iet oude KasteeL
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
FEUI1. LETOW.
46ste Jaargang.
Dinsdag 12 Juni 1923.
No. 13663
Bureau KOEMARKT 4 Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden ƒ2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiën 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Buitenlandscli Nieuws.
DE REVOLUTIE IN BULGARIJE.
Te Belgrado zijn berichten ontvangen welke
erop schijnen te wijzen, dat de revolutie in
Bulgarije toch niet zoo rustig en zonder bloed
vergieten zou zijn verloopen als in andere be
richten wordt voorgesteld. Men hoort zelfs, dat
in de Bulgaarsche hoofdstad ongeveer honderd
personen gedood zijn bij botsingen tusschen
revolutionairen en de aanhangers van Stam-
boeliiski.
Sommige verklaren, dat Stamboeliiski nog
steeds op zijn buitengoed in de provincie ver
toeft, waar hij bewaakt wordt door politie
beambten en gewapende boeren.
Volgens andere geruchten zouden er door hem
toebereidselen worden gemaakt om met een
inderhaast gevormd leger naar de hoofdstad op
te trekken.
Er is door de nieuwe regeering een communi
qué gepubliceerd, waarin kennis wordt gegeven
van de vervanging van het kabinet-Stamboeliiski
door een kabinet van nationale concentratie,
samengesteld uit neutralen en vertegenwoordi
gers van alle partijen met inbegrip van de socia
listen, doch met uitzondering van de communis
ten en agrariërs. De ministers vèn liet oude kabi
net zijn gearresteerd, zonder dat zich daarbij inci
denten voordeden. In het communiqué wordt
verklaard, dat deze beweging op touw is gezet om
aan de binnenlandsclie onrust een einde te ma
ken. Die onrust aldus het communiqué was
het gevolg van de voortdurende bedreiging van
Stamboeliiski, zijn tegenstanders met geweld het
zwijgen te zullen opleggen. Het leger heeft zich
daarom gesteld in dienst van den volkswil, men
de interventie van de troepen was alleen* noodig
om het handhaven van de orde te verzekeren en
cventueele pogingen tot gewapend verzet on
mogelijk te maken.
Naar verluidt zijn de gevangen genomen minis
ters allen naar hunne particuliere woningen over
gebracht en aldaar opgesloten. Men verwacht dat
zij spoedig op vrije voeten zullen worden gesteld.
Gisteravond had een groote demonstratie van
revolutionaire troepen plaats voor de delegaties
der buitcnlandsche vertegenwoordigers. Het doel
van deze demonstratie was te bewijzen, dat de
omwenteling in geenen deelc te beschouwen was
als vijandig tegen de Entente.
Het meeste zorg baart de houding, Welke door
Servië zal worden aangenomen. De Servische
gezant bracht gister een bezoek aan de nieuwe
regeering ten einde informaties in te winnen, hoe
de nieuwe regeering staat tegenover de, onder de
afgezette regeering tusschen Bulgarije en Servië
gesloten .overeenkomst.
DE NIEUWE DUITSCHE NOTA.
De Engelsche kab-netsraad kwam gisteravond
bijeen ter bespreking van de Duitsche 'memorie.
Het Fransche inzicht is haar gistermiddag dooi
den Fransclien gezant medegedeeld. Van Brit-
schen kant is er nog geen bepaald voorstel gedaan
voor een onderlinge geallieerde conferentie, maar
een zoodanig voorstel Wordt verwacht. Het heet
dat Poincaré zal eischen, dat de geallieerden,
w'aaroncler Engeland, terstond een nota aan
Duitschland zullen zenden, waarin zij eischen de
beëindiging van het lijdelijk verzet in de Roer. Er
verluidt, dat Poincaré dit de noodzakelijke
inleiding tot een geallieerde bespreking van de
vergoedingskwestie acht. De Britsche opvatting
daarentegen is, dat zulk een besprekmg moet
Worden gehouden, voordat er stappen worden
ondernomen als door Poincaré voorgesteld.
De „Times" verneemt, dat naar.de meening
der Fransche autoriteiten de moord op twee
Fransche onderofficieren te Dortmund en de rede
van den rijkskanselier te Munster bewijzen, hoe
gevaarlijk het geringste teeken van zwakheid op
dit oogenblik zou zijn.
Volgens de Franschen is het duidelijk, dat een
besprekmg van de Duitsche voorstellen of het
formuleercn van tegenvoorstellen', voordat men
categorisch aangedrongen heeft op de opheffing
van allen tegenstand en op de aanvaarding der
bezetting van het Roergebied, totdat de betaling
der schadeloosstelling heeft plaats gehad, een
zeer ontoelaatbare politiek zou zijn en er alleen
toe zou kunnen leiden, dat Duitschland in zijn
verzet wordt aangemoedigd.
Zooals men weet, werd den Belg schen ambas
sadeur te Parijs den 25sten Me- opdracht gegeven
aan de Fransche regeerng een memorandum te
overhand-gen, betreffende de herstelkwesDe.
Den Belg;schen ambassadeur te Londen werd
verzocht, er de Britsche regeerng mede m kenn's
te stellen, tenemde een gemeenschappelijke studie
van deze kwestie door de geallieerden mogelijk
te maken.
Eenzelfde mededeeling zal door den Belgischen
ambassadeur te Rome aan de Italiaansche
regeering gedaan worden.
De Belgische regeering is van gedachte, dat
op die wijze een vergemakkelijking van de studie
van het herstelprobleem mogelijk is.
Nochtans, zooals het onlangs gepubliceerde
communiqué van de Brusselsche conferentie te
verstaan gaf, zal die gemeenschappelijke studie
van het herstel vraagstuk eerst mogelijk zijn,
indien de Duitsche regeering tevoren een einde
maakt aan den door die regeering in het bezette
gebied georganiseerden tegenstand.
IN HET BEZETTE GEBIED.
Twee Fransche onderofficieren zijn in de
straten van Dortmund vermoord.
Volgens de eerste bij het ministerie van Oorlog
ingekomen berichten zijn de beide onderoffi
cieren gedood tijdens een revolvergevecht met
burgers.
Het parket van den officier van justitie heeft
voorloopig 5 millioen mark belooning uitgeloofd
voor aanwijzingen die leiden tot het opsporen van
de moordenaars der beide Fransche onderoffi
cieren.
De Franschen hebben den waarnemenden
Polizei-prasident en den waarnemenden eersten
burgemeester gearresteerd.
De Fransche troepen in de verschillende doelen
der stad zijn aanmerkelijk versterkt. Het stad
huis is door honderd soldaten met machine
geweren bezet.
Het aantal gister aangehouden personen loopt
in de honderden.
Fransche patrouilles surveilleerden in den
afgeloopen nacht de straten. Zij werden herhaalde
malen door groepen Duitsche burgers lastig
gevallen. Het kwam op verschillende plaatsen
tot vuurgevechten, waarbij verscheidene per
sonen werden gedood.
DE CONFERENTIE TE LAUSANNE.
In weerwil van de bemiddelingspogingen der
geallieerden, handhaven de Turken hun stand
punt. Zij eischen betaling van de coupons der
Turksche leeningen in papieren francs. Dit zou
neerkomen op vermindering der schuld met 2/3.
128
„Blijf nog" had hij gesmeekt, toen zij haar
ontslag als oppasseres had willen nemen „als
ik u zie, vergeet ik, dat -ik nu geheel alleen
sta."
Moeder had toegegeven en was blijven komen,
had hem Vergezeld bij zijn eersten tocht naar
buiten, naar een koel rustig plekje in den
tuin.
Na lezing van mijn brief had zij zich geluk
gewenscht te hebben toegegeven. Niet alleen
het lichaam, ook de ziel wilde zij verplegen
de gretigheid, waarmede Bodo zich tot den
zonneschijn in haar gemoed keerde, versterk
te haar in het denkbeeld, dat zij hem helpen
zou. En zij had nog andere plannen
„Moeder Lina," hij noemde haar weer zoo
als hij vroeger als kleine jongen ook placht te
doen, „Moeder Lina", had hij een paar dagen
later gezegd „allen hier in huis hebben mij
hard beoordeeld, veroordeeld, niet waar
Alleen gij hebt mijne zaak van twee kanten
willen beschouwen, alleen gij zijt op de gedach
te gekomen, dat ik naast Wolfram te be
klagen was, ik, wien in ééne week tijd Moeder,
en vertrouwn op de menscliheid, en vrienden,
alles, alles werd ontrukt en wien stoot op
stoot werd toegebracht door hen) die mij
het hoogst en het dierbaarst waren Ik heb
schuld ik had mij in den beginne niet zoo
spoedig van Wolfram moeten afwenden, maar
hem uitdrukkelijker wijzen op het gevaarlij
ke en het laakbare van zijne overgave aan
Merlé. Ik heb het eens gedaan, na zijneersten
brief, maar Wolfram werd door Merlé he-
heerscht, Wolfram zag noch hoorde dan door
dien avonturier, die hetzelfde spel reeds tegen
mijne moeder was begonnen. En Wolfram's zaak
was een scheeve zaak Wilbrant's vlucht had
dat al dadelijk bewezen
„En geen oogenblik is het bij u opgekomen,
dat Wolfram recht kon hebben en te goeder
trouw handelde Ook dat men mijn kans om
te slagen zeer heeft belemmerd, door noch het
einde van de nasporingen omtrent Merlé,
noch Wilbrant's inhechtenisneming af te Wach
ten
„Er is gewacht, er is onderzocht'De Stad
houder heeft eërst drie maanden na Merlé's
verdwijnen, nadat alle pogingen om hem te
rug te vinden ijdel waren, en nadat het hem dui
delijk was geworden, dat er met hem was ge
speeld, bevel gegeven tot inhechtenisneming van
Wolfram."
„En niets heeft in uw hart voor.Wolfam
gesproken noch uwe vroegere genegenheid,
noch de herinnering aan zijn open, loyaal
karakter
„Wolfram was niet langer Wolfram, hij was
DE OOSTENRIJKSCHE
HERSTEL-LEENING
De „Evening Standard" deelt mede, dat het
11.000.000 bedragende,Engelsche aandeel in de
Oostenrijksche leening, gister bij inschrijving,
driemaal overvolteekend is. Er bestonden niet-
officieele biedingen, tegen een aanzienlijk agio.
ENGELAND EN RUSLAND.
De bladen melden, dat de nieuwe Russische
nota aan Groot-Brittannië in zeer verzoenings-
gezinden geest is opgesteld. Met de bedragen,
welke door Groot-Brittannië van Sovjet-Rus
land geëischt, Worden in verband met de aan
spraken der Britsche onderdanen, wordt genoe
gen genomen.
Voorts verklaart de Sovjet-regeering zich
bereid, haar gezanten terug te roepen van die
plaatsen, waar het voeren van Communistische
anti-Britsche propaganda bewezen is.
ALLERLEI.
Uit Berlijn Naar de bladen mededeelen zal, op
initiatief van den afgevaardigde Von Rheinbaben
die als lid van de Duitsche volkspartij in nauwe
relatie staat met de kringen van Streseman, in
het Roergebied en het Rijnland waarschijnlijk
een volksstemming worden georganiseerd.
Men hoopt op deze wijze een eventueele inter
na tionaliseering van deze gebieden te voorkomen.
Er hebben reeds besprekingen plaats gevonden
tusschen afgevaardigden van het Rijnland en den
rijkskanselier. Eenig resultaat is daarbij nog niet
verkregen.
Uit Londen. Reuter meldt uit Warschau
dat generaal Haller is benoemd tot chef van den
generalen staf in de plaats van maarschalk Pil-
soedski die onlangs zijn ontslag heeft genomen.
