Binnenland.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Voor allen die sukkelen
Gemengd Nieuws.
worden verlost van den vloek der kroegen.
De heer Arntz (R.K.) is tegen het wetsont
werp, dat belangrijke industrieën te gronde
richt, de persoonlijke vrijheid aantast en boven
dien onpractisch is.
De heer Van Na geil van Amp sen
(V.B.) is er ook tegen.
De heer Slingenberg (V.D.) ziet geen
behoefte aan een refeiendum naast de bevoegd
heid der gemeenteraden tot beoordeeling.
De heer Men de Is (S.D.) pleit voor het
wetsontwerp en betoogt het nut van het refe
rendum in deze.
De heer Dr. H. Franssen (A. R.) zal
aan het ontwerp zijn stem niet kunnen geven,
wijl het een eerste stap is óp een weg, bij de
Grondwetsherziening afgewezen. Ook de voor
gestelde regeling, de uitwerken van het be
ginsel, omdat niet voldoende waarborgen.
De heer De Vos van Steenwijk
(Chr. Hist.) verklaart waarom spr. en éen vijftal
zijner fractiegenooten tegen zullen stemmen.
Reeds 13 maanden na het vorig votum dezer
Kamer begonnen de voorstellers reeds weer
aan hun hernieuwde poging. Het gezag van de
Kamer eischt, aan deze poging niet mede te
werken, afgescheiden van de vraag, hoe men
over plaatselijke keuze denkt.
De voorzitter geeft het woord aan den
heer R utgers doch verdaagt te 4.15 de ver
gadering tot morgenochtend elf uur.
Nederl. II.-K. liuisvesticjingcontiIe.
Te 's-Hertogenbosch heeft gister een vergade
ring plaats gehad van de afgevaardigden der
kringen, van het Nederl. R.K. Huisvestings
comité, hoofdzakelijk ten doel hebbende, een
reorganisatie van het comité tot- stand te
brengen, in verband met de opdracht van
het episcopaat aan genoemd comité om een
bureau op te richten voor de uitzending! van
Nederlandsche zwakke kinderen.
Deze reorganisatie komt op het volgende neer
De oude stichting wordt "opgeheven en een
nieuwe opgericht,'die in de eerste plaats beoogt
de hulp aan zwakke kinderen en verder hetvcr-
leenen van hulp bij rampen en het beoefenen
van andere liefdewerken. De voorzitter wordt
benoemd door den bisschop van Den Bosch, de
directeur door het bestuur, dat ten deele bestaat
uit afgevaardigden van vereenigingen, en ten
deele door kringen wordt gekozen. De organi
satie van het comité blijft voor een groot deel,
zooals ze nu is. Alleen in de grootere plaatsen
wordt zij anderd. Daar zullen de comité's be
staan pit afgevaardigden door het R.K. Iluis-
vestings-comité aangewezen en uit die van plaat
selijke vereenigingen, die willen medewerken.
Alle kinderuitzending moet loopen over het
centraal bureau van het comité. De plaatselijke
vereenigingen behouden haar volkomen zelf
standigheid ten aanzien van de uitzendingvan
kinderen, het beheerschen van de geldmiddelen
en de keuze van de inrichtingen van verpleging.
De plaatselijke afdeelingen kunnen ten ge
zamenlijke bate inzamelingen houden en uit de
gemeenschappelijke kas steun verleenen. Ook
het centraal bureau helpt, waar het dit kan.
Het doel is, eenheid te brengen in de uitzending
van kinderen, deze te conceritreeren en zoo noo-
dig, bestaande inrichtingen van verpleging te
steunen en nieuwe op te richten.
De vergadering heeft de Voorstellen aangeno
men.
Mgr. Diepen, bisschop van 's-Hertogenbosch,
nam afscheid als voorzitter.
