DAGBLAD WOOM SCHIEDAM EM OMSTREKEffl.
47ste Jaargang.
Zaterdag 12 April 1924.
Aa. 13926.
Advertentiën: 15 regels 1.75, elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
BureauKOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per
post 3.per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer
met Officieel Kerkbericht 10 ets.
Gratis-Ongevallenverzekering f 506 bij levenslange geheele invaliditeitf 2TftTbIj_verlies van een hand, voet of oog f 200 bij dood f 100 bij verlies van een
duim; f 60 bij verlies van een wijsvinger; f 15 bij verlies van eiken anderen vinger. De verzekering wordt gewaarborgd door de Holl. Algem.Verz. bank te Schiedam
Dit nummer bestaat uit twee bladen
TWEEDE BLAD.
Binnenland.
Kapitaalvorming.
Keynes berekent, dat iedere arbeider, die in
het huidige productiestadium het arbeidsleger
komt vergrooten', een bedrag van 1000 pd. st.
aan kapitaaluitrusting vordert. In een land als
Nederland, lezen we in In- en Uitvoer, waar
de mannelijke arbeidende bevolking met ca.
30.000 per jaar toeneemt, zou hier reeds een
kapitaalvorming van 350 millioen per jaar
mee zijn gemoeid. Prof. Bruins komt op een
nog hooger bedrag 500 millioen) en dan hebben
wij nog niets voor vooruitgang. Een zekere mate
van benauwenis kan men aan de gestadige be
volkingstoename ook in dit verband zeker niet
ontzeggen.
Wij mogen ons gelukkig prijzen een Minister
Hooge tarieven en geen sluitend budget
zouden wij willen vervangen zien door lage
tarieven en een sluitend budget."
Gemengd Nieuws.
Spoedig in de val geloopen. Toen
de heer K. en zijn echtgenoote te Weesp gister
avond uit de Apostolische kerk huiswaarts
keerden, bemerkten zij dat in hun woning, Hoog
straat 60, een ongenoode gast kans gezien had,
tijdens hun afwezigheid, een inspectie te houden.
De man was, door indrukking van een ruit aan
denachterkant van het huis, de woning binnen
gedrongen en had zich daar verschillende gouden
sieraden toegeëigend. Hoewel de echtgenoote
van den heer K. daar geen bepaald motief voor
kon opgeven, wees zij als den vermoedelijken
dader een zekeren H. W. aan, die vroeger wel
bij hen aan huis kwam, toen hij nog in Weesper-
karspel woonde. Tegenwoordig woont hij te
van Financiën te "hebben, die van het groote j Amsterdam, doch komt dagelijks naar Weesp,
gewicht der kapitaalvorming doordrongen is j daar hij op de fabriek van de firma C. J. v.
en van wien wij dus mogen verwachten, dat hij
hiermee bij zijn belastingpolitiek rekening zal
houden.
Want het gaat nu eenmaal in meerdere of
mindere mate zooals Ford het zegt Of de be
lastingen 1 of 99 pCt. van zijn winsten zouden
opvorderen, zou op zijn persoonlijke vertering
geen verschil maken. Al wat de belastingen aan
zijn winsten nemen, wordt onttrokken aan het
geen hij anders in zijn bedrijven zou hebben
gestoken, aan hetgeen dus verdere industrieelc
ontwikkeling zou hebben mogelijk gemaakt.
Ten onzent is het evenzoo wanneer men de
grootere inkomens niet tot vermogensvorming
in staat stelt, zal zulks zich onvermijdelijk op
de algemeene welvaart wreken, tenzij de ge
meenschap zelf of de groote massa, de kapitaal
vorming ter hand zou nemen. Daar ziet het
echter al heel weinig naar uit.
De dure Post en 't sluitend budget.
Het „Huisgezin" schrijft naar aanleiding van
de behandeling der Postbegrooting
„Het is jammer, dat de minister van Water
staat een standpunt inneemt, dat van weinig
durf en koopmanschap getuigt.
Als we van de nadeelige saldi bij de poste
rijen willen afkomen moeten we het port stevig
durven verlagen.
In andere landen met koopmansgeest, als
Engeland en Denemarken, heeft men het al
lang gedaan, en geen sterveling daar klaagt er
over.
Onze dure tarieven gaan rechtdraads tegen
het algemeen belang en tegen het financieel
belang der posterijen in.
Men schrijft veel minder brieven en brief
kaarten om het hooge port.
En alle Kamers van Koophandel en die
zijn op dit punt eenstemmig weten te ver
zekeren, dat handel en industrie onder de hooge
tarieven te lijden hebben.
Wij hebben een goed geoutilleerden post
dienst, die veel geld kost (de bezuinigingen,
die door het afschaffen of inkrimpen van over
bodige hooge rangen te verkrijgen waren, be
hoefde men niet achterwege te laten), maar die
heelwat meer werk zou kunnen verzetten, als
hij het drukker had.
Welnu, drukker kan hij het alleen krijgen
indien men tot een flinke tarievenverlaging
overgaat.
De Goede Week.
We naderen van zeer nabij de Goede Weck,
de verhevendste en zinrijkste week van geheel 't
kerkelijk jaar, de zeven dagen van de hoogste
liturgie, worlelend in het machtigste, wereld-
wisselende gebeuren 't lijden en dood van
Christus, onzen Zaligmaker, die door Zijn ver
duurde marteling en vermorseling, ons 't leven
en :t geluk bracht.
Morgen, Palmzondag, begint de rijk-litur
gische herdenking van de zoo droef verloopende
lijdensweek, met den glorieusen zegetocht van
Christus langs Jeruzalems breede heirbaan
tot binnen de stad, op welken weg de hosanna's
uit duizende kelen heerlijk schalden, met pal
men en takken werd gewuifd en kleeden werden
uitgespreid voor de voeten van Hem, Die ge
zeten op een ezelinne-veulen, als een zachtmoe
dige en wijze Koning Zijn volk wilde verlossen,
al moest Hij er ook Zijn leven voor veil hebben.
Ja, dien dag had Hij de eenvoudigen van hart
onder Zijn volgelingen maar Hij zag ook hen,
die van verre bleven staan, de schijnheilige
priesters en pharisaeën, de trotschen van hart,
die slechts enkele dagen later Hem Zijn zielen-
buit weer zouden ontrukken, door Hem te ver-
oordeelen om godslastering en volksopzweperij,
zoo heette het, maar in werkelijkheid om eigen
Verdorvenheid en duivelschen nijd.
't Was dan ook maar één dag van uiterlijke
glorie, welke in z'n kern de kiem droeg van een
Houten en Zn. werkzaam is.
Hoewel de politie de aanwijzing, die klaar
blijkelijk zonder eenigen grond gedaan werd,
zeer vaag achtte, begaf zij zich hedenochtend
naar het station, alwaar met den trein van 7
uur, een groot aantal alhier werkende Amster
dammers arriveert. Ook H. W. was onder hen
hem werd verzocht even mede te gaan naar het
bureau van politie, alwaar de chef, de heer Krap,
hem een verhoor afnam en hem tevens fouilleerde
ITet bleek inderdaad dat hij een gouden horloge
bij zich droeg, hetwelk aan den heer K. toebe
hoorde en dat gisteravond ontvreemd werd.
De 22-jarige dader koos den verstandigsten weg
en bekende de inbraak gepleegd tc hebben. De
overige sieraden die vermist werden, bevonden
zich nog in Amsterdam. W. werd onmiddellijk
in arrest gesteld.
F o k k e r-v 1 i e g t u i g e n. De vliegtuigen-
fabriek Fokker heeft aan een vertegenwoordiger
van Aneta verklaard, dat hij in verband met
de toenemende bestellingen van zijn C IV ver
kenners, in Amerika zelf gaat fabriceeren. Er
is in New Yersey een voormalige fabriek van
Wittemann-Lewis voor aangekocht, waar de
fabricatie zal worden aangepakt, zoodra de
nieuwe leger- en marinebegrootingen weer los
komen. Deze plannen beteekenen echter niet
dat de fabricatie hier te lande wordt opgegeven.
„Al eerverleden jaar, zei Fokker, hebben wij
cr toe besloten het geheele bedrijf te concen-
treeren en naar Rotterdam over te brengen,
waar wij een moderne fabriek laten bouwen.
Die plannen zijn volledig uitgewerkt en zullen
worden uitgevoerd ook. Dat wij die plannen
echter niet eerder konden verwezenlijken, houdt
verband met zeer groote buitenlandsche op
drachten, die wij onverwachts kregen en die
binnen korten tijd moesten worden uitgevoerd.
Wachten op het bouwen van een nieuwe fabriek
konden wij niet. Daarom besloten wij ónze be
staande fabrieken te Amsterdam en Veere nog
eenigen tijd aan te houden en uit te breiden,
terwijl wij voor den vleugelbouw van al die
honderden toestellen gebruik konden maken
van een gedeelte van de fabrieksgebouwen van
Werkspoor te Utrecht. Dat decentraliseerend
werken is echter, zooals begrijpelijk is, niet goed
koop.
Wanneer wij er nu toe overgaan ook in Ame
rika onze 'vliegtuigen te bouwen, is dat dus
nog feller oplaaienden haat tot verdervens toe
en daarop volgden drie dagen van intiemen
omgang met de Apostelen en de trouwste vrien
den, in de grootste verborgenheid, de Maandag,
Dinsdag en Woensdag.
Den vierden dag, in den avond, was de tijd
van voorbereiding op het eigenlijke aardsche
levensdoel verstreken en vergaarde Christus voor
de laatste maal de Apostelen om zich heen, oin
hun plechtig te Verklaren, dat 't oogenblik van
de voltooiing van Zijn leven op aarde nu zeer
nabij was, smachtend had Hij daarnaar verlangd
maar op mystieke wijze wilde Hij toch onder
hen blijven en gaf toen door de instelling van
het H. Altaar-sacrament tot aan het einde der
tijden als een voortdurende offerande Zichzelven
voor het heil der wereld prijs.
Maar eerst moest Christus toch den aller-
smartelijksten lichamelijken dood lijden, om
Zijn bij het laatste Avondmaal gedane belofte te
kunnen vervullen en bovenal om Zijn Hemel
sehen Vader Zijn aangeboden en welwillend
aanvaard levensoffer te brengen tot eeuwige,
onuitputtelijke genoegdoening voor de zonden
der wereld.
En Christus, van tafel opstaande, met 't
vast besluit Zijn bloedigen plicht te volbrengen,
ging toen de elf trouw.-geblcven Apostelen voor
uit naar den Hof van Gethsemane, waar Hij zoo
dikwijls tot den Vader placht te bidden, maar
waar Hij thans een doodskamp moest door
worstelen, welke Hem bloedig zweet uit de
poriën perste en Zijn ziel belaadde met ondraag-
alleen, om onze producten ook in massa ge
plaatst te krijgen op de Amerikaansche markt.
Om bijv. ook aan de Spaansche regeering te
kunnen leveren, lieten wij verleden jaar een
nieuwe fabriek bij Madrid bouwen, waar onze
toestellen in licence worden gefabriceerd. Bin
nenkort hoop ik ook fabrieken op te richten in
eenige andere landen. De fabrieken in Neder
land blijven hoofdzakelijk werken voor de
Nederlandsche en Indische bestellingen, als
mede voor den overigen export. Om verder ge
heel onafhankelijk te zijn van het buitenland,
wil ik in Nederland ook de fabricatie van mo
toren en bewapening voor vliegtuigen ter hand
gaan nemen. Dat de jonge vliegtuigindustrie
voor ons land ovei-igens reeds beteekenis heeft
oekregen blijkt wel hieruit, dat wij ook dit jaar
weer voor vele millioenen guldens aan opdrachten
hebben."
Een gevaarlijk bandiet geveld.
Een paar dagen geleden werd een chauffeur
van de Hochelaga-bank te Montreal in Canada,
terwijl hij een auto'tje met geld van de bank
bestuurde, in een stil gedeelte van de stad door
bandieten overvallen en neergeschoten. De
aanvallers maakten zich meester van het geld,
30.000 pond sterling, maar zagen zich weldra
in een vuurgevecht gewikkeld met de politie,
die er in slaagde, den leider, Harry Stone, neer
te leggen.
Deze Harry Stone is inderdaad een klassiek
exemplaar van het genus „boef" geweest. Me
nigeen kende hem niet eens onder den naam
Stone, want in de wandeling gebruikte hij voor
zijn nederig persoontje twaalf verschillende
namen, waarvan de een in den loop der jaren
al meer gevreesd is geworden dan de ander.
Stone was misschien wel de stoutmoedigste
hoofdman van den internationalen smokkel in
bedwelmende middelen opium, „coco", enz.
Een paar maanden geleden bracht hij een groote
partij van dat goedje per vliegmachine over
van Duitschland naar Engeland. In Canada
arriveerde hij met een koffer vol opium, die in
handen viel van de politie. Niet echter de eige-
die wist te ontkomen.
naar
Tweemaal zag hij er kans toe, uit Amerikaan
sche gevangenissen tc ontvluchten. Ook uit een
Canadeesche cel, nl. in de FortWilliam gevange
nis in Ontario, wist hij weg te komen, door de
tralies voor het venster door te zagen.
Een tijdlang maakte hij deel uit van het
Amerikaansche Legioen. Terwijl hij in 1916
als zoodanig eens te Calgary lag, stelde hij zich
aan het hoofd van een bende roovers, die een
overval waagde op een café en op het bureau
der bereden politie. Omdat hij naar het front
zou gaan, werd hij op vrije voeten gelaten
maar toen deserteerde hij.
Zijn „carrière" sinds 1909 was één aaneen
gesloten reeks arrestaties en ontvluchtingen
over het geheele reusachtige grondgebied tus-
schen Vancouver en New York.
Twee doeken van Rubens. Uit
Herbesthal bereiken ons berichten over de
vondst van eenige belangrijke schilderijen. Een
Nederlandsch verzamelaar trof daar in familie
bezit vijf oude doeken in zeer stoffigen toestand
aan. Er werd vastgesteld dat het werken van
Rubens, Jordaens en Cornelisz. Gornelissen, den
Haarlernschen meester, waren. De beide Rubens
zijn van het belangrijkst, hun echtheid moet door
Pransche en Belgische experts zijn vastge-
'ijk leed. Te zwaar werd Hem die last van
lichaamspijn en zonde-schrijning en beducht
voor bezwijken smeekte Hij om eenigen troost,
•lie de Vader Hem goedgunstig gaf, enkel echter
om Zijn welbeminden Zoon de kracht te schen
ken, den nog dreigenden berg van lijden en pijn
met onversaagden moed te beklimmen.
Langs welken lijdensweg, van verraad, ver
loochening, verguizing, geeseling en kruisiging,
de Man van Smarten den top van den berg be
reikte, behoeven we hier niet te herhalen, lot
't einde toe heeft Hij Zijn bloedige, mensch-on-
draaglijke lijdenstaak volbracht en wilde, ge
klonken aan het Kruis, eenigen tijd zelfs door
Zijn Vader verlaten zijn, maar toen was alles
naar Gods bestel volbrachl en werd het Offer
genadig aanvaard.
„Vader, in Uwe handen beveel ik Mijnen geest
on met neer gebogen hoofd gaf Christus den geest
on werd 't lichaam, dat om wonden en bloed
onherkenbaar was geworden, in een nieuw graf
bijgezet.
Slechts voor enkele dagen, tot den purperen
morgen der verrijzenis.
Volgen we nu de liturgie der Goede Week in
ue gepaste vasten-stemming, dan trekken in
juiste, zinrijke beelden, de lijdenstafereelcn aan
°ns geestesoog voorbij en zullen niet nalaten op
°ns geloovig hart een indruk te maken, welke
ons weer om zal vormen tot ware Christus-be-
kjders en stoutmoedige dragers van eigen smai l.
en leed. Schooner, vruchtbaarder tijd voor onze
zielen, dan de drie laatste dagen der komende
steld en zij geven een allegorie en een portret
van Maria de Medicis, dat als eigenhandig
werk van Rubens waarschijnlijk in Parijs ont
staan is, toen de meester aan den cyclus der
verheerlijking van Maria de Medicis in het Lu
xembourg arbeidde. De allegorie is een triomf van
Aphrodite.
De doeken komen waarschijnlijk uit de Ita-
liaansche schilderijenverzamelingen die in
Napoleon's tijd naar Parijs werden gebracht
en die later niet aan hun eigenaars werden
teruggegeven. Voor de beide Rubens zou uit
Londen reeds een bod van 15.000 pond gedaan
zijn De Jordeaens is minder van kwaliteit. De
Cornelisz is een herhaling van den Betlehem-
schen kindermoord uit het Rijksmuseum.
Een kostbaar plan. Tusschen de re
geeringen van Canada en van de Vereenigde
Staten loopen op het oogenblik onderhandelingen
van groote beteekenis over een reusachtig pro
ject tot het reguleeren van den loop van den St.
Lorenzrivier dit project, waarvan de kosten op
1/4 millioen dollars geschat worden, heeft ten
doel de rivier tot aan de groote meren voor zee
schepen bevaarbaar te maken en het uitbuiten
der waterkrachten voor electrische kracht-instal
laties.
De Oostelijke staten der Unie bekomen nu
reeds een groot gedeelte van haar electrische
bedrijfskrachten van de Hydro-elect.rische
werken, die aan de Canadeesche rivieren en
watervallen opgericht zijn. Door de nieuwe
overeenkomensten hopen de Amerikanen zich
nog meer Canadeesche krachtbronnen te kunnen
verschaffen, 'L is dus niet anders als natuurlijk
dat bij de Amerikanen hiervoor meer geestdrift
voorhanden is als bij de Canadeezen. De pu
blieke meening in Canada, die reeds sedert lang
met eenige zorg gadeslaat hoe de Amerikanen
met alle mact de exploitatie en uitbuiting der
Canadeesche wouden voor de fabricatie van
papier en der Canadeesche waterkrachten zich
toeëigenen voor het bedrijf der met Canada
sterk concurreerende industrie, begint met 't
oog op dit nieuwe project na te denken en
heeft de regeering in Ottowa er toegebracht
een voorzichtige, aiwachtende houding aan
te nemen. Daarbij komt nog, dat de provincie
Qucbeck, die het grootste deel der Lorenzri
vier met de groote haven van Montreal contro
leert en een gevaar voor hare wateren en water-
bouw-inrichtingen vreezend met alle energie
protesteert, terwijl de provincie Ontario groote
voordeelen door het project verwacht en in het
bondsparlement op aanneming aandringt.
Ook een beroep. De „New York World'
vertelt
Thomas Kaul, nachtwaker in een groote
zaak te New-York, heeft als „bijverdienste"
een beroep gevonden, dat hem vrij groote
sommen oplevert.
De man laat zich bloed aftappen De vorige
week onderging Kaul de 59ste bloedtransfusie.
Voor elke operatie ontvangt hij 200 a 300 dol
lar.
De doktoren beschouwen Kaul als een iet
wat buitengewoon menscli. Hij zelf verklaart,
dat hij zijn volbloedigheid te danken heelt aan
het eten van rauwe uien.
week, is wel niet denkbaar. Witte Donderdag
wekt met z'n plechtige viering van de instelling
van het H. Altaarsacrament met processie en
voetwassching de gaafste gevoelens van weder
liefde voor zooveel goddelijke goedheid, waarvan
de wereld tot aan het einde der tijden de wel
dadige werking en de zekerste sohutsë tegen
alle gevaren kan smaken. De „donkere metten
in den avond herinneren er ons aan, dat Christus
den lijdensnacht is ingetreden, met Zijn gang
naar Gethsemane, en dof rijst daarna de sombe
re morgen van Goeden Vrijdag, welken andeis-
denkenden als een zorgeloozen Zondag vieren,
maar dien wij op meer gepaste wijze in verster
ving en Christus' lijden en dood door de liturgie
en in ons hart belevend, wenschen door te bren
gen. 't Treffendst moment is wel de kruisweg
oefening om 3 uur in den middag, op t zelfde uui
waarop eens de Godmensch door Zijn dood aan
liet kruis de wereld en den duivel overwon.
Paaschzaterdag brengt ons dan reeds een
voorsmaak van liet glanzende Paasch-mysterie,
dat met breede alleluja's wordt begroet en met
klaterenden klokkenklank wordt, ingeluid. Voor
bij is de vastentijd, de tijd van voorbereiding op
't hoogste kerkelijke feest. „De Christus is
verrezen, de Heer is opgestaan" zoo jubelt da
verend het verlossingslied onder de gewelven en
ook in het geloovige hart zingt het van heilige
vreugde, van vertrouwen en verlangen.
Pasohen bewerkt de vernieuwing van den
mensch, die 't, wel meent met zijn God en zich
zelf.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT