Het gebeimzinnige raadsel
DMGBLdW VOOR SCHIEDAM EN
"~FEUILLETO~n7
46ste Jaargang.
Zaterdag 18 Augustus 1923.
No. 13721
Oureau KOEMARKT 4 Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden/2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
AdvertentiSn 15 regels f 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
EERSTE BLAD.
Bij of krachtens wetten of verordeningen voor
geschreven en andere officieele af- en aan
kondigingen van het Gemeentebestuur.
HINDER WET.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
hebben bij hun besluit van 16 Augustus 1923
het verzoek van B. ROSENBOOM om ver
gunning tot uitbreiding van zijn steenbrekerij
in het pand Noordvest 30/32, kadaster Sectie A.
No. 1626, met 1 electromotor van 20 P.K.
ter vervanging van den bestaanden van
10 P.K. drijvende diverse breek-, maal - en
ziftwerktuigen, VERDAAGD, aangezien het
desbetreffend onderzoek nog niet is geëindigd.
Schiedam, 17 Augustus 1923.
KEURING VAN HENGSTEN.
Ter algemeene kennis wordt gebracht, dat de
gewone Rijkskeuringen van tot dekking be
stemde hengsten in het najaar 1923 voor Zuid-
Holland zullen worden gehouden te
Rotterdam 27 September voor type tuig- en
trekpaard
Gorinchem 27 September alleen voor type
tuigpaard
Middelharnis 28 September alleen voor type
trekpaard
Dordrecht 2 October alleen voor type trek
paard.
De aandacht van belanghebbenden wordt er
op gevestigd, dat cle inschrijvingsbiljetten voor
de keuringen op vrachtvrije, schriftelijke en
onderteekende aanvragen aan eigenaren en
houders van hengsten door den Secretaris dei-
Provinciale Regelingscommissie, den Heer J. C.
Roodzant, Goudsbloemlaan 124 te 's-Graven-
hage, zullen worden verstrekt.
Buitenlandsch Nieuws.
HET HERSTEL.
Uit Parijs verluidtGisteravond is het F ran
se he antwoord naar Brussel gezonden. Het Bel
gische wordt spoedig hier verwacht. Of het
Fransche antwoord Maandagavond of Dinsdag
morgen naar Londen gaat, is nog onzeker.
De aanmerkelijke ontspanning van den poli-
Heken toestand te Londen wordt hier met be
langstelling gadegeslagen.
De ontspanning te Parijs heeft ernstige gron
den. Het Fransche antwoord zal trachten positief
Werk te doen, en slaat practische middelen voor,
in onderling overleg de kwesties van het herstel
en de intergeallieerde schulden op te lossen. Het
gevaar is dus geweken, dat de besprekingen
blijven steken op onvruchtbaar terrein van
juridische discussies. De officieele pers geeft zich
moeite in alle variaties te verklaren, dat men het
eens kan worden en dat dit wenschelijk is ien
uit de hoop cfht men met positieve voorstel en
tot positieve resultaten kan komen, en dat
nuttelooze polemieken tot het verleden behooren.
HET VERDRAG VAN WASHINGTON.
Uit Washington verluidt Het verdrag be
tref lende de beperking der bewapeningen ter zee
en het vier-mogendheden-verdrag betreffende de
Stille Zuidzee zijn gister van kracht geworden,
toen de vertegenwoordigers van alle onder
teekende mogendheden formeel dc ratificaties op
bet ministerie van Buitenlandsche Zaken hadden
38
Ja, ja, antwoordde Werner. Maar hij voelde
Hjn argwaan tegen den huisbewaarder opnieuw
opkomen. Het was hem alsof de man iets ver
borg. Hij wilde echter thans zijn argwaan niet
toonen.
Wij zullen mijnheer vanGielen in kennisstellen
met wat hier gebeurd is, zeide hij, hij moet dit
Natuurlijk weten. En de politie ook.
Mag ik een goeden raad geven, mijnheer.
Ja, wat is er.
Laat u dan de aangifte bij de politie na. Doe u
'i,eze Wn minste niet vóór u er met mijnheer van
"Hen over gesproken hebt. Misschien wil hij
Van zóó'n aangifte niets weten.
Neen, misschien wil hij er niet van weten, gaf
Werner toe. LTw raad is niet zoo verkeerd.
zal er eerst met hem over spreken.
Hij was dit werkelijk van plan. Nu die geheim
zinnige kist verdwenen was, hield eigenlijk niet
VRel hem nog op den Beukenhof terug. Hij had
u zoo'n voorgevoel van gehad, dat de moorde
naar van den professor om die kist zou terug-
°men. Hij had zoo gehoopt, dat de schurk dan
'°h zou bloot geven. En nu had deze toch de
gezien zich alles toe te eigenen, opnieuw
uitgewisseld. Onmiddellijk daarop heeft het
ministerie van Marine orders uitgevaardigd voor
het schrappen van die Amerikaansche schepen
van het vlootprogramma, welke volgens de
bepalingen van het vlootbeperkingsverdrag van
het. program moeten worden afgevoerd. Acht en
twintig schepen (750.000 ton gezamenlijk) zullen
gesloopt of niet afgebouwd worden.
IN HET BEZETTE GEBIED.
Daar het filiaal der Rijksbank te Dusseldorp
er in beeft toegestemd, het gerecfuireerde be
drag te betalen, is liet gebouw door de troepen
ontruimd.
De toestand in het bezette gebied wordt
geleidelijk weer normaal. Niettemin hebben er
op het platteland nog talrijke incidenten plaats
tusschen boeren en benden arbeiders, die de
aardappelen uit den grond komen halen. Op
verzoek der boeren in de streek van Waltropp
wordt gopatrou lleCrd door Fransche cavalerie-
patrouilles ter voorkoming van plundering van
den oogst. Te Ilerne moest de Fransche gendar
merie tusschenbeide komen om een plundering
te beletten..
Bij een communistische manifestatie te Dal
ten werden acht politiebeambten ernstig ge
wond.
DE DEBACLE VAN DE MARK.
De „Vörwarts" wijdt een hoofdartikel aan de
directie van de Rijksbank, waarin aan Flaven-
stein verweten wordt, dat het zijn schuld is, dat
gisteren de dollarkoers weer zoo schrikbarend op-
geloopen is.
Het blad besluit met de volgende verklaring
Indien Havenstein en Glasenapp niet binnen drie
dagen hun ontslag-aanvrage indienen, dan zal de
sociaal-democratische Rijksdagfractie de on
middellijke bijeenroeping van den Rijksdag
eisclien met het eenige doel om de betrokken
paragraaf van de wet op de autonomie van de
Rijksbank te vernietigen.
DE BULGAARSCIIE OUD-MINISTERS.
Dc Bulgaarsche legatie te Berlijn deelt mede,
dat het bericht in de „Grazer Tageépost"'over
de veroordeeling der leden van het vroegere
kabinet Stamboeliiski onjuist is.
Wel is een instructie geopend tegen de ge
noemde oud-ministers, doch deze is nog niet
gesloten.
Voor de rechtbank is de zaak trouwens nog
in het geheel niet geweest.
TURKIJE.
De Nationale Vergadering van Angora zal
reeds heden een aanvang maken met het debat
over het verdrag van Lausanne, hetwelk reeds,
zooals gemeld, ter beoordeeling aan de commissie
van buitenlandsche aangelegenheden is toegezon
den. Men verwacht dat de stemming over de
bekiachtiging van dit verdrag op 23 Augustus
a.s. zal plaats hebben. Dit is althans het voor
nemen van Moestafa Kemal, den nieuwen voor
zitter der Nationale Vergadering. Er gaan echter
reeds stemmen op tegen de groote macht, cloor
hem uitgeoefend. Er Wordt op gewezen, dat bij de
ministersverkiezing alle afgevaardigden hun
slem eenparig op de gestelde candidaten uit
brachten, blijkbaar op instructie van Moestafa
Kemal. De positie van Moestafa Kemal is even
wel zoo sterk, dat critiek hem vooralsnog weinig
kan deren.
CHINA.
De plaats Tsao Sji is door roovers aangevallen.
Zij staken het ziekenhuis der Londensche zen.
echter zonder eenig spoor na te laten.
O het was om woedend te worden. Hoe had hij
dien nacht zoo rustig kunnen slapen zonder
eenig vermoeden van wat er om hem heen ge
beurde. Hoe had bij zoo zorgeloos zich kunnen
voelen en zoo zeker alsof er niets te vreezen was.
Werner ging dien middag nog naar Renswou-
c!e, vanwaar hij per tram de spoorlijn kon berei
ken. Het was al laat, toen hij in de hoofdstad
kwam. Hij wilde allereerst nog gaan informeeren
hoe het met den bankier was, maar begaf zich
eerst naar zijn woning. Daar belde hij Antoon
van Gielen op en kreeg hem aan de telefoon.
Hallo, jij Frits, riep deze, waar zit je
In de stad. Ik ben van den Beukenhof terug
gekomen.
Zoo Waarom Je kunt nog niets ontdekt
hebben, dunkt me. Heb je het opgegeven
Ja en neen. Ik ben van plan terug te gaan. En
ik heb ook iets ontdekt. Maar dat maakt de
zaak nog ingewikkelder. Ik wou daarover komen
spreken. Hoe is het met je papa
O goed. Het is goed afgeloopen, bij kan nog
niet veel praten, want z'n gezicht is geheel op
gezwollen. Hij heeft echter niet veel pijn. Je mag
gerust met hem komen praten morgen vroeg, als
je dat wilt. Maar goed begrepen, hij zal zich in
hoofdzaak tot luisteren bepalen.
Goed, dan kom ik morgen vroeg bij je aan.
Prachtig, maar wat heb je eigenlijk ontdekt
Ik behandel het liever niet per telefoon.
Non, dan hoor ik het morgen wel.
ding in de buitenlandsche wijk en ooi* de Katho
lieke kerk in brand en plunderden de stad. Er
bestaat ongerustheid over het lot van twee
Iersche priesters, die de eenige vreemdelingen in
het stadje waren gedurende den aanval. Twee
derde der huizen is verbrand. Het garnizoen
van de stad, bestaande uit honderdtwintig man,
had acht dooden, de rest verliet de stad onder
leiding van den commandant.
ALLERLEI.
Uit Washington Het departement van
Marine heeft bericht ontvangen, dat de kanon
neerboot, Gopher" met marine-reservisten uit
Ohio aan boord door de Canadeesche autoriteiten
is aangehouden wegens beschadiging van een
sluis van het, Welland-kanaal. Dc reservisten
werden verscheidene uren vastgehouden. Ten
slotte werden zij weer in vrijheid gesteld. Het
Amerikaansche consulaat ter plaatse doet stap
pen om de vrijlating der kanonneerboot te ver-
krijgen.
Uit Petrograd Wordt gemeld, dat aldaar een
opzienbarend proces is gevoerd tegen 65 leidende
ambtenaren van den Nicolai-spoorweg. Zij heb
ben zich aan malversaties van velerlei aard schul
dig gemaakt, terwijl een aantal hunner zich, naar
gebleken is, in bepaalde gevallen heeft laten
omkoopen. Negen beklaagden werden ter dood
veroordeeld, waaronder een der hoofdleiders van
den Nicolai-spoorweg.
Uit Praag De mijnwerkersconl'erentie
heeft besloten, met ingang van 20 dezer de al
gemeene mijnwerkersstaking te gelasten.
Binnenland.
Het jubileum van de Koningin.
Maandag zal de redactie-commissie van het
Gedenkboek 1898—1923 een bijeenkomst hou
den met de pers, medewerkers en genoodigden.
De redacteur van het Gedenkboek, de heer
W. G. dc Bas, zal dan de geschiedenis en de
ontwikkeling van het Gedenkboek, hetwelk aan
de Koningin is opgedragen en haar op 6 Sept.
wordt overhandigd, uiteenzetten. Op de bijeen
komst zullen o.m. tegenwoordig zijn de Minister
van Onderwijs, Kunsten en Wetenschappen, dr.
J. Th. de Visser en cle burgemeester van Amster
dam, de beer W. de Vlugt.
Minister Colijn.
De heer II. Colijn heeft, in verband met zijn
benoeming tot Minister van Financiën, bericht
ingezonden, dat hij ontslag neemt als lid van
de Tweede Kamer.
Zooals wij reeds meldden, zal de heer Colijn
als Kamerlid worden opgevolgd door den heer
H. Leenstra te Flaskerhorne.
Begrafenis J. T. Cremer.
Onder overgroote belangstelling heeft gister
middag op Westcrveld te Driehuijzen de
begrafenis plaats gehad van het stoffelijk over
schot van den heer J. Cremer, oud-Minister
van Koloniën en oudgezant te Washington.
Van de aanwezigen vermelden We de Minis
ters De Graaf en Colijn. Namens den Minister
van Buitenlandsche Zaken was de secretaris
generaal, jhr. mr. A. M. Snouck Hurgronje
gekomen. De Koningin werd vertegenwoordig
door den kamerheer in buitengewonen dienst
jhr. C. C. T. Six, Prins Hendrik door zijn ad
judant, kapitein jhr. Laman Trip. Voorts waren
we op tal van leiders van Indische cult,uur-
ondernemingen, banken, handelslichamen enz.,
vertegenwoordigers van de spoorwegen en den
scheepsbouw te Amsterdam enz. Verder vele
Hiermee was. het gesprek ten einde.
Werner voelde veel animo om het zich zoo
gemakkelijk mogelijk te maken en niet meer uit
le gaan. Maar ten slotte besloot hij toch nog een
bezoek te brengen aan het redactiebureau van
„Het Laatste Niegws."
Toen hij daar kwam werd hij door z'n collega's
met blijken van groote aanhankelijkheid begroet.
Frits heeft zeker weer nieuws voor een extra-
editie, riep er een.
Neen, neen, vandaag heb ik niets, antwoordde
hij, het gaat alle dagen niet.
Je bent een reuzenboffert, zeide een ander op
eenigszins jaloerschen toon, de hoofdredacteur is
best over je te spreken.
Maar als hij nu maar niet te groote verwachtin
gen van je krijgt, voegde hij er bijhij schijnt wel
te meenen, dat jij nog wondere ontdekkingen zult
doen. Apropos hij heeft vandaag naar je gevraagd
en gezegd, dat als je hier kwam, we dan zouden
zeggen, dat hij je in ieder geval moet spreken.
Werner keek naar de klok.
Het is bij twaalven, zei hij, ik zal er morgen
wel eens heengaan.
Hm, de baas gaat altijd heel laat naar bed. Ik
donk, dat hij je nog best zal ontvangen. Ik kreeg
zoo de idee, dat hij je liefst zoo spo"dig mogelijk
zou spreken.
Nu, dan ga ik er nog maar heen, zei Werner,
prettig werk, heeren.
Hij groette de heeren van de nachtredactie en
ging heen.
autoriteiten, onder wie mr. dr. W. F. van Leeu
wen., vice-president van den Raad van State,
burgemeester De Vlugt, de oud-burgemeester
van Haarlem, jhr. J. W. G. Boreel van Hoge-
landen, de burgemeesters van Bloemendaal en
Velzen, oud-Minister Idenburg en vele bekenden
uit de Indische kringen.
Een schat van kransen dekte de baai* en was
bezijden het graf neergelegd. De Koningin had
een krans van witte rozen op groenen blader
grond gezonden, op de wit,-zijden linten stonden
gouden gekroonde W's.
Het woord werd het eerst gevoerd door
Minister Colijn namens de regeering, namens
den heer Idenburg, en namens zichzelf, als oud
medelid in de Eerste Kamer. Spr. gaf een uit
voerig overzicht van Cremer's Indische loopbaan
en legde daarna zeer s^erk den nadruk op zijn
werk als gezant te Washington misschien ligt
daar Wel de grootste dienst, Welken Cremer
aan zijn vaderland heeft bewezen.
