DAGBLAD
EN OMSTREKEN
FEUILLETON.
Het familie-geheim.
47ste Jaargang.
Dinsdag 8 Januari 1824.
m 511
No. 13838
Bureau: KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per
post ƒ3.per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer
met Officieel Kerkbericht 10 ets.
Advertent iën: 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
dirim*n*n®hH^ÏÏHVerZekerin® f 500 J®v®f?.Ians.® 9et»eeie invaliditeit200 bij verlies van een hand, voet of oog f 200 bij dood f 200 bii verlies van een
15 bïj verhe5 va° eiken anderen vinger. De verzekering wordt gewaarborgd door de Holl.Algem. Verz.bank te Schiedam
Buitenlandsch Nieuws,
DE COMMISSIES VAN DESKUNDIGEN.
Naar Reuter verneemt, zal de eerste commissie
van deskundigen, die voor de Duitsche financiën
de volgende week Maandag bijeenkomen, de
tweede, voor de in het buiteland verstopte kapi
talen, een week later.
De Amerikaansche deskundigen Dawes en
Toung zijn in Frankrijk aangekomen.
ENGELAND.
Ramsay MacDonald heeft gister geconfereerd
met tal van leiders der Labour party. In deze
partij wint de overtuiging veld, dat men zich
door een gematigd program zal kunnen ver
zekeren van den steun der liberalen.
Philip Snowden verklaarde, dat, indien de
Labour party aan het bewind komt, zij niet
de absolute macht zal hebben en aangewezen
zal zijn op het verkrijgen van steun van andere
partijen. Er zal, volgens spr. geen overeenkomst
of accoord met de liberale partij komen, doch
de Labour party zal bij voorkeur die maatrege
len voorstellen, waarvoor zij kan rekenen op
een meerderheiden het Lagerhuis.
De hoop van de Labour party op steun van
de zijde der liberalen wordt versterkt door een
verklaring van Lloyd George in een artikel in
de „Newcastle Chronicle" en andere bladen.
De leider der liberalen heeft hierin verklaard,
dat, indien de leider der Labour party zijn kans
moedig en zonder aarzelen aangrijpt, hij de
overtuiging koestert, dat de liberalen in het
Lagerhuis dezen er door zullen helpen. Lloyd
George voegde hieraan toe
,,Ien danzien van alle urgente kwesties, zoo
als den buitenlandschen toestand, het woning
vraagstuk en credieten voor 't verschaffen van
productief werk aan de werkloozen, is er vol
komen overeenstemming tusschen de partijen.
In al deze kwesties zou 't liberalisme even ver
gaan als Labour. Ditzelfde geldt voor talrijke
vooraanstaande conservatieven."
gerucht gaat, dat het hier een aanslag betreft'
doch hieromtrent is niets naders bekend.
Gisteren is een vergadering van de liberale
partij gehouden, waarin een brief van Venizeios
werd voorgelezen. Hierin weigert Venizeios het
leiderschap dezer parlij te aanvaarden en spoort
hij het bestuur aan een anderen leider te kiezen,
waarbij hij het dreigement voegde, dat hij anders
als voorzitter van de Nationale Vergadering
zou aftreden en het land wederom verlaLen.
Venizeios heeft toegezegd, na zijn herstel de
redenen te ontsluiten, waarom hij het aanbod
van de liberale partij heeft geweigerd.
Naar men zegt is Venizeios van meening,
dat bij het te houden referendum twee vragen
moeten worden gesteld, nl. of het volk een
monarchie of een republiek wenscht en 2o. of
bij het behoud van het koningschap de huidige
dynastie of wel een andere gewenscht wordt.
Voorts zou Venizeios hebben verklaard, dat
het plebisciet niet eerder moest worden ge
houden, dan nadat de gemoederen wat meer
tot bedaren zijn gekomen.
FRANSCH-DUITSCHE TOENADERING.
De bekende Duitsche industrieel Arnold
Rechberg heeft een onderhoud gehad met
een vertegenwoordiger van de „Kölnische
Zeitung waarin hij o.m. heeft gezegd
„Mijn besprekingen met de Fransphe staats
lieden hebben tot een zeer belangrijk resultaat
geleid. Zonder uitzondering hebben de Fran-
schen zich tegenover mij bereid verklaard om
tot overeenstemming te komen met de Duit-
scbers.Zelfs hebben officieele personen in Frank
rijk woorden van verzoening gesproken, zooals
die sedert het einde van den oorlog niet meer
zijn gehoord. Wanneer de Rijnsch-Westfaalsche
grootindustrie zich tegenover deze verzoenings
gezindheid stelt, pleegt zij zelfmoord. Ik zal
binnenkort den Rijkskanselier verzoeken mij
te ontvangen, opdat ik hem kan uitleggen, wat
de Franschc ministers mij in urenlange be
sprekingen hebben gezegd. Ik geloof niet, dat,
gezien den grooten nood waarin het volk ver
keert, één Duitsche Rijkskanselier de verant
woordelijkheid op zich zou durven nemen, om
de hand, die Frankrijk ons toesteekt, te weige
ren."
VENIZELOS' WERK.
Venizeios moet wegens een lichte hartaan-
doening eenige dagen het bed houden. Het
5
Joachim keek somber voor zich uit.
Het zal nog wel een poos duren, voor het
losbarst, en dan ben ik al weer thuis.
Gravin Thea keek onrustig naar den hemel.
Een donkere wolkenmuur verhief zich als een
strak, rotsig gebergte boven de boomen van
het park.
Daarna wenddï zij haar oogen weer naar
haar zoon. Zijn trekken waren slap en zijn oogen
staarden mat en somber. Een zenuwachtige
trek lag om zijn mond, alsof het hem moeilijk
viel, zich kalm te houden.
Hij wierp het laatste eindje van zijn sigaret
weg en liep naar zijn moeder toe.
Goedennacht, mama. Gij zult wel reeds ter
ruste zijn gegaan, als ik terug kom.
Zij greep angstig zijn hand.
Blijf vandaag toch thuis, Joachim, vroeg ze
dringend.
Hij lachte. Maar dit lachen klonk niet van
harte. Het klonk onnatuurlijk.
Maar mama, wees toch niet zoo angstig'. Ik
heb dien rit noodig als een slaapdrank. Goeden
nacht'.
Hij drukte een kus op haar hand en ging snel
heen.
Zijn moeder stond op en liep naar den rand
BALTISCHE CONFERENTIE.
De „Temps" verneemt uit Warschau, dat al
daar tegen het eind van Januari een conferentie
van Baltische staten zal worden gehouden.
AMERIKA EN RUSLAND.
De Amerikaansche Senaat heeft gister de
kwestie van de erkenning van de Sovjetregeering
behandeld. Senator Lodge verdedigde de poli
tiek van niet-erkenning op grond van het feit,
dat er een te nauw verband bestaat tusschen
de Sovjetregeering en de communistische partij.
Senator Borah hield een welsprekend pleidooi
vóór de erkenning van de Sovjetregeering, er
met nadruk op wijzende, dat thans de tijd'ge
komen is om na te gaan of Rusland de voor
waarden is nagekomen, neergelegd in Coolidge's
boodschap aan het Congres. „De erkenning
van de Sovjetregeering," aldus senator Borah,
„zal bijdragen tot de verbetering van den econo-
mischen toestand over de geheele wereld.
niet erin geslaagd was, een minister van financiën
te vinden. Deze voorstelling geeft echter een
onvolledig beeld van het gebeurde. In werkelijk
heid had inr. R. J. H. Patijn, na ettelijke con
ferenties, zich principieel bereid verklaard, die
taak te aanvaarden. Hij had echter één voor
waarde daaraan verbonden. De heer Patijn meen
de, het ambt in geen geval op zich te mogen ne
men, zoolang niet een poging was gedaan, om een
man ervoor te winnen, dien hij meer dan alle
anderen daarvoor geschikt achtte. Die man was
prof. Treub. Mocht de heer Treub weigeren, dan
zou mr. Patijn zich niet langer principieel tegen
de aanvaarding van de portefeuille van financiën
verzetten.
De heer Beelaerts van Blokland heeft blijk
baar niet de mogelijkheid gezien, een kabinet
te vormen met prof. Treub als minister van
financiën, en heeft dezen bij slot van rekening
niet aangezocht. Nadat de heer Beelaerts van
den heer Patijn nog eens de schriftelijke bevesti
ging had ontvangen, dat deze vasthield aan zijn
voorwaarde, heeft hij aan de Koningin verzocht,
van de opdracht te worden ontslagen.
terugbetaling.
J|,Ged. Staten van Gelderland hebben hun
goedkeuring onthouden aan het Raadsbesluit
der gemeente Bergh waarbij verlangd werd
dat de gemeenteveldwachters het teveel aan
salaris door een vergissing betaald, weer in de
gemeentekas moesten storten.
Minister Colijn.
Het bericht dat minister Colijn voor een maand
met verlof zal gaan, vult de Standaard aldus
aan, dat minister Colijn deze week voor enkele
dagen naar het buitenland vertrekt,' waar zijn
echtgenoote om gezondheidsredenen vertoeft.
De taxi-staking te Amsterdam.
De „Tel. meldt, dat de chauffeursvereeniging
Bewust Streven met 108 tegen 82 stemmen be
sloten heeft tot opheffing van de staking.
ALLERLEI.
Uit Berlijn In de Dusseldorpsche metaal
industrie is ten gevolge van een loonconflict
een zeer gespannen toestand ontstaan. Tot
dusver zijn ongeveer 30.000 arbeiders uitge
sloten. De communistische bedrijfsraden ageeren
voor een algemeene staking.
Binnenland.
De Kabinetscrisis.
Het Nederl. Correspondentiebureau te 's-
Gravenhage meldt
De Koningin heeft op het op 27 October jl.
gedaan verzoek van de ministers om ontheffing
uit hun ambt geantwoord, dat zij genoodzaakt
is, dit verzoek niet in te willigen.
Het kabinet Ruys blijft dus waarschijnlijk
aan 't bewind.
De Koningin heeft gisterochtend ten paleize
ter conferentie ontvangen mr. P. W. A. Cort van
der Linden, minister van staat en lid van den
Raad van State.
Er is indertijd gemeld, dat de poging van den
heer Beelaerts van Blokland tot vorming van
een kabinet mislukt is, omdat de heer Beelaerts
„Na vijf jaren."''
Aan het hoofd van het „Katholiek Sociaal
Weekblad" prijkt onder den titel thans weer
„Redacteur Mr. P. J. M. Aalberse". In een
inleidend artikel schrijft de demissionnaire
Minister van Arbeid o.m. het volgende
In de sociale wetgeving van 'ons land zijn
wijzigingen en aanvullingen gekomen van zeer
verre strekking. De sociale organisaties zijn
uitgegroeid, als niemand had verwacht, zóó
zelfs, dat thans na dien springvloed reeds weer
de eb gekomen is. De sociale denkbeelden hebben
mede een verandering ondergaan nieuwe ge
dachten zijn onder ons volk gebracht, vaak on
rijp, vaak zonder te letten op het historisch ver
band, en hebben zoo aanleiding tot begrijpelijke
verwarring gegeven. De economische en sociale
toestanden hebben evenzeer aanzienlijke wijzi
gingen ondergaan. Na korten opbloei éen ge
weldige depressie en schier algemeene malaise.
Vandaar een zeer bedenkelijke verscherping in
de verhouding tusschen werkgevers en arbei-
de rs.
Ik zie dit alles zoo wij leven thans ineen
overgangstijdperk, een periode van aanpassing
van de productie aan het op lager niveau geko
men levenspeil der volkeren, gevolg van den
rampzaligen wereldoorlog, 't Is een zoeken
en tasten, een drijven en dringen, een neerduwen
en tegenhouden. En deze verwarrende chaos van
feiten verscherpt de gisting in de gemoederen.
Wrok en werevel en wantroüwen worden alom
aangetroffen, verergerd door veel misverstaan,
misverstaan van de feiten, en daardoor ook van
de bedoelingen.
Liberaal-katholieken op politiek gebied, ze
behooren; in ons land tot de vrijwel verdwe
nen soort. Maar dat wij nog hebben liberaal-
katholieken op economisch en sociaal gebied,
dat zou ik gaarne willen betwisten, maar.
ik kan 't niet. Het oogenblikkelijk eigenbelang
verduistert veler blik. Wie zich de moeite ge
troost in katholieke dagbladen geregeld ook de
„Ingezonden stukken" te lezen, staat vaak
versteld over de onvervalscht liberale theorieën
welke hij daarin verkondigd vindt. En wat zal
er gestaan hebben in die vele schrifturen, welke
de Redacties ter snippermand doemden
Zoo hervat ik dan, na vijf jaren onderbre
king, weer mijn oude taak aan dit Weekblad.
De jaren, waarin ik afwezig was, zijn ook aan
mij niet ongemerkt voorbij gegaan. Voor we
tenschappelijke studie, heeft mij daarin de tijd
ontbroken veel heb ik in te halen. Maar met
de practijk, met menschen en zaken, met or
ganisaties en individuen, met werkgevers en
arbeiders heb ik aanraking gehad, meer wel
licht dan wie ook. Ik hoop, dat de ervaring en
kennis, aldus opgedaan, ook aan dit Weekblad
ten goede zal komen."
Taaie leugen.
De „Gelderlander schrijft
De „roomsche zijde die uit de'„N.R.Crt.
verdwenen is waarschijnlijk omdat hij de
reputatie van het blad in opspraak bracht is
herrezen in het „Handelsblad.
Men weet, wat hij indertijd verteld heeft.
Dat de heer Van Wijnbergen zich gewend
zou hebben tot het Ned. Gezantschap te Rome,
opdat dit een Kardinaal zou bewerken, die dan
den Paus zou overhalen om den Aartsbisschop
van Utrecht te bewegen de N.K.P. te veroordee-
len.
Wij hebben dat verhaal zoo vierkant mo
gelijk tegengesproken, daartoe gemachtigd door'
den heer Van Wijnbergen zelf, die zoo beslist
mogelijk heeft verklaard met het Ned. Gezant
schap noch rechtstreeks, noch langs een omweg,
noch ook elders een stap in deze richting te heb
ben gedaan.
.Ondanks deze tegenspraak herrijst met „de
roomsche zijde" dezen leugen nu in het „Han
delsblad."
Zedelijk hoogstaande menschen, niet waar,
die de liberele pers „van roomsche zijde" in
lichten
Welk. liberaal blad was het ook weer, dat
onlangs zoo hoog opgaf van de waarheidlievend
heid der vrijzinnige pers, die huizenhoog stond
boven die der rechtsche bladen Zoo ziet men
ook nu weer, dat aan eigen roem n leelijk luchtje
van het terras. Weer hief zij baar oogen met
zorg naar den hemel. Het was angstwekkend
stil en zwoel. Rust voor den storm, moest
zij denken.
Reeds bracht een rijknecht het paard. Het
hief den kop op en haalde met de neusvleugels
onderzoekend de lucht in.
Een oogenblik daarna zag zij haar zoon over
het gazon rijden. Zij staarde hem na. Wat was
het toch, dat hem zoo rusteloos en zoo weinig
opgeruimd gemaakt had.?
De rijknecht ging haar weer met eerbiedigen
groet voorbij naar de stallen, die achter het
gebouw lagen, dat aan den westelijken vleugel
van het slot was aangebouwd. In dit gebouw
waren de vertrekken, waarin de administratie
was ondergebracht. Gelijkvloers was 't kantoor
van den rentmeester. Men kon er door den
westelijken vleugel van het slot heen komen.
Een enkele deur was in den sterken slotmuur
gemaakt. Zij was van ijzer, een dubbele deur,
waarvan de graaf van Windenfels alleen den
sleutel had. Niemand mocht deze deur gebruiken
dan de graaf en de rentmeester, want zij leidde
onmiddellijk in het vertrek, waar in ijzeren
kasten, die in den wand waren ingemetseld,
de kas, de grootboeken, alle sieraden van waar
de en het tafelzilver geborgen waren, voor zoover
het niet dagelijks werd gebruikt. Hier rustte,
goed bewaard tegen brand en diefstal, de rijk
dom van de graven van Wildenfels.
Op de eerste verdieping van het gebouw was
de woning van den rentmeester en zijn familie,
de tweede verdieping werd bewoond door de
beide ongetrouwde administrateurs. De verdere
gebouwen voor het beheer van het landgoed
lagen achter in het park aan het meer.
Gravin Thea was naar boven, naar haar kamers
gegaan. Toen zij haai- voorkamer binnen ging,
stond een ongeveer vijftigjarige vrouw in zwarte
japon met wit mutsje en witte' boezelaar, op.
Zij had aan 't raam gezeten en zeker, voordat
de scheemering inviel, in een boek gelezen, dat
nu op haar schoot lag. Zij wendde haar frisch
rond gelaat met bezorgde uitdrukking naar de
gravin.
Vandaag had u niet moeten toelaten, dat de
graaf ging rijden. Er komt een zwaar onweer,
zei ze bijna verwijtend. Het was juffrouw Frede-
rike Grill, die reeds- lange jaren kamervrouw
van gravin Thea was. Als jong kameniertje had
zij voor dertig jaar haar intocht in het slot Wil
denfels gedaan. Later was zij de vrouw geworden
van Heinrich Grill, den kamerdienaar van den
graaf, zonder dat zij daardoor haar dienst bij
gravin Thea had opgegeven. Zij werd eenvoudig
bevorderd tot kamervrouw en bleef op haar
post, toen haar man voor ongeveer tien jaar
stierf. Gravin Thea was zeer gehecht aan deze
vrouw, die ook harerzijds hare meesteres trouw
was toegedaan en sprak nu en dan ook wel eens
vertrouwelijk met haar. Af en toe liet zij zich
zelfs wel eens door haar tyranniseeren.
Nu keek zij bezorgd in het trouwe gelaat.
Grill, ge weet het wel, hij laat zich niet terug
houden, zei ze zacht.
Bezuiniging bij (le spoorwegen.
Gistermorgen is te Utrecht de conferentie aan
gevangen, die, aanvankelijk zou gehouden.wor-
den tusschen de directie der Spoorwegen en de
Nederl.Vereeniging van Spoor-en Tramwegperso
neel.
Naar wij vernemen, hebben de protestantsch-
Grill zoo alleen werd zij, sedert haar hu
welijk, door de gravin genoemd knikte.
Nu ja maar vandaag had mijnheer toch
liever thuis moeten blijven.
Gravin Thea zuchtte.
Hebt ge naar Lothar gekeken, Grill
Deze knikte lachend.
Nu, dat weet ge wel, dat ik mij dat niet zou
laten nemen. Eerst heeft hij een grapje met
mij gemaakt, daarna maakte hij een buiteling
dwars door de kamer, nu ligt hij te slapen, vast
en rustig, hem maakt geen onweder wakker
totdat hij uitgeslapen is.
Nu lachte gravin Thea ook.
Leg een gemakkelijke ochtendjapon voor
mij klaar. Ik wil eerst nog naar hem toegaan,
dan help je mij bij het uilkleeden. Ik wil nog
in 't geheel niet naar bed gaan, 't weer haalt
er mij toch weer uit.
Zij ging naar de slaapkamer van Lothar. Vol
liefde keek zij naar den slapende en verheugde
zich over zijn rustige, diepe ademhaling. Éen
vurig gebed voor zijn welzijn steeg in haar hart
op. Daarna .verliet zij stil de kamer.
Grill kleedde haar meesteres vlug en handig
in haar zachte morgenjapon en nam de spelden
uit de nog zware, grijze vlechten. Terwijl zij
het haar borstelde, en het voor den nacht vlocht,
babbelde zij over de gebeurtenissen van den
dag, om haar meesteres af te leiden. Maar daarbij
luisterden beiden toch steeds naar buiten.
Wordl vervolgd
HBS I rtllü
is.