Ê3AGBLAD VOOR SCHIEDAM EN
47ste Jaargang.
Donderdag 27 Maart 1924.
No. 19906
Bureau. KOEMARKT 4. Telefoon Intereommunaal 85 Postbus: 39. e* "TÈÉfe?'Ad vertentiën 15 regels 1.75; elke. regel daarboven 35 cent, 3 maal
o° 11 n e m,e n 6 n, ^6r maanden 2.70, per week 20 cent, franco per plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Pos J.,'~ ,'^tJ war^aa Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
met Officieel Kerkbencht 10 ets. toegezonden. - Incassokosten worden berekend.
Gratis-Ongevallênverzekering f 500 bij levenslange geliêele invaliditeit f 20ö"bij verlies van een hand, voet of oog f 200 bij dood f 200 bij
"'eriies vanèlken anderen vinger. De verzekering wordt gewaarborgd door de Holl.Algem. Verz.ba
verlies van een
bank te Schiedam
Buitenlandsch Nieuws,
HET HERSTEL.
Gelijk reeds gemeld, is tusschen de leden van
de geallieerde commissies van deskundigen
overeenstemming bereikt betreffende de door
Duitscbland. te verrichten leveringen in natura
gedurende het moratorium en het bedrag, dat
van 1928 af zal moeten worden betaald.
Het definitieve rapport wordt Zaterdag a.s.
verwacht, waarna een conferentie van de pre
miers van Italië, België, Frankrijk en Groot-
Brittannië zal worden gehouden.
voorgesteld het drankverbod in te trekken.
Het desbetreffende wetsontwerp stelt voor het
drankverbod te vervangen door een staats
monopolie. Het vroegere stelsel van plaatselijke
keuzen zal met ingang van 1929 weder worden
ingevoerd.
HET KABINET-POINCARE.
Zooals we reeds meldden is Poincaré gister
als premier afgetreden.
Poincaré, die verslag uitbracht aan de com
missie voor buitenlandsche aangelegenheden
der Kamer, en dus in het gebouw aanwezig
was, hoorde eerst van de stemming, toen deze
afgeloopen was.
Hij vereenigde onmiddellijk de ministers
en was reeds om half een op het Elysée, waar
heen de overige ministers hem weldra volgden.
De beraadslagingen daar duurden tot 1 uur
15. Om dien tijd werd een officieel communiqué
uitgegeven, waarbij verklaard werd, dat Mil-
lerand er op aangedrongen had, dat het mi
nisterie des middags weer voor de Kamer zou
verschijnen en dat Millerand dan bereid ge
weest ware, door een boodschap aan beide
Kamers de motieven dezer houding uiteen te
zetten. Poincaré weigerde evenwel en diende
de ontslagname van het ministerie in.
De Kamer hield gistermiddag een korte,
maar rumoerige zitting, waarin verschillende
afgevaardigden hun stem rectificeerden, en
Klotz protesteerde, dat verschillende commis
sies, welke in het Kamergebouw vergaderden,
niet gewaarschuwd waren. In de wandelgan
gen heerschte groote drukte en werd allerwege
commentaar geleverd.
Na vieren kwamen achtereenvolgens Doü-
mergue en Peret op het Elysée. Laatstgenoemde
betoogde, dat het niet geheel duidelijk was,
of de vertrouwenskwestie van de Lasteyric
het geheele ministerie gold, en dat bovendien
na alle rectificaties de minderheid in een meer
derheid van enkele stemmen was veranderd
en het verder zeker niet de bedoeling der meer
derheid kon zijn, Poincaré ten val te brengen.
Om 5 uur werd Poincaré op het Elysée ont
boden en met de vorming van het nieuwe mi
nisterie belast. Zooals gebruikelijk, verklaarde
Poincaré, de opdracht in beraad te houden en
hedenochtend zijn definitief antwoord daarop
te geven. Hij zal dus nog wel blijven.
JOEGOSLAVIË.
Heden zou Pasjitsj de opdracht tot vorming
\an een kabinet teruggeven en de president
van de Skoeptsjina zou aan den koning voor
stellen, den leider van de links-democraten,
Davidowitsj, de vorming van een nieuw kabinet
op te dragen.
HET HITLER-PROCES.
De pleidooien zijn gister afgeloopen. Heden
zouden in geheime zitting, alle beklaagden het
laatste woord voeren de meesten zeer kort,
behalve Hitier, die een rede van vier uur aan
kondigde.
De uitspraak zal Maandag a.s. vallen.
ARBEIDSCONFLICTEN IN ENGELAND.
De werkgevers in het scheepsbouwbedrijf
te Londen hebben gistermiddag besloten op
1 April tot een algemeene uitsluiting op alle
scheepswerven over te gaan, daar de pogingen
zijn mislukt, om de arbeiders te Southampton,
die nog steeds in staking zijn, tot hervalting
van den arbeid te bewegen.
Ongeveer 100.000 man zullen bij deze uit
sluiting betrokken zijn.
De nationale conferentie van mijnwerkers-
gedelegeerden heeft gister besloten nog 'geen
definitieve stappen te nemen. Men had, zooals
gemeld, verwacht, dat daar de onderhandelingen
met de eigenaren nie* tot een resultaat hadden
geleid, er een beslissing zou zijn genomen over
de kwestie van een onmiddellijke stemming
onder de mijnwerkers in zake 'de uitroeping der
staking. Er is echter een resolutie aangenomen,
waarbij het uitvoerende comité wordt gemach
tigd, om wederom met de eigenaren te confe-
reeren, teneinde nadere voorstellen van lien
te krijgen, welke aan de mijnwerkers in het
geheele land zullen worden voorgelegd.
De Associated Society van locomotiefma
chinisten en stokers, welke nauw verbonden
is met den bond van transportarbeiders, heeft
gister bekend gemaakt, dat Vrijdagnacht een
algemeene staking bij de ondergrondsche spoor
wegen te Londen zal uitbreken, indien dan de
verkeersstaking nog niet is opgeheven.
IERLAND.
Er gaan hardnekkige geruchten te Dublin,
dat Cosgrave, de president van den vrijstaat,
zal aftreden, daar zijn gezondheidstoestand
hem niet langer in staat stelt, zijn ambt uit te
oefenen.
NOORWEGEN.
De Noorsche regeering heeft aan het Storting
ALLERLEI.
Uit Londen. Bij de verkiezingen in West-Au-
stralië heeft de Laboür-partij 25 van de 50 zetels
veroverd. Twee uitslagen moeten nog binnenko
men.
Men verwacht, dat er een Labourregeering
zal worden gevormd.
Volgens bericht uit Rome is maarschalk
Poch, die t^ Rome vertoeft, door Z. H. den Paus
in audiëntie ontvangen.
Uit Berlijn In den Pruisischen Staats
raad heeft gister de soc.-democratische fractie
een interpellatie ingediend, waarin aan de re
geering gevraagd wordt, hoe zij zou staan tegen
over een eventueel in plaats van de rijksregee-
ting komend directoire.
Uit Londen De besprekingen tot bij
legging der tramstaking te Londen zijn mislukt.
De arbeiders weigerden het aanbod der di
recties om 5 sh. loonsverhooging per week te
geven en den eisch van het personeel tot be
taling van nog 3 sh. aan arbitrage te onder
werpen, te aanvaarden.
Uit Antwerpen De tramstaking alhier
is voorloopig weer opgeheven. Dezen nacht
zal het personeel vergaderen om te beslissen,
of de strijd definitief inoet worden aangebonden.
De arbeiders eischen vijf francs booger loon
per dag, de maatschappij biedt twee.
Uit Hamburg In weerwil van de pogingen
van comftiunistische zijde om de staking van
de havenarbeiders nog te rekken, zijn gister
toch nagenoeg alle stakers weer aan het werk
gegaan.
Tegen den Saksischen ex-premier Zeigner
is dooi het O.M. bij het staatsgerechtshof te
Leipzig drie jaar tuchthuisstraf geëischt.
Volgens een bericht uit Parijs, Zou de
afgezette sjah van Perzië voornemens zijn naar
Teheran terug te keeren.
Staten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Woensdag, 26 Maart.
Bij den aanvang van de vergadering wordt
de oonclusie-Rutgers op het adres van de Exploi
tatie L o u i s e - g r o e v e, betreffende de her
ziening van den voor bruinkolen bepaalden prijs,
verworpen met 54 tegen 23 stemmen. (De con
clusie beoogde, het adres voor kennisgeving te
doen aannemen). Met 57 tegen 22 stemmen wordt
daarop aangenomen de conclusie der commissie
tot instelling van een arbitraal onderzoek.
De behandeling van de begrooting van oorlog
wordt voortgezet.
De heer Dressel huy s (V. B.) stolt voor,
den tijd voor een repliek tot. een kwartier te
verlengen, welk voorstel wordt verworpen met.
63 tegen 14 stemmen.
De heer Van Z a d el h off (S. D.) zegt,
dat hij in het Nederlandsche Parlement do ont
wapeningskwestie zelfstandig, zal behandelen
en dat dit niets heeft te maken met Engelsche
beschouwingen.
De minister van Oorlog, de heer V a n D ij k
betuigt, dat de defensie een voorwerp is van
staatszorg en staatsveiligheid en spr. acht. zich
gerechtigd z»'ch te beroepen op Engeland en
!e houding der partijgenooten van den heer van
Zadelhof!' in het buitenland leerrijk te noemen,
apr. heeft in den loop van het jaar bezuinigd
en thans een begrooting ingediend op cijfers
gelijk die zijn geworden in den loop der bezui
nigingen. Het is de bedoeling de bezuinigingen
door te zetten, maar op de begrooting houdt
spr. vast aan de reeds bereikte cijfers Óntwape-
ningsrealiteit moet over dé gansche wereld
bestaan, alvorens Nederland daarmede rekening
kan houden.
De heer K. ter Laan (S. D.) verdedigt
zijn amendement tot zeer krachtige verminde
ring van de legersterkte. Hij wenscht den post
salarissen enz. te verminderen met één miilioen
gulden.
De heer O u d (V. D.) kan zich met de amen-
dementen vereenigen en zal er zijn stem aan
geven. Overigens wenscht spr. als het stelsel
van den Minister gehandhaafd blijft, in alle
geval de dienstpaarden af te schaffen, omdat
dat een overbodige luxe is en een ouderwetsch
stelsel is. De Minister houdt deze dwaasheid in
-Land. Spr. stelt een motie voor tot afschaffing
van de dienstpaarden'
De Minister wijst de amendementen als
destructief af en verklaart ze onaannemelijk.
De motie-Oud besprekend zegt spr. dat
dienstpaarden noodig zijn om de verschillende
groepen die oefenen te bezoeken. Bovendien
zijn er vele officieren wier diernt in oorlogstijd
bij de bereden wapens is en zij moeten zich snel
kunnen verplaatsen. Hij ontraadt dus de motie.
De heer Oud (V. D.) zegt dat bij oefenin
gen officieren nooit te paard komen. De dienst
paarden zijn niets dan luxe.
De motie Oud wordt verworpen met 49 tegen
28 stemmen.
Het amendement-Ter Laan wordt verworpen
met 52 tegen 21 stemmen. Vóór socialisten,
communisten, vrijzinnig-democraten en .platte
landers.
Vervolgens komt in behandeling het derde
amendement-K. ter Laan tot afschaffing
der cavalerie.
De Minister wijst het amendement als
onaannemelijk af.
Het amendement wordt verworpen met 51
tegen 19 stemmen.
De vergadering wordt verdaagd tot heden
één uur.
Binnenland.
Het geschil in de textielnijverheid.
De bespreking tusschen de bij de uitsluiting
in de Twentsche textielnijverheid betrokken
partijen, onder leiding van den directeur-ge
neraal van den arbeid, heeft geleid tot een voor
stel van den directeur-generaal van den arbeid
van den volgenden inhoud
7V2 P°L loonsverlaging
verlenging van de 48-urige arbeidsweek met
1 poetsuur per week en 100 overuren per jaar
bestendiging van deze regeling tot J: J uni
1925.
De commissie ad hoe uit de Fabrikanten
vereenigingen is van oordeel, dat harerzijds
al het mogelijke moet worden gedaan, aan de
beëindiging van het conflict mede te werken.
Waar het contract tusschen de 39 werkgevers
den loonaftrek va.n 10 pet. inhoudt, i9 de com-,
missie ad hoe verplicht, de zaak aan het oordeel
van de contractanten te onderwerpen. Zij zal
dit ten spoedigste doen en kan reeds thans
mededeelen, dat zij, behoudens voormelde ver-
eischte goedkeuring, het gedane voorstel aan
neemt.
De vertegenwoordigers van de textielarbeiders
vereenigingen De Eendracht, St. Lambertus
en Unitas legden de volgende verklaring af
„Ten opzichte van de voorstellen omtrent
den werktijd meenen wij, dat waar in de textiel
industrie in het algemeen niet langer dan 48
uur per week wordt gewerkt, er geen enkele
reden aanwezig is, in Twente langer dan 48 uur
te werken.
Ten opzichte van de loonsverlaging de drie
besturen stellen zich nog altijd op het stand
punt, dat dit conflict het karakter heeft, dat
het gaan om de 10 pet. loonsverlaging dat zij
nog altijd niet de overtuiging hebben, dat deze
loonsverlaging absoluut noodzakelijk is. Om ech
ter te toonen, dat ook wij willen medewerken
aan een oplossing van dit geschil, zijn wij bereid,
onze leden te adviseeren, een verlaging van 5
pet. te aanvaarden."
Partijen zullen ten spoedigste den directeur-
generaal van den arbeid bericht zenden van
den uitslag van haar overleg met. de leden.
Het feest der Nederl. Handel Mij.
Omtrent het programma voor de viering
van het 100-jarig bestaan van de Ned. Han
del Maatschappij wordt o.a. het volgende mede
gedeeld.
Morgen zal de directie zich met het geheele
personeel van de hier te lande gevestigde kan
toren der Maatschappij vereenigen in het Ge
bouw Carré te Amsterdam, dat daarvoor spe
ciaal zal worden ingericht. Behalve hetgeen
door het personeel zelf zal worden ten beste
gegeven, zal door de Koninklijke Vereeniging
Het Nederlandgch Tooneel, onder directie van
Dr. W. Royaards Mijlpalen worden opgevoerd.
In den namiddag van dien dag zullen op het
terrein van de A. F. C. de voorwedstrijden tus
schen de Sportvereenigingen van het personeel
te Amsterdam, Rotterdam en 's-Gravenhage
plaats vinden.
Zaterdag 29 Maart, den eigenlijken datum
van het honderdjarig bestaan, zullen reeds
des morgens 0111 9 1/4 uur deputaties van het
personeel door de directie worden ontvangen.
Daarop volgt van 10 tot 11 uur de officieele
'ontyangst van verschillende deputaties. Bij
die gelegenheid zullen ook eenigé geschenken
worden aangeboden. Te elf uur zal de receptie
aanvangen van allen, die de Maatschappij op
dezen dag hun gelukwenschen zouden willen
aanbieden.
In den namiddag hebben de eindwedstrijden
van het Sportfeest plaats, dat gevolgd zal wor
den door een maaltijd van de deelnemers in
Krasnapolsky.
Ten slotte zal Zaterdag in het Concertgebouw
te 7 uur een feestmaaltijd plaats vinden, waar
toe tal van autoriteiten en vooraanstaande
personen uit de kringen, waarmede de Maat
schappij het meest in aanraking komt, zijn ge-
noodigd.
Eindelijk valt nog te vermelden, dat de di
rectie aan alle leden van het personeel een bron
zen penning zal ter hand stellen, die voor deze
gelegenheid door den heer J. G. Wienecke is
gesneden en door 's Rijksmunt te Utrecht is
geslagen.
De begrooting van Marine.
De heer Duys c.s. heeft een aantal amende
menten ingediend op Hoofdstuk Marine der
Staatsbegrooting 1924, waarvan de strekking is,
niet mee te gaan met de voorstellen der regee
ring, waardoor een begin van uitvoering met
de verworpen Vlootwet zou worden gemaakt,
dat de Kamer voor de toekomst zou binden aan
een eerste uitgaaf van meer dan ƒ20 miilioen.
De voorstellers meenen, dat deze voorstellen
geheel in strijd zijn met de Kabinetsverklaring,
<lat het treffen van een voorziening inzake de
maritieme verdediging eerst zal kunnen vol
gen op maatregelen tot herstel van het finan
cieel evenwicht, zulks in verband met de beslis
sing der Kamer van 26 October, dig het Ka
binet in de gegeven omstandigheden als feit
aanvaarde.
Spoorwegpersoneel.
Gistermiddag is te Utrecht een vergadering
gehouden van afgevaardigden van den R.K.
Bond van spoor- en tramwegpersoneel St. Ra
phael, Nadat de voorzitter, de hepr J. Hellemans
verslag had uitgebracht van de Dinsdag gehou
den bespreking van de vertegenwoordigers der
personeelsorganisaties met de directie der Ne
derl. Spoorwegen in zake de dienstvoorwaarden,
is besloten, de daarbij door de directie gedane
voorstellen te aanvaarden.
Stads- en Gewestelijk Nieuws,
Wijziging Verordeningen
Bewaarsehooleursus.
B. en W. schrijven aan den Raad
Wij hebben de eer Uwen Raad hiernevens
ter vaststelling aan te bieden twee ontwerp
verordeningen op de heffing en invordering
van schoolgeld aan den Gemeentelijken Cursus
tot opleiding van Bewaarschoolonderwijzeressen
en een ontwerp tot wijziging van de verordening
tot regeling van dien cursus.
Deze wijzigingen brengen geen verandering
in het thans bestaande tarief van schoolgeld
heffing, maar hebben hoofdzakelijk ten doel
dit tarief op alle leerlingen, die de school be
zoeken, van toepassing te brengen.
Indertijd bij de overname van den Cursus
werd de bepaling gemaakt, dat de leerlingen,
die helpsters aan een gemeentelijke bewaar
school waren, vrijgesteld zouden worden van
schoolgeld, die van de bijzondere bewaarscholen
niet.
Sedert is de toestand echter geheel veranderd.
De jaarwedden van de helpsters zoowel van de
openbare als de bijzondere scholen worden
door de. gemeente betaald, en de cursus wordt
thans door beide categorieën bezocht. De vrij
stelling van schoolgeld van ééne categorie is
daardoor ongemotiveerd geworden. In overeen
stemming met de gelijkstellingsidee stellen wij
U daarom voor conform het advies van de
Onderwijscommissie, van alle leerlingen, die
den cursus bezoeken, het schoolgeld te heffen,
hetwelk tot heden alleen van de bijzondere
helpsters gevorderd werd. De Commissje van
Toezicht op het Bewaarschoolonderwijs kan
zich met deze gelijkstelling zeer goed vereenigen.
Van deze gelegenheid hebben wij tevens
gebruik gemaakt eenige verdere onjuistheden
uit de verordeningen weg te nemen.
Het tijdstip, waarop de wijzigingen zijn in
te voeren, is o.i.-het best te stellen op 1 Sep
tember a.s., waimeer de nieuwe cursussen weder
aanvangen.
In verband met het hiervoren medegedeelde
stellen wij U voor aan de bijgaande ontwerpen
Uwe goedkeuring te hechten.
Een mooi matinee.
Mevr. FaberGronemann, die in binnen-
en buitenland reeds met groot succes voor velen
is opgetreden met haar door luitspel begeleide
liederen, heeft ook gistermiddag hier in gebouw
„Eendracht" de leden der IT. B. S. ver. „Onder
Ons" een middag verschaft van veel genot en
t evens leering.
Voordat de sympathieke dame met haar
repertoire begon, gaf ze een korte hysterische
schets van hét ontstaan en T gebruik van haar
lievelingsinstrument, de luit, welke reeds eeuwen
vóór Christus in Egypte door toevoeging van
een klankbodem (resonanskast) aan de harp
O
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT