DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN
46stes Jaargang.
Zaterdag 10 November 1923.
13791.
Bureau KOEMARKT 4. Teleluoa lutereffimmunaal 85. Postbus39.
Abonnementen per 3 maanden f 2.~, per week 15 cent, franco per
post f 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advértentiêni 1—5 regelt 1.75 j eik» regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend, ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Gratis-Onqevallenverzekering f 500 hij levenslange gelieele invaliditeitf 200 bij verlies van een hand, voet of oog i 200 bij dood f 100 bij verlies van een
duim* f fiO hii verlies van een wijsvingers £15 bij verlies van eiken anderen vinger. De verzekering wordt gewaarborgd door de Holl.Algem.Vêrz. bank te Schiedam
Dit nummer bestaat uit twee bladen
EERSTE BLAD.
Buitenlandsch Nieuws.
de
DE PUTSCH IN BEIEREN.
De putsch in Beieren is mislukt. Volgens
laatste berichten uit München is Hitler na
de bestorming van bet ministerie van Oorlog
aldaar, ofschoon hij bij het daar gehouden
gevecht, licht gewond werd, ontvlucht, terwijl
Ludendorff in handen der rijksweertrocpen in
Beieren is.
Tegelijk" mc-t hem werd gevangen genomen
de kapitein Romer, de leider van den bond
Oberland, wiens naam verleden jaar in ge-
jinzinnig verband met het zenoen an wape
nen c-n v. emgcricht-oordeclen word genoemd.
De strijd om het ministerie van Oorlog heeft
de aanvallende landspositie \erschcidcn doo-
de en zes gewonden gekost, terwijl ook twee
rijksweersoldaten gedood werden.
In München was het gisteravond weer vol
komen rustig. -
De snelle ineenstorting, van de Hit.ler-Lu-
dendorff Putsch zou waarschijnlijk tot gevolg
hebben, dat nog gisteravond het verkeersver
bod met Beieren zou worden opgeheven.
Daar men rekening had gehouden met de
mogelijkheid, dat de troepen aan de Beiersch-
Thiiringsche grens eveneens in actie zouden
komen en misschien ook een opmarsch zou
den houden, was het verkeersverbod ook voor
Midden-Duitschland gegeven, welk verbod
eveneens gisteravond zou worden opgeheven.
Het bleek namelijk;- dat de troepen aan de
Beiersch-Thüringsche grens volkomen rustig
bleven. Ook in Midden-Duitschland is de toe
stand volkomen kalm.
aangezocht zijn om een professoraat te Leiden te
aanvaarden.
Als opvolger van burgemeester Fockema wordt
genoemd mr. dr. D. A. P. N. Kooien, voorzitter
der Tweede Kamer.
Dc Kabinetscrisis.
De Koningin heeft gisteren ten paleize Het
Loo in nader gehoor ontvangen mr. D. A. P. N.
Kooien, voorzitter van de Tweede Kamer der
Staten-Generaal.
HET HERSTEL.
Het Britsch-Amerikaansche voorstel tot het
instellen van een deskundig onderzoek naar
Duitschlands betalingscapaciteit, is, naar door
het Amerikaansche departement van Buitenlamp
sche Zaken als het officieel gezichtspunt is
medegedeeld, afgestuit op de houding, welke de
Fransche regeering te dien aanzien heeft aange
nomen. Deze verklaring werd gedaan nadat
Hughes en de Fransche gezant Jusserand nog
maals hadden geconfereerd. Later op den dag
werd op het Witter Ffuis medegedeeld, dat pre
sident Coolidge van meening is, dat een dergelijk
beperkt onderzoek, gelijk Frankrijk wenscht,
nutteloos zou zijn.
Rijksbureau voor onderzoek van handelswaren.
De directie van het Rijksbureau voor onderzoek
van handelswaren heeft de volgende circulaire
verzonden
„Het Rijksbureau voor onderzoek van handels
waren is genoodzaakt, de lokaliteiten waarin het
gevestigd is, en die zich in eenzelfde rijksgebouw
bevinden, als de centrale postcheque- en giro
dienst, wegens den thans bij dezen laai sten dienst
heerschenden toestand, die meer ruimte eisebt,
op korten termijn te ontruimen
In verband daarmede moeten tot nadere aan
kondiging de laboratorium- werkzaamheden
worden stopgezet, en wordt men verzocht, voor-
loopig geen monsters aan het bureau te zenden.
Daar nog niet met zekerheid bekend is, wat het
nieuwe adres van het Rijksgebouw zal zijn, ge
lieve men correspondentie te willen riehtc-n aan
het particuliere.^ïdres van den directeur, Adel-
heidstraat 72, Den Haqg. -
zijn ontleend aan opgaven van het Rijkswo-
ningcollege tot en met 1920 en over 1921 aan
de Staatscourant. De door ons geraadpleegde
Jaarcijfers gaan op dit punt niet verder, zoodat*,
over de jaren 1922 en 1923 geen volkomen zui
ver getal kan worden gegeven. Uit de begroo-
tingsstukken over 1924 nemen wij echter de
mededeeling óver, dat tot 1 Januari 1925 een
som van rond 698».600.000 gulden alleen aan
voorschotten voor woningbouw met premie zal
zijn -uitgegeven
B. Arbeidszorg des rijks
Arbeiders-
bescherming
Arbeiders
verzekering
1913
1914
'1915
1916
1917
1918
1919
1920
1921
1922
1923
1924
382.000
307.000
363.000
391.000
433.000
684.000
601.000
1.087.000
1.142.000
1.231.000
1.157.000
- 1.011.000
Werkloos-
heiclsverzeke
ring, enz.
8.000
- 1.009.000
- 1.414.000
- 426.000-
- 282.000
- 528.000
- 3.476.000
- 16.972.000
- 17.891.000
-15.917.000
- 6.998.000
- 5.890.000
IN HET BEZETTE GEBIED.
De Echo du Rhin meldt, dat de verhandeling
van de goudleening en de omloop van de rente-
mark in het bezette gebied verboden zijn,
daar zij zijn uitgegeven volgens de wet van 13
October en als buitengewone verordening en in
dezen vorm niet aan de goedkeuring van de ge
allieerde commissie zijn onderworpen.
Heden zou bij Thyssen het, ontslag van het
gehcele personeel ingaan, dat 60 a 70 duizend
menschen treft. Krupp vermindert het arbeiders-
personeel met 20 percent, d.w.z. ongeveer 15.000
menschen, terwijl het getal der kantoorbedienden
in dezelfde mate verminderd zal worden.
DE BRITS! HE RIJKSCONFERENTIE.
De taak der Rijksconferentie is gisteren ten
einde gebracht? De laatste zitting had een uiterst
kameraadschappelijk verloop, en de unanieme
meening-van alle premiers was dat de cpnferentie
zeer succesvol is geweest.
Baldwin sprak zijn dank uit voor de hulp
die hij van zijn collega's uit de Dominions had
ontvangen. De Britsche regeering, zoo zei hij,
is den premiers erkentelijk dat zij van zoo
ver zijn gekomen,maarNhij hoopte dat zij met het
oog op de bereikte resultaten, geen berouw van
hun reis zullen hebben.
De premiers der Dominions beaamden dat.
Over het verloop der conferentie wordt een
rapport opgemaakt, dat gepubliceerd zal wor
den.
Ter zitting van gisteren van de Rijksconfe
rentie werd besloten tot instelling van een
economische Rijkscommissie.
ALLERLEI.
De diplomatieke medewerker van de Daily
Telegraph verneemt, dat de Vereenigde Staten
ook met, Nederland, Frankrijk en Spanje in
overleg zijn getreden inzake het onderzoek naar
het aan boord hebbenvan alcohol houdende dran
ken onder de Amerikaansche kust buiten de drie-
tthjlsgrens.
- Uit Londen. Loyd George is gister, toen hij
ha zijn reis naar Amerika en Canada te Southamp
ton aan wal stapte, met groote geestdrift door
zjjo aanhangers ontvangen.
Binnenland.
t De burgemeester van Utrecht,
k JEr loopen te Utrecht ernstige geruchten dat de
burgemeester, mr. J, Fockema Andreae, zou
Directe belastingen en registratie.
Verschenen is het zeer uitvoerig verslag der
commissie ingesteld bij besluit van den Minister
van Financiën van 14 April 1919 in zake het
vraagstuk van de samensmelting der dienst
vakken van de directe, belastingen en van de
registratie.
De Staatscommissie acht samensmelting van
die beide dienstvakken noodig, zoo ook geleidelij
ke, krachtig doorgezette fusiei en afscheiding
tusschen domeinbeheer cn belastingvak.
Verbetering.
In het bericht, in het blad van gister over de
samenstelling van de afdeelingen van Gedepu
teerde Staten van Zuid-FIolland leze men in de
plaats van mr. J. deW ilde mr. J. Limburg.
Faillissementen.
Volgens mededeeling van het Handelsinfor
matiebureau van Van der Graaf en Co.'s Bureaux,
voor den Handel zijn over de afgeïoopen week
eindigende 9 Nov. in Nederland uitgesproken
75 faillissementen tegen 79 faillissementen in
dezelfde week van het vorige jaar.
Van 1 Januari tot en met 9 Nov. 1923 3562
faillissementen tegenover 2703 over hetzelfde
tijdperk van het vorige jaar.
De Twentselie textielnijverheid.
Men meldt uit Enschede
Door aanplakking aan de fabriekspoort is
vandaag aan alle arbeiders, naar schatting 1500,
van de fabriek Noorderhagen van de firma van
Heek en Co., tegen 24 November ontslag, aan
gezegd, tenzij de stakende wevers van de fabriek
Kremermaten voor dien datum het werk her
vatten.
Ook aan de fabriek Roomweg van de firma
Menko is de uitsluiting tegen 24 November aan
gekondigd. Maandag zal dit aan alle andere fa
brieken geschieden.
De Duitsehe kroonprins.
I-lavas uit Parijs
De geallieerden hebben de redactie van de
mededeeling, welke de gezantenconferentie voor
den Haag en Berlijn hebben bestemd, goedge
keurd. De nota is gisterenavond aan den Duil-
schen zaakgelastigde Hoesch overhandigd. De
andere zal heden te 's-Gravenhage worden Over
handigd.
1.998.000
- 12.071.00 0
-12.611.000
- 12.561.000
- 12.438.000
- 12.733.000
- 18.773.000
- 44.213.000
- 34.480.000
- 45.968.000
-41.219.000
-21.171.000
Naast deze Rijksuitgaven voor werkeloosheids
verzekering en arbeidsbemiddeling loopen voorts
nog die van de gemeenten. En de werkeloos-
heidsuilkeeringen door organisaties welke, van
386.753. in 1913, zijn opgcloopen tot 9.774.592
in 1920 en 15.508.466 in 192-2. Hieruit moge
blijken hoe ontzaglijk veel goeds voor de arbei
ders verkregen is, vooral onder het ministerie
Ruys.
Toch durven de Sociaal-democraten te
schrijven over een „nieuw reactionair arbeiders-
vijandelijk ministerie", waarin opgesloten
zit, dat ook het ministerie-Ruys dat was
De arbeiders weten beter.
Raden van Arbeid.
Gisteren is te Amsterdam de algemeene ver
gadering begonnen van de Vereeniging van Ra
den van Arbeid, onder leiding van dr. E. B. F.
baron Wittert van Hoogland, lid van de Eerste
Kamer.
Deze zeide in zijn openingswoord, dat ook de
Vereenigde Raden van Arbeid den etnstigen wil
zullen moeten uitspreken, om al die uitgaven te
vermijden, die zonder schade aan de opgelegde
sociale taak, kunnen achterwege blijven.
Stads- en Gewestelijk Nieuws,
De Roomseh-Katkolieke Leeszaal.
Het doet ons genoegen den Katholieken van
Schiedam te kunnen meedeelen, dat de R.Iv.
Openbare Leeszaal-Bibliotheek, Lange Haven 92
op Woensdag a.s. zal worden ingewijd en offi
cieel geopend. Ten einde overgroote drukte te
vermijden, is besloten, dat de niet persoonlijk
genood igden 's avonds orrl 7 uur in gelegenheid
zullen worden gesteld, het gebouw te bezichtigen.
Ik wil op de zaken niet vooruitloopcn, maar
wél kan ik nu reeds meedeelen, dat onze lees
zaal voor de Schiedammers een verrassing zal
zijn. Die verrassing zal er niet minder op worden,
als ze bedenken, dat dit alles in vier a vijf maan
den tot stand is kunnen komen door de sympathie
en medewerking van nagenoeg geheel Katholiek
Schiedam. Onzen voorloopigcn, recht hartelijken
dank dus, aan U allen, die tot dit mooie werk
de een of andere manier hebt bijgedragen.
Dr. J. BAUWENS.
op
Een mllioenendans.
In de Werkgever, het orgaan der Ned. Ver.
eeniging van Werkgevers en van het Centraal
Industrieel Verbond, vinden wij de volgende
sprekende cijfers betreffende uitgaven voor de
woningpolitiek en de arbeiderszorg gedurende de
laatste 10 12 jaren
A, Woningpolitiek des Rijks
1913 f 13.660.000.—
1914 - 18.513.000.—
1915 - 24.010.000.
1916 - 20.705.000.
1917 - 54.362.000:;
1913 - 80.598.000.
1919 - 169.166.000.
1920 - 271.575.000.—
1921 -384.447.000.—
1922 -142.549.000.—
1923 - 125.000.000.—
1924 - 35.100.000.
Hierbij staat aangeteekend
De gegevens van deze vijfde onderafdeeling
Gemeenteraad.
De Gemeenteraad van Schiedam vergadert op
Vrijdag 16 November 1923, des nam. te 2 uur.
De agenda vermeldt o.m.
1. Aanbeveling van de Commissie van toe
zicht op het Lager Onderwijs ter benoeming van
(wee leden barer Commissie ter voorziening in de
vacatures, ontstaan door het aan Mevr. G. Odé-
Boekliolt en den heer K. Lub verleend eervol
ontslag.
Aanbevolen worden (in de vacature Mevr.
G. Odé—Boekholt) 1. Mevr. G. OdéBoekholt,
2. Mevr. C. A. M. GermeraadVermeulen.
(In de vacature K. Lub) 1. de heer J. Blijdorp,
2. de heer B. J. Wijnveldt.
2. Wijziging van de gemeente-begrooting,
dienst 1923.
3. Voorstel van B. en W. tot het nemen van
een beschikking op het verzoek van de Afdeeling
Rotterdam en Omstreken van de Vereeniging
van Onderwijzers en Artsen werkzaam aan in
richtingen voor onderwijs aan achterlijke en
zenuwzwakke kinderen betreffende inhouding
van de pensioensbijdragen van het personeel aan
de Buitengewone School.
4. Voorstel van B. en W. het voor de oprich
ting en installatie van het Pompstation der
Gemeentelijke Drinkwaterleiding verleende cre-
diet te verhoogen met 30.000.
5. Advies van B. en W. naar aanleiding van
Ihet verzoek van de Vereeniging „De R. K. Open
bare Leeszaal cn Bibliotheek voor Schiedam en
Omstreken" om te bevorderen dat de Gemeente
Schiedam ook het hare zal bijdragen tot oprich
ting en instandhouding van de R. K. Bibliotheek.
Pluimvee-tentoonstelling.
Gelijk gister reeds in 't kort werd gemeld, is
gistermiddag 2 uur de pluimveetentoonstelling
in den R.K. Volksbond geopend.
De voorzitter van de jubileerende Ver. „On
derling Belang", de heer M. den Held sprak bij
deze gelegenheid in dc Bestuurskamer de genoo-
digden met een korte speech toe. Hij betuigde er
zijn vreugde over, dat deze feesttentoonstelling
zoo grootsch en ruim had kunnen worden opge
zet, dat hoofdzakelijk was te danken aan de sa
menwerking tusschen de twee groote vereeni-
gingen alhier op gebied van konijnen en pluimvee
Spr. had van 't begin af aan één groote organisa
tie nagestreefd, dan zou men steun aan elkaar
kunnen hebben en van elkaar" wat leeren hier
mede diende men zoo goed mogelijk de pluimvee
en eveneens konijnenteelt.
Vervolgens bracht spr. hartelijken dank aan
alle schenkers der ruim 300 eereprijzen, welke een
zoo noodige aansporing voor de inzenders zijn,
daar ze anders wel eens tegen de kosten
van inzending zouden kunnen opzien en
de onderlinge concurrentie dan zeker niet
werd aangemoedigd, 't Is mij niet mogelijk,
besloot spr., alle prijswinnaars hier te vermelden,
alleen wilde hij den heer Jurgens memoreeren,
die als Onderling-Belang-lid den zilveren Apon-
beker met zijn inzendingen had weten te behalen.
Flierop noodigde hij de aanwezigen uit, voor
een rondgang, langs de tentoonstelling.
De voornaamste prijswinnaars volgen hier
onder
Hoenders.
Èerebekcr voor de beste inzending Hoenders
(geen krielen) door de heeren Brokling en de
Keijzer (deze beker moet 2 maalachtereen of
driemaal in 't geheel gewonnen worden)
Winnaar T. Spreij met 26 punten.
Zilveren medaille voor het hoogst aantal pun
ten in de afdeeling hoenders (ook krielen) door
het Gemeente Bestuur van Schiedam.
||Winnaar T. Spreij met 26 punten
.^Zilveren Lauwerkrans voor het mooiste trio
groote Hoenders door den heer J. C. de Jong
te Leiden.
^Winnaar A. Spruyt.
Verguld Zilveren Medaille voor de mooiste
Haan door den heer J. J. Brokling.
Winnaar P. v.d. Burg.
Zilv. Lauwerkrans door den heer G. J. de
Graaff Handelsdrukkerij „Coster" V. hoogst
'aantal punten sierduiven.
Winnaar Dr. Driessen met 18 punten
K,o n ij n e n.
Zilv. medaille door de Gemeente Schiedam
voor het hoogst aantal punten, winnaar G. H,
Stouten met 61 punten.
Aponbeker voor hoogst aantal punten getatou-
eerd S. 3 (deze beker moet 3 maal achtereen of
5 maal in 't geheel gewonnen worden) le X win
naar M. Jurgens met 11 punten.
Allardbeker door het sigarenmagazijn „Al-
lard" voor beste konijn groote rassen S. 3 (deze
beker moet 3 maal achtereen of 5 maal in t ge
heel gewonnen worden) le X winnaar K. Meer
man.
Zilv. Lauwerkrans door den heer K. Meerman
voor best S 3. Winnaar A. v. Vliet.
Zilv. med. door den heer C. Houtman voor
beste ouó. Winnaar A. v. Vliet.
Hoofdprijs medaille met diploma voor de
beste Rijnlander der club. Winnaar J. Zwiers.
Hoofdprijs medaille met diploma voor de
beste Japanner der club. Winnaar A. J. Ferdu.
Beide geschenken uit het combinatiefonds.
Groot verguld zilv. med. door het Duitsch
Verbond voor het beste p. Rijnlanders, oud. Ram
en voedst. Winnaar J. Zwiers.
Groot zilv. med. voor het mooiste dier, Rijn
lander of Japannej, fok 1923. Winnaar J. v.d.
Stel. Uitgel. door het Rott. Nwsbl.
Beker door den heer Th. W. J. Gielen voor de
mooiste Rijnlander, fok 1923, Winnaar J. Zwiers.
Beker door den heer J. Zwiers voor de mooiste
Japanner, fok 1923. Winnaar A. Ooms.
Beker door den heer C. v, Nimwegen voor het
mooiste dier op één na, Rijnlander of Japanner
1923. Winnaar J. J. de Jong.
Medaille Vereeniging Schiedam Onderling
Belang voor de beste Rijnlander, ram of voedster,
oud. Winnaar J. Zwiers.
Eenden.
Zilv. medaille door den heer Jonker Roelants
^oor mooiste inzending watervogels winner S. H.
v. d. Spek met 25 punten3
Kanarievogels.
Zilv. med voor de meesterzanger in klasse A
III, winnaar M. Heinsbroek
Verz. med. voor op één na beste in klaSse A
III, winnaar Joh. v.d. Veer.
!£ilv. med. voor den meester zanger in Klasse
B III winnaar J. Figee.
Verz. med. voor op één na de beste in klassu
B, III winnaar J. Mak.
A 1P* paftuL tf 1 7?t f altfu ir3
J II... I I lil Tinr-nmrn»—1'■mui
