Het gebeifflzinuigo raadsel
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
""feuilleton.
46ste Jaargang.
Zaterdag 3 November 1923.
No. 13785.
BnieanKOEMARKT 4. Telefoon ïategeommtumal 83. Postbus39.
Abonnementen per 3 maanden f 2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertintilm 1o reg«is f 1.75 *1ks regei daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden medsdeelingan 75 et. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Gratis-Ongevallenverzekering J 500 hij levenslange gekeele invaliditeitf 200 bij verlies van een hand, voet of oog f 200 bij doodf 100 bij verlies van een
duim; f60 bij verlies vaneen wijsvinger: f 15 bij verlies van eiken anderen vinger. De verzekering wordt gewaarborgd door de Holl.AIgem.Verz. bank te Schiedam
Dit nummer bestaat uit twee bladen
en een Geïllustreerd Zondagsblad.
EERSTE BLAD.
Buitenlandsch Nieuws.
HET HERSTEL.
Van gezaghebbende zijde wordt te W ashington
verklaard, dat- personen welke betrokken zijn
bij de binnenlandsche politiek of zakenlieden met
uitgebreide internationale belangen niet in
aanmerking komen voor het lidmaatschap der
commissie van onderzoek in zake de schadever
goedingen.
Dit sluit de mogelijkheid van Morgan's be
noeming uit.
Verwacht wordt, dat slechts één Amerikaan
als deskundige zal woi'deri benoemd, doch dat
hij een staf van adviseurs zal hebben. De
opvatting heerscht echter, dat de uitlegging,
te Parijs gegeven aan de rede van Poincaré
te Sampigny een nieuwen factor in den toe
stand heeft gebracht, waardoor Amerika niet
kan handelen, totflat officieel bekend is, welke
beperkingen Frankrijk voorstelt.
j j
(Jit Londen verneemt de ,,Msb." Ondanks
alle pessimisme der laatste dagen blijkt het, dat
de onderhandelingen over den tekst van de
ontwerp-uitnoodiging der geallieerden aan de
Vereenigde Staten, om aan een conferentie van
deskundigen deel te nemen, een bevredigend
verloop hebben gehad.
lieden wordt de uitnooffiging verzonden.
Zij is kort en beknopt en omschrijft de taak
der internationale commissie als volgt het
instellen van een onderzoek naar de betalings
capaciteit van Duitschland, teneinde de som
men te verkrijgen, door dit land krachtens het
verdrag van Versailles verschuldigd.
Het woord „tegenwoordige", dat Poincaré
voor „betalingscapaciteit" wenschte te plaat
sen, komt dus in de aangenomen formule niet
voor.
Men verwacht, dat de Vereenigde Staten
hun vertegenwoordigers de volgende week zullen
benoemen.
DUITSCHLAND.
Kabinetscrisis.
Gister is de tweede crisis in het kabinet van
de groote coalitie uitgebroken. De onderhande
lingen, welke in het verloop wan den ochtend
tusschen de beide coalitiepartijen zijn gevoerd,
ten einde over de eischen van de sociaal-democra
ten tot opheffing van den militairen staat van
beleg en 't optreden tegen Beieren zoo mogelijk
tot overeenstemming te komen, zijn mislukt.
Geen enkele socialist sprals zich uit voor het
nog langer blijven in de coalitie en met een groote
meerderheid van 110 tegen 17 stemmeji, werd
besloten, dat de sociaal-deocratische ministers
zouden aftreden.
Om zes uur gisteravond begaven de drie
ministers Sollmann, Radbruch en Schmidt
zich naar den Rijkskanselier Stresemann en
dienden hun ontslag in.
Door het afrtreden van de sociaal-democra
tische ministers is nu ook de machtigingswet
komen te vervallen, waarvan paragraaf II
zegt, dat de wet van kracht blijft, zoolang de
tegenwoordige politieke samenstelling van het
kabinet duurt.
