Het gebeimzisnlge raadsel
DAGBLADWO&R SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
FEUILLETON.
46ste Jaargang.
Vrijdag 20 Juli 1923.
No. 13697.
Korean KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus39.
Abonnementen per 3 maanden f2.—, per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertentiëni 15 regel* f 1.75 elks regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden medcd se tingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Buitenlandsch Nieuws.
IIET HERSTEL.
Engeland blijft actief inzake de herstelkwes
tie. Het Britsche kabinet heeft gister ruim twee
uur beraadslaagd over het ontwerp van de nota,
waarmede de Britsche regeering voornemens is te
antwoorden op het jongste aanbod van Duitsch-
land. Zooals gemeld, kwam Lord Gurzon Woens
dag laat op den dag gereed met liet opstellen van
liet concept-antwoord, nadat hij op het Foreign
Office met de Fransche en Duitsche gezanten
afzonderlijke besprekingen had gehad. Eau af
schrift van dit concept-antwoord kon nog des
avonds worden toegezonden aan deleden van het
kabinet, die liet dus konden bestudeeren al
vorens de besprekingen daarovei gistermiddag
in den ministerraad aanvingen.
De langdurige bijeenkomst van den minister
raad wijst er op, dal alle bijzonderheden be
treffende liet ontwerp-antwoorcT nauwkeurig
werden besproken.
Naar vei luidt, zal de inhoud van het onlwerp-
antwoord niet Worden gepubliceerd alvorens het
na beoordeeling door de geallieerde en geassoci
eerde regeering zijn definitieven vorm heeft
gekregen.
Men gelooft, dat ook de Fransche regeering
verzocht heeft, den inhoud vóórdien niet open
baar te maken. De premier Baldwin gaf gister
in liet Lagerhuis te kennen, dat hij nog niet kan
zeggen, wanneer publicatie zal volgen.
Naar wordt vernomen, kon de ministerraad
gister nog niet met de discussie over den inhoud
van de beide voornaamste documenten, liet
concept-antwoord en liet toelichtende memoran
dum, gereed komen.
Baldwin en Lord Gurzon hadden naderhand
nog een bespreking. Het kabinet zou heden de
beraadslagingen voortzetten en men hoopt, dat
dan de documenten gereed, zullen komen voor
toezending aan de geallieerde regeeringen.
Volgens een bericht uit Londen, zal de Engel-
sclie nota ook aan de vertegenwoordigers van
Nederland en Zweden worden overhandigd, daar
deze landen zich bereid zouden hebben verklaard
aan een internationale schatting van Duitscli-
land's betalingscapaciteit deel te nemen. In ver
hand hiermee wordt er te Londen over gesproken,
dat prof. Gasscl uit Stockholm en Mr. Vissering de
president van de Ncderlandschc Bank als neu
trale experts zouden worden voorgedragen. Dit
bericht is nog niet bevestigd.
DE VREDE VAN LAUSANNE.
De president van ,den Zwitserschen Bonds
raad zal Dinsdag a.s. de zitting van de conferen
tie voortzetten, waarin de vrede get,eekend zal
worden
IN HET BEZETTE GEBIED.
De UUsteindienst verneemt uit Essen Gister
ochtend zijn beambten van de mijnen Helene en
Amalie, die met het in ontvangst nemen van
geiden, voor de uitbetaling van ldonen bestemd,
waren belast, aangehouden. Een milliard mark,
hetwelk in hun bezit was, werd in beslag geno
men. Voor deze inbeslagneming ontvingen zij een
recu.
Op verschillende plaatsen in het bezette
gebied hebben de Franschen door middel van
plakkaten ter kennis van de burgerij gebracht,
dat ieder, die op een Verboden plaats de grens
overschrijdt, zonder waarschuwing wordt dood
geschoten. Nabij Brakel bij Dortmund, nabij
Velbert en in de buurt van Vohwinkel zijn drie
Duitsche burgers bij het overschrijden der grens
doodgeschoten.
15
Een der detectives, die bij het verhoor aan
wezig was, verzocht den rechter van instructie
een vraag te mogen doen, hetgeen hem Werd toe
gestaan.
Mijnheer van Gielen, zeide hij, zou u er be
zwaar tegen hebben te zeggen, wat soort uit
vinding het was waarmee de vermoorde zich
bezig hield
De bnrikier stelde den rechter een Weder
vraag.
Moet ik die vraag beantwoorden vroeg hij.
Neen, antwoordde de rechter, tenzij dat
daardoor eenig licht verspreid kan worden over
de aanleiding tot de misdaad, die ons bezig
houdt.
Dat is niet het geval. Ik kan wel zeggen,
dat zijn onderzoekingen lagen op het gebied van
de scheikunde, zooals u trouwens Wel raden kunt.
Maar wat wij hoopten te vinden is van geen be
lang, aangezien wij geen vreemden in ons ver
trouwen genomen hadden. U begrijpt, ik zou
het geheim liefst ook nu nog bewaren..
Dat begrijpen wij volkomen. Wij danken u
zeer voor uw uitvoerige inlichtingen. Alleen dit
Hog. Denkt u, dat degene, die tot professor Evan
De laatste dagen zijn te Darmstadt 200 gezin
nen van uitgewezen spoorwegmannen aangeko
men
Uit Herdesheim zijn in drie dagen tijds 128
gezinnen van spoorwegmannen uitgewezen, la
verschillende straten staat huis aan huis on
bewoond, volksscholen zijn ontvolkt, in sommige
klassen zijn nog 15 a 17 kinderen.
Max Fladt te Kehl heeft ko- eleden met
eigen levensgevaar het leven gered van twee
Fransche soldaten die in den Rijn gevallen
waren. Gedelegeerden van de Rijnlandcommissie
en de commandant van het bruggenhoofd te
Kehl, generaal Miehei, betuigden 'Fladt hun
dank en noodigden hem uit een wensch kenbaar
te maken. Fladt vroeg genade voor de 7 ter dood
veroordeelde Duitschers. Dit verzoek is aan de
bevoegde autoriteiten te Coblenz doorgezonden.
DUITSCHLAND.
Bij de gister op het rijks departement van fi
nanciën gevoerde besprekingen met de vertegen
woordigers van de rijksambtenaren en- arbeiders
heeft de regeering zich bereid verklaard allen
die in dienst zijn van het rijk een loon van een
eenigszins vaste waarde te waarborgen. Het
eerste gevolg van dit besluit zal natuurlijk zijn,
dat de rijksregeering zal moeten trachten de
inkomsten van het rijk een eenigszins vaste
waarde te verzekeren.
Geleidelijk zullen dus de belastingen,douanerecli
ten en tarieven opnieuw tot hun.goudbasis moe
ten worden herleid.
Met de industrie moet nog worden onderhan
deld.
DE ONTVLUCHTING VAN EHRHARDT.
De UUsteindienst meldt, dat het thans vast
staat, dat Ehrhardt naar Mflnchen gevlucht is.
De auto Waarmede hij Werd Weggebracht, Werd
namelijk door de politie in beslag genomen, ter
wijl ook de eigenaar van den auto bekend is. Dit
is een zekere ingenieur Tönses. De auto werd
Maandag tnsschen 4 en 6 uur bij cle Steyer-
Automohil-Werke te München ter reparatie
aangeboden. Dit was dus 48 uur na de ontvluch
ting' van Ehrhardt.
Het Ehrhardt-proces zal thans definitief
Maandag a.s. voor 't slaatsgereehtsUof worden
geopend, terwijl het. eveneens vaststaat, dat
tegen de gearresteerde prinses Von Hohcnlohe
een proces aanhangig zal worden gemaakt-
De huiszoeking bij een der medeplichtigen aan
de ontvluchting Goetz, heeft verrassende resul
taten opgeleverd. Zoo vond men o.m. een touw
ladder, zwarte maskers, een stalen helm cn een
oude marinevlag. Men weet echter niet met ze
kerheid of deze dingen in verband staan met het
oorspronkelijk opgemaakt plan tot ontvluchting
van Ehrhardt, of wel, dat zij met liet oog op een
eventueel nieuwe ontvluchting beschikbaar wer
den gehouden. Zeker is echter, dat de ontvluch
ting van Ehrhardt meer dan vier weken van te
voren Werd voorbereid.
Op verzoek van de politie te Leipzig is te
Hamburg een heef van den voortvluchtige, een
zekere Paul Ehrhardt, iu hechtenis genomen,
daar men liem er van verdenkt, zijn medewer
king voor de ontsnapping van Ehrhardt te heb
ben verleend.
DE GENTSCHE1TOOGESCHOOL.
De afdeelingen van de Kamer zijn tegen heden
bijeengeroepen om de wet ter vervlaamsching
van de Gentsche Hoogeschool te hespreken. Ook
zullen zij het socialistische voorstel van Mathieu,
strekkende tot het houden van een referendum
over die materie hespreken.
dien dreigbrief richtte, degene, die hem vergift
wilde toedienen en.de man, die hem den moor
denden dolk in de borst stootte dezelfde persoon
geweest is Of dat tenminste dezelfde persoon
achter deze misdrijven staat
Ja, daar heb ik nog geen oogenblik aan ge
twijfeld. Men kan toch moeilijk veronderstellen,
dat opeens meerderen den professor, dieniemand
kwaad deed, naar het leven zouden staan.
Dat kan men inderdaad moeilijk veronderstel
len. Maar dan is er in het geheele geval toch iets
absoluut onverklaarbaars, of het spoor van den
misdadiger moet alheel spoedig te ontdekken zijn.
Wat bedoelt u vroeg van Gielen.
Ik bedoel dit. Gisterenmiddag werd gepoogd
den professor te vergiftigen. Dal mislukte en
daarna pas kwam het plan op, dat hij hierheen
zou gaan. Dit moet de moordenaar geweten heb
ben. Hij moet het als het ware direct geweten
hebben. Welnu het moet mogelijk zijn na te
gaan, wie daarvan op de hoogte waren, van zijn
personeel bijvoorbeeld.
Ik ben zeker, dat niemand ervan op de hoogte
was. De professor was waarlijk de man niet
om het te vertellen. Van af het oogenblik, dat
hij ontdekte, dat zijn rum vergiftigd was, moest
hij zijn dienstpersoneel wantrouwen. Hij heeft
er niet over gesproken. Hij is-tusschen half acht
en acht uur met zijn dochter naar het Academisch
ziekenhuis gegaan. Als er iemand bij hem thuis
in de misdaad de hand had, moet het dezen ze
ker niet meer dan natuurlijk voorgekomen zijn,
Woensdag zal het wetsontwerp waarschijnlijk
in de Kamer worden behandeld.
DE MOORD OP WOROISKI.
Uil de processtukken in zake den moord op
Worowski blijkt, dat Polonin, de secretaris van
het Roode Kruis te Genéve, erkent, geld te
liehben verschaft aan Conradi. Hij verklaarde
dat hij zelf Worofski zou hebben gedood, als
Conradi daarin niet geslaagd was.
De zaak komt in September te Laüsanne voor.
DE BOOTWERKERSSTAKING
IN ENGELAND.
Het stakings-comité te Londen verloochende
gister de vertegenwoordigers der stakende boot-
Werkers, die een onderhoud hadden met de
bestuursleden van den transportarbeidersbond.
Dientengevolge bestaat er geen hoop op een spoe
dig vergelijk.
De bootwerkers te Liverpool hébben het werk
echter hervat.
HET VATICAAN EN PALESTINA.
Gemeld wordt, dat het Vaticaan nieuwe on
derhandelingen met de Engelsche regeering
heeft aangeknoopt om te komen tot een bevre
digende oplossing van het vraagstuk van het
Palestina-mandaat en het bezit van het FIëilige
land. Zeer waarschijnlijk zal deze kwestie in de
eerstvolgende zitting van den Volkenbondgraad
in behandeling worden genomen.
DE EX-KEIZERIN VAN MEXICO.
Jn de Parijsche editie van de „Chicago Tri
bune" komt het bericht voor, dat. de ex-keizerin
van Mexico Marie Charlotte, de heldin van een
der meest aangrijpende gebeurtenissen van de
19de eeuw, stervende is. De ex-keizerin, die
gedurende langen tijd reeds zwakzinnig is, be
vindt zich te Brussel in Fiaar Kasteel Bou-
c-hont. Haar neef, de koning van België, werd
naar het kasteel geroepen. Andere bladan ont
kennen de juistheid van dit bericht.
ZC1D-AFWKA EN HET HERSTEL.
Bij de opening van hef congres der Zuid-
Afrikaansche partij te Maritzhurg heeft generaal
Smuts een belangrijke rede gehouden, waarin
hij zich o.a. bezighield met de kwestie van het
herstel. Spreker verklaarde onder meer
„Er moet vrede op aarde komen. Dat. kan.
Om dit te beseffen, make men slechts een ver
gelijking tusschen de Zuid-Afrikaners, die, na
als leeuwen met; elkaar te hebben gevochten,
vrede sloten en de eendracht volkomen her
stelden, en de volken in Europa, welke nog
steeds met elkaar strijd voeren. Dientengevolge
laat herstel in dat werelddeel nog altijd op zich
wachten."
Voorts verklaarde de Zuid-Afrikaansche pre
mier, dat hij Baldwin kent als een eenvoudigen
en openhartigen Engelschen gentleman, die
recht door zee gaat.
Betreffende de betaling van de Britsche
schuld aan Amerika wees Smuts er op, dat het
Britsche rijk zijn verplichtingen is nagekomen.
„Dat is tui eenmaal onze manier van handelen"
zeide, spreker.
Ten slotte verklaarde generaal Smuts dat
iiij op de aanstaande Britsche Rijksconferentié
krachtig zal opkomen voor het sluiten van
vrede.
ALLERLEI.
De „Vossische" verneemt uit Opper-
Silizië, dat er steeds duidelijker geruchten de
ronde,doen betreffende een voorgenomen coup
dat zijn slachtoffer zich ziek gevoelde en naar
het ziekenhuis ging. Het is ook absoluut uitge
sloten, dat men onze afspraak beluisterd zou
hebben. Zijn dochter Alice heeft haar vader iiiet
weer verlaten, zij zou er zeker niet niemand over
spreken. Verder wist niemand ervan dan ik,
mijn zoon en diens vriend, Ik heb zelf een tele
gram afgegeven aan 't adres van den huisbewaar
der hier, dat hij dien avond nog logees verwachten
kon
Wie heeft dat telegram weggebracht
Ik heb het zelf naar het telegraafkantoor ge
bracht.
Stond er toen niemand bij het loket
Neen, niemand. De juffrouw, die het aannam,
telde de woorden en ik betaalde het opgegeven
bedrag.
Hoe laat gaf u het telegram af
Het zal hij zeven geweest zijn. De rechter gaf
een rechercheur fluisterend een bevel, waarop
deze zicli verwijderde. Toen vroeg hij weer.
Behalve u wist er dus niemand iets van dan
uw zoon en diens vriend. Maar wie heeft het
gezelschap hierheen gereden
Mijn chauffeur. Hij is absoluut betrouwbaar.
Ik heb hem, toen ik van het postkantoor terug
kwam laten zeggen, dat hij om kwart vóór acht.
met onzen reis-auto voor de deur moest staan.
Pas toen hij daar stond heeft mijn zoon hem
gezegd, dat hij naar het ziekenhuis rijden moest
en dan naai- dit buitengoed.
Wist hij den weg daarheen
d'étal van Korfanty. Deze zou de tegenwoordige
loyale woiwodf n willen wegjagen en dezen poli
tieleen aanslag verbinden met het drijven van
zekere Poolsch-Fransclie induslrieele kringen.
Uit Warschau Over de stakingsbeweging
in Polen wordt nog het volgende gemeld.
Te Lodz breidt de staking zich uit. Alle tex-
tiel-fabrieken liggen stil. Gisteren heeft de
staking zich ook uitgebreid tot de metaal- en
kousenfabrieken
Te Warschau zelf breidt de staking der metaal
arbeiders zich uit, ongeveer 75 der werklieden
hebben het Werk neergelegd.
Te Lesnov is een vergadering van ongeveer
10.000 arbeiders gehouden een motie is aan
genomen, dat de staking zicli heden tot alle fa
brieken moet uitbreiden.
Uit Brussel Benes kwam hier gisteren aan
en hield onmiddellijk besprekingen met Jaspar en
Theurtis. Hij deed hun mededeeling van zijn te
Parijs en Londen gevoerde besprekingen over het
Iierstelvraagstuk en den internationalen toestand
Gisterochtend had Benes een nieuw onderhoud
met Jaspar, ditmaal over de economische be
trekkingen tusschen Tsjecho-Slowakije en Bel
gië.
In den voormiddag is Benes uit Brussel
vertrokken
Uit Malta De Britsche regeering
'schijnt stappen te doen tot liet terugtrekken der
troepen uit Turkije. Men verwacht, dat een
bataljon infanterie in de eerste week van Augus
tus te Malta zal aankomen, terwijl een tweede
bataljon circa 14 dagen later zal volgen.
-- Uit Londen Öp een desbetreffende vraag
in het Lagerhuis antwoordde Baldwin gister,
dat de totale sterkte der Britsche bezettings
troepen in Duitschland op 1 Juni jl. bedroeg
477 officieren en 8221 manschappen van minde
ren rang. De jaarlijksclie onkosten beliepen
1.602.000 Pond sterling.
Uit Parijs Hoewel men zulks in fascisti
sche kringen ontkent,houden in de wandelgangen
van de Kamer de geruchten aan, dat Mussolini
een vertegenwoordiger van het algemeen vak-
verhond in zijn kabinet wil opnemen.
-De UUsteindienst meldt uit Rome
De vroegere rijkskanselier dr. Wiri.h had gister
een langdurig onderhoud met Gasparri en diens
vertegenwoordiger.
Uit Berlijn Uit Boedapest wordt aan de
„Vossische Zêitung" gemeld Alle liberale leden
van den gemeenteraad van Boedapest, ten ge
tale van 56, hébben in de gisternacht, gehouden
gemeenteraadszitting medegedeeld, dat zij hun
mandaten ter beschikking stellen. Dit is geschied
als protest tegen de gewelddadige, read ionna ire
politiek der rechtsradicale meerderheid van den
gemeenteraad, welke gisteren weer tot uiting
kwam door de verkiezing van een nieuwen vice-
voorzitter,die tot de gevaarlijkste rechts-reaction-
naire terroristen behoort. n
Uit Berlijn De „Vossische Zeitung"
meldt De voormalige eerste luitenant Anker-
mann, die ongeveer een jaar geleden tezamen
met den koopman Weichhardt, Maximilian
Harden in diens villa van achteren aanviel en
ernstig verwondde, is te Wecnen gearresteerd.
Het openbaar ministerie van het Beiiijnseho
Landgericht heeft thans het onderzoek tegen
Ankermann wegens poging tot moord heropend.
Aan de Oostenrijksclie regeering is om zijn uit
levering verzocht.
Uit Berlijn. Het verbod omtrent het houden
van eenkatholiekendag te Keulen is nu nog slechts
in zoover van kracht, dat er rekening dient
te worden gehouden met de kans, dat zulk een
verbod komen zal. Met het oog op de groolo- vooi-
Ja, want ècnige Weken geleden, toen ik het
koopen wilde, heeft hij mij hierheen g< nat i
Zou hij op z'n tocht hierheen met iemand kermis
hebben willen geven, hij zou het met hebben ge
kund. Hij Wist bovendien met wie er mee zouden
8ÜD0' rechter wendde zich totAntoonvanGielen.
Mijnheer van Gielen, zeide hij, heeft u moge
lijkerwijze met iemand gesproken over den te
maken autotocht naar hier
Met niemand antwoordde deze, dat weel. ik
zeer beslist. Mijn vader had dit trouwens absoluut
verboden.
En u mijnheer Werner
Frits Werner antwoordde eveneens ontkennend.
U moest zicli voor de reis toch gereed maken,
Bedenk u eens, is u misschien niet een woord
ontvallen, Waaruit iemand zou kunnen opmaken,
wat gij van plan waavt.
Neen, antwoordde Frits Werner. Ik ben naar
huis gegaan en heb mijn hospita gezegd, dat
ik voor een paar dagen op reis ging. Zij vroeg
mij waarheen mijn brieven op te zenden, doch
ik heb geen adres opgegeven en ook niet eenige
aanduiding gegeven. Toen heb ik het redactie
bureau bezocht en met den hoofdredacteur ge
sproken, om hem een paar dagen vrij te vragen
van ander werk. Maar hij heeft van mij geen na
dere bijzonderheden vernomen, geen enkele
zelfs. En ik heb op geenerlei wijze ook maar
iemand inlichtingen gegeven.
(Wordt vervolgd).
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
