Het geheimzinnige raadsel
FEU I L LETON.
46ste Jaargang
Donderdag 25 Oetober 1923.
No. 13778.
Bureau s KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus39.
Abonnementen per 3 maanden 2.per week 15 cent, franco per
post ƒ2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Aavertenti3ni 15 regels 1.75 l elke regel daarboven 35 csnt, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden medsdoeimgen 75 ct. par regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Gratis-Ongevallenverzekering f 500 bij levenslange gehcele invaliditeitf 208 bij verlies van een hand, voet of oog f 200 bij doodf 100 bij verlies van een
duim; f 60 bij verlies vaneen wijsvinger: f 15 bij verlies van eiken andcren vinger.De verzekering wordt gewaarborgd^oOT de_H^.Algem:
Buitenlandsch Nieuws.
IIET HERSTEL.
De Duitschc regeering heeft gister aan de
commissie van herstel te Parijs een nota laten
overhandigen, waarin zij vaststelt dat^Duitsch-
land in beginsel bereid is de vergoedingen volgens
het verdrag van Versailles te leveren, nu het
lijdelijk verzet is opgeheven. De financieelc toe
stand vTin Duitschland maakt het echter onmo
gelijk de leveringen te hervatten. Daarom verzoekt
de Duitsche reeering om overeenkomstig art.
234 van het verdrag van Versailles een onder
zoek in te stellen naar de hulpmiddelen en het
productievermogen van Duitschland, en de
vertegenwoordigers van Duitschland gelegen
heid te geven don tegenwoordigen staat der
Duitsche hulpbronnen cn van het Duitsche pro
ductievermogen in bijzonderheden uiteen tc
zetten, cn de maatregelen mee tc deelen, welke
men wil treffen tot herstel van het evenwicht
in de begrooting en tot reorganisatie van de
financiën. De Duitsche regeering zal dbk haar
standpunt met betrekking tot dc voorstellen van
do Belgische commissie van herstel meedeelen
doch acht liet doelmatig dat aan de vertegenwoor
digers van Duitschland gelegenheid wordt ge
geven, zich mondeling te uiten.
DE BEWEGING IN RIJNLAND.
In officieele Brüsselsche kringen gisteravond
ontvangen berichten bevestigen, dat er Dinsdag
avond een Duitschcr, die behoorde tot den ge
allieerden douane-dienst, is gedood. Een ander,
die bij de regie was, is ernstig gewond "door
Akcnsche anti-separatisten cn communisten.
Gistermiddag was het kalm in die stad.
Te Montjoie hebben cle separatisten de kanto
ren van den landraad en hun tegenstanders
het gemeentehuis bezet.
Te Krefcld heeft dc burgemeester, na een be
spreking met de separatisten, besloten, voor het
geweld te buigen. Om 4 uur gister hebben de
separatisten het gemeentehuis bezet.
In de Fransche zone is de republiek afgekon
digd te Liblar, te Ahrweiler cn tc Rudelshcim.
Te Maihz is de toestand onveranderd.
Te Koblentz is het. verkeer 's nachts verboden,
wegens nationalistische betoogingen. De mili
taire autoritèiten hebben het bevel van de po
litie overgenomen. De hooge geallieerde commis
sie heeft den burgemeester uitgezet, Men vreest
nieuwe pogingen "van de separatisten.
Te Bonn heeft het separatistische comité
zich uitgebreid met notabelen uit den midden
stand, ten einde cle openbare diensten te ver
zekeren.
In bet gebied van Trier,waar de beweging
weinig georganiseerd schijnt, zijn de steden Darm,
Bitburg en Witbich in handen van cle separatis
ten.
Volgens de Soir hebben cle separatisten zich
gistermiddag om twee uur te Krefcld van cle
markt meester gemaakt. Zij ontwapenden dc
politie cn hebben zeer strenge maatregelen af
gekondigd.
Van de vijf duizend separatisten, die zich tc
Krefcld bevonden,trekken thans 4000 naar Dus-
seldorf om die stad te bemachtigen.
BEIEREN EN IIET RIJK.
