DMGBLMB VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
^FEUILLETON.
46ste Jaargang.
Maandag 19 November 1923.
No. 13798.
Bureau KOEMARKT 4. Telefoon In teieomm anaal 85. Postbus39.
Abonnementen per 3 maanden f2.per week 15 cent, franco per
post 2.50 per kwartaal. Afzonderlijke nummers 3 cent.
Advertsatiüai 15 regals 1.75 J elke regel daarboven 35 cent, 3 maat
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededselingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Gratis-Ongevallenverzekering f 500 bij levenslange geheele invaliditeitf200 bij verlies van een liand, voet of oog
duim; f60 bij verlies van een wijsvinger; f 15 bij verlies van eiken anderen vinger. De verzekering wordt gewaarborgd door
f 20Ö bij dood f 100 bij verlies van een
de Holl.Algem. Verz. bank te Schiedam
Buitenlandseh Nieuws.
KUN Dl ITSIHE NOTA AAN FRANKRIJK.
De rijksrcgcering heeft de Fransche regeering
c-en nota doen toekomen, waarin zij protesteert
tegen den steun, dien de bezettingsoverheid aan
de separatisten verleent. De nota voert ten be
wijze daarvan aan, dat de separatisten onder
toezien van de Fransche troepen gewapende
benden vormen, die in de Fransche zone een waar
schrikbewind uitoefenen en zich aan plundering
en gevangengncmingcn te buitengaan. Zoo is
een toestand van rechteloosheid en anarchie ont
slaan, ondanks de verklaring van de Fransche
regeering dat haar troepen de orde handhaven en
ofschoon de overeenkomst omtrent het Rijn
land don militairen bevelhebber het recht van
handhaving der orde verleent, ingeval de burger
lijke politie daartoe niet bij machte is.
DE SEPARATISTEN.
De gevechten in het Zevengebergte tusschen
separatisten en anti-separatisten duren voort.
Er zijn reeds acht dooden en zestig gewonden.
Up verzoek van den gedelegeerde der hooge
commissie is er een compagnie Franschen heen
gezonden ten einde de strijdenden te ontwapenen.
Duizend separatisten hebben zich zonder tegen
stand laten ontwapenen. Hun bestrijders heb
ben in de bossehen de wijk genomen, waarin zij
thans door patrouilles worden opgespoord.
DUITSCHLAND EN HET BEZETTE GEBIED
Er heeft een bespreking plaats gehad van de
minister-presidenten der hij het bezette gebied
rechtstreeks geïnteresseerde staten, Pruisen,
Oldenburg, Baden en Hessen, en de rijksregee-
ring, In aansluiting daarop heeft de commissie
van vijftien uit het bezette gebied met de rijks-
regeering beraadslaagd. De Lokalanzeiger meent
te weten, dat waarschijnlijk vandaag nog ge
wichtige besluiten in zake de Rijnlandsehe
kwestie zullen worden genomen
De technische besprekingen tusschen de
Fransch-Belgische spoorwegregie en de vertegen
woordigers der Duit.schc spoorwegen, met het
oog op de hervatting van het verkeer, zijn be
gonnen.
FRANKRIJK.
Zaterdag heeft de eeuwig-dineerende Poincaré
opnieuw het woord gevoerd aan een maaltijd. Hij
hield een rede voor het republikeinséfie comité
van handel, nijverheid en landbouw.
De Fransche premier benutte deze gelegen
heid om te wijzen op de gunstige positie, waarin
Frankrijk verkeert. Het oefent thans toezicht
uit op het voornaamste mijngebied en de groote
wapenfabrieken van zijn vrocgeren vijand, die
op het, oogenblik ten prooi is aan de nationalisti
sche hartstochten en het heimelijke voornemen
koestert, revanche te nemen.
Voorts verklaarde Poincaré, dat het uur tot
het doen van concessies voorbij is. Het redes-
verdrag zal goedschiks of kwaadschiks worden
uitgevoerd. Duitschland den tijd en de gelegen
heid laten, een nieuwen aanval voor te bereiden,
zou een misdaad zijn ten opzichte van hef nage
slacht, die wij niet zullen begaan.
IN HET ROERGEBIED.
Zaterdag hebben te Dusseldorp botsingen
plaats gevonden tusschen wcrkloozcn en politie.
Er zijn talrijke gewonden. Het verkeer is thans
tusschen negen uur 's avonds en vijf uur 's mor
gens verboden.
Een verhaal uit den tijd van Keizer Nero.
Zij wees nadrukkelijk op het voorrecht van hare
koninklijke afkomst en zij kon niet aannemen,
'lat men de eeuwige glorie slechts kan verkrijgen
d°or het minachten van alles wat het huidig
'even ons kan bezorgen. Zij trachtte haar mis
dagen te rechtvaardigen en de eisch vergiffenis
'c schenken aan hen, die haar kwaad gedaan
''adden, ontstak haar opnieuw in woede tegen
^arcus-Lelius en diens dochter. In hare oploo-
Pendheid wees zij op de vernedering, welke deze
laar deden ondergaan zij uitte het vurig ver
engen van zich op hare dwingelanden en op
Sansch het Romeinsche volk te wreken en onder
lel uiten van verwenschingen, die hare zacht
aardige vriendin bedroefden en onthutsten, riep
z'i dc gramschap der goden van haar vaderland
°P hen af., Uitgeput door de hevigheid harer
aandoening en door de zwakheid, die uit het al
ugroote bloedverlies voortkwam, viel zij op-
r'ieuw in bezwijming.
.bedroefd, maar niet verwonderd over den
Ultslag barer eerste poging om de hoogmoedige
1,1 oploopehde Alda in het christen geloof te
°iiderrichten, ging Suzanna op zoek naar hulp
Een bende van duizenden manifestanten
trachtte de werkplaatsen van de Kruppfahriek
te Essen binnen te dringen. Er werd met hand
granaten geworpen. Op de blauwe politie wer
den talrijke schoten gelost. Er zijn verscheidene
dooden en talrijke gewonden.
Evenals te Essen is het ook te Dorl.muncl
tot een hotsing gekomen tusschen communisti
sche demonstranten en de politie. Aan de zijde
der betoogers werden 7 personen, aan die der
politie 3 zwaar gewond. Des avonds kon de rust
in de stad hersteld worden.
ENGELAND.
Een aanval op Poincaré.
Zaterdag was het een merkwaardige dag van
de verkiezingscampagne, daar Lloyd George
Churchill, Amery en Sir John Simon in vergade
ringen het woord hebben gevoerd.
Sedert de liberale herecniging hield Lloyd
George zijn eerste openbare rede te Nort
hampton, waar hij geestdriftig werd ontvangen
Sprekende over de rede van Poincaré en met
name over de kwestie der Entente, zeide Lloyd
George dat Poincaré de arme Entente-baby
een „week-end hath" in zwavelzuur had gegeven
ten einde haar rein en monter te houden. Hoe
kan het arme wicht groeien onder zulk een behan
deling
Groot-Brittannië zoo vervolgde de oud
premier is thaps geminacht in den raad van
Europcesche Staten. De Brifcsche voorstellen
werden verworpen cn er gebeurde niets. Groot,-
Brittannië telde niet mee. Het was de moeite
niet waard Groot-Brittannië te raadplegen
Dit is vernederend en omdat de tegenwoordige
regeering een chaos veroorzaakte, tracht zij nu
de aandacht van het volk af te leiden.
In Amerika wordt aan de houding van En-
gelang' eenvoudig deze uitlegging gegeven, dat
het bevreesd is voor de Fransche vliegtuigen.
Doch ons onverschrokken volk vreest niets en
niemand, het heeft slechts de vrees voor God
in de harten.
TURKIJE.
De Turksche zaakgelastigde te Bern heeft aan
der Volkenbond een protest overhandigd van
den Turkschen Minister van Buitenlandsche
Zaken tegen de schending door Griekenland van
de clausules van het Grieksch-Turksch verdrag
inzake de uitwisseling van de bevolking en in
welke nota gewezen wordt op de gevaren, die
deze schending kan hebben voor dc rust in
het nabije Oosten.
De zaakgelastigde verzocht den secretaris van
den Volkenhond deze nota zoo spoedig mogelijk
aan den Volkenbondsraad te overhandigen en
ingevolge dit verzoek heeft de secretaris haar
onmiddellijk aan de leden van den Raad en
alle andere leden van den Volkenbond toege
zonden.
ALLERLEI.
In goed ingelichte kringen wordt verklaard
dat de Britsche regeering bereid' is, bij Duitsch-
land een protest in te dienen betreffende den
terugkeer van den exkroonprins en het ver
zet tegen de hervatting van de geallieerde mi
litaire controle op de Duitsche bewapening en
de munitiefabricage. Evenwel is Groot-Brit-
lannië niet bereid aan die protestnota clausules
toe te voegen, waarin Duitschland met verdere
sancties wordt bercigd ingeval het aan de
cischen niet onmiddellijk voldoet.
om het ongelukkig meisje naar hare ellendige
legerstede te drageii. Zij koesterde de zoete hoop,
zoodra de ziekte en de droefheid het oploo
pend en bruischenü karakter van Alda zouden
getemperd hebben, het zoo plots afgebroken
onderhoud met goeden uiLslag voort te zetten,
daar zij ondervonden had, dat Alda nog te wei
nig aan het ongeluk gewoon was om de stem der
rede te aanhooren, of zelfs om vertroosting te
aanvaarden, onder welken vorm of uit welken
bron zij haar ook aangeboden werd.
III.
Een lichtstraal.
Een hevige koorts was het gevolg van de
ontroeringen en folteringen, welke zij d:en
dag doorstaan had en verscheidene weken lang
verkeerde de ongelukkige Alda in gevaar van
sterven.
Was Alda van vaderland en familie gescheiden,
toch mocht zij zich in haar zorgwekkend en toe
stand niet als verlaten aanschouwen dc zachte
en liefderijl- e Suzanna waakte aan hare sponde
en verpleegde haar met teederheia en medelij
den. Daarbij eischle de dweepzieke Lelia nog
ten strengste, dat het offervaardige meisje dage
lijks het haar opgelegde werk verrichUe, en noch
de vermoeienis, die ten gevolge van het onafge
broken waken Suzanna's krachten sloopte, kon
den de hardvochtige meesteres tot toegevend-
Dr. Wirth de gewezen rijkskanselit ris ern
stig ziek. Zaterdag heeft hij do heilige sacra
menten der stervenden ontvangen. Gister
was dc toestand van Wirth, die aan een hartziek
te lijdt, iets minder onrustwekkend.
Gister hebben te Keulen nieuwe onder
handelingen plaats gehad voor de oprich
ting van een nieuwe circulatiebank voor liet
Rijnland, Tirard was hierbij vertegenwoordigd.
Hagen, de opsteller van het ontwerp, is 's avonds
naar Berlijn vertrokken.
Dc onderhandelingen tusschen generaal De
Metz én de vertegenwoordigers van Handel en
industrie uit de Palts hebben geleid tot de op
richting van een valutabank voor de Palts, die
waardevast noodgeld voor dit gebied zal uit
geven, totdat het valuta-vraagstuk voor het
bezette gebied definitief geregeld zal zijn. Men
verwacht, dat de nieuwe bank haar taak in
drie maanden vervuld zal hebben.
Bij een decreet van generaal Degoutte is
aan de leiders of éigenaars van bedrijven in het
Roergebied, welke meer dan 500 arbeiders in
dienst hebben, ontzegd, hun personeel geheel
of gedeeltelijk te ontslaan, op straffe van ge
vangenisstraf en hoeten.
Uit Lausanne. Daar noch de civiele partij,
noch het Openbaar Ministerie zich tegen de
vrijspraak van Conradi hebben verzet of appél
hebben aangeteekend, is Conradi reeds gister
morgen in vrijheid gesteld. Poloenin blijft echter
voorloopig nog in hechtenis.
Binnenland.
Een extra-parlementair kabinet
De Haagsche correspondent van de „Stan
daard" meldt, dat Mr. Kooien hier cn daar
personen schijnt te polsen over dc mogelijkheid
der vorming van een extra-parlementair kabinet,
dat dan als voornaamste taak zou hebben de
oplossing van het bezuinigingsvraagstuk.
Prov. Staten van Zuid-Holland.
Gcd. Staten van Zuid-Holland stellen dc Prov.
r Staten voor eenigc wijzigingen aan te brengen
in het Provinciaal Werkliedenreglement.
Ged. Staten vragen machtiging, aan de onder
neemster van een'autobusdienst tusschen Schie
dam en Delft, welke bezwaren maakt tegen tollen
te Overschie te antwoorden, dat er geen termen
bestaan voor het toekennen van een subsidie
van wege dc provincie in de kosten van dezen
autobusdienst, Zij voegen hieraan toe dat wat
den aan de gemeente Rotterdam toebehoorenden
tol betreft deze gemeente zeker de opheffing zeer
wenschelijk acht dat zij daarvoor echter mede
werking en steun venvacht van hét rijk, de
provincieZuid-Holland en de gemeente-Ovcrschie
en zich juist dezer dagen daartoe tot den minister
van waterstaat, B. enW. van Overschie en Ged.
Staten heeft gewend. Een onderzoek dienaan
gaande zal door Ged. Staten worden ingesteld.
Wat het subsidie voor de baggerwerken in de
haven van Maassluis betreft, stellen Ged. Staten
voor, de regeling van de laatste jaren te conti-
rueeren voor 1924 en 1925, op den grondslag
van de nieuwe raming over 1924, waardoor het
subsidie zou bestaan in de helft van hetgeen hét
baggeren ineer zal kosten dan 12.000 per jaar,
tot een maximum van 6000 en met een mini
mum van 3000 's jaars.
Eindelijk stellen Ged. Staten voor ten behoeve
van de oevervoorziening langs de Hollewatering
onder de gemeente Monster aan die Gemeente
onder verschillende voorwaarden een subsidie
beid aansporen.
Te midden der beleedigingcn en kastijdingen
verloor Suzanna niets van hare zachtmoedigheid.
Zij verkoos liever zelve gestraft te worden, dan
de arme Alda zonder verpleging te laten en
niettegenstaande haar geduld vaak op de proef
werd gesteld, liet zij zich niet overwinnen door
de koortsachtige opvliegendheid der zieke die
meermalen hare offervaardigheid en zelfver
loochening met de onbillijkste verwijten beloon
de.
Wel is waar leed Suzanna's gezondheid door
het aanhoudend waken maar hare zachtaardig
heid verminderde er niet om, en al de beproevin
gen, die Lelia's' nukken en liet ongeduld der
zieke haar dag aan dag berokkenden, kwam zij
te boven.
Alda bleef op den duur niet ongevoelig voor
de verknochtheid, die de onbaatzuchtige ver
pleegster haar bewees. Zij begon te overdenken,
dat Suzanne, een vreemdelinge, als een teedere
zuster over haar waakte, hare onredelijkste
wenschen trachtte te voldoen en haar met i.roos' -
woorden opbeurde cn vaak had zij een diepen
slaap veinzend haar in sLilte zien weenen omdat
haar aanhoudend zorgen de gewenschte beter
schap niet bespoedigde. Langzamerhand werd
Suzanna zoo door de zieke Bretonsche bemind,
dat deze haar geliefde moeder in haar scheen
terug te vinden meer nog, geen enkel familie
lid had haar zoo nauw aan het hart gelegen als
deze zachtmoedige medeslavin en geen grooter
te vcrleenen van 1/4 gedeelte der kosten tot een
maximum van f 5000.
Dc zweep van Troelstra.
Voor hen, die mochten meen en, dat dc stem
tegen de Vlootwet, die ook de Vrijbeidsbonders
in de Kamer hebben uitgebracht in overeen
stemming is met den algemeenen geest van dc
liberalen in ons land, is de volgende ontnuchtering
wel eens goed. In „De Vrijheid", liet orgaan van
den Vrijheidsbond, is een inzender aan het woord
die aldus uitpakt tegen de Kamerfractie
De houding van de Vrijheidsbond-afgevaar
digden is m.i. zóó zonder eenige ruggegraat, dat
men ditmaal zonder twijfel van een bukken voor
de zweep van Troelstra kan spreken
Ik geloof, dat de houding van de vrijzinnige
afgevaardigden den Vrijheidsbond veel kwaad
zal doen, en velen met mij deze partij, die, zoo
wel de landsverdediging als de bezuinigingsbe-
loften aan hare laars lapt, en hij de eerste de
beste gelegenheid weer achter Troelstra cn de
zijnen aanmarchcert, den rug zal toekeeren.
Roven wet cn recht
Het „Volk" is zoo ongeveer het eenige Hol-
landsche blad, dat de houding der regeering
tegenover den ex-kroonprins misprijst en het
besteedt er ongeveer U/j kolom aan.
Het heelc verwijt komt er eigenlijk op neer,
dat de Regeering aan de wet hield.
In de „Volkskr." zien we nu dat geschrijf
als volgt onder handen genomen
„Elk Nederlander gaat er groot op, dat zijn
regeering eenvoudig haar plicht doet, niet
zwicht voor den aandrong van buitenlandsche
groote mogendheden, maar consequent
volhardt in de houding, die haar in en na den
oorlog eenigen eerbied in de wereld heeft be
zorgd.
Elk Nederlander beseft, hoe de houding van
zijn regeering overal m de andere kleine lan
den zal worden gewaardeerd als een uiting
van de moedige rustigheid, die het schild der
kleinen cn zwakken is.
Voor 't „Volk" alleen is onze regecring niet
handig, niet inschikkelijk, niet plooibaar", niet
hang genoeg.
Maar het toppunt is toch wel, dat het „Volk"
de vraag latende rusten, of de reeering krach- v
tens de Nederlandsche wet en het internationale
recht gerechtigd was, den kroonprins het ver
trek te beletten, schrijft, dat er hoogere na
tionale en internationale belangen kunnen zijn,
„die boven wet en recht gaan".
Dit zegt het Volk.
Belangen boven wet er recht.
Onrecht kan dus het hoogste zijn, onrecht
een richtsnoer voor onze daden.
Indien dit in de internationale politiek ware
toegelaten, waarom zou dit niet ook op ander
terrein mogen
Laten we, ook om dit geval, dankbaar zijn,
dat we geen ministerie-Troelstra hebben.
Dit zou niet hebben gevraagd wat zegt de
Nederlandsche wet, wat het internationaal
recht, maar tegen de gezanten der groote mo
gendheden hebben gezegd hoe willen de hceren
het hebben
Wij hebben eenig vermoeden, dat buitenland
sche en ook wel hinnenlandschc geestverwanten
van het „Volk" zich over een dergelijke houding
zouden hebben geschaamd.
Wcthouderspcnsiocncn.
De gemeenteraad van Zaandam heeft aan-
ongoluk kon haar voortaan treffen, dan het moe
ten ontberen van haar gezelschap. Doch in vele
omstandigheden eigenzinnig en altijd onredelijk,
wanneer stipte bevelen Suzanna elders riepen,
snauwde Alda haar op bitteren toon toe, dat zij
altijd alleen moest blijven, dat zij niet verzorgd
werd enz.
Op een middag, dat Suzanna meer dan naar
gewoonte haar aandacht scheen te vestigen op
een handwerk waar zij in de kamer harer zieke
vriendin aan werkzaam was, beet Alda, die altijd
een geheime ontevredenheid gevoelde als Suzan
na's oogen niet gansch op haar gevestigd waren,
haar bits toe
Werp dat vervelend werk in den hoek ge zijl.
al veel te lang er mee bezig Kom hier hij me
zitten
Hebt ge iets bijzonders vannoode, Alda
vroeg Suzanna, zonder de oogen op te slaan.
Ja, ik wil, dat ge bij mij komt zitten dat ge
mijne hand in de uwe neemt en dat ge beproeft
mij in slaap te zingen met een uwer schoone
Hebreeuwsehe liederen.
Suzanna schudde het hoofd. Op het oogen
blik is mij dit ongemogelijk, Alda, zei ze ik heb
tijdens uwe ziekte al zoo dikwijls mijn werk
verzuimd, dat Lelia er door verbitterd is. Zij
heeft mij bevolen dit, werk voor het invallen
van den nacht af te maken, hetgeen haast
onmogelijk is, al werkte ik zonder een enkel
oogenblikje te verliezen.
Wordl vervolgd).
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