Het nemen van de noodige maatregelen zou
94
Ik kan niet hier blijven, zeide hij, dat weet ge
toch. Juist.morgen zou ik gered zijn. Die pa-
Pieren waren een kapitaal waard en de vertegen
woordiger van een groote mogendheid zou mij er
morgen een reusachtige som voor betaald heb
ben, Da.ar had ik mijn^tekorten mee kunnen
dekken om mij met eere uit mijn zaak te kunnen
terugtrekken. Gij en Alice zoudt rijk geweest
Z1jn. Maar nu kan ik aan mijn verplichtingen
niet voldoen, uitstel van eenige groote wissels
Was niet langer mogelijk. Binnen tweemaal vier
eu twinlig uur wordt mijn faillissement aan
gevraagd. En het onderzoek van mijn boeken
Z£d uitwijzen dat ik voor mijn speculaties ook
geld gebruikte dat ik niet gebruiken mocht. Ook
geld van Alice Evan. Daarom alleen is er heil nog
ln een eerlooze vlucht. En och, wat maakt het
uit, met, wien we vluchten. Maar gij behoeft niet
toee te gaan, Antoon. Men zal wellicht zoo eerlijk
Zljn u niet te zwaar aan te rekenen, wat uw vader
Misdeed.
ga met u mee, zei Antoon eenvoudig. Daar
J® Janowski.
Inderdaad trad deze de kamer binnen.
SfcLuister, zei d .z ik heb u enkele aanwijzingen
gaven. Ik raad u, dat gij zoo verstandig zijt, u
daardoor onmogelijk zijn geworden, zonder den
uitzonderingstoestand.
De regeering staat voor de noodzakelijkheid
onmiddellijk in te grijpen in de economische
en financieele verwarring, welke een gevolg is
van den nieuwen val van de Mark.
Nog gisternacht of uiterlijk lieden moeten
maatregelen genomen zijn en dit kan thans
niet meer uit hoofde van de machtigingswet.
Déze maatregelen moeten daarom thans wor
den uitgevaardigd door den minister van Rijks-
weer, die de uitvoerende macht heeft.
Overigens is de politieke situatie op het
oogenblik nog zeer verward.
Stresemann zelf heeft het kabinet van de
groote coalitie de laatste parlementaire kans
van Duitschland genoemd.
Er moet een parlementaire basis voor het
kabinet geschapen worden, indien dit in den
Rijksdag komt, die voor zoover thans vast
staat, a.s. Woensdag zal vergaderen.
IN HET BEZETTE GEBIED.
De „Deutsche Allgemeine Zeitung" spreekt
het bericht in de bladen tegen, dat de overeen
komst tusschen de vertegenwoordigers van de
Rijnsch-Westfaalsche steenkool-industrie en de
Franschcn reeds is gesloten. Het blad zegt, da^
de onderhandelingen nog' gaande zijn.
Een mededeeling uit Parijs meldt eveneens
dat de overeenkomst met Slinnes nog niet is
geteekend.
GEVECHTEN TE AKEN.
1500 Rijnlanders, welke eergisterenavond uit
Koblenz, Crefeld en Duisburg te Aken waren
aangekomen zijn gistermorgen een beleg van het
stadhuis van Aken begonnen.
Brandweermannen, schupo's en communisten
verdedigden zich verwoed en wierpen met zwa
velzuur-bommen- naar de Rijnlanders. Aj
Verscheidene poorten van liet stadhuis zijn
door de^Rijnlanders met dynamiet vernield.
Er heerschte een levendig geweervuur, totdat
eindelijk de separatisten, het stadhuis wisten te
bemachtigen. ..v,
...Toen^deze nu erin waren, voelden zij zich^on-,
beperkt heer en meester over de stad. Zij trokken
zingende de straten door en traden uiterst tar
tend op tegen de inwoners. ^Omstreeks halfdrie
ging het|als^eenjyuichkreeDdoor domstad „De
separatisten gaan weg." Dat was inderdaad het
geval. ^Op dat uur had een sterk commando
Belgische gendarmerie 4zich naar het stadhuis
begeven en .dejseparatisten gesommeerd zich op
de m&rkt jOp te ^tellen. Onder Belgische be
waking marcheerden de separatisten nu naar
het regeeringsgebouw daar werden de zich nog
in het gebouw bevindende separatisten afge
haald en bij de zich op straat bevindende ge
voegd en thans gingen allen gezamenlijk, onder
bewaking van de Belgische gendarmes naar het
station, gevolgd door een ontelbare menigte die
herhaaldelijk in „hoerah"-geroep uitbrak. Uit de
achterste rijen van de separatisten werd voort
durend met revolvers op de achteraankomende
menigte geschoten. Daarbij zijn verscheiden
menschen gekwetst. Op eens gelukte het aan een
troep mannen, vier separatisten uit de laatste rij
van den stoet weg te dringen en te omsingelen.
