Het geheimzinnige raadsel
FEUILLETO
46ste Jaargang.
Zaterdag 15 September 1923.
No. 13744
Bureau KOEMARKT 4 Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
DU nummer bestaat uit twee bladen
EERSTE BLAD.
Buitenlandsch Nieuws.
DE ROER-KWESTIE.
Van de zijde der groot-industrie vernemen wij,
dat volgend de jongste officieele informatie de
vooruitzichten van de Fransch-Duitsche voor
besprekingen pessimistisch worden beoor
deeld, daar Poincaré eerst na onvoorwaardelijke
opheffing van het lijdelijk verzet bereid is eenige
deelen van het Roergebied te ontruimen.
Na een bespreking tusschen de rijksregee-
nng en den Franschen gezant moet eenige da
gen geleden een vooraanstaand Fraschman naar
Parijs zijn afgereisd om Poincaré de voorloopige
Duitsche voorstellen voor te leggen, welke een
oplossing van de vraag van het lijdelijk verzet
legen gelijktijdige Franschè concessies in uitzicht
stellen. De Rijksregeering verwacht den onder
kandelaar uiterlijk Zondag terug.
BEIEREN.
De Beiersche regeering heeft na bespreking met
de leiders der regeeringspartijen, een verkla
ring afgelegd, waarin zij het kabinet Stresemann
ten aanzien van de Buitenlandsche politiek haar
volledigen steun toezegt. Ten aanzien der bin-
nenlandsche politiek verzekert de verklaring,
dat de Beiersche regeering over alle middelen
beschikt om de orde te verzekeren.
SPANJE.
De Koning is te Madrid gistermorgen kwart
over negen aangenomen. Het kabinet van markies
de Alhucemas is afgetreden.
De opstandelingen te Barcelona hebben alle
telegraaf- en telefoonstations bezet, alsmede vele
andere openbare gebouwen.
De kapitein-generaal van Barcelona heeft
een telegram ontvangen van het regiment te
Madrid, dat onderteekend was door den kapi
tein-generaal van de troepen te Madrid, als
mede vele andere hooggeplaatste militairen,
luidende „De generaals van de te Madrid lig
gende garnizoenen verklaren,dat zij zich om
zuiver patriottische redenen bij de beweging
willen aansluiten. Zij zullen echter hunne thans
aangenomen houding handhaven tot de komst
van den koning, die nader over den toestand zal
beslissen.
Plet kabinet is afgetreden, daat de Koning
geweigerd heeft toestemming te verleenen tot
het bestraffen der militaire revolutionnairen.
De Koning heeft generaal Primo deRivera met
de vorming van een nieuw kabinet belast. De
koning heeft .verder zijn goedkeuring gehecht aan
de instelling van een directoire, zooals door de
militaire partij was voorgesteld. Voorzitter van
het directoire wordt eveneens Primo de Rivera,
de kapitein-generaal van Catalonië.
In geheel Spanje zal voor enkele uren de staat
van beleg worden afgekondigd.
Het directoire is reeds benoemd.
ITALIË EN TURKIJE
De nota van den Gezantenraad, welke gister
avond aan de Grieksche regeering en aan den
Molkenbondsraad werd overhandigd, zegt in
hoofdzaak het volgende
le. Dat de Italiaansche troepen van Korfoe
zullen worden teruggetrokken vóór den 27sten
September, welke dag is bepaald voor de over-
egging van het rapport der enquete-eommis-
Sle. De Italiaansche regeering neemt deze ver-
b9
De conferentie met die zakenvrienden duurde
échter niet lang. een half uur nadat Antoon van
Dielen was uitgegaan bevond zijn vader zich
I Weer alleen. En hij had dit er zelf op aange-
egd, want dadelijk nadat zijn bezoekers waren
V(!rt rokken, nam hij den haak van de telephoon
71 belde het nummer op van de Woning, waar
Alice Evan zich bevond. Zooals TTij Wel had
l,unen verwachten, was zij thuis.
Juffrouw Evan, zeide hij, ik zou u heel gaarne
uien spreken over een zaak van veel gewicht.