Vooi het nieuwe bestuur werden, naast de
vertegenwoordigers der vereenigingen, aange
wezen de heeren Jos van Macklenbergh, F. Noy-
ons, J. Pastoor en Eug. Gouhny, allen in Den
Bosh dr. Deckers, in Den Haag, en kapelaan
Wennen, te Haarlem. De verwachting werd
uitgesproken, dat de bisschop mr. Prinsen,
waarnemend voorzitter, tot voorzitter zou be
noemen.
Besloten werd, de Duitsche afdeeling af te
wikkelen. De Duitsche kinderen moeten vóór
I Juli vertrokken zijn.
De Hongaarsche kinderactie zal worden voort
gezet.
De Haarlemsehe Hanzebank.
In de Dinsdag te Haarlem gehouden verga
dering van voorzitters der afdeelingen van de
R.K. Middenstandsvereeniging ,,De Hanze" is
naar wij vernemen, de vastgestelde agenda
slechts terloops besproken.
Het brandpunt der besprekingen werd ge
vormd door de behandeling van de faillisse
mentsaanvrage der Hanzebank.
De alg. directeur der Hanzebank, de heer Per-
quiu en de directeur van het Centraal Hanze-
bureau, de heer Chris Jansen, deden mededee-
Img van de voorstellen, welke de directie zal
doen in de aandeelhoudersvergadering van mor
gen.
Zijn wij goed ingelicht, dan komen deze
voorstellen hier op neer, dat de Hanzebank
gereorganiseerd moet worden en als geheel
nieuwe instelling moet worden ingericht, los
van den Hanzebond.
De Nederlandsche Bank heeft zich bereid
verklaart aan die nieuwe instelling een groot
disconto te verleenen, mits de middenstand acht
honderd duizend weet. bijeen te brengen.
De directeuren der Hanzebanken te Amster
dam, Rotterdam en 's-Gravenhage, hebben
verklaard in hun rayon waarschijnlijk gelden te
kunnen verkrijgen, resp. tot een 'bedrag van
300.000, 350.000 en 250.000 gulden.
Mocht dit plan verwezenlijkt kunnen wor
den, dan zal getracht worden de surseance
van betaling te verkrijgen, zoodat de oude
Hanzenbank langs normalen weg zou kunnen
worden geliquideerd.
Van de nieuwe Bank zal de heer Perquin
geen algemeen directeur meer zijn.
Watervliegtuig voor de Nederlandsche
marine.
Op vragen van het lid in de Tweede Kamer,
den heer Ter Hall betreffende de .opdracht voor
het vervaardigen van een viertal watervlieg
tuigen voor de Nederlandsche marine aan een
Engelsche vliegtuigenfabriek
1Is het juist, dat vanwege de Nederlandsche
marine ten behoeve der nieuwe kruisers bij de
Fairey Vliegtuigenfabriek in Engeland een be
stelling geplaatst is op vier watervliegtuigen van
het dubbel drijver-type
2. Zoo ja, wil de minister dan mededeelen,
welke redenen aanwezig waren, dat de Neder
landsche vliegtuigennijverheid, die, naar veler
meening, in staat geacht wordt, zich met de
beste der buitenlandsche fabrieken te meten,
bij deze belangrijke bestelling voorbij werd ge
daan heeft de minister van marine geantwoord:
Ad vraag 1. Deze vraag moet bevestigend
worden beantwoord.
Ad vraag 2. De Nederlandsche vliegtuigen
nijverheid is in deze niet voorbijgegaan. Aan
haar werd verzocht in te schrijven op een door
Marine verlangd vliegtuig.
Van de inschrijvingen van de Nederlandsche
fabrieken de N.V. Nederlandsche Vliegtuigen
fabriek (Fokker) en de N.V. Nationale Vliegtuig-
Industrie verdiende het project-Fokker verre
de voorkeur. Dit project werd dan ook gekozen.
Alhoewel de eischen niet licht waren te noemen,
zijn ze door de fabriek zonder meer aanvaard.
Tijdens de proefnemingen bleek echter, dat
de naamlooze vennootschap niet aan alle gestelde
eischen kon voldoen. Deze proefenemingen zijn
zeer tijdroovend geweest en zijn ten slotte ge
staakt.
Vervangin g burger-geneesheeren.
Naar de ,,Res. bode" uit goede bron ver
neemt, zullen thans een aantal afgestudeerde
studenten, die onder genot van premie een
verbintenis hebben gesloten om tot officier van
gezondheid te worden opgeleid, worden aange
steld. Zij komen ter vervanging van burger-
geneesheeren in de garnizoensplaatsen.
Wijziging pensioenwet 1922.
Verschenen is het voorloopig verslag over het
Wetsontwerp tot wijziging van de Pensioenwet
1922.
lit de mijnstreek.
De mijndirecties hebben heden aan de Con
tactcommissie voor dc mijnindustrie een schrij
ven gericht, waarin zij mededeelen, dat de bij
voortduring ongunstiger wordende toestand voor
het Nederlandsche mijnbedrijf, het haar onmo
gelijk maakt, zich aan de tegenwoordige loonen
langer te binden, dan tot 1 April a.s. en dat zij
daarom genoodzaakt zijn, de bestaande Joon-
overeenkomst tegen dien datum op te zeggen.
Gemeenteraad.
Naar wij vernemen zullen de beide zoo belang
rijke voorstellen le de Koemarklplannen en
2e. het St. Jacobs-Gasthuis niet in de zitting'
van den Gemeenteraad op morgenmiddag, doch
in een volgende zitting aan de orde worden ge
steld.
R. K. Kring.
Hedenavond wordt in het gebouw van den
R.K. Kring, Lange Haven 92 voor leden en
genoodigden een demonstratie gegeven met
het van een luidspreker voorziene nieuwe radio
toestel.
Ambachts-onderuijs.
Het Bestuur der Ambachtsschool voor S. en O.
verzoekt ons opname van onderstaand artikel,
daL voorkwam in de „Utrechtsche Courant".
„De Overheid heeft één harer gelukkigste
momenten gehad, toen ze op 't idee kwam haar
stiefmoederlijke houding tegenover dit onderwijs
prijs te geven.
Als we voor onzen geest halen den toestand,
waarin dit onderwijs tot voor betrekkelijk korten
tijd verkeerde, dan begrijpen we zelf niet, hoe
we zoo lange jaren blind zijn geweest voor 't
groole belang van 't ambacht. Want er is toch
waarlijk geen bovenmate diep inzicht noodig om
te bevroeden 't nauwe verband, dat er zit
tusschen ons levensgenot, ons comfort, onze
welvaart en 't peil, waarop 't ambacht staat.
Er is een tijd geweest, dat men er niet aan
dacht, een jongen, die met handenarbeid door
't leven heen moest, iets te geven, dat naar een
opleiding zweemde, dat men er een oogenblik
aan dacht ook eenige notitie van z'n intelleetu-
eele ontwikkeling te nemen.Een jongen, die niet
„leeren" kon of die geen studie betalen kon,
kwam bij een baas in de leer en we kennen wel
de verdere onverkwikkelijke geschiedenis bij
begon z'n beste jaren te verliezen met wat
loopwerk, klungelde wat, leerde te hooi en te
gras eens wat en als hij volwassen was, dan
was 't corps van de prutsers weer met één
vermeerderd.
Het zou weinig zin hebben deze zwarte
periode te releveeren, als we haar al geheel
achter den rug geworsteld hadden, maar omdat
men zich op 't huidige moment nog lang niet
algemeen heeft losgerukt van 't denkbeeld, dat
't ambacht alleen is voor de minder intellectu
eel begaafddi en dat elke baas capabel is er
een jongen in op Le leiden, daarom is 't zeker
niet ondienstig dé onhoudbaarheid van deze
meening met een paar woorden bloot te leggen.
Een jongen, die de lagere school verlaat en
iets anders moet worden dan ambachtsman,
begint dadejijk aan z'n verdere schoolopleiding,
met moeilijkheden en onregelmatigen stoelgang
zijn Mijnhardt's Laxeertablettcn onmisbaar. Zij
werken vlug en radicaal en veroorzaken niet
'de minste kramp. Doos 60 ct. Bij apoth, en
drogisten. 348 6
of, als hij soms recht, van school naar 't kantoor
gaat, dan voorziet hij zich van de kundigheden,
die z'n werkkring vereischt, op een handels
avondschool of door privaatlessen. Dat is geheel
in orde. Maar 't is nog lang geen zeldzaamheid,
dat een jongen, die meubelmaker worden moet,
elke vooropleiding versmaadt en rechtstreeks
bij een meubelfabrikant, in dienst, treedt. En
bij wie zou sleur minder opgeld doen en van wie
zou meer initiatief, meer smaak en kunstzin,
meer algemeene ontwikkeling worden geëischt,
van een administratief ambtenaar of van iemand,
die een huis meubelen moet? Maar de maat
schappij zit zóó tot aan de ooren vol onbekwame
vaklui, en we zijn zóó gewend geraakt aan
gebrekkige meubelen, aan slechtsluitende deu
ren en walgelijk smakelooze muurbeschilde
ringen, aan slechtpassende kleedingstukken, aan
onsolied schoenwerk, dat ons 't denkbeeld ont
schoten is als we 't tenminste ooit gehad
hebben hoe hoog de eischen zijn, waaraan
een goed ambachtsman te voldoen heeft.
Ook de idee, dat een jongen bij een baas
voldoende opleiding kan vinden, is nog niet
uitgestorven. De redeneering van sommige
ouders ligt voor de hand die mr. timmerman
smid of schoenmaker kent z'n vak uitstekend,
dus als m'n jongen daar in de leer komt, zal
hij ook een knap ambachtsman worden. De
logica van deze redeneering is van verdacht
allooi. Men moet goed weten, dat onderwijs
geven, en dit geldt voor ambachtsonderwijs
zoowel als voor elk ander, een zeer moeilijk-
werk is het is een vak op zichzelf, dat zeer
bijzondere talenten vraagt. Deze talenten aan
wezig te veronderstellen bij den eersten am
bachtsman den besten, die een bloeiende zaak
heeft, dat is de naiviteit ten top voeren.
En dan is er nog iets, dat vooral niet uit
't oog verloren mag worden. Een jongen, die de
lagere school verlaat, heeft nog een andere
leiding noodig, dan die hem maakt tot een knap
ambachtsman.-Hij is juist in de jaren, dat z'n
zedelijke vorming voortdurend de grootste zorg
vereischt en het personeel der ambachtsschool
bestaat uit mannen met een rijke ervaring
omtrent jongens van dezen leeftijd, die deze
vorming met succes behartigen.
We komen tot de slotsom, dat de ambachts
school een inrichting is van 't grootste nut en
dat niets mag worden ontzien om 'L terrein
harer werkzaamheden uit te breiden, d.w.z. dat
elk bedrijf, dat er zich maar eenigszins toe leent
en waarvoor geen speciale scholen zijn, er moet
onderwezen worden en we herhalen 't nog eens,
't. idee moet uitgeroeid worden, dat, om een
ambacht in al zijn omvang te leeren, een flinke
graad van intellectueele ontwikkeling overbodig
is, iets waartoe de directie der school zou kunnen
meewerken door 't program van haar toelatings
examen wat te verzwaren".
Buurtvereeniging Centrum.
Maandagavond gaf de buurtvereeniging Cen
trum Rozenb. plein een feestavond in het ge
bouw Musis Sacrum met de welwillende mede
werking van het gezelschap Rakkert, en de
gebroeders Rissema met hunne dames de zaal
was stampvol.
De voorz. de heer Eijsberg sprak een openings
woord en wenschte de leden een gezelligen avond
toe. Notulen werden gelezen en de penningmees
ter maakte den stand der kas bekend.Daarna deed
de voorzitter een beroep op de leden om de con-
trubitie van 10 op 15 cent te brengen aangezien
de inkomsten te klein zijn om een mooie
versiering tot stand te brengen.
De heeren Bijl en Post als vertegenwoordigers
der Oranjevereeniging waren nu ook tegenwoor-
uig. De heer Post het woord vragend, hield een
gloedvolle rede, bedankte het gezelschap Hak-
kert voor hun opoffering en wekte ten slotte alle
leden op trouw achter hun bestuur te staan.
De tombola werd afgehandeld, het welk jam
mer genoeg te veel tijd in beslag nam. Wegens
het vergevorderde uur kon als slot nog maar één
tooneelstuk gegeven worden.
Na het slotwoord van den voorz. en het zin
gen van Wilhelmus, begaf iedereen zich huis
waarts.
Buurtvereeniging „Het Zuiden."
Gisteravond hield bovengenoemde vereeni-
ging een feestavond in Musis Sacrum reeds voor
het begin der vergadering was de zaal zoo vol
dat menigeen zich met een staanplaatsje moest
te vreden stellen.
Tot het welslagen van den avond hebben in
niet geringe mate bijgedragen de muziek van
„Ilarpe Davids" en de humoristische voordrach
ten van den heer J. Brouwer. Door laatstgenoem
de was tevens een zeer verdienstelijk feestlied
gemaakt, welke coupletten op verschillende be
kende wijzen dóór de aanwezigen uit volle borst
werden meegezongen.
Van verschillende zijden waren tal van artike
len geschonken welke gedeeltelijk bij opbod,
aifjjjerdeels bij wijze van tombola aan den man
werden gebracht.
Omstreeks 12 uur werd deze zeer geanimeerde
feestavond geëindigd.
UIT ROTTERDAM.
Vaisch geld.
In verband met het groote aantal bijzonder
goed nagemaakte valsche guldens, dat hier ter
stede in omloop is, belooft de hoofdcommissaris
van politie een belooning van ƒ500 aan dengene
uit, die aanwijzingen doet, welke leiden tot de
ontdekking van de werkplaats van de valsche
munters en de aanhouding van de daders,
Inbrekersbende te Zwolle. Maan
dagavond is ingebroken in de woning van den
heer H. G. Ridder in de Emmawijk teZwolle.
1 oen de dochters om half 11 thuis kwamen; von
den zij de deur op den grendel en de luiken ge
sloten. Kleeren en bijouterieën lagen door de
kamers verspreid, een zilveren beugeltasch
lag in de gang alleen een portemonnaie met
huishoudgeld, bleek- verdwenen te zijn. Een
kraai, die altijd schreeuwde wanneer er vreemde
waren, hadden de buren om half 10 nog gehoord.
Het dier bleek door de inbrekers gedood te
zijn.
Gisteiavond omstreeks 7 uui was de boekhouder
Peters alleen op het kantoor der coop. Kath
landbouwbank der A.B.T.B. op de Friesche Wal,
toen er drie gemaskerde mannen binnen kwamen.
Een hield hem een revolver voor en riep je
geld of je leven een tweede draaide het licht uit,
terwijl de derde over de ballustrade sprong en
den heer Peters met, een gummistok tot tweemaal
toe op het hoofd sloeg, waardoor dezebloedend
verwond werd hij geraakte echter niet bewuste
loos. Een achtei licht was blijven branden en
de heer Peters wist een raam te bereiken, hij
sloeg een ruit en en schreeuwde om hulp. Een
tegenover het gebouw wonende dame hoorde
dit, liep naar de telefoon en waarschuwde de
politie, waarop onmiddellijk zes agenten pei
fiets kwamen en het terrein afzetten. De inbre
kers hadden op het geroep van den heer Pe
ters de vlucht genomen. P. achtervolgde hen,
doch men slaagde er niet in de daders te grijpen!
Het is gebleken dat reeds een week lang drie
personen 's avonds het gebouw bespionneerden.
De moord op den makelaar
Busch. Uit een ingesteld onderzoek is tot
heden toe niet gebleken, dat er eenig verband
bestaat tusschen den moord op mr. Wijsman en
het gepleegde misdrijf op den makelaar Busch.
Verrassingen acht men echter niet uitgesloten,
daar Van M. nu misschien wel meer zal loslaten.
De Ilaagsche politie houdt daarom geregeld
voeling met de Amsterdamsche recheiche.
P 1 a 11 e 1 a n d e r s s t ij 1. In een der WesL-
landsche bladen lezen we het verslag van een
vergadering van de afd. Maasdijk van den Plat-
telandersbond. De voorzitter uitLe|zijn bewonde
ring voor den heer Braat in de volgende ietwat
opgeschroefde bewoordingen
„Wij moeten ons allen eendrachtig aaneen
sluiten en alles in het werk stellen om onze af
deeling groot te maken er word nog veel te
weinig gewerkt als ze allen zoo werkten als
spreker, dan zou deze zaal de menschen niet
kunnen bevatten. Spr. eindigde zijn rede met een
parallel te trekken tusschen het Oude Oranje
huis en den heer Braat, en zei, dat het de Oranjes
geweest zijn, die goed en bloed gegeven hebben
om ons te verlossen van de vreemde dwingelan
dij. Het was de heer Braat,, die zijn leven gegeven
heeft ons te verlossen van de oude partijen
daarom wat er ook gebeurt, wij zullen straks een'
lijst indienen waarop No! 1 staat de heer Braat
en in cle top van die lijst zullen wij hijschen die
schoone Oranjevlag, in wiens wimpel staat ge
schreven Hulde aan Nederland. Applaus
('Natuurlijk).
Drama in een krankzinnigen
gesticht. Naar uit Gent wordt gemeld,
heeft, aldaar gistermorgen een drama plaats
gehad in het krankzinnigengesticht „Ghislain".
Op het moment, dat de verpleegden zich naar
hun werk zouden begeven, liep een der krank
zinnigen, Arthur de Dobbeleer op zijn mede-
verpleegde toe en stak deze met een mes in den
nek. De aangevallene zakte ineen men consta
teerde dat de halsslagader was geraakt. De
aanvaller was 21 jaai oud, het slachtoffer 65
jaar.
Nog een bankschandaal! Bij de
Staatsbank te Leipzig zijn groote onregelmatig
heden aan het licht gekomen. Verschillende ambt.e
naren der Bank hebben gemeenschappelijk voort
durend aan een firma credieten verstrekt. Er
zal een ver lies ontstaan van circa 200.000 mark.
Tegen de ambtenaren is een disciplinair onder
zoek ingesteld.
Bank geplunderd. Gewapende ge-
maskerden hebben gister de Nationale Bank te
Drumshanbo (Noord Ierland) geplunderd. Men
schat het gestolen bedrag op 2000 pond ster
ling.
Doorvoering der Drankwet. De
Amerikaansche dranksmokkelbestrijding zal bin
nenkort wijziging ondergaan in verband met, het
aftreden van den man, die de leiding van de
prohibition-beweging in handen had, llaynes.
Zijn aftreden staat in verband met ernstige
nreeningsverschillen met hooge ambtenaren van
het departement van Financiëu. Men beklaagt
zich er over, dat Haynes meer is opgetreden
als een propagandist der droogleggingsbeweging
dan als iemand, die aan het hoofd staat van
een afdeeling der regeering tot doorvoering der
wet.
Als zijn opvolger wordt thans te Washington
genoemd kolonel Arthur Woods, een vroegte
politiecommandant te New-York.
17 Jan. is in de V. S. de vijfde verjaardag
van de drooglegging gevierd en de „drogen"
hebben van die gelegenheid gebruik gemaakt
om een amendement op de bestaande drankwet
voor te stellen, waarbij voor overtreders ge
vangenisstraf onvermijdelijk zal zijn De „dro
gen" beweren over genoeg stemmen te beschikken
om dit amendement er door te krijgen.
De mogelijkheid is evenwel groot, dal, mocht
dit amendement inderdaad worden aangenomen
door het Congres, de president er toch zijn veto
over zal uitspreken. Wel is de president er vooj-