De menigte lynchte deze lieden op wreede wijze.
Twee van hen werden op de plek afgemaakt, de
beide anderen werden zwaar gewond. Ten slotte
vluchtte de troep separatisten het station binnen,
waar zij ca. 1500 man in getal zich aan de
daar strikt aan te houden. Onze auto staat voor.
Gij kunt binnen in plaats nemen, naast elkaar.
Ik zit met mijn dochter tegenover u. Bij de eer
ste verdachte beweging schiet ik u neer. Volg mij
nu.
Hij verwachtte blijkbaar geen antwoord.
Zonder nog iets te zeggen, ging hij voor en de
beide Van Gielen's volgden hem zwijgend. Eerst
door den gang. Bij de biitendeur bleef Janowski
staan en liet hen passeeren.
Recht, de tuin door, zeide hij kort.
Zij zagen voor het hek de lichten van een
auto. De chauffeur zat op zijn plaats naast hem
zat nog een ander. Het portier stond-open. De
bankier stapte in, Antoon van Gielen volgde,
toen riep Janowski de chauffeur iets toe en met
de linkerhand aan het porlier, in de rechter- een
revolver geklemd wilde hij instijgen.
Halt, riep op eens een scherpe stem, in naam
der wet ik
Meer viel er niet te verstaan, want eensklaps
verlichtte een korte vuurstraal het inwendige
van den auto, gevolgd door een kreet. De Rus
had zijn wapen afgevuurd, draaide zich nu om
en vuurde in de richting vanwaar de stem ge
klonken had.
Vooruit riep hij.
Maar op hetzelfde oogenblik werd er terug-
gevuurd.
Janowski uitte een vreeselijke vloek, bracht
de hand naar de borst en viel voorover.
Intusschen zette de auto zich in beweging,
maar weer klonk een schot en de beide mannen,
vervolging onttrok. In de stad heerschte een
feeststemming.
De Engelsche consul werd door de menschen
op de schouders geheschen en het stadhuis bin
nengedragen. Tal van Engelsche otficieren wer
den geestdriftig toegejuicht. Flet stadhuis en het
regeeringsgebouw zijn geheel in handen van de
üuitsche autoriteiten. Duitsche politie bewaakt
de beide gebouwen.
ENGELAND EN FRANKRIJK.
Het Fransche antwoord op de Britsche nota
in zake de separatistische beweging in het Rijn
land, werd gister aan de Britsche legatie over
handigd, die het onmiddellijk naar Londen
doorzond.
De Fransclie regeering ontkent, ook maar
'-enigszins verantwoordelijk te zijn voor hetgeen
in den laatsten tijd in het Rijnland is geschied en
zij voegt hieraan toe, dat de Britsche bewering,
dat de afscheiding van hét Rijnland het vredes-
verdragJn gevaar zou brengen, van allen grond
ontbloot is.
ENGELAND.
Bijna alle uitslagen van de gemeenteraads
verkiezingen die gisteren, behalve in Londen, in
de steden van Engeland en Wales zijn gehouden,
zijn thans bekend. De balans was voor de arbei
derspartij een winst van 28 raadszetels en voor
de onafhankelijken een winst van 4. Daaren
tegen is de balans voor de liberalen een verlies
van 24 en door de conservatieven van 17zetels.
De laatste kregen echter de grootste portie van
gestelde candidaten gekozen, nl.401 van de 555.
De liberalen kregen 201 van de 317 gekozen, de
onafhankelijken 262 van de 327 en de Labour-
partij 250 van de 634. Te Liverpool we.rd van
20 Labourpartij-candidaten geen enkelen geko-
ze. Te Portsmouth 1 van de 15, te Birmingham
2 van de 18. In het Oosten van Londen bleef de
arbeiderspartij de meerderheid in den raad be
houden en kreeg daar 41 van de 64 zetels.
CHINA.
Floewel maarschalk Tsao Koen reeds drie
weken, president van de republiek is, is er nog
steeds geen kabinet gevormd. Er werd ee- pre
mier benoemd, maar deze viel niet in den smaak
van het parlement, welks candidaat door de
machtige Tsji-li-partijwerd afgewezen. Daarna
werd aan het parlement verzocht de benoeming
goed te keuren van Sun Pao Tsji, den direc
teur der douanen.
Inmiddels wordt in enkele provincies de
burgerooilog voortgezet. Zooals gemeld heeft
Soan Jat San zich in de provincie Kwantoeng
niet langer staande kunnen houden In deze
provincies zetten ook de bandieten hun be
drijf nog steeds voort en men zegt, dat het
somtijds moeilijk is, de soldaten van de ban
dieten te onderscheiden. Op buitenlandsche
schepen, die de Jang-tsi afvaren, wordt aan
houdend geschoten.
Binnenland.
Hofiiieuws.
Naar wij vernemen is gisteravond ten paleize
het Loo aangekomen prinses Héléne von Er-
bachSchoenberg, als gast van de Koningin en
den Prins.
Prinses Héléne von Erbach is de jongste doch
ter van de jongste zuster van de Koningin-
Moeder zij is slechts eenige jaren ouden dan
Prinses Juliana. Gedurende haar verblijf alhier
die bij het stuurrad zaten, sprongen van den
wagen af en verdwenen in het duister. De wagen
slingerde cn reed tegen een hek, doch met bijna
geen vaart.
Intusschen speelde zich binnen in de auto een
verschrikkelijk tafereel af.
Janowski had zijn reVolvër gelost op den
bankier en deze was zwaar gewond in de kussens
gezonken. Antoon van Gielen hoorde zijn vader
een vreeselijken kreet -slaken en begreep van
alles alleen dit, dat deze zeer ernstig gewond
moest zijn.
Vader, vader, zei hij, zich over het slachtoffer
heenbuigend.
Maar de bankier antwoordde niet.
De dochter van Janowski hoorde dezen kreet.'
Ook zij was gewapend, ook zij had haar wapen
opgeheven. Maar de vreeselijke angst, de liefde,
welke klonk in dien kreet „vader," van den man
tegenover haar, verlamde haar arm. Als willoos
bleef zij zitten. Zij hoorde meerdere schoten
knallen, zij zag haar e-igeu vader ineenzinken en
dit deed haar tot de werkelijkheid terugkeeren.
Indien Antoon van Gielen nu had getracht
zelf ook in te grijpen in hetgeen hier zoo onver
wacht voorviel, dan zou zij zeker nu, na de korte
aarzeling, haar vuurwapen gebruikt hebben.
Maar hij zag of hoorde niets, lette alleen op zijn
vader.
Doch wat Fedora Janowski misschien nog
gedaan zou hebben, de korte aarzeling had haai
de kans benomen kwaad te doen, want tegelijk
dat de auto tegen het hek botste sprong er ie-
zal prinses Héléne von Erbach de kameraad zijn
van Prinses Juliana, zoowel bij het onderwijs als
in de vrije uren.
Ten paleize van de Koningin in het Noord
einde in Den Haag is aangekomen een huldeblijk
dat de heer Thoeng Liong Hoèi, kapitein-titu
lair der Chineezen te Makasser, aan de Koningin
heeft aangeboden ter gelegenheid van Haar
25-jarig regeeringsjubileum. Het geschenk be
slaat uit een Ghineeseh ameublement, ingelegd
met parelmoer, dat voor dit doel speciaal in
China werd vervaardigd.
Invoer weer toegestaan.
Den invoer uit Nederland in Frankrijk van
huiden, wol, haar, horens, enz. van runderen,
schapen, geiten en varkens, is weer toegestaan.
De. mark heeft afgedaan.
Op de stations van de Nederlandsche spoor
wegen worden geen papieren marken meer in
betaling aangeJTomen.
Mr. van Harinxma thoe Slooten. f
Gistermiddag Is te Leeuwarden, in den ouder
dom van 84 jaar, overleden mr. Binnert Philip,
baron van Harinxma thoe Slooten, oud-com-
im'ssaris der Koningin in Friesland, welk ambt
hij van 2 September 1878 tot 10 Juni 1909 heeft
bekleed.
De nieuwen burgemeester van Dordt.
Gister is in een vergadering van den Dordt-
chen gemeenteraad de nieuwe burgemeester, de
lieer P. L. de Gaay Fortman, geinstalieerd.
Uitsluiting opgeheven.
Bij de Kon. Vereenigde Tapijtfabrieken te
Deventer zal a.s. Dinsdag de uitsluiting worden
opgeheven.
De postcheque- en girodienst.
De proefneming van de Middenstandsbank in
Den Haag en den girodienst waarbij, zooals
men weet, de Middenstandsbank controle en
eenigen financieelen waarborg voor het saldo
van haar cliënten bij den girodienst overneemt
blijkt in de praclijk zoo goed, dat thans zeer
spoedig deze maatregel tot alle instellingen van
de Middenstandsbank 90 in getal over het
geheele land zal worden uitgebreid. Naar wij
vernemen heeft de eindvergadering voor de
regeling Maandag a.s. plaats. Zij, die over de
Middenstandsbank over hun saldo beschikken,
worden, naar men ons verzekerde, binnen 3 tot
4 dagen geholpen.
;Liehaamsoefcniiigen voor de rijpere jeugd.
De R.K. Diocesane vereenigingen van lei
ders en leidsters van lichaamsoefeningen in de
bisdommen Utrecht, Haarlem, den Bosch en
Roermond de Nationale R.K. vereeniging van
leeraren en onderwijzers in de gymnastiek enz.
geven in een adres aan de Tweede Kamer te
kennen dat zij met innig leedwezen hebben ken
nis genomen van het voornemen van 'den minis
ter van onderwijs, om te bevorderen, dat het be
sluit betreffende de lichaamsoefeningen der rij
pere jeugd met ingang van 1 November 1923 voor
3 jaar buiten werking worden gesteld dat het
daardoor onmogelijk zijn zal, de.bestaande cur
sussen te bestendigen en nieuwe cursussen te
openenen dat alzoo een machtige opvoedingsmid
delvoor de schoolvrije jeugd, waarvan de mi-
mand in den wagen, greep haar bij de pols en
wrong de revolver uit, haar handen.
Ret was Bunning, de detective. Hij riep naar
huiten
Hier licht eens bij met je lantaarn, Werner.
Het «eliijnsel van de elektrische lantaarn viel
in de donkere ruimte.
Uitstappen, juffrouw Janowski, zei Bunning
kort. Daar bij het hek ligt uw vader. Zie of ge
nog wat voor hem doen kunt, hij is gewond.
Werktuigelijk gehoorzaamde het meisje hem.
Toen zei Bunning tot Antoon van Gielen
Hm, de ellendeling heeft raak geschoten, wacht
eens mijnheer van Gielen, laten we uw vader
opnemen. We zullen hem weer in huis dragen.
Werner licht nog eens bij.
Antoon van Gielen, van den eersten ontzet-
tonden schrik hersteld, droeg te samen met
Bunning zijn vader uit de auto, terwijl Werner
bijlichtte.
Zouden die anderen ni,et terugkeeren vroeg
Werner.
Neen, de boschwachter blijft hier, als er iemand
nadert, schiet hij hem zonder aarzeling neer.
Langzaam en voorzichtig droegen de beide
mannen het beweginglooze lichaam van den
bankier terug, hot hekje van den tuin door, naar
hot huis, waarvan de voordeur open stond en
waar het licht nog brandde. In de eerste kamer,
:ep ruim, maar eenvoudig salon, werd de ban
kier op een canapé gelegd.
Wordl vervolgd}*.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
BW» WW—W—1