.^g ik u mijn auto sturen en wilt ge dan even
jer komen. Ik zou natuurlijk bij u gekomen zijn,
ik kon, maar de dokter verbiedt mij nog uit
te
gaan.
jftAlice Evan wilde dit verzoek niet weigeren,
^aar zeide, dat zij Wel met de tram kon komen.
Vfiïrwel daarvan wilde de bankier niet hooren
hij bleef er op staan, dat hij z'n auto sturen
lat*' ^en slotte vond zij dit goed en geen half uur
trad zij de kamer van den bankier binnen,
te (..1U^0rrnecrc'e naar zijn toestand en hij zeide
s bijna geheel genezen te zijn. Zijn gelaat was
gen 7erbonden> naaar toch niet meer zoo in-
a's de eerske dagen, terwijl het spreken
al weer gemakkelijk viel.
plichting op zich zonder voorwaarden oi' be
perkingen van eenigerlei aard te stellen.
2. Dat indien het rapport der enquete-com-
missie als conclusie behelst, dat Griekenland
verantwoordelijk is te stellen voor den moord
op de Italiaansche leden der grensafbake-
rings-commissie, en wel hetzij in dier voege, dat
de personen die de daad bedreven Grieksche
onderdanen zijn hetzij dat de regeering van
Athene geen voldoende zorg heeft aan den
dag gelegd voor de arrestatie en de bestraf
fing der schuldigen, de som van 50 millioen
lire welke bij 'n Zwitsersche bank is gedeponeerd
van rechtswege aan de Italiaansche regeering
zal toevallen en haar waadwerkelijk zal worden
overhandigd.
Naar Avezzano heeft verklaard, gaat Musso
lini met deze verklaring accoord. Italië zal dus
voor het nadeel dat 't heeft geleden een moreele
en geldelijke schadeloosstelling krijgen, maar
er geen voordeel uit trekken in den vorm van
grondgebied noch in dien van politieke winst.
Aangezien men gisteren heeft beraadslaagd
met den Griekschen gezant te Parijs, Athos
Romanos, hoopt men dat ook Griekenland met
deze definitieve oplossing accoord zal gaan.
ALLERLEI.
Uit Mexico Jules Shlas, de hoofdman van de
moordenaars van den rebellen-aanvoerder en
bandieten-leider Pancho Villa, heeft twintig jaar
gevangenisstraf gekregen.
De bankbiljetten van 100 millioen mark
zullen weldra in omloop worden gebracht. Ze
zijn, evenals.de bankbiljetten van een millioen,
op wit papier gedrukt. Ze zijn echter iets grooter,
namelijk 86 m.M. breed en 150 m.M. lang.
Belgie heeft Besloten de Grieksche regeering
te erkennen. De Belgische gezant te Athene zal
den 17den dezer zijn geloofsbrieven overhandi
gen.
Binnenland.
De Giró-chaos.
Naar aanleiding van de medcdeeling betreffen
de het verloren raken van een groot aantal ad
viezen bij den Postchéque- en Girodienst, heeft
de „Tel." een gesprek gehad met de directie van
dezen dienst ter nadere informatie.
De directie kon niet erkennen, dat ér adviezen
verloren zijn geraakt, meer dan oirbaar kan
worden geacht, maar meende, dat het niet op
tijd aankomen van vele adviezen bij velen de
meening heeft doen postvatten, dat zij zoek zijn.
Het opzoeken van cle fouten in de rekeningen
neemt veel tijd in beslag. Dank zij den buiten
gewonen ijver en toewijding van het personeel
is men op het oogenblik zoo ver, dat vandaag de
ontvangen afrekeningen van 10 tot 12 Septem-.
ber kunnen worden afgedrukt. Men begint dus
op te schieten.
Van alle zijden komt thans hulppersoneel
aanzetten en iedere trein brengt nieuwe krach
ten, die dadelijk aan het Werk worden gezet.
De directie verzekerde ons ten slotte, dat de
toestand niet hopeloos is. Vol hoop gaat zij de
toekomst tegemoet. Zij twijfelt geen moment of
de centralisatie zal slagen. Het komt thans in de
eerste plaatsman op de plichtsbetrachting en
toewijding van het personeel.
