DAGBLAD VOOR S GHBE OM M EÏM OMSTREKEN.
FEUILLETON.
Het geheim van het moeras.
47ste Jaargang.
Woensdag 31 December 1924.
14137
Bureau KOEMARKT i. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus 39.
A bonne in enten per 3 maanden f 2.70, per week 20 cent, franco per
post 3.per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer
met Officieel Kerkbericht 10 ets.
Advertentiën: 15 regels f 1.75, elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Gratis-Ongevallenverzekering f 500 bij levenslange geheele invaliditeitf 200 bij verlies van een hand. voet of oog f
duim; f80 bij verlies van een wijsvinger; f 15 bij verlies van eiken anderen vinger. De verzekering wordt gewaarborgd door
200 bij dood f 100 bij verlies van een
de N.Holl.Algern. Verz. bank Schiedam
TWEEDE BLAD.
Binnenland.
Holland en Vlaanderen.
Naar aanleiding van protesten, die ook
in Nederland zijn opgegaan, tegen het vreemde
gedoe van Holland,, dat den Koning van België
die goed Hollandsch verstaat, in een Vlagmsche
stad, gaat complimenteeren in het Fransoh, zegt
„Vlaanderen"
„Van onze zijde kunnen wij niet anders dan
er nog dit aan toevoegen dal een nieuw tijd
perk van betere verstandhouding Lusschen
België en Holland nu is bezegeld, daarvan is
niets, hier in de Belgische werkelijkheid tebespcu-
ren. En wat meer is, de Nederlandschgezinde
Vlamingen zijn zeer ontstemd ten gevolge van
den verraderlijken dolksteek van baron van
Voorst tot Voorst of liever van den heer Van
Karriebeek, den zelfden minister van Buiten-
landsche Zaken, die den Vlaming dr. Tack, op
aandringen van België het brood uit den mond
heeft genomen en nu een afgezant naar Gent
stuurde, nie zich bereid verklaarde daar Fransch
te spreken. De Vlaming weet niet of hij ziel 1 diep
schamen dan ol' hij zich verontwaardigd ergeren
moet."
De S.D.I.P. en de „Dageraad."
Bij de behandeling van de Waterstaats-
hegrooting, waartoe ook belmoren de uitgaven
voor het Mijnwezen, bracht de heer Gerhard
ter sprake het ontslag aan twee mijnwerkers
door de directie der Staatsmijnen, wegens ver
spreiding van geschriften, heleedigend voor de
katholieken.
De heer Gerhard begon met het geval verkeerd
te stellen. Hij beschuldigde de mijndirectie ervan,
geen eerbied te hebben voor de overtuiging van
anderen. 'I Is precies andersom. De beide ar
beiders, over wie liet hier gaat, toonden niet
den minsten eerbied voor hetgeen den katho
lieken het heiligst is. Zij verspreidden een ge
schrift van „De Dageraad" tegen de H. Eucharis
tie, door den Minister een „allerschandelijkst
pamflet" genoemd.
De Minister voegde hieraan nog toe „Wan
neer de heer Gerhard zegt, dat dergelijke dingen
moeten" dienen als propaganda voor de over
tuiging Van die menschen, dan moet ik zeggen,
dat „De Dageraad" zichzelf daardoor veroor
deelt.. Ik heb er niets legen, dal iemand voor
zij gevoelens uitkomt, maar als dat gebeurt
op zulk leen allerschandelijkste manier, geef ik de
directie schoon gelijk, dat zij die menschen
ontslaat."
Dit is geen woord te veel, zegt de „Volkskrant.'
„De Dageraads''-propagandistendie altijd
eerbied opeischen voor wat zij hunne over
tuiging noemen, schrikken er niet voor terug
met de overtuiging van anderen den spot le
drijven. Alleen hierin zoeken zij hunne kracht,
maar veröordeelen dan ook zichzelf, zooals de
minister terecht heeft opgemerkt.
De lieer Gerhard maakte eene vergelijking,
om de handelwijze van die twee mijnwerkers
of liever van de „Dageraads"-heeren, die dezen
tot slachtoffers van hun haat hebben gemaakt,
te verdedigen.
De vergelijking was de volgende:
Zooals men weet, bepaalt art. 123 van het
Indisch Regeeringsreglement, dat katholieke
missionarissen in lndië niet vrij zijn, om het
geloof te prediken. Zij moeten voor bepaalde
14)
De nadruk, dien zij aan deze schertsend ge
sproken woorden gaf, liet geen twijfel over om
trent haar bedoeling en Armbrecht behoefde
.overigens slechts een blik te slaan op het ver
legen en schooner geworden gelaat zijner nicht
om die geheel te begrijpen. Hij kuchte luid,
zooals hij steeds placht te doen, als hij in een
slechte luim was, en terwijl hij de armen over
de borst kruiste, sprak hij tot Hertha „Rit
meester van Marwilz zal vermoedelijk nog dezen
avond zijn opwachting maken. Ben je van plan
hem in rijcostuum te ontvangen
Met een lichten geeuw stond de jongedame
op.
„Ach, het was zoo aardig hier en ik was zoo
op mijn gemak. U heeft echter gelijk, papa,
voor zulk een beminnelijk man als deze ritmees
ter is, moet men zich eenige moeite fliet het
toilet' getroosten. Goeden nacht, mijn hartje
Ik hoop, dat gij al uw best zult doen om papa met
mijnheer Freising te verzoeneh."
De sleep van haar rijkleed achter zich aan
trekkend, ruischte zij de kamer uit en de heer
Armbrecht deed zelf de deur achter haar dicht
alsof hij zich ervan wild.e overtuigen, dat zij niet
buiten bleef staan luisteren.'
gebieden hiertoe eerst verlof hebben van de
regeering.
Met hel werk van die missionarissen nu
stelde de heer Gerhard op één lijn het duistere
gewroet van de#„Dageraad" en die heide mijn
werkers, en met art. 123 van genoemd reglement
het opt reden van de Staatsraijndireclie.
Deze Vergelijking gaai in alle opzichten mank.
Hier werden dezelfde rechten bepleit voor den
Haat, die men in lndië aan de Liefde onthoudt.
Haat was de drijfveer van „De Dageraad" toen
zij den meest gruwelijken spot dreef met onzen
godsdiénst, maar de hoogste Liefde komt tot
uiting in het. werk der missionarissen, die eigen
leven willen offeren voor het geluk van anderen.
De sociaal-democraat, de heer Gerhard, is
erin geslaagd, duidelijk te maken, welk een
afstand er ligt tusschen zijne beginselen en
de onze, maar zijne vergelijking is totaal mis
lukt.
Bovendien blijkt hieruil nog eens te meer,
hoe de godloochenaars van „De Dageraad"
telkens steun inden hij de ofiicieele vertegen
woordigers van de S. D. A. P.
Voor Jan Fuselier.
Kolonel Evers heeft de medewerking gevraagd
van het Centraal Bure.au voor de K.S.A. in
Nederland, ten einde te komen tot een goed
geregelde en afdoende lectuurvoorziening voor
de R. K. militairen in lndië, tot dit. doel heelt
genoemd Bureaft, als ohderafdeeling van zijn
reeds bestaanden dienst der „Lectuurbemidde-
ling", opgerichthet, Liefdewerk „Past,ooi-
Verbraak."
Dit liefdewerk doet thans een beroep op de
Nederlaudsche katholieken. Ontzaglijk veel word
er, Godlof, gedaan voor de missie onder mohame-
danen en heidenen. Maar o Schande! het
missiewerk onder onze eigen 35000 Indische
militairen is tof nu toe bij dal alles schier ver
gelen. Onze Hollandsehe jongesn in de tropen
zullen ongetwijfeld ook mogen deelen in onzen
apostolischen ijver te meer nu blijkens hef on
derstaande de gelegenheid daartoe zoo gemak
kelijk gaat geboden worden.
Gevraagd worden vooreerst boeken voor hen
leesboeken, gebonden illustraties, oulwikkelings-
lectuur, populaire apologetische en sociale ge
schriften. De zaak is nu zoo voorbereid, dat.
alles, wat hiervoor zal geschonken worden,
begin Februari scheep gaat naar lndië, alwaar
liet met zorg wordt gerangschikt en systema
tisch, bij wijze van reizende bibliotheken, over
alle garnizoenen en militaire posten wordt ver
deeld.
Vervolgens worden bijdragen in geld" dank
baar aanvaard. Voor liet inbinden der boeken,
de emballage en de overzending is geld noodig,
dat echter zijn rente rijkelijk opbrengt. Ver
beeldt IJ eens één verheffend en pakkend boek,
.gelezen door 100 soldaten.
Eindelijk, een bijzondere werkzaamheid van
dit liefdewerk zal zijn bemiddeling te verleenen
bij de overzending van kranten en tijdschriften.
Ieder die bereid is om ter liefde Gods eenmaal
per week of eenmaal in de 14 dagen een bundel
katholieke kranten of tijdschriften naar Indlti
te zenden, geVe aan genoemd Bureau zijn adres-
op met Vermelding der bladen, die hij geregeld
wil sturen. Het Bureau der K.S.A. zendt alsdan
een verzamelstaal aan den hoofdaalmoezenier
in lndië en zal, omstreeks einde Maart 1929
aan de soldatenvrienden het adres opgeven van
de cantine, het tehuis' of de militaire wachtpost
Toen keerde hij naar Helene's rustbed; terug
en zijn stem klonk streng en toornig, toen hij
zeide „Ik wil niet hopen, dat. er eenige waar
heid achter Hertha's toespelingen gezocht moet
worden-. Was die man u werkelijk reeds van
vroeger bekend
„Ja oom, zijn moeder had een kleine woning
in het huis mijner ouders.
„En liet was dan misschien ook geen toeval,
dat je onlangs in de nabijheid van den Moorhof
gekomen waart
„Toch wel, oom, dal, was louter toeval. Ik
had sedert vele jaren niets meer van Gerhard
Freising gehoord en wist niet wat er van hem
geworden was, noch waar hij zich ophield."
„Des te beter. Van eenig verkeer met dien man
kan natuurlijk geen sprake zijn. Ik Verbied je
dat hiermede uitdrukkelijk en beslist."
Hoe angstwekkend ook het alleen zijn met
haar oom blijkbaar op Helene werkte en hoe
schuchter Lot hiertoe haar antwoorden op zijn
ruwe vragen hadden geklonken tegen dit on
vriendelijk verbod scheen zich toch iets in haar
te verzetten.
„En waarom verbiedt U mij dat, oom," vroeg
zij, het sierlijk hoofd even van hét kussen lich
tende. „Gerhard Freising is zeer zeker een ach-
waardig man en hij heeft mij werkelijk een dienst,
bewezen, die mij tol dankbaarheid verplicht."
Armbrecht keek haar met een ontevreden,
doch tevens verbaasden blik aan.
„Sedert wanneer ben ik je verantwoording
in onze koloniën waarheen zij voortaan regel
matig hun weldoende bundels lectuur kunnen
sturen. Hoe dankbaar zal de Hollandsehe soldaat
in de tropen zijn. als hij zoo voortdurend kennis
zal kunnen nemen van het-nieuws uit moeder
land en geboortestreek
Het centraal Bureau der K.S.A., Steenschüur
17, Leiden (gironummer 57216) neemt, steeds
gaarne dit alks in ontvangst, en zal li op de
hoogte houden \an de resultaten van dit werk.
Men schrijven erbij „voor liefdewerk Pastoor
Verbraak."
De wereld uil bedrogen worden.
Volgend fraais staat le lezen in de advertenties
van de „Nieuwe Courant"
„Engelen-gemeenschap mogelijk, ^.oo voor
2000 jaar in de velden van Efratha als I bans, in
lielgeen genoemd wordt Spiritualisme."
Dat is nog wal. anders dan de beweging van
St. Michaël
Meen niet, dat de „Nieuwe Crt." dergelijk en
poespas voor onzin verslijt, want in de buurt
onder dezelfde advertenties, si aai. ook le lezen
„een advertentie in „De Nieuwe Courant" wordt
gelezen, goed gelezen', wt rkt afdoende, en komt,
doordat er op gereageerd wordt, tot haar recht."
Zoo werkt dit blad rechtstreeks mee aan deze
verschijningen.
En dat in den jare 1924 En in een blad dat
zich zelf' afficheert als. „hel toon-aangevende
avondblad van de residentie".
Gemengd Nieuws,
D e k i n d e r e n all e e n g e 111 I e n. Ter
wijl de landbouwer J. Schimmel zich Zondag
middag per rijwiel naar Lunferen had hegever
en zijn vrouw even een buurpraatje was gaan
houden, bemerkte de nog zeer jeugdige kinderen
die alleen thuis waren, dal de woonkamer in
lichtelaaie stond. Gelukkig begaven de kleinen
zich aanstonds naar een ov. rbuurman, wien zij
vertelden, dal hun huis zoo geweldig brandde.
In een oogenblik lijd waren nu tal van omwonen
den Ier hulp gesneld en juist kwam men nog
vroeg genoeg om lnjt jongste nog in de wieg
liggende kind van een anders wissen dood te
redden. Ook mochten de buren er, door het in
werpen \an massa's water, in slagen den brand
tot de huiskamer te beperken.
Z e ii u w e n I I I Te Lierop deed zich dezer
dagen het volgende vermakelijke geval voor. Een
aanstaande bruidegom beklom met popelend
hart de frappen Van het. raadhuis om de „pa
piertjes" van zijn toekomstige bruid te balen.
Hij was echter, naar bet scheen, zoozeer ver
zonken in geluks- en toekomstdrooinen, dat hij
den naairi van zijn wederhelft in spé glad ver
geten was I 1 lij moest nu wel papieren hebben,
maar voor wie Dat bleef hem zelf een raadsel.
Gelukkig was de draagster van den vergetennaam
ook in de buurt en nu was het raadsel gauw op
gelost en de papieren werden overhandigd.
En alles om zieli heen vergelend, togen ze,
gel.weetjes, weer vooii, genietend hun geluk
met volle leugen
Een kin de r k o p je g e v o n d e n. Men
schrijft, uit het Westland aan de „Roti."
Dezer dagen ging door een onzer Westland-
sche dorpen (Monster) hel gerucht dat bij het
weghalen van vuil uit een woning, welke voor
eenige dagen door de bewoners was verlaten,
schuldig over de redenen mijner bevelen
Zooalng je als een lid mijner familie beschouwd
wilt. worden en zoolang je onder mijn voogdij
staat, zult ge uw omgang uitsluitend volgens
mijn wenschen regelen. Ik kan niet toelaten,
dat ge weer betrekkingen aanknoopt, die mis
schien wel met de levensbeginselen van mijn
zwager te vereenigen konden zijn, maar niet
met de mijne."
Er lag zulk een verachtelijke uitdrukking in
zijn woorden, toen hij over haar vader sprak,
dat Helene ineenkromp als onder een lichame
lijke mishandeling.
Er volgde op deze onbarmhartige verklaring
een pauze van eenige minuten, die voor Helene
een ontzettende kwelling was. Zij twijfelde er
niet aan, dat haar oom het eigenlijke doel van
zijn bezoek nog niet had aangeroerd en een bang
voorgevoel zei haar, dat zij hel ergste nog te
wachten had
Hertha's tegenwoordigheid heeft mij zoo
even weerhouden je een verrassende en naar
ik meen te mogen aannemen -- zeer gélukkige
tijding mede teen," deelbegon Armbrecht einde
lijk weer. „Als je die gehoord hebt., zul je ook
zonder verdere verklaring begrijpen, waarom ik
je vriendschappelijke betrekking tot een mij
onbekend man, die maatschappelijkWeel lager
staat dan wij, niet kan goedkeuren. Een aan
zienlijk man, een van mijn beste vrienden, heeft,
bij mij aanzoek om uwe hand gedaan en naar ik
er dadelijk bijvoegen wil mijn onvoorwaardelijke
een kinderkopje gevonden zou zijn. Dit kwam
ook de politie ter oore, die een onderzoek in
stelde, dat echter geen resultaat opleverde.
Men wist echter den man, die het gerucht had
verspreid, op te sporen. Deze man vertelde aan
den burgemeester dat. terwijl een werkman het
vuil uit de bewuste woning weghaalde, hij tus
schen allerlei rommel een kinderkopje had ont
dekt. Hij had tegen den man gezegd „Daar
ligt een kinderkopje, maar er is een oortje af."
Een der buurvrouwen scheen iets van dit gesprek
opgevangen te hebben.
Ze besprak later het geval inet den mandie
het kinderkopje .had gezien, doch hij Vertelde
haar niet, dat het een gewoon theekopje was.De
vrouw dacht daarom dat er een kindermoord
was gebeurd.
Zoo was binnen enkele uren heel Monster
yol over de gruwelijke daad. Men vertelde van
een verminkt kinderlijkje, waarvan het hoofd
reeds was' afgesneden.
Scheepvaart.
In het jaar 1924 zijn alhier uit zee aangekomen
391 stoomschepen, 30 zeilschepen, 8 zeelichters,
7 zeesleepbooten en 3 zeestoomjachten, tegen
284 stoomschepen, 16 zeilschepen, 7 zeelichters en
8 zeesleepbooten uit 1923.
Uit de navolgende havens kwamen in 1924:
Amsterdam 4, Antwerpen 21, Avonmouth 2,
Algeeiras 2, Archangel 1, Alexandria 1, Bremen
13, Bremerhaven I, Brake a.d. Weser 1, Bou
logne Sur Mer 1, Blyth 2. Cagliari 1, Cardiff 1,
Calais 1, Christiansund 1, Cherbourg 1, Dairen 1,
Dunedin 1, Dieppe 1, Duinkerken 2, Einden 2,
Fecamp 1, Fredrikstad, 1, Frankfurth a.d. Main 2
Grimsby 1, UooJe 2, 's-Gravesend 1, Glasgow 2,
Greenock 1, Gent 1, Genua 1, Harlingen 1, Hoek
van Holland 10, Harburg 5, Hamburg 10, Huil
23, Hudiksvall 1, Immingham 2, Jokohama 10,
Kobé 19, Karlsham I, Kopenhagen 1, Kiel 1,
Koningsbergen 2, Lemmerick 1, LciLh 9, Liver
pool 8, Londen 13, Newcastle on Tyne 2, North
Shield 1, Olna 1, Odense 1, Oxelosund 1, Pérnis
3, Preston 1Pitea 1Poortershaven 4, Ramsgate
1, Rendsbnrg 1, Rochester 1, Rouaan 3, Rotter
dam 178, Stordo 1, Southampton 1, South Shet
land 1, South Georgia 3, St. Ma zaire 1, Terneu-
zen 2, Thamshavn 6, Tribanie I, Vlaardingen 9,
yiissingen 1Vladivostock 3', Valparaiso 1, Vigo 1
Van deze voerden de Nederlaudsche vlag 146,
Amerikaansche vlag 2, Belgische vlag 3, Dèen-
sche vlag3, Duilschevlag45,Engelschevlag 155,
Fransche vlag 5, Finsche vlag 2, Grieksche vlag
3, I taliaansche vlag 7, Japansche vlag 6, Noor
sclie vlag 47, Por'tugeesche vlag 1, Lettische
vlag 1, Spaansche vlag 1, Zweedsche vlag 2.
Van de diverse schepen waren er geladen 7
met gebroken glas, 6 mei walvischtraan, 70 met
plantaardigen olieën,2 met ledige vaten, 1 met
balken, 2 mei Grien.smeel, 2 met badkuipen, 1
met calüzout, 2 met cokes, 24 met steenkolen,
metsulphaat, 1 met hout, 35 met stukgoederen,
7 met zwavelerts, 2 mol graan, 1 met Chili salpe
ter, 2 met zout, 1 met cement, en 262 ledig.
Voorts kwamen er 1 Belgische aviso, 3 kanon-
neerbooten, en 5 loggers in onze havens binnen,
legen 35 loggers in 1923.Voor den verkoop van
de haringpakhuizen aan de Tuinlaan, zijn de
loggers te Vlaardingen gaan overwinteren.
Bij de N.V. Schieveem kwamen 76 schepen,
bij de Furness 139 schepen, bij Wilton 111, en
hij de Handel en Transport Mij Waldhof 22 sche
pen.
toestemming verkregen."
Helene richtte zich op en haar wijdgeopende
oogen waren met. een uitdrukking van dóode-
lijken angst op Armbrecht gevesligd.' „Om mijne
hand, oom," herhaalde zij. „Neen,-dal is on
mogelijk."
Brengt, je dat. in verbazing Nu, ik wil niet
ontkennen dat ook ik tamelijk verrast was.
Voor een onbemiddeld meisje komt tegenwoordig
niet zoo licht een aanstaanden echtgenoot op
dagen, en zeker niet een, dien men zonder over
drijving een rijk, een zeer rijk man noemen mag."
„En wie om Gods wil oom, wie is het van
wie gij spreekt
„Ik denk dat ge het reeds geraden hebt.
Jongedames hebben toch voor dergelijke dingen
scherper oogen dan wij. En je zult je wel in stilte
met de gedachte vertrouwd gemaakt, hebben als
meesteres op Golleron te heersehen."
'Helene drukte de hand op het jagende hart.
Het. schemerde haar voor de oogen, alsof zij
haar bewustzijn zou verliezen.
„Neen," sprak zij, „u schertst zeker maar.
Het kan de heer Iruiskamp niet zijn, die een
toestemming réeds verkregen heeft."
„En waarom niet als ik vragen mag Hebt.
ge iets tegen hem in te brengen Is het u nog
geen eer genoeg de echtgenoote van een man te
worden, wiens vermogen in de honderdduizenden
daalders loopt
[Wordt vervolgd).
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
