Bet geheimzinnige raadsei
'LAD VOOR SCHIEDAM EN
FEUILLETON.
46ste Jaargang.
Zaterdag 20 October 1923.
13774
Bureau KOEMARKT 4 Telefoon Intercommunaal 85, - Postbu3
Abonnementen per 3 maanden 2.—, per week 15 cent, franco
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nunyners 3 cent.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
en een Geïllustreerd Zondagsblad.
BuiteiiJaixdselt Nieuws,
HET HERSTEL.
De Parijsche correspondent van"de ,.West
minster Gazette" seintDe Duitschc regeering
heeft de kans een belangrijke concessie te ver-
krijgen, zoo zij de tact en cfe bereidwilligheid
heeft de gelegenheid aan te grijpen.
Frankrijk is door bemiddeling van de herst el
commissie, Waarin zij den loon aangeeft, bereid
toe te stemmen in een herziening van het pro
gram, waarin het bedrag van de door Duitsch-
land verschuldigde zaken]everingen is vast
gesteld.
Alles wat Frankrijk verlangt is, dat voor-
loopig de zakenleveringen in zekere mate hervat
worden en dat de gelden, Welke noodig zijn voor
het financieren der industrieel en, dóór de Deut
sche schatkist worden ingewilligd of gewaar
borgd. De beteekenis van een verzoenende hou
ding van de zijde van Frankrijk kan niet worden
overschat
IN HET BEZETTE GEBIED.
Volgens de „Deutsche Bergwerkszeitung"
bestaat er nog geen overeenkomst tusschen het
Otto Wolff- en Phoenix-concern eenerzijds en de
Fransche bezettingsautoriteiten anderzijds. Men
is nog niet Verder gekomen dan een ontwerp
overeenkomst, daar men het over de hoofdpun
ten nog niet eens kon worden. Te dien opzichte
toch is men afhankelijk van de Duitsche regee
ring, die alleen bevoegd' is het bedrag en de wijze
van betaling van de reparatiekolen en de ver
goeding van de aan de Franschen te betalen
kolenbelasting te regelen.
DUITSCHLAND.
De rijksregcering zal lieden een zitting aan het
vraagstuk van het herstel /wijden en vermoede
lijk het besluit nemen, aan de regeeringen der
neutrale staten mede te deelen, dat zij niet lan
ger in staat is aan haar verplichtingen inzake
leveringen in natura te voldoen, voorts zal zij
verklaren, dat Poincaré thans verantwoordelijk
moet worden gesteld voor het leven der Duit
sche mijnwerkers in het bezette gebied.
SKIl'KL EN STRESEMANN.
De ontmoeting"'tusschen Seipel en Stresemann
zal nu de volgende week plaats hebben.
HE VERKIEZINGEN IN OOSTENRIJK.
Zondag is voor geheel Oostenrijk het schenken
van sterken drank verboden wegens de ver
kiezingen.
GRIEKENLAND.
Uir Athene Verluidt, dat op het laatste oogen-
blik men er van heeft afgezien, nieuwe ministers
te benoemen. De demissionnaire ministers wor
den vervangen door hun aangebleven collega's
De minister-president kolonel Gonatas, krijgt
de portefeuille van Oorlog en Alexandris die
van Buitenlandsche Zaken.
Hedennamiddag worden decreten uitgevaar
digd, waarbij de datum der verkiezingen wordt
Vastgesteld op 2 December en de bijeenkomst
der kamer op 20 December, 'zoomede decreten
in zake de opheffing van den stagt van beleg
en bevattende de beperkingen der persvrijheid.
Op dit oogenblik wercl de deur van de kamer,
Waar cle drie jonge mannen hun gesprek voerden,
geopend én stond daar in de deuropening Ja-
nofwski. Hij zag van den een naar den ander en
een misprijzende glimlach speelde hem om de
lippen.
Aha, sprak hij op sarcastisclien toon, zijn de
heeren het eens geworden. Weten zij al, hoe te
zullen handelen, liet is Wel een interessant Werk
z°o te samen de huid van den beer te verdeelen,
^aar dan moet de heer eerst, geschoten Worden.
En dan zich plotseling tegen Evan koerende,
siste hij
Vervloekte schurk, ik heb je niet ten onrechte
Verdacht. Maar jé hebt je te vroeg verheugd.
Werner zag hoe Evan ineenkromp als was hem
d® slag toegebrachL. En hij voelde, dat Jozef
Fvan Werkelijk den verwoeden Rus vreesde, dat
eze hem tegelijk angst en afschuw inboezemde.
Maar met Banning was dit absoluut niet het
g'-Val. Hij scheen door de plotselinge overrompe
ld]
del
niet eens bijster verrast. Zorgvuldig schuur-
11'j met de hand een beetje sigarettenasch Weg,
10 °p zijn pantalon gevallen was en zeide toen
oedaard
"Mijn waarde Janowski, wind u toch niet,zoo
P en schreeuw niet zoo. Wijmijn vriend Werner
'k, waren juist de wanhoop nabij, omdat wij
AdvertentiSn j 15 regels f 1.75elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
ENTER PASJA'S DOOD.
Zooals men zich zal herinneren, werd reeds
verscheidene keeren het overlijden van Enver
fkisja gemeld. Evenveel keeren Werd het echter
tegengesproken. Thans Wordt diens dood be
vestigd door iemand die te Simla aankwam uit
Bokhara en een schets medebracht van Enver's
graf aan den oever van een kleine rivier, ge
naamd Tsjeka, te Baljoean (Bokhara). Volgens
dezen zegsman werd En'ver Pasja op 4 Augustus
van het vorige jaar door rooden troepen gedood,
toen hij in een moskee zou gaan bidden. Zijn lijk
werd ter aarde besteld naast het graf van Daulat
Mahommed Dey.
TRIPOLIS.
De Italiaansche bladen vernemen uit Beng-
hari Een colonne onder bevel van generaal
Dalonzo heelt den 13den bij Casarmendack een
sterke bende opstandelingen aangevallen, die op
de vlucht sloeg met achterlating van een 50 tal
dooden. Twee Italianen werden gedood en 18
gewond.
OPSTAND ÓP DE PHILIPPIJNEN.
De opstand van de inboorlingen in liet Lanao-
district op het eiland Mindanao begint ernstig te
Worden.
Tweeduizend inboorlingen zijn tegen de re
geering opgestaan. In een door hen gelegde hin
derlaag werden een officier, twee soldaten en
twee onderwijzers gedood.
De autoriteiten hebben een groote strafex
peditie tegen de oproerlingen voorgenomen.
ALLERLEI.
Uit New York Na een maand in de Ver
een igde Staten te hebben vertoefd, is de \roegere
Duitsche rijkskanselier dr, Cuno naar Duitsch-
land teruggekeerd.Omtrent politieke aangelegen
heden heeft, hij tijdens zijn verblijf in Amerika
een absoluut stilzwijgen bewaard.
Binnenland.
liet Internationaal Eucharistisch Congres.
Vond verleden jaar de pers- én propaganda-
conimissie van liet, Eerste Eucharistisch Congres
in Nederland den kunstenaar Dorus Hermsen
bereid een affiche te ontwerpen, thans heeft de
kunstenaar Jan Toorop op zich genomen een
plaat, voor het Internationaal Eucharistisch
Congres te vervaardigen.
Ter algemeene verspreiding in verschil
lende talen wordt door de pers- en propa-
gandacommissie een devotieprentje in ge
reedheid gebracht met aan de eene zijde ceii
smeekbede voor het Welslagen van het con
gres cn aan de andere zijde een afbeelding van
een gravure, welke Jaeob Cornelisz van Oostza-
nen voor een beevaartprentje in 1518 vervaardig
de, betrekking hebbende op het H.H. Sacra
ment van Mirakel van Amsterdam, dat reeds in
1880 Z. Em. Kardinaal Deschamps en Mgr. De
Ségur de hoofdstad van Nederland' deed uit
verkiezen voor het houden van het eerste Inter
nationale Congres, welk plan toentertijd niet
kon verwezenlijkt worden.
Ten einde eéti goeden gang van zaken te
bevorderen gelieve men voor de hieronder ver
melde aangelegenheden zich tot de volgende
bestuursleden te wenden
Voor alles betreffende het algemeen se
cretariaat pater W. van Dijk O.S;.A., algemeen
secretaris, Spinhuissteeg 4, Amsterdam.
uw schoonzoon niet tot onze inzichten konden
overhalen. Misschien zijt gij meer voor rede vat
baar dan hij.
De Rus mompelde -een vloek, maar kon toch
nauwelijks zijn verrassing over deze woorden
verbergen.
Als ge meent mij met uwe vrijpostigheid te
overbluffen, sprak de Rus na eenige oogenblik-
ken, dan vergis: e u toch.
De detective bleef glimlachen.
Kom, zei,hij, sluit de deur liever, mijnheer
Janowski, als het, noodig is dat We met elkaar
spreken, behoeft het hotelpersoneel of een der
andere hotelgasten niet te vernemen, waarvan
hier sprake is.
Ik acht een onderhoud niet noodig, was het
antwoord.
Jawel, ten minste te oordeelen naar den blik,
dien ge zooeven hier op mijnheer Evan hebt
geworpen, was het toch uw voornemen wel hem
nog het, een en ander toe te voegen.
De Rus blikte vol verachting naar zijn schoon
zoon
Hij Weet nu wel hoe ik over hem oordeel, zeide
hij, dat mocht, gij ook hooren, en als ik hem ver
der nog iels le zeggen heb, dan zal dat geschie
den onder vier oogen. De heeren zullen wel willen
heengaan.
Neen, waarlijk niet, klonk het kalm terug, we
zijn nog niet tot een resultaat gekomen en moe
ten ons gesprek voórlzetten.
Mensch, riep de Rus, zich tot Bunning voor
over buigend, maak me niet woest, gij zijl nét
iemand om me een moord te laten begaan.
Het zou in elk gtval u eerste moord niet zijn,
Voor alle zaken betreffende pers, propa
ganda, publiciteit enz. den heer L. A. P.
M. van den Broeke, v.oorzitter van het Pers- en
Propagandacomité, wiens bureau 'tijdelijk ge
vestigd is te zijnen huize Jacob Marisstraat 14,
Amsterdam, tot het pers- en propagandabureau
zal zijn ingericht..
Voor bureauaangelegenheden kapelaan J.
Mol, congresbureau Bagijnhof 11, Amsterdam,
welk congresbureau voorloopig dagelijks is ge
opend tusschen 12x/21 x/2 uur.
Bureau voorbereiding in ambtenaarszaken.
„De Ambtenaar" verneemt, dat. oudminister
van I.Jsselsteyn aan het Bureau ter voorberei
ding in Amtenaarszaken is toegevoegd en een
geheel zelfstandige opdracht heeft gekregen in
verband met de voorbereiding van de herziening
van het Bezoldigingsbesluit.
„De Ambtenaar" deelt mede dat de minister
van financiën aan den ministerraad het voorstel
heeft gedaan, het Bureau van voorbereiding in
Ambtenaarszaken, in plaats van onder het de
partement van justitie onder dat van financiën
te doen ressorteeren.
Samenstelling examencommissie.
Naar de „Tel." verneemt, zal, voor zooverre
een en ander van een departement van algemeen
bestuur uitgaat, bij de samenstelling van examen
commissies voortaan als regel gelden, dat daarin
uitsluitend examinatoren zullen worden opge
nomen, die gevestigd zijn ter plaatse of in den
naasten omtrek van de plaats, waar het examen
zal worden afgenomen.
De nooduitkeeringen.
De Vereeniging van Nederlandsche gemeenten
heeft, Donderdag te Utrecht vergaderd ter zake
van het besluit van de regeering geen nooduit
keeringen aande gemeenten meer te verstrekken.
Met algemeene stemmen is daartegen een protest
motie aangenomen.
R. K. Groote gezinnen.
Heden vangt te Nijmegen het congres aan
ter gelegenheid van het eerste lustrum van
den R.K. Bond voor Groote Gezinnen. Heden
middag om twee uur heeft de eerste con
gresvergadering plaats, welke Zondag Wordt
voortgezet. In het hoofdbestuur zijn dit jaar
periodiek aftredend de heeren Yan Alfen uit
Den Bosch, J. van Meegeren uit Venlo en B.
Niéuwenhuis uit Amsterdam.
De behandeling van de Vlootwet.
De minister van staat mgr. Nolens, lid van
de Tweede Kamer, die benoemd is tot afgevaar
digde van de Nederlandsche regeering naar de
vijfde zitting van de internationale arbeids-
conferentie te Genéve, Welke de volgende week
geopend wordt, zal voorloopig nog niet daarheen
vertrekken, in verband met de behandeling
van de Vlootwet, Welke in de volgende Week nog
zal voortduren.
Om het Vlootdebat.
Uit Den Haag wordt bericht, dat gisteren
weer een langdurige vergadering der Katholieke
Kamerfractie Werd gehouden.
haar land eenige jaren geleden aan het Vredes
paleis aangeboden een monumentale fontein van
Kopenhaagsch aardewerk, ter plaatsing op de
binnenplaats van het paleis.
Door verschillende omstandigheden, o.a. ge
brek aan materiaal tijdens de oorlogsjaren, kon
tot dusver nog niet tot de plaatsing worden over
gegaan.
In het voorjaar van het loopend jaar kon met
de voorbereidende werkzaamheden worden be
gonnen, en de fontein is thans geplaatst. Gisteren
heeft de Deensclre gezant de fontein in oogen-
scliouw genomen.
De fonlein, die flinke afmetihgen heeft, moet
het omvangrijkste kunstproduct zijn, dat tot
dusver uit bovenvermeld Kopenhaagsch materi
aal vervaardigd is.
Staten-Generaal.
Het geschenk van Denemarken.
De Deensche regeering heeft als geschenk van
antwoordde de ander, onverschillig de asch van
zijn sigaret nippend. Maar ik geloof toch, ver
volgde hij langzaam, dat u niet zoo heel gemak
kelijk tot iets dergelijks overgaat. Uw andere
slachtoffers zullen u toch Wel meer misdaan
hebben dan ik, die nog Wel hier kwam om u te
waarschuwen.
Praatjes; riep de Rus.
Zooals ge wilt, ik dwing u absoluut niet waarde
te hechten aan mijn waarschuwing. Ik wil u
alleen dit maar zeggen, als' u- niet heel spoedig
met uw vrienden over de grens verdwijnt, dan
zult u daar niet veel kans meer voor hebben.
Praatjes, herhaalde Janowski, maar zijn stem
klonk toch iets minder zeker.
Och, m'n waaide Janowski, zei de detective,
ge zijt, met'ai uw durf, toch een te voorzichtig
man om niét met m'n waarschuwing rekening te
houden. En nu zal ik u dit eens zeggen de poli
tie gaat uw gangen na. Ze onderzoekt zekere
samenzwering en weet, dat uw dochter dahrvoor
in den schouwburg afspraken gemaakt heeft. En
ze weet ook iets van een blauwgelakte auto,
waarmede zij naar een huis buiten de stad gaat,
dat zekere heeren en dameo tot hoofdkwartier
dient.
Vervloekt, mompelde Janowski op Evan
wijzend, dat weet ge van hem.
Neen, riep Jozef Evan heftig.
De detective hief de hand op als om hem het
zwijgen op te leggen.
Mijnheer JanoWski meent dat ook niet, zei hij
bedaard, want al acht hij u in staat verraad te
plegen, hij weet toch dit Wel, dat Jozef Evan
nooit zijn vrouw in gevaar zou brengen.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Vrijdag, 19 October
De wetsontwerpen betrelfende het nieuwe wet
boek van strafverordening en de herziening van
het Regeeringsreglement voor Nederlandsch-
Indië worden naar een commissie van voorbe
reiding verwezen. De behandeling van de Indi-
schc begrooting' in de afdeel-ingen zal den 30sten
October beginnen.
Bij de Voortzetting van het Vlootyetdebat be
strijdt de heer v a n G ij li (V. B.) het vlootfonds,
dat voor hem een zeer groot bezwaar is, evenals
het vastleggen van de vlootplannen. De staat
kan voor het vlootfonds niet voldoende waar
borgen Voor liet nakomen van verplichtingen
geven. -
De heer Van Vuuren (R. K.) verdedigt
de minimumvloot, die z.i. organisatorisch een
geheel vormt, en waarvan de kosten na 12 jaar
geheel betaald zullen zijn. De bezwaren van den
heer van Schaik wegen niet op tegen de voordee-
len, daar de kamer zich eigenlijk slechts bindt
tot 1926.De uitdrukking „koop tegen afbetaling"
acht spr. ook niet juist.Deze politiek is precies
wat alle scheepvaartmaatschappijen doen, nl.
koopen tegen vooruitbetaling.
Het is een dure plicht, meent spr., de Regeering
te steunen.
Geroep Ja dure plicht.
De heer F e b e r (R. K.) beschouwt de
Vlootwet onder liet Indische aspect. Het be
houd van Indië is een belang van groote econo
mische beteekenis en spr. meent dat de verdedi
ging van Indië de plicht is van ons land. Hij ci
teert een Japansch socialistisch oordeel, waar
uit blijkt, dat men daar te lande een andere
opvatting heeftvan internationalisme dande soc.-
democraten hier te lande huldigen. Het interna
tionalisme is een Westersch lokaas, meent deze
Japanner en daarvan wil men in het Oosten
niets weten. Met een dergelijke opvatting heeft
men echter rekening te houden.
De I-ndicrs zelf begrijpen de noodzakelijkheid
-van een weermacht, van een militair apparaat
dat hun land buiten de naderende conflicten zal
houden. Spr licht dit, toe met een serie citaten
van redevoeringen van Indiërs in den Volksraad.
De verdediging* is een element in den opbouw
van de zelfbeschikking van Indië.
De belastingdruk mag niet verzwaard worden.v
Als dat het gevolg was van deze Vlootwet, dan
zou spr. daartegen groot bezwaar hebben.
De Rus zag Bunning aan.
Gij Weet het niet van'hem vroeg hij dof.
Neen. Maar de politie weet Wellicht nog meer
en dat moet u aanleiding geven uw biezen te
pakken.. Ge inoogt het mijnentwege laten ook
maar ik heb u gewaarschuwd.
Wat belang hebt gij erbij mij te waarschuwen.
Geen enkel belang, mijnentwege neemt men u
gevangen. Maar hier mijnheer Werner wil en zal
met mejuffrouw Alice Evan trouwen en hij vindt
bet miudei prettig, dat zijn aanstaande zwager
ook opgepikt zou Worden. Daarom kwamen wij
hem waarschuwen.
En niet meer, vroeg Janowski.
Zeker. Ik heb van de gelegenheid meteen ge
bruik gemaakt, om mijnheer Evan te overtuigen,
dat hij toch eigenlijk niet thuis behoort in een
geheime revolulionnaire 'vereeniging.
Alia, u erkent dat u hem overhalen wilt tot
verraad.
Weineen, alleen maar, hij moet met u breken.
Maar dat wil hij niet. Enfin misschien wilt u
hem overtuigen, dat hij niet geschikt is voor
samenzweerder.
Genoeg, zei JanoWski, ik weet niet wat ik aan u
heb. Met u kan men geen ernstig woord spreken.
Nu nu, zei Bunning opstaand, ik was volkomen
ernstig hoor, volkomen ernstig.
Hij sprak deze woorden met bijzonderen'na
druk uit en zich dan tot Frits Werner wendend
vervolgde hij
Kom wij kunnen gaan en zullen, de heeren
alleen lal,en. Misschien doen ze toch hun voor
deel met wat ik verteld heb.
[Wordt vervolgd