DAGBLAD WOGR SCHIEDAM EN
alleen
in pakjes
FEURLSTOX.
47ste jaargang.
Zaterd&u 13 December 1324.
No. 14124
BureauKOEMARKT 4. Telefoon Intereommunaal 85 Postbus 38.
Abonnementen per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per
post f 3.- per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer
met Officieel Kerkbericht 10 cts.
A d v e r t e n I i S n 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden be-ekend.
Gratis-Ongevallenverzekeringf 500 bij levenslange gekeele invaliditeitt 200
duim; f 60 bij verlies vaneen wijsvinger; f 15 bij verlies van eiken anderen vinger
bij verlies van een hand, voet of oog f 200 bij dood f 200 bij verlies van een
De verzekering wordt gewaarborgd door de N.Holl.Algem.Verz.bank Schiedam
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
£EMSTË~1BLAD
Bnitenlandscfa Ni^nw»,
HET VATICAAN EN DE VOLKENBOND.
Tijdens het onderhoud, dal de JBritsche mi
nister van Buitenlandsche Zaken, Chamberlain,
tijdens zijn verblijf te Rome met kardinaal
Gasparri gehad heelt, is ook de positie van liet
Vaticaan ten opzichte van'den Bond van Naties
ter sprake gekomen.
De Romeinsche correspondent van de ,,'iimes"
nu, heeft van bevoegde zijde Vernomen, dat het
niet de wensch van het Vaticaan is, lid van den
Bond te worden, daar dit de positie van den
Heiligen Stoel onnoodig ingewikkeld zou maken.
Wel is het bereid, indien daartoe uitgenoodigd,
een „toehoorder" naar de bijeenkomsten van
Vergadering en Raad te zenden.
De laatste berichten luiden dat aanstaan
den Maandag 't Duitsche Kabinet zijn offieieele
ontslagneming zal indienen. De Rijkspresident
zal dan opdracht geven aan dr. Stresemann tot
vorming van een kabinet. Dr. Stresemann zal
echter slechts de onderhandelingen daartoe voe
ren en dan een buiten den Rijksdag staande per
soonlijkheid als Rijkskanselier voorstellen.
DE DUITSCHE CRISIS.
In een intervieuw van den Duitschcn rijks
kanselier met een medewerker van het „Ham
burger Fremdenblatt", wees Marx erop, dat
de midden-partijen, van de sociaal-democraten
tot de Beierscbe Volkspartij, in den vorigen
Rijksdag te zamen 253 leden telden en in den
nieuwen meer dan 302. De rechtsche oppositie
partijen daarentegen, Duitsch-socialen, Deutsch-
Völkisehen, Duitsch-nationalen hadden voor
heen 142 leden in den Rijksdag, thans nog maar
125. De uitspraak der kiezeis is derhalve klaar
en duidelijk geweest. Volgens Marx ligt het nu
op den weg der partijen, uit den u:tslag der ver
kiezingen van 7 dezer de noodige gevolgtrekkin
gen te maken.
Sedert het aannemen van de Dawcs-wet,
door den Rijksdag, vervolgde hij, is de kwestie
eener gewaarborgde regeeringsmeerderheid acuut
geworden.
Hij betreurde het daarom zeer, dat herhaal
delijk het vormen van een groote coalitie
gelijk die reeds een jaar geleden voor het eerst
door den toenmaligen kanselier Stresemann tot
stand is gebracht ook thans niet als politiek
gebod en als een uitvoering van den wil der
kiezers word beschouwdt.
Een verbreeding der regeering naar rechts,
ging de rijkskanselier voort, waartegen ik bij^
de tegenwoordige buitenlandsche positie van
Duitschland zekere bezwaren heb, welke ik
reeds herhaaldelijk heb uitgesproken, is in den
nieuwen Rijksdag, ook onder de democraten,
op papier mogelijk. Doch ik geloof niet, dat
die voor de voortzetting der bestaande buiten
landsche politiek gewenscht ol' zelfs duldbaar is.
Daarover loopen de meeningen uiteer. Ik voor
rnij, verklaarde Marx, kan deze vraag niet be
vestigend beantwoorden. Al zou het ook over
eenstemmen rnet den wil der partijen, ook deze
mogelijkheid te scheppen, dan zou ik aan dal
verzoek geen moeilijkheden in den weg leggen,
maar persoonlijk geloot' ik niet, dat ik de ver
antwoording daarover op mij zou kunnen ne
men.
Het geheim van het moeras.
3)
Zijn vierkante gestalte met een echten stieren
nek zat met een plompe vastheid in den zadel,
zooals ze den boeren eigen is die zichzélf in het
rijden hebben geoefend, en zijne groote handen
zagen er in de gemsleeren handschoenen nog
grooter en lomper uit.
Hij scheen al reeds vroeger op de hel door het
loover schitterende kleeding der dames op-
merkwaam geworden te zijn, want toen zijn
bovenlijf boven de heggen zichtbaar werd,
had hij reeds met beleefden groet den hoed af
genomen.
„Welk een onverwacht geluk Ik heb de eer
u op het land welkom te heeten, dames", riep
hij haar toe en zijn stem klonk als die van een
uitgedienden slager.
„Nu weet ik toch, waarom wij vandaag den
eersten zonnigen dag na zooveel regen hebben
Ook de hemel moet wel zijn vroolijkste gelaat
toonen om zooveel schoonheid en beminnelijk
heid op behoorlijke manier te begroeten."
In de manier waarop hij deze vleierij er uit
bracht,was iets die de verdenking wekken moest,
alsof hij zich ondanks zijn voorgewende ver
rassing op deze aanspraak had voorbereid, en de
uitwerking, die zij op zijn beide hoorderessen
RUSLAND.
Volgens berichten uit Boekarest zou het
Roode Leger zich achter Trotski geschaard
hebben en tegen het driemanschap stelling ne
men.
Berichten uit Stockholm melden dat de oor
logstoestand is afgekondigd in de Russische
grensgebieden. Groote Russische troepen-
mass'as zijn aan de grens geconstateerd.
Uit Helsingfors wordt gemeld, dat binnen en
kele dagen de I rekening van een defensief ver
bond van Estland. Letland en Litaucn tegen
Rusland is te verwachten.
CHINA.
Naar verluidt, stolt Tsjang Tso-lin 40.000
man ter beschikking van generaal Loe Joeng-
sjiang, den vroegeren militairen gouverneur var;
Tsjckiang, van een expeditie Legen den militairen
gouverneur van Kiangsoe, Tsjhi Sjic-yan, die,
in den jongsten strijd om Sjanghai, Loe Joeng-
sjiang heeft verslagen.
ALLERLEI.
Uit Peking Gisteravond is order gegeven tot
ontbinding van 8 divisies en 6 brigades van het.
leger van Woe Pei-foe.
Uit Tokio. In Japan is men zeer ontsticht,-!
over de voorgenomen Amerikaansche vlootma-
noeuvres in de Stille Zuidzee, terwijl voorts de
Japansche pers de doorvoering van de Britsche
plannen nopens de vlootbasis te Singapore als
liet, begin beschouwt van de isoleeringspolitiek
van Groot-Bril,tannië jegens Japan.
Staten-GeneraaL
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Vrijdag, 12 December.
Voortgezet wordt de behandeling van de
begrooting van binnenlandsche zaken cn land
bouw.
De beeren Van Rappard (V. B.),
H i e m stra (S. D.) E b e 1 s (V. D.) en C o 1 ij n
(A. R.) bepleiten verschillende belangen van de
.paardenfokkerij.
Minister R u y s de Beerenbrouck
zal met deze opmerkingen rekening houden.
De heer Van Voorst tot Voorst
(R.K.) wil een fonds ten behoeve van de stich
ting van boerderijen op woeste gronden.
De heer Leen stra (A. R.) wil de gelden
voor dit doel zien beschouwd als buitengewone
uitgaven evenzoo" de heer Lovi n k (C. H.)
De minister overweegt mei zijn ambtsgenoot
van financien een ander wijze van financiering
van deze uitgaven.
De begrooting wordt goedgekeurd.
De begrooting van de Landsdrukkerij over
1915 wordt goedgekeurd.
Aan e orde is hoofdstuk IX (Waterstaat)
der Staatsbegrooting voor 1925.
De vergadering wordt verdaagd tot Dinsdag
één uur.
B i a r e n a n d.
De nieuwe Vlootwet.
De heer van Sehaik (R.K.) heeft in de Tweede
Kamer verklaard dat hij ook nu weer geen voor
stander is van de opnieuw ingediende vlootwet.
De salarissen der dinbteparen.
Naar wij vernemen/is bij de regeering thans
in overweging de vraag, in hoeverre uit de be
raadslagingen in de Tweede Kamer van gister
de conclusie behoort te worden getrokken, dat
ook voor do ambtenaren, die niet onder hef
bezoldigingsbesluit vallen mi niel in de wets
ontwerpen 219 en volgende zijn opgenomen, de
toestand vqn 1 October 1924 voorshands be
stendigd moet blijven.
Onder ..socialisten."
In ons blad schrijft de „Tijd" is vaak gewezen
op hel verschil in levensverhouding lusschen de
leiders van de S. I). A. P. in Nederland en die
der Labour in Engeland.
„Het Volk" heeft het ons erg kwalijk genomen,
dat wij, schrijvende over ]\jpcDonald c.s„ hei
woord „socialist." lusschen aanhalingsteokens
plaatsten. De leden van het Labour-kabinct
waren even goede socialisten als mr. Troelstra en
Stenhuis de eersten zoowel als de kaatsten wa
len in politieken zin bloed van het zelfde bloed
zij leefden uit dezelfde- beginselen, streden met
dezelfde wapenen, en werkten voor de verwezen
lijking van hetzelfde doel.
Althans, zóó beweerde „Het Volk."
In hét jongste nummer van het hoofdorgaan
der S. D. A. P. vindt men twee uitlatingen, welke
niet geheel met elkaar overeenstemmen. Het
gaat niet over een bijzaak, dogh over een essen-
lieele quaestie, die in socialistischen kring vaak
is besproken, namelijk over den klassenstrijd.
De eerste uitlating is van den Engelschcn
„socialist" Thomas (ex-locomötiefpoetser, ex-
voorzitter van het socialistisch vredescongres in
Den Haag, cx-minister van Koloniën in het
Britsche wereldrijk). Stenhuis is zoo welwillend
te erkennen, dat Thomas is „een der beste kop
pen dei' (d.i. de socialistische) vakbeweging."
Deze Thgmas nu zeide onder meer
„Er zijn werkgevers, die in hun hart de vak-
vereeuigingen haten, ofschoon wij een stadium
hebben bereikt waarin het voor hen niet be
leefd zou zijn dit uit te spreken. Er zijn arbeiders,
die maar niet kunnen begrijpen, dat zij niel.
Eet, recht hebben van- hun werkgever het boste
te eischen, tenzij zij bereid zijn van hun kant
het beste te geven. Van beide, kanten moet een
eere-standaard worden aanvaard. Hoe sterk,
of hoe machtig een deel van het volk ook moge
zijn het is niet sterker en niet machtiger, en
mag niet machtiger zijn, dan de gemeenschap
als geheel. Het gepraat, over klassenstrijd heeft
geen zin. Het zal de problemen der wereld niet
oplossen."
En nu de ineening van den heer Stenhuis
„De inzichten, welke tot uitdrukking komen
in Thomas' uiting over den klassenstrijd zijn
Voor arbeidersbeweging en arbeidersklasse even
gevaarlijk en noodlottig.
De klassenstrijd is de groote, de heele or
ganisatie en laktiek der arbeidersbeweging
beheerschende, maatschappelijke werkelijkheid.
Verder schrijft de voorzitter van het N. V. V.
nog, dat de klassenstrijd is „de eenige weg naar
een betere wereld."
Morgen zal „Het Volk" ons weer voorhouden,
dat de heeren sociaal-democraten van deNed.
S. D. A. P. en de leiders van de Labour Party
op den bodem staan van hetzelfde socialisme.
De invloed van regeerisg en parlement.
Mr. G. W. de Vries, referendaris bij deö Raad
van Stat e, heeft gisteravond te Amsterdam, voor
de Amsleï'damsehe Studentenclub voor Staat
kunde, gesproken over den achteruitgang in
macht van het parlement, waartegenover hij
een vergroeiing van de macht van de regcering
vaststelde. Aan invloed, niet aan aanzien, zoo
zeide hij, heeft hel parlement in de laatste 20
jaren hoe langer hoe meer verloren, de regeering
daarentegen aan doorzettingsvermogen en we
zenlijk'- beteekenis gewonnen.
Als eerste oorzaak hiervan noemde hij hel
toenemende internationalisme en de internatio
nale politiek, welke tract,aten sluit in den vorm
van gewisselde nota's, waar hel parlement
buiten gehouden kan worden. Voorts heeft de
Indische Volksraad een belangrijk gedeelte dei-
koloniale bemoeiingen overgenomen, en is er een
zeer nauw contact gekomen tusschen de offi-
cieele vertegenwoordiging van verschillende groe
pen in de maatschappij. En dan is er de even
redige vertegenwoordiging, waardoor Kamer en
regeering in stabiliteit gewonnen hebben, wat
U-u gevolge heeft, gehad, dat men niet meer zoo
heeft rekening te houden met de kleurlooze
middenstof, die vroeger een factor van zoo
overwegenden invloed was.
Dit noemde spr. de algemeene oorzaken van
de door hém bedoelde macht,sverschiyving
daarnaast zag hij nog meer speciale in verschil
lende verschijnselen. B.v. dat op wetgevend
gebied zooveel wordt overgelaten aan algemeene
maatregelen van bestuur, en dat de uitvoering
van de wetten voor een deel is komen te be
rusten bii andere min of meer officieele colleges.
Alle wegen leiden naar Rome.
Onlangs is de beroemde IJslandsche dichter
Stefan Hvitadal tot het katholicisme overgegaan.
De weg waarlangs hij de poort der Moederkerk
terugvond, (iep door de studie der geschiedenis
van IJsland. Dit feil; brengt „Ov. Dagblad" het
volgende in herinnering
Onze dichter Frederik van Eeden vond het
licht van Rome in zijn studie van de maal-
sehi*p'[-.e.-ijfeo-■•stelsels die 't mensohtlon; naar het
aardsoü on het eeuwig geluk illen voeren. De
groote Engelsche bekeerling, G. K. Chesterton
ontdekte de waarheid Van het katholicisme, om-
Mat hij zich met grenzelooze verveling afwendde
Van de bandelooze vrijheid die zoowel het pro
testantisme als de vrijzinnigheid achterna hup
pelt. En de fijne Franschman, Emest Psichari,
kleinzoon van den bekenden afvalligen Rcnan,
hoorde de stem van God in de grootsehe een
zaamheid van' een Afrikaansche woestijn.
Wel velerlei zijn de wegen der genade.
Het besluit van hel Bondsbesluur.
Do (süc.-dem.) „Voorwaarts" schrijft:
Ontkend kan moeilijk worden, dat het honds-
bestuur, in principe, uit organisatorisch oog
punt beschouwd, sterk staat. Een georganiseer
de actie van een bepaalde richting in een partij,
die zich uiteraard herhaaldelijk tegen do partij
zal richten, kun geen enkele partij aanvaarden.
„Kan geen enkele partij aanvaarden". In
de S.D.A.P. zou het optreden van een groep-
Veraart geen enkel oogenblik worden geduld.
uitoefende, was dan ook van weinig beteekenis.
„Ach, daar is die akelige mijnheer Kruiskamp
weer", sprak Hertha met van minachting opge
trokken bovenlip halfluid tot Helena. Zij be
antwoordde zijn onderdanigen groet slechts mei.
eén nauwelijks merkbaren hoofdknik en in haar
trotsche gelaatsuitdrukking was het duidelijk
te zien, hoe weinig zij over deze ontmoeting in
haai schik was. Ook Helena bepaalde zich tot
een zwijgenden groet cn had er geheel den schijn
Van alsof zij zich schuchter achter haar gezellin
wilde verschuilen.
De ruiter evenwel, die nu vlak voor haar zijn
paard tot stilstaan gebracht had, liet zich door
het zwijgen van de dames niet van de wijs bren
gen. Met een zoetsappige beminnelijkheid, die
in zijn boerschen mond weinig aanlokkelijks
had, ging hij voort „Ik wist niet precies of de
familie wel reeds aangekomen was doch ik liet
mij daarvoor niet ervan afhouden om hierheen
te rijden, want als naaste buur moest ik toch wel
de eerste zijn om mijn geëerden vriend Armbrecht
op zijn nieuwe bezitting te begroeten. Ik hoop
hem op het heerenhuis te vinden."
Hertha had zich voorover gebogen om een
vergeet-mij-niet te plukken, die zij voor baar
voeten opgemerkt had en de heer Kruiskamp
zou wellicht nog geen antwoord bekomen hebben,
ais Helene na eenig weifelen niet heel schuchter
had geantwoord „Oom is juist bezig met de
opstelling der meegebrachte kunstvoorwerpen.
1 Daarmee heeft hij een heel werk op zich genomen.
„En ik kom hem wellicht niet eens gelegen 1
Afag ik vragen, waarheen de dames van plan
zijn haar schreden te richten?"
„Wij hebben geen bepaald doel. Mijn nicht
wenscht de omgeving van het slot te leeren ken
nen."
„O, dan moet u mij veroorloven, uw geleider
te zijn", hernam hij op indringerigen toon.„Ik
ken hier mijlen ver in den omtrek weg en steg.
Niemand kan u beter verklaringen geven dan ik.
En u zult dat niet afslaan, nietwaar?"
Hij had zich gedurende dat korte gesprek
uitsluitend tot Helena gewend en in zichbare ver
legenheid' keek deze Hertha aan. De sehoone
dochter van' den slotheer hield zich met zulk een
koele onverschilligheid inet haar bloem bezig
alsof zij van het ridderlijk aanbod geheel niets
had vernomen. De pijnlijke onzekerheid, hoe
zij zich te gedragen had, joeg Helena het bloed
naar de wangen. „U is inderdaad zeer vriendelijk
stamelde zij in de grootste verwarring, „maar
het offer dat u ons daarmee wilt, bréngen, is
te groot voor ons om het aan te némen:"
Met een nijdige beweging wierp HcrUm het
vergeet-mij-nietje tegen den grond, Kruiskarnj)
had echter zijn kleine, half toegeknepen ocigen
zoo onafgewend op Helena gericht, dat hij van
deze onmiskenbare bewijzen van misnoegen
niets bespeurde.
„Een offer", riep hij. „Noemt u het liever een
onverhoopt en onverdiend geluk, Het paard zou
ons natuurlijk lastig worden. Met uw welwillend
verlof geel' in dit ginder hij het slot den eersten
den besten dienstbaren geest, die mij in het oog
komt, over en keer dan met de snélheid van den
wind tot u terug. Ziet u daar den top der Oude
linde, die zoo hoog boven bare omgeving uit
steekt Daar zullen wij elkaar, als het u aange
naam is, terugvinden on u zult geen vijf minuten
op mij behoeven te wachten." Wijl hem geen der
beide dames antwoordde, meende hij zijn voor
slag als aangenomen te mogen beschouwen. Hij
vertrok zijn breed beenachtig gelaat nog een
maal tot een grimas, die voor een beleefden
glimlach moest doorgaan, zwaaide groetend den
hoed vóór hij dezen weer op zijn hoekigen sche
del zette, die nog slechts voor een klein gedeelte
met een dunnen zandgelen haargroei bedekt was.
Daarop zette hij met een ruk aan den teugel en
een zweepslag zijn loggen bruin in een korten
draf en, ros en ruiter verdwenen in dc richting
van het slot. Nu eerst vond Hertha de spraak
terug.
„Wat een schuchter gansje ben je toch altijd",
sprak zij half geërgerd, half vroolijk. „Ik geloot,
dat je uit louter bescheidenheid je zelfs er voor
zou dl laten vinden een wandeling in gezelschap
vandezen afschuwelijken man te doen."
Helene boog het hooft) als een beknord kind.
„Maai- wat moest ik dan doen. té i wijl je
zoo voortdurend bleef zwijgen Zijn aanbod
was zeker goed gemeend en hij bad eer afwijzing
als een beleediging kunnen opvatten."
(Wordt vervolgd)
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
v. ROSSEM's „STER-KOFFIE"
431 15
