DAGBLAD WOQK SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
FEUILLETON.
4881e Jaargang.
Vrijdag 20 Februari 1925
Si». 14180
Bureau: KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85. Postbus: 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per
post 3.per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer
met Officieel Kerkbericht 10 ets.
Advertentien: 15 regels 1.75, elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Gratis-Ongevallenverzekeringf 500 bij levenslange geheele invaliditeitf 201) bij verlies van een hand, voet of oog f 200 bij dood f 100 bij verlies van een
duim; f60 bij verlies vaneen wijsvinger; f 15 bij verlies van eiken anderen vinger. De verzekering wordt gewaarborgd door de N.Holl.Alsrem.Verz. bank Schiedam
Dit nummer bestaat uit twee bladen
EERSTE BLAD.
Bij of krachteni wetten of verordeningen voor
geschreven en andere officieele af- en aan
kondigingen van het Gemeentebestuur.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
hebben bij hun besluit van 5 Februari 1925 het
verzoek van het Technisch Bureau Ir. F. DUB
BELMAN om vergunning tot oprichting van
een inrichting tot het smelten en vermengen
van asphalt in den logger, liggende in de Buiten
haven, kadaster Sectie L. No. 1555 (ged.), achter
het pand Hoofdstraat 40/42, kadaster Sectie L.
No. 2047, met een electromotor van 4 P.K., drij
vende een roerinrichting, verdaagd, aangezien
het desbetreffend onderzoek nog niet is geëindigd,
Schiedam, 19 Februari 1925.
Sta ten-Generaal.
TWEEDE KAMER.
Vergadering van Donderdag, 19 Februari.
Aan de orde is de voortzetting van de behande
ling van het ontwerp tot wijziging van het Re-
geeringsreglement van Ned.-Indië.
De heer v. Boetzelaer v. Dubbel
dam (G. H.) wijst op het belang van het wetsont
werp, dat naar inhoud en vorm teleurstelt. De
thans gevolgde wijze van behandeling leidt niet
tot het beoogde doel.
De heer F e b e r (R. K.) schetste de veran
derde mentaliteit der inlandsche bevolking. Van
een algemeene volksbeweging in Indië voor auto
nomie is echter geen sprake. Na de thans aan
hangige reorganisatie moet direct fundamenteele
herziening van de staatsinrichting van Indië
worden ter hand genomen.
De positie van den gouverneur-generaal is
volgens het ontwerp zeer onzeker. Spr. veroor
deelt de instelling van een wetgevenden raad.
Het wetsontwerp dient veel verbeterd te worden.
De heer Rutgers (A. R.) betoogt, dat het
van den Volksraad zal zal afhangen, of er in
vloed van zal uitgaan. De gouverneur-generaal
blijve de man van de Nederlandsche regeering.
De heer van Rijckevorsel (R. K.j
heeft respect voor de moderne vooruitstrevend
heid, maar gelooft niet dat er" veel van terecht
zou komen. De ervaring heeft al het een en ander
dienaangaande geleerd o.a. bij de Franschen,
die getracht hebben de koloniën tot departemen
ten te maken.
Hij merkte verdèr op dat ontijdig verbreken
van alle banden tusschen Nederland en Indië
zeer ernstige gevolgen zou kunnen hebben. Een
oorlog over onze successie zou niet uitblijven en
Indië zou er wellicht op achteruitgaan. Dergelijke
gevolgen wil men echter voorkomen en daar
om moet de eenheid van het heele Rijk vóór
op staan. We moeten daarbij voortbouwen op
hetgeen bestaat. Het voor ons liggende ontwerp
biedt daarvoor een grondslag.
De Minister van Koloniën, de heer D o
Graaf f, geeft allereerst een korte schets van
de ontwikkeling van het bestuurswezen in In
dië. Op de grondslagen die Minister dé Waal
Malefijt legde, voortbouwend heeft Minister
Pleyte den Volksraad voorgesteld die het begin
was van de medewerking der Indische samen-
Het geheim van het moeras.
