1
Bet geslacht der Burgans.
DMGBLAD WGOK SCHÊEOAM
~>6UIt,L6TOM.
47ste jaargang.
Zaterdag 27 September 1924.
No. 14059
BureauKOEMARKT 4. Tcleloon Intercommunaal 85 Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per
post. ƒ3.per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer
met Officieel Kerkbericht 10 ets.
Advertentiën: 15 regels 1.75elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maai berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden be ekend.
tsratis Ongevallenverzekering f 500 bij levenslange geheele invaliditeitf 200 bij verlies van een hand, voet of oog f 200 bij dood f 200 bij verlies van een
duim; 100 bij verlies van een wijsvinger; f 15 bij verlies van eiken anderen vinger. De verzekering wordt gewaarborgd door de N.Holl.Algem. Verz.bank Schiedam
Bit nummer bestaat uit 2 bladen
EERSTE BLAD.
Biiitenlaiüdseh Nieuws.
ONTWAPENING.
De derde commissie van de Volkenbondsver-
gadering heeft besloten, dat op de komende
Ontwapeningsconferentie ook de ontwape
ning ter zee zal worden besproken.
Voort heeft de commissie het besluit ge
nomen tot een algeheele reorganisatie van de
gemengde militaire' commissie.
De gemengde commissie zal nu op de vol
gende wijze worden samengesteld
1. Uit Vertegenwoordigers van een aantal
staten waarbij in het oog te houden is dat de
staten die gelijke militaire belangen hebben
een gemeenschappelijken vertegenwoordiger zul
len benoemen opdat de commissie niet te groot
wordt.
2. Uit experts-gedelegeerden uit de econo
mische commissie, de i'inancieele commissie, de
permanente commissie, de commissie van werk
gevers en werknemers van het internationaal
arbeidsbureau juristen en andere experts die
de raad kan benoemen.
3. Uit gedelegeerden van de in de commissie
niet vertegenwoordigde staten die van tijd tot
tijd uitgenoodigd zullen worden
4. Uit gedelegeerden van de staten die geen
lid van den Volkenbond zijn maar. wel aan
de ontwapeningsconferentie deelnemen, en die
door den raad uitgenoodigd worden.
op het spel zou staan als Japan zijn testemming
weigerde.
DE STAKING IN DE BORINAGE.
Volgens een bericht uit Bergen heeft oud
minister Wauters de Belgische regeering uitge
noodigd om aan de staking in de Borinage door
scheidsrechterlijke uitspraak e'en einde te ma
ken. De arbeidsafgevaardigden zijn uitge
noodigd de plaatselijke stakigscomité's van dit'
voornemen op de hoogte te brengen en er bij.
hen op aan te dringen deze uitspraak te aan
vaarden.
DE FRANSCHE KATHOLIEKEN EN
HERRIOT.
De Fransche kardinalen hebben aan Herriot
een gemeenschappelijken brief gericht om de
handhaving van het Fransche gezantschap bij
het Vaticaan te verzoeken, dat een aanmerke
lijke steun zal zijn voor de buitenlandsche poli
tiek van Frankrijk en de uitbreiding van zijn
invloed in de wereld. Zij vragen eerbiediging
der rechten en tradition van Elzas-Lotharingen,
in overeenstemming met de beloften, na den
oorlog gegeven Zij besluiten dat zij den strijd
niet zullen zoeken, doch indien hij hun
wordt opgelegd, zullen de katholieken voet bij
stuk houden zij zijn verplicht het recht tot
leven en hun veiligheid tè eischen in den eerbied
voor hun geloof en het genot van alle rechtma
tige rechten.
in daden van imperialistische interventie en
steun aan contra-revolutionnaire bewegingen.
Hij beschrijft Mac Donald als een compagnon
van de rebellen in Georgië, een man met het
masker van een eerlijk makelaar, die echter
naar petroleum riekt.
DE OPSTAND IN HONDURAS.
De vredesonderhandelingen tusschen de regee
ring en de revolutionnairen in Honduras zijn
afgebroken. De rebellenleider Ferrera bedreigt
naar verluidt Comayagua.
DE STRIJD IN CHINA.
Het tweede en het vijfde leger van Tsjang-Tso-
Lin rukken in Zuid-Westelijke richting tegen
Jehol (Tsjeng-Sefoe) op. Men gelooft dat het
Peking-leger onder bevel van Generaal Fen-
Gyn-Sjang gedirigeerd is naar Kocpekou ten
Zuiden van den Grooten Muur, 80 Kilometer
Zuid-Westelijk van Jehoe.
lisaenSaod.
VEILIGHEID.
Do commissie voor de ontwapening heeft gis
teravond het onderzoek geëindigd in zake het
ontwerp-protocol voor de veiligheid. Onder
voorbehoud van enkele kleine wijzigingen is de
redactie van het pact thans defintief vastgesteld.
Het is in hoofdzaken gelijk aan den reeds ge-
publiceerden tekst van de art. 13, 14, 15 en 16,
die merkwaardig gemakkelijk zijn aangenomen
en welke voornamelijk zijn gewijs aan een uit
eenzetting van het nut vair bijzondere en ge
westelijke overeenkomsten.
De commissie was het er met algemeene stem
men over eens, dat een volkomen afhankelijk
heid moet bestaan tusschen het protocol in
zake de veiligheid en de bijeenroeping der ont-
wapenings conferentie.
ARBITRAGE.
In de eerste commissie heeft zich mot be
trekking tot het Protocol in zake arbitrage,
een moeilijkheid voorgedaan door de indiening
van een Japansch amendement, waaraa^ Japan
zegt te moeten vasthouden
Tenslotte verklaarde de Japansche gedele
geerde Adagoi op voorstel van Loucheur, Rolin
en Scialoja er mede accoord te gaan de kwestie
tot heden te verdagen.
De besprekingen worden voortgezet tus
schen den voorzitter van de commissie, Little
ton Grome, Adagoi, Louchuer on Hurst.
De Japansche gedelegeerde heeft met zijn
voorstel de kwestie van de Japansche emigra
tie naar Amerika op het oog. Japam wil bij
deze kwestie niet komen te staan voor de be
slissing van een gerecht, dat men hier te doen
blieft met een kwestie, die alleen Amerika aan
gaat. Men neemt in de commissie aan, dat. heden
een vergelijk zal worden bereikt, maar liet in
cident heeft niettemin in Volkenbondskringen
groot opzien gewekt, daar het geheele protocol
44
Het oordeel van Dr. Ormes, na een zeer on
nauwkeurig onderzoek gevormd, luidde zeer
ongunstig. In zijn rapport verklaarde hij met
veel wetenschappelijke termen dat de lord de
Burgau aan een storing der hersenen die min
of meer erfelijk was in zijn familie, leed en zich
dus bevond in een staat van ontoerekenbaar
heid, die zijn gevangenneming of veroordeeling
buiten kwestie stelde. Overigens was hij niet
gevaarlijk en sir James Ormes concludeerde dat
mens hem rustig kon laten sterven waar hij was.
De rechtskundigen vereenigden zich met dit
oordeel en wendden zich toen Lot sir Bear. „Wij
hebben alle reden te hopen, sir Bear, dat ons
bezoek voor u geen slechte gevolgen zal hebben
cn niets zal toevoegen aan de onaangenaam
heden, die u zoo waardig gedragen heeft. Wij
hopen ook dat de verzorging van lord Jean u
onder borgtocht zal worden overgelaten. Deze
zal waarschijnlijk hoog zijn, want de zaak van
lord Jean is zoo ongelukkig ingewikkeld u
zult verantwoordelijk voor hem moeten zijn."
Welke dwang kon echter te moeilijk zijn voor
sir Bear, welke borgtocht té hoog, wanner het
de naam zijner familie gold?
ENGELAND EN EGYPTE.
De vaststelling van de volgende samenkomst
van MacDonald en Zaghloel Pasja op a.s. Maan
dag, maakt het noodzakelijk, dat Zaghoel zijn
plan opgeeft om Londen aan het eind van deze
week te verlaten.
In een interview met een verslaggever van
de „Evening Standard", zei de Egyptische
premier „Ik ven voldaan over het algemeen
resultaat van mijn eerste besprekingen in Dow
ning Street over de misverstanden tusschen En-
gelahd en Egypte. Het is juist, dat we nog lang
niet zijn genaderd tot iets dat het karakter draagt
van een definitieve beslissing, en het terreiBÖaU
moet worden onderzocht is uitgestrekt en omvat
vele afzonderlijke vraagstukken. MacDonald
heeft als oud vriend blijk gegeven van de nobele
gezindheid, die men van hem verwacht,, en ik
ben vol hoop. Maar het zou voorbarig zijn op
het oogenblik meer te zeggen."
DE STRIJD IN MAROKKO.
Volgens officieele berichten uit Marokko zet
ten de Spaansche tróepen hun opnarsch voort
met betrekkelijk geringe verliezen, terwijl de
vijanden vele dooden achterlaten.
Naar uit Madrid gemeld wordt, zal Primo
de Rivera persoonlijk het opperbevel voeren
over de nieuwe strijdkrachten, welke Spanje naar
Marokko heeft gezonden.
SOEN YATf SEN EN MACDONALD.
Soen Yat Sen heeft den tekst gepubliceerd
van een telegram aan den Volkenbond, waarin
hij met bitterheid wijst op de houding, welke
MacDonald heeft aangenomen na Soen's be
dreiging van de kooplieden in Kanton in het
eind van Augustus. Soen verklaart, dat de po
litiek van MacDonald zich zal blijven uitspreken
ALLERLEI.
Uit Lissabon. De barbiersbedienden te Lissa
bon zijn gister in staking gegaan voor hooger
loon. In den nacht is bij een barbier door een
bom groote ^chade aangericht.
Voorts is er een strijd uitgebroken in het
hotelbedrijf. De patroons weigeren aan de
eischen der kelners tegemoet te komen, Om
streeks acht uur gistermorgen is ook in een
hotelkamer een bom ontploft, vermoedelijk in
verband met deze loonbeweging. Drie perso
nen werden gewond. De schade is aanzienlijk.
Uit Geneve. Gemeld wordt dat Mussolini
op voorstel van den Italiaanschen gedelegeer
de bij den Volkenbond aan den Bond een insti
tuut voor iiitellectueele samenwerking heeft
aangeboden, evenals de Fransche regeering. Het
zal te Rome worden gevestigd en van de Itali-
aanschó regeering een subsidie van 1 millioen
lire ontvangen.
De democratische leider Haas heeft zich
met betrekking tot Duitschlands toetreding tot
den Bond, voor nauw overleg met Rusland uit
gesproken.
- De Kroatische boeren-partij heeft een mani
fest gepubliceerd, waarin zij aan de monarchie
haar steun toezegt.
Uit Berlijn. De Duitsche delegatie voor de
onderhandelingen over een handelsverdrag met
Frankrijk zal zich Maandag onder leiding van
staatssecretaris Trendelenburg naar Parijs be
geven.
Uit Londen. Rakofski, het hoofd der Sovjet
delegatie, heeft uiL Weenen aan de Engelsche
bladen een bevestiging van deverklaring geseind,
welke volgens zijn zeggen, tijdens de Britsch-
Russische onderhandelingen herhaaldelijk is
gedaan, dat n.l. het overgroote deel van de
Britsche leening ten behoeve van Rusland be
steed zal worden voor den aankoop van Engel
sche goederen.
Uit Londen. Ghandi, die zooals gemeld,
21 dagen vast, teneinde te pogen, een verzoe
ning te weeg te brengen LusschenMohammedanen
en Hindoes, is zeer zwak geworden, en naar een
landhuis buiten de stad overgebracht.
Ned. Vereen, van Archivarissen.
Te Gouda werd heden de jaarlijksche alge
meene vergadering gehouden van de „Vereeni-
ging van archivarissen in Nederland" (Rijks- en
Gemeente-archivarissen).
In Hotel „de Zalm" vergaderden heden
ochtend de afdeelingen.
De afdeelingsvergadering van de gemeente
archivarissen werd geopend met een rede van
den voorzitter, den heer N. J. M. Dresch, ge
meente-archivaris te Alkmaar.
Het is voor spr. 'n aangename taak den leden
een hartelijk welkom toe te roepen op de jaar
vergadering te Gouda, de stede van der Goude,
de plaats immers waaraan ook voor het Nederl.
archiefwezen belangrijke herinneringen zijn ver
bonden.
Toen de prins van Oranje op 25 Augustus
1572 in liet veldleger te Hellenrade, bij Roer
mond, een Ordonnantie en instructie uitvaar
digde „voor die van Holland, om bij provisie
't landt daernaer geregeert te worden", stonden
in die voorloopige regeling van 's lands admini
stratie en financiën voorop bepalingen in zake
's laftds archieven.
„Eerst ende alvooren om 't landt in zijn
oude vrijheit te brenghen" zoo luidde de
desbetreffende passage in die Ordonnantie
en instructie „zullen de Staten bij heure
gedeputeerden, doen inventariseeren en copie
maeken van alle des lands privilegiën, gerechtig-
heyt ende charters, berustende op den huyse
ende castele van der Goude, laLcnde de originalen
aldaar, daprtoe wij benluyden authoriseren bij
desen, om deselve, gesien wesende, weder ge
observeerd ende onderhouden te mogen worden."
Het belang van onze oude archieven voor
de gemeenschap werd door de grondleggers
van onzen staat dus zeer juist ingezien.
De hier bedoelde archivalia vormen in on
zen dagen nog altijd een der voornaamste
deelen van liet Algemeen Rijksarchief in Den
Haag, naar welke stad ze in 1595 vanuit den
Arkelschen toren te Gouda waren overge
bracht.
Vreemd is het intusschen, dat Nederland
van 1853 af, toen Bakhuizen van den Brink
een „Ontwerp van wet, houdende regeling
van het openbaar archiefwezen" samenstelde,
tot 1918 heeft moeten wachten vooraleer er
een „Archiefwet" tot stand kwam.
Zulk een lang tijdbestek tusschen het jaar
van opstelling van een ontwerp en de afkon
diging der wet in het „Staatsblad", mag ook
in dit geval in overeenstemming zijn met onze
Hollandsche degelijkheid, de vrees is echter
niet ongegrond dat die vertraging tot schade
onzer archieven zal zijn geweest.
De houding van verschillende gemeentebe
sturen in den lande ten aanzien van hunne
archieven is vaak meer dan treurig vooral
ten plattelande heerschen soms allerzonder
lingste toestanden met betrekking tot archief
verzorging.
Het gevolg van de kortzichtigheid van
vele dier besturen blijft dan ook niet uit, want
venyaarloozing der archieven leidt ongetwijfeld
tot verlies van soms hoogstgewichtigearchivalia,
die niet alleen voor de locale en 's lands historie
van belang zijn, maar óók voor de veelzijdige
Deze billijke beschikkingen werden letterlijk
aangenomen, wat een keer te meer de macht
van de bemiddelaars bewees die sir Bear ge
bruikte. De toewijding der Bear's de Burgau
aan de kroon verdiende deze belooning. De
vernedering van een opsluiting in een krank
zinnigengesticht was dezen vervallen Burgau,
die reeds zooveel ongeluk over de familie ge
bracht had, gelukkig gespaard gebleven.*
In elk geval men eischte maatregelen van
voorzorg, die geregeld aan het oordeel van een
inspecteur moesten worden onderworpen, zooals
men aan sir Bear in een gruwelijk' administra
tieven stijl berichtte. En men vorderde een
borgtocht zóó hoog, dat de Bear's alle eoinpro-
mitteerende toegeeflijkheid voor hun pupil niet
hun geldelijken ondergang zouden betaald hebben.
Deze borgtocht was zoo aanzienlijk, dat het
hun eenige moeite kostte hem te storten. Ge
lukkig was Malcolm goed op weg naar een rijk
huwelijk en hieraan was het misschien toe te
schrijven, dat na het Vertrek van de commissie
van onderzoek op Blackhorn een aangenamer
toestand zich begon te ontwikkelen.
Harry zelfs was bijna getroost naar Londen
vertrokken. Jessy mocht veel van de pastorie
genieten miss Aramintha versierde tiaar zwarte
kap met een bruin lint en Vertoonde onv er-
schrokken wat Voor haar een buitensporig won
der van ldeursehakeering was. De jongere Bear's
jaagden viermaal per week ten teeken van
vreugde Malcolm dreigde Dinah niet meer dan
tweemaal tijdens de afwezigheid van zijn vader
haar een schotel naar bet hoofd te werpen, die
hem niet beviel, hij brak geen enkel meubel,
liet zijn baard korter knippen, veranderde het
model van zijn boorden, toonde een vriendelijk
gelaat aan zijn huisgenooten, maakte bij ge
legenheid een vriendschappelijk praatje met
Jessy altemaal verschijnselen, die deden
vermoeden, dat „mijn zoon Malcolm" over
gelukkig en zijn verloofde enorm rijk was.
Malcolm had het meest verlangd naar het
welslagen der plannen, die hun het geld van
lord Archibald moesten bezoraen. Wellicht
was dit omdat zijn toekomst als oudste zoon
het meest daarvan afhing. Toch hadden de
overigen zich niets te verwijten. Allen hadden
dapper medegewerkt en zij genoten vroolijk
van het loon hunner inspanning. Zij waren te
krachtig van hoogerhaud gesteund oin lastige
vragen te moeten vreezen over den juisten datum
Van de ziekte van lord Jean, zij konden daarop
volmaakt gerust zijn. Monica wist niets van al
deze omstandigheden'. Van den dag van haar
huwelijk af had zij haar nieuwe plaats ingenomen
en zich aan haar nieuwe taak gewijd.
Zij bewoonde do bovenste verdieping van
het paviljoen en Getia-Jane bediende haar.
Monica leerde tot op zekere hoogte Jacob ver-
Vangen. Soms dacht zij met eenige bitterheid,
dat haar ijver op den duur stellig zou moeten
verzwakken. Wist zij zelfs wel of zij Jacob
geheel zou kunnen vervangen Jean bleef
zooals zij hem het eerst gezien had, met zijn
gelaat als van een steenen beeld, dat de edele
trekken bewaarde Lot in 'den dood, zijn geest
meer verminkt dan zijn lichaam. Het contrast
van deze doffe gevoelloosheid met de edelmoe-
dige vurige drift van den jongen lord, zooals
Jacob haar die van vroeger beschreef, trof
Monica nog smartelijker dan dal tusschen dit
zware lichaam, ellendig gebrekkig en de ranke
gestalte van het portret, dat zij zoo vaak had
beschouwd in de galerij van Blackhorn.
Zij had niet de minste vordering gemaakt
in zijn vertrouwen en onder deze ijskoude on
verschilligheid meende zij soms een zeker wan
trouwen of afkeer op haar te voelen drukken.
Op zekéren dag vond zij op eeir étagére in
het salon een cahier met algebraische bereke
ningen. Zij had een oogenblik het denkbeeld
dat Jean misschien daarin een afleiding of
bezigheid had gezocht in zijn gevangenschap
met de geheime handigheid, die sommige ziels
ziekten veroorzaken. Celia-Jane vertelde haar
echter in een dier zeldzame vlagon van praat
zucht, die haar voortdurend zwijgen onder
braken, dat dit cahier met andere voorwerpen,
die zij Monica liet zien, zich in een valies! .d
bevonden, dat de jonge lord bij zijn komst op
Blackhorn had medegebracht.
[Worcll vervolgd)*
EUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
v. ROSSEM's „STER-KOFFir A
