JES.
47ste Jaargang.
Zaterdag 20 December 1924.
jSa. 14130
Bureau: KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus: 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per
post 3.per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer
met Officieel Kerkbericht 10 ets.
Advertentiön: 15 regels 1.75, elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maai berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiön voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Gratis-Ongevallenverzekering 1 500 bijl levenslange geheele invaliditeitf 20U
duim; f 60 bij verlies van een wijsvinger; 115 bij verlies van eiken anderen vinger.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen.
bij verlies van een hand, voet of oog f 200 bij doodf 100 bij verlies van een
De verzekering wordt gewaarborgd dooF de N.Holl. Algem.Verz. bank Schiedam
TWEEDE BLAD.
Binnenland.
„Het Volk" in zijn ware gedaante.
„Het Volk" deelt, weer eens een geval mee,
waaruit zgn. moet blijken welk een dwang de
Katholieke Kerk uitoefent, maar dat alleen de
schande van een ongelukkige uitbazuint, die
door de netten der S.D.A.P. is verstrikt.
Het blad maakt melding van een S.D.A.P.'er
te 's-Bosch, die op zijn sterfbed een verklaring
al'legt, dat hij zijn lidmaatschap van S.D.A.P.
en N.V.V. verzaakt daarop verlof krijgt de H.H.
Sacramenten te ontvangen en dan weder via een
zekere v. Schijndel aan het Partijbestuur der
S.D.A.P. bericht., dat hij toch S.D.A.P.'er blijft.
Het bedrijf van dezen ongelukkige wordt dan
nog door het „Volk" uitgebuit om een klad te
leggen op de Katholieke Kerk. Maar het mod
derig geschrijf bekladdert alleen de redactie
zelf.
De weleerw. lieer H. Van Wagenberg deelde
op verzoek over deze zaak o.m. volgende me
de
„Ik zal eerlijk de toedracht zeggen van wat
mij er toe leidde den persoon in kwestie, lid der
S.D.A.P. de H.H. Sqeramenten toe te dienen.
Niet om mij te rechtvaardigen tegenover de
socialisten. Daaraan voel ik niet de minste be
hoefte, als aan een onbegonnen werk. Maar om
wille van onze eigen menschen, die natuurlijk
zullen worden lastig gevallen met dit staaltje
van z.g. geestestyrannie.
Ik ben bij Maas geroepen en heb hem gezegd
daar ik wist van zijn lidmaatschap der S.D.
A.P., waarvan hij in gezonde dagen geen ge
heim maakte dat hij, om de H.H. Sacramenten
der Katholieke Kerk te ontvangen en na zijn
dood een kerkelijke begrafenis te ontvangen, zijn
lidmaatschap der S.D.A.P. moest prijsgeven.
Dat ging niet op één oogenblik.
Tenslotte besloot, hij echter als een gehoor
zaam zoon der Katholieke Kerk, die het socialis
me heeft veroordeeld, liet lidmaatschap dei1 S.D.
A.P. vaarwel te zeggen.
Zijn Vrouw en kinderen hielpen mee.
Ook Van Schijndel spoorde den zieke aan, te
doen wat noodig was om als Katholiek te kunnen
sterven. En als zij ,soms met vreemdsoortige
motieven werkten, heb ik niet opgehouden tel
kens te herhalen dat de zieke uiteigen overtuiging
moest handelen, dat zonder dit geen tussehen-
komsfc der Kerk hein baten kon.
Nog eens. Van Schijndel, die nu kabaal maakt
en met een tegenstrijdige verklaring van den
zieke pavoiseert, verloochent zijn eerste houding,
die ik te goeder trouw voor eerlijk heb aangezien.
Met wat na de H. Bediening gebeurde, heeft dit
geding, voor zoover ik erin betrokken wordt, niets
te maken. Ik heb gewoon als katholiek priester
mijn plicht gedaan en in zulk een geval zal iedere
andere priester evenals ik zelf, op dezelfde wijze
handelen. Van Schijndel heeft o.a. tot zijn vriend
gezegd „Als het mij te doen stond, ik volgde
den raad van dén priester." Daar was ik zelf bij.
Voor mij is deze kwestie hiermee uit. De socialis
tische propaganda ga haar gang. Onze menschen
weten thans de toedracht, die ik als priester
Wanneer je pas een pleidooi hebt gehouden,
tegen het gesol met het hooge en heilige, doet het
jc nu juist geen deugd, zoo je de teer-mo'oie
Sint Nicolaas-poezie uit haar verhevene sfeer
in het rijk der verbeelding, ziet neerhalen tot
een rauwe op straat gesmeten werkelijkheid.
Er zit iets stuitends in die profane, op een
beschimmelde knol geheschen, afbeeldsels van
den grooten heiligen kindervriend, die tegen
woordig door de steden hobbelen in dienst der
reclame. Er komt een afkeer bij je op, tegen die
Sinterklaassen, die gestoken in een meer of
minder verfomfaaid katoentje, beplakt met
hennepen baarden en besmeerd met vieze verf
jes, zitting houden in oliebollenliuizen, katten-
kroegjes en de hemel mag weten wat voor ge-
legenheidjes meer, daar dienst moeten doen als
consumptie-premie en' als een voddige vergoe
ding voor zooveel ontgoocheling, de jeugd be
schenken met wat waardelooze prullen.
En toch zou C. en A. zeggen - had ik
die bisschoppelijke naboolsels veel vergeven,
indien ze door hun heirleger van ge-erdaldè Pie
ten, al die Nederlandsche en mislukte copieën
van Sint Michael, den aartsengel, eens in den
zak hadden laten stoppen voor een transport
naar het land waar de peper groeit.
Wat evenwel niet is gebeurd
't Is bijna niet aan te nemen, dat zelfs ouder
domspensioengerechtigden ooitzonderlinger partij
aanschouwd hebben, als die befaamde Michaelis-
ten.
Omdat 't end er van weg is, is er ook geen
touw aan vast te knoopen.
Ze begonnen met te schelden op de R.K,
verklaar eerlijk fcc hebben weergegeven. .Ook
hebben onze menschen een keer te meer kunnen
ervaren, welke de verhouding is van het socia
lisme tot het katholicisme.
Indien de S.D.A.P. behoefte eraan heeft, zich
„trotsch" over dit geval te verheffen zooals
„liet Volk" schrijft, dan wordt ze blijkbaar
ook niet verwend van den kant der partijgenooten
in het Zuiden."
Tot zoover de verklaring van den weleerw.
heer H. van Wagenberg, die de afschuwelijkheid
der misleidende anti-katholieke propaganda in
„Het Volk" voldoende aantoont.
Is dat nog goede trouw
Kap. v. Dorp schrijft in de „Msb."
Op éen anti-papistische vergadering in de
N. Z. Kapel te Amsterdam, onder leiding van
den Amsterdamschen ds. Gravemeijer, sprak
ds. L. C. W.'Ekering over het onderwerp „Is
de Bijbel duidelijk
In deze rede heeft de spreker in ieder geval
duidelijk gemaakt, dat hij een reuze-anti-paap
is en over een dosis onzin beschikt, welke de
Gravemeijers hem misschien nog benijden.
Op deze weergalooze kletspraat, voortkomend
uit zuiveren haat tegen Rome, zullen we maar
niet ingaan.
Psychologen en Psychiaters mogen zulke
menschen tot, object, van studie nemen, om ons
eens uit te leggen, of dergelijke onmetelijke
onzin nog uitgesproken kan worden in goqde
trouw. Als zulke sprekers, de Roomsche leer
niet kennen, blijft het in ieder geval onver
antwoordelijk om er over te spreken. Onver
antwoordelijk is ook de houding der dagbladen,
wier redacteurs toch wellicht beter weten en
die toch zonder eenige aanmerking, zooals nu
de „Nederlander" van 11 December j .1de
verslagen van die onzinnige redevoeringen op
nemen. Dat bevordert toch niet de goede ver
standhouding onder de burgers van een zelfde
stad en land.
Op één uitlating in de rede van dr. Ekering
willen wij wijzen, omdat, hier goede trouw zonder
eenigen twijfel is uitgesloten. 'Na smalend ge
sproken te hebben over het Roomsche leerstuk
van de pauselijke onfeilbaarheid, ging hij voort
„met dit laatste wilde spreker echter nietzeggen,
dat de Roomsche dog^natiek aan haar einde is.
In tegendeel, volgens spreker zullen er nog twee
sluitstukken komen, n.l. dat der
godheid van Maria en dat der
godheid van den Paus."
Wij vragen alleen is er één mensch op aarde,
die zich kan voorstellen, dat hier nog goede
trouw is
De samenkomsten in de N. Z. Kapel zijn hier
mee geteekend en veroordeeld.
U.K. Journalistenvereeniging.
Zaterdag en Zondag hield de Ned. R. K.
Journalistenvereeniging een zeer geanimeerde
en goed bezochte vergadering te Utrecht.
Met genoegen kon worden geconstateerd dat
dézevergadering drukker was bezocht danvorige.
In zijn openingswoord sprak de voorzitter een
gelukwensch aan de leden L. v.d. Broeke, W.
Nieuwenhuis, v.d. Biggelaar cn mr. Kropman
voor de door hert ontvangen Pauselijke onder-
Staatspartij in een taaltje uit des martkschreeu-
wors woordenboek het jongste deuntje van hen
is de R.K. Staatspartij is de beste en ze krijgen
er ons niet uit.
Zc dienen zich aan als wezentjes die op on-
noozele kinderen hun naamdag hebben en als
van Wijnbergen zegt dat het organiseeren van de
ontevredenheid een misdaad is, dan denken ze
mot d,cu meest gezwinden spoed, dat zij er mee
bedoeld zijn. (Wie de schoen past
Wij vormen studie-clubs, robpen ze en waar
achtig je hoort alsmaar van clubs en nooiL van
studie iets wat wel heel -bevorderlijk zal zijn
voor het aanwerven van leden maar toch met
den eersten opzet niet strookt.
Ze willen alleen „studenten" aannemen die
lid van de Staatspartij zijn, maar als toevallig
de secretaris van de kiesvereeniging ter vergade
ring aanwezig is (Venlo) en de Michaelisten wil in
lijven, dan zegt de voorzitter, dat, 't niet noodig
is, omdat ze vandaag of morgen toch er weer
uitgegooid Worden. Ze zweren trouw en onder
worpenheid aan de Staatspartij met hunne
monden, maar een schriftelijke verklaring van
deze schoone zaken willen ze niet geven.
('t Vermoeden wint veld dat ze wel gehoor
zamen willen als de Staatspartij dingen vraagt,
die ze heel graag doen).
Ze gaan uil picnicken en spelevaren met d
democratie, natuurlijk „katholieke", werpenzich
op als beschermers van dit kostelijk schepseltje,
maar hebben er niet van terug om bij het Episco
paat te informeeren of dit vrijwillige patronaat
door de Kerkelijke overheid nu juist zoo erg
begeerd wordt.
Ze zijn ganschelijk niet afkeerig van overleg -
althans 's Maandags edoch Dinsdags loopen ze
kwaad weg, snijden het tafellaken door en
scheidingen ter gelegenheid van het Eucharisti
sche Congres.
Onder applaus der vergadering deelde de
secretaris mee, dat 22 nieuwe donateurs, uit
kringen van kerkelijke en wereldlijke autoriteiten
tot de vereeniging zijn toegetreden.
Het Jaarverslag van den secretaris en den
Penningmeester werd goedgekeurd.
Als bestuursleden werden herbenoemd de
heeren J. B. Vesters (voorzitter) L. v.cl. Broeke
(2de secretaris) en J. Thomassen.
In zake de met den'Ned. Journalistenkring
gerezen qauastie over deve rtegenwoordiging
der Nederlandsche journalisten ontspon zich
een zeer geanimeerde discussie.
Met algemeene stemmen werd in den vorm
eener motie het beleid van het bestuur in deze
quaestie goedgekeurd.
Unaniem was men van meening, dat het
monopolie van den N.J.K. om alleen de
Ned. Journalisten te vertegenwoordigen moest
worden afgewezen en dat gelijkwaardigheid der
Kath. Journalistenvereeniging moest worden ge-
eischt.
Door een lid, tevens lid van den Kring werd
opgemerkt, dat als de voorzitter van den Kring
het aanwezig zijn van Katholieken in den Kring
als argument gebruikt tegen de R.K. Journ.
Vereeniging en dit lidmaatschap van den Kring
misbruikt om den bloei van de Kath. Journ. Ver.
tegen te houden, het zaak zal zijn, voor de Kath.
Kringleden zich te beraden of het geen tijd wordt
voor den Kring te bedanken
Verschillende middelen om de Kath. Journa
listenver. meer te doen kermen en erkennen wer
den uit de vergadering aan de hand gedaan en
het bestuur in overweging gegeven.
Na een IJ. Mis Zondagmorgen te half 11 door
den geestelijken adviseur Pater B. Kruitwagen
in de Kapel van St. Joan de Deo opgedragen
werd de vergadering te hall'12 heropend. De heer
W. Nieuwenhuis hield een inleiding over het
onderwerp ,,R. K. Pers en R.K. Staatspartij."
De besprekingen droegen een voorloopig en
vertrouwelijk karakter en zullen later over meer
gedetailleerde punten worden voortgezet.
Door het bestuur is een schrijven gericht aan
het bestuur van het Verbond „St. Michael" naar
aanleiding van de door het Verbond gepubliceer
de „Wenschen" met het verzoek voortaan de
publicatie van eventueel volgende berichten
zoodanig te doen geschieden, dat ze op de eerste
plaats en gelijktijdig in de Katholieke bladen
kunnen worden opgenomen.
wmammsumsm
alle huurders met hunne vrouwen opgewacht,
terwijl een boerenkleedwagen gereed stond om
den landheer naar zijn kasteel te brengen. Bo
vendien hadden zich een zestiental ruiters op
gesteld met het muziekkorps van Denekamp
voorop, om den wagen te escorteeren.
Na aankomst van den auto, waarin de bur
gemeester van Denekamp was gezeten, werd
de heer Laan weer hartelijk welkom ojj „Sin-
graven" geheeten door den werkbaas, den heer
van Langen.
Daarna werd overgestapt in een kleedwa
gen waarna het op „Singraven" aanging.Voor
de inrijpoort van het kasteel was een prach
tige eerepoort opgericht en ook voor het kasteel
zelve was een mooie versiering aangebracht.
Nadat de heer Laan was uitgestapt, werd
hij toegesproken door den burgemeester van
Denekamp en de lieer van Blanken van Bo-
gelskarnp. De heer Laan dankte met een kort
woord.
Gemengd Nieuws.
Eenmiddeleeuwschc ontvangst
Dinsdagmorgen te ongeveer 12 uur kwam mr.
W. F. J. Laan, eigenaar van het landgoed
„Singraven", te Denekamp, aldaar na langdu
rige afwezigheid terug. Genoemde heer heeft
een reis gemaakt door de wildernissen van
Afrika. Van het. Noorden naar het Zuiden is
hij dat werelddeel al jagende doorgetrokken
en heeft daarbij heel wat gevaren en ontbe
ringen doorstaan. Nu hij evenwel behouden
terugkeerde, hadden zijn pachters hem een
feestelijke ontvangst bereid. Aan het begin der
oprijlaan van „Singraven" werd hij door bijna
's Woensdags staan ze met een onbewogen aan
schijn te oreeren dat ze tot alle overleg bereid
zijn. Van den prins geen kwaad geen wolkje aan
de lucht, kristal-zuivere koffie, als lammeren ter
slachtbank, enz. enz.
Ze tieren op de vermaledijde kapitaal-rente
en ze venten met aandeeltjes van „De Morgen"
tegen zes procent en de belegger die zich er
mee laat opschepen, verandert, plots van 'n
paraciteerende woekeraar in 'n nobelen patriciër.
Ze propageeren waardeering voor allen hoofd
en handenarbeid, wat hun absoluut niet belet
om de werkloosheid voor te staan door hun ijve
ren tegen tariefsverhooging.
Denken en peinzen zijp. hun hooge waarden
en als die intellectueele burgers bij elkaar komen,
dan bannen ze de stilte, do grondslag der studie,
uit en huren het rumoer van een fanfare-korps.
Bij al die tegenstrijdigheden, bij al die ver
gissingen gaat het in je brein, duizelen en ruizelen
als in een kaleidoscoop en wordt de kans groot
clat men ai' en toe den naam Veraart als Verraat
gaat lezen.
In één ding blijven de Michaelisten zich gelijk,
valt de rechte lijn waar te nemen en dat is bij hun
pogen om alle ambtenaren op lmn hand te krijgen
Dan bespeurt men geen afwijking of dubbel
zinnigheid want om dat doel te bereiken stellen
zc voor de intrekking van de salaris- en loonkor-
ting van het overheidspersoneel: een lokmiddel
inet magische kracht, maar van een niet nader
aan te duiden gehalte.
Wat het meeste opvalt bij dit alles is de hou
ding van de pers.
Toen de N.K.P. in actie kwam vond zij met
uitzondering van één plaatselijk blad in Brabant,
bij al onze bladen tegenkanting en duidelijke
Een' grap van G e z e 11 e. De groote
priester-dichter Guido Gezelle was als goed-
lachsehe Vlaming lang niet afkeerig van ge
zonden humor. Zier. hier hoe hij eens uitleg gaf
over het ontstaan van het spreekwoord „La
soupe, zei Sint Pieter, en alle Walen stormden
den hemel uit"
„De poortier van den hemel ging zekeren
zomerdag, op lcermisse naar Sinte-Pielers-op-
den-dijk, boven Brugge. Hij mocht de hemel-
poorte alleerie niet laten en stelde Sint. Andries
aan, om de ingang tot den hemel tebewaken
Ja, maar Sint Andries kende geen Fransch en
een heele bende Walen zagen de kans schoon
om in den hemel te geraken. Srnt Andries ver
slond hun bargoensch niet, noch en wiste bij
wat te zeggen om dat goedje tegen te houden
cn hij liet. ze allemaal binnen, in 't gedacht dat
't al brave menschen waren.
't. Was een gebabbel en een lawaai van een
andere wereld.
Sinte Pieter kwam 's avonds thuis van de
hennesse en hoorde al dat snateren en geire-
bekken en hij stond er versteld van.
,,'t Is, mijn verdooie, Waalschzei Sinte
Pieter, Dries, wat heb je gedaan, vent?"
„Ik en versta geen Fransch, zei Sint Andries,
wat wil je daaraan doen, en ik die meende, dat
hier geen andere ah goézielen 'n kwamen, 'k heb
ze hunnen weister gegeven en ze binnen gelaten.
Heb ik gemist, 'k wil 't geweten hebben,, maar
als ge nóg uit kerremessen gaat., doe u als 't u
belieft vervangen door eencn, die op meer dan
éénen toon zijn lied zingen kan."
Sinte Pieter schartte achter zijne oore, maai
hij 'n was nooit lange met iets verlegen.
„Gauw riep hij, naar eenige engels, die dat
van een afstandje hadden afgezien, gauw!!
Michael, Rafaël, Gabriel en Uriël, draagt ge
vieren de tafels buiten de poorte, dekt ze met
sneeuwwitte dwale, legt de zilveren lepels en
brengt de rijstpap op.
De engels gehoorzaamden, gelijk altijd, en
toen alles gereed stond, liep Sinte Pieter aan de
poorte staan van den hemel en riep naar binnen
met eene stem, die aan de hemelsehe gewelven
weerdonderde
„La soupe
afkeuring, terwijl er nu verschillende organen
zijn die de actie van „Sint Michaël" wel niet goed
keuren, maar toch steeds wijzen op de goede mee
ning, de goede trouw en de oprechtheid van de
Michaelisten, aldus braaf medewerkend dat we
met al dien goeden wil naar den kelder geholpen
worden.
Onwillekeurig rijst de vraag vanwaar dit
verschil Dat dit voorkomt uit debcwering der
ontevredenen, dat zij de eenheid der Staatspartij
willen bewaren, is niet aan te nemen, want een
kind in de'politiek snapt wel, dat dit tot nu toe
niets anders is dan „Ietwat glimpelijks en met
een schijn verbloemd." Gemompeld wordt,, dat
concurrentievrees voor „De Morgen", het zon
derlinge ochtendblad en tuighuis van de opstan
delingen, daaraan niet vreemd is.
Eenige grond moge er voor dat vermoeden
wezen, er zijn andere redenen ook.
Het is een publiek geheim dat „Sint Michael"
voor 98 uit overheidspersoneel bestaat. Nu
is het juist de R.K. pers geweest die jarenlang
en eindelijk met succes gestreden heeft Legende
uitsluiting der katholieken bij benoemingen van
personeel voor Rijk en gemeente, zoodat het een
hard gelach zou zijn, zich nu dadelijk te keeren
tegen hen, die eerst beschermd zijn geworden.
Ten tweede is de redacties der bladen békend,
dat de ambtenaren door hun organen eenzijdig
dus onvolledig zijn ingelicht en daardoor als
't, ware tot verzet aangedreven werden.Alle
maal oorzaken, die velen weerhoudt, vierkant
stelling fee nemen feegen de Michaelisten.
Of dit trekken aan 'L zachte lijntje helpen zal
Naar mijn meening was 't voor deStautspartij
beter geweest als iedereen, net zoo als 't Bonds-
bestuur, dacfelijk gezegd had waarop 'L stond.
Maaslandijs.
inrwin ii urnirniiifiHi üiw'i irriiwmmiriïïnTiiiiiwniiiiiai'n