Het oude Kasteel.
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
FEUILLETON.
46ste Jaargang.
Dinsdag 5 Juni 1923.
No. 13657.
Bureau KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiëni 15 regels 1.75 j elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Buitenlandsch Nieuws.
DE NIEUWE DUITSCHE NOTA.
Naar de ,,N. R. Crt." verneemt, is de nieuwe
Duitsche nota aan de entente gereed. Om bij
zondere redenen zal zij echter eerst Woensdag
worden overhandigd. De rijkskanselier heeft den
tekst gisteravond aan de leiders van de partijen
voorgelezen. De vertegenwoordigers van de
coalitie verklaarden er zich accöord mede. Het
oordeel van de sociaal-democraten is npg niet
bekend.
Over den inhoud van de nota wordt medege
deeld, dat, er geen bepaald totaal bedrag en ook
geen bepaalde annuiteitcn in worden voorgesteld.
De nota wil de draagkracht van Duitschland
door een internationale commissie van deskundi
gen laten vaststellen. De voorstellen inzake de
waarborgen hebben de memorie van het rijks-
verbond van de Duitsche industrie tot grondslag.
Voorts wordt de verpanding van de inkomsten
van de douane en de spoorwegen als waarborg
aangeboden.
Van andere zijde wordt medegedeeld dat de
nota wel in een betaling in annuiteiten, en wel
van 1,2 tot 1,8 milliard, voorziet.
IN HET BEZETTE GEBIED.
De „Lok. Anz." meldt uit Bochum De direc
teuren van eenige mijnen uit het Roergebied
hebben opnieuw van de Franschen bevelen ont
vangen om de brandstoffenleverantie aan Fran-
rijk en België te hervatten. Met gevangenisstraf
fen tot 5 jaar werd gedreigd. De mijnen weigeren
echter kolen te leveren, zoodat tegen zes direc
teuren, bij den krijgsraad van Werden een proces
is ingeleid.
DE CONFERENTIE TE LAUSANNE.
Volgens berichten uit Angora is aan Ismet
Pasja te Lausanne opgedragen de geallieerden er
van in kennis te stellen, dat hij nog slechts 10
dagen te Lausanne kan blijven.
RUSLAND.
Officieel wordt uit Moskou gemeld, dat de
provincies Tzaritzin en Saratoff door hongers
nood geteisterd worden.
Van den anderen kant wordt bericht,dat in het
industriebekken van de Donetz het broodrant
soen, dat eiken dag aan de arbeiders wordt ver
strekt, en dat tot nu loe een kwart pond bedroeg,
tot een achtste pond is teruggebracht.
ENGELAND.
Men verwacht, dat lord Curzon Woensdag in
het Hoogerhuis een verklaring zal afleggen aan
gaande de buitenlandsche betrekkingen en den
toestand in het algemeen. Op zich zelf moet
natuurlijk aan een dergelijke officieele verkla
ring groot gewicht worden gehecht als zij komt
van den leider dier buiLenlandsche betrekkingen,
doch thans is zij van meer belang dan ooit, aan
gezien liet de eerste verklaring der regeering zal
zijn sedert het optreden van het nieuwe kabinet.
Bovendien verwacht men,dat de verklaring van
Curzon een opheldering zal brengen t. o. van de
eenigszins geheimzinnige bewoordingen, waarin
Baldwin zich gister tegenover een Fransch jour
nalist heeft uitgelaten, en waarin hij naar men
meent, tusschen de regels door te verstaan gaf,
dat Engeland zich ten aanzien van zijn houding
in het vraagstuk van de schadevergoeding vooral
zal laten leiden door de houding, welke Frankrijk
aan zal nemen t. o. van zijn schuld aan Engeland
AMERIKA.
Het departement van Financiën te Washing-
122
Lief moedertje is stil geworden Vader is nog
kras, maar oud, veel ouder in de laatste maanden.
Het viel mij vanmiddag op. Wij zaten onder de
grooten linden bij de slotgracht in het zonnetje.
Vader met den Bermenschen, zoo juist gebrachten
Nieuwsbode in de hand, Moeder in haar paar
se kleed en sneeuwwit mutsje naast hem, luis
terend naar de snippers en brokjes, die hij
haar voorlas, ik peinzend en verstrooid, als
naar gewoonte het hoofd vervuld met die ééne
groote vraag hoe te helpen toen wij ge
stoord werden
Frans de portier kwam op een draf aanloopen
achter hem Martijn en de Slotvoogd. Frans hield
een brief in de hand en zwaaide daarmede, als
wilde hij onze aandacht trekken. Hij was rood
van ontroering
„Uit Berlijn, van mijn zoon, Heer Dokter,"
riep hij ons al uit de verte toe-, „De Vrijheer
is
Vader had den brief al in handen en poogde
Joga's haricpooten te ontcijferen. Martijn en
de slotvoogd waren dichterbij gekomen. Ik
las groote bczorgheid op het gezicht van den
eersten.
ton heeft de bepalingen gepubliceerd betreffende
het hebben van sterken drank aan boord van
schepen, gebaseerd op den letterlijken tekst van
de beslissing van het Hoog Gerechtshof, volgens
Welke, schepen binnen de territoriale wateren
geen sterken drank aan boord mogen houden.
Behoudens de uitzonderingen voor alcoholi
sche dranken voor medicinale doeleinden, de
gebruikelijke hoeveelheden alcoholische dranken
voor de gezantschappen en de voorrechten
toegekend aan buitenlandsche oorlogsschepen,
veroorloven de bepalingen het bezit van sterken
drank niet.
Een ambtenaar van het departement van Fi
nanciën verklaarde, dat de beslissing van het Hof
letterlijk zal worden toegepast en dat tegemoet
koming aan de verzoeken van de buitenlandsche
mogendheden inzake verzachting der bepalingen
alleen kan worden verwacht van de Wetgevende
maatregelen van het nieuwe congres.
ALLERLEI.
Naar uit Arica wordt gemeld, hebben in Lima,
de hoofdstad van Peru, bij gelegenheid van een
plechtigheid, Waarbij de republiek onder de
bescherming van het H. Hart van Jezus Werd
gesteld, studentenbetoogingen plaats gehad, met
het doel tegen deze godsdienstige handeling te
protesteeren. Elf studenten werden gedood,
vele gewond.
Uit Sjanghai De kapitein van de Japan-
sche kanonneerboot Tusjimi zette een aantal
manschappen aan wal, die met Chineesche stu
denten in Ching-Shan in botsing kwamen, waar
bij drie dooden en vele gewonden vielen. Naar
men zegt, zijn deze relletjes, die zich later voor
het gebouw der Japansche legatie herhaalden, be
gonnen, toen troepen studenten en burgers een
Japansch stoomschip aanvielen.
Uit Manila Akbara, die beweert af te
stammen van Mohammed, heeft met duizenden
aanhangers den autoriteiten gedurende zeven
maanden het hoofd geboden. Hij en zijn aan
hangers Werden verleden week Vrijdag door
regeeringstroepen uiteengedreven, waarbij 53
der fanatici werden gedood. Achthonderd gaven
zich daarop over.
Uit Berlijn Naar de „Vorwarts" meldt,
deed de politie een inval ten huize van den ac
countant Friedrich Viol te Potsdam.Bij deze huis
zoeking werd een twintigtal kisten gevonden,
Welke vleeschconserven heetten te bevatten.
Bij nader onderzoek bleek de inhoud echter te
bestaan uit munitie en wapenen.
Wan Tsjeng Hsei, de eerste minister van
China, en Tao Joean Tsjing, de opperbevelheb
ber van de Chineesche vloot, zijn met de mail
boot uit, het Verre Oosten te Marseille aangeko
men, vanwaar zij zich naar Den Haag zullen
begeven.
Uit Berlijn. De arbeiders der electriciteits-
werken Rummelsburg und Oberspree eischten
gistermorgen van de directie een voorschot van
oO.OOO mark. Toen deze eisch van de hand werd
gewezen, legden zij onmiddellijk het werk neer.
Hierdoor is de stroomtoevoer, in het geheel Z.O.-
deel van Berlijn stopgezet. Ook de trams kunnen
niet rijden.
