten (T.O.B.O.D.) is herleefd, nu
he voorstel-Rutgers tot wijziging der Drank
wet (plaatselijke keuze) opnieuw bij de Tweede
Kamer is ingediend. Indertijd had het aan de
Kamerleden een bundeltje bescheiden afdrukken
van artikelen enz. doen toekomen met de strek
king om te waarschuwen tegen drankbestrij
dingsmaatregelen waarvan het effect omgekeerd
is aan de verwacliLing. Het comité heeft nu
opnieuw aan de Kamerleden een dergelijk dos
sier doen toekomen, vermeerderd met de nieuw
ste gegevens omtrent de drooglegging van Ame
rika, een reeks van oordeelvellingen over dwang
maatregelen, de anti-verbodsbeweging in een
aantal landen enz.
Pas nog hoorde ik, dat een der C.-.H. leden van
den Raad van een onzer groote gemeenten, voor
zitter Was van een biljartclub in hotel N. Van de
10 candidaten der C.-.H. voor den Gemeenteraad
aldaar, waren 5 voorstanders v. openbaar onder-
Wijs.Met de gegevens, die ik u met dezen verstrek,
is dit gemakkelijk door u te controleeren.
En onze eigen gemeente Amersfoort
Eén der candidaten, die volgens de laatste Sta
tenverkiezing zeer veel lans heeft verkozen te
Worden tot lid van den raad onzer gemeente, is
bestuurslid eener neutrale .sc.hoolvereeniging al
hier.
Dit zijn voorbeelden uit het midden van het
land. Ik hoop, dat het elders beter zij
Het verheugde mij, toen verleden jaar in de
vergadering van het versterkt hoofdbestuur
bij de bespreking der candidaten, gevraagd Werd,
of één van dezen Wel voorstander was van chr.
onderwijs, daar men hem in het tegenovergestel
de geval meende niet te moeten aanbevelen.
Maar hoe dan zulke plaatselijke toestanden te
verklaren U begrijpt, dat wij, Chr. onderwijzers
Wel wat kopschuw gaan worden en ik mij luer
verre houd van zoo'n vereeniging.
Ik hoop en verwacht, dat ons hoofdbestuur
deze zaak ernstig zal overwegen en, indien moge
lijk, krachtig zal ingrijpen. Liever toch een
klein aantal mannen van beginsel, dan een groot
leger van meerderen, die het met het heilig
beginsel op een accoordje gooien.
Bé Heere beware onze Unie voor verwatering.
Kleingeestig.
De Amsterdamsche Raad heeft na een
langdurig debat besloten 20.000 beschikbaar
te stellen voor de samenstelling van een ten
toonstelling (22 tegen 16 stemmen).
Met 21 tegen 17 stemmen Werd daarop aan
genomen een crediet. beschikbaar te stellen van
f 50.000 ten behoeve van feestelijkheden ter
gelegenheid van het regeeringsjubileum van de
Koningin.
Belastingvermindering.
De Permanente Commissie in zake Belas
tingen, ingesteld door een aantal vercenigin-
gen, heeft een adres aan de Tweede Kamei
gezonden, om restaurants en koffiehuizen ten
aanzien van de personeele belasting gelijk te
stellen aan winkels, en aan hotels, restaurants
en koffiehuizen in seizoenbedrijf een vermin
derden aanslag, op te leggen.
Afgewezen.
Gedeputeerde Staten van Zuid-Holland heb
ben afwijzend beschikt op het verzoek van het
bestuur van den polder Gharlois (gemeente Rot
terdam) om afsluiting van de Wegen in dien pol
der voor vrachtauto's.
Oorlogstuig.
De Parijsche correspondent van het Hdbl.
seint aan dat blad
De Nederlandsche legatie te Parijs heeft aan
de Fransche bladen een démenti gezonden van t
bericht, dat telkens hier en daar weer opdook, als
zouden torpedo's, door de Fransche fabriek te
Saint Tropez voor de Nederlandsche marine
gemaakt, in werkelijkheid naar Duitschland gaan.
Bij den tekst van dit formeele démenti, dat
terecht van insinuaties spreekt, teekenl de Fi
garo aan, dat de artikelen in kwestie sinds onge
veer een jaar herhaaldelijk verschenen zijn. De
schrijvers wisten blijkbaar niet, dat de Nederland
sche marine torpedobooten en onderzeeërs be
zit voor de verdediging van de kusten van het
moederland en koloniën. Deze schepen hebben
zelfbewegende torpedo's noodig en het is 'n suc
ces voor de Fransche industrie, er de leverantie
van verkregen te hebben.De torpedo s, waarvan
sprake, is,zijn niet van het model en het kaliber,
bij de Duitsche marine in gebruik. Verder heeft
de Fransche minister van marine een zorgvuldig
onderzoek ingesteld, waarvan de conclusie luidt,
dat Whitehead torpedo's door de Fransche fa
briek voor de Nederlandsche regeering gemaakt,
zonder eenige mogelijken twijfel aan die regeering
geleverd zijn. Er blijft dus niets over, zoo besluit
deFigaro van deze geruchten die evenzeer kwaad
willig zijn voor Nederland als voor de Fransche
industrie en die het voorstellen, alsof Duitsch
land zich bij ons voorzag van aanvalswapenen,
die het thans zelf niet mag fabriceeren.
Gemengd Nieuws.
„Verheug u met beving."
De heer B. v.d. Kolk, hoofd der Christe
lijke School te Amersfoort, schrijft in „De
Nederlander het volgende ingezonden stuk,
dat zonder commentaar van de redactie is ge
plaatst
,,Na de verkiezing voor de Prov. Staten was
er een juichtoon in de gelederen der Christ.-Hist.
Unie. De aanwas bleek geweldig te zijn, terwijl
andere partijen óf gelijk bleven óf achteruit
gingen.
Het spijt mij echter, geachte Redactie, dat ik
niet medejuichen kon. En ik geloof, dat na ver
schillende gesprekken, Welke ik had met mannen,
vergrijsd in den dienst der Chr.-Hist. Unie, er
velen zijn onder die oud-gedienden, die met mij
uitroepen „Verheug u met beving.
Uw redactie heeft de beweging van mr. Mar-
chant, dat de oud-liberalen overliepen naar de
Chr.-Hist., krachtig bestreden. En toch. ik ge
loof, dat mr. Marchant gelijk heeft. Voor zoover
ik weet, blijkt de waarheid dezer bewering nog
niet in de gekozenen voor Kamer en Staten .Maar
we moeten ook dieper afdalen. Hoe is het in de
Kiesvereen. hoe met de C.-.H. leden van den
Raad
groot bedrag aan bankbiljetten en bons der natio
nale verdediging werd een prooi der vlambnen.
Het lijk van den ontvanger werd niet gevonden,
wel ontdekte men verkoolde beenderen.
Oorspronkelijk dacht men aan een ongeval
doch langzamerhand, vooral tengevolge van het
feit, dat een groot deel van het papieren geld
zelfs niet verkoold Werd teruggevonden, begon de
gedachte, dat hier wel een misdaad kon gepleegd
zijn, op te komen en half April werd plotseling
een jeneverstoker, Ayral, onder verdenking van
moord en diefstal in hechtenis genomen.
Tegen Ayral heeft men tot dusverre geen enkel
positief bewijs kunnen vinden, de verdenking
berust uitsluitend op supposities en de man houdt
vol, dat hij met de geheele zaak niets te maken
heeft. Hij heeft zelfs geweigerd een advocaat te
nemen, daar, naar hij zegt., zijn onschuld tc duide
lijk is om een rechtsgeleerde er iets aan te laten
verdienen.
Ondertusschen worden de nasporingen in het
verbrande postkantoor nauwkeurig voortgezet.
De laatste dagen heeft men in de puinhoopen
gevonden een Amerikaansch boksijzer, verkoolde
bons der nationale verdediging, een open slot, en
een afgesloten grendel. Wat men echter nog niet
gevonden heeft, is de schedel van den vermomd-
de. En toch zou deze vondst voor de politie van
het grootste belang zijn,daar de vermeende moor
denaar eenige maanden geleden een automatisch
pistool gekocht heeft, Wat een der sterkste sup
posities tegen hem vormt.
In justitieele kringen wordt reeds de vrees uit
gesproken, dat deze zaak zal moeten „gelasseerd
worden. In elk geval is Ayral een sluwe type, die,
zoo hij den moord bedreven heeft, de politie nog
heel wat werk zal geven, voor het wettelijk bewijs
geleverd is.
De drukte bij de Cup-final. De
Engelsche minister van Binnenlandsche Zaken
heeft het volgende verklaard omtrent de teo-
neelen, welke zich Zaterdag tijdens den voetbal
wedstrijd in het stadion van Wembley hebben
voorgedaan.
Bij onderzoek is gebleken, dat de ïegehng
voor het toelaten der bezoekers en voor het
handhaven van de orde op het terrein in han
den was van de autoriteiten der British Empire
Exhibition. Het aantal politieagenten, dat op
het terrein dienst deed, was geregeld in over
leg met de politieautoriteiten terwijl bovendien
nog zeer veel politieagenten, in reserve waren
gehouden. Op het terrein waren aanwezig 12
inspecteurs, 53 politie-sergeants en 530 agen
ten, een aantal, dat meer dan twee maal zoo
groot was als ooit bij een Cup Final in dienst
werd gesteld.
De Football Association zal morgen beslis
sen over de 2 h 3000 ingekomen eisclien tot
terugbetaling van entrée-gelden, ingediend door
bezoekers, die door het gedrang geen toegang
konden krijgen, ofschoon zij te voren reeds een
plaatskaart hadden gekocht.
De totale ontvangst van Zaterdag bedroeg
ongeveer 20.000 pond sterling. Bovendien ont
vangt de vereeniging nog tal van postwissels
van personen, die toegang kregen zonder dat
zij in de gelegenheid waren daarvoor te betalen.
Politie-dienst. Te New-York is een
internationale politieconferentie bijeen. De
hoofdcommissaris van politie En right heeft op
die conferentie voorgesteld dat een internationale
inlichtingendienst zou worden ingesteld, waarbij
de politie in deverschillendelanden zich onderling
op de hoogte zou houden van het doen en laten
van internationale misdadigers en bandieten
benden.
Tevens werd besloten aan de verschillende
regeeringen te adviseeren, het verkoopen en
koopen, het dragen,alsmede den invoer van re
volvers en automatische pistolen bij de wet te
verbieden en tevens door het invoeren van een
zware belasting den handel in patronen te be
perken.
Het aantal bedevaarten naar
Gourdes zal dit jaar weer bijzonder groot zijn.
Reeds zijn tusschen begin Mei en 7 October a.s.
86bedevaarten, welke op vastgestelde dagen zul
len plaats hebben, aangekondigd. Twee hon
derd drie en twintig treinen zullen noodig zijn,
om de pelgrims dezer 86 bedevaarten naarLour-
des te brengen.
Auto-bandieten. Te Marseille hebben
een tweetal auto-bandieten een stouten slag
geslagen. Omstreeks één uur in den. middag
dus op klaarlichten dag reden zij met hun wa
gen voor een groote juwelierszaak aan de Rue
Colbert aldaar. Een hunner, gewapend met een
hamer, die met een krant omwikkeld Was, sloeg
een groote spiegelruit stuk, waarachter briljan
ten en ringen uitgestald lagen, terwijl de andere
zich van een groote zilveren schaal, vol met
allerlei juweelen, meester maakte.
Daarna snelden beide indivuduen Weer naar
hun auto, maar zagen zich den Weg verepen
door een cordaten voorbijganger, die zich mir
nichts dir nichts op één der bandieten wierp.
Bij het handgemeen, dat nu volgde, viel de
schaal met juweelen op den grond. Het toege
schoten personeel van de juWelierszaak kon
echter het grootste deel der kostbaarheden
weer bij elkaar grabbelen, terwijl de twee boe
ven met hun auto een goed heenkomen zoch-
en. Later Werd de auto in een naburige straat
onbeheerd teruggevonden.
Ontzettend oogenblik. Te Barry
in het graafschap Glamorgan is een politieagent
het slachtoffer geworden van een ongeluk, dat.
herinnert aan een hangen droom. Toen de agent
twee mannen achtervolgde, die hij van diefstal
verdacht, raakte hij met een zijner voeten be
klemd in de spoorrails. Op hetzelfde oogenblik
naderde langs hetzelfde spoor een trein. Ondanks
zijn wanhopige pogingen slaagde hij er met in,
zi n voet te bevrijden en de trein reed over dat
lichaamsdeel heen. Door de vreeselijke pijn ver
loor de man het bewustzijn, maar vóórdat bij
flauw viel, had hij nog de tegenwoordigheid van
geest op zijn politiefh.it te blazen, waardoor eeni
ge zijner collega's werden gewaarschuwd, die
toesnelden en den zwaargewonde naar het zie
kenhuis brachten. Zijn been moest daar natuunjk
afgezet worden.
Kerknieuws.
Reizen naar D u i t s c h 1 a n d. Het
blijkt ons, dat velen hier te lande meenen, dat
het nog moeilijk is een Duitsch visum te krijgen
voor 'n reis naar Duitschland. Al geruimen tijd
echter wordt aan Nederlanders die bona fide
voor zaken naar Duitschland willen, of aan hen
die het voor hun gezondheid of hun genoegen wil
len doen, zonder eenig bezwaar het visum ver
leend. Alleen lieden, die er heen wenschen te
gaan om op te koopen, de zgn. „Schieber" wor
den geweerd.
De moord te Ter A pel. Pieter de
Bruin, verdacht van den moord te Ter Apel,
is heden gevankelijk naar Winschoten over
gebracht.
De postkantoo r-inb raak. Het is ge
bleken dat de aangehouden B. de inbraak in
het postkantoor te Steenwijk gepleegd heeft.
De sleutel, waarmee hij de kluisdeur geopend
heeft, heeft hij later in het water geworpen. De
verdachte Z. heeft op den uitkijk gestaan. De
derde gearresteerde, die van de inbraak afwist,
heeft van het gestolen geld een paar duizend
gulden ten geschenke aangenomen.
't Kan verkceren. Volgens overleve
ring lag er tot ongeveer het jaar 1800 op de
markt te Borne een groote kei, die hinderlijk
werd voor het verkeer, waarom men besloot,
het gevaarte in den grond te laten zakken. Het
jubileums-comité aldaar heeft dezer dagen be
sloten, den steen weer op te delven. Na lang
peilen werd hij gevonden en blootgelegd hij zal
nu weldra naar boven Worden gebracht, als
jubileum-kei.
Geheimzinnige moord. Te Graulhet
(Fr.) brandde in den nacht van den eersten op
den tweeden Paaschdag een hulppostkantoor af,
waarbij de ontvanger om het leven kwam. Een
M i s 1 u k t. Men meldt uit Berlijn, dat de
politie gister een aantal jongelieden in hechtenis
heeft genomen, die het plan hadden opgevat,
luitenant Rossbach uit de gevangenis te bevrij
den. In den loop van den avond vonden verdere
arrestaties plaats, zoodat in het geheel 21 per
sonen op het politiebureau werden opgesloten.
In de woningen der arrestanten hebben huis
zoekingen plaats gehad. Liet bleek, dat vrijwel al
le gearresteerden lid van verboden organisaties
zijn. Zij zullen zich daarom voor de rechtbank te
verantwoorden hebben. Het feit, dat zij van plan
waren, Rossbach te bevrijden, is niet strafbaar,
aangezien de poging tot bevrijding van den lei
der van het gewezen vrijcorps nog niet was on
dernomen.
Kindersterfte. De Matin" publiceer
statistieken waaruit blijkt, dat de kindersteri e
in Frankrijk een keer ten goede neemt.
In Parijs was het sterftecijfer tusschen en
1 jaar in 1886 161 per 1000 in 1922 nog s ec -
80. Derhalve stierf in 1922 nog maar de i
van het aantal kinderen, dat in 1886 overleed
Voor heel Frankrijk was het sterft.ecij er
de kinderen in 1886 nog 167 per
tegen 111 in 19.0. Zt'
niet is toegenomen. Het sterlt J
i" iw-
kergebruik in gK»
Hylan steunt met
uit andere steden o.a. uit aym L
ten, dat de plaatselijke autoriteiten de boy
cotbeweging bevoor deden.
De Theresia-kapcl tc Lisieux.
Op denzelfden tijd, dat te Rome met groot-
sohc plechtigheid de beatificatie van Zuster
Theresia Werd afgekondigd; had bondag e
Lisieux onder toeloop van een groote schaa
eeloovigen de opening plaats Aan 1 I
mTukvvtkkend oogenblik Was het, toen het doek
Werd Weggenomen en men in een sanctuarium
JT waar een reliekschrijn van gebeeldhouwd
brons was opgesteld. Na de benedictie, mochten
de aanwezigen langs het kunstig gesmeed ijzeren
hekwerk dat de kapel afsluit defileeren. Des
avonds werd een plechtig lof gehouden.
Naar verluidt zullen ter gelegenheid van het
triduüm, dat 28, 29 en 30 Mei wordt gehouden
talrijke Fransche en buitcnlandsche pelgrims
overkomen.
Rechtzaken.
De infantcriekazerne te Haarlem.
Voor de civiele kamer van de Haarlemsclie
rechtbank hebben gisteren de pleidooien inzake
het proces tusschen de gemeente Haarlem en het
Rijn over de infanterie-kazerme aan de Kouden-
horn te Haarlem plaats gehad.
Voor de gemeente Haarlem trad op mr. V'P.
Vis, die betoogde, dat het billijk is, dat het Rijk
de kazernegebouwen weer aan de gemeente
teruggeeft, nu Haarlem geen garnizoen meer
heeft. Ten dienste van het garnizoen toch was het
gebouw gegeven.
Mc. J. H. f elders trad voorliet Rijk op. Deze
zcide, dat de kazernegebouwen aan het Rijk m
bruikleen zijn gegeven zonder beperkenc e c-
palingen. Ook thans acht de minister van ooi o0
het gebruik van de gebouwen voor militaire
doeleinden nog noodig.
Op 29 Mei zal het O. M. conclusie nemen,
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
