DAGBLAD
FEUILLETO N.
48ste Jaargang.
Maandag 30 Juli 1923.
13705.
Bureau KOEMARKT 4. Telefoon Istereommunaa! 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
IIET DUITSCHE KABINET.
Buitenlandsch* Nieuws,
IIET HERSTEL.
Het ontwerp-antwoord van de Belgische
regeering op de Britsche nota is Zaterdagavond
laat nog naar Parijs verzonden, na door den
ministerraad te zijn goedgekeurd. Volgens in
lichtingen, welke uit zeer goede bron zijn ont
vangen, hechten noch Parijs noch Brussel noch
Rome zonder meer hun goedkeuring aan het
Britsche ontwerp-antwoord aan Duitschland.
De Italiaansche regeering maakt op eenige
punten voorbehoud en Wenscht evenals de
Belgische regeering, dat men tot overeenstem
ming zal komen ten aanzien van een collectief
geallieerd antwoord aan Duitschland.
De Fransche en Belgische antwoorden zullen
Dinsdag of Woensdag tc Londen worden over
handigd. Zij laten de deur open voor nadere
besprekingen. Naar alle waarschijnlijkheid zullen
de onderhandelingen echter eenigen tijd Worden
uitgesteld.
Reuter verneemt nog, dat ofschoon er geen
bepaalde aanwijzingen zijn, de antwoorden van
Frankrijk en België op de Britsche nota heden op
het Foreign Office verwacht worden.
Algemeen wordt aangenomen, dat in beide
antwoorden uitdrukkelijk geweigerd zal worden
onderhandelingen met Duitschland te beginnen,
zoolang het lijdelijk verzet voortduurt. Geloofd
Wordt voorts dat het Belgische antwoord dichter
bij het Britsche standpunt ten aanzien van de
waarborgen en het te betalen bedrag zal komen
dan het Fransche, terwijl Frankrijk zeer waar
schijnlijk nadere inlichtingen zal wenschen.
IN HET BEZETTE GEBIED.
De Belgen hebben thans ook het station
HervestDorsten bezet. Daarmede controleeren
de Belgen de sneltreinverbinding Nederland—
M unsterBerlijn
DUITSCHLAND.
Volgens tot op liet, oogenblik te Berlijn binnen
gekomen berichten, is de z.g. anti-fascistendag
van gister in het gene de Duitsche rijk rustig
verloopen.
Zooals het Berliner Tageblatt" Zaterdag
avond reeds filosofisch voorspelde „Een aan
gekondigde revolutie breekt gewoonlijk niet uit",
is het ook uitgekomen het „Berliner Tageblatt"
had gelijk. De revolutie is gister niet uitgebroken
cn zal allicht voorloopig ook nog niet uitbreken.
Betreffende de betoogingen vernemen wij nog,
dat ook in het Roergebied de scherpe verbods
bepalingen haar uitwerking niet hebben gemist.
Slechts in Hagen kwam het tot botsingen met de
Schupo, zonder dat ernstige tooneelen voorvie
len.
Te Keulen vormden zich in den namiddag vrij
groote volksverzamelingen, welke echter ge
makkelijk en zonder incidenten door Duitsche en
Hollandsche politie Werden verstrooid.
De vrees, welke men in Hamburg koesterde,
bleek ongegrond te zijn, hoewel in deze stad voor
heden opnieuw demonstraties zijn aangekondigd.
Te Danzig verzamelden zich aan den rand van
de stad eenige groepen communisten, meest
jeugdige personen, die op last van de politie,
spoedig weer uiteen gingen.
Te Brêslau werden de vergaderingen in zalen
gehouden en de afloop was zeer kalm,
•Te Leipzig hadden openlucht-vergaderingen
plaats onder leiding van de communistische
Arbeitenvehr. Het vergader-terrein was door
communistische orde-bewaarders afgezet en
slechts toegankelijk tegen een entree bewijs, dat
Mk. 200 kostte. Er kwamen circa 15.000 men-
schen bijeen. Bij het einde der meeting vormde
men een optocht, die onder geleide van de
„ArbeiterWehr" zeer rustig door de straten trok.
In dezen optocht stelden zich ook de communis
tische Hundertschaften op.
Zeg toch mompelde hij, wie is daar, en hij
hield de kaars iets op om beter te kunnen zien.
Ik ben het, zei van Gielcn. Wat doet u door
het huis te dwalen midden in den nacht,.
Ik, ik, stotterde de man nog nauwelijks
van zijn schrik bekomen, ik meende iets te
hooren en ben gaan kijken. Ik heb echter niets
bijzonders kunnen vinden.
En ben je ook bij de kamer van den pro
fessor geweest
Ja, ik Vond het Wel wat griezelig, maar er
•s niets, hebt u ook iets gehoord
Ja, antwoordde de jonge man, altijd nog
vol wantrouwen, ik verbeeldde het mij ten
minste.
U hebt me doen schrikken, mijnheer. U
kunt wel weer naar bed gaan, het is alles in
orde.
Zullen we niet samen nog eens gaan kij
ken, vroeg van Gielcn, het is toch Wel uiLerst
merkwaardig, dat wij beiden meenden iets
Het Kabinet-Cuno schijnt niet zoo vast meer
in den zadel te zitten. Verschillende politieke
partijen, w.o. het Centrum en vooral de socialis
ten zijn ontevreden met de werkwijze van het
huidige ministerie, dat volgens hen veel te bureau
.cratisch te werk gaat. De socialisten zijn zelfs van
plan heden in een ultimatum, verschillende
hun geschSkt lijkende hervormingen van hel
kabinet af te dwingen. Daar men thans midden
in de besprekingen over het herstel zit, is het te
begrijpen, dat door bovengenoemde actie de
toestand nog meer verward raakt.
IERLAND EN DE VOLKENBOND.
Ierland's nieuwe positie in de wereld, gescha
pen door den burgeroorlog en het verdrag met
Engeland, werd Vrijdagavond in den Senaat
uiteengezet, o.m. in verband met de besprekin
gen over de verhouding tot den Volkenbond.
Dit betreft een Wet, die den Uitvoerenden
Raad van den Vrijstaat machtigt, zekere ga
ranties aan den Volkenbond te geven en de
bepalingen, door dezen bond voorgeschreven, aan
te nemen.
Het Huis gaf tenslotte zijn toestemming om
een dergelijke wet in te dienen.
TRIPOLIS.
Uit Benghasi (Tripolis) verluidtAfdeelingcn
rebellen trachtten kort, geleden invallen te doen
in de streek van Anaghir, waar de bevolking
reeds onderworpen is. De Italiaansche troepen
achtervolgden de rebellen, die naar het binnen
land vluchtten met achterlating van een hon
derdtal dooden en gewonden.
In geheel Cyrenaica is het kalm.
GRIEKENLAND.
Alle geruchten over z.g.n. incidenten in Grie
kenland zijn van eiken groncl ontbloot.
ALLERLEI.
Uit Parijs Uit Londen wordt aan de bladen
alhier gemeld, dat volgens een telegram uit Chica
go de chef van den geheimen dienst bij het
departement van Justitie verklaard heeft, dat er
een complot was op touw gezet met het doel,
president Harding tijdens zijn reis in Alaska en
West-Canada te vermoorden. Twee Russische
anarchisten, die nauwkeurig Worden bewaakt,
zouden door een geheime organisatie zijn aan
gewezen, de misdaad te volvoeren.
Uit New-York Op 1 September a.s. loopt
de loonregeling met de anthraciet- en steen
kolenmijnwerkers in Amerika af en men vreest
steeds meer, dat een aigemeene mijnwerkers
staking zal uitbreken.
Uit Berlijn Heden worden bankbiljetten
van 1, 5 en 10 millioen mark in omloop gebracht.
Uit Belgrado Volgens de „Preporez" zou
Ehrhardt naar Joego-Slaviö zijn gevlucht.
Uit New York. De bekende financier Mor
gan is naar Europa vertrokken. Men meent, dat
hij besprekingen zal gaan voeren met Europee-
sche bankiers cn Amerikaansche, die thans in
Europa vertoeven, over den economischen toe
stand in den wereld.
Binnenland.
Advertentie ni I5 regels 1.75 elke regal daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden roedsdeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Prof. nir. A. A. II. Struyeken. f.
Zaterdagochtend is te 's-Gravenhage, in den
ouderdom van vijftig jaren, voorzien van de
laatste IT. H. Sacramenten na een langdurig
ziekbed en een smartelijk lijden, overleden een
onzer eerste rechtsgeleerden, staatsraad prof.
mr. A. A. II. Struyeken. Eenige weken geleden
was hij uit Heidelberg teruggekeerd, waar een
operatie hem geen genezing heeft gebracht van
een ziekte, welke zich reeds enkele jaren geleden
bij hem had geopenbaard.
Antonius Alexis Hendrikus Struyeken werd
gehoord te hebben.
We zullen elkaar gehoord hebben
Hm. Maar weet je wel zeker, dat alles in orde
is
Heel zeker. U kunt gerust naar bed gaan,
luidde het antwoord.
Antoon van Gielen bedacht zich nog even.
Ja, zei hij, het zal ook maar beter zijn. Ik
denk, dat de zenuwen jou en mij een beetje
te pakken hebben.
Precies mijnheer, dat zal het zijn.
Dan zullen We maar gaan.
Ze waren pratend teruggeloopen en van
Gielen stond weer voor de deur van zijn ka
mer.
Nu dan, wel tc rusten, zei hij.
Wel te rusten, mijnheer.
De huisbewaarder ging de trap af en de
ander stond op zijn kamer. Hij Was echter
volstrekt niet van plan dadelijk weer naar
bed te gaan. Hij had nu de vaste overtuiging
dat er zeker iets niet in orde was.
Het gelaat Van den huisbewaarder had
zoo groote ontsteltenis verraden, dat die ont
steltenis zeker niet alleen door de plotselinge
schrik der ontmoeting kon te voorschijn zijn
geroepen. Zeker, het was verklaarbaar, dat
de man op onderzoek uitgegaan geschrok-
8 Februari 1873 te Doesburg geboren. Hij bezocht
de Rijks H. B. S. te Groningen, en studeerde en
promoveerde te Leiden. Op 11 October 1898 werd
hij tot doctor in de rechtswetenschap bevorderd
op een proefschrift ov, r „Het rechtsbegrip." Op
11 Juni 1903 verwierf hij het doctoraat in de
staatswetenschappen. Na zijn academische stu
diën oefende mr .Struyeken korten tijd de rechts-
practijk uit te 's-Gravenhage, doch werd wéldra
benoemd Lot leeraar in de staatswetenschappen
eerst alhier, vervolgens te Dordrecht.
In 1906 volgde hij Prof. mr. L. de Ilartog op
als hoogleeraar aan de Amsterdamsche Universi
teit, waar hem aanvankelijk de colleges over
Encyclopaedic van het recht, Administratief
recht en Volkenrecht werden opgedragen.
Zijn benoeming tot lid van den Raad van
State geschiedde in 1914. In dit college was hij de
opvolger van wijlen mr. T. L. M. H. Borret.
ITet overlijden van Staatsraad Struyeken is
een groot verlies voor ons land. Met Struyeken is
een geleerde op het gebied van recht- en staats
wetenschap heengegaan, die ook ver buiten de
grenzen van ons land een welverdiende ver
maardheid had.
Ook de politieke invloed van dezen geleerde,
die wel nimmer in de politieke arena op den
voorgrond trad, maar wiens advies toch altijd
Vernomen Werd in belangrijke vragen van staat
kunde, is zeer groot geweest en de Roomsch-
Katholieke Staatspartij verliest in hem een
barer eminentste figuren.
Hij was o.m. voorzitter van de Vereeniging tot
bevordering van de beoefening der Wetenschap
onder de katholieken in Nederland.
De tcraardbestelling van het stoffelijk over
schot van prof. Struyeken is bepaald op Woens
dag, op de R. K. begraafplaats aan de Kerkhof-
laan in Den Haag, nadat des ochtends oin half
tien, in de kerk van de parochie Onze Lieve
Vrouw van Goeden Raad aan het Bezuidenhout
een plechtige uitvaartdienst zal zijn gehouden.
Bezoek van Emjelsehe scheepsbouwers.
