Het geslacht der Borgaus.
DAGBLAD 1 fOOMSCHIEDAM EN STREKEN.
p i y s i. l s t o
47ste Jaft?gaiig.
Donderdag 23 October 1924.
fl«. 14981
Bureau: KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus: 39. Advcrtentiën: 1—5 regels 1.75, elke regel daarboven_35 cent, 3 maal
Abonnementen per 3 maanden f 2.70, per week 20 cent, franco per
post ƒ3.per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer
met Officieel Kerkbericbt. 10 ets.
Advcrtentiën
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden rnededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Gratis-Ongevallenverzekering f 500 bij levenslange gekeele invaliditeit200 bij verlies van een hand, voet of oog f 200 bij dood f 100 bij verlies van een
duim; f 60 bil verlies van een wijsvinger: 15 bij verlies van eiken anderen vinger. De verzekering wordt gewaarborgd door de N. Holi. Algem.Verz. bank Schiedam
Zoo'n malle praal vader.
Als J. A. B., de trouwe, ouwe krabbelaar in
den rechter-beneden-hoek der „Voorwaarts"-
voor-pagina, maar eenigszins de kans schoon
meent te zien, om de Katholieke Kerk een hak
te zetten en verdacht te maken, dan doet hij dat
met, 't grootste innerlijk genoegen en 't staalstc
gezicht. Maar 't is toch eigenlijk beroerd voor
hem dat wij er moeten bijvoegen en met de
onbenulligste, domste argumenten.
Een treffend staallje van die onhandigheid,
die kindschheid zouden we haast zeggen, vonden
we dezer dagen weer in dat beruchte hoekje, on
der 't opschrift „tweeërlei maat".
Hierin tracht J. A. B. langs allerlei kronkel
wegen een doolhof haalt 't daar nog niet bij
te bewijzen, dat de Katholieke Kerk zich
telkens schuldig maakt, aan de grofste dubbel
hartigheid, dus met twee maten meet den eene
toestaat, wat zij den andere ten strengste ver
biedt.
Dit zou dan op de eerste plaats gelden op 't
gebied van 't vereenigingsleven., Arbeiders, zegt
J.A.B., worden" uit de kerkelijke gemeenschap
gestooten, wanneer zij zich bij een moderne or
ganisatie zouden aansluiten, patroons echter
wordt wel eens een zachte wenk gegeven, zich
katholiek te organiseeren, doch doen zij dat niet,
en blijven zij in een neutrale vereeniging, nu ja,
dan is 't ook goed. Maar, vragen we, is dan mo
dern, wat in dit geval gelijk staat met socialis
tisch, 't zelfde als neutraal en dan nog wel 't
neutraal van een patroonsvereeniging, waarin
men socialisten toch zeker te vergeefs zal zoe
ken Is 't niet duidelijk dat de roode krabbelaar,
dat verschil niet wil zien en toch beroepthij
zich op zijn bewuste blindheid, om anderen ook
voor helder inzicht onvatbaar te maken.Boven
dien doet de Kerk ook de grootste moeite, pa
troons uit neutrale organisaties te krijgen, maar
ze kan hierbij niet zoo streng optreden als te
gen de roode actie, die lijnrecht tegen Kerk en
godsdienst ingaat.
Verder valt J. A. B. over z'n kortzichtig
idee, dat arbeiders in andere landen wel wordt
toegestaan, zich socialistisch te organiseeren.
Niets is echter minder waar en 't zal ook nooit
bewaarheid worden, zoolang onze Kerk me» den
Paus aan 't hoofd katholiek dus anti-socialis
tisch zal blijven. Voor ieder land moet men
rekening houden met de historische ontwikke
ling, welke nergens zoo exclusief haar voortgang
heeft gehad als bij ons in Nederland. Wij,
katholieke Nederlanders kunnen er evenwel
trotsch op zijn, dat bij ons, én politiek én sociaal
't leven zoo zuiver zich kon ontwikkelen.
Dan maakt J. A. B. ons nog een verwijt, in
de kwestie der onzedelijke kleeding. De dames
van arbeiders-, midden- of deftigen stand, oreert
hij, is 't niet geoorloofd in een of ander „modern"
costuum te verschijnen, aan de hoven echter
is dat wat anders een koningin van Spanje
b.v. staat bovep de kerkelijke ldeedingcensuur.
Ook hier slaat hij de plank weer glad mis.
Want in haar gewone dagelijkschc leven ziet
men ook de Spaansche vorstin niet in een „mo
dern" costuum, hoogstens draagt zij bij officieele
recepties een wat lager uitgesneden staatsie-kleed,
zooals de traditioneele, stijve etiquette dat
voorschrijft. Juist omwille nu dier vastgewor-
telde etiquette, waarbij alles echter zich stijf-
deftig en ongenaakbaar afspeelt en die zich bui
ten de macht der Kerk om heeft ontwikkeld,
laat de Kerk aan de hoven eenige vrijheid toe,
ofschoon Zij vanzelfsprekend veel liever had,
dal ook daar geen uitzondering behoefde ge
maakt te worden.
IS bij
mmmmmSma
Terisottc verkondigt de Voorwaarts-man nog
de enormiteit, dat do rechtsche politieke coalitie
toch eigenlijk niet anders is, dan een gemengd
huwelijk, dat dus in dat geval wel geoorloofd
zou zijn.
Hier zullen we maar niet verder op ingaan,
't zou te veel van onze ze.lfbeheersching zijn
gevergd.
Is J. A. B. - we meenen hem gerust J. A.
Bergmeier te mogen noemen, die nog onlangs
70 jaar is geworden een malle praatvader of
niet
Buiteniaiidseli Nieuws.
DUITSCHLAND.
De rijks-partijdag van de Duitsche volks
partij zal 16 November te Dortmund plaats
hebben. De partijdag van het centrum wordt op
26 October te Berlijn gehouden. De rijkskanselier
zal er een uiteenzetting van den algemeenen
toestand geven.
FRANKRIJK EN SOA JET -RUSLAND.
Havas publiceert een formeele tegenspraak
van de in de buitenlandsche bladen verspreide
berichten omtrent de „de jure"-erkenning van
de sovjet-regeering door Frankrijk.
Zij die met Moskou sympathiseeren beschik
ken thans nog slechts over 4 mandaten, terwijl
zij, die zich van Moskou onafhankelijk hebben
verklaard, 20 zetels hebben gekregen. De sociaal
democraten zijn van 8 op 10 gestegen.
Al deze cijfers zijn voorloopig ine ar er worden
geen veranderingen van beteekenis meer ver
wacht.
DENEMARKEN.
»De kapitaalsheffing is het hoofdpunt van 't
belastingprogram, dat binnenkort door den
sGcialistischen min. van Financiën in Denemar
ken zal worden ingediend. Dit.ontwerp beoogt,
een directe heffing op alle groote particuliere
vermogens, waardoor een meerdere bate voor
de schatkist van 100 ■millioen kronen wordt
verwacht. De aankondiging van dit voorstel
eenige dagen geleden in den Rijksdag, heeft,
naar gemeld wordt, een storm van protesten
doen nederdalen op de hoofden van het socia
listische kabinet.
goed als uitgesloten, daar Davis de democra
tische campagne zeer krachtig voert, terwijl
Coolidge zich slechts zelden buiten het Witte-.
Huis vertoont en ook in de twee weken, die
thans nog voor de verkiezingen overblijven,
slechts eenmaal in het openhaar zal spreken.
McAdoo, de schoonzoon van wijlen president
Wilson bepleit in een schrijven een samengaan
van democraten en aanhangers van La Fol-
lette, teneinde president Coolidge „met een
verpletterende meerderheid te verslaan."
65
De buitengewone scherpzinnigheid van Jean
trof haar vaak. Hij wist bijna alles wat er in
het kasteel voorviel, men zou gezegd hebben dat
zijn blik door de muren heendrong. Hoe zou hij
zonder dat de gehechtheid van Jarry voor Moni
ca hebben kunnen raden, een ridderlijke' gehecht
heid, die geleek op de toewijding van de pages
Van voorheen voor hun meesteres.
Jean hernam op een ontevreden toon van
gezag„Als mijn verwanten er belang bij
hebben mij in het leven te houden, is het te
begrijpen dat zij nog meer belang er bij hebben,
dat ik nooit spreek en dat zij liever mijn geld
willen verliezen dan mij zelf. De beste partij
voor ons is op de Daisy passage te nemen bij haar
eerste reis."
„Zoo spoedig Maar dat zullen wij niel kun
nen sprak zij opgewonden.
„Wat zou ons dit beletten?"
„Ik weet het niet, alles. Is uw been reeds
sterk genoeg
„Zoo sterk dat ik het geneeskundig onderzoek
Wensch te vermijden. Als men daarbij eenig
bedrog opmerkt, zal men ook nog een ander
veronderstellen. De Burgau's hebben reeds
FRANKRIJK EN HET VATICAAN.
Uit Parijs verluidt De Financieele Kanier-
Commissie heeft gister Herriot gehoord over
het intrekken van de credieten ten behoeve
van het Fransche gezantschap bij het Vatikaan,
alsmede over het herstel der betrekkingen met
de Sovjet-regeering. Na bet vertrek van Herriot
heeft zij met 20 tegen 12 stemmen het voorstel
om de credieten voor het Fransche gezantschap
bij het Vatikaan in te trekken, aangenomen.
Daarop stelde Bokanovski voor om een crediet
van 100.000 francs aan te wenden voor de
hernieuwde vestiging van het Fransche ge
zantschap te Moskou. Hij zette uiteen, dat hij
er voor was, Frankrijk overal te doen verte
genwoordigen, waar Fransche belangen moesten
worden voorgestaan. Daarom was hij tegen op
heffing van het gezanLschap bij het Vatikaan
en eveneens voor vestiging van een gezanLschap
te Moskou.
Blum stelde onmiddellijk daarop voor, de
behandeling van het amendement-Bokanovski
te verdragen. Hij betoogde, dat de commissie
vertrouwen in de regeering moest stellen, in
zake de onderhandelingen voor het herstel
van de Fransch-Russische betrekkingen. Hij
verzocht om het voorstel-Bokanovski aan te
houden tot de regeering zelf zal voorstellen
weder een Fransch gezantschap te Moskou te
vestigen. Het voorstel van Blum werd daarop
aangenomen met 20 tegen 3 stemmen.
NOORWEGEN.
De verkiezingen, waarbij het in hoofdzaak
ging om het alcoholverbod, de nieuwe regeling
der financiën en de positie der communisten
hebben voor rechts succes gebracht zoodat met
het aftreden van het tegenwoordige linksche
kabinet en de vorming van een rechtsch mini
sterie te rekenen valt.
De met de vrijzinnige linkerzijde verbonden
rechtsche partijen, die scherp het alcoholver
bod bestreden, konden haar aantal zetels uit
breiden van 57 tot 60.
Hechts zal bij de vorming van een rechtsche
regeering worden gesteund door de boeren
partij die het meest heeft gewonnen en thans
27 zetels telt.
ONTRUIMING BEZETTE GEBIEDEN.
Gisterochtend vroeg hebben de Franschen
de dienstgebouwen te Dortmund ontruimd. In
den voormiddag heeft generaal Marty dc stad
verlaten.
De hoofd-douanekantoren te Duisburg
Ruhrort en Hamborn zijn aan de Duitsche
administratie overgegaan. Het station en de
stad Limburg zijn gister door de bezettings
troepen ontruimd. De gebieden van Remscheid
en Vohwinkel en de strooken ten O. en NA),
van het bruggehoofd Keulen zijn zonder inci
denten ontruimd.
DE MOSOELKWESTIE.
De Turksche regeering heeft Ilymans, den
voorzitter van den Volkenbondsraad, doen
weten, dat als Turksche delegatie naar de-zitting
van den Raad, welke den 27en te Brussel begint
en de Mosoelkwestie zal behandelen, uit Angora
naar Brussel zijn vertrokken Fethi Bey (de
voorzitter der Turksche Nationale Vergadering),
Menir Bey en Avni Bey. Beide laatsten zijn resp.
juridisch en militair adviseur geweest van de
Turksche delegatie, die onder leiding van Fethi
op de Raadszitting van September j.l. te Genève
het Turksche standpunt in zake Mosoel verdedig
de.
achterdocht. De toestand kan zonder gevaar
niet langer duren. Ik wil dezen nacht een poging
wagen."
„Dezen nacht Onmogelijk En dan ik
herinner mij. Lady Roselyne wil niet dat
ik heenga vóór eenige maanden."
Jean fronste de wenkbrauwen.
„Hebt gij haar dat beloofd en acht gij u
gebonden door een belofte, die mijn toestemming
niet heeft?"
ik heb het mij zelf beloofd," zei Monica,
bedroefd om den toon van haar echtgenoot.
„Roselyne rekent op mij." „Ik reken ook op
u. Maar," zei hij met een soort van minachting,
„aangezien haar rechten in uw oogen, grooter
zijn dan de mijne, wil ik uw toewijding niet op
de proef stellen. Gij zijt bevreesd, welnu, hij
kunt ook op Blackhorn blijven."
„Ik zal blijvenEn gij", vroeg zij op on-
geloovigen toon.
„Ik volg mijn plan."
„Ik zou dus blijven zonder u, gij woudt ver
trekken zonder mij Ik begrijp je niet meer."
„Gij hebt mij nog nooit begrepen, maar stel
u gerust, uw verantwoording zal gedekt zijn
gij kunt mijn afwezigheid bekendmaken, zoo
dra ge die hebt geconstateerd. Dan zal ik reeds
ver weg zijn."
De tranen sprongen Monica in de oogen.
„O Jean, spreekt ge tzoo ot mij Maar ik
wil wel vertrekken dadelijk en overal waar-
COOLIDGE EN DE ONTWAPENING.
Goolidge heeft in een brief er zijn goedkeuring
aan gehecht om 27 October, den geboortedag
van oud-president Roosevelt, te vieren als
Naval §Bay".
Hij hoopt, dat stappen gedaan zullen worden
voor de beperking der bewapeningen en dat
zulke stappen slechts het begin zullen zijn van
een internationaal programma om de inkrimping
voort te zetten. „Het is de ernstige hoop van
allen, die den vrede weuschen, dat de Conferentie
van Washington zal bewijzen slechts het begin
te zijn geweest van een internationaal program,
hetwelk een voortdurende beperking der be
wapeningen te Itfnd en ter zee inhoudt."
AMERIKA.
Naar de New-Yorksche correspondent van
de „Daily Telegraph!' seint, staat het vast dat
een belangrijk aantal stemmen op La bollette
zal worden uitgebracht, hoewel met het naderen
van den verkiezingsdag Coolidge in het Westen
-aanmerkelijk wint.
Elders is echter een belangrijke toeneming
van het aantal republikeinsche stemmen zoo
heen gij wilt."
„En ik, ik weiger je mede te nemen," sprak
hij beslist op koelen toon.
Hij stond op om heen te gaan. Monica wier
hart brak over deze wreede onrechtvaardig
heid, wilde hem terughouden, doch hij ver
meed haar en begaf zich naar zijn eigen vertrek
ken.
Monica viel op haar stoel neer en weende
vrijuit. De schaduw van een weifeling was
voldoende om dit prikkelbare hart, door zulk
lang lijden als verpletterd, van haar af te
keeren. Het was een betreurendwaardig en
jammerlijk einde van de gelukkige vereeniging
waarover zij zich had verheugd.
Had zij echter zich moeten Verzetten? Be
hoorde zij niet geheel aan hem Zij was niet
boos over zijn hardheid, maar bedroefd hem
te hebben beleedigd en zijn ziel aldus door
wantrouwen en bitterheid gekneld te zien.
En nu wilde hij alleen vertrekken, geheel
alleen, nog niet volkomen hersteld, zonder
hulpbronnen en zonder vrienden. Zij kon
de koelbloedigheid van zulk een plan niet
vatten.
Langen tijd weende zij stil en zon op een
middel om Jean te bevredigen. Bij den lunch
die Celia Jane opdiende, kwam hij weer in
het salon. Monica drong haar tranen terug
en ging hem tegemoet. Zij sprak „Jean ik
bid u.
BRAZILIË.
Het „Journal de Commercio" publiceert een
kort regeeringscotnmunrqué, waarin medege
deeld wordt, dat de. regcering gistermorgen
vroeg de voorbereiding van een gewapenden
opstand in Rio op het spoor kwam en onder
drukte. De leiders zijn gearreste.erd.
DE STRIJD IN CHINA.
Het volgende drama uit den Chineeschen
burgeroorlog meldt de bijzondere correspondent,
van de „Evening News" te Moekden Volgens
een bericht uit Sjanhaikwan trachtten 15.000
man regeeringstroepen een onverhoedschen aan
val te doen öp het leger van maarschalk Tsjang-
Tso-Lin. Diens troepen wisten eerst den linker
vleugel van de aanvallende troepen achteruit
te drijven en drongen daarop den rechtervleugel
naar een verborgen mijnenveld. Zoodra de
Tsjili-troepen op de gevaarlijke plek waren
gekomen liet men de mijnen springen, wat ten
gevolge had, dat, 5000 aanvallers gedood werden.
GRIEKEN EN TURKEN.
Meer dan 3000 Grieksche inwoners van Con-
stantinopel die de Turksche autoriteiten voor
uitwisseling lieten arresteeren, zijn -thans ver
zameld in het oude kasteel De Zeven Tor ns.
Na de krachtige protesten van Jndari, het voor
naamste Grieksche lid van de gemengde com
missie, welke voor de regeling van dc uitwisseling
werd benoemd, Worden thans stappen gedaan
voor de invrijheidsstelling van die Grieken,
die ten onrecht zijn gearresteerd. Degenen wier
uitwisseling twijfelachtig is, zullen ook op vrije
voeten worden gesteld. De overigen, die voor
uitwisseling in aanmerking komen, zullen ge
legenheid krijgen tevoren hun zaken te regelen.
De haast, waarmee de Turksche politie tot
de arrestaties overging, is grootendeels te wijten
aan de toenemende ontevredenheid over de
behandeling der Turksche emigranten in Grie
kenland. Wegens gebrek aan geld kan er voor
die repatrieerende Turken niet voldoende worden
gezorgd.
ALLERLEI.
Het communistische rijksdaglid Hoellein is
gearresteerd en onmiddellijk naar het huis van
bewaring overgebracht.
Onmiddellijk bij de ontbinding van den rijks
dag houdt de immuniteit der parlementsleden
op. Tegen de meeste communistische rijksdag
leden nu zijn aanklachten wegens land- en
hoogverraad ingediend, zoodat de komende
dagen velen hunner wel gearresteerd zullen
worden. Het schijnt echter, dat zoowat allen
reeds vóór de rijksdagontbinding Berlijn verlaten
hadden.
Officieel wordt gemeld, dat ex-koning
Hussein van Iledjaz, die korten tijd geleden
aftrad ten gunste van zijn zoon Ali, te Akaba
aan de Roode Zee vertoeft. Hij heeft alle waar
den, medegenomen uit de Heilige stad Mekka,
bij zich. De waarde dezer schatten wordt ge-
Zij sprak zoo liefderijk, zoo zacht en trouw.
Hij vroeg haar vergiffenis voor zijn ruwheid,
hij nam met een mengeling van droefheid en
goedheid de onderwerping aan die zij. hem aan
bood, maar zij gevoelde wel, dat bij haar alleen
vergaf en dat deze vergiffenis, hoewel oprecht,
hem moeilijk viel.
HOOFDSTUK XVI.
N3 het diner begaf Monica zich naar Rid
ge om eenige beschikkingen te treffen, die
Jean mondig oordeelde. Toen zij haar zen
ding volbracht had, trad zij de katholieke ka
pel binnen. Zij was bevreesd dit plan om te
vluchten, dat zij eerst met alle kracht had aan
geprezen, scheen haar op het oogenblik der uit
voering verschrikkelijk. Jean was op Black
horn betrekkelijk veilig en volgens zijn eigen
meening ging hij alles wagen en alles opoffe
ren.
Zij liep de pastorie voorbij en zag toen ze
even omkeek, Malcolm, den zoon van sir Bear,
haar volgen. Onwillekeurig greep een gevoel
van schrik en naderend onheil haar aan, en ze
haastte zich, na haar enkele boodschappen
gedaan te hebben, naar het kasteel terug te
keeren.
(Wordt vervolgd)
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
- 1
