II
Nieuwjaarswenschen
DAGBLAD VOOR SCHIEDAM JEM OMSTREKEN*
FEUILLETON.
Het geheim van het moeras.
47ste Jaargang.
Dinsdag 23 December 1924.
Nó. 14132
BureauKOEMABKT4. Telefoon Intereommunaal 85 Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per
post ƒ3.per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer
met Officieel Kerkbericht 10 ets.
Advertentiën: 15 regels 1.75elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Gratis-Ongevallenverzekering f 500 bij levenslange geheele invaliditeitI 200 bij verlies van een hand, voet of oog f 200 bij dood f 200 bij verlies van een
duim^OOJ^^rlies^i^e^^qsvingCT; f 15 bij verliea van eiken anderen vinger. De verzekering wordt gewaarborgd door deN.Holl.Algem. Verz.bank Schiedjiiii
In het nummer dat Woensdag 31 De
cember verschijnt, zal wederom gelegen
heid bestaan tot het plaatsen van
a f1.- per annonce.
Bnitenlandseh Nïenws.
DUITSCHLAND EN DE VOLKENBOND.
De Duitsche regeering heeft, zooals bekend, in
de afgeloopen week een nota aan den Volkenbond
gezonden, waarin zij zich speciaal bezig houdt
met de toetreding van Duitschland tot den Vol
kenbond en de deelneming van dit land aan even-
tueele dwangmaatregelen van den Bond. Gister
avond is de tekst van die nota gepubliceerd,
welke het Duitsche standpunt bevat.
In het bijzonder worden in de nota, waarbij
een memorandum is gevoegd, de volgende pun
ten aangeroerd.
In de eerste plaats de kwestie van een perma
nenten zetel in den Volkenbondsraad,
ten tweede de deelneming var Duitschland aan
eventueele militaire sancties van den Bond,
ten derde deelneming van Duitschland aan het
koloniale mandatenstelsel en
in de vierde plaats de niet-erkenning van
Duitschlands alleen schuld hebben aan den oor
log.
Dit vierde punt wordt in het memorandum in
zoodanigen vorm besproken, dat Duitschland
zich nadrukkelijk bereid verklaart, alle interna
tionale verplichtingen te vervullen, doch dat die
bereidheid niet in dien zin moet worden uitge
legd, dat deze tevens een erkenning inhoudt van
de moreele schuld van het Duitsche volk.
Het belangrijkste punt in de nota is de kwestie
der deelneming van Duitschland aan de militaire
sancties. De nota zet uitvoerig uiteen, op welke
gronden het voor Duitschland onmogelijk is, dit
punt te aanvaarden. De nota erkent, dat deze
verplichting, om aan maatregelen van economi-
schen en militairen aard deel te nemen tegen een
mogelijke verstoring van den vrede voor alle
leden zekere gevaren met zich brengt. Deze ge
varen zouden echter ondragelijk worden Voor
een land, dat zich, zooals Duitschland, in een
neutrale positie bevindt en ontwapend is. De
nota zet dan uiteen, dat Duitschlands buurstaten
over aanzienlijke strijdkrachten kunnen beschik
ken, terwijl Duitschland slechts een leger van
100.000 man heeft.
Verder wordt in de nota gezegd, dat bij inter
nationale conflicten aan Duitschland de moge
lijkheid gelaten moet worden, de mate van zijn
eigen actieve deelneming zelf te bepalen.
RUSLAND.
Uit-Stockholm wordt gemeld, dat de bladen
telegrammen uit Odessa publiceeren,volgens wel
ke het gerucht gaat, dat in Rusland de burger
krijg is uitgebroken.
De commissaris-generaal van de communisti
sche partij zou gearresteerd zijn, wijl hij Trotzki
van verraad beschuldigd heeft.
Gemeld wordt, dat Trotzki's aanhangers een
aantal openbare gebouwen in de Russische steden
bezet hebben.
Straatgevechten worden gemeld uit Nisninov-
gorod en Kasan.
Beweerd wordt dat Trotzki gedreigd heeft, den
steun van het roode leger te zullen inroepen.
10) -
,,Maar je hebt daarbij toch wel het eerst aan
mij gedacht, nietwaar Een lud vriend gaat men
met zoo iets niet voorbij."
...„Bewijs mij dat ge mijn vriend zijt, Arm-
brecht, niet slechts mijn handelskennis, maar
ook mijn werkelijke vriend."
De ander wierp een onderzekeren, onderzoe
kenden blik op het gelaat van den spreker.
„Denk je nog altijd aan mijn uitlating van
straks
„Neen, daaraan niet. Zulke kleinigheden
leggen bij mij geen gewicht in de schaal. Als
ge mij echter zelfs uw maatschappelijken
omgang niet waardig acht, moet ik wel vree
zen, dat ik met mijn grooter verzoek zeker sma
delijk «zal worden afgewezen,
c „Maar laat mij dan ten minste hooren waar
het om gaat. Je moest weten dat ik als zaken
man die aanduidingen erj halve woorden niet
graag hoor."
„Nu kort en goed dan Ik heb het Voor
nemen, weer in het huwelijk te treden."
Armbrecht bleef opnieuw staan en de gren-
zenlooze verbazing, die op zijn gelaat te lezen
was, was juist niet vleiend voor zijn geleider.
BELGIE.
Men meldt ons uit Brussel, dat koning Albert
der Belgen inderdaad per auto den tocht door den
Sahara zal ondernemen. De Nieuwjaarsontvang
sten ten hove zijn afgeschaft, de koning zal in het
laatst van deze maand Vertrekken en den -ten
Januari te Algiers aankomen. Maarschalk Pétain
en zijn vrouw, Albert Sarraut, de gewezen Fran-
sche minister van koloniën en een ingenieur van
Citroen's autol'abriek zullen den Koning verge
zellen.
Den 7en Januari vertrekt het gezelschap uit
Colomb-Besjar naar Tomboktoc, waar het tien
dagen later verwacht wordt. Waarschijnlijk zal
de Koning van daar naar Belgisch Kongo gaan.
DE KEULSCHE ZONE.
Reuter verneemt, dat, het rapport van de con
trole-commissie betreffende Duitschlands ont
wapening, niet voor de derde week van Januari
verwacht kan worden.
Bevestigd wordt, dat de Duitsche gezanten
te Parijs, Londen en Brussel stappen hebben ge
daan in verband met de verlenging van den ter
mijn der bezetting van de Keulsche zone. Deze
gezanten hadden opdracht ontvangen te verkla
ren, dat Duitschland er op aandringt, dat deze
zone op 10 Januari zal worden ontruimd.
Het antwoord hetwelk de gezanten op hun
medtdeelingen hebben ontvangen is niet offi
cieel bekend gemaakt. Van Fransche zijde werd,
zooals bekend, verklaard, dat de houding der ge
allieerden afhankelijk zal zijn van het eindrap
port van de militaire controle-commissie. Zou in
dit rapport der controle-commissie worden ge
constateerd, dat Duitschland zijn verplichtingen
betreffende de ontwapening niet is nagekomen,
dan zal automatisch een verlenging van de be
zetting plaats hebben. In het andere geval zou in
beginsel de verplichting tot ontruiming op, 10
Januari worden erkend. Echter zou dan met
Berlijn verder worden onderhandeld, opdat de
Duitsche regeering zal toestemmen in een ver
lenging van de bezetting als een soort tegemoet
koming met het oog op een vroegere ontruiming
van de Roer, welke zooals bekend, volgens de
Londensche overeenkomst op 25 Augustus zou
moeten plaats vinden, maar dan reeds in Mei zou
kunnen geschieden.
DE OPSTAND IN ALBANIË.
Volgens den Jocgoslavischen minister van
Buitenlandsche Zaken is Joegoslavië met Italië
overeengekomen een neutrale houding ten op
zichte van de gebeurtenissen in Albanië te be-'
waren.
De Joegoslavische regeering heeft besloten, op
voorstel Van den minister van Buitenlandsche
Zaken, de grens tusschen Joegoslavië en Albanië
af te sluiten in verband met den opstand. Aan de
grensautoriteiten werd bevel gegeven, alle perso
nen, die de grens willen passeeren uit Albanië,
zonder onderscheid tot w elke partij zij behooren,
te ontwapenen en te interneeren.
Iu haar nota aan den Volkenbond beweert de
Albancesche regeering, dat krijgsgevangen in
vallers de militaire uniform Van Joegoslavië!
droegen en met legergeweren van dat land ge
wapend waren.
Óe opstand schijnt op het oogenblik tot stil
stand te zijn gekomen.
Een Italiaansch oorlogsschip is te Üurazzo aan!
gekomen, een ander ligt te Medua voor anker.
De berichten, als zouden Britsche oorlogs
schepen naar Albanië zijn gezonden, zijn niet
juist. Er waren wel voorstellen in die richting ge
daan, maar Groot-Bril,tannic is daarop niet inge-
,,U", vröeg hij. „U Kom, dat kan je .geen
ernst zijn 1"
Kruiskamp trok zijn vest naar omlaag, als
iemand die zijn üiterijkë verschijning zoo aan
trekkelijk mogelijk maken wil.
„Ja wel ik zelf," antwoordde hij met de',
grootste kalmte. „Ik denk dat tien jaren rouw
meer dan genoeg zijn, ook voor den meest deugd-
zamen weduwnaar. Ik begin mij eenzaam të
gevoelen en er zijn zooveel aardige' jongedames,
in de wereld, dat ik niet inzie, waarom er juist
voor mij geen te verkrijgen zou zijn."
Den eigenaar van het oude riddergoed scheen
plotseling een zonderlinge vrees te bevangen.
Zijn gezicht trok weer in strenge, bijna dreige.ndc
plooien en hij vroeg op een <t oon, die allesbehalve;
aanmoedigend was „En hoe komt gij er toe,
juist tot mij de vertrouwde van uw verrassend
voornemen te maken Spraakt ge niet van een
aanzoek dat ge in deze zaak tot mij wilde rich
ten?"
„Zeker, maar u behoeft niet te vreezen dat
ik mij als mededinger om juffrouw Hert ha V
schoone hand' zal willen opwerpen. De sterren
verlangt men1 niet, zegt een of andere dichter,
dien ik niet nader ken, en ik móest zeer moeilijk
van begrip zijn, als ik niet kon raden, w aarom ti
er zooveel aan gelegen is de adellijke grondbe
zitters en de heeren officieren in uw huis te ont
vangen. Neen, mijn waarde, zoo hoog stijgen mijn
wenschen niet. Ik zal mij in passende beschei-
gaan. Het tracht door raadgevingen aan alle be
trokken partijen de onrust te loealisrcren.
ONTWAPENING TER ZEE.
Uit Washington wordt gemeld, dat in hooge
administratieve kringen verklaard wordt, dal
besprekingen en een informeele nota-wisseling
hebben plaats gehad tusschen Engeland, Japan
en de Vereenigde Staten, bedoelende een vriend
schappelijke regeling te treffen voor de elevatie-
kwestie in overeenstemming met het 5-5-3
verdrag.
Een definitieve verklaring betreffende de te
volgen politiek wordt nu verwacht.
Voorspeld wordt dat deze de voornaamste
oorzaken van de wrijving en de vertraging in de
uitvoering van de verplichtingen, welke het
verdrag oplegt, zal wegnemen.
RUSSISCH-JAPANSCIIE OVEREENKOMST.
N.aar uit Londen gemeld wordt, bevat de „Dai
ly Telegraph" het bericht, dat er binnen zeer
kort een overeenkomst zal tot stand komen tus
schen Japan en Rusland nopens de petroleum-
t rein en in Noord-Sachalien.
Japan zal afstand dóen van zijn territoriale
aanspraken op Noord-Sachalien. In ruil daar
voor krijgt hel van de Russen een concessie op
langen termijn voor de exploitatie van die petro
leum terreinen.
ALLERLEI.
Uit Londen De Albancesche. regeering heelt,
den Sowjet-gezant Krakovietski aangezegd, dal
hij met zijn personeel Albanië binnen drie dagen
moet verlaten.
De delegatie van de Britsche vakvereeni-
gingen, die Sowjet-Rusland bezocht heeft, zegt
in haar reeds kort vermelde voorloopige verslag
van harebevindingen dat de sociale en industriee-
le toestanden sedert 1920 ontzaglijk verbeterd
zijn. De financieele stabiliteit is hechter dan men
verwacht had. De begrooting is bijkans in even
wicht. De productiviteit zou gunstiger zijn dan
in den tijd vóór 1914. De woningtoestanden zijn
verbeterd. Het onderwijs is krachtdadig her
vormd. De strijd tegen het analphabetisme wordt
met succes gevoerd. Nieuw kapitaal kan veilig
belegd worden.
De. Londensche pers is buitengewoon eritisch
gestemd ten aanzien van het stuk, vooral omdat
een vergelijking gemaakt wordt met 1920, na
welk jaar de toestand natuurlijk verbeterd moet
zijn.
Uit Cairo, Meligui, leider der studenten en
actief lid van de'Wafd, die, zooals gemeld, door
dé politie werd gezocht in verband met de moord
op den sirdar, heeft zich zelf aangegeven bij de
rechterlijke autoriteiten.
Stat<m Generaal.
TWEEDE KAMER.,
Vergadering van Maandag, 22 Decetnber.
De directeur van den SLenografischen dienst,
de hèerGoedharL,wordt met zijn50-jarig jubileum
bij dien dienst door den voorzitter en door den
minister van oorlog namens de regeering geluk-
gewenscht.
De wetsontwerpen betreffende de salarieéring
van de leden van en Raad van Staten, dc
rechterlijke macht, enz. worden aan de agenda
toegevoegd.
Voortgezet, wordt de behandeling van de
oor! ogsbegrooting
De heer M a r c h a n t (V. D.) betoogt, dat
de positie van Nederland veel gevaarlijker is
denheid met uwe welwillende medewerking met
juffrouw Hellene Dorenberg vergenoegen."
„Wilt ge die", vroèg Armbrecht met een
zucht van Verlichting. „Nu, dat zou werkelijk
het laatste geweest zijn, dat ik zou geradenheb
ben. Weet ge dan niet dat het meisje geen roo-
den duit vermógen heeft, dat zij de dochter van
een falsaris is?"
Kruiskamp glimlachte en deze glimlach had
ten gevolge, wat men ternauwernood voor
mogelijk zou gehouden hebbenhet maakte
zijn teelijk gezicht nog leelijker en afstootender.
„Waarom zou ik ook niet eens eeil domheid
begaan En dan weet ten slotte niemand,
wat er nog gebeuren kan. Misschien krijgt,
juffrouw Ilelene vróeg of laat een erfenis,
als zij het het minste verwacht. Haar vader
is toch nog in leven of hebt ge misschien
in dien tusschentijd bericht van zijn dood ont
vangen
„Neen, maar voor zoover ik mijn zwager ken
is hij daar ginder al lang te gronde gegaan."
.„Dat is mogelijk, maar het is ook mogelijk
dat hij op zekeren dag met eenige honderd
duizenden terugkomt,"
„Hij Ik geloof dat hij zich daarvoor wel
wachtenzal. Wie eens ternauwernood aan
het tuchthuis ontsnapt is, zorgt wel niet ten
tweede male dat gevaar te ioopen."
Het vreemde lachje was nog niet van Kruis-
kamps gelaat geweken.
dan onder den neutraliteitstoestand van vftór
1914. Het Nederlandsche leger is niet bij machte,
te dienen als voorhoede tegen een stoot uit
Oostelijke richting.
De heer W ij n k o o p (comm.) noemt het
aangekondigde sociaal-democratische ontwape
ningsvoorstel verkiezingsvuurwerk.
In den Volkenbond is de gewapende vuist
opgestoken ook tegen de sowjet-rèpublicken.
De communisten verzetten zich daartegen.
Re heer Rutgers (A. R.) betoogt, dat wij
moeten voorkomen, dat ons land wordt een
uitvalspoort voor een vijandelijke legermacht.
Dc minister van Oorlog, de heer Van D ij k
beantwoordt de sprekers. De kwestie van de
ontwapening is reeds bij andere begrootingen
behandeld en dus kan spr. daarover kort zijn.
Verleden jaar heeft spr. zijn meening reeds ge
geven, en op België, Zweden en de Labour-partij
in Engeland gewezen. Thans wijst hij nog op
eenige socialisten, o.a. in Finland, waar de nood
aan en man is en zij dus voor de weermacht
stemmen. Men moet zich voorbereiden, want als
de nood aan den man is, isliet te laat. Niet be
wezen is waarom Nederland alleen kan ont
wapenen.
De regeering staat sympathiek tegenover
het denkbeeld van onderzoek naar het vraagstuk
der vermindering van bewapening. Zonder dat
nog eenige grondslag aanwezig is, zou het geen
nut hebben met het onderzoek te beginnen.
Zoodra echter het quorum voor de conferentie
er is en het dus vaststaat dat deze doorgaat en
dus nog éér het programma voor de ontwape
ningsconferentie bekend is, zal de regeering een
staatscommissie instellen tot voorbereiding en
na de conferentie zal een plan voor een weer
macht worden ontworpen door deze zelfde com
missie.
Vervolgens behandelt de minister tal van
détails; waarvah er 60 nu zijn aangeroerd,
Wat de relletjes betreft, wacht spr. het rap
port af.
Na replieken werden de algemeene beschou
wingen gesloten.
Binnenland.
De Kamerverkiezingen.
In de Zaterdag te Amsterdam gehouden verga
dering van den partijraad van de S.D.A.P. is
besloten, de lijstverbindingcn van de verkiezin
gen in 1922 te handhaven.
De partijraad heeft de voordracht van candi-
daten voor de groslijst opgemaakt.
Onzé scheepsbouwindustrie.
Men meldt iiit Rotterdam
De Rotterdainsclie scheepsbouivindustrie heeft
weer een belangrijke buitenlandsche order te hoe
ken gekregen. Aan de Rotterdamsche Droogdok
maatschappij is n.l. opgedragen de herstelling
van liet stoomschip City of Singapore,
In dit schip, dat nog slechts kort in de vaart
was, is op 26 April j.l. te Adelaide brand ontstaan
Tijdens de blussching van den brand had 'n
hevige ontploffing plaats. Het zwaar beschadig
de stoomschip, dat aan de Elleman Lines te
Liverpool behoort, en 6567 ton meet, zal door de
sleepbooten Vlaanderen en Willem Barendtsz
van het bureau Wijsmuller, van Adelaide naar
Rotterdam gesleept, worden.
De Zuiderzeewerken.
„Uit Parijs wordt gemeld
De „Matin" maakt mét lof melding van de
werken tot, drooglegging van de Zuiderzee aan
„Was het clan werkelijk zoo erg met zijn mis
daad," vroeg hij met een onnoozelheid, die
onmogelijk Voorgewend kon zijn. „Misschien
was toch wel veel te zijnen gunste opgehelderd,
als hij er geweest was om zich te verdedigen. De
afwezige heeft volgens het spreekwoord, altijd
ongelijk."
De toch reeds harde trekken van den heer
Armbrecht namen op dit oogenblik een werkelijk
wreede uitdrukking aan.
„Het is zooals ik u zeg," antwoordde hij met
onbeleefde kortheid. „Dorenberg was een
algemeen hekend misdadiger. Hij is echter nu
eenmaal de broeder van mijn vrouw en het is
mij niet aangenaam, zooals ge wel begrijpen
kunt over deze dingen te spreken. Dorenberg's
lichtzinnigheid en onbekwaamheid in zaken heb
ben mij offers genoeg gekost."
Kruiskamps tergend lachje werd nog bree
der en zijn kleine oogjes dreigden andermaal
të verdwijnen.
„Ja, u heeft een goed hart voor uw bloedver
wanten en daarom waag ik het ook te hopen,
dat u mijn voorspraak bij Juffrouw Heli ne
zult zijn. Ik hen, zooals u weet, niet "geheel zon
der vermogen en mijn eclitgenoote zal niets
te kort komen wat het leven veraangenamen
kan."
(Wordt vervolgd)
_y
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