Katholiek Middenstandscongres.
Blijkens een mededeeling in „De Ned. Hanze"
is het aangekondigd middenstandscongres uit
gesteld tot een nader te bepalen dag in de maand
November.
Na eenige vragen over verschillende zaken,
zeide hij
Ik heb de vrijheid genomen om u te vragen
hier te komen en dank u Wel, dat ge dit hebt
willen doen. Ik wilde u juist nu gaarne ontvan
gen, omdat Antoon uitgegaan is en hij van ons
onderhoud niets behoeft te Weten.
Alice zag hem ietwat verwonderd aan.
Wat is het dan waarover u spreken wou
vroeg zij.
Ja, het is geen prettig onderwerp voor u noch
voor mij, doch het is noodzakelijk. Om in zaken-
stijl te blijven, ik Wilde u een transactie voor
stellen. Ge Weet van die uitvinding van uw vader
Ja, had hij die maar nooit gedaan.
De bankier haalde de schouders op.
Ik begrijp die verzuchting volkomen, zeide hij,
maar de uitvinding is nu eenmaal wel gedaan.
En u weet, dat ze het eigendom is van mij en uw
vader.
Dat Weet ik.
Hij heeft ze op papier gesteld met scheikun
dige formules en alles wat daarbij behoort. En
dat gewichtige stuk berust in een kluis van de
Nationale Bank. Dat weet u ook.
Inderdaad, ik ben hiermede op de hoogte, ik
was in deze de vertrouweling van mijn vader.
Juist. Dat stuk kan slechts gelicht worden als
beide partijen aan wie het toebehoort het hier
over eens zijn. Uw vader wilde dat zoo.
Dat weet ik ook. Hij heeft mij den middag
voor ziju dood gemachtigd voor hem op te tre-
Advertentiën 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden meöedeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Een nieuwe Export-Centrale.
Volgens da „Msb." worden pogingen gedaan
tot oprichting van een N.V. Export-Centrale.
Het plan om tot de oprichting dezer N. V. te
komen, houdt in, dat er een concentratie van
fabrieken wordt gevormd, welke haar export
belangen aan het nieuwe lichaam toevertrouwt,
dat zich op zijn beurt zal belasten met het plaat
sen van orders in alle buitenlandsche afzetge
bieden, waar maar een eenigszins loonende afzet
te vinden is.
Waarschijnlijk aldus het blad komt de
gansclie deelnemende industrie weer aan het
werken, zoodat dit plan ook een practische
poging is tot bestrijding van de ernstige malaise.
De commissie heeft zich reeds de medewerking
verzekerd van den ontwerper van het plan, die
een 15-jarige export-prakrijk, zoowel op tech
nisch als niet-technisch gebied, achter zich heeft.
In de volgende week zal een vergadering plaats
hebben van de veertig firma's, waaronder zeer
groote ondernemingen, die inmiddels van baar
belangstelling deden blijken.
De Ned. Werkloosbeidsraad.
Heden zal een vergadering van den Necler-
landscheWerkloosbeidsraad gehouden worden ter
bespreking van de regeling der Werkloozenzorg
in 1924. In verband hiermede heeft het Alg.
Ned. Valcvei bond zich tot deri Raad gewend met
verschillende wenschen in zake wijzigingen van
de bestaande regeling, waarvan wij vermelden
1. De bijdrage voor de Wcrkloozenkas Wor
den gesteld op hoogstens 1 van het gemiddelde
Weekloon
2. Voor ongehuwden, bij ouders inwonend,
worde geen verschil in uilkeering vastgesteld,
verband houdende met den 18-jarigen leeftijd.
De hoogste bedragen gelden voor allen.
3. De eisch, dat zes wachtdagen aaneenge
sloten moeten worden doorgemaakt, vcrvalle
verlangd worden drie dagen, die dan echter
niet aaneengesloten behoeven te zijn.
4. Een andere regeling voor uitkeering bij
gedeeltelijke Werkloosheid Worde getroffen, waar
bij de eisch van twee dagen Worde teruggebracht
tot één.
5. De duur der uitkeering wordt vastgesteld
op ten minste zestig dagen, waarbij de uitkee
ring voor de helft in het eerste half jaar en voor
de helft in het tweede halfjaar Worde verstrekt
echter vervalle de bepaling, dat na de eerste uit
keering dertien weken moeten zijn verstreken, eer
de tweede uitkeering aanvangt.
De tractenienten der Kamerleden.
Naar de „Msb." mededeelt, bestaat bij den
Voorzitter der Tweede Kamer het voornemen,
om als de regeering zal komen met voorstei
len tot verlaging der ambtenaarssalarissen^
aan de kamerleden een voorstel te doen vrijwillig
hun salaris met een zeker percentage te verlagen.
De bedoeling van dit voorstel is, om een
grondwetsherziening te voorkomen.
Spoorwegpersoneel.
Gistermorgen had een deputatie uit de Hoofd
besturen van den R. K. Bond van Spoor- en
Tramwegpersoneel „St. Raphael" en den Prol
Christ. Bond van Spoor- en Tramwegpersoneel
een langdurig onderhoud met den Minister van
Waterstaat in hoofdzaak over het thans voor
het Spoorwegpersoneel aanhangige voorstel tot
wijziging van den Standplaatsaflrek.
De deputatie ontvouwde in den breede de
motieven waarom St. Raphael en den Prol,.
Christ, Bond zich met de voorgestelde wijziging
van de klasse indeeling en'den -standplaatsaftrek
den. ITet was toen men gepoogd had hem te
vergiftigen en hij de mogelijkheid van zijn spoe-
digen dood scheen te veronderstellen, of er mis
schien een voorgevoel van had. 0
Ja, het zijn geen aangename herinneringen,
die ik bij u opwek, doch vergeef me, het is nood
zakelijk, dat wij er over spreken. De bewuste
stukken kunnen we uit de kluis, waarin ze veilig
geborgen zijn, lichlen, als u en ik het daarover
eens zijn. Welnu, ik meen, dat daarvoor de tijd
gekomen is.
Mijnheer van Gielen, u zegt zelf, dat ze er
veilig geborgen zijn, waarom zouden wij ze dan
daar niet laten.
Omdat het tijd wordt ze te verkoopen. Ik zie
kans er een ontzaglijke som voor te maken en
daarom wilde ik u vragen, vertrouw ze mij toe.
Het kapitaal, dat de uitvinding opbrengen zal,
komt u en mij ieder voor de helft toe.
Ik meende, zei Alice aarzelend, dat de uit
vinding nog niet geheel voltooid was.
Dat is te zeggen, uw vader als wetenschappe
lijk man, was er nog niet geheel over tevreden.
Hij wilde de ontplofbare stof nog perfectionnee-
ren en zou daaraan de laatste hand leggen. Maar
het resultaat dat hij al bereikt had, is zoo, dal
daarvoor een ontzaglijke som betaald zal worden.
En meent u dat dit nu reeds zou moeten ge
beuren. We kunnen nog Wachten, als wij er dan
al toe besluiten om het geheim te verkoopen.
Wat zouden wij er anders mee doen
We zouden 't geheim ook kunnen vernietigen.
niet kunnen vereenigen en betoogden, dat, waar
de Staal, practisch de Werkgever van het Spoor
wegpersoneel is, dit personeel het als een achter
steling zijner belangen zou voelen, indien het
voor de tweede maal nadeeliger zal behandeld
worden dan het Rijkspersoneel. De Minister gaf
te kennen de hem voorgelegde regeling niet zon
der meer te aanvaarden. Zijne Excellentie zal de
zaak aan een ernstig onderzoek onderwerpen.
Ten aanzien van gelijke behandeling van
Spoor- en Rijkspersoneel moest de Minister zich
zijn meening voorbehouden.
De deputatie heeft echter door deze bespre
king met den Minister den sterken indruk ge
kregen, dat Zijne Excellentie in groote lijnen een
gelijke behandeling van Spoor- en Rijkspersoneel
voorstaat.
De deputatie informeerde verder naar den
stand van zaken betreffende de nieuwe pensioen
regeling voor het Spoorwegpersoneel.Opgemerkt
Werd, dat het personeel zich ongerust begon te
maken omtrent de invoering, terwijl het ander
zijds zijn hoop stelt op de in November 1922 met
de Directie getroffen overeenkomst.
De Minister erkende, dat invoering der nieuwe
pensioenregeling urgent is. De voorbereidende
maatregelen waren reeds ver gevorderd enkele
moeilijkheden, voornamelijk van financieelen
aard, moeten echter nog tot oplossing worden
gebracht. Omtrent den datum van indiening bij
de Tweede Kamer kon niets definitiefs worden
medegedeeld.
Met het oog op de vele berichten in de Dag
bladen over loonsverlaging werd nog aan den
minister gevraagd of daaromtrent, nog bepaalde
mededeelingen konden worden gedaan. De Mi
nister kon hierop geen antwoord geven.
Samenwerking overheidspersoneel.
In aansluiting aan de op 1 dezer gehouden
samenspreking van de R. K. Centrale van burger
lijk overheidspersoneel, het comité van Neutraal
Overheidspersoneel, het permanente comité uit
de bij het Christelijk Nationaal Vakverbond 'aan
gesloten organisaties van personeel in publieken
dienst en het comité ter behartiging van de
algemeene belangen van overheidspersoneel,
heeft gistermorgen een nieuwe conferentie plaats
gehad, waarin besloten werd, samenwerking aan
te gaan, beoogende te komen tot een gemeen
schappelijke indiening van een adres aan de
Staten-generaal inzake de voorgenomen in
trekking van art. 40 van het bezoldigingsbesluit
en de dreigende salarisverlaging van het rijks
personeel en tot gemeenschappelijke besprekin
gen met cle Kamerfracties.
Wat de openbare actie betreft, welke gevoerd
zal worden, moest de R. K. Centrale zich het
houden van afzonderlijke vergaderingen voor
behouden.
Bezuiniging.
Eenige groote gemeenten in Noord-Brabant
zijn van plan bij de komende behandeling der
gemeentebegrooting voorstellen te doen tot
verlaging der loonen van in dienst der gemeente
zijnde ambtenaren en werklieden.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Rosa's 2o bloomenfentoonstelling.
Door den heer B. Hakkert, Hoogstraat, werd
welwillend aangeboden de tentoonstelling op te
luisteren met strijk- en pianomuziek.
b|Door verschillende personen werden alles
prijzen voor bezoekers cadeaux ter beschikking
gesteld o.a. door
j£den heer J. Dorsman, Gebouwde Vriendschap,
een flesch champagne den heer C. Janse, Koe-
De bankier maakte een heftige beweging.
Maar juffrouw Evan, riep hij, u kunt zooiets
niet meenen. Daarvoor heeft uw overleden vader
niet zijn nachtrust opgeofferd, daarvoor ook heb
ik mijn geld niet gegeven.
Alice zuchtte.
Indien ik kon, zou ik gaarne u het geofferde
geld teruggeven, zeide zij.
De bankier schokschouderde.
Dwaasheid, zeide hij, daar gaat het hier niet
om. De uitvinding is gedaan en moet benut
Worden. Uw vader heeft mij belast met de zake
lijke zijde van het geval. Als de dood hem niet
overvallen had, zou ik dat alleen met zijn goed
vinden hebben afgewikkeld. Nu heb ik uw mede
werking daarvoor noodig. En daarom vraag ik
u die machtiging.
Maar mijn broer is ook in de rechten van mijn
vader getreden.
Hoor eens, Juffrouw Evan, het was den wil
van uw vader, dat uw broer geheel buiten deze
zaak gehouden zou Worden. Als voor de uit
vinding ons betaald Wordt, Wat ze waard is zult
u rijk zijn en natuurlijk is u dan geheel vrij met
uw deel van liet geld te doen wat u nuttig acht
óók uw broeder daarvan te doen toekomen, dat
cleel Waarop hij volgens uw meening recht heeft.
Maar hij moet in deze niet mee beslissen. De
verantwoordelijkheid daarvoor heeft uw vader,
en waarlijk niet zonder reden op uw schouders
gelegd.
Wordl vervolgd
'■r-tigr
