toleieeren, dat de Postbond op een wijze stem
ming maakt als hij doet in de circulaire.
R.K. Volkspartij.
In de jaarvergadering der afdeeling Utrecht
der R.K. Volkspartij deelde de voorzitter uit
drukkelijk mede, dat. ondanks het verzoek van
St. Michael de R.K. Volkspartij nog lang niet
voornemens is terug te keeren tot de R.K.
Staatspartij, daar zij nog steeds meent te han
delen, zooals zij volgens overtuiging moet.
Meegedeeld werd voorts, dat spoedig een partij
orgaan.„De Roomsche Democraat" zal veischij-
neri.
Stads- en Gewestelijk Nteuwg.
Fabrifonds.
^Een nieuw gesticht?
B. en W. schrijven aan den Raad
Wij ontvingen bijgaand gezamenlijk schrijven
van Regenten van het St. Jacobs Gasthuis en
Administrateuren van het Fonds van het voor
malig Oude Manhuis.
Zij deelen daarin mede dat de bij Uwen Raad
ingediende amendementen op het voorstel be
treffende de bestemming der renten van het z.g.
Fabrifonds hun aanleiding hebben gegeven om
deze aangelegenheid nader te overwegen.
Het blijkt, dat de wenschelijkheid van de in
die amendementen tot uiting komende gedachte
om het St. Jacobs Gasthuis tegelijkertijd te
vervangen door een aan de eischen des tijds
beantwoordend gesticht door Regenten en
Administrateuren volkomen wordt erkend.
Alleen hebben zij een hinderpaal gezien in het
financieel bezwaar voor de Gemeente, vooral
in dezen tijd, om aan het tegenwoordige gebouw
van het St. Jacobs Gasthuis een andere bestem
ming te geven.
Wanneer dit bezwaar echter niet wordt ge
deeld, zijn de Colleges gaarne bereid tot een
oplossing in den aangegeven geest mede te
werken en meenen zij, dat er dan geen reden is
de uitvoering van de zaak verder uit te stellen.
Wat dan betreft het door Regenten en Ad
ministrateuren genoemde bezwaar, wij meenen,
dat dit de zaak niet in den weg behoeft te staan.
Aan de vervanging van het St. Jacobs Gast
huis door een nieuw gesticht, hetgeen sinds 1901
op den voorgrond is komen te staan, is nu een
maal altijd de moeilijkheid verbonden om aan
het oude gebouw een bestemming te geven.
Dit blijft dus altijd overzoodat wij meenen,
dat, wil men iets bereiken, men daarover moet
heenstappen.
Daarenboven meenen wij reeds een zij het dan
ook voorloopige bestemming te hebben gevon
den in het daarin onderbrengen van het Museum,
waardoor dit, ook door de betere ligging meer
tot zijn recht kan komen, waarmede zeer zeker
ook een algemeen belang gemoeid is.
Wij voor ons kunnen ons dan ook ten volle
vereenigen met de oplossing, waarbij de dadelijke
vervanging van het St. Jacobs Gasthuis door
een nieuw gesticht op den voorgrond staat.
Zoowel door de beide Colleges als door de hee-
ren Slavenburg c.s. wordt een kostenrekening,
zoo van de op- en inrichting van het nieuwe ge
sticht als van de exploitatie gegeven, die echter
onderling van elkander afwijken.
Deze berekeningen hebben zeker waarde
om globaal aan te toonen, dat de oplossing finan
cieel uitvoerbaar is.
Waar dit nu wel boven verdenking is komen
te staan, kan men o.i. de cijfers verder voor-
loopig laten rusten.
Het komt thans slechts aan op een beslissing
in principe. Als dan de plannen zijn opgemaakt
met nauwkeurige berekeningen, kunnen de
juiste bedragen nader worden opgemaakt, ter
wijl de rekening van bouw en inrichting ten
slotte zal aangeven, welk bedrag van het kapi
taal voor dit doel zal moeten worden afgenomen.
Daarbij zal dan komen het bedrag dat noodig
is om de exploitatierekening te doen sluiten.
Ten aanzien van het in totaal voor een nieuw
gesticht af te zonderen bedrag zou een maximum
kunnen worden bepaald van bijv. 240.000.
Is dan zoo een aan de eischen des tijds vol
doend algemeen gesticht verkregen, dat in de
explo'tat'e tevens kan voorz'en, dan achten wij
het een zeer gelukkige (^plossmg de renten van
het overblijvende kapitaal aan de gest:chtcn
van bijzondere richting ten goede te doen komen.
Daarbij moet zooals het hd van Uw Raad,
Mr. Kavelaars, terecht heeft opgemerkt reke
ning gehouden worden met het bepaalde in het
testament van Mr. Servaas Pietersen fabri,
alwaar bijzondere categorieën worden genoemd,
welke onder de daarbij genoemde voorwaarden
voor opneming in aanmerking kunnen komen.
Tegen de aanwijzing van den grond voor de
nieuwe inrichting aan den weg in het verlengde
van de Burgemeester Knappertlaan bestaat
bij ons geen bezwaar.Tegenover het nieuwe park,
dat aldaar in wording is, is deze inrichting zeer
op haar plaats.
De grootte van het benoodigde terrein staat
echter nog niet vast.
Wij kunnen er ons mede vereenigen, dat deze
wordt bepaald op minstens 1]i en hoogstens
1 H.A. Ook de juiste plaats en oppervlakte hier
van ztiilen door de uitgewerkte plannen worden
bepaald.
Wanneer Uwe vergadering derhalve in be
ginsel deze oplossing aanvaardt, kan thans door
Regenten van het St. Jacobs Gasthuis, die
zich daarbij de medewerking van Gemeente
werken zullen verzekeren, met het opmaken
der plannen met spoed een aanvang worden ge
maakt.
Zij zullen tenslotte aan Uw Raad ter goedkeu
ring zijn voor te leggen.
Thans nog iets over de maatregelen te nemen
ten aanzien van het z.g. Fabrifonds.
In ons voorstel van 1922 namen wij den op
zet over van 1901, die uitging van een samen
smelting van Fabrifonds en St. Jacobs Gasthuis.
Ook het voorstel van de heeren Slavenburg
c.s. gaat daarvan uit.
Wij meenen echter, dat de omstandigheden
sinds zijn veranderd.
Wij zien nu voor die fusie geen reden meer.
O.i. kan de Fabristichting, die nu zoolang
reeds een Fonds is geweest, dit rustig blijven
haar doel zal echter voortaan niet meer zijnom
gelden op te stapelen, doch om deze tot hun be
stemming te brengen.
De eerste bestemming is dan om de gelden te
Verschaffen voor bet vervangen van het St.
Jacobs-Gasthuis door een nieuwe inrichting naar
de eischen des tijds, voorzien van de noodige geld
middelen om haar exploitatierekening «te doen
sluiten.
De tweede bestemming is, om de renten van
het overblijvende kapitaal jaarlijks uit te keeren
aan de gestichten, van bijzondere richting.
Voor de uitvoering van een en ander is de me
dewerking noodig van Gedeputeerde Staten,
mogelijk ook van de Kroon.
Resurneerende stellen wij U voor
le. ons College te machtigen werkzaam te
zijn in navolgende richting
Door overleg met Gedeputeerde Staten worde
getracht den weg te banen voor een definitieve
bestemming der gelden van het Fabrifonds in
dien zin, dat eerst uit de geldén van het 'Fonds
worden bestreden de bouw en inrichting van een
nieuw gesticht ter vervanging van het St. Ja
cobs Gasthuis en verstrekking van een zoodanig
bedrag, dat uit de revenuen daarvan de exploita
tierekening van dat gesticht kan worden sluitend
gemaakt, een en ander tot 'een gezamenlijk ma
ximum van 240.000.en dat vervolgens de
jaarlijksche baten van de overblijvende gelden
van het Fonds worden verdeeld onder de gestich
ten voor ouden van dagen van bijzondere rich
ting naar gelang van het aantal verpleegdagen
door behoeftige verpleegden in iedere inrichting
doorgebracht.
Daarbij gelde, dat het nieuwe gesticht en de
bijzondere gestichten rekening moeten houden
met het bepaalde betreffende de bijzondere cate
gorieën in den stichtingsbrief van het Fabri
fonds met name genoemd.
2o. U bereid te verklaren den voor de nieuwe
inrichting benoodigden grond aan het verlengde
van de Burgemeester Knappertlaan ter grootte
van minstens 1/s en hoogstens 1 H.A. beschik
baar te stellen in ruil voor het, St. Jacobs-Gast
huis.
Wij stellen ons dan voor, dat, hangende het
overleg met Gedeputeerde Staten, de plannen
voor de nieuwe inrichting met kracht woiden
voorbereid. -
Aan het schrijven van Regenten en Administra
teuren van het St. Jacobs-Gasthuis en Fabri
fonds ontleenen wij nog 't volgende;.
Voor den bouw van een nieuw gesticht bere
kend op 80 verpleegden meenen zij te moeten
stellen 160.000.voor bijkomende kosten
10.000.terwijl het om een sluitende exploi
tatierekening te hebben noodzakelijk zal zijn
dat er kan worden beschikt over een kapitaal
van 70.000.—. Totaal 240.000.—.
Het kapitaal benoodigd voor dekking dei-
exploitatie waarbij de cijfers van het St. Jacobs-
Gasthuis tot basis hebben gediend wordt door
hen als volgt berekend
Uitgaven bij een bezetting van 60 personen
Levensmiddelen 8400
Huish. benoodigdheden - 7200.—
Kleeding, bedden - 750.—
Onderhoud - 1800.
Geneesmiddelen 250.
Salarissen - 5000.—
Onvoorzien - 1000.-
24400,
Inkomsten
Renten en Huren 4600.
Verpleeggelden - 16000.
- 20600.—
tekort 3800.
Welk bedrag zou moeten worden gevonden
door een kapitaal van 70.000.rentegevend te
beleggen.
Het kapitaal van het Fabri-fonds bedraagt
nominaal d: 748.000.belegd in Inschr. Groot
boek k 2 Va
Naar den tegenwoordigen koers van 54.3/16%
vertegenwoordigende een kapitaal van onge
veer 400.000
Werd daarvan dus een som van - 240.000.-
bestemd voor gemeld doel dan zou
160.000.-
een bedrag van
beschikbaar blijven.
De revenuën daarvan zouden kunnen worden
bcschikbaai gesteld voor particuliere gestichten
als in hun vorig schrijven genoemd.
Wel zal die som dan minder bedragen dan de
helft der renten van het kapitaal van het Fabri
fonds (als in hun oorspronkelijk schrijven werd
voorgesteld) doch zij achten de tot standkoniing
van een nieuw en naar de eischen des tijds inge
richt Gasthuis voor Ouden van dagen ter ver
vanging van het St. Jacobs Gasthuis van een
zoo groot belang dat die vermindering daaraan
niet in den weg mag staan.
Ter aanvulling van hun vorig schrijven merken
zij nog op dat de verplichting tot verpleging, aan
de verschillende gestichten niet alleen moet wor
den opgelegd ten aanzien van de bloedver
wanten van den erflater Fabri maar dat die
verplichting ook behoort te gelden voor de andere
in zijn testament genoemde groepen van per
sonen.
velerlei wijzen zoo nuttig en aangenaam wórden
beziggehouden, heeft gister een feestdag gehad,
waarvan én 't bestuur en de leden én ook de
ouders nog lang een prettige herinneringsidee
zullen bewaren.
Nadat gistermiddag in Musis" een kinder
voorstelling was gegeven, welke de zaal tot
in ^Ue hoeken met kleine toeschouwers, stralend
van genoegen, bezet vond, had gisteravond in de
zelfde „Musis'-zaal de uitvoering plaats voor
de grooteren, de ouders en verdere belangstellen
den, die gezamenlijk wederom de ruimte tot over
vol vulden,
Patel*, Wolterbeek, de directeur van het pa
tronaat, heette vooraf alle aanwezigen hartelijk
welkom, speciaal de ouders, die er nu getuigen
van zouden zijn, dat hun kinderen, behalve voor
't gewone dagelijksche werk, ook voor tooneel en
muziek ambitie hadden en hij was er dan ook van
overtuigd, dat men dit wél zou weten te waardee-
ren. De eerw. spr. richtte voorts nog cenige
woorden van dank tot de onderwijzeressen van
het patronaat, die al het mooie werk van prac-
tisch, leerzaam onderricht steeds belangeloos
en toch met groote liefde verrichten. Tenslotte
beval de directeur 't patronaat in aller speciale
gunst aan. Ruime giften zijn en blijven noodig,
om met succes op den ingeslagen weg voort te
gaan. De tombola, welke in den loop van den
avond zou worden gehouden, moclit reeds een
klein bewijs leveren van de welwillendheid, wel
ke men de instelling toedroeg.
Met den wensch van een gezelligen avond,
besloot de eerw. spr. zijn inleidend kort woord en
zijn wensch werd ook volkomen vervuld, want
't werd, gelijk reeds gezegd, een bijeenkomst,
naar een herhaling waarvan allen vurig zullen
terugverlangen.
„Mie Schellevisch'yt stuk, dat door de meisjes
leden zelf werd gespeeld en onder de goede leiding
van den heer Heggelman was ingestudeerdwerd
een groot succes, evenals de uitvoering door een
viertal meisjes van een reeks plastische standen
met electrische lichteffecten, waarvan mej. A.
Steens de leiding op zich had genomen. Zij had
met deze kleurrijke kunstpraestaties zooveel
bijval, dat een bloemenhulde haar niet kon ont
houden worden. De tombola met prachtige prij
zen viel tenslotte eveneens zeer in den smaak en
't was met dit al laat in den avond geworden,
toen allen tevreden huiswaarts togen.
Een woord van hulde komt nog toe aan 't
kranige strijkje, dat de plastische standen aardig
illustreerde en voorts de pauzes gezellig wist te
vullen.
Van onzen kant kunnen wij ook niet nalaten,
bij onze lezers erop aan te dringen, toch 't St.
Agnes-patronaat niet te vergeten, 't Verricht
mooi, hoog verdienstelijk werk, waartoe 't ech
ter zonder flinken steun niet in staat zal blijven.
St. Agnes-patronaat.
'tJSt. Agnes-Patronaat, de prachtige instelling,
waar nog jonge, reeds schoolvrije meisjes op
H.B.S. Eeon. lit.-afdeeling.
Vrijdagavond heeft in het gebouw cler R.- H.B.
S. alhier de eerste vergadering plaats gehad van
een commissie, die op uitnoodiging van het be
stuur der afdeeling Schiedam van de Rijksleera-
reli-vereeniging gevormd is, ter bespreking van
de wenschelijkheid der oprichting van een literair-
economische afdeeling aan de H.B.S. Van de
leden der commissie waien behalve de directeur
en ongeveer alle leeraren der H.B.S.,aanwezig de
heeren Baan, Bakkes, v.d. Berg, van Bergen
Walraven, Bouscholte, Grootmeijer, Hijman, Hij
mans, Martens, Post, dr. Vermaas.
Om ruim 8 uur opent de voorzitter, ir. Volle-
wens, de bijeenkomst en heet in 't bijzondei de
niet-Ieeraren onder de aanwezigen welkom.
Spr. zet daarna uiteen wat de bedoeling is
van de bijeenroeping dezer commissie. In meer
dan dertig plaatsen van ons land is reeds een lit.-
econ. afd. opgericht. Hij toont aan, dat ook voor
Schiedam dient te worden overwogen of eén
dergelijke afdeeling gewenscht is. Onze gewone
H.B.S. die oorspronkelijk de bedoeling had onder
wijs te geven, dat moest dienen „voor de vor
ming van de talrijke burgerij, welke het lager
onderwijs te boven, naar algemeene kennis,
beschaving en voorbereiding voor de onderschei
dene bedrijven der nijvere Maatschappij tracht",
is langzamerhand geworden een school, die gaf
voorbereidend hooger onderwijs voornamelijk
voof de Tech. Iloogeschool te Delft, maar ook
voor de Wis- en Natuurkundige en medische fa
culteiten der andere universiteiten. Zij is gewor
den de voorbereidende school voor al die vak
ken, waarbij de wis- en natuurkunde een groote
rol speelt. Daarom zal de H.B.S. in den tegen
woordigen vorm zeker moeten blijven bestaan,
maar volgens spreker zal het dan ook redelijk
zijn, om zoo dit mogelijk is, een nieuwe afdee
ling te stichten, die meer overeenstemt met de
oorspronkelijke bedoeling van Thorbecke.
Spr. zet voorts uiteen, wat onder lit.-econ. on
derwijs volgens het wetsontwerp van 1922 wordt
verstaan. Volgens de Memorie van Toelichting
zal deze afdeeling een uitnemende voorbereiding
kunnen geveven voor de onderscheidene bedrijven
van den Staat, zij zal de gewenschte ontwikke-
ling geven aan hen, die niet verder studeeren,
maar toch later geroepen kunnen worden in hun
omgeving aan het maatschappelijk leven actief
deel te nemen zij zal een behoorlijke ontwikke
ling waarborgen aan hen, die zich voor een mid
delbare acte willen bekwamen, of zich na een
aanvullings examen in 't Latijn aan univ. exa
mens willen onderwerpen. En eindelijk zal zij
ook voldoende geschikt personeel kunnen afle
veren aan bank en handelsinstellingen.
Uitvoerig gaat spr. na de verschillen tus-
schen het onderwijs aan de gewone H.B.S. en in
de nieuwe afd. en zet uiteen hoe in de laatste
afdeeling de nadruk op de falen, de historische
en de economische vakken wordt gelegd en welke
eischen het eindexamen van de nieuwe afdeeling
daarvoor stelt.
Bij de opening van het debat vraagt de voor
zitter in het bijzonder aandacht voor de vraag,
of het gewenscht is, dat de commissie contact
zoekt met de ouders van leerlingen der 2e en 3e
kl., om te weten te komen, of het mogelijk za!
zijn, wat het aantal leerlingen betreft, een nieu
we afdeeling te openen.
De heer Post vraagt naar den uitslag van het
onderzoek, dat verleden jaar door den Direc
teur ingesteld is.
De heer v. Gelder deelt hierop mede, dat uit
gesprekken met de ouders in de laatst e jaren we]
gebleken is, dat er behoefte bestaat aan meer
lit.-econ. onderwijs en dat verschillende leer
lingen der H.B.S. naar een der Handelsscholen
in Rotterdam zijn gegaan en dat dit nog meer
het geval zou zijn geweest, indien geen financieele
bezwaren sommigen hadden terug gehouden.
Bij de enquete van verleden jaar werd er voor
23 van de 52 leerlingen uit de 2e kl. de voorkeur
gegeven aan de nieuwe lit.-econ. afdeeling.
De heer v.d. Berg, ofschoon wel tevreden
over het onderwijs aan de H.B.S., meent, dat
het.onderwijs in de wiskunde dikwijls den indruk
wekt, alsof men puzzles opgeeftdit onderwijs
zou veel verbeterd kunnen worden.
De heeren Grootmeijer en Post geven in over
weging een schriftelijke enquete onder de ouders
te houden of een ouderavond.
Dr. Vermaas doet liet voorstel, een 3- of 4-tal
personen uit deze commissie aan te wijzen, die
zich tot de ouders zullen wenden en op een fo
meer avonden de ouders gelegenheid zullen geven
men hen deze kwestie Le bespreken. Dit wordt
goedgekeurd.
De heer Baan is teleurgesteld te hooren, dat de
H.B.S. in den loop der tijden, een voorportaal
•voor de technische Hoogeschool in Delft is ge
worden hij vraagt, hoe de school zoo is verwor
den.
De voorzitter verzoekt, het antwoord op deze
vraag, wegens het ver gevorderde uur, te mogen
uitstellen tot de volgende bijeenkomst en sluit
om ongeveer 11 uur de vergadering.
Doodelijk ongeluk/
Zaterdagmorgen reed de voerman Timmer
mans uit de Fabristraat alhier, met een met 'n
paard bespannen melkwagen van den expediteur
Kleinekoort in Rotterdam.
Op den hoi^c van den Noordsingel-Teilinger-
straat schrok het paaid, sloeg op hol en rende
het trottoir op. T. wilde van den bok springen
om het paard te grijpen, hij viel echter en door
dat de wagen juist op dat moment tegen de
huizen werd geslingerd, geraakte hij bekneld.
Hij werd met zware inwendige kneuzingen opge
nomen en per auto van den Geneeskundigen
Dienst in allerijl naar het ziekenhuis aan den
Bergweg overgebracht. Daar is T. kort na aan
komst aan de gevolgen overleden.
De verdwijnende Molens.
Naar wij vernemen, zal de windkorenmolen
staande aan de Schans tusschen Rotterdam en
Oversehie worden afgebroken.
P. L. J. O., J. v a n K. en G. vanO., joa-
gens van 11 tot 15 jaar allen hier woonachtig,
hebben uit een leegstaand huis in de Galvani-
straat te Rotterdam zinken afvoerbuizen gesto
len. De jongens zijn aangehouden.
Zaterdagmiddag 5uur, bemerk-
te personeel van de N.V. parfumerieënfabriek
„Lotus", aan de-Korte Haven, dat er in een der
loodsen van dat bedrijf een begin van brand
was ontstaan.
De brand, door onbekende oorzaak vermoede
lijk in zakken oud papier begonnen, had zich
medegedeeld aan een hoop brandstoffen en vorm
de reeds een geduchten vuurhaard,toen men hem
ontdekte.
De brandweer die spoedig met groot materiaal
ter plaatse was, wist door snel ingrijpen erger
te voorkomen, zoodat de loods behouden bleef.
UIT ROTTERDAM.
Het waterleidingtarief.
Van burgemeester en wethouders is thans bij
den raad ingekomen het voorstel tot verhooging
van het waterleidingtarief vooiloopig nog
slechts voor de laatste drie kwartalen van 1925
met 15 pet.
Gemengd Nieuwe.
R„u zie. Te Roermond is gister hooggaande
ruzie ontstaan onder de bewoners van het woon
wagenkamp. Er werd met stokken, revolvers en
messen gevochten ook de vrouwen namen aan
het gevecht deel. Eenige vechtersbazen liepen
bloedige verwondingen op en moesten onder
geneeskundige behandeling gesteld worden. Een
der vechtende vrouwen, die in bet bezit van
scherpe revolverpatronen werd bevonden, werd
door de politie in arrest gesteld.
Gearresteerd. Op last van de justitie
té Arnhem is gisLermiddag gearresteerd de heer
J. G. J„ directeur van de, in staat van faillisse
ment verkeerende, Maas- en Waalsche Bank
te Nijmegen. Hij is naar het huis van bewaring
te Arnhem overgebracht.
De justitie weigert, de reden van deze arresta
tie mee te deelen.
Met betrekking tot de arrestatie van den
directeur der Maas- en Waalsche Bank ver
neemt de Arnh. Grt. nog dat de malversaties,
waarvan hij werdt verdacht, zouden hebben
bestaan in het opnemen van in bewaring gege
ven effecten in het algemeen fondsenbezit van
de Bank en het uitpanden van een gedeelte
daarvan aan een Maatschappij. Dit feit is aan
het licht gekomen toen deze maatschappij een
aantal fondsen executeerde.
S n e e u w v a l.In Midden-Engeland en Noord
Wales is na de hevige nachtvorsten een zware
sneeuwval begonnen.
Brand in de Leuvense he uni
versiteit. In het chemisch laboratorium
van de universiteit van Leuven is brand ont
staan, die eerst na een paar uur kon bedwongen
worden en vrij groote schade aanrichtte.
Ongeluk in een filmatelier,, Tc