55)
Bij den onomkoopbaren Rechter, voor Wiens
troon ik wellicht reeds spoedig staan zal, zweer
ik u het is de waarheid en niets dan de waarheid
wat ik zeg. En het was geen inval van het oogen-
blik die hem zoo deed handelen, maar het slot
eener sluwe, maandenlang doorgezette bereke
ning. Valsche posten in de handelsboeken steun
den zijn beweringen en hij zou stellig zonder
aarzelen voor eiken rechter der wereld het be
drog bezworen hebben, dat hij daar op kosten
van den armen vluchteling pleegde."
Met een dof steunen viel de andere op zijn
stoel terug. Verder", drong hij aan, „verder
„Hij deed den' verschrikten schuldeischers
zijn voorstellen om zooals hij zeicle onder zware
offers de eer zijner familie te redden. Hun vorde
ringen geheel te bevredigen, daartoe was hij niet
in staat en bij een gerechtelijk verloop van het
bankroet zou hun, wijl hij in dat geval de ver-
valschte wissels onvoorwaai delijk weigeren moest
nauwelijks vijf percent uitgekeerd worden, blij
echter bood hun dertig percent, als zij zich daar
mede eens en voor altijd bevredigd verklaarden,
hem alle voorhanden eigendommen, waaronder
het grondbezit buiten de stad en de vervalschte
de regeering.
De Volksraad was een
leving aan
adviseerend college.
Zooveel mogelijk wordt nu alles aan de or
ganen in Indië overgelaten. De Staten-Generaal
houdt zijn daadwerkelijk toezicht op het beleid
in Indië o.a. door zijn goedkeuring van de be
grooting. Zij kunnen hun goedkeuring aan een
afdeeling onthouden. Langs een omweg kan de
Kamer dus haar zin doorzetten, omdat de Re
geering verplicht is in geval van afkeuring een
ontwerp in te dienen om in de moeilijkheid te
voorzien.
De Minister breekt zijn rede af.
De vergadering wordt verdaagd tot heden één
uur.
Binnenland,
Vliegveld in Twente.
Op het departement van waterstaat is een
conferentie gehouden ter bespreking van de
stichting van een vliegveld in Twente, waar
afgevaardigden van Gedep. Staten van Overijsel,
van de gemeenten Enschede, Hengelo, Lonne-
ker, Oldenzaal èn Almelo en van de Kamer van
koophandel voor Twente tegenwoordig waren.
Besloten werd, dat Gedep. Staten een commissie
zullen benoemen, die van advies zal dienen
omtrent de tot standkoming van het vlieg
veld.
De Westlandsehe waterwegen.
Het moet in het voornemen liggen van mr. G.
P. Zaayer, den voorzitter van do commissie, die
door Gedeputeerde Staten van Zuid-Ilolland is
benoemd om rapport uit te brengen over de
waterverbindingen in het Westland (waarbij ook
het Haagsche Kanalenplan is betrokken) zoo
danige spoed achter de werkzaamheden te zetten
dat het rapport nog vóór de zomerzitting van
de Staten gereed zou zijn.-
De „R. K. Boerenstand", het officieel orgaan
van den R. K. Ned. Boeren- en Tuindersbond,
heeft lieden een emigratie-nurnmer uitgegeven,
dat met Lal van degelijk deskundige artikekn
gevuld en uitstekend verzorgd is.
De, domaniale steenkolenmijnen.
Zooals bekend, bestaat er reeds vele jaren een
kwestie'tusschen den Staat der Nederlanden en
de AkenMaastrichtsche Spoorweg-Mij., in zake
het betalen van vergoeding aan den staat voor
de exploitatie door deze maatschappij van de
domaniale steenkolenmijnen.
Ook de arbeiders ondervonden door de kwestie
tusschen de regeering en de Aken-Maastricht
sche Spoorweg-Mij. veel nadeel. De staking in
1921 was er o.a. een gevolg van.
Naar de „Tel." nu van officieele zijde vcr-
neemt, is in de gehouden algemeene vergadering
van aandeelhouders der AkenMaastrichtsche
Spoorweg-Mij. een voorstel van den Staat der
Nederlanden in zake het contract aangenomen.
Binnenkort zal de indiening van een wets
ontwerp vanwege den minister van financiën
te verwachten