OiPPn ffftlMS" alleen
JUAfi'ilUfl IA m pakjes
DMGBLAD WOOM SCHIEDAM
F IUH t T O
47ste Jaargang.
Zaterdag 20 December 1924.
No. 14120
BureauKOEMARKT 4. Telefoon Intereommunaal 85 Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per
post ƒ3.per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer
met Officieel Kerkbericht 10 ets.
Advertent iën: 15 regels f 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden be ekend.
Gratis-Ongevallenverzekering f 500 bij levenslange geheele invaliditeitf 200 bij verlies van een band, voet of oog f 209 bij dood f 200 bij verlies van een
duim; f 60 bij verlies van een wijsvinger; f 15 bij verlies van eiken anderen vinger. De verzekering wordt gewaarborgd door de N.Holl. AJgem. Verz.bank Schiedam
Dit nummer bestaat uit twee bladen
EERSTE BLAD.
Buitenlandse^ Nlewwa.
DE DIJITSCHE CRISIS.
Officieel wordt medegedeeld, dat de Rijks
kanselier gistermorgen den Rijkspresident ver
wittigt heelt van zijn onderhandelingen met de
partijleiders waaruit is gebleken, dat alle frac
ties aan hun genomen besluiten vasthouden, en
dat op het oogenblik de vorming van een meer-
derhoidsregeering onmogelijk schijnt. De Rijks
president en de Rijkskanselier kwamen bij dezen
stand van ozaken overeen, dat de. vorming van
een regeering tot kort voor de bijeenkomst
van den Rijksdag zal worden uitgesteld, en dat
liet huidige kabinet tot dien datum de regee-
ringszaken verder zal leiden. De Rijkskanse
lier deed in den gistermiddag gehouden mi
nisterraad-zitting mededeeling over den stand
van zaken en de verschillende ministers hecht
ten hun goedkeuring aan de verklaringen van
den Rijkskanselier en verklaarden zich bereid,
de regeeringszaken verder te leiden.
Derhalve zal vermoedelijk een door Rijks
kanselier Marx in overweging genomen plan,
om aan den Rijksdag op 5 Januari een kabinet
van persoonlijkheden onafhankelijk van de
partijen voor te stellen, tot uitvoering komen.
De Rijksdag zal in dit geval een zoodanig kabi
net te minder zijn vertrouwen kunnen onthou
den, daar men voor gewichtige vragen en beslis
singen van buitenlandsch-poli tieke beteekenis
staat.
ENGELAND EN MAROKKO.
In den loop van liet algemeen debat in het
Lagerhuis, vóór het Kerstreces, heeft gister de
liberale afgevaardigde, commander Kenworthy
den toestand in Marokko te berde gebracht.
De minister van Buitenlandsche Zaken
Chamberlain, wees er in zijn antwoord op dal
Spanje's besluit uit Marokko terug te trek
ken, een welberaden besluit is van het direc
toire, dat van meening is, dat 'n nieuwe orien
teering ten opzichte der Spaansche politiek in
Marokko moet plaatsvinden en dat bet. Spaan
sche gezag aldaar op andere wijze moet worden
verzekerd.
Het standpunt der Britsche regeering is,
zooveel in haar macht is, te voorkomen, dat,
uitgebroken troebelen zich over de eigen gren
zen uitbreiden en tot een internationale kwestie
worden. Overtuigd, dat deïegeering bij haar po
gingen tot het localiseeren van de wanorde, zal
mogen rekenen op den steun van het Lagerhuis,
meende Chamberlain met deze uiteenzetting
te kunnen volstaan.
Het Lagerhuis is tot 10 Februari a.s. ver
daagd.
DE STRIJD OM MEKKA.
Uit Angora wordt bericht, dat de leider van
de Wahabieten, Saoed, als kalief Mekka is
binnengetrokken. Daar de onderhandelingen
tusschen de vertegenwoordigers van Engeland
en van koning Ali, den opvolger van ex-koning
Hoessein, mislukt zijn, bereidden zich diens troe
pen tot den opmarsch naar Mekka voor.
1922, verwoeste eigendommen. Het hof besliste,
dat de verzekeringsmaatschappijen niet tot ver
goeding verplicht zijn, aagezien volgens de mee-
nmg van het hof, de brand direct dan wel indi
rect, een oorlogsdaad was-,
De verzekeringspolissen belcopen tezamen
een bedrag van 20 mihoen pond sterling.
DE OPSTAND IN ALBANIË.
De Albaneésche opstandelingen hebben Pisjko-
pea en het heele district Kocma bezet. De regee-
rjngstroepen werden in wanorde over de rivier
de Drin geworpen.
De laatste, via Prizrend ontvangen berichten
zeggen, dat de premier, mgr. Fan Noli, is gevluch.
De Albaneesche regeering heeft het voornemen
in een nota tc protesteeren bij de groote mogend
heden uit den Volkenbond, tegen de steun, welke
door Joegoslavië en Griekenland aan de Alba
neesche opstandelingen wordt verleend.
DE BRAND TE SMYRNA.
Het Hof voor Handelszaken te Londen heeft
gister uitspraak gedaan in de „test-case" betref
fende de bij den grooten brand te Smyrna in
Het geheim van het moeras.
8)
De frissche lippen onder den blonden knevel
vertrokken zich zenuwachtigdoch het was
hem wel aan te zien, dat hij niet de man was
om zich lang door weemoedige aandoeningen
te laten beheerschcn.
Met opgeheven hoofd keerde hij weer in zijn
eenvoudige Woning terug.
„Men zegt dat de speculant Armbrecht meer
malen miljionnair is," sprak Rij halfluid bij
zichzelf. „Hou je goed, oude jongen. Zulke
druiven hangen te hoog voor je."
En frisch en flink, hoewel misschien een
weinig ernstiger dan anders, ging hij aan zijn
werk, dat zich in niets van den gewonen boeren
arbeid onderscheidde.
II.
Hertha Armbrecht had den zakenvriend
haars vaders toch niet geheel juist beoordeeld,
toen zij meende dat hij het geheele park zou
afzoeken om de beide dames te vinden. Wel had
hij de afspraak als ernstig opgenomen en zich
bij het slot nauwelijks den tijd gegund om den
vlug toegeschoten Friedrich eenige aanwijzingen
met betrekking tot zijn tamelijk warm geloopen
bruine te geven. Zoo snel als het hem mogelijk
ALLERLEI.
Uit Rome. In een interview heeft Giunta
formeel geloochend, aan den aanval op Rossi
te hebben deelgenomen., Hij drong erop aan, dat
de Kamer zijn ontslag als vice-president zou
aanvaarden en verlof zou geven tot het doorzet
ten der vervolging, daar hij er zeker van is, te
zullen worden vrijgesproken.
Uit Rome. Het tweede door den vice-presi
dent van de Kamer, Giunta, overhandigde ver
zoek om ontslag, werd heden door de Kamer een
stemmig aangenomen. Deze aanvaardig ge
schiedde eerst, nadat Mussolini zelf had ingegre
pen en de fascisten tot discipline vermaand liad.
In het proces wegens beleediging van rijks
president Ebert, is tegen den redacteur Rot-
hardt 6, maanden gevangenisstraf geëischt.
Hitier en andere gevangenen in verband
met de Hitlcr-putch, zijn in vrijheid gesteld, ook
de laatste gevangenen uit den tijd van de raden
republiek in Beieren, zijn vrijgelaten.
Uit Stockholm. In den afgeloopen nacht is,
volgens een hier ontvangen telegram, het spoor
wegdepot in Reval in brand gestoken en geheel
vernield. Gedurende den brand kwamen eenige
ontploffingen voor verschillende personen zijn
gearresteerd. Overigens heerscht te Reval rust.
Staten Generaal.
EERSTE KAMER.
Vergadering van Vrijdag, 19 December.
Ingekomen is een brief van den heer Idenburg,
houdende mededeeling van ontslagneming als
lid wegens zijn benoeming tot lid van den Raad
van State.
De v o o r z i 11 e r huldigt den heerldenburg,
die in verschillende functies het land vele dien
sten bewees.
Aan de orde is het ontwerp Lot verhooging
van de tabaksaccijns.
De heer P o 1 a k (S. D.) bestrijdt het ontwerp,
dat z.i. hoofdzakelijk den kleinen man treft en
te bezwarend is voor de industrie.
De heer H azevoet (R' K.) bepleit voor het
in werking treden van de wet op 1 Januari, om
nadeelen van de navordering zooveel mogelijk
te onderscheppen.
Na verder debat en verdediging van het ont
werp door minister C o 1 ij n wordt het ontwerp
aangenomen met 23 tegen 10 stemmen, die der
sociaal-democraten en vrijzinnig-democraten.
Aan de orde is het wetsontwerp tot herziening
van het Zeerecht.
De heer Mr. Rink brengt een woord van
hulde aan de mannen die deze herziening van
het zeerecht hebben voorbereid.
Na een kort woord van dupliek van den
M i n i s I,e r wordt het wetsontwerp zonder
hoofdelijke stemming goedgekeurd.
De Kamér gaat uiteen tot 29 Dec.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Vrijdag19 Decefnber.
De begrooting van Waterstaat werd aange
nomen.
Aan de orde is de oorlogsbegrooting.
Dc heer Van Z a d e 1 h o i' f (S. D.) betoogt,
dat het vraagstuk der ontwapening een stuk
practische politiek is geworden. Van de sociaal
democratische fractie kan eerlang het voorstel
tot ontwapening worden verwacht. Het protocol
van Genèvc legt ons geen verplichting tot be
wapening op..Alleen een algemeene werkstaking
kan oorlog voorkomen.
De heer D e c kers (R. Iv.) waarschuwt tegen
eenzijdige nationale ontwapening. Het leger
moet tol een minimum worden teruggebracht
de tegenwoordige formatie is toch niet te hand
haven. Verschillende inspectie kunnen vervallen.
Het geld voor herhalingsoefeningen heeft niet
voldoende rendement .«Spreker bepleit een betere
promotie voor officieren en onderofficieren,
alsmede regeling van de rechtspositie der laatst
genoemden.
De relletjes bij de herhalingsoefeningen zijn
overdreven voorgesteld. Spreker brengt hulde
aan het verlofskader.
De heer Ketelaar (V. D.) bepleit de be
langen van de op wachtgeld gestelde onder
officieren.
Na de pauze wordt de Indische begrooting
aangenomen met 57 tegen 23 stemmen. Tegen de
sociaal-democraten, de vrijzinnig-democraten en
de communisten.
Het amendement-Boon om hot salaris van
don gouverneur van Curacao niet te verhoogen,
wordt aangenomen met 43 tegen 38 stemmen.
De begrooting van koloniën wordt aangeno
men bij zitten en opstaan.
De heel Boon (V. B.) trekt zijn motie in zake
de Vlissingsche haven in.
Oorlogsbegrooting.
De heer Duymaer van Twist (A. R.)
meent dat dc heer van Zadelhoff anders spreekt
dan mr. Troelstra, die in 1913 het vaderland
nog wilde verdedigen.
De heer Dress el buys (V. B.) zal geen
woord wijden aan de nationale ontwapening
omdat hij dit reeds deed.
Gisler heeft dc socialist v.d. Velde in de Belgi
sche Kamer verklaard., dat de natie eenverdedi-
gingmacht moet bezitten. Spr. wijst op den strijd,
waarin dat is met de rede van den heer van
Zadelhoff.
Wat is nu ons leger De minister heeft een
stelsel gekozen, dat niet dat van spr. is. Het eind
doel is ondeugdelijk en blijft liet. Vroeger heeft
spr. dit al uitéén gezet. Het veldleger kan niet
voldoende geëncadreerd geoefend en uitgerust
worden. Aan alles ontbreekt zeer veel.
Dc hoer K. t e r Laan (S. D.) betoogt uit
voerig dal ons leger duur is en slechts en dat
de bezuinigingen gering zijn.
De heer T i 1 a n u s (C. H.) acht de belangstel
ling voor het leger wel groot maar gaat meer in
afbrekenden zin dan opbouwenden.
Dc vergadering wordt verdaagd tot Maandag.
8 j n n e n m n d.
Bezoldigingsbesluit.
Het Nederl. Gorrespondentieburean in Den
Haag meldt
Van (le "meest bevoegde zijde vernemen wij,
naar aanleiding van berichten, dat het bezoldi
gingsbesluit-1925 met 1 Januari e.k. niet zon
worden ingevoerd, dat de invoering op dien da
tum van dat bestuit, dat immers een maatregel
van,algemeen bestuur is, wèl zal plaats hebben.
Het Fletlner-schip.
Onder leiding vanjhr. Van Haersolte, directeur
van het Scheepvaartkundig Museum is gister
een goed geslaagde tocht met het Fletlner-schip
van Rotterdam haar Dordrecht gemaakt.
Onze „neutrale" bladen.
In „De Groene Amsterdammer" van 13 Dec.
(hl. 3) komt een artikel voor, getiteld „De
ontwikkeling van het Christendom" en ge
schreven door den heer L. H. Grondijs. Dit ar
tikel is een samenvatting van een werkje van
den al sinds jaien wegens zijn modernisme gc-
suspendeorden Fransehen preister Albert Houtin.
De heer Grondijs is zoo vrij dezen gewezen
seminarie-professor voor te stellen als „een
der meesters der moderne kerkelijke geschied-
vorsching."
Wie de hoekjes van Houtiri kent, zegt de
„Tijd" de man schreef indertijd ook nogal
over Bijbelvraagstukken gelooft zijn oogen
niet als hij den schrijver opeens onder de „mees
ters" ziet gerangschikt. Waarschijnlijk rekent de
heer Grondijs ds. Bakels ook onder „de meesters
der moderne kerkelijke geschiedenis."
Wij zouden or om kunnen lachen, wanneer
de werkjes van den heer Houtin niet, juist om
hun aplomb, even gevaarlijk waren als die van
Bakels. F.r worden de ongelooflijkste dingen in
beweerd over het ontstaan van het Christendom,
het syncretisme, de evolutie der leer enzoovoorts.
Allemaal in 126 bladzijden
„Meesters" als Houtin lossen met weinig
woorden de geweldigste en ingewikkeldste vraag
stukken op. Waar werkelijke geleerden na taai
onderzoek voorzichtig verklaren „non liquet",
daar vliegen de lichtkogels der „meesters" als
hagelkorrels aan.
Wie zou afvallig' zijn en geen meester worden
Maar het is jammer dat de hoogleeraren
Kernkamp en Brugmans niet een weinig waken
over den inhoud van hun blad. Want deze
rommel is toch absoluut onnoodighij heeft
met wetenschap niets te maken en is óf stoot end
óf gevaarlijk voor vele lezers.
Moest dr. van Eden in den groenen Amster
dammer liet veld ruimen om plaats te maken
voor deze verschimmelde wijsheid uit den tijd
van Renan
O, die „neutraliteit" is toch een raar ding
was had hij zich naar de bestemde plaats bij de
oude linde begeven doch toen hij de jonge
dames daar niet vond, had hij zich geen oogen
blik aan twijfel overgegeven of men hem niet
gefopt zou hebben.
Zijn gouden chronometer - een klein mees
terstuk van horlogemakerskunst -te voor
schijn halende, wierp hij een vluchtigen blik
op de wijzerplaat.
„Tien minuten," mompelde hij. „En zij had
den nauwelijks vijf minuten noodig om hier
te zijn. Dat is natuurlijk het werk van de kleine
Armbrecht. Nu, voor mijn part. Het zou de
eerste keer zijn dat ik mij er toe liet verleiden
een vrouw na te loopen."
Hij deed de laatsle woorden vergezeld gaan
van een schorren lach en keerde toen met kalme
schreden op den weg terug, dien hij zoo haastig
gegaan was.
Toen hij de plaats vóór het slot bereikte kwam
juist de eigenaar daarvan met hoed en stok het
terras oploopen.
„Halo, beste vriend Duizendmaal welkom
op uw eigen grond," klonk hem Kruiskamp's
stem tegen. „Naar het schijnt, was ik ook hier
bijna te laat gekomen."
Zonder complimenten stak hij zijn arm door
dien van den bezitter van het riddergoed en
het hinderde hom oogenschijnlijk al heel weinig,
dat Armbrecht zich deze vertrouwelijkheid
slechts met duidelijk tegenstreven liet welge
vallen. Het klonk als een recht verdrietig ant
woord op zijn vriendelijken welkotnstgroet,
toen de andere haastig voortstappend zeide
„Is er dan eenig nieuws, dat je zoo'n haast hebt
mij op te zoeken
„Iets nieuws Nu, zooals men het nemen
wil. Gij weet, beste vriend, dat voor iemand,
die de oogen open heeft, de interessantste
nieuwtjes om zoo te zeggen op de straat liggen.
Er was echter voor mij toch zeker geen bijzon
dere aanleiding noodig om u mijn welkomst-
bezoek als buurman te komen brengen."
„Hm, ik dank u. Ik heb echter vandaag het
hoofd zoo vol van de ergernis der verhuizing,
dat het mij een werkelijke behoefte is een weinig
frissche lucht te zoeken."
„Natuurlijk. Waartoe is men anders buiten
op het land En wijl een wandeling met zijn
beiden aangenamer is, zult u mij wel veroor
loven mij bij u aan te sluiten. Ik zie vrijwillig
af van den welkcmstdronk, want onder goede
bekenden neemt men het met de vormen niet
zoo nauwkeurig."
Armbrecht kuchte weer. Een schaduw van
misnoegen lag op zijn welgedaan gezicht. Zijn
geleider moest werkelijk een slecht mensehen-
kenner zijn of van zeer weinig gevoelige natuur,
als hij in het geheel niet opmerkte, dat hij op
dit oogenblik geenszins welkom was.
Zwijgend waren zij eenige minuten langs een
der parkwegen gewandeld. Toen klonk opnieuw
Kruiskamp's onaangename stern „Naar den
welstand der jongedames behoef ik niet meer
te vragen, want ik had reeds het genoegen ze
in de beste gezondheid te ontmoeten. Wij hadden
zelfs een gemeenschappelijke wandeling door
uw onvergelijkelijk schoon park afgesproken.
Ik moest echter eerst mijn paard onder dak
brengen en toen hebben wij elkaar gemist."
Met een uitdrukking /van verbazing op het
gelaat bleef Armbrecht staan.
„Zoo, wou je mijn dochter vergezellen Wilt
u mij beloven een eerlijk, oprecht woord niet
ten kwade te duiden, beste heer Kruiskamp
„Is daar nog een verzekering voor noodig
Onder vrienden
„Nu ja," viel de ander hem op ietwat onbe
haaglijker! toon in dc rede, „onze gemeen
schappelijke handelsondernemingen hebben ons
zeker in zekeren zin tot vrienden gemaakt en
ik hoop dat wij nog menigmaal met elkander
zullen arbeiden."
„Dat zou zeker niet Lot uw schade zijn, beste
Armbrecht. Zonder mij zou je bijvoorbeeld den
grond, waarop wij staan, niet voor een appel
en een ei verkregen hebben."
„Zeker, zeker, dat erken ik gaarne, ofschoon
ge verstandig genoeg waart, bij dc transactie
ook je schaapjes geducht tc scheren. 'Er is
eehtcr altijd een zeker onderscheid tusschen
handelsbetrekkingen en maatschappel ijke. U
zult daL niet verkeerd opvatten, hoop ik."
„Neen, maar ik heb ook in het geheel niet
het genoegen het te begrijpen."
Wordl vervolgd).
NIEUWE
mm»....,i, --
ROSSEN*
F f 431 45