De zitting van den rijksraad, die gistermiddag
om vij f uur te Berlijn zou beginnen en aan het
geschil met Beieren zou zijn gewijd, is voorloo-
88
Maar zal het geen -wanhopig werk zijn den
bankier op te sporen.
Misschien. Wie weet, luidde het antwoord.
Doch dit antwoord klonk Werner alsof de
detective zeggen wilde, we zullen hem heel
spoedig vinden.
Beiden zwegen, tot dé auto stilhield voor dc
Woning van den bankier.
Anlooïi van Gielen kwam Frits Werner al
tegemoet. Het viel dezen op hoe ellendig zijn
Y'riend er uit zag. Hij drukte hem vol medelij
den de hand en voelde al de wraak, die hij
tegen hem had gekoesterd, als bij tooverslag
Verzinken.
Tóén van Gielen evenwel zag, dat er nog ie
mand uit de-auto stapte, zeicle hij met verwij t
bi zijn stem
Ik kan er niet over spreken dan met u al
leen.
Maar Burming trad reeds op hem toe.
Als ge uw vader redden wilt mijnheer van
tuilen, sprak hij met nadruk, dan moogt u mijn
bulp niet afslaan. Ik alleen kan u wellicht op
bet spoor brengén, waarheen men hem gevoerd
beeft en vasthoudt.
Hoe, riep Antoon van Gielen, gij gelooft ook,
pig tot heden uitgesteld. Dc rijkskanselier heeft
gister een bespreking gehad met dc verschillende
te Berlijn vertoevende minister-presidenten der
Duitsche bondstaten. Deze bespreking, die om
5 uur begon, was om half tien nog niet ge
ëindigd.
IN HET BEZETTE GEBIED.
Naar cle „Köln. Ztg." uit het Roer-gebied
verneemt, staat het thans vast, dat Maandag a.s.
alle mijnen sluiten. Slechts het werk, dat noodig
is voor instandhouding der mijnen, zal worden
verricht. Alle mijnwerkers zijn reeds voor on
derstand aangemeld.
De reden van dezen schrikbarenden maatre
gel is cle mislukking der onderhandelingen te
Dusseldorp met dc Franschen.
VLOOTREPERPING.
Op 21 Januari aanstaande zal tc Geneve een
voorbereidende internationale conferentie plaats
vinden, ten einde te komen tot een uitbreiding
van de beginselen van het verdrag van Was-
gington inzake vTootbeperking tot alle staten,
die het Wnshingtonschc bedrag niet ondertee
kend hebben. Aan deze conferentie zullen in
cle eerste plaats deelnemen vertegenwoordigers
der Staten, die zitting hebben in den Volkenbond*
raadBrazilië, Engeland, Frankrijk, Italië,
Japan. Spanje en Zweden en in de permanente
militaire commissie van advies voor marineza
ken. Bovendien zijn uitgenoodigd tot deelneming
de regeeringen van Argentinië, Chili, Dene
marken, Griekenland, Nederland, Noorwegen,
Sowjet-Rusland en Turkije, zijnde dit staten,
die behalve de onderteekenaars van het verdrag-
van Washington en de door vredesverdragen tot.
vlootbeperking gedwongen staten, oorlogssche
pen bezitten, welke aan de definitie vanWashing-
ton inzake linieschepen beantwoorden. Deze
voorbereiende conferentie zal -een ontwerp-
conventie moeten uitwerken, dat voorgelegd
zal worden aan de grootc internationale conferen
tie door de derde Volkenlondsvergaclering ge-
wensclit en waartoe alle staten der wereld zullen
worden uitgenoodigd, ook die geen oorlogsvloot
bezitten.
het aannemen eener resolutie, waarin Walton
van corruptie wordt beschuldigd.
HERDENK ING EASCISTEN-OPMARSCIL
Ter gelegenheid van de herdenking van den
fascisten opmarsch, nu één jaar geleden, zal er
op uitgebreide schaal amnestie worden verleend
aan politieke misdadigers, vooral aan tegen
standers van het fascisme. Mussolini zal gedu
rende cle lierdenkingsweek dc Verschillende
steden bezoeken die in de revolutiedagen de
voornaamste rol hebben gespeeld, zooals Turyn,
Milaan, Florence, Bolpgna, om daarna het. groote
feest te Rome bij te wonen.
GRIEKENLAND.
Naar de bladen melden is de regecring den
toestand meester, de opstand in Macedonië
is volkomen onderdrukt terwijl die in den Pelo
ponnesus verloopt.
Dc Heilige Synode richtte een oproep tot cle
bevolking, waarin wordt aangemaand tot kalmte
en eendracht
OKLAHOMA.
De Senaat heeft den gouverneur Walton
geschorst, wiens strijd tegen de Ku-Klux-Klan
in den laatsten tijd cle algemccnc belangstelling
gaande maakte. Deze schorsing is het gevolg van
dat hij in een valstrik gelokt is, dat men hem
vasthoudt, misschien Wel gedood heeft.
Dat laatste geloof ik niet. Maar wel weel, ik,
dat het noodig zal zijn hem zeer spoedig te hulp
te komen. Zet uw bezwaren op zij, gij moei het
doen, want hier staat hel leven van uw vader
op het spel. En tot lang onderhandelen is er
heusch geen tijd, want cr moet dadelijk gehandeld
worden. U vertrouwt mijnheer Werner, niet
Waar, welnu, laat hij u dan zeggen, dat u mij
volkomen vertrouwen kunt.
De drie heeren waren een kamer binnen
gegaan. De zoon van den bankier aarzelde nog.
Hij kon zich moeilijk voorstellen, dat Running
hem helpen kon en helpen wilde. Maar Running
wist met zoo'n zekerheid te spreken, dat hij
ondanks zijn wantrouwen tegen hem, geneigd
was over zijn bezwaren heen te stappen.
Luister eens, zei Bunning nu, ik beloof u,
dat ik in elk geval niet ten nadeele van uw vader
gebruik zal maken van dingen, die ik door u
te weten zou komem/
En toen An Loon van Gielen nog niet besluiten
kon, voegde Rij er bij
Als u niet wilt, goed, dan handel ik zonder u
en zal ik uw vader gevonden hebben vóór gij
zelfs eenig spoor van hem ontdekt hebt.
Daarop draaide hij zich om en wilde heen -
gaan.
Blijf, zeiWerncr nu krachtig, wc kunnen' zonder
u zeer Weinig beginnen. En tot zijn vriend sprak
hij dringend „Aarzel niet langer, iedere
verloren minuut is er een, wat is er gebeurd
Van Gielen gaf zijn tegenstand op.
ALLERLEI.
Uit" Berlijn. Nadat de laatste schuilplaatsen
der communisten waren schoongeveegd werd te
Hamburg gistermiddag nergens in dc stad meer
gewapende tegenstand geboden.
Tegen dc uit Hamburg verdreven oproerlin
gen, die zich bij Sehiffsbeck hadden verschanst,
is een zuiveringsactie begonnen, alsook tegen
de communistische benden, welke zich tusschcn
Wandsbeck cn Itzenlöhc bevinden.
Tot nu toe zijn eenige honderden communis
ten gevangen genomen, welke'voor een bijzondere
rechtbank zullen worden gedaagd.
Uit Rome. De „Tribuna" verneemt uit Na
pcis De aanhangers van kapitein Padovani
hebben het gebouw der fascisten te Napels be
zet en er de tegenstanders van den kapitein uit
verjaagd. Zij proclameerden de afscheiding en
instelling van een autonoom faseisme in Campa
nia.
Uit Londen. President Masaryk werd gister
teh stadhuize ontvangen. Heden vertrekt de
president weder naar Praag.
-Uit Berlijn. Tengevolge van loongeschiltën
is in de haven van Bremen een staking uitge
broken, waardoor het havenbedrijf is stilgelegd.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Woensdag,'IA October.
Bij de voortzetting van het Vlootwctdebna
betoogt dc heer Rutgers (A. R.) dat handht-
ving van rechtsstandpunt bet eekent handhaving
van neutraliteit door machtsmiddelen. De heeren
Troelstra en HugenholLz hebben vroeger over de
defensie veel meer liberaal gedacht.
Spr. «ebt verder het standpunt van den lieer
van Schalk ten aanzien van het vastleggen van
de Vlootwctuitgaven ongewenscfat omdat de
voortbouw dan afhangt van een momentcele
Kamerstelling. Wanneer een wijziging nood
zakelijk is, kan dit altijd door een motie ge
schieden.
Mej. K a t z (G: II.) verdedigt de Vlootwet' die
geen vermeerdering van bewapening wil. De
vrouwen hebben zich door het sentiment laten
meeslepen.
Volgens spreekster is neui ralil eilshandhaving
de roeping van den staat, en niet-handhaving
gebrek aan geloof.
De liter Wijnkoop (Comm.) bestrijdt de
Vlootwet.
Minister Ruys d c Beerenbrouck
antwoordt op de vraag naar meer vastheid en
meer stelsel. Wil men dit, dan dient dit in een
wet Le geschieden en moet men dus iets van de
vrijheid opofferen. Dat kan niet anders. Vroeger
zijn dergelijke gevallen ook voorgekomen, dat
de Kamer een deel barer vrijheid opgaf.
Als het getij verloopt, zal men do bakens
verzetten. De Kamer houdt haar controleeren de
taak en kan ieder jaar nagaan hoe de positie is.
Dc Regeering zal toch niet aarzelen dc hand aan
deze wet te slaan als zij daL noodig acht. In dit
opzicht dient men vertrouwen te hebben in de
Begeering.
De Vlootwet haalt den achterstand in die er op
vlootgebied bestaat. "Mevrouw Bronsveld heeft
zich beroepen op het Pauselijk schrijven en
betoogt dat sommige personen te veel speling
Ja, zeide bij, ik moet dan alles maar vertellen.
Ik heb vanmiddag mijnvader verlaten,wij hadden
gehoord, dat de Evan's in hechtenis genomen
waren en ik wilde daaromtrent zekerheid. Toen
ik terugkwam was mijn vader Weg. Ik vernam,
dat hij kort nadat ik heen gegaan was, bezoek
ontvangen had van iemand, die zijn naam niet
genoemd heeft, maar wiens vreemde uitspraak
van onze taal hem als een vreemdeling verried.
Mijn vader is niet teruggekomen.
/Hij kan opgehouden zijn.
Neen, hij was niet voornemens uit te gaan
en ik weet, dat hij zeer beslist tegen zijn wil
teruggehouden moet worden. Ik vrees het ergste.
Misschien is hij vermoord, misschien.
Misschien nog erger, sprak Bunning kalm.
Hij dacht even na, toen vroeg hij
Laat mij even telefoneercn.
Hij vroeg aansluiting met het intercommunale
telefoonnet en daarna hoorden de-beide anderen
totjbun verbazing hem aanvragen een telefoon
nummer te RensWoude.
Ik lioop, dat het niet. zoolang duren zal eer
we aansluiting krijgen, zei Bunniiig opgewekt.
Maar vertelt ons in 's hemelsnaam, riep Wer
ner, of ge de oplossing zoekt op den Beukenhof,
Ge hebt me ook al vertelt, dat ge daar pas
geweest zijt.
Bunning knikte,
Misschien. Dat zal afhangen vao de berichten,
die ik zoo dadelijk vernemen zal. Zie eens, ik
heb reden om te veronderstellen, dat het Ja-
nowski en zijn helpers zijn, die zich van uw vader,
laten aan de geleidelijkheid. Van algemeene
ontwapening is in dien brief geen sprake en even
min van geleidelijkheid, maar Wel van gelijk
tijdigheid van ontwapening. Vervolgens geeft
spr. eenige cijfers van de marinebegrooting om
te bewijzen dat de Regeering Wel degelijk be
zuinigingen betrachtde totale uitgaven daal
den van 59 tot 42 millioen in een tijdvak van 4
jaar.
Hetzelfde geldt voor de begrooting voor oor
log, die van 87 toL 62 millioen daalde in vier jaar
Lijds, terwijl de uitgaven voor pensioen nog zeer
zijn gestegen.
Tal van maatregelen tot bezuiniging zijn
genomen o.a. verkorte oefening, vermindering
van contingent en afvloeiing.
Spr. noemt het vredeswerk dat ons leger en
onze vloot door handhaving van de neutraliteit
ons buiten conflicten houden.
Het ware gemakkelijk geweest de Vlootwet tc
laten rusten, maar een behoorlijke vloot ware
dan niet te krijgen. Het was meer dan tijd dade
lijk eens een beslissing te nemen.
Over het volkspetitionnement zal spr. niet
spreken. De vergelijking met het vroegere peti
tionnement. gaat niet geheel op, omdat het an
dere zaken betrof.
Spr. citeert den brief van de Regeering aan de
Kamer, waarin op spoedige behandeling der
Viool,wet Werd aangedrongen. Het Kabinet in
zijn geheel en ieder lid individueel zal de verant
woordelijkheid voor de verwerping van deze Wet
niet kunnen dragen.
De Minister van Marine, de heer Wester-
V e l d, beantwoordt eenige technische detail
punten. Hij deelt o.a. mede, dat de beide krui
sers 35,4 millioen zullen kosten.
Voor Indië is de vloot onmisbaar, gelijk de
minister-president reeds heelt betoogd. Spr.
gaat van die stelling uit. De nationale veiligheid
en de handhaving der neutraliteit zijn de onder-
Werpen van verdediging. Het Volkenbonds-
verdrag legt daartoe de verplichting op' met de-
middelen waaróver ieder land zal kunnen be
schikken. Dc weermacht moet dus op deze ver
dediging zijn berekend. Zonder vloot kunnen wij
onze rechten niet verdedigen, besehermen en
handhaVen.Aan Welke gevaren wij kunnen bloot
staan is reeds voldoende gezegd.
Een jaar uitstel van de Vlootwet zou nadeel
opleveren, omdat de Werkeloosheid bestreden
l^an worden door spoedige werkverschaffing en
dus uitgaven ter bestrijding daarvan worden
uitgespaard met spoedige inwerkingstelling.
Het vioolplan acht spr. het boste dal op dit
oogenblik is samen le stellen. Natuurlijk is cr
critiek op le oefenen, maar waarom zouden de
deskundigen-der regeering nft juist dc minste
zijn
Met nadruk dringt sj>r. aan op aanneming van
dit vlootplan, dat niet verder bindt dan Wat liet
ontwerp vraagt.
De vergadering wordt verdaagd tot lieden 1
uur.
Binnenland.
Minister Aalbe.rse.
Dc Kameroverzichtschrijver van dc „Tijd"
deelt mede, dat hij tijdensMe Vlootwet-behande
ling de eer had^van een kort onderhoud met
Z.Exc. den Minister van Arbeid. De lieer Aalber-
sc zag er na zijne langdurige ongesteldheid nu
Weer* friscli cn'flink uit^eit deelde*»lan ook mede,
mijnheer van Gielen, hebben meester gemaakt.
Om hem te dood en
Daar hebben zij niets aan. Neen, om hem het
geheim afhandig te maken;
Dat zal hen niet gelukken, ik ken mijn vader.
Hm maar u kent de middelen niet, waarover
zij beschikken om uw vader aan het praten te
krijgen. Enfin, zij zullen hem niet gebracht heb
ben naar de villa, die zij hier dicht bij de stad in
buur hebben, omdat zij mecnen, dat de politie
daar het oog op houdt. Mear zij hadden nog een
ander kwartier tot hun beschikking en zij ver
moeden niet, dat ik dit ook weet. Dat ligt bij
den Beukenhof.En het zou mij niet verwonde
ren of daarheen is de bankier vervoerd.
Dan moeten we daarheen, riep Antoon van
Gielen.
O, hét is niet zeker, de heeren kunnen ook
Werkelijk naar het buitenland hun biezen ge
pakt hebben. Maar ik zal het spoedig weten
want ik heb daar bewaking achter gelaten.
Op dit oogenblik ging de telefoon.
Daar zullen We Renswoude hebben, zei-
de Bunning, den hoorn opnemend. Hij luis
terde en een glimlach verhelderde zijn ge
laat.
In orde, riep hij, neem nu nauwkeurig al
les op, maar neem liever niets op, dan dat
ze zouden bemerken gecontroleerd te wor
den.
Toen keek hij op zijn horloge, wendde zich
tot de beide heeren en zei hun
(Wordt vervolgd)