De arbeiders der andere gemeentelijke be
drijven moeten voornemens zijn zich bij deze
actie aan te sluiten. Ook de arbeiders van de
stedelijke gasfabriek te Spandau zijn gister
wegens een loongeschil in staking gegaan. De
noodzakelijke werkzaamheden worden evenwel
nog verricht.
Uit New Orleans (Louisiana). De berich
ten over een dreigenden burgeroorlog in Hon
duras worden bevestigd door de aankomst
Schrik niet. Erg is 't, maar alweer niet het
ergste. De Vrijgeer ligt te bed en slaapt rustig,
terwijl ik dit schrijf.
Zóó is 't gebeurd Graaf August van Strahleck
had den vorigen dag een weddenschap verloren
en moest tracteeren.
Met het mooie weer waren alle heeren in
den tuin van de officieren-sociëteit bijeen. Zij
waren juist van tafel opgestaan en nu aan het
kegelen. Wij wij liepen zoo wat in het achter
huis rond om bij de hand te zijn, als men ons
mocht noodig hebben, ook om wat te kijken en
te luisteren de heeren halen soms dolle
stukjes uit, als de tafel wat lang heeft ge
duurd.
Het kegelen vlotte goed dezen keerde
ballen gierden langs de gladde baan, dat het
een lust was om te zien, en ik boog mij juist
uit het raam om den Vrijheer te zien mikken,
Jonker Bodo is altijd een baas in het kegelen
geweest zoo zoetjes aan, zonder merkbare in
spanning, maar altijd raak, hoor! toen het
mij opviel, dat hij vanavond al bijzonder stroef
uit de oogen keek. Hij heeft zijn vioolijkheid
lang verleerd als hij van tijd tot tijd eens mee
doet met zijn kameraden en tot uitgelatenheid
overslaat, is dat heel wat anders dan vroolijk-
heid, maar zoo stroef als van avond had il<
hem in lang niet gezien. Het viel mij ook op, dat
hij Graaf August uit den weg ging. Deze scheen
dit niet te bemerken, maar hem te volgen
alhier van'tal van vrouwen-en kinderen, die
door de hoofden der gezinnen in veiligheid zijn
gebracht en buitenlands gezonden worden.
Uit Bern. Het voorstel in zake de heffing
van belasting op alcoholische dranken, binnens
lands vervaardigd uit vruchten en wijnen, is bij
de gehouden volksstemming door de meerder
heid der kantons met 360.000 tegen 260.000
stemmen verworpen.
-Uit Londen. In de bladen is thans het
bericht verschenen,dat er tusschen de regeeringen
van Frankrijk en Engeland overeenstemming
is bereikt in zake de nationaliteits-decreten voor
Tunis en Marokko, die onlangs in Den Haag door
het Int. Hof van Justitie werden behandeld.
Binnenland.
Bezoek van den Koning van Noorwegen.
Te IJ m u i d e n.
Reeds vroeg in den morgen waren de beide
torpedobooten Z 3 en Z 4 naar zee vertrokken
om het Noorsche pantserschip „Eindsvold"
waarop zich Koning Haakon bevond, aan de
grens van de territoriale wateren op te wachten,
en naar hier te begeleiden. Toen het pantser-
schip de haven binnenvoer, werden van het fort,
3.5 saluutschoten gelost en werd daar naast de
Nederlandsclie vlag ook die van Noorwegen gc-
heschen. De bevolking was naar het havenhoofd
geloopen en juichte hartelijk toen de Koning
zich aan dek vertoonde. De toegangen naar de
sluizen waren door politie afgezet.
Na geschut te zijn voer het Noorsche schip op
naar Amsterdam.
Te Amsterda m. In den vroegen morgen
was reeds in de buurt van den Dam en het Dam
rak te bespeuren dat het een bijzondere dag was.
H er en daar hingen reeds vlaggen die met het
uur vermeerderden.
Aan het Paleis was de wacht betrokken van
politietroepen te voet met de muziek van het
5e regiment uit Amersfoort.
Om even voor tienen kwam H.M. de Koningin
vergezeld van Prins Hendrik aan het C. Station
aan. In matigen draf werd naar den Dam gereden.
De muziek speelde het Wilhelmus waarna het
Koninklijke echtpaar op het balcon verscheen
terwijl de eerewacht het geweer presenteerde en
de menigte juichte.
Tegen half twaalf verlieten de vorstelijke per
sonen weer het Paleis om zich te begeven naar
de De Ruytcrkade ter begroeting van Z.M. den
Koning Haakon van Noorwegen. In het daar
door de gemeente ingerichte paviljoen hadden
zich reeds 'n groot aantal autoriteiten verzameld.
Daar waren de voorzitters der beide Kamers
der Staten-Generaal, de Ministers, hoofden der
departementen van algemeen bestuur, de vice-
president van den Raad van State, de Nederland-
sche Gezant te Christiania, de Commissaris
der Koningin in Noord-LIolland, de directeur van
het Kabinet der Koningin de procureur generaal
van het Gerechtshof te Amsterdam, de com
mandant derMarinete Amsterdam,de wethouders
de secretaris van Amsterdam, de eerste Stal
meester en de Kamerheer ceremoniemeester der
Koningin, terwijl met H.M. de Koningin meege
komen waren, de burgemeester van Amsterdam,
de Commandant van de Stelling den Helder, de
bevelhebber in de 4e Militaire Afdeeling de waar
nemend Grootmeesteres der Koningin, de chef
van Fir. Ms. Militair Huis, de grootmeester van
het Huis des Koningin, de te Amsterdam wonen
de Kamerheer in buitengewonen dienst van de
Koningin, de Adjudant van Dienst der Koningin
de Adjudant van den Dienst van den Prins en een
en tot mikpunt van zijn aardigheden te maken.
De Vrijheer deed met die grappen als met den
man zelfhij sloeg er geen acht op en behandelde
hein zooals een bulhond 't een kleinen keffer zou
doen. Lang, evenwel, moest 't niet meer duren
dat zag ik aan den rimpel tusschen zijn wenk
brauwen.
Nu was er 's morgens wat gebeurd, dat ik
eerst vertellen moet.
De oude Graaf van Strahleck was bij den
Vrijheer geweest en had hem al Ret geld terugge
bracht, dat zijn zoon, buiten hem om, telkens
en telkens had geleend en vergeten terug te
geven. Een groote som Daar lag een hoop goud
stukken van belang op tafel, toen ik even daarna
binnenkwam.
Hoe de oude Graaf daar achter was gekomen,
weet ik niet. Nu, hij zal zijn zoon onderhanden
hebben genomen
Ik geloof waarlijk, dat Graaf August er den
Vrijheer van verdacht den boel verklapt te
hebben. Aan tafel had hij daarop al toespelingen
gemaakt en twist met hem gezocht, wat hem
bijna zou gelukt zijn, als de anderen niet tus-
schenbeide waren gekomen.
Nu is die graaf August mij een doorn in 't
oog geweest, van het eerste oogenblik af. Lij
heeft zulk een manier om de menschen in 't
ootje te nemen en zijn spotlust op anderen te
koelen. Ik weet er van mee te praten En nu
vanavond had hij het op den Vrijheer ge
munt.
ordonnance officier van Dienst van de Konin
gin.
Toen het Noorsche oorlogsschip over het IJ
naderde donderde het geschut van het p ntser-
schip Jacob van Heemskerck, over het water.
Er werden 35 saluutschoten gelost. De,,Eidsvold"
beantwoordde deze saluutschoten. Het Noorsche
oorlogsschip liet het anker vallen midden op het
IJ. Op dat oogenblik stak een eerc sloep van de
Koninklijke Marine van het Koninklijke pavil
joen van wal. In dien sloep bevond zich Prins
Hendrik, die zich aan boord begaf van het Noor
sche schip om Koning Haakon te begroeten.
Eenige oogenblikken later daalde de Noor
sche Koning van de statietrap af om plaats te
nemen in het kleine vaartuig, waarmee hij naar
het Kon. Paviljoen werd gebracht.
Hier heette onze Koningin haar hoogen Gast
welkom en stelde vervolgens de aanwezige auto
riteiten voor.
Vervolgens had een inspectie plaats van de
eerewacht bestaande uit 50 mariniers en 50
matrozen benevens de marine staf-muziek.
In een ceremonieelen stoet die geopend werd
door een eere-excorte huzaren, werd naar den
Dam gereden.
In het met zes paarden bespannen Koninklijk
rijtuig hadden de beide souvereinen en Prins
Hendrik plaats genomen. Onmiddellijk achter dit
rijtuig volgde het tweede gedeelte van I et eere
escorte. Van alle zijden werd gedurende den rit
de stoet hartelijk door de bevolking begroet.
Bij de aankomst op den Dam klonk het Noor
sche Volkslied. Ook hier werd de eerewacht
geïnspecteerd. Het duurde niet lang of het Ko
ninklijk gezelschapverscheen op het balcon,toege
juicht door het verzamelde volk.
Daarna trok het Koninklijk Gezelschap zich
in het Paleis terug.
Te kwart voor drie werd uitgereden naar het
Rijksmuseum langs den volgenden weg Dam,
Rokin, Muntplein, Vijzelstraat, Keizersgracht
Utrechtschestraat, Frederiksplein en Weterings
schans.
Na dit bezoek werden wederom de rijtuigen
bestegen naar de De Ruyterkade, waar het ge
meentebestuur recipieerde.
In het paviljoen sprak de burgemeester van
Amsterdam de heer W.deVlugt, den Koning toe.
Na deze ontvangst werd een rondvaart door
de haven gemaakt, aangeboden door liet ge
meentebestuur. Aan boord werd een thé aange
boden. Te kwart voor zes meerde de boot weer
aan het Kon. paviljoen, waarop langs den kort-
sten weg het Koninklijke Paleis werd bereikt.
De nationale huldebetooginjj.
In het provinciaal comité van Zuid-Holland
voor de nationale huldebetooging op 6 September
op Den Dam in Amsterdam hebben zitting C. van
der Voort van Zijp, voorzitter jlir. mr. J. M.
v. Asch v. Wijk, secret.-penningm., den Haag;
prof. J. D. J. Aengenent, Warmond G. G. van
As, Gouda ds. C. J. van BemmelHillegom
mr. F. J. D. C. Egter van Wissekerkg, Brielle
M. Joöls, Den Haag mevr. C. Kameraat-Bekker
Den Haag P. J. de Kanter, Den Haag J. P. S.
Ketting, Den Haag mej. M. Kleipool, Schiedam;
W. Kolkman-Gouderak- Cordrechtbaronesse
Van Lynden-Schmidt auf Altenstadt, Den I laag;
mr. Ae. baron Mackay, Den Haag; ds. W. W.
Meynen, Dordrecht dr. W. W. van der Meulen,
Den Haag J. A. Polak, Gorinchem J. G. Pot-
harte, Gouda Herman Salomonson, Voorburg
mevr. Schokking-Metelerkamp Leiden C. J.
G. Struycken, Den Haag J. H. van Straaten van
Nes, Boskoop mr. A. Tepe, Leiden D. Furken-
Het spel was uit. Er was een onderwerp op
het tapijt gekomen, waarover de heeren het
dien middag aan tafel druk hadden gehad
een zangeres met een Italiaanschen naam en
mooie oogen. Ze hadden een dronk op haar in
gesteld en veel drukte over haar gemaakt. Nu
viel het een der heeren in, dat Jonker Bodo zijn
glas had laten staan bij die gelegenheid. Hij was
wat verstrooid geweest, of had niet geluisterd,
wat weet ik hetMet opzet was het niet gebeurd.
Men omringde en plaagde den Vrijheer, die be
loofde een volgenden keer zijn verzuim goed
te maken cn een extra-merk te harer eer te
laten rondschenken
Ik zag graaf August's oogen van boosaardige
vreugde schitteren.
„De vrienden hadden daarop niet moeten
letten", zeide hij „Sturmfels had nog maar al
leen oog en oor voor de schoonen op zijn eigen
goederen cn was daar door gulle ontvangst ver
wend. Sapristien hij had zijn gezicht in
een dwazen plooi getrokken en was met uitge
breide armen op onzen Vrijheer aangeloopen, die
stokstijf met dreigend gezicht was blijven staan.
Graaf August was te verblind,of te opgewonden,
of te veel vervuld met zijn plan om den Vrijheer
te kwetsen, om dat te zien.
„Mijn Bodo", zuchtte hij.
(Wordt vervolgd)
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURAN