DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN
47ste Jaargang.
Vrijdag 3 October 1334.
No. 14064
BureauKOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85 Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per
post 3.— per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zalerdagavondnummer
met Officieel Kerkbericht, 10 ets.
Advertentiën: 15 regels 1.75 elke regel daarboven 3d cent, 3 maal
plaatsen wordt, 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden be ekend.
Gratis-Üngevallenverzekering f 500 bij levenslange geheele invaliditeitIf 300 bij verlies van een hand, voet of oog f 200 bij dood f 200 bij verlies van een
duim; f 60 bij verlies van een wijsvinger; f 15 bij verlies van eiken anderen vinger. De verzekering wordt gewaarborgd door deN.Holl.Aigein. Verz.bank Schiedam
Dit nummer bestaat uit twee bladen
TWEEDE BLAD.
Ruitenlandsck Nieuws,
DE VOLKENBONDSVERGADERING
Het o n t w e r p- p r o t o c o 1 aanv a a r d.
Het protocol waarvan de tekst gister aan de
leden der vergadering is ter hand gesteld draagt
tot titel protocol voor de vredelie\ ende rege
ling van internationale conflicten.
Hieronder volgt een resumé van den reeds
uitvoerig gameiden inhoud der verschillende
artikelen.
Art. 1 zegt dat het protocol voor alle onder
teek cnaars bindend is.
Art. 2 zegt dal alle oorlogen verboden zijn,
behalve Lij het weerstand bieden aan eerr aan-
valsdaad in overeenstemming met de bepalin
gen van bet Pact en het Protocol.
Art. 3 erklaarl arbitrage van het permanente
internationale hot' onder zekere reserves als
verplicht.
Art. 1 beval bijzonderheden over de beslech-
I ingsproceduro en de beslecht ingscommissie.
Art. 5 bespreekt met de verschillende aange
nomen amendementen den stand van zaken hij
geschillen.
Art. li bespreekt de rol van de Volkenbonds
vergadering bij beslechting van geschillen.
Art. 7 regelt de preventieve maatregelen die
de raad bij een conflict neemt voor de oplossing
daarvan en tot handhaving van den status quo
bij de procedure.
Art. 8 behelst de beslissing voor alle staten
om zich van iedere behandeling t,e onthouden
die een aanvalsfcedreiging beteekent
Art. 9 beveelt aan ter Voorkoming van oor
logsgevaar het instellen van gedemilitariseerde
zones.
Art. 10 bevat de definitie van den aanvallen
den slaat.
Art. II beval de sanclieverplichtingen van de
onderteekejide mogend heden.
Art. 12 bespreekt de voorbereidingen voor
economische en financieel» sancties.
Art. 13 regelt de bovengenoemde militaire
verplichtingen door middel van den raad.
Art. 11 verleent aan den raad het recht, te
beslissen over liet opleggen van sancties.
Art. 15 bepaalt dat de aanvallende slaat de
herstelkost.cn moet dragen doch garandeert, zijn
onafhankelijkheid.
Art. 16 bespreekt de verhouding van de
onderteekenrle mogendheden tot de niet-onder-
teekende mogendheden.
Art. 17 bevat de verplichting tot deelneming
aan de ontwapeningsconferentie.
Art. 18 regelt de stemmenverhouding in den
raad hij een beslissing.
Art. 19 zegt dat het Protocol geen uit het
Volkenbondspact voortvloeiende verplichting
wijzigt.
Art. 20 verwijst ieder meemngsverschil over
de uitlegging van het Protocol naar hét inter
nationale permanente hof.
Art. 21 bevat de bepalingen over de ratific.ee-
ring en het inwerking Lieden alsmede over de
ontwapeningsconferentie.
In de gistermiddag gehouden vergadering
van den Volkenbond is het protocol in zake
'arbitrage, veiligheid en ontwapening aange
nomen. Alle vertegenwoordigers der 47 aan
wezige staten stemden voor, zoodat de reso
luties met algemeene stemmen werden aanvaard.
Het resultaat van dé stemming werd met bijval
begroet.
In de resoluties worden de regeeringen in de
eerste plaats uitgenoodigd, het protocol aan
te nemen. Ten tweede wordt het protocol ter
teekening voorgelegd. In de derde plaats wordt
een redactiecommissie tot ■wijziging van het
Volkenbondspact ingesteld, terwijl ten vierde
den Raad wordt verzocht de ontwapenings
conferentie onder de Lekende voorwaarden
van art. 17 van hel protocol bijeen te roepen,
d. w. z. zoodra het protocol door drie staten
die permanent in den Raad zijn vertegenwoor
digd en door tien andere leden vaïï den Bond
is geratificeerd. Als dit niet voor 1 Mei a.s. is
geschied, kan de secretaris-generaal van den
Bond' dn uitnoodiging daartoe annuleeren of
de ontwapeningsconferentie verdagen totdat
een voldoend aantal ratificaties is binnenge
komen.
Verder wordt art. 12 Van het protocol dooi
de aanneming der resoluties onmiddellijk van
kracht. De inhoud ervan luidt
In verband met de ingewikkeldheid van de
verhoudingen waaronder de raad tot het in
werkingstellen van de economische en fihan-
ciecle sancties, zou kunnen worden geroepen
of tot het preciseeren van de garanties die aan
de onderteekenaars in een gegeven geval ver
strekt kunnen worden, zal de raad onmiddellijk
aan de economische en l'inancieele organisaties
van den Volkenhond verzoeken mededeelingen
te doen over den aard van de bepalingen aan
gaande liet. in werking stellen van de sancties
en de maatregelen voor economische en finan-
cieele samenwerking. De raad zal dan door de
permanente organisaties de volgende plannen
doen opstellen
1. Een plan voor het in werking stellen van
de economische en financieele sancties tegen
den aanvallenden staat.
2. Een plan voor economische cm financieele
samenwerking lusschen den aangevallen staat
en de andere staten die te hulp komen.
Deze plannen zullen den leden van den Vol
kenbond cn den anderen onderteekenaars van
het protocol worden medegedeeld.
Besloten werd de vier minister-presidenten
van de staten, die een permanenten zetel in
den raad hebben telegrafisch van het resultaat
der stemmingen op de hoogte te brengen.
Vervolgens hield Mol la zijn slotrede. Hij
bracht dank aan allen die tot het welslagen
dezer vergadering hebben medegewerkt, ook
aan de pers. Zonder de medewerking van de
journalisten en publicisten zeide hij zou
de Volkenbond niet kunnen bestaan. Hij deed
ook een beroep op de wereld om hel. ongeluk
kige Armeensche volk bij te staan en dankle
den Volkenbondscommissaiis Nansen voor het
door hem voor Armenië verrichte werk.
Verder bracht hij ook dank aan de commis
sies en de rapporteurs Benesj en Politis, als
mede aan de stad Genève.
Spreker herinnerde aan al het werk dal reeds
door de vijf vergaderingen is gedaan. Deze vijfde
vergadering beteekende naar zijn meening een
beslissend keerpunt in de geschiedenis. De ver
wachtingen in zake bemiddeling en arbitrage
zijn overtroffen. Er is geen gedachte die meer
met de grondbeginselen en het doel van den
Bond in overeenstemming is dan om een staat,
die bij een conflict arbitrage weigert, vogelvrij
te verklaren. Spreker herinnerde aan 't Itali-
aansch-Zwilsersch arbitrageverdrag en zeide,
dat reeds in Augustus 1917 paus Bcnedictus in
zijn encycliek gezegd- heeft, dat het-.-er ep aan
komt, wapengeweld door de moreele kracht
der bemiddeling te vervangen. Wat toen de
paus zich heeft voorgesteld over alger.ieenc
ontwapening, en de beschrijving die de paus
gaf van een aanvaller, komen overeen met, de
definities van het protocol.
Wij zouden vervloekt moeten worden, als wij
zouden toegeven, dat de oorlogen nu eenmaal
als een noodlot op de menschheid rusten en dat,
geweld van de menschelijke natuur niet te
scheiden zou zijn. Wij zouden arm zijn ondanks
de menschelijke rede en de liefde van God als
wij nooit een einde zouden kunnen maken aan
dat onmenschelijke bloedvergieten.
In de parlementen zal nu in de komende
tijden het protocol worden besproken. Er zal
daarin niet, meer de atmosfeer van Genève
aanwezig zijn welke ons heeft geleid tot ons doel
en er zullen zich nog groote moeilijkheden voor
doen. Het is evenwel de plicht der gedelegeerden,
die aan deze vergadering hebben deelgenomen
om pogingen in liet werk te stellen om het pro
tocol te doen aanvaarden. Het vertrouwen dei-
volken mag niet worden teleurgesteld. De toe
genomen bewapeningen zullen ons in steeds
grooter conflicten storten en algeheele vernieling
teweeg brengen. Het protocol alleen is niet
voldoende om dit te verhinderen.
Spreker herinnerde aan een reis die hij dit
jaar door Frankrijk heeft gemaakt, waarbij
hij een bezoek heeft gebracht aan Rheims cn
Verdun. Mijh ziel verhief zich hij het aan
schouwen van al deze vernieling tot God en ik
bad hem, dat Hij in de toekomst zou verhin
deren, dat er nog eens zulk een mengchen-
slaehting zou kunnen ontstaan, ik bad dat God
den weg zou banen tot een op rechtvaardig
heid gegronde verzoening- tussehen Frankrijk
en Duitschland. (Bijval in de geheele vergade
ring. Stormachtige toejuichingen ook de Fran-
sche delegatie was hierbij zeer ostentatief).
In Zwitserland, ging Mol,la verder, leven
ook burgers van verschillende rassen vreed
zaam samen. Zou ik verblind zijn door optimis
me en utopisme als ik aan het einde van deze
vergadering den wenseh uitspreëk voor de
rust en den vrede in Europa. Ik zou niet het
vertrouwen waardig zijn dat gij in mij hebt
gesteld als ik niet deze mijne meening zou uit
spreken.
Het schijnt mij toe dat het besluit "yan de
Duitsche regeering die het Duitsche volk den
weg naar den Volkenbond wijst, een goed voor
teeken is dat Duitschland spoedig tot den Bond
zal toetreden. Ik heb althans als zoodanig de
bedoeling der Duitsche regeering opgevat.
(Bijval).
De Volkenbond zou niet langer zijn wat hij
zijn moet, als hij niet een weg tot moreelc ver
sterking en tot politieke vernieuwing zou be-
teckenen. Alleen in deze vernieuwing kunnen
wij heil voor onze kinderen verwachten.
Met een citaat van eenige dichtregelen van
Dante sloot Motta dan om 4.50 de vergadering,
welke hem een stormachtige ovatie bracht.
Alle gedelegeerden verhieven zich van hun
zetels en velen wensehtcn Motta persoonlijk
geluk.
VOLKENRONDSRAAD.
Gister had de verkiezing plaats van de zes
niet,-permanente leden van den raad. Herkozen
werden de tegenwoordige zes leden België
met 34 stemmen, Brazilië met 40, Zweden
met 37, Spanje met 36, Tsjecho-Slowakije met
40, Uruguay met 40 stemmen. Bovendien kre
gen o.a. nog Nederland 15 stemmen en China
14 Aan de stemming namen de 47 delegaties
deel. De meerderheid was dus 24.
DREIGENDE CRISIS IN
ENGELAND.
In de Engelsche bladen en in politieke kringen
te Londen wijdt men vele beschouwingen aan
den komenden gang van zaken in het parlement.
De regeering zal zich Woensdag verdedigen
tegen de motie van wantrouwen der conserva
tieven tegen het optreden van den Attorney-
General in zake de intrekking van de vervolging
tegen den redacteur van de „Workers Weekly",
die een opruiend artikel had gepubliceerd. Ook
de liberalen hebben hun afkeuring uitgesproken
over het optreden van den Attorney-General,
maar het is op het oogenblik nog twijfelachtig
of zij de conservatieve motie l egen de regeering
zullen steunen.
Velen, die den toestand kalm beschouwen,
zijn om verschillende redenen niet geneigd aan
te nemen, dat dit incident waarschijnlijk tot
een ernstige politieke crisis zal leiden, en men
wijst er op, dat eeri argument voor de intrekking
der vervolging was, dat men het niet raadzaam
achtte, den communist in kwestie aan een goed
koop martelaarschap te helpen.
Een Reuter-bericht meldt nog De aanhangers
van de Labour-regeering bereiden zich voor op
algemeene Verkiezingen, welke het resultaat
zouden kunnen zijn van een mogelijke nederlaag
der regeering bij de stemming over de conserva
tieve motie van wantrouwen of het, Russisch
verdrag. Vele aanhangers der regeering gelooven,
dat deze Woensdag verslagen zal worden hi j de
debatten over de conservatieve motie van wan
trouwen. De verkiezingsleider der Labour-party
heeft medegedeeld, dat de partij volkomen ge-
^j-eed is voor een algemeene verkiezing en (lat zij
daarbij het verdrag met. Rusland krachtig zal
verdedigen.
DE IERSCHE GRENSKWESTIE.
In derde en laatste lezing is de Iersche grens-
wet aangenomen met 251 tegen 99 stemmen. De
regeering zal nu het derde commissielid aanwij
zen voor Noord-Ierland.
Naar verluidt, zal de Britscho regeering lord
Carson als lid van Ulster in de grensregelings
commissie benoemen.
HET DUITSCHE RIJKSKABINET.
Een Wolff-bericht meldt, dat rijkskanselier
Marx heden de Socialisten en Zaterdag de
Duitsch-Nationalen voor een bespreking over
de reconstructie van het kabinet zal ontvangen.
PORTUGAL.
Niettegenstaande het optreden van de re
geering schijnt de toestand'in Portugal een eri
sis te naderen. De onlangs mislukte opstand van
de communisten heeft, aanleiding gegeven tot
opgewonden meetings, werkstakingen en bom
aanslagen. De directeur van den Lissabonschen
recherche-dienst liet gister 30 bommen, in ver
schillende deelen van de stad ontdekt, in de
Taag werpen.
'Een ernstig feil is, dat moordaanslagen bijna
dagelijks' voorkomen, terwijl er doorgaans geen
jury is te vinden, om de daders te veroordeelen,
zelfs als zij op heeterdaad worden betrapt.
Enkele weken geleden werd een moordenaar
vrijgesproken, omdat hij zijn misdaad in een
vlaag van woede had bedreven.
De algemeene gissing onder het yolk is in
hoofdzaak een gevolg van de duurte in verhou
ding tot de löonen, die wegens de afgenomen
productie niet kunnen worden verhoogd.
GEORGIË.
De Georgische legatie te Parijs meldt, dat de
Sovjet-troepen nieuwe aanvallen hebben gedaan
in de Georgische provincie Swanethie. Zij werden
echter meL groote verliezen teruggedrongen.
DE BURGEROORLOG IN CHINA.
De st.rijd-bij Shanghai, die drie dagen geduurd
heeft, is plotseling afgebroken, zonder dat een
der partijen positieve voordeelen heeft behaald.
Een nola van den Japanscben minister
van Buitenlandsche Zaken, gister te Peking
Overhandigd, wijst er op, dat Japan van oordeel
is, dat het in Mandsjoerije vitale belangen heelt
te beschermen en dat het gedwongen kan zijn,
die belangen te verdedigen als Tsjang Tso lin,
de dictator van Moekden, woidl overweldigd
door de troepen der Centrale regeering. Japan
heeft zich reeds te beklagen over roovers uit
spattingen in Mandjoerijc ten gevolge van het
dirigeeren van Tsjang Tso Lip's troepen naar
het, front.
ALLERLEI.
Uit Berlijn: Een bericht uit Belgrado zegt,
dat daar opnieuw een politieke moord heeft
plaats gehad. De Macedoniër Vassiloff is op
straat neergeschoten. De dader is onbekend,
en wist te ontvluchten.
Uit Berlijn Naar uit Brussel wordt ge
meld, worden van Berlijnsche zijde voorberei
dingen getroffen ten einde de voorgenomen
heffing van 26 op den Duitschen invoer reeds
in do eerste helft van October te doen ingaan.
Ut Berlijn. Een persagentschap meldt,
dat Japan van plan is onderhandelingen niet
Duitschland te openen over een haudelsverdiag.
Uit Londen. De liberale leider, Asquitb,
heeft, een motie bij het Lagerhuis ingediend,
waarin de bepaling in het Britsch-Russische
ontwerp betreffende de garandeering der Russi
sche leening door Engeland ten sterkste wordt
afgekeurd.
Uit New York. Gister werd medegedeeld,
dat de werkloosheid ia de Yereenigde Staten
grooter is dan in eenige andere periode sedert
1921. Alleen in de stad New York zijn momenteel
300.000 werkloozen.
Rechtzaken.
Faillissementen.
Uitgesproken Rotterdam 1 October. J. J. A.
Dries, Van Leeiiwenhoeckstraat 63, alhier. Heeh-
ter-commissaris inr. H. Haga curator mr. W.
A. Hoek, alhier.
Finane en Eeon. Mededeelingen.
Onderhandelingen van Internationale
g loei lampeueoncerns.
Naar men uit Frankfort a/d. M. seint, vinden
sedert, acht dagen met groote internationale deel
neming te Bad Homburg onderhandelingen tus
sehen vertegenwoordigers van internationale
gloeilampenconcerns plaats. Ook de Philips'
Gloeilampenfabrieken zouden door Verschillende
heeren vertegenwo<mligd zijn.
SPORT.
R.K.S.V. Excelsior.
Zondag a.s. ontvangt Excelsior op haar terrein
aan de Damlaan Graaf Willem I! 1 uit den Haag
voor do eerste ronde om den Bisschopsbeker.
Aanvang 2 uur. Scheidsrechter is den heer F.
van Veen uit Amsterdam.
Graaf Willem 11 1 komt in de overgangsklasse
der R.K.F. uit zoodat ongetwijfeld een interesan
te kamp tegemoet gezien kan worden als waar
dige opening van het voetbalseizoen der zwart-
witten.
Het verdere programma luidt voor de com
petitie
Zaterdag Excelsior 6-H.VV.V. 1, 3 uur.
Geler 7-Excelsior 7, '3 uur.
Zondag Kralingen tExcelsior 3, 2 uur.
Adelaars2Excelsior 4, 2 uur.
Excelsior 5Laurentio 2, 12 uur.
Tevens wordt Zaterdag nog een ïriendsehap-
pelijken wedstrijd gespeeld tussehen een voet
balteam en een elftal samengesteld uil turners
der R.K.S.V. Excelsior. Aanvang 4 uur.
GYMNASTIEK.
Voor de turners van 15 tot 17 jaar, die door
avondlessen niet in staat waren de gymnastiek
lessen te volgen is door de R.K.S.V. Excelsior
op Zaterdagavonden van 79 uur een cursus
ingesteld. Deze t'urnlessen beginnen Zaterdag
11 October a.s. en worden gehouden in lokaal
Prins Mauritstraat, alhier.
Er kunnen nog enkele turners worden aange
nomen, die zich bij het begin van den cursus
kunnen aanmelden.
KORFBAL.
Zondag a.s. wordt op hol S.V.V.-terrein, al
hier door S.G.S. de eerste competitiewedstrijd
(tegen Rozenburg 111) gespeeld. Aanvang 11 uur.
Uitlotingen.
4% Loten Parijs 1865.
Trekking van 15 September 1924.
No. 498268 150.000 francs.
No. 594560 50.000 francs.
Nos. 400318 452584 502058 515076 10.000
frans.
Nos. 508, 79120, 2Z3160 407643 483584 a
francs 5000.
a 2000 francs.
105292 150468 153534 163624 161335 274189
320453 373729 387329 552449
Betaalbaar 1 Februari 1925.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
