"feuilleton.
Het geheimzinnige raadsel
LAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
f
46ste Jaargang.
Donderdag 16 Augustus 1923;
flJo, 13719.
Bureau 5 KOEMARKT 4. - Teleloon Intercommunaal 85. Postbus39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Q AdverteatUm 15 regeh f 1.75 J slks r»g»l|d##rbov«n^35 c«nt, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden msdsdealingon 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Bij of krachtens wetten of verordeningen voor
geschreven en andere officiecle af- en aan
kondigingen van het Gemeentebestuur.
HINDERWET.
Ingekomen is een verzoek van
De SGHIEDAMSCHE CARTONNAGEFA-
BRIEK om vergunning tot uitbreiding van de
cartonnagefabriek in het pand Lange Haven
no. 19, kadastraal bekend in Sectie C. onder
no. 479, met 5 electromotoren van resp. 1, 1,
Va» Va en Vs P-K drijvende diverse carton-
nagemachines.
Dit verzoek is met de bijlagen op de Secreta
rie der gemeente ter visie gelegd.
Op Woensdag, den 29 Augustus a.s., cles
voormiddags ten 11 ure, zal ten Raadhuize
gelegenheid worden gegeven om bezwaren tegen
het toestaan van dit verzoek in te brengen en
die mondeling of schriftelijk toe te lichten.
Gedurende DRIE dagen vóór het tijdstip
hierboven genoemd, kan op de Secretarie dei-
gemeente, van de schrifturen die ter zake
mochten zijn ingekomen, kennis worden ge-
noemen.
Volgens de bestaande jurisprudentie zijn niet
tot beroep op eene beslissing ingevolge de
Hinderwet gerechtigd zij, die niet overeenkom
stig art. 7 dier Wet voor het Gemeentebestuur
of een of meer zijner leden zijn verschenen,
teneinde hun bezwaren mondeling toe te lichten.
Schiedam, 15 Augustus 1923.
Buitenlandsch Nieuws.
IIET HERSTEL.
Reuter verneemt, dat volgens inlichtingen
gister in goed ingelichte kringen te Londen
ontvangen, de Engelsche. nota waarschijnlijk
zorgvuldig in Frankrijk zal Worden bestudeerd.
In sommige kringen te Parijs schijnen de Engel
sche voorstellen te worden beschouwd als een
geschikte basis voor onderhandelingen en is men
van oordeel, dat zij niet kort en bondig verwor
pen moeten Worden. Men wijst er op, dat indien
cle commissie van experts het|bedrag,dat Duitseh-
land zou kunnen betalen, vaststelt op 50 milliard,
zooals door Bonar Law in Januari jl. Was voor
gesteld, Engelands aandeel Hierin volgens de te
Spa vastgestelde verhouding van 22 percent zou
bedragen 11 milliard. Daar Engeland slechts 14,2
milliard goudmark (710 millioen pond) wenscht
te ontvangen in verband met zijn betalingen aan
de Ver. Staten, zou het slechts 3.2 milliard goud-
inark of 160 millioen pond moeten ontvangen
van zijn continentale debiteuren, die aan Enge
land in Werkelijkheid een bedrag van 1200 mil li-
oen pond schuldig zijn.
In verantwoordelijke kringen te Parijs schijnt
men in elk geval bereid te zijn, de kwestie nauw
keurig te onderzoeken, ten einde te zien ol op
deze basis geen overeenstemming kan Worden
verkregen. Dit Wordt als een zeer gunstig teeken
opgevat.
België is van plan eerst een afzonderlijk ant
woord te zenden.
y ||DE TOESTAND IN DUITSCHLAND.
jJj^De bedrijfsraden der communistische partij te
Berlijn, hebben besloten de staking op te heffen.
Gister werd de arbeid hervat. De Duitsclie pers
wijst thans op de verpletterende nederlaag dei-
communistische agitatie en op de groote ont
spanning, Welke in den binnenlandsche toestand
is ingetreden.
Te Hamburg is de toestand ook rustiger ge-
Worden, evenals te Leipzig en in het Roergebied.
36
Zoo, zoo, zei Frits Werner tot zich zelf, die
heeft z'n rust en z'n kluifje Wel verdiend. En we
hebben veilig onder zijn hoede geslapen.
Hij belde en de bediende bracht hem zijn
scheerwater. Flij schoor zich zorgvuldig en toen
hij een kwartier later aan de ontbijttafel zat,
voelde hij zich in uitnemende conditie en tot
groote dingen in staat.
Wat drommel, zei hij in zich zelf, ik zal de
oplossing wel vinden. Zoo geslepen is geen mis
dadiger, of hij laat Wel een spoor achter. En laat
hij slim zijn, per slot van rekening beschikt hij
toch ook slechts over natuurlijke krachten.
Toen hij met zijn ontbijt gereed was, vroeg hij
naar den huisbewaarder.
Deze kwam en het trof Werner onmiddellijk,
dat de man er zeer bezorgd uitzag, alsof hem iets
drukte.
Welnu, vroeg Werner hem, is er iets wat u
hindert, ge zijt toch niet ziek
Neen, mijnheer. Maar ik moet u iets vertellen,
Wat me zeer ontstelt.
Zoo, vroeg Werner haastig, wat is er
In Aken is de rust nog niet geheel hersteld, hier
zouden de laatste dagen 60 dooden zijn gevallen.
HET NIEUWE DUITSCHE KABINET.
Dinsdag is de eerste Rijksdagzitting gehouden
onder het nieuwe kabinet.
De Rijkskanselier hield een rede, waarin hij de
politiek van de nieuwe regeering uiteenzette. Ze
duldde geen overweldiging van welken kant ook,
't lijdelijk verzet in 't Roergebied zou blijven
voortduren en de beste oplossing van de Roer-
kwestie achtte dr. Stresemann gelegen in het
voorleggen van de kwestie aan het Internat. Hof
van Justitie.
Na deze rede ging de Rijksdag over tot de
stemming over de motie van vertrouwen, waar
aan 341 afgevaardigden deel namen. Hiervan
stemden 240 voor en 76 tegen de motie, terwijl
25 zich van stemmen onthielden.
Na de stemming over de motie van vertrouwen
werd de goudlecning met de stemming van
uiterst rechts en links aangenomen.
N erder is de regeering gemachtigd om voor het
geval, dat op 15 September niet ten minste voor
200 millioen goudmark op de nieuwe waarde
vaste leening is ingeschreven, de noodige maat
regelen te nemen, dat dit bedrag er komt.
Dan is vastgesteld, dat geëischt kan worden,
dat de opgaven van het bezit aan buitenlandsche
betaalmiddelen onder eede worden bevestigd.
Aangenomen is ten slotte een voorstel van de
sociaal-democraten, om de regeering op te dra
gen, wetsontwerpen in te dienen ter instelling van
op reëelen grondslag berustende betaalmiddelen,
ter saneering van de rijksfinanciën en ter ver
sterking van het rijkscrediet.
De Rijksdag werd hierop voor langen tijd ver
daagd.
IN HET BEZETTE GEBIED.
Aan de „Kölnische Ztg." wordt uit het Roer
gebied bericht, dat men daar voor een nieuwen
zeer ernstigen strijd staat. Het lijdelijk verzet,
dat in de laatste dagen in talrijke mijnen Werd
toegepast, heeft zulk een omvang genomen, dat
de directies meenen verplicht te zijn maatregelen
te nemen. Aan de arbeiders is dan ook mede
gedeeld, dat, indien het werk Vrijdag niet onder
normale omstandigheden hervat wordt, alle
mannen, die nog langer lijdelijk verzet plegen bij
den arbeid, zullen ontslagen worden. Met de
voedselvoorziening gaat het wat beter.
EEN NIEUW BETAALMIDDEL.
Naar wij vernemen, heeft de nieuwe Duitsclie
regeering gister reeds stappen gedaan tot in
voering van 'n waardevast betaalmiddel. Zij
heeft besprekingen gehouden met de leiders van
erschillende organisaties in handel, industrie en
landbouw ter overweging van de mogelijkheid om
het zakelijk bezit van landbouw en industrie
dienstbaar te maken aan de garanties en de
dekking van een nieuw waardevast betaalmiddel,
liet ligt ]n de bedoeling om, wanneer voldoende
medewerking wordt gevonden, voorloopig al
thans een beroep te doen op de vrijwillige mede
werking in dezen.
DE DUITSCHE LEVERINGEN IN
NATURA.
De Kriegslastencommission heeft thans de
Commissie van Herstel ip kennis gesteld van de
voorgenomen tijdelijke stopzetting van de leve
ringen in natura aan de mogendheden, welke
geen deel hebben genomen aan de bezetting van
het Roergebied.
INTERPARLEMENTAIRE CONFERENTIE.
De Derde Conferentie van de Interparlemen
taire Unie sedert het einde van den oorlog is
gistermorgen in het gebouw van den Rijksdag te
Kopenhagen geopend. De meesten van de 700
gedelegeerden, die hier hun landen, ten getale van
30, zullen'vertegenwoordigen, waren aanwezig.
DE VALERA GEVANGEN GENOMEN.
De Valera is gister te Ennis (graafschap
Clare) door de Vrijstaatsche soldaten gearres
teerd, eenige minuten nadat hij zijn aangekon
digde redevoering was begonnen. De soldaten,
welke gewapend waren, omringden het spreek
gestoelte en schoten in dé lucht, waardoor twee
personen gewond werden. Daarop is De Valera
gevangengenomen.
Er ontstond een paniek waarin drie personen
gewond werden.
De Valera was in een open automobiel zonder
eenige vermomming ter vergadering verschenen,
luide toegejuicht door een menigte van ongeveer
vijftienhonderd personen. Het was de eerste keer,
dat hij zich in het publiek vertoonde na den
wapenstilstand. Hij werd naar de gevangenis
gevoerd. Over zijn lot is nog niet beslist.
DE LONDENSCIIE BOOTWERKERS
STAKING.
Gistermorgen zijn ruim 1000 bootwerkers aan
het werk gegaan in de Albert- en King George
havens, Welke, zooals bekend, het brandpunt van
de „wilde" bootwerkersstaking vormden. Talrij
ke booten werden daar gelost. Voorts werkten
in de St. Catherinehaven 647 man, d.i. 470 meer
dan eergisteren.
TURKIJE.
Men telegrafeert uit Angora, dat Fethy bey
benoemd is tot minister van binnenlandsche
zaken en vice-president in plaats van Rcouf, die
zijn ontslag heeft genomen. Seid bey wordt
minister van justitie in de plaats van Retif, die
niet herkozen is. Ismed Pasja houdt buitenland
sche zaken aan zich en ook de andere ministers
hebben hun zetel behouden.
De derde Nationale Vergadering heeft Moesta-
fa Kemal tot president en Ali Foead tot vice-
president. gekozen.
Mijnheer weet van die kist op de kamer van
den professor.
Ja zeker, die kist staat daar immers nog steeds.
Zc stond er gisteren nog, gisterenmorgen. Maar
nu staat ze er niet meer.
Wat Je bazelt man. Maar dat is immers
absoluut onmogelijk, dat die kist verdwenen zou
zijn
En toch is het zoo, mijnheer. Ik ging van mor
gen kijken en ze was weg.
Werner zag den man met plotseling opkomend
wantrouwen aan.
Je ging kijken Deed je dat iederen morgen
Ja, mijnheer.,Dat was me Wel niet bevolen,
maar er is me toch gezegd, dat niemand ei aan
komen mocht, dat cle kist goed bewaard blijven
moest. En daarom overtuigde ik me 's morgens
of ze er nog was. En zoo straks zag ik, dat de kist
is verdwenen.
Wanneer moet die dan verdwenen zijn
Vannacht.
Neen vriend, dat is onmogelijk, dat moet dus
gisteren gebeurd zijn op klaarlichten dag,of den
vorigën nacht, nadat mijn vriend en ik met den
auto wegreden.
De kist was er gistermorgen nog.
Waarlijk niet, mijnheer, riep de man en er
klonk zoo oprechte verontwaardiging in zijn
stem, dat Frits Werner zijn wantrouwen voelde
wegsmelten, gisterenmorgen stond de kist
daar nog en gisterenavond moet ze er ook nog
AMERIKA.
Het „Central News" verneemt uil Washington,
dat Dinsdag een officieele verklaring werd be
kend gemaakt, volgens welke president Coolid-
ge's regeering niet zal afwijken van de algemeens
politiek, vastgesteld door president Harding.
Deze verklaring volgde op de eerste kabinets
zitting, welke onder presidium van Coolidge
heeft plaats gehad.
Een telegram uit Washington meldt, dat alle
leden van de regeering van wijlen president
Harding, behalve Mellon en Denby, den minis
terraad onder voorzitterschap van Cooldige
hebben bijgewoond.
Na de zitting werd meegedeeld, dat alle leden
van het kabinet, die thans te Washington ver
toeven, er in hebben toegestemd, in functie te
blijven.
De president acht het niet noodig het congres
bijeen te roepen.
ALLERLEI.
Uit Triest De Italiaansche' autoriteiten
hebben beslag gelegd op de lading van het s.s.
Vulcan, welke lading bestaat uit een millioen
geweren, 3000 machinegeweren, 24 batterijen
bergartillerie. Dit krijgsmateriaal is afkomstig
van de likwidatie van de Italiaansche oorlogs-
voorraden, welke door de koopers aan Zuid-
Slavië verkocht zijn.
Uit BrusselIn de Bo dnage dreigt een
algemeene staking in de glasindusl ie. De oo.-
zaak is een loonkwestie.
Uit Moskou Rakol'ski is thans naar
Duitschland vertrokken tot herstel van gezond
heid. De kwestie van zijn benoeming te Londen
is nog niet geregeld
Uit Hamburg De Loodsenbond heeft, met
het oog op den zorgwekkeriden bioncnlandschen
toestand, de staking in de Noordzee-havens
opgeheven.
Uit Berlijn De Rijksbank koopt thans de
goudstukken op tegen den wereld-marktprijs.
Een 20-markstuk wordt dus betaald met
17.891.000 Mk., een zilveren mark met 300,000
Mark.
Angora is definitief gekozen als hoofdstad
van Turkije.
Binnenland.
Indische Prinsen op Hef Lee.
Naar wij vernemen, zal de Koningin in de
eerste dagen van de volgende week ten konink
lijken paleize Het Loo ontvangen, tot het aan
bieden van gelukwenschen met haar 25-jarig
regeeringsjubileum Pangeran Ario Kocsemo-
joedo, prins van Solo, majoor van den gencra-
len staf van het Ned.-Indische leger, komende
als vertegenwoordiger van den Soesoehoenan
van Soerakarta Pangeran Ario Soerjowidjojo,
prins van Djokjakarta, kapitein van den gene-
ralen staf van het Ned.-Indische leger, als
vertegenwoordiger van den Sultan van Djocja-
karta Maalana Sultan Mohamed Kasim Aldin,
Sultan van Boeloengan (N.-O. Borneo).
Vijfde Internationale Arbeidseonlerentie.
Gelijk reeds werd medegedeeld, hebben de
arbeidersvakcentralen overeenstemming ver
kregen inzake het aanwijzen van den arbeiders-
afgevaardigde naar de Vijfde Internationale
Arbeidsconferentie, die in October a.s. te Genève
wordt gehouden. Er is deri Minister voorgesteld,
dit keer als afgevaardigde te benoemen een
bestuurder van het Christelijk Nationaal Vak
verbond. Dit bestuur heeft thans voorgedragen
den heer J. Nauta te Amsterdam, tweede
secretaris van het C. N. V. en penningmeester
van het Int. Verbond van Kantoor- en Handels-
bediendenorgunisaties.
De Minister heeft aan de Vakcentrale» mede
gedeeld, dat het onderwerp der agenda hem geen
termen aanwezig doet achten aan den afge vaar
digden een technisch adviseur toe te voegen.
gestaan hebben. Ze is Weg en dat is vannacht ge
beurd.
Frits Werner haalde schouders op.
Hebt gij er al met. anderen over gesproken
zei hij.
Neen, dat heb ik nog niet.
Goed, zwijg er dan over voorloopig. Ik wil daar
meer van Weten.
