DAGBLAD VOOR SGHIEOMM EN OMSTREKEN.
Het spookhuis.
alleen
in pakjes
F£U3S.L£TOi\|.
47ste Jaargang,
Zaterdag 2 Augustus 1924,
No, 14013
BureauKOEMARKT 4. - Telefoon Intercommunaal 85 - Postbus 39. A d y e r t e n t i n1-5 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
Abonnementen per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
P°f£\,P®r kwartaal Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer Wgjg® Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
met uxncieei RcrKbencnt lu ets. toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Gratis-Ongevallenverzekering f 500 bij levenslange gehcele invaliditeitI 200 bij verlies van een hand, voet of oog f 200 bij dood f 200 bij verlies van een
Sif*IJ ve es van een w^svin9er? f 151^ yerhe* van eiken anderen vinger. De verzekering wordt gewaarborgd door de HoIl.AIgem.Verz.bank te Schiedam
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
EERSTE BLAD.
Buitenlandseh Nieuws,
de Conferentie te londen.
De derde commissie heeft gister bevredigende
vorderingen gemaakt, en is thans bezig een
ontwerp-rapport opj te stellen, dat heden aan
een plenaire zitting van de conferentie zou wor
den voorgelegd.
Naar verklaard wordt, zijn de leden der
commissie het volkomen eens geworden, met
uitzondering van een punt, n.I. de kwestie dei-
arbitrage.
Wanneer hieromtrent geen overeenstemming
wordt bereikt, zal deze kwestie misschien naar
de volledige zitting der conferentie worden ver
wezen.
De plenaire zitting van de conferentie is op heden
11 uur bepaald. Alles hangt nu af van de beraad
slagingen der derde commissie, welke naar men
hoopte heden tot een definitief resultaat zouko-
men. Indien men, naar men blijft hopen, tot
overeenstemming komt, is er geen reden om de
uitnoodiging van Duitschland langer uit te
stellen.
DE IERSCHE GRENSKWESTIE.
De Britsche minister van Koloniën, Thomas,
verklaarde gister in het Lagerhuis omtrent de
Iersche crisis en de houding der regeering te
dien aanzien, dat volgens de meening van de
rechtsgeleerde leden van den staatsraad de be
treffende wet tot regeling van de Iersche grens
kwestie van anderhalf jaar geleden niet in de
mogelijkheid voorzag, dat Ulster zou weigeren
een lid te benoemen in de grensregelingscommis
sie.
De instelling van een dergelijke commissie
wordt in die wet voorgeschreven en de wet is
door het parlement bekrachtigd. De benoeming
van een dergelijke commissie is daarom, iets
waaraan de Engelsche regeering zich niet kan
onttrekken.
De minister zeide verder, dat hij de hoofden
der beide Iersche regeeringen naar Londen
heeft ontboden om met hen over de zaak te
spreken. Hij verklaarde te hopen, dat men
Ulster alsnog zou kunnen bewegen een lid der
commissie aan te wijzen. Mocht Ulster echter
blijven weigeren dan zal de regeering een wets
ontwerp indienen om langs anderen weg een
commissie voor de grensregeling samen te stel
len en zal zij trachten dit wetsontwerp aange
nomen te krijgen door het Britsche parlement
ongeacht welke gevolgen dit voor de Labour-
regeering kan hebben.
DE RUSSISCH-1NGELSCHE CONFERENTIE.
Hoewel eerst in zeer stelligen vorm is bericht
dat de Russisch-Engelsche conferentie was mis
lukt, komt thans het bericht, dat de onderhan
delingen zullen worden voortgezet en dat de
definitieve beslissing de volgende week zal vallen.
ENGELAND.
In een debat over de maatregelen der regeering
•in zake de werkloosheidsbestrijding heeft Snow-
den in het Lagerhuis medegedeeld, dat de re
geering besloten heeft de bietsuikerindustrie
gedurende een periode van tien jaar te bescher
men door een subsidie, welke aanvankelijk
19l/2 sh. zal bedragen per 50 K.G. Ieder jaar zal
die subsidie iets minder worden, tot ze na 10
jaar geheel verdwijnt. De suiker zal echter als
voorheen accijns betalen tegen het preferen-
tieele tarief van 9 sh. 9 p. per 50 K.G.
64
Donat beefde over al zijn leden de menigte
die de zaal vulde was diep ontroerd en een
doodelijke stilte heerschte onder het volk.
Eindelijk sprak de president op plechtigen
toon
„Hoe misdadig gij ook moget zijn, Donat, het
Parlement keurt de gedane keus goed, door deze
gunst het groote voorbeeld Van vergevensge
zindheid willende bezegelen door messire Fulgen-
ce de Chateauneuf gegeven, wiens vader gij ver-
radelijk vermoord hebt."
„Hij was het dus hij riep Donat uit, zich
den jeugdigen priester herinnerende, wiens ge
weldige ontroering hem zoozeer opgevallen was,
toen deze zijn bekentenis in de gevangenis ver
nam.
„Fulgenceriep Huguette hartstochtelijk
uit, met de uitdrukking eener diepe erkentelijk
heid, „moge de Zaligmaker die Zijne beulen
vedrag, hem een deel in Zijne heerlijkheid schen
ken."
Nauwelijks had de president de beslissing van
het Parlement medegedeeld, of de geheele zaal
brak in daverende bijvalskreten uit.
Snowden ontkende, dat die maatregel in
strijd zou zijn met het beginsel eener alge-
meene vrijhandelspolitiek. In geen enkel land,
zoo zeide hij, heeft die industrie zich kunnen
ontwikkelen zonder steun van de regeering,
Hij wees op het voorbeeld van Nederland, waai
de suikerfabrieken niet alleen de binnenlandsche
markt voorzien, maar tevens nog een belangrijk
surplus voor uitvoer voortbrengen.
BULGARIJE.
De vroegere Bulgaarsche gezant te Belgrado,
Edxrof, thans leider van de Bulgaarsche immi
granten in Joegoslavië, deelt over den toestand
in Bulgarije het volgende mede. De toestand is
er zeer gespannen. Dagelijks hebben botsingen
plaats tusschen regeeringstroepen en de boe
ren. Het zijn meerendeels echter kleinere
plaatselijke relletjes, die geen groote beteekenis-
hebben.
De terreur van de regeering-Zankof zal ech
ter leiden tot een revolutie die voortkomt uit
het gevoelen van de geheele bevolking. Deze
revolutie wordt door niemand georganiseerd,
maar zal een logische actie zijn op de terx-eur
van de tegenwoordige regeering.
Men spreekt veel van het communistisch
gevaar in Bulgarije, hoewel allen die met den
toestand op de hoogte zijn weten, dat tweederden
der bevolking tot de agrai-ische pai-tij behooren.
Met haar berichten over het communistisch
gevaar tracht de regeering evenwel de openbare
meening in Europa te misleiden, ten einde tevens
druk te kunnen uitoefenen op de Balkanstaten,
opdat deze zich niet zullen velzetten tegen een
verhooging van het Bulgaarsche troepencontin
gent.
BRAZILIË.
Het personenvervoer op de spoorwegen is te
Sao Paulo hersteld. Bij de gevechten tusschen de
opstandelingen en de regeeringsti-oepen zijn
naar is gebleken, vele honderden burgers der
stad om het leven gekomen.
Volgens de „New York Herald" is de opstandi
ge beweging in Brazilië weder herleefd. Generaal
Lopez tracht te Porto Allegro een nieuwe regee
ring te vestigen.
ALLERLEI.
Uit Boedapest. De gemeentebesturen van
velschillende Hongaarsche steden onderhande
len met Amsterd msche Banken over het op
nemen van hypothecaire leeningen, waartoe de
Commissaris-Generaal zijn toestemming heeft
verleend.
Uit Londen. Volgens een bericht uit Was
hington heeft de Duitsche gezant, Von Wied-
feldt, ontslag gevraagd.
Uit Parijs. Ter herdenking van den moord
op Jaurès had de socialistische partij gister een
plechtigen avond geox-ganiseerd, waarbij het
woord werd gevoerd door Leon Blum. Jouhaux,
Paul Loebe, den vi-oegeren voorzitter van den
Duitschen Rijksdag, Robert Williams, den lei
der der Engelsche arbeiderspartij, den Italiaan
Turati, den Spanjaard De Unamonu, den Ja
panner Soesoeki en den Belg Van der Velde.
Binnenland.
DE HERDENKING DER MOBILISATIE.
Van alle oorden des lands zijn gister de ver
tegenwoordigers der provincies en Van vele
steden op uitnoodiging Van het Nationaal Her
denkingscomité naar den Haag samengestroomd.
Aan de beide stations waren commissies uit
het comité aanwezig ter ontvangst van de depu
taties, die tusschen tien uur en half twaalf met
onderscheiden treinen werden aangevoerd en
zich naar het Malieveld bega\en.
Een reeds vrij talrijk publiek wachtte daar
de groepen op, welke rondom het spreekgestoelte
werden opgesteld, terwijl de Kon. Mil. Kapel
en het politie-muziekcorps vaderlandsche liede
ren speelde.
Toen omstreeks elf uur ook prins Hendrik
aanwezig was, werden de deputaties het eerst
toegesproken door den comiLé-voorzitter, luite
nant-generaal Van Terwisga, die gedurende
het grootste deel van den mobilisatie-tijd het
commando over het veld-leger voerde.
Nadat „geef acht" geblazen was, heette de
heer Terwisga alle aanwezigen welkom. De
geheele weermacht aldus spr. is thans
hier vertegenwoordigd, zij het ook op een kleine
schaal. Wat wordt hier herdacht De eensge
zindheid van het Nederlandsche volk in 1914.
De eendracht en de vadei-landsliefde, die ons
toen sterkten. Alle partijschappen werden toen
opgeheven. Hulde aan de mannen van 1813, die
de onafhankelijkheid veroverden, hulde aan de
nrannen van 1914, die Nederland ongerept en
ongeschonden hebben weten te handhaven. Door
dit laatste hebben wij de achting van de geheele
wereld gewonnen. Vele offers zijn gebracht,
maar zij waren dat waard. Daar past een woord
van dank aan vorstin en regeering om het mo
bilisatie-besluit, om ten koste van alles de on
afhankelijkheid te handhaven. De Koningin
heeft steeds en met alles meegeleefd (Applans).
Laat ons zweren, dat wij ook in de toekomst
pal zullen staan Voor oxlze vrijheid. Leve het
vaderland. (Hoera's).
Op voorstel van generaal Van Terwisga werd
vervolgens het navolgende telegram aan de
Koningin gezonden
Aan Hare Majesteit de Koningin,
Oud-gemobiliseerden, uit alle streken des
lands bijeengekomen, en talrijke Nederlanders die
om verschillende redenen, niet de wapenen
hebben gedragen, hei-denken heden den dag,
waarop tien jaar geleden de weermacht op voet
van oorlog werd gebracht.
Zij herdenken hoe Uwe Majesteit, met Hare
Regeering aan de spits van een eensgezind volk,
door het mobilisatie-bevel uiting had gegeven
aan den vasten wil om moest het zijn met
de zwaarste opofferingen Neérlands zelfstandig
heid te bewaren.
Zij herdenken met groote dankbaarheid, dat
het Vaderland is bewaard gebleven voor de
verschrikkingen van den krijg.
Zij brongen Uwe Majesteit hunne eerbiedige
hulde en danken U voor al de belangstelling,
door U betoond in het lot dergenen, die deel
uitmaakten van de gemobiliseerde weermacht
en in het lot van de door hen achtergelaten dier
baren.
Vastbesloten steeds met Vorstin en Regeering
pal te staan voor de vrijheid en onschendbaar
heid van gansch Nederland en voor den vredes-
zin van het Nederlandsche volk, geven zij daar
aan uiting door den kreet, ontleend aan het
devies van LTw wapen Wij zullen handhaven.
Namens het Nationaal Comité-
Herdenking Mobilisatie 1914,
van Terwisga,
voorzitter."
In gelijken geest spraken daarna de heeren
Jansen, leger- en vlootprediker, de oud-ge
neraal Weber en Albert Vogel. Allen wekten
op om het voorbeeld van 1914 ook. in deze moei
lijke tijden ter harte te nemen, opdat Nederland
ook nu niet achter zal blijven in den eerlijken
wedstrijd der volken en zijn nationale kracht
ten volle zal ontplooien.
Om kwart over één weiden de gezamenlijke
deputaties per extra-trams naar Schcveningen
gevoerd, waar aan den voet van het monument
van leger en vloot de herdenking werd voort
gezet met redevoeringen van prof. Blok en pater
Borromaeus de Greeve.
Omstreeks 2 uur kwamen de afgev. van de
oud-gemobiliseerden te Scheveningen aan en
marcheerden groepsgewijs onder het wandel-
hoofd door naar het afgezette terrein rondom
het monument voor leger en vloot, terwijl de
Kon. Militaire Kapel eenige feestelijke num-
ners ten beste gaf. Onder de autoriteiten, die
zich achter liet monument verzameld hadden,
merkten wij o.a. op den voorzitter van den
raad van ministers, jhr. mr. Ruys de Beeren-
brouck, den minister van Oorlog, den heer Van
Dijk, den minister van Marine, den heer Wester-
veld, de oud-ministers Loudon en Rambonnet,
den oud-opperbevelhebber, generaal Snijders
en den burgemeester van Den Haag mr. J. A.
N. Patijn.
De oud-gemobiliseerden schaarden zich met
hun vaandels voor het monument, terwijl de
belangstelling vrij groot was.
Generaal Van Terwisga, voorzitter van het
comité, leidde prof. P. J. Blok als eerste spreker
bij het publiek in.
Prof. Blok hield daarop een rede van dezelfde
strekking als die welke hij gisteravond te Leiden
heeft uitgesproken en waarvan een resumé in
middels door ons is gepubliceerd.
Spr. besloot zijn rede, met uit te roepen
Leve de Koningin 1 hetgeen door de aanwezigen
met enthousiasme werd herhaald.
De Kon. Militaire Kapel zette daarna het
Wilhelmus in, hetgeen gevolgd werd door een
driewerf hoera.
De oud-opperbevelhebber, generaal Snijders,
begaf zich daarna op het podium voor het monu
ment en verklaarde, dat de vereenigingen „Onze
Vloot" en „Ons Leger" hulde wilden brengen aan
de gemobiliseerden en in het bijzonder aan hen,
die bij de vervulling van hun plicht hot leven
lieten, door het bevestigen van twee kransen
aan het monument. Leve de gemobiliseerden,
riep spr. uit (Enthousiaste toejuichingen).
Vervolgens sprak pater Borromaeus de Greeve
eyeneens een korte herdenkingsrede. Ik sta hier,
zei spr., niet als Katholiek priester, maar als
Nederlander, als vurig patriot. (Applaus). Spr.
wilde deze bijeenkomst maken tot een feest van
dankbaarheid. Hij herinnerde aan het bevel tot
mobilisatie en aan al de moeilijkheden die daarop
voor ons land gevolgd waren. Onvergeeflijke
kleinzieligheid zou het zijn,niet aan het vele goede
te denken, dat er eveneens het gevolg van was.
Het is aan onze jongens en Jantjes van toen te
danken, dat wij nog zelfstandig zijn. Zij waren
Van dit oogenblik af was Donat in werkelijk
heid de uitverkorene, de held van het feest
het volk, dat hem omringde en zich rondom hem
verdrong om hem beter te kunnen zien, zou
hem niet meer verlaten tot het einde vanden
dag, die geheel aan vreugdebedrijven en dank
zeggingen zou gewijd zijn.
Van de deurwaarders, den kapelaan van Saint-
Romanus en de boogschutters vergezeld en
door Huguette gevolgd, die woorden van troost
en opbeuring in zijn oor fluisLerde, kwam Do
nat op het stadhuis, waar hij in een zaal werd
ontvangen, die tot kapel ingericht was. Men zette
den begenadigde 'n weinig brood, wijn en eenige
vruchten voor, waarna de kapelaan met eigen
hand de ketenen loshechtte, die ten eeuwigen
dage, als een offerande aan den roemrijken
patroon der stad, zouden bewaard worden.
De deurwaarders verlieten de kapel, de zij
deur werd geopend en de kapelaan van Saint-
Romanus en de leden der broederschap weken
vol eerbied ter zijde. Fulgence de Chateauneuf
trad binnen.
Op een teeken van den jeugdigen kanunnik
iet men hem met den man alleen, wiens leven
hij zoo heldhaftig gered had.
Donat was in gedachten verdiept, toen hij de
drukking eener hand op zijn schouder voelde
hij sidderde en hief het hoofd omhoog.
„Zijn zoon riep hij uit, den jeugdigen ka
nunnik herkennende, „gij zijt zijn zoon
Hij viel op de knieën onder het gewicht der
schaamte en van het berouw.
Fulgence boog zich tot hem voorover en drukte
hem aan zijn hart.
„Broeder sprak hij, „Broeder
En de priester stortte tranen van vreugde bij
het opnemen van het verdoolde schaap, dat hij
op zijn gewonden schouder aan den Heer terug
bracht.
„Vergeving," smeekte Donat door zijn tranen
heen „hoe gaarne zoude ik op dit oogenblik
mijn leven geven, om uw vader tot het leven
terug te brengen."
„Donat" sprak Fulgence, „die welbeminde
Vader is thans in het bezit van de eeuwige zalig
heidMocht hij nog iets te zuiveren ge
had hebben, dan zullen mijn boetedoeningen in
de weegschaal van den Eeuwigen Rechter geteld
worden en de overwinning, die ik op mij zeiven
behaalde, zal zijn geluk vermeerderen. Blijf
aldus geknield, Donat, weenende en u op de
borst slaande, niet voor den wees van Chateau
neuf, maar voor den priester, die u van uwe
zonden ontbinden zal. Ik heb uw leven vrij
gekocht, ik heb ook recht op uwe zielIk hebge-
noeg aan het graf geweend, om niet getroost te
worden door uw berouw. De zoon vergeet.
de dienaar van den Allerhoogste aanhoort u
Gedurende eenige oogenblikken vernam men
in de kleine ruimte slechts een zacht gefluister,
afgewisse'd door snikken en zuchten eindelijk
sprak Fulgence
„Ik ontbind u van uwe zonden treed terug
op den weg der rechtvaardigheid. Ik schenk
uwe ziel de onschuld der eerste dagen terug uit
kracht van het Bloed des Zaligmakers, dat op
den Calvarieberg vergoten werd."
Nadat Fulgence Donat nogmaals omhelsd had,
traden de leden der broederschap weder binnen,
en na den begenadigde zijne oude kleercn uit
gedaan te hebben, omhingen zij hem met een
kostbaar gewaad.
Terzelfder tijd gaf het Parlement aan het ka
pittel bericht, dat de gevangene begenandigd en
bevrijd was, waarna do aartsbisschop degroote
klok der hoofdkerk deed luiden en in koor een
lofzang liet aanheffen.
De deuren der vergaderzaal werden toen
geopend en het volk kon zien hoe de aartsbis
schop de geschreven bekentenissen der gevan
genen, die niet begenadgd waren, een voor een
verbrandde. Een enkele slechts werd behouden
die van Donat. Zij moest Lot tekst dienen van
een vermaning, die hem toegewijd zou worden.
Daarna hief de "aartsbisschop het Te Deum aan
en verliet de processie in goede orde dehooi'd-
kerk, om zich in plechtstatigen optocht door
de straten van Rouaan te begeven.
(Wordt vervolgd}
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
v. RISSEI's „STER-KÖFFIE"
434 15
