Het geheimzinnige raadsel
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM
FEUILLETON.
46ste Jaargang.
Donderdag 27 September 1923.
No. 13754.
Buitenlandscli Nieuws.
iiet lijdelijk verzet
OPGEHEVEN.
68
o.s. zal plaats vinderp Rij hel, aft,rekken der
Binnenland.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
Huieau s KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
De Duitsche regeering heeft gister de volgende
proclamatie aan liet Duitsche volle gericht
,,Aan het Duitsche volk Op 11 JanuSri heb-
hen Fransche en Belgische troepen in strijd met
het recht en liet vredesverdrag het Roergebied
hezet. Sinds dien tijd hebben liet Roergebied en
het Rijnland den zwaarste» druk te doorstaan
gehad. Meer clan 180.000 Duitsche mannen en
vrouwen, ouden van dagen en kindoren, zijn van
huis en hof verdreven.Voor millioenen Duitsc-hers
bestaat het begrip van persoonlijke vrijheid niet
meer. Daden van gewéld zonder tal zijn met de
bezetting gepaard gegaan. Meer dan honderd
leden van ons volk hebben hun leven er bij ui-
geboet. Honderden smachten nog in de gevange
nissen. Tegen de onrechtmatigheid van dezen
inval verhief zich het rechtsgevoel en de vrijheids
zin. Do' arbeiders weigerden, onder vreemde
bajonetten te arbeiden. Voor deze trouw en
standvastigheid, het Duitsche Rijk in den moei-
lijksten tijd bewezen, is het geheele Duitsche
volk hun dankbaar.
De Rijksregeering had op zich genomen, naar
hare krachten voor de lijdende landgenooten te
zorgen.
Daarvoor werden in steeds stijgende mate de
rijksmiddelen aangesproken. In do afgeloapen
Week bereikten de ondersteuningen voor Rijn
en Roer de som van 3000 billioen Mark in deze
Week is minstens de verdubbeling van deze som
te verwachten. De vroegere productie van het
Rijnland en het Roergebied is stopgezet. Het
economische leven in hel» bezette en het onbe
zette gebied is ontwricht. Met vrceselijken ernst
dreigt het gevaar, dat hij liet vasthouden aan de
tot nu toe gevolgde gedragslijn het instandhou
den van een goed gebaseerd betaalmiddel en van
het economisch leven en daarmee de verzekering
Van het bestaan van ons volk onmogelijk
Wordt. Dit gevaar moet worden afgewend in hef
belang van de toekomst van Duitschland en in
het belang van Rijn en Roer. Om liet leven van
Volk en staal te behouden, staan we lieden voor
de hittere noodzaak, den strijd al te breken. Dat
heteekenldat wij daardoor van de bewoners der
bezette gebieden nog grootere morêele offers
moeten verlangen,, dan tof heden het geval was.
Heldhaftig was hun strijd, zonder weerga hun
zelfbeheerschiiig. Wij zullen nimmer vergeten
wat zij geleden hebben, die in het bezette gebied
onder den druk gebogen zijn gegaan. Nimmer
vergeten, wat zij hebben opgeofferd, die liever
hun vaderland verlieten dan de trouw aan hun
vaderland te breken. Voor al diegenen te zorgen
f'ti ervoor zorg te dragen, dat de gevangenen
Worden vrijgegeven is de eerste Laak der regee
ring.
Vóór den economischen en materieelen strijd
gaat de strijd voor deze elementaire begrippen
van menschenrécht. De Duitsche regeering
Verklaart de bescherming van de Duitsche eer op
zich te nemen en voor de vrijheid van het volk te
Waken. Deze vrijheid kan voor ons geen onder-
Werp van bespreking uitmaken.
De rijkspresident, alsmede de rijksregeering
Verklaren hier plechtig ten overstaan van het
Duitsche volk en de geheele wereld, dat zij zich
met geen overeenkomst zullen accoord verkla-
pen, die ook maar in het minst er toe zou lijden,
hut één enkel stukje Duitsch grondgebied van
het rijk wordt afgescheiden.
Wij roepen het Duitsche volk op, vast aaneen
gesloten te slaan in dezen strijd tegen beproevin
gen en materieelen nood.
Ret briefje zei hem dan ook, dat hij voorzich-
Rg moest zijn, dat dus maatregelen tegen hem
genomen zouden worden. Maar dit verontrust-
te Werner niet bijzonder, gevaren vreesde hij
niet.
'hi, hij zou bijna wenschen, dat men iets
®gen hem mocht ondernemen. Want. hij wist
e'genlijk niet goed, wat hem te doen stond. Hij
'ad opzieh genomen Alice te beschermen tegen
- plannen van bankier van Gielen, maar hoe
'noest iiij (lal doen Nu hij in oneenigheid van
l 'toon van Gielen gescheiden was, kon hij feite-
'Jk minder doen dan ooit, en was hij met de
''"nen, je er gesmeed werden, niet op de
'0(jgfe.
Werner besloot ten slotte.de stoute schoe-
j"'11 aan te trekken en nogmaals Alice Evan een
l" zoek te brengen. Als hij zijn belofte aan haar
''ceder houden wilde, dan zou hij op de eerste
Laats toch moeten weten wat er gaande was.
hos ging hij naar Alice toe.
Vi,. j wilde hem ontvangen en begroette hem
"-"clelijk. Maar Werner werd getroffen door
bleekheid van haar gelaat. Hij vond haar
Zoodoende zullen wij alle plannen tot ver
plettering van Duitschland teniet doen. Slechts
op deze wijze zullen wij in het levenkunnen
blijven, slechts op deze wijze de vrijheid terug
erlangen, welke- ons onontvreenidbnar recht is.
Deze proclamatie is gofeekend door dc-ii rijks-
president en de rijksregeering.
Overigens is het in Duitschland nog verre van
rustig. Vooral in Beieren broeit het.
De tc Miinchen lieerschende politieke span
ning komt in de mededeelingen der bladen tot
uiting.
De „Münchener Post" verklaart, dat het be
richt betreffende de voorbereidingen van de
nationalistische organisaties, volkomen waar is,
en dat reeds voor de eerstvolgende dagen een
aanslag tegen den grondwettelijken toestand van
het rijk en de Duitsche landen heranmd wordt.
Met betrekking tot de instructies aan de leden
van de organisatie Oberland wordt nog gemeld,
dat aan de leden verboden is München te ver
laten.
In den „Völkischen Beobacliter" doet prins
Karl von Wrede een beroep op de vroegere cava
leristen oxh zich ter beschikking te stellen voor
den dienst in het ruiterkorps dei- stormafdeelin-
gen.
De Beiersche regeering heeft met het oog op
het dreigend gevaar van verstoring der publieke
orde een bijzondere» nlgemeenen staatsrom-
missaris benoemd, en hem de volledige uitvoe
rende macht, in handen gelegd. De keuze is ge
vallen op den vroegeren minister-president Von
Kahr, die thans het ambt van regeerings-presi-
dent van Opper-Beicren bekleedt.
De Duitsche Rijksdag komt heden bijeen,
maar lief algemeen politiek debat over den toe
stand wordt eerst de volgende week verwacht.
Rijkskanselier Sfresernann heeft gister in de
Rijksdag-commissie voor buitenlandschc aan
gelegenheden een rede gehouden, welke geheel
in den geest van bovengenoemde proclamatie
was opgesteld.
DE 11ERSTELK WESTIE.
Gister heeft te Londen de veel besproken
kabinotszilhing plaats gehad, do eerste sedert
liet parlement op reces ging.' De zitting duurde
bijna 21/2 uur en een communiqué werd niet
verstrekt. Men meen 1, te weten, dat Baldwin een
zeer uitvoerig overzicht heeft gegeven van zijn
onderhoud mef Boincaré en dat .besloten is,
geenerlei beslissing te nemen aangaande de te
volgen politiek, voor de vertegenwoordigers der
zelfbesturende gewesten gehoord zijn en voor
men iets naders weet omtrent de ontwikkeling
van den toestand in Duitschland.
IN HET BEZETTE GEBIED.
- De zeshonderd beambten van den Lelegraaf-
en telefoondienst in liet district Wiesbaden met
den directeur aan liet hoofd, hebben reeds den
Frnnschen autoriteiten medegedeeld, dal. zij
zonder voorwaarden te stellen den arbeid zullen
hervatten.
De Fransche schildwachten worden op hun
post gelaten.
ROERENOPSTANDEN IN RUSLAND
Er loopt te Riga een onbevestigd geructh, dat
Moskou en Petrogracl omringd zouden zijn door
opstandige boeren.
BELG IE.
In den Belgischen ministerraad is gisteren de
kwestie van de aanbesteding van werken in de
haven van Antwerpen ter sprake gekomen. Een
sterk vermagerd en in haar oogen blonk een
onnatuurlijke glans.
Wel, juffrouw Evan, zeide hij op bartel ij ken
toon, u is ziek, u ziet er althans zeer ziek uit.
Neen, neen, weerde zij af, maak u niet on
gerust. Komt u mij tijding- van'mijn broer
brengen. Dan zal het wel weer geen goede
tijding zijn.
Ik kom niet namens uw broer hier, juffrouw
Evan, zeide Frits Werner, wat mij hierheen
drijft is bezorgdheid voor u.
Zij glimlachte mat.
Voor mij Och mijnheer Werner, ik vind het
heusch hartelijk van u, maar er is geen reden
om u bezorgd te maken.
Rw uiterlijk spreekt dat tegen, zeide Frits,
gij lijdt, neen, ontken het maar niet dat gij
lijdt.
En is dat dan zoo'n wonder, vroeg Alice,
mijn vader dood, mijn broedero, ik
mag er niet aan denken. Maar laten wij eens
er niet over spreken, het dient nergens voor.
Wij zullen er echter wel over spreken, ant
woordde Werner, omdat het misschien toch wel
ergens voor dienen kan. Zie eens, ik begrijp wel,
dat uw grootste smart niet is de dood van uw
vader, wij zijn allen sterfelijk dn zelfs over het
sterven van vader is men ten sloffe wel ge
troost. Wat gij vreest is, dat uw broeder in
deze een Vreeselijke rol 'gespeeld heeft. Maar
dat is niet waar.
Adveïtsntiëni 15 regtli 1.75 j #lk« ragol daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden medsdeelingen 75 et. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Nederlandse}»- firma had de laagste inschrijving
gedaan, maar toch was het werk aan een Bel
gische firma gegund. Baron RuzcLte, minister
van openbare werken, deelde mede, dat dit feit
juist was, maar dat zooiets gebruikelijk was. De
regeering behoudt zich bij de aanbesteding niet
temin de vrije keus voor in zake de opdracht, en
in 'dit geval had zi j het verkieselijk gevonden het
werk aan een Belgische firma te gunnen. De
minister voegde er aan toe, dal hij hief gerust
heid een interpellatie over deze zaak tegemoet
ziet.
ITALIË EN GRIEKENLAND.
De gezantenraad heeft in hét Italiaansch
Grieksché geschil, besloten, dat de Grieksche
regeering 50 millioen lire zal moeten betalen aan
Italië, welke betaling zal geschieden door de
overdracht van de 50 millioen lire, die 10 Sep
tember 1 rij de Zwitsersche nationale bank-werden
gestort. Dienovereenkomstig zal een verzoek
worden gedaan aan het Haagsc.he hof van arbi
trage.
Volgens de „Times" heeft de beruchte Griek
sche roover Memos zich te Janina bij de auto
riteiten aangemeld en verklaard, dat hij in het
bezit, is van belangrijke inlichtingen, welke, naar
hij beweert, terstond tot de arrestatie van de
moordenaars der Italiaansehe missie zifllen
kunnen leiden.
BULGARIJE.
De rust in de streken waar de communisten
onlusten verwekt hadden, is hersteld. Alleen
in de streek van Ferdiandovo bevindt zich nog
een brandpunt van den opstand, doch de maat
regelen ter onderdrukking nemen geregeld voort
gang. Verscheidene aanvoerders van de opstande
lingen hebben zelfmoord gepleegd ofzijn door hun
volgelingen vermoord. Een groot aantal oproer
lingen heeft de wapens ingeleverd. Hun geweren
1 deken van Russisch ma
DE ONTRUIMING VAN LONSTANTINOPEL.
Er zijn thans voorbereidingen getroffen tot de
algeheele ontruiming van Gonstantinopel dooi
de geallieerden, welke zooals men weet 1 October
geallieerde detachementen zal een al'dceling
'Purksche troepen de vlaggen der geallieerden
salueereti. Den volgenden dag zullen bij de
inscheping van geallieerde generaals, Britsche,
Fransche, Italiaansehe eïi Tnrksche detachemen
ten op de kade worden opgesteld tusschen het
Dolma Bagtsje Paleis en de Valide Moskee.
Om drie uur des namiddags zullen drie geallieerde
generaals, vergezeld van generaal Solah-ed-
Din-Adfl Pasja en den Britsehen militairen
gouverneur van Gonstantinopel, een plaats gaan
innemen voor de paviljoenen buiten de moskee.
De geallieerde troepen zullen op liet midden
van hef plein worden opgesteld terwijl de
nationale volksliederen der geallieerden zullen
worden gespeeld.
Tevens zullen de Turksehe troepen aan de
vlaggen der geallieerden de militaire eer be
wijzen. De geallieerde afdeelingen willen dan,
na inspectie door de generaals, worden inge
scheept. Daarnazullen ook de g< allieeide generaals
zieh, nadat zij afscheid van den Turkschen
gouverneur hebben genomen aan boord der, ge
allieerde oorlogsbodems begeven.
Volgens de getroffen regeling zullen deze.
'ceremoniën niel langer dan een half uur duren.
ALLERLEI.
Uit Londen. Een Schotsch syndicaat heeft aan
de admiraliteit voorgesteld, de gezonken Duitsche
vloot, te Scapa-Flow te bergen. Eenigen tijd ge-
Al ice antwoordde hierop
lk beschuldig hem niet.
Neen, maar gij vermoedt of meent zeker,
te weten, dat hij schuldig is, maar ik herhaal,
het is niet waar.
En als ik het bewijs heb, zeide zij met fluiste
rende stem.
Dan liegt dat bewijs, riep Frits.
Werner wist op dit oogenblik, dat hij eigen
lijk meer zeide dat hij kon verantwoorden. Hij
voor zich geloofde niet, dat Alice's broer schuldig
was. Misschien was, zooals hij meende, van
Gielen de schuldige, misschien oolc hadden zijn
revolutionaire vrienden den moord op.hun ge
weten. Maar in ieder geval was Werner over
tuigd, dat dit dan niet gebeurd kon zijn met
toestemming of medeweten van Jozef Evan.
'Hij was overtuigd, doch wist het natuur
lijk niet zeker. En liet was dus te stout van
hem gesproken als hij uitriep, toen Alice te
kennen gaf, dat zij het bewijs van haar broe
ders schuld bezat dan liegt dat bewijs.
Iljel meisje zag hem met dankharenblik aan.
Ach, zeide zij, ik weet, dat gij mijn vriend
zijt,ik wilde dat ik uw woorden kon gelooven,
maar het is helaas niet zoo, Mijn broer is schul
dig.
...Uw broer is schuldig? Hef is met wat u
daaronder verstaat. Zeker ik geef toe, dat hij
in vele opzichten niet gehandeld heeft, zooals
het behoorde, doch dat hij uw vader zou ver
leden waren er reeds faciliteiten toegestaan voor
berging van torpedojagers bij de kust, maar deze
nieuwe voorstellen omvatten de berging der
groote schepen.
Uit Simla. Volgens berichten uit Pesje-
war is de sterkte der Russische troepen inTurke-
stan in de afgeloopen vier maanden aanzienlijk
toegenomen, onder voorwendsel de revolutie
in het district Boechara en de actie der anti-
bolsjewistische benden te onderdrukken. He
sterkte van het bolsjewistische leger in Turke
stan wordt thans geschat op 80.000 soldaten,
terwijl dc totale sterkte waarschijnlijk de 200.000
te boven gaat. Het is moeilijk aan te nemen, dal.
deze strijdmacht alleen dient voor locale actie.
Uit Londen Aanstaanden Zaterdag zal Llqyd
George per s.s. „Aquitania" naar Amerika ver
trekken.
Op zijn rondreis zal Lloyd George bezoeken
brengen aan Ottawa, Toronto, Niagara Falls,
Winnipeg (Canada),Minneapolis, Chicago, Spring
field, SainL Louis, Indianapolis, Cleveland, Pitts
burg en Washington in de V.S;
Artikel 40 en de wet.
Naar wij vernemen, moet de regeering thans
tot hef besluit zijn gekomen, dat. de op 1 Juli
1922 geldende salarissen der ambtenaren, niet
verminderd kunnen worden door intrekking van
artikel 10 van het bezoldigingsbesluit zonder
meer, doch dat daar bovendien een wettelijke
regeling voor noodig is. Deze wettelijke regeling
is thaös in voorbereiding.
Dc Tabakswet.
In een te 's-Hertogenbosch gehouden protest-
vergadering, belegd door het Landelijk comité
van actie tegen de Tabakswet is de volgende mo
tie aangenomen
De vergadering enz., tot de overtuiging ko
mende dat de 1 abak- en sigarenindusfrie zich
in een zeer bedroeVenden toestand bevindt waf
in hoofdzaak te wijten ks aan de wijze van be
lastingheffing, welke een zoó gro.oten rompslomp
van onproductieven arbeid aan de ondernemers
oplegt is van meening, dat daardoor in de plaats
een stelsel gevonden kan worden, waardoor de
millioenen voor de .schatkist verzekerd zijn, waf
bestaat door een progressief vergunningsrecht
en een heffing hij de bron (ruwe tabak) doet een
beroep op der regeering, het bedrijf geen nieuwe
lasten op te leggen, omdat dit de industrie geheel
zal ondermijnen besluit deze motie te zenden
aan den minister van financiën, de leden van de
Eerste en de Tweede Kamer.
Rijnvaarl commissarissen.
Bij Kon. besluit zijn, in verband met de toe
treding tot de artikelen 65, 351356, alsmede
358362 van het Vredesverdrag van Versailles,
naast den reeds sinds 1900 aangewezen Rijnvaart-
Commissaris prof. jhr. dr. dr. W. J. M. van Èysin-
'ga, hoogleeraar te Leiden, aangewezen als Ne
derlandse h Rijnvaart-commissaris de heer A. G.
Kröller, lid can den raad van hijstand van de
directie van economische zaken van liet depar
tement van huitenlandsche zaken, en de heer
0. A. .bijles, oud-inspecteur van den rijkswater
staat te Arnhem.
De postcheque- en girodienst.
De minister van waterstaat heeft het advies
van dc Noderlandsehe Bank gevraagd betreffen
de den stand van zaken hij den postchèque
en girodienst.
De Kamer van Koophandel van Noordelijk
Overijsel richt tot den minister van waterstaat
het verzoek, hij den postchèque- en girodienst den
ouden tóestand zoo spoedig mogelijk te herstellen.
moord hebben, dat is niet waar. Ik herhaal het
u met den meesten nadruk, het, is niet waar. En
al zoudt ge meen en, hel bewijs in handen te
hebben, dat. moet dat vervalscht zijn.
Helaas, antwoordde Alice, ik zon u zoo gaarne
gelóoven, maar ik kan riet.
Oh, riep Werner, gij stelt te-veel vertrouwen
in sommige lieden, die dat niet waard zijn.
Als gij meent een bewijs te hebben, dan heeft
van Gielen u dat geleveitfl. Heb ik geen ge
lijk
Alice zeide niets, maar op haar gelaat las
Frits Werner de bevestiging van zijn vermoe
den.
Als hij het u geleverd heeft, dan heeft hij
dat met een bepaalde bedoeling 'gedaan, dan
deed hij dat om u te dwingen Lot iets, waartoe
gij anders niet zoudt besluiten. Neen wendt het
gelaat niet af, Alice, ik Weef'van dit alles meer
dan gij wel vermoedt. Als van Gielen onedel ge
noeg is om u met bedreigingen te dwingen, dan
is hij ook in staat om niet vervalschte bewijzen
te werken. Hebt ge dit wel overwogen.
Er is geen sprake van, dat hij mij zouhebben
kunnen misleiden, ook al neem ik aan, dat hij
dat zou willen.
Werner haalde de schouders op.
Komaan, zei hij, gij kunt u vergissen, gij kunt
het slachtoffer 'zijn van veel slimmere mislei
ding, dan ge ooit-wel zoudt bevroeden.
(Wordt veivolgd)