DAGBLAD MOOR SCHIEDAM
FEU I L L ETO
46ste Jaargang.
Maandag 12 November 1923.
No. 13792.
Bureau: KOEMARKT 4. Telefoon
Abonnementen per 3 maanden
post ƒ2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers
Advertintiën! 15 regels 1.75 j elke regel daarboven 35 oent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteerei}. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Intercommunaal 85. Postbus 39.
ƒ2.per week 15 cent, franco per
3 cent.
Gratis-Onqevallenverzekering f 500 bij levenslange geheelc invaliditeitf 200 bij verlies van een hand, voet of oog f 200 bij doodf 100 bij verlies van een
duim; f 60 bij verlies van een wijsvinger; f 15 bij verlies van eiken anderen vinger.De verzekering wordt gewaarborgd_doorjie_HolL Algem.Verz. bank te Schiedam
Buitcnlandsch Nieuws.
HET HERSTEL.
Reuter verneemt, dat in gezaghebbende krin
gen het gevoelen heerseht, dat de Britsche regee
ring besloten heeft voort te gaan in de richting
van het plan in zake een schadevergoedingscon
ferentie, ongeacht de beslissing van Washington.
DE SEPARATISTISCHE BEWEGING.
Naar de „Rhein. Westf. Ztg." uit het Saar-
gebied verneemt, openbaart zich ook daar een
separatistische beweging. Men verwacht in de
naaste toekomst daden van geweldpleging, die
tot doel zullen hebben, dat het Saargehicd zal
worden gevoegd bij een Rijnlandschc Republiek.
Heden hebben Separatisten drie open gebou
wen te Speyr weten te bezetten.
De vrijlating van Ludendorff op diens eere
woord, heeft de Rijksregeéring ten zeerste ver
rast.
Van Müuchen uit was vooraf geen ruggespraak
gehouden met Berlijn omtrent de vrijlating.
De Rijksregeering wacht echter met het be
palen van haar standpunt in deze aangelegen
heid, tot zij over de redenen zal zijn ingelicht,
welke Von Kahr aanleiding tot de vrijlating
hebben gegeven.
Zaterdagmiddag werd Ludendorff door het
standgerecht gehoord.
De Oostcnrijksche regeering heeft bevel ge
geven, dat, indien Hitier zelf-of manschappen
van zijn strijdorganisaties over de grens komen,
zij terstond moeten worden
gearresteerd.
DE TOESTAND IN MUNCHEN.
Von Kahr is thans met. zijn rijksweer meester
van den toestand. De nationaal socialisten en de
bonden Oberland en Reichsflagge zijn ontbonden.
Generaal Ludendorff, die te Münehen bij de
bestorming van het gebouw van het districts-
commando gevangen was genomen, is weer in
vrijheid gesteld, nadat hij zijn eerc.woord had
gegeven, niet langer aan de beweging te zullen
deelnemen. Hitler die door een kogel in den arm
werd gewond, kou ontkomen. Zijn aanhangers
hebben zich in de buurt van Rosenheim gecon
centreerd. Bij de te Münehen gehouden gevech
ten zijn drie bekende nationanl-spciaüstisehe
leiders gesneuveld, namelijk dr. von Scheubncr-
Richter, baron Tlieodor von der Pfordter en
ingenieur von Strantzky. Poehner, de gewezen
hoofdcommissaris van politie te Münehen, alsook
prins Wrede, werden gevangen genomen.
STRESEMANN SPREEKT.
De Duitsche rijkskanselier heeft gister gebruik
gemaakt van het landelijk congres vau de Duiö-
sche Volkspartij te Halle om een groote -poli
tieke redevoering te houden, waarin hij alle
actueele kwesties aanroerde.
O.m. zeide hij De mijnen in het Roergebied
liggen nu stil en dat beteekent twee millioen
werkloozen en twee millioen arbeiders, die ge
deeltelijk werk hebben. Dit alles is het resultaat
van de opheffing van het lijdelijk verzet. Wordt
de arbeid niet snel hervat, dan dreigt in het Roer
gebied honger en 'n chaos, zooals nog geen volk
heeft gekend. De kanselier verklaarde, dat wan
neer het nieuwe waardevaste geld moest worden
gebruikt tot ondersteuning van de werkloozen in
het Roergebied, het precies hetzelfde proces van
waardevermindering zou doormaken als de pa
piermark, zoodat elke regeling der financien dan
onmogelijk zou worden.
Hij verklaarde de vertraging in dc uitgifte van
het nieuwe geld door het steeds uitblijven van de
arbeidshervatting in het Roergebied cn door het
ontbreken tot nu toe van een goudrekening in de
rijkshuishouding. Komt het thans echter tot een
hongerchaos, dan moge de vloek rusten op hen,
die het werkwillige volk niet tot arbeid lieten
komen.
De tot nu toe gevoerde onderhandelingen met,
Frankrijk en België hebben tot geen resultaat
geleid. Men is er aan gewoon geraakt, Duitsch-
land voortdurend door het stellen van ultimata
verzwakken.
De onderhandelingen worden nog voortgezet.
De rijkskanselier besprak dan den terugkeer,
van den ex-kroonprins, wiens verzoek het eerste
stuk was, dat hij als kanselier kreeg te behande
len. De rijkskanselier neemt de verantwoorde
lijkheid van den terugkeer op zich, want dc
republiek moet zoo sterk st.aan, dat zij de aan
wezigheid van vorsten verdragen kan.
PORTUGAL.
Alfonso Costa liceft zijn pogingen tot vorming
van een kabinet opgegeven.
Waarschijnlijk zal Da Silva thans opdracht
krijgen, een ministerie te'vormen, dat de steun
zal hebben van de democratische meerderheid
van het parlement.
Uit Berlijn Een vergadering van administra
tief personeel en hulparbeidersvan boekdrukkerij
en had besloten het werk te staken indien hun
eisch met betrekking tot een loon van 35 goud
mark voor de week van 3 tot 9 November en een
navordering van 10 goudmark voor de vooraf
gaande week niet ingewilligd wordt. Daar bij
de onderhandelingen met de betreffende or
ganisaties het loon reeds op 31/2 millioen papie-
mark was vastgesteld, hebben de werkgevers
Zaterdagochtend in alte boek- en courantendruk
kerijen te Berlijn het bedrijf stilgelegd. Ook het
drukken van'bankbiljetten is gestaakt.
Er is nog geen sprake van onderhandelingen
tusschen de in conflict zijnde partijen.
Uit Berlijn. De „Vorwarts" verzekert, dat
Vrijdag een aantal leden van de reehtsradicale
organisaties van Berlijn naar Schneidemühl
zijn vertrokken. Een aantal staatsambtenaren
zou hebben deel uitgemaakt van dit gezelschap.
In de omstreken van Berlijn zouden ook reeds
voorbereidingen voor een staatsgreep
zijn geweest.
Binnenland.
getroffen
Een weinig VIM
op een vochtigen
doek maakt in
een oogwenk Uw
vaatwerk prachtig
helder.
Vraagt ons Geschenken-album.
GRIEKENLAND.
Naar gemeld wordt zouden uit naam der
republikeinen stappen bij den koning zijn ge
daan, om dezen te verzoeken het land te helpen
uit de tegenwoordige impasse te geraken, door
or eenigen tijd, onder een of ander voor
wendsel het Grieksche grondgebied te verlaten,
in het buitenland den uitslag van het plebis
ciet af te wachten, en terug te keeren als dit voor
hem
gunstig
uitvalt.
TURKIJE.
De „Morning Post" verneemt uit Constan-
linnpel, dat de Duitscli-Engelseho mededinging
met. betrekking tot den Anatolisehen spoorweg
dreigt te leiden tot het aftreden van het ministerie
van Angora, niettegenstaande Kcmal alle moeite
doet om dit te voorkomen.
De meerderheid van do nationale vergadering
was voor aanvaarding der Duitsche voorstellen
en toen deze ter behandel
verklaarden vijf ministers er zich tegen.
De maatschappij moet zelf bereid zijn een
Turksche nationale maatschappij te vormen.
werden ingediend
ALLERLEI.
Het rapport van den Britscjien gezant Geddes,
over de hygiënisch en ethisch afkeurenswaardige
toestanden op Ellis-eiland, het tijdelijke verblijf
der immigranten in de haven van New-York,
heeft ten slotte toch ten goede gewerkt. De amb
tenaren, die verantwoordt]ijk zijn voor de toe
standen aldaar, hebben geconfereerd cn zijn tot
het besluit gekomen,dat met het aanbrengen der
verbeteringen onverwijld een aanvang zal wor
den gemaakt,
Uit Parijs In de kwestie van de toonen
van de mijnwerkers in het departement van het
Noorden en dat van het Nauw van Calais is over
eenstemming bereikt tusschen arbeiders en
directies. De communistische „Ilumanité" spoort
echter de arbeiders aan de voorstellen alsnog te
.verwerpen.
Naar men uit Hamburg meldt, heeft de rijks
president den door de bijzondere rechtbank
aldaar ter dood veroordeelden communistischen
arbeider Thorell gratie verleend en tot 10 jaar
vestingstraf veroordeeld.
bezitting Gels in
i
Een verhaal uit den tijd van Keizer Nero.
I
Vervallen grootheid.
1
Na de nederlaag van de Bretanjers en van
dezer koningin, Boadice, werd den zegevierenden
veldheer Paulinius een prachtige ontvangst
voorbereid door het puik van Rome's bevolking.
Bij de doorluchtige gevangenen, die veroordeeld
waren om den zegetocht des overwinnaars
op te luisteren, waren ook de dappere prins
Aldogern en zijn jeugdige dochter Alda.
In zijne hóedanigheid van bloedverwant
der ongelukkige Boadice, bekleedde Aldogern
een Imogen rang in den rampspoedigen oorlog,
die de vrijheid voor eeuwen in het bloed zijner
ongelukkige landgenooten versmoorde. Te ver
geefs had hij wonderen van dapperheid verricht
slechts nadat vijf zonen aan zijne zijde gesneuveld
Waren, kom men hem gevangen nemen, terwijl
hij den wagen verdedigde, waarop zijn .aatst en
teergeliefd kind, de jeugdige Alda met hare
slavinnen had plaats genomen. Te dien tijd was
hij de Bretanjers liet gebruik in zwang van op
hun veldtochten alle leden van lmn gezin mee
DE DUITSCHE EY-KROONPRINS
VERLAAT ONS LAND.
Naar een aan onze regeering gedane mede
deling heeft de voormalige Duitsche kroonprins
Vrijdagnacht het eiland Wieringen verlaten en is
naar Duitschland teruggekeerd.
Hij heeft daartoe besloten, nadat de Duitsche
regeering eenige weken geleden hem te kennen
had gegeven tegen zijn terugkeer geen bezwaar
te maken en nadat hij dientengevolge van een
behoorlijk Düitsch paspoort was voorzien.
Hij begaf zich naar zijn
Silezië.
Het Persbureau Vaz Dias verneemt, dat, zoo
wel de Duitsche als de Nedcrlandsehe regeering
reeds oen week tevoren toestemming hadden ge
geven Lot het Verstrek van den voorrnaligen
kroonprins naar Duitschland.
De ex-kroonprins vertrok Zaterdagmorgen
1.30 van Ewijksluis, vergezeld van zijn adjudant
en van den burgemeester van Wieringen, den
lieer Kolft'. Laatstgenoemde- heeft den kroon
prins tot aan de grens begeleid, terwijl de ad
judant meereisde naar de plaats van bestemming.
Dc bagage, welke bij in een volgauto liceft
meegevoerd, bestond uit de hoogstnoodzakelijke
reishenoodigdlieden, waaronder eenige costuums.
Het overige 'gedeelte van zijn bezittingen zal
worden nagezonden. Zijn vertrek was op Wierin
gen slechts aan weinigen bekend. Om half Y>
passeerde hij de grens.
Naar wij van het Departement van Buiten-
landschc Zaken vernemen, hebben de gezanten
van Frankrijk, België, Engeland, Italië en Japan
aan den Minister Zaterdag morgen om half-
twaalf een Nota overhandigd, waarin die re
geeringen het vertrouwen uitspreken, dat de
Nederlandsche Regeering zich bewust, is van de
verantwoordelijkheid, welke zij op zich heeft
genomen toen zij aan clen voorrnaligen Duitsehen
kroonprins een verblijfplaats heeft aangewezen
cn tegelijkertijd, in verband met dc berichten,
Jgens welke de prins op het punt zou staan
Nederland te verlaten om naar Duitschland
terug te keeren, verklaren overtuigd tc zijn, dat
de Nederfcmdsche regeering niet zal aarzelen,
onverwijld alle buitengewone maatregelen van
waking te nemen, welke in de tegenwoordige
omstandigheden noodig schijnen.
De Minister van Buitenlandschc Zaken heeft
te voeren. Dit bracht niet weinig bij om hunne
krijgsverrichtingen te belemmeren.
Noch de wreede lichaamspijnen, noch de
angsten zijner ziel konden den ongel ukki-
gen veldheer de bitterste aller droefheden
doen vergeten van met zijn bedroefde doch
ter door de straten van Rome gesleurd te
worden achter den zegewagen van den hoog-
moedigen overwinnaar.
Het" gevoelloos en lichtzinnig volk schep
te behagen in dit schouwspel. Dol van vreug
de juichte en jubelde het en stroomde nieuws
gierig in dichte drommen bijeen om de stilzwij
gende en droefgeestige „barbaren" te kunnen
aanschouwen. „Barbaar", heet de onversaag-
den Breton, barbaar ook diens blondlokkigc
dochter. Aanhoudend weerkalmde de lucht van
het gejuich van hen, die de laatste hand sloe
gen "aan de versiering van cle voornaamste
gebouwen der stad weldra echter was gansch
Rome in feestkleedij gedoscht. De Romeinen
zwelgden en ronkten tot laat in den nacht en
Paulinius' zegetocht werd besloten met een
walgelijke slemppartij. Niemand bekommerde
zich om de vlijmende pijnen, die het hart van die
ongelukkige vreemdelingen doorpriemden, van
die „barbaren", die een zoo groote aantrek
kelijkheid aan den zegetocht hadden gege
ven.
Dien zelfden nacht stierf Aldogern aan
zijn bekomen wonden, zijn zestienjarige docli-
deze gelegenheid uitdrukking gegeven aan
hét standpunt der regeering. Aan den Duitsehen
kroonprins werd na zijn komst voor den duur van
zijn verblijf een vgste woonplaats aangewezen.
Maar de Regeering mist de bevoegdheid om zijne
vrijheid het land te verlaten te verkorten en zijn
vertrek daadwerkelijk te beletten. De positie
van den voorrnaligen Duitsehen kroonprins
wordt beheerscht door de hier te lande geldende
wetgeving, terwijl overigens ten deze geen in~
ternationaal-rechtelijlce verplichtingen bestaan.
Den Duitsehen zaakgelastigde te Parijs is
opgedragen op een nota van den gezant enraad,
waarin werd gevraagd of de Duitsche regeering
den gewezen kroonprins inderdaad veroorloofd
heeft naar Duitschland terug te keeren, als volgt
te antwoorden
De gewezen kroonprins deed reeds de week te
voren aan de Duitsche regeering het verzoek hem
den terugkeer naar Duitschland toe te staan. De
Duitsche regeering kon bij onderzoek van liet
verzoek geen grond voor oen juridische of feite
omstandigheid vindon, welke zou hebben
gerechtvaardigd dat dezen Duitsehen staats
burger de terugkeer naar zijn familie wérd ge
weigerd. Zij machtigde daarom de bevoegde
Duitsche buitenlandsche vertegenwoordiging den
gewezen kroonprins op diens verzoek een pas
voor de inreis in Duitschland te verstrekken.
Men spreekt er over, dat de geallieerden de
uitlevering van, Wilhelm zullen eischen.
Een proclamatie, welke de voormalige kroon
prins tot de Wieringsché bevolking heeft ge
richt, is Zaterdagmiddag, nadat hekend was, dat
hij de grens was gepasseerd, op het eiland aange
plakt. Zij luidt als volgt
Lieve Wieringer vrienden!
Het doet mij leed, dat ik slechts schriftelijk
afscheid van U kan nemen. Om geen onnoodige
onrust te verwekken, moest mijn terugreis naar
Duitschland in alle stilte plaats vinden.
Wanhopig, belasterd, dakloos betrok ik in
November 1918 Uw eiland. Hier vond ik rust en
menschelijke deelneming cn kwam ik tot mijzelf.
De weken werden maanden, dc maanden
jaren. Bceds 5 jaar lang leefde ik in Uw midden.
Gij boodt mij gastvrijheid in Uw woningen en
liet mij deelen in Uw vreugd en leed. Wij leerden
elkander kennen, begrijpen en waardeeren.
ter als- wees achterlatend in een vreemd oord,
zonder steun, in de macht van een gevoclloozen
vijand. Het legioen, dat Aldogern cn diens doch
ter gevangen genomen had', was door een Ro-
meinsch Patriciër, met name Marcus-Lelius aan
gevoerd. Deze eischte de jonge Alda op als
deel van zijn rechtmatigen buit en plaatste haar
onder de bevelen zijner eenige dochter Lelia.
Deze had eenige rrtaanden vóór de Breton-
sclie slavin het levenslicht mogen aanschouwen
cn daar zij overgroote rijkdommen had, was zij
door hare ouders vanaf hare geboorte met de
grootste toegevendheid behandeld. Omringd door
een onbeperkt gezag werden Lelia's
luimen tenwolle ingewilligd en bevredigd. Onder
de al te groote toegevendheid haars vaders had
den de kwade neigingen zoo vast, wortel geschoten
in haar hart, dat, op het oogenblik van ons ver
haal, hoogmoed, eigenliefde en wraakzucht de
hoofdtrekken van baar karakter uitmaak
ten.
Ongelukkig voor Alda was ook zij met de
zelfde gebreken behept als hare heerschzuchtige
meesteres en de weldoende invloed van het
christen geloof was nog niet doorgedrongen tot
in de ziel dezer even trotsche meisjes, Alda was
door de dmieden in lninne mystieke leer onder
richt, welke ofschoon valsch,'! och Van veel hoo-
gere opvatting was dan de fabels der Grieksche
cn Romeinsche godenleer. Zij aanschouwde de
gebruiken en plechtigheden van dien valschen
eéredienst met verachting en misprijzen en
richtte haar doen cn laten naar de voorschrif
ten der onderrichtingen, welke zij in hare ge
boortestreek had ontvangen, en dit met zulk
eene onwrikbaarheid, dat zij tot voorbeeld
had kunnen dienen zélfs aan degenen, die een
meer zuiver geloof beleden dan het hare.
Marcus-Lelius hield in zijn huis lieden van
alle land en kleur in de ijzeren banden der slaver
nij gekluisterd en een cliristen-hart zou het het
bloeden zijn overgegaan, hij 't zien van de on
verschilligheid, waarmede die ongelukkigcn el
kaar bejegenden. Er enkel op bedacht om haar
eigen lot te verzachten, bleven zij ongevoelig
voor elk ander lijden dan het hare, en wanneer
een nieuwe slavin hunne rangen kwam vergroo-
ten, schepten zij er genoegen in, deze te plagen
en te kwellen.
Tusschen Lelia's slavinnen was er sléchts
eene, die medelijden gevóelde voor de ongelukkige
Alda 't Was eene tot het christendom bekeerde
jodin, mot name Suzanna. Toen de Grieksche,
Numidisclie Egyptische en Parthische slavinnen
zich rondom de jonge Bretonsche verdrongen,
deelden zij elkander op nijdige wijze hunne ver
wondering mede over de witte kleur barer huid,
de zeldzaamheid barer kleeren en versierselen
en de buitengewone glans harer groote pogen,
welke zij afschuwelijk vonden, omdat zij geheel
van de liunne verschilden.
(Wordt vervolgd)
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
De Lever's Zeep Maatschappij. Vlaardingen
Fabrikanten van LUX en TWINK.
•'ij
