Het geheimzinnige raadsel
DE PHOENIX'
Verven en Stoomen.
FEU I LLE
46ste Jaargang.
Dinsdag 2 October 1023.
Mo. 13756
Bureau: KOEMABKT4 Telefoon Intercommunaal 85. Postbus: 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
W& BhatSt W *88iff rnWB «Stas? SS ffl Ssi SSmaSI life «Sas .'3 TO
Advertentiën: 15 regels f 1.75 elke regel daarboven 35 cent. 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Buitenlandseh Nieuws.
DE TOESTAND IN DUITSCHLAND.
Het juiste aantal van de bij de bloedige bot
singen te Dusseldorp gevallen slachtoffers kon
nog niet Worden vastgesteld.
Officieel wordt thans echter gemeld, dat er,
Voorzoover men tot nu toe heeft kunnen na
gaan, een tiental dooden en ongeveer 200 ge-
Wonden zijn gevallen.
De Fransche troepen hebben het raadhuis en
de 1 cazernes der Schupo bezet. Geen enkele
Schupo-beambte beeft tot nu toe de kazernes of
andere kwartieren mogen verlaten.
De Fransche bezettingsautoriteiten hebben
een verbod uitgevaardigd voor liet verkeer
tusschen des avonds 11 uur en des morgens 5 uur.
Gister vertoonde zich, behalve troepen sepa
ratisten, veel verdacht gespuis in de straten,dat
gebruik van de ontwapening der .politie maakte.
Dp verschillende punten der stad ontstonden
botsingen mét communisten. Gistermiddag brak
een opstand uit in een der door de Franschën,
bezette gevangenissen tusschen gevangenen en
bewakers, waarbij talrijke slachtoffers .vielen.
Zestig gevangenen zijn voortvluchtig. De se
paratisten, die gisternacht door hun reusachtig
aantal voor het meerenueel niet naar hunnewoon
plaatsen konden worden vervoerd, plunderden
gistermorgen een bakkerswinkel.
Men vei wacht nog nieuwe Putsch-plannen van
separatistische zijde. De vakvereenigingén zijn
Voornemens dergelijke pogingen met een alge-
aieene staking te beantwoorden.
a [■-
Nationalistische en communistische benden
hebben gisternacht getracht Küstrin te over
rompelen. Zij drongen de oude stad, waar geen
militaire bezetting ligt, binnen. De commandant
Van Küstrin liet den leider der benden arrestee
ren.
Het garnizoen, dat versterkingen uit naburige
rijksweerbaarheidsgarnizoeaen heeft gekregen,
heeft opdracht de orde met alle middelen te
herstellen.
Gisteravond is, het tc Küstrin Weder tot een
hevig vuurgevecht gekomen. Voor het voor
malige arsenaal, waarin een gedeelte der rebellen
was opgesloten, vei zamelde zich een groove men-
.Sclienmenigte, die de gevangenen wilde be
vrijden. Na korten tijd werden zij door de be
zetting van het arsenaal teruggedreven, waar
hij verscheidene dooden en gewonden vielen.
De omstreken van Küstrin worden van opstandi
ge elementen gezuiverd, terwijl alle wegen naar
Herlijn scherp worden bewaakt.
Rijkminister Gessier heeft een verordening
uitgevaardigd,, waarbij verboden Wordt, andere
dan officieele berichten te publiceeren over voor
gevallen incidenten en onlusten.
HET DÜITSCHE KABINET.
Rijkskanselier ritresemann heeft gister een
bezoek gebracht aan Ebert. Men brengt dit in
Verband met de mogelijkheid van uitstel van
de Rijksdagzilting die lieden zou plaats hebben.
Men verzekert in goed ingelichte kringen dat een
Wijziging of een algeheele reconstructie van liet
kabinet verband met de jongste ontwikkeling
Van den toestand niet gelieel zou. zijn uit
gesloten.
De Duitsclie bladen vernemen Verder uit
Parlementaire kringen dat op verzoek der regco
ring het algemeene politiek debat, dat heden in
den Rijksdag zou plaats hebben, voorloopig is
uitgesteld.
NA HET LIJDELIJK VERZET.
Volgens de Duitsche bladen kan verwacht
Worden, dat van heden af de arbeid in de Roer-
mijnen algemeen hervat wordt.
DE BRITSCHE RIJKSCONFERENTIE.
Te Londen is gister de Britschè Rijksconfe-
rentie, waaraan de eerste ministers van alle
Britsche dominions en koloniën deelnemen, ge
opend.
Verwacht Wordt, dat de Conferentie zes weken
zal duren.
70
Er was al tweemalen op de deur geklopt, maar
Uoch Werner noch Alice Evan hadden clit in het
Vuur van hun gesprek opgemerkt. Nu Werd de
deur geopend en in de opening vertoonde zich
bankier van Gielen.
'Pardon, zeide hij, ik klopte twee maal en
kreeg geen gehoor. Ik dacht u niet bier te vin
den, mijnheer Werner. Ik zal mij terugtrekken.
Frits Werner had zoodra hij Van Git len
jkuneikte zich het bloed naar het hoofd voe-
stijgen. Hij voelde een bijna onweerstaan-
varen lust om zich op dien man te Werpen.
Uw verschijnen hier, zei hij snel, is voor mij
fcven onverwacht. Maar nu u toch hier zijt,
zouden wij wel een onderhoud kunnen heb
ben.
Fr lag in zijn stem zoo'n toon van vijand
schap datVan Gielen zich hieromtrent onmogelijk
kon vergissen.
'J lijkt me heel erg opgewonden mijnheer
Corner, zei hij, het lijkt mij verstandiger het
gesprek dat gij houden wilt niet thans té" be-
S'UUen. Ik houd niet van scènes en wij mogen
eker niet in andermans woning een scène uit
leken.
BLLGARIJE.
Een hevige brand beeft gisteren het grootste
gedeelte van het dorp Vratza vernield. Naar
verluidt zijn er talrijke slachtoffers meer dan
2000 personen zijn dakloos. Men gelooft, dat de
brand door communisten is gesticht.
De hoofdleiders der communisten Kolarof en
Dimitrof zijn vermoedelijk over de grens naar
Joegoslavië gevlucht.
FILME EN DE VOLKENBOND.
Zanelle, de ex-president van de regeering van
Fiume, die thans.naar Joegoslavië is uitgeweken,
heeft, in zijn kwaliteit van hoofd van de wettige
regeering van Fiume, bij den Volkenbond het
verzoek tot opneming van den staat Fiume in
den Volkenbond ingediend. Bovendien vraagt
hij den steun van den Volkenbond tegenover
iedere poging van de zijde van een vreemde na-
rie om inbreuk te maken op de onafhankelijkheid
van Fiume.
Ëlnneuland.
SPANJE.
Een koninklijk decreet tot ontbinding van
alle gemeenteraden en verkiezing van nieuwe
burgemeesters en raadsleden door comité's van
kiezers, is gister overal in Spanje ter uitvoering
gebracht. Het doel hiervan is de permanente
heerschappij van bepaalde personen tegen de
gaan.
DE ONTRUIMING VAN CONSTANT IN O PEL
Het protocol in zake de ontruiming van Gon-
stantinopel door de geallieerden is gisterochtend
geteekencf. De formeele intocht van de Turksche
.roepen is uitgesteld tot Zaterdag a.s.
ALLERLEI.
Uit Riga. De beide Amerikaansche senatoren
King (Utah) en prof. Johnson hebben vóór hun
vertrek uil Moskou een onderhoud gehad met
Trotzki. Deze verklaarde o.a., dat Rusland niet
voornemens is tusschenbeide te komen in
den partijstrijd welke in Duitschland gevoerd
wordt. Slechts in geval de Duitsche monarchis
ten Rusland zouden aanvallen, zou het Russische
volk, naar Trotzki verklaarde, zich weten te
verdedigen.
Omtrent de betaling der buitenlandsche schuld
verklaarde hij, dat Rusland de schulden van
de Sóvjet-regeering zal betalen, doch niet die
van het Tsaristische regime.
Uit Rome. De toestand van prinses Gio-
vanna is plotseling erger geworden. De kroon
prins die naar Napels vertrokken was is te Roc-
cannigi teruggeroepen.
Volgens de „Giornale d'ltalia" betreft het
een ernstig typhusgeval, doch het blad meldt
tevens, dat later weer een kleine verbetering
in den toestand te constateeren viel.
Uit Amsterdam. Volgens hier ter stede ont
vangen berichten omvat de staking in de diamant
nijverheid te Antwerpen 80 personeelen van ge
zamenlijk plm. 1200 man.
O, antwoordde Frits Werner, zich met
geweld bedwingend, ik ben volmaakt kalm en
ik móet u spreken. En juffrouw Evan kan er
bij blijven.
Waaneer een vreemde op dit oogenblik ward
binnengekomen, zou hij oogenblikkelijk be
merkt hebben, dal l'iier twee mannen tegenover
elkaar stonden, die niet bijeenkwamen voor
een vriendschappelijk onderhoud, al stonden
zij daar dan als mannen van de Wereld en namen
zij tegenover ellóaar alle beleefdheidsvormen in
acht.
Bankier van Gielen was waarlijk niet ie
mand, die zich zoo spoedig in de war brengen
liet. Hij had Wel voor heeter vuren gestaan,
elan thans en het was hem in zekeren zin niet
onwelkom, dat Frits Werner hem rekenschap
wilde vragen. Hij voelde echter wel, dat hij
in Werner een tegenstander had Van zijn
plannen en niets kon hem voordeeliger zijn,
dan dat Werner openlijk Verklaarde wat hij
doen wilde. De bankier vreesde erger de vij
anden, dia in het geheim tegen hem werk
ten. Hij wilde gaarne vernemen, wat of Wer
ner van plan was. Hij was dus volstrekt zijn
bedoeling niet, om dit onderhoud te ontwij
ken.
Mijnheer Werner, zei hij doodkalm, als Xi mij
wat te zeggen hebt, wil ik dat gaarna hooren,
lk geloof echter niet, dat juffrouw Evan bij
dit onderhoud tegenwoordig behoeft te zijn.
Wat ik te zeggen heb,gaat over haar en.
Plechtige opening R. K. Universiteit.
Naar wij van Welingelichte zijde vernemen,
zal de plechtige opening van de R. K. Universi
teit op Woensdag 17 October a.s. geen weidsch-
uilgebreid karakter dragen.
Men weet, dat dien Woensdagmorgen in de
grootste kerk der stad, n.l. de St. Jgnatiuskerk
der EE. PP. Jesuieten een pontificale H. Mis zal
worden opgedragen, waaronder het Utiechtsch
zangkoor van Winnubst de liturgische gezangen
zr! uitvoeren. In de plechtige pontificale dienst,
waaronder het Nederlandschc Episcopaat tegen
woordig zal zijn, zullen de professoren vanuit de
St. lgnatiuskerk opgaan naar het Universiteits
bureau op het Keizer Karelplein.
Het Nijmeegsche comité van voorbereiding
der feestelijkheden, dat tevens de feestgave dei
Nijmeegsche Katholieken zal aanbieden, heeft
nu een uitnoodiging gericht aan alle Nijmeegsche
Katholieke organisaties, wier voormannen die
nen deel te nemen aan de hulde, te brengen aan
de R. K. Universiteit.
Prof. dr. Jos. Schrijnen zal als rector magni
ficus der R.K. Universiteit het eerste studiejaar
openen met een rede getiteld: „Eigen Cultuur."
Bioscoopwet.
Eindverslag is uitgebracht nopens hel wets
ontwerp tot bestrijding van de zedelijke en maat
schappelijke gevaren van den- bioscoop
De schadeloosstelling der Kamerleden.
Naar de „Tel." verneemt, heeft de Christ,
ilist. Kamerfractie adn de andere politieke
fracties mededeeling gedaan, dat zij zich heeft
gewend tot den minister van financiën, met het
verzoek om piet ingang van 1 Januari a.s. en
gedurende het jaar 1924, op de schadeloosstelling
van de Christ. Historische Kamerleden bij de
gebruikelijke betaalbaarstelling bij het einde van
iedere maand, 10 pet. te doen inhouden, zulks in
verband met den toestand van 's lands financiën.
Het eergevoel begint te werken
Uit de textielindustrie.
De besturen der Twentsche i'abrikanlenver-
denigingen hebben aan de besturen der texticl-
arbeidersvereenigingen medegedeeld, dat met
ingang van November de loonen met tien procent
zullen worden verlaagd, nu de arbeiders gewei
gerd hebben langer dan 48 uren te werken, tenzij
zij alsnog op dit besluit terug komen.
Bond van R. K. werkliedenvcr. in het
aartsbisdom.
Ter gelegenheid van het 30-jarige bestaan van
don Diocesanen Bond van R. K. Werklieden-
véreenigingen in het aartsbisdom Utrecht is
Zondag te Utrecht een bondsdag gehouden.
In iiet Park Tivoli werd des middags een zeer
druk bezochte i'eestvergadering gehouden, die
weid bijgewoond door den aartsbisschop, mon
seigneur II. v. d. Wetering, en een groot aantal
geestelijken.
Daarna hield het Tweede Kamerlid de heer
Henri Hermans, voorzitter der Federatie, een
feestrede, waarin hij naging, of de bond is na
gekomen, hetgeen dr. Schaepman zich er van
voorstelde. Dr. Schaepman wilde vormen een
keurkorps van arbeiders, om strijd te kunnen
voeren op geestelijk gebied. Hij wilde dit keur
korps geven een rotsvast geloof en groote kennis.
Dit omvatte alles, wat de gemeenschap z.i. noo-
dig heeft om tot een gelukkige samenleving te
komen. Spreker herinnerde dan aan alle. sociale
maatregelen en verbeteringen, die er tot stand
gekomen zijn voor de arbeiders in den breede
schetste hij het moeilijke werk, dat de pioniers
van den bond hebben moeten verrichten, en
stelde hen ten voorbeeld aan de jongeren, die
tlians het leven veel gemakkelijker opvatten.
Door den oorlog is er, zoo zeide spreker verder,
heel wat oorlogswinst gemaakt, doch de ellende
is er niet minder om geworden. En oV>k wij heb
ben een deel te dragen van het leed, dat geslagen
is. Maar wat het ergste is, cr is een onchristelijk
gebrek aan vertrouwen onder de nienschen ge
komen, dat de duivel tot vader en het socialisme
tot moeder heeft. Er is echter geen reden tot
wanhoop, als men ziet, wat er in de laatste dertig
jaren is tot stand gebracht, en bovendien is er
geen reden tot wanhoop, omdat we nog onze
idealen hebben.
Dankbaar was spr. voor hetgeen de bond tot
nu toe heeft tot stand gebracht. Hij deelde ten
slotte mee, dat de heer Brouwer de pauselijke
orde Pro Ecclesia et Pontifice zou krijgen.
Daarna gaf de aartsbisschop aan de vergade
ring zijn zegen.
Nadat eenige liederen gezongen waren,wensch-
tc dr. Ariëns den bond in een geestige toespraak
geluk met zijn jubileum.
Na de bijeenkomst trok men in optocht met
muziek en banieren door de stad. De stoet, die
groote belangstelling van het publiek trok, werd
op het Janskerkhof ontbonden.
De Haagschc ivetkoudersbcnoeming.
In de gister gehouden raadszitting is in de
wethoudtrsvacature'benoemd de heer F. 'N. V.
Quant (R. K.) met 31 van de 37 stemmen. De
heer Quant heeft de benoeming aanvaard.
Vliegtocht Nederland-Indie.
Volgens liet Batav. Nieuwsblad heeft de Ne-
derlandsche regeering subsidie geweigerd voor
den vliegtocht van Nederland naar Oost-Indië,
waarop de Indische regeering eveneens subsidie
heei'l geweigerd, op grond, dat de linancieele
toestand subsidieverlening niet gedoogt.
Een voorstel.
Het Bureau /voor de R.K. Vakorganisatie
heeft aan de regeering verzocht
le. de uitgetrokken werldooze arbeiders niet
volgens de Armenwet te doen behandelen
2e. desteunregelingen van het departement
van binnenlandsche zaken en landbouw over te
brengen naar het departement van arbeid, han
del en nijverheid.
Stads- en Gewestelijk Nieuws,
Dr. J. Bamvens.
Naar wij vernemen is met ingang van 1 Janua
ri 1924 df. J. Bauwens, sinds 1918 ieeraar aan
het Gymnasiurm.alh.ier, benoemd tot rector der
twee R.K. Lycea te 's-Hertogenbosch.
Dr. Bauwens heeft cteze eervolle benoeming
nog in beraad genomen, maar het is zeer waar
schijnlijk dat hij haar zal aanvaarden. In het
i laatste geval kunnen wij, hoé jammer het ver
trek van dr. Bauwens, wien vooral als voorzitter
van het R.K. Leeszaal-comité, geen moeite en
opoffering te veel was, niet anders doen, dan
onzen verdienstelijken stadgenoot, met deze
prachtige promotie, hartelijk gelukwenschen.
V
Teief.
15.
Pardon, juist, en er is alle .eden om een j nge
dame minder •aangename""gesprekken te bespa
ren.
Ik geloof anders niet, dat Alice veel reden
heeft te denken, dat u haar sparen wilt, riep
Werner ecnigszins heftig. Maar zij moet zelf
Weten, of zij hier blijven wil, ik stel er prijs
op.
Alice had den een en den ander aangezien
zonder te spreken. Nu zeide zij snel
lk blijf.
Zooals u wilt, sprak van Gielen, wat wil mijn
heer Werner mij verwijten
Ik wil u zeggen, dat gij valsch spel speelt,
antwoordde Frits,valsch spel tegenover iedereen
En wel liet meest gemeen handelt gij tegenover
de dochter van den man, dien gij uw vriend
genoemd hebt. Al het andere gaat per slot van
tekening mij heel weinig aan, maar ik zal niet
dulden, dat gij haar in het ongeluk stort. En
dit zeg ik u met welk wapen gij ook meent
haar tot uw wil ie kunnen dwingen, ik zal u dai
Wapen uit de hand slaan.
Werner bewaarde uiterlijk zijn kalmte. Rij
sprak snel en beslist, maar inwendig ziedde Lij
van toorn en verachting, en 'hij had den man tegen
over hem een slag in het-gelaat kunnen ge
ven.
Maar de ander scheen zoo onbewogen en koel
als maar mogelijk was.
Kom, kom, zeide hij, de overdrijving van de
jeugd spreekt uit uw woorden, mijnheer Werner.
Maar ik neem u dit niet kwalijk. U gebruil.t
nogal groote woorden. Gij zult niet duiden, dat
ik Alice in het ongeluk stort, gij zult me T wapen
uit de hand slaan, waarmede ik haar wil dwin
gen. Wel ja, als ik u was zou ik meteen nog maar
beweren, dat ik den professor vermoord heb.
Het gaat in één moeite door.
Er zijn er, die dat meenen, maar ik heb het
niet beweerd. Doch evenmin of minder dan men
reden heeft u te beschuldigen, hebt gij reden
om den broer van Alice schuldig te verkla
ren.
En ge verwijt mij dat ik dit doe
Ik verwijt u, dat gij Alice dwingt het te doen,
alsof zij haar broer en de eer van den naam Evan
slechts redden kan door zich aan uw wil te onder
werpen. En al Ware haar broer duizendmaal
schuldig geweest, dan nog is liet een fielten-
streek van u, om daar dan gebruik van te
mak :n
Al maar groote woorden, sprak de bankier,
al maar groote woorden. Gij oordeelt allesbe
halve als een onpartijdige, gij ziet de zaken ver
keerd. Maar ik wil geen moeite doen, u van uw
ongelijk te overtuigen. En als het u alleen Le doen
was, mij deze verwijten in het gezicht, te slin
geren, welnu, dan hebt gij dat genoegen gehad.
Misschien Strekt het om' u wat te verlichten.
We kunnen dan echter liet gesprek nu als ge
ëindigd beschouwen.
(Wordt vervolgd)
I «*-S u l-