Vervolgens spraken dr. Van Aaisl, dr. C. W.
Janssens en ds. Van den Bergh van Eysinga.
De heer Herbert Cremer dankte voor de
laatste eer zijn vader bewezen.
Vertrek van den Hongaarschcn gezant.
De Hongaarsche gezant in Den Haag, de heer
J. Wettstein de Westerheimb, is gistermiddag
uit Den Haag vertrokken, ten einde zijn nieuwen
werkkring aan het departement van buitenland
sche zaken te Boedapest te gaan aanvaarden.
Op zijn doorreis naar Boedapest zal de beer
Wettstein nóg korten tijd in Luxemburg ver
toeven, om afscheid te nemen van dc Luxem-
burgsche regeering, bij welke hij eveneens ge
accrediteerd was.
Nederlanders in Belgischen 'dienst.
Men meldt aan de „Msb.", dat in de omstre
ken van Gennep, Llommersum en Grünewald
door de Belgische bezettingsautoriteiten een
twintigtal Nederlanders als kommies in dienst
zou zijn gesteld, daar deze die streek aldaar
uitstekend kennen.
De Nationale Huldebetooging.
Heden is namens het Provinciaal Comité
voor Zuid-Holland voor de Nationale Hulde
betooging, aan de besturen der comité's voor het
nationaal huldeblijk in Zuid-Holland kennis ge
geven, dat er voor deze comité's gelegenheid
bestaat deel te nemen aan de nationale hulde
betooging en op deze wijze tegenwoordig te
zijn bij de aanbieding van het Nationaal Hulde
blijk.
Het besluit hiertoe is genomen naar aanleiding
van een desbetreffend ingekomen verzoek van
verschillende comité's.
Cijfcrkoorts.
Van een burgemeester ontving „De Stan
daard" de volgende mededeeling
Op de onlangs teruggezonden kaarten be
treffende de 10e volkstelling kwamen o.rn. de
volgende vragen' voor
Bij gehuwde vrouwen en dochters, die thuis
inwonen
1. Welke werkzaamheden verricht zij ge
woonlijk
2. En in welk bedrij f
3. Of verricht zij uitsluitend huiselijke dien
sten
Bij veenarbeiders werd gevraagd
1. Is hij b.v. turfbaggerman (korte turf),
turi'gravcr (lange turf), baggerdroogmaker (korte
turf), turflegger (lange turf), handlanger
Bij scheepmakers werd gevraagd
Een kwartier later zat hij in een gcmakkelijken
stoel tegenover zijn hoofdredacteur.
Hoor eens, mijnheer Werner, zeide deze, we
willen eens ernstig praten. Allereerst mijn com
pliment voor de wijze, waarop je tot heden de
belangen van onze courant behartigd hebt. Dat
was schitterend. En er zit nog meer copie in die
geheimzinnige geschiedenis. Ileb je al weer iets
gevonden
,Om u de waarheid te zeggen, iets wat ik liever
niet dadelijk gepubliceerd zag.
Welnu, vertel het mij maar, ik weet ook wel te
zwijgen.
Werner vertelde van de spoorlooze verdwijning
van de kist.
Hm ja, zeide zijn patroon, toen hij zweeg, dat
is weer een geheimzinnige episode uit deze
vreemde geschiedenis. En je meent, dat het beter
is, dat nieuws niet dadelijk ter kennis van het
publiek te brengen
Dat meen ik inderdaad.
Goed, dan zullen we het ook niet doen. Ik heb
je ook eigenlijk niet willen spreken om nieuws
van jou te hooren. Ik wou je integendeel belang
rijk nieuws mededeelen. Maar dat is ook onder
geheimhouding. Je moet het echter weten, omdat
dit misschien je nasporiugen vergemakkelijken
zal.
Frits Werner zag zijn hoofdredacteur nieuws
gierig aan.
Wat is er dan, mijnheer, vroeg hij.
[Wordl vervolgd).
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