Uit Washington Het ministerie van Fi-
rianciën vestigt er de aandacht op, dat gister
nacht om 12 uur de nieuwe verordening in zake
het drankverbod voor schepen in werking is
getreden.
Schepen, welke op het oogenblik irog varende
zijn, inogen voor den laatsten keer nog sterke
dranken binnen de territoriale wateren aan boord
hebben, doch slechts onder zegel. Deze alcoho
lische dranken moeten gezegeld blijven, totdat de
thuisreis wordt aangevangen.
Uit Constantinopel: Advan Bey heeft thans
de verzekering gegeven, dat van de inbeslag
neming van de bezittingen der verzekerings
agenten, waarmede gedreigd was, geen uitvoe
ring zal worden gegeven.
De commissaris van Financiën heeft aan den
president van de Ottomaansche Bank een bevel
doen toekomen, waarin wordt medegedeeld, dat
de vroeger gegeven instructies, alle bankbe
dienden van Grieksche nationaliteit te ontslaan,
moeten worden uitgevoerd.
Baldwin verklaarde gister in het Lagerhuis,
dat de nieuwe bepalingen der Amerikaansche
regeering in zake het drankverbod op schepen,
door de Engelsche schepen nauwgezet worden
nageleefd. De vraag, of het noodzakelijk zou
kunnen warden ter verdediging van belangrijke
Britsche belangen over te gaan tot speciale maat
regelen, ten einde de schade aan die belangen
toegebracht, te neutraliseeren, zal door de re
geering in overweging worden genomen.
Volgens een bericht uit Frankfort heeft
het Deensche Folketing met groote meerderheid
het Deensch-Russische handelsverdrag goed
gekeurd.
Binnenland.
de dupe van Merlé
„Ook Margreet's briefje is zonder uitwerking
gebleven."
„Uwe dochter was niet langer onbevooroor
deeld."
Bodo had langen tijd zwijgend den tuin in-
getuurd. Later was hij nog eens over Wilbrant's
vlucht begonnen.
„Ik weet, dat Merlé's advocaat moeite noch
geld heeft gespaard om Wilbrant hierheen te
lokken, of te laten vatten en met geweld te
vervoeren. De schurk zou zich wel voor een be
looning hebben laten vinden, als hij tevens kans
had gezien weder te ontkomen."
„Gij Weet dus niet, dat die pogingen misluk
ten of moesten afgebroken worden door gemis
aan geld na Merlé's vertrek Wolfram's vrien
den konden zoo heel Weinig voor hem doen
Ware Wilbrant maar gevat en tot bekentenis
gedwongen Zoo lang het verschil omtrent
het al of niet in leven blijven van den kleinen
Siegfried niet volkomen is opgehelderd, is
voor alle weidenkenden de zaak niet uitgemaakt,
maar met geweld gesmoord."
„En voor Wolfram voor u en allen hier in
huisrechthebbende?"
Bodo was opgestaan en alleen naar huis ge
gaan. Twee dagen daarna had hij Vader laten
roepen en hem een wissel van tweeduizend daal
ders ter hand gesteld.
„Laat Wilbrant opsporen. Is daar meer
toe noodig, zoo ben ik ook daartoe nog be-
Uit de texliel-industrie.
Zoodra gistermorgen de fabriekspoorten te
Almelo Waren geopend, gingen allen, die zich
hadden aangemeld, deze binnen, zoodat om half
acht het Werk werd hervat.
Vele nieuwsgierigen bewogen zich vóór de fa
brieken. De aanwezige politie en marechaussee
behoefden echter geen oogenblik handelend op
te treden.
Heden wordt ook het werk op de fabrieken
der firma J. ten Bos en H. Hedeman Jr. door de
uitgeslotenen hervat.