Een gezelschap, bestaande uil ongeveer 120
leden van de Engelsche Institution of Naval
Architects, vergezeld van hun dames zal op
uitnoodiging van het Koninklijk Instituut van
Ingenieurs, de Vakafdeeljpg. voor .Scheeps- en
Werktuigbouw en het Scheepvaartkundig In
stituut en Museum te Rotterdam ons land
bezoeken.
Maandag 3 Sept. zullen te Vljssingen enWoens-
dag 5 Sept. te Scheveningen bijeenkomsten
worden gehouden, waar belangrijke vraag
stukken op scheepsbouwgebied zullen worden
behandeld. Verder bestaat het plan de belang
rijkste Werven in ons land te bezoeken, terwijl
ook, in verband met de aanwezigheid van vele
dames, eer. tocht door Walcheren, een bezoek aan
Volendam en Marken, een tocht naar Leiden en
de Kaag en een rondvaart door dc Rotterdam-
sche havens op het programma zijn gebracht.
De vlootwet.
Het bestuur van het Algemeen Nederlandsch
Vakverbond heeft de besturen van het N.V.V.,
het R. K. V. en het C. N. V. uitgenoodigd tot een
bijeenkomst, waar de vraag besproken zal wor
den of, en zoo ja op Welke wijze, de vakbeweging
gemeenschappelijk tegen het streven van de
regeering zal kunnen ageeren ten aanzien van de
totstandkoming aan de Vlootwet.
In de uitnoodiging Wordt gezegd, dat onder
wijs, volksgezOTidheid, sociale voorzieningen,
zelfs redelijke looncn der Overheidsdienaren
zullen Worden geofferd aan het bezit van een
vloot, zooals in het bekende rapport der Staats
commissie in uitzicht Werd gesteld.
De vergadering is belegd op Maandag 6 Augus
tus a.s.
ken was, toen hij plotseling een ander ook
op de gang zag. Maar het 'was Antoon opge
vallen, dat de man niets meer scheen te vree
zen, dan dat hij te zamen met hem het huis
nog eens doorging om te onderzoeken of cr
iets niet in orde was: Als hij werkelijk iets
meende gehoord te hebben en daarom met
een kaars naar boven was gegaan, dan had
hij eigenlijk blij moeten zijn, dat de logé ook
wakker geworden was om te zamen op onder
zoek uit te gaan.
Er is iets bijzonders gaande, dacht van Gielen
en ik wil Weten, wat dit is.
Hij bleef geruimen tijd wachten. Hij had
de lamp uitgedraaid en de deur op een kier
gezet en tuurde naar de trapopening. Want,
hij wist zelf niet Waarom, maar vermoedde,
dat de. huisbewaarder, als deze meende, dat
hij weer sliep, terugkomen zou. Doch hierin
vergiste hij zich toch, ofwel de man Wachtte
uit voorzichtigheid zeer, zeer lang. Reeds was
er meer dan een half uur verloopen en nog
Was hij niet teruggekeeid.
Weer stond van Gielen in twijfel wat hij
doen zou Naar bed gaan en aannemen, dar
werkelijk slechts de verbeelding hem parten
gespeeld had? Hij kon daartoe niet beslui
ten. Hij had gezien hoe verlicht de huisbe-
In verband met vacantie-moeilijkheden is het
bestuur der R. K. Kiesyereeni'rinc Rijkskieskring
's-Gravenhage genoodzaakt geworden de ver
gaderingen Ier bespreking van de Vlootwet-
cjiiaeslie een paar weken later te houden dan
aanvankelijk bepaald was.
De bijeenkomsten zullen nu worden uit
geschreven tegen Dinsdag 28 Augustus en Dins
dag 11 September. Zij worden beide gehouden in
de zaal der Vereeniging, Willemstraat.
Op de vergadering van *28 Augustus zal de
Vlootwet worden verdedigd door kapitein Lam-
booy, terwijl als inleider contra zal optreden
prof. Veraart.
De Eerste Kamerverkiezing.
De uitslag van de Eerste Kamerverkiezingen
is, schrijft „de Tijd" voor de Katholieken iets
minder gelukkig uitgevallen dan door de optimis
ten werd vi rwacht. Zij 'rekenden op 18 zetels en
wij kregen slechts 16. In groep I (Zeeland, Noord-
Brabant, Limburg en Utrecht) hadden de
Katholieken kans op één zetel meer en in Zuid-
Holland een halve kans. De zetel, dien de katho-
leike Statenleden van Utrecht aan mevrouw
SteenbergheFingering hadden toegedacht, is
verloren gegaan door het verlies van twee
Roomsche stemmen wegens het wegblijven van
één katholiek Statenlid en het ongeldig stemmen
van een ander.
In Zuid-Holland hadden wij een halve kans op
één zetel meer. Indien alle katholieke Staten
leden aanwezig waren geweest, dan zouden de
Katholieken met de Anti-Revolutionnairen om
een restzetel hebben moeten loten. Maar die
halve kans, waarbij de zetel van een der meest
belovende Eerste Kamerleden, prof. Steger, op
het spel stond, g'ing verloren, doordat de heer
Van der Weijden, dc burgemeester van Nieuw
koop, door een ernstige ziekte verhinderd was,
om tc komen .stemmen.
Overigens, laat men de periode Juli 1922 tot
heden, die aan de partij door een toeval een
verrassend groot aantal zetels bracht, buiten
beschouwing, dan valt het al dadelijk op, dat de
invoering van de evenredige vertegenwoordiging
de partijverhouding in onzen Senaat weinig heeft
veranderd.
liet N.A.S. en Wilton.
In de landelijke vergadering van Fabrieks
arbeiders te Amsterdam werd na eenige bespre
kingen met aigemeene stemmen besloten tot
stichting eener Federatie. De naam daarvan
luidtNederlandsche Federatieve Bond van
Arbeiders, werkzaam in Fabriekmatige- en Aan
verwante Bedrijven.
Ingaande 1 Augustus e.k. zal volgens besluit
der vergadering, deze organisatie aangesloten
zijn bij het N.A.S.
Voorts werd de werktijdverlenging bij de
firma Wilton te Rotterdam nog besproken.
Met aigemeene stemmen werd de volgende
motie aangenoen
De onafhankelijke Bcdrijfs-Federatie van
Metaalbewerkers
bijeen in haar stichtings-congres
gehoord de door den Minister aan Wiltons
Staalfabrieken verleende ovefWerkvergunning,
waardoor niet alleen de wekelijksche arbeids
tijd tot 56x/2 uur wordt opgevoerd, maar waar
van de beteèkenis is een belangrijke loonsverla
ging;
ziet hierin een ernstige aanranding van
den 8-urigcn werkdag
besluit zich daartegen met alle beschikbare
middelen te zullen voorzetten
en roept daartoe den steun en medewerking
in van alle Metaalbewerkers, ongeacht hun
politieke cn godsdienstige richting.
De Schcveningsclie haringvisscberij
In de Zaterdag l'e 's-Gravenhage gehouden,
waarder zich blijkbaar gevoelde, toen hij ge
daan had of hij hem geloofde en ol hij van
plan was Weer naar bed te gaan.
Dit is zeker, dacht hij bij zich zeil, dat de
man beslist niet wilde, dat ik mijn onderzoek
voortzette. Welnu dan zal ik liet toch doen.
En 'eensklaps vastbesloten sloop hij weer
over de gang en begaf zich naar dat deel van
de bovenverdieping, waar de kamer van den
professor zich bevond. Hij hii id Weer zijn
revolver stevig in de vuisl cn liep zachtjes,
na iedere schrede even stilstaand, de adem
inhoudend en scherp luisterend. Zoo nader
de hij de deur van de beruchte kamer en toen
hij nog slechts eenige passen daarvan ver
wijderd was, hoorde hij duidelijk dat daar
iemand bezig was. Neen ditmaal was geen
vergissing mogelijk Er was daar iemand
Wie kon het zijn, die in dit, nachtelijk uur
zich bezighield op deze kamer, waar voor ee
nige dagen nog slechts een vreeselijke moord
was gepleegd
En wat zoii de onbekende daar uitvoeren
Was het toch de kuisbewaarder Bestond
er noch een dienstbodentrap misschien, waar
langs hij weer naar boven gekomen was. Maar
wat zou de man er uitvoeren
(Wordt vervolgd).
I"*."""vin mum iii in jiiH iiiihimiiiiiiiii—liiiiiniiiMiii «muil
62»