Frits ging naar de kamer, waar hij wist, dat de
kist gestaan had. Deze was verdwenenDe luiken
voor het raam waren gesloten. Frits opende ze
en onderzocht nauwkeurig de vensterbank. De
kist was tamelijk zwaar geweest, en als ze door het
raam naar buiten gelaten was, zouden de sporen
daarvan zeker te zien zijn. Maar er was niets te
zien. Hij nam de kamer nog eens goed op, doch
deze zag er heel gewoon uit. Hij sloot de deur
Weer en ging in den tuin. Daar liep hij wat op en
neer, want hij wilde niemands aandacht trek
ken en keek uit of het gras onder het raam
der kamer ook platgetrapt Was, of men ook kon
zien, dat daar een kist was neergelaten. Dat Was
nu zeker, dat als de kist uit het huis Verdwenen
was, dit niet geschiedde door het raam.
Hij moest nu allereerst weten of de kist Werke
lijk uit het huis gehaald Was. Het kwam hem
alsnog verschrikkelijk onwaarschijnlijk voor.
Zeker twee man hadden dan den tuin moeten
passeeren en den kwaden hond. Zij hadden bin
nen moeten dringen en met een zware kist.
ongemerkt het huis weer moeten verlaten. Als
F. A. Moerel |-
Gisteravond om 9 uur is te Oudewater, na
voorzien te zijn van de H. II. Sacramenten der
Stervenden, overleden de heer F. A. Moerel,
R. K. lid der Tweede Kamer.
De heer F. A. Moerel is den 3den Mei 1870
te Katwijk aan Zee geboren. Hij behaalde zijn
akte L. O. in 1889 en werd 1 Januari 1890
benoemd tot onderwijzer te Noordwijk. Op 15
Augustus 1893 behaalde hij de hoofdakte en
na 6 maanden te Hillegom als onderwijzer te
zijn werkzaam geweest, werd hij op 1 Juli 1895
als hoofd der R. K. Jongensschool te Oudewater
benoemd, welke functie hij bekleedde tot hij
in 1922 tot lid van de Tweede Kamer der
Stdten-Generaal werd gekozen.
Bovendien werden door hem vele jaren ver
schillende bestuursfuncties bekleed, o.m. was
hij voorzitter van het plaatselijk comité der
K. S. A., bestuurslid van de plaatselijke jeugd
organisatie, penningmeester van het bestuur
van den Statenkieskring Leiden, bestuurslid
der R. K. Centr. Kiesvereeniging te Leiden,
lid van de St. Radboudstichting tot stichting
hun dij: gelukt zou zijn, moesten zij in ieder geval
in het huis zelf een medeplichtige hebben. Was
dit de huisbewaarder zelf niet, dan een der
bedienden. Maar indien men den schuldige onder
heil moest, zoeken, dan was het nog eer mogelijk,
dat de kist nog binnen de nruren van het huis was
Men kon haar gestolen hebben om op een gunstig
oogenblik den inhoud weg te voeren. Dit
leek Werner waarschijnlijker, dan daL de tame
lijk groote kist dien nacht weggesleept zoude zijn.
Misschien aldus dacht hij, hebben de dieven of
heeft de dief niet geweten, dat de huisbewaarder
die kamer inspeeteerd en rekent hij er nog op, dat
de verdwijning van de kist niet eens dadelijk
bemerkt zal worden. Hij ging nu een .praatje met
den portier maken.
De hond heeft goed zijn werk gedaan, zei hij.
Ja zeker, mijnheer, nou dat wist ik ook wel, Hij
liep maar al om het huis. Ik zou den kerel Wel
eens hebben willen zien, die zich in den tuin
durfde wagen. De bedienden kwamen van mor
gen het huis niet uit, vóór ik hem had vast
gelegd.
Jou kent hij dus al.
Ja, ik ben als het ware door zijn baas aan hem
voorgesteld. Maar ik wed, dat geen ander hem
zou durven vastleggen. Toen hij gisterenmiddag
hier aankwam, deed hij een geweldigen uitval
naar den huisbewaarder.
Wordl vervolgd
NIEUWE
EDAMSCHE COURA
