OlaO/rö^
in Pakjes.
föort en die van het Departement voor alle
Gemeenten de schuld slechts als één geheel
vernield. En nu staat Schiedam met zijn schul
denlast bovenaan. Voor den oningewijde is nu
Schiedam een Gemeente, die er zoo diep inzit,
dat het er nooit weder uit kan komen, maar
in werkelijkheid, als men even de schuld gaat
bekijken, blijkt het, dat de toestand van Schiet
dam juist zeer góed is, want van de schuld kom-
het leeuwendeel ten laste van de productieve
bedrijven en daarvan weder liet grootste deeljjten
laste van liet Grondbedrijf, dat met zijn bezit
van 268 H.A. op dergelijke wijze als hier gelegen
grond, een unicum is.
De schuld is nu wel groot n.l. 15.489.353,75.
doch daarvan komt voor rekening van de pro
ductieve bedrijven 10.300.161,56,
8.201. L46,79 voor het Grondbedrijf)
Blijft voor de niet-productieve diensten en
bedrijven ƒ5.189.192,19.
Nu is. het Centraal Bureau voor de Statistiek
begonnen met verschillende cijfers uit de begroo
tingen van de Gemeenten boven 10.000 inwoners
uit de begrootingen van de Gemeenten boven
10.000 inwoners uit te geven. Van Gemeenten te
vergelijken met Schiedam zijn voor 1924 nog
slechts weinige verschenen. Voor die welke ver
schenen zijn is de vergelijking ten aanzien van
de schuld voor de improductieve bedrijven en
diensLen als volgt
inwoners schuld schuld p.inw
1 Jan. 1924 1 Jan. 1924
Enschede 41488 9.868.586 238.—
Maastricht 54328 13.328.343 245.
Heerlen 32263 12.529.846 390.—
Schiedam 43250 5.189.192,19 120
Men ziet, dat Schiedam verreweg het beste
figuur maakt.
De voorstelling die de heer Montfoort en' het
Département geven omtrent aflossing en af
schrijving is eveneens absoluut, onjuist doch ik
wil erkennen, dat een oningewijde niet zoo ge-
makkelij it achter de juiste toedracht van deze
zaak komt.
Dc toestand is als volgt
Voor de niet-productieve diensten en bedrijven
wordt volgens de begrooting voor 1925 afgelost
en afgeschreven 112.516.42.
Terwijl de schuld, gelijk boven bleek, is
ƒ5.189.192,19.
Hieronder is begrepen 13.085,41 voor dt
crisisschuld, nog bedragende 497.245,771/ï.
Overeenkomstig de verordening op het Grond
bedrijf wordt ter zake van grond niet afgeschre
ven, laar deze zijn waarde behoudt.
De andere productieve bedrijven schrijven in
1925 af 160.708.40.
Hun leeningsehuld is 2.099.014.77.
Dit is wel geheel iets anders dan de cijfers van
den heer Montfoort en het Departement doen
vermoeden.
Wanneer wij nog een oogenblik de aflossing en
afschrijvng voor de schuld voor de niet-produc
tieve diensten en bedrijven bekijken, zien wij, dat
deze niet slecht is, doch men houde daarbij bo
vendien in het oog, dat de leeningen vóór 1920
40-jarige waren met aflossing volgens het annui-
teitss Leisel. Rente en aflossing samen blijven
dan ieder jaar gelijk. De aflossing is dan in de
eerste jaivu gering, het eerste jaar zelfs beneden
de 1 Voor de leeningen daarna is de 40-jarige
duur behouden, doch een gelijke aflossing van
21/2 per jaar vastgesteld. Echter wordt deze
aflossing door bijdragen aan den kapitaaldienst
omgezet in een afschrijving, bestaande in een
jaarlijks gelijk percentage van den kostprijs van
ieder object naar zijn levensduur.
Het Gemeentebestuur dat deze regeling heeft
ingevoerd kan niet gezegd worden, niet voor een
behoorlijke regeling van rente en aflossing te
hebben gezorgd.
De gunstige resultaten daarvan zijn ook reeds
duidelijk te zien in bovenstaande cijfers. Man
neer men was blijven doorgaan met de aflossing
volgens het annuiteitsstelsel zou zeker het per
centage der aflossing of afschrijving van de
schuld def niet productieve diensten en bedrijven
nu ruim 2 beduidend lager geweest zijn.
Ook aan een beoordegling van den toestand
van het Grondbedrijf heeft de heer Montfoort
zich gewaagd.
Inderdaad is daarin een groot kapitaal uit
leeniug verkregen vastgesteld en wel van
ƒ8.201.146.79.
Hiertegenover staat evenwel reeds dadelijk
aan waarde van reeds in erfpacht uitgegeven
gronden (de gekapitaliseerde erfpachtssommen)
ƒ5.096.547.73.
Aan boekwaarde van niet uitgegeven voor een
zeer groot deel geheel of gedeeltelijk reeds door
haven- of straataanleg, ophooging enz. voor uit
gifte gsehikt gemaakte gronden ter grootte van
268.26.66 H.A. ƒ6.801.865.03.
Overige bezittingen van het bedrijf
121.876.11.
Sinds de oprichting van het bedrijf werd een
zuivere winst gemaakt van 3.093.427.991.1/2
welke tot het vermogen van het bedijf blijft
behooren en waarvan de Gemeentekas jaarlijks
de rente trekt (behalve van het gedeelte dat
voor een bijzondere reserve wordt bestemd).
Dit is alles realiteit en schattingen spelen
hi i' g. n rol. M'ij geven den heer Montfoort toe,
dat men met schaftingen voorzichtig moet zijn,
maar dat nog op 23 Maart 1923 door de Com
missie van deskundigen waarin één der leden
benoemd door Ge deputeerde Staten een over
waard.' werd geconstateerd van ƒ5.813.374.791 /2-
waarvan sinds 1.700.000.naar de reserve
overging mag toch in elk geval dankbaar
worden aanvaard.
Waarom gaat de heer 'Montfoort langs den
VI a ar dinger dijk wandelen, als hij een indruk
w krijgen van ons Grondbedrijf. Wanneer hij
gr at langs de Burgemeester Knappértlaan,
Volkspark en Sttrrehosch doorkruist en zijn
wandeling uitstrekt tot de Rivier, dan mag hij
van de lange wandeling een weinig vermoeid
thuiskomen; als hij iets voor zijn stad voelt,
dan zal hij ongetwijfeld een gevoel van vol
doening hebben dal alle grond waar hij .langs
gekomen is het eigendom is van zijn Gemeente
Schiedam, hetzij van ouds in haar bezit, zóodat
daarop in het geheel geen schuld rust, of voor
een zeer goedkoopen prijs aangekocht en dan
zal hij, wanneer hij eenig geloof heeft in de
toekomst van zijn Schiedam denken aan de uit
gebreide mogelijkheden vooi deze zoo uitnemend
gelegen gronden. Wanneer hij de zaken in haar
proporties wil zien, dan zal hij ook zien, dat dus
tegenover de gronden die later zijn aangekocht,»
die niet zoo voordeelig zijn, een groot tegenwicht
aanwezig is.
Wanneer hij dan ziet, dat het Gemeente
bestuur reeds lang den veiligen weg heeft willen
bewandelen, door uit de voordeelen behaald met
de oude gronden nog een bijzondere reserve te
vormen voor de later aangekochte gronden, dan
had van hem een woord van waardeering ver
wacht mogen worden. En zeer zeker zullen ande
re Gemeenten, ons om ons Grondbedrijf, wan
neer liet aldus is versterkt, mogen benijden.
Van den kleinen kant beschouwd is zeker,
wat de heer Montfoort over de Waterleiding
zegt. Eendeels kan ik mij begrijpen, dat de
Schiedammers niet goed kunnen hebben, dat
hun mooie watertoren moest worden opgeofferd
en daaruit verklaar ik veel geschrijf en ont
stemming. Maar ik weet stellig, dat elke buiten
staander die er verstand van heeft, ons zal
prijzen om de gunstige wijze, waarop onze \va-
terieidingkwestie definitief is opgelost.
Wanneer de heer Montfoort en het Departe-
menL zoozeer vallen over het gebruiken van
buitengewonë middelen om de begrooting slui
tend te maken, zou men verwachten, dat het
Gemeentebestuur zich van dezen toestand geen
rekenschap had gegeven. Maar ik vrees dat van
hetgeen werd geschreven niet voldoende kennis
werd genomen. Men zie daartoe den geleidebrief
van de begrooting bladz. 148, 149 en 150.
Ik meen, dat hierin niets wordt verbloemd,
doch dat de dingen in hun juiste verhoudingen
worden gezien.
Is dan nu, evenals in den oorlogstijd de aan
wending van buitengewone middelen m.i. ten
volle gerechtvaardigd, daartegenover merk ik
op, dat hier nimmer van buitengewone middelen
is gebruik gemaakt om de belastingen kunst
matig laag te houden. Elders geschiedde dit met
uitkeeringen uit de O.W.belasting, doch deze
uitkeeringen zijn. hier voor delging van crisis-
lasten gebruikt. Deze lasten zijn dan ook door
deze en andere middelen van 1.514.066.52V2
tot 497.245.771/2 teruggebracht.
Wanneer door den heer Montfoort en het
Departement is gewezen op hot oploopen van
de schuld sinds 1914, dan wil ik opmerken,
dat dit in het geheel niets nieuws is en dat het
Gemeentebestuur zich van de stijging van dezt
en andere voorname uitgaven van het Gemeente
budget al lang rekenschap heeft gegeven.
Reeds bij de vaststelling van het vermenig-
vuldigingscijfer in Mei 1922, waarin de toestand
onder het oog werd gezien, schreef het Gemeen
tebestuur (gedrukte bijlagen 1922, blz. 47)
„Voor onze Gemeente toegepast op een paar
zeer tastbare dingen hoe zal men, bij een steik
te ugloopend inkomen reeds in 1923 hot, even
wicht vinden tusschen inkomsten en uitgaven,
als men alleen maar denkt aan de rente en af
lossing voor niet-productieve uitgaven, die
sinds het begin vari den oorlog met ongevee»
ƒ225.000.— per jaar zijn gestegen (hierin be
grepen de credieten in uitvoering), aan de sa
larissen, die hüjkens de pensioengrondslagen
van pl.m. ƒ250.000.— tot een 800.0.00.per
jaar opliepen, aan de pensioensïasten, die in
dien tijd van ongeveer ƒ34.000.— ongeveer
158.500.werden
le'kens en telkens is dit bij de behandeling
van de begrootingen opnieuw aangehaald.
De schu'd van de niet productieve diensten
en bedrijven liep op van 1.234.676.81 op 1
Januari 1914 tot ƒ5.189.192.19 op 1 Januari
1924.
En het is ontegenzeggelijk waar, dat de kost
prijzen van de werken in dien tijd uitgevoerd
over het algemeen naar de tegenwoordige waar-
demeting te hoog is.
Dit moet men dan ook aanvaarden als een
soort van crisislasten.
Dit is een zeer belangrijk element, waardoor
de belastingen helaas hooger moeten zijn dan
vóór den oorlog.
Maar dat geldt niet alleen onze Gemeente,
maar alle Gemeenten, en niet alleen de Gemeen
ten maar ook het Rijk. Bedenke men eens dat
ongerekend de werken die de Staat heeft uit
gevoerd, die thans hun oprichtingswaarde niet
meer hebben, de crisisschuld van het Rijk bruto
ƒ1.277.273.918 bedraagt, waarvoor de belas
tingen ten behoeve van het Leeningsfonds moes
ten worden ingevoerd.
Ook over bezuiniging is gesproken, alsof het
Gemeentebestuur daarvoor niets heeft geda.n.
Intusschen zijn het vorig jaar de uitgaven sterk
besnoeid, gelijk in den gele;delrief bij de bc-
grootmg van dat jaar op blz. 37 der gedrukte
bijlagen ;s aangegeven, ook door sterke inkrim
ping van personeel.
Mijn conclusie is, dat de heer Montfoort
noch het Departement van de Maatschappij
van Nijverheid en Handel moeten poseeren als
de groote figuren, die den toestand van onze
financiën aan het licht hebben gebracht, en die
om hun kritiek nu smaad treft, maar dat zij
integendeel waardeering moesten toonen voor de
wijze waarop het Gemeentebestuur den geheelen
toestand heeft blootgelegd en alles doet om
Schiedam door den moeilijken toestand heen Ie
helpen.
V. Sickenga.
(Wegens plaatsgebrek eenigszins verkort).
KOSSEM'
2854 15
Zijn Uw handen en lippen
pijnlijk, schraal of gesprongen door de koude,
gébruik dan dc heerlijk verzachtende en snel
genezende Purol. In doozen van-30, 60 en 90
ets. Bij apothekers en drogisten. 3807 6
Gemengd Nieuws.
Een b u i L e 11 gewouevo 11 d s L. .Maan
dag heeft een man van het personeel op het
station te Menton in trein 909, die om halfacht
was aangekomen, 68 stukken Nederlandsehe
Staatsschuld gevonden, ter waarde van 1.900.000
francs.
Aanvaring. Gisteravond is de Agamem
non der Kon. Ned. Stoomboot-Mij. in het Noord
zeekanaal ter hoogte van Westzaan met twee
daar gemeerd liggende modderbakken in aan
varing gekomen. Daarbij zijn 4 man, die de
bakken bevaarden, te water geraakt.Met-behu lp
van zoeklichten op de Agamemnon heeft men
'.hen gered.
Bloedvergiftiging. Vorige week
stootte W. G. in de fabriek van zeeppoeder en
poetsartikelen der firma Wed. Meijer L. Wolf
te Meppel zich aan den motor, waardoor hij
een klein wondje kreeg aan een elleboog. Hij
is in het ziekenhuis Bethesda te Hoogeveen
geopereerd, doch nu aan bloedvergiftiging over
leden.
Doodgestoken. Zaterdagavond ont
stond er in een café aan hei: station te Lutterade
een woordenwisseling, die in een vechtpartij
ontaardde. Een polderwerker werd zoodanig
toegetakeld, dat hij Zondagmorgen is overleden
De politie heeft aanstond een onderzoek inge
steld, dat tot de arrestatie van zes personen heeft
geleid. Het lijk is in beslag genomen. De justitie
heeft Zondag ter plaatse een onderzoek ingesteld.
Meevallertje. J. te Delfgauw, bij wien
onlangs 7000 werd ontvreemd, heeft het geld
door bemiddeling van een tussehenpersoou
teruggekregen.
Laatste Berichten.
Stremming opgeheven.
De stremming der groote scheepvaart in
't Noordzee-kanaal, ontstaan door 't zinken van
een modderbak, is hedenmorgen, nadat de bak
was gelicht, weer opgeheven.
Telegrammen.
ÜE KEULSCHE ZONE.
LONDEN, 31 Dec, (draadloos) De „Daily
Telegraph" meldt, dat de Raad, van gezanten
nog heden den definitieven tekst zal vaststellen
van de tot de Duitsche regeering te richten nota
in verband met het niet ontruimen van de Keul-
sche zone op 10 Januari a.s. Het is nog niet
zeker, dat deze nota namens de geallieerden zal
worden overhandigd en de mogelijkheid bestaat,
dal afzonderlijke nota's van de betrokken regee
ringen ter kennis van de Duitsche regeering
zullen worden gebracht. Dit staat in verband met
het feit, dat de Brifcsche en Italiaansche regee
ringen Weigeren reeds in deze nota vast te
stellen dat Duitschland ernstig in gebreke is
gebleven inzake de ontwapening, zoodat de
nota aan Duitschland slechts een voorloopig
karakter zal dragen. De definiteve tekst der
aan Duitschland te richten nota zal aan de Brit-
sclie regeering ter goedkeuring worden voorge
legd.
GERUCHTEN.
LONDEN, 31 Dec. (draadloos) Er loopen ge
ruchten over een Japansch-Russische-Cliineesch
verbond.
ALBANIË.
BELGRADOk 31 Dec. (draadloos) De opstan
delingen hebben Scoetari bezet. Er zijn bijna
geen regeeringstroepen in Albanië meer aanwe
zig.
DE BURGEROORLOG IN CHINA.
LONDEN, 31 Dec. (draadloos) Volgens een
alhier ontvangen telegram, bestaat er groot
gevaar dat de .Ghineesche burgeroorlog weer zal
uitbreken gevechten worden reeds gemeld tus
schen verschillende provincies.
BRANT1NG.
STOCKHOLM, 31 Dec. (draadloos) De toe
stand van den premier Branting is zóó verergerd,
dat men op 't allerergste is voorbereid.
KOUDE.
ROME, 31 Dec. (draadloos) ln geheel Italië
is plotseling een hevige koude ingetreden.
TRÓTSKI.
BERLIJN, 31 Dec. (draadloos) Naar ver
luidt zou Trolski in het Kremlin gevangen ge
houden worden.
Rechtzaken.
Een belangrijke beslissing.
De Haagsche rechtbank heeft gister uitspraak
gedaan in de procedure tusschen den burge
meester van Amsterdam en de N. V. Centraal
Verrekenkantoor voor Brandstoffen en den Staal
Eischer had gesteld, dat de overeenkomsten
inzake de levering van steenkolen, waarover de
vordering loopt, steeds ouder een bepaald Leding
waren aangegaan, n.l. dat een deel van den
koopprijs zou worden' terugbetaald, wanneer
zou blijken, dat het totaal der verkoopprijzen
hooger. zou zijn dan voor het doel der N. V.
noodzakelijk was. Waar de bepaling bestond,
dat de IN. V. niet meer dan 5 pCt. winst mocht
maken, vorderde eischer een gedeelte van de
betaalde koopprijzen terug.
Naast dc gemeente Amsterdam waren er nog
560 afnemers van steenkolen, die, wanneer ae
actie mocht slagen, recht op terugbetaling zou
den hebben.
De rechtbank wees de vordering toe, met een
rente van 6 pCt.
Onder' de gemeenten, die bij dit proces be
trokken zijn, behoort ook Schiedam.
Het totaal bedrag dat aan de procedeerende
gemeenten nu zal moeten worden uitgekeerd,
bedraagt ruim 3.471.000.
Kerknieuws.
Kardinaal Giorgi. -j-
Naar dc Romeinsche correspondent van dé
„Tijd" aan zijn ldad seint, is kardinal Oreste
Giorgi, groot-pénitencier, tengevolge van een
bij de plechtigheid der opening van het Jubel
jaar gevatte koude met daarop gevolgde long
ontsteking overleden.
Burgerlijke StaiuL
Geboren: Dec. 29. Marinus z.v. W. Gie-
selbach en A. Krommenhoek, Eendrachtstraat.
Adrianus z.v. G. van der Velden en J. M. G.
Broxks, West Frankelandsehestraat.
Overleden: Dec. 28. Gerardina Ilassing
oud 79 j., wed. van P. J. Meijer, Nieuwe Haven.
29. Willemp je Barf, oud 28 j., eehtgenoote
van L. Heijster, Villastraat Willem Mulder,
oud 72 j„ Nassaustraat.
Scheepvaart.
Hoog water te Hoek van Holland.
31 Dec. v.m. 6.03 n.m. 6.22.
1 Jan. v.m. 6.56 n m. 7.16.
2 Jan. v.m. 7.51 n.m. 7.16.
Gem. duur vloed 5 u. 31 m. gem. duur
eb 6 u. 54 m.
ANTWERPEN, 29 Dec. Aangekomen: s.s.
„Kellerwald", met stukgoederen van Schiedam.
LONDEN, 29 Dec. Aangekomen s.s. „Mel-
l'ord Hall" met stukgoederen van Schiedam.
ST. MALO, 28 Dec. Aangekomen s.s.
„Lillebonne", met steenkolen van Schiedam.
CARDIFF, 29 Dec. Aangekomen s.s. „Pol-
cevera", ledig van Schiedam.
SCHIEDAM, 31 Dcc. Gedurende de m^and
December kwamen alhier binnen 35 stoom
schepen, tegen 25 stoom- 4 zeilschepen, 1 zee
lichter en 2 zeesleepbooten in Dec. 1923.
Handelsberichten.
Beurs van Schiedam.
Moutwijn.
SCHIEDAM, 31 Dec. Officieele noteering van
de Commissie uit de Kamer van Koophandel.
Moutwijn 46 f 18.
Namens de commissie voor de noteering.
H. J. JANSEN.
Splftitu.
SCHIEDAM, 31 Dec. Men noteert voor
Spiritus 100 f29.
Spoeling.
Noteering van de Coop. Vereen. „Schied,
S poelingvereen ging
Hedan f 3.— per ketel.
ROTTERDAM, 30 December. Ter Veemarkt
waren heden aangevoerd 209 paarden, 5 veulens
1 ezel, 754 magere runderen, 584 vette runderen,
100 vette kalveren, 481 nuchtere kalveren, 70
graskalveren, 150 schapen of lammeren, 46
varkens, 120 biggen, 2 bokken of geiten.
Prijzen per l/2 K.g. Koeien 40 c. 52V2 c.
Ossen niet genoteerd 5459 c., stieren 4054 c„
kalveren 60115 c.
Prijzen per stuk van mager vee Melkkoeien
325520, kalfkoeien 350510, stieren 130-
50Q, pinken ƒ135190, graskalveren 70130,
vaarzen ƒ170280, paarden ƒ200340, big
gen 7—15, slachtpaarden 100230, biggen
per week ƒ1.502, hitten ƒ140300, overloo-
pers 1733, fok nuchtere kalveren van 2540
slacht nuchtere kalveren 1823, veulens 80
120.
E i e r e n N. V. Rotlerdamsehe Cons.-Veiling
Weenaplein). Eieren. Aanvoer 40.000 stuks. Kip
eieren 7.2512, eendeieren 8.759.50.
Rotlerdamsehe Veiling Warmoeziersstraat
kipeieren ƒ8.05'13.10, eendeieren ƒ8.859.50
de 100 stuks. Aanvoer 45.000 stuks.
Rotterdamse he Boter - en Kaas
veiling aanvoer boter 2150 k.g. Hoogste prijs
ƒ2.47middeiprijs ƒ2.40, laagste prijs ƒ1.31.
Aanvoer Goudsche kaas 1245 kg. Prijs ƒ0.65
1.
VEEMARKT DELFT, 31 Dec.
Aanvoer82 runderen 2 schapen of lam
meren, 3 paarden, 220 varkens, vette
kalveren, 333 biggen, 67 magere kalveren, 3
geiten of bokken, vette varkens, veulens'
lammeren.
Vette koeien le kw. f200475, 2e kw.
f kalfkoeien le kw. f 250—f 500, 2e
kw.' fvaarkoeien lekw. 150—f 350,
2e kw. ffvette kalveren lekw.
f2e kw. fvette schapen le
kw. f2e kw. f1—, schapen met
lammeren le kw. f2e kw. f
weilammeren le kw. f2e kw. f
magere varkens le kw. f 1452, biggen, f 4
14, nuchtere kalveren le kw. f 1022, paarden
f 150—350.
Rundvleesch per kilo f1.20 f 1.05 f 0.90
Boter f 2.75 a f2.95 per kilo. Aanvoer 11/8,
en 3/16 wegende te zamen 250 kilo.