Tegen de afschaffing van strijkgelden.®5 pi
Het bestuur van den Nederlandschen bond
van huis- en grondeigenaren en bouwonder
nemers heeft aan de Eerste Kamer verzocht,
het Wetsontwerp tot afschaffing van de Imog
en strijkgelden te verwerpen. Het acht de strijk-
of plokgelden zoowel in het algemeen belang als
in het belang van de gegadigden.
Staatsraad prof. Struyekcn.
Het is thans mogelijk gebleken staatsraad
prof. Struycken, die te Heidelberg een ernstige
operatie heeft ondergaan, naar Den Haag over
te brengen, blij is gisteravond met zijn familie
in zijn woning teruggekeerd en heeft de reis, die
in een Roode Kruiswagon geschiedde, goed vol
bracht.
De Gezondheidscommissie.
Het hoofdbestuur van de Nederlandsche Maat
schappij tot bevordering van de Geneeskunst
heeft een adres aan den minister van arbeid,
handel en nijverheid gericht, waarin het pleit
voor handhaving van de gezondheidscommissies.
Onpartijdige pers.
In „Het Volk" en „Voorwaarts" wordt veel
misbaar gemaakt over de „afhankelijkheid
van de heeren journalisten in de burgerpers",
die broodschrijvers, penneslaven en dies meer
zouden zijn.
De heeren krifikasters wonen in een glazen
huis. Terwijl b.v. Katholieke dagbladschrijvers
zich met een eerlijke vrijheid, die niet misver
staan,maar geëerd Wordt,nog pas hebben kunnen
veroorloven,vrijmoedige kritiek uitte oefenen op
de partijgeleiding, zijn socialistische publicis
ten voortdurend gedwongen zich angstig en
slaafsch te houden niet alleen aan hetgeen de
partijbonzen wijzen, maar ook aan de partij-
tyrannie, die een waar schrikbewind pleegt uit
te oefenen.
(„Tijd.")
De herziening van de sociale verzekering.
Zaterdag heeft commissie XI uit den Hoogen
Raad van Arbeid onder leiding van den minister
van arbeid, handel en nijverheid haar praead-
vies vastgesteld omtrent de aan den Raad voor
gelegde vraagpunten betrzffende de herziening
van de sociale verzekering .Dat praeadvies zal
over enkele dagen gepubliceerd worden. Het ligt
in het voornemen van den minister, den Raad
bijeen te roepen tegen 12 e» zoo noodig 13 Juli
ter behandeling van het praeadvies.
De soc.-democratische eandidaten voor de
Eerste Kamer.
Zaterdag heeft, naar Het Volk meldt, de Par
tijraad van de S.D.A.P. het advies aan de Staten
fracties omtrent de candidatenlijsten voor de
Eerste Kamer vastgesteld.Het luidt voor de vier
verschillende kieskringen als volgt
Noord-Holland en Friesland b H. Polak,
reid-" r
„Dat was nu het goede nieuws in Vaders
brief
„En uw Vader heeft den wissel aan Oom
opgezonden."
Ik drukte haar handen tegen mijn gelaat.
„Gij ook, gij kunt geen onrecht dulden, niet
waar
12 Mei.
Freule Georgiana kwam weer.
De dag was lang geweest het was heerlijk
haar te zien. Anna Balder was heel goedig, maar
zij overstelpte mij met vragen en holde twin
tigmaal de trap naar mijn warm zolderkamertje
op, gewoonlijk met de eene of andere lekkernij,
die mij afschuwelijk smaakte.
„Klots, klots," gingen haar zware schreden
op mijn arm bonzend hoofd. Freule Georgiana
kwam als een zonnestraal binnen.
Zij sprak weinig en ik lag haar maar aan te
kijken. Toen zij op Sturmfels logeerde, was ik-
had ik haar niet zoo kunnen bewonderen als
nu. Ik zelf bestond niet meer wat van mij was
overgebleven, was één groot, hartstocht' lijk
verlangen om Wolfram bevrijd en erkend te
zien.
(Wordt vervolgd)
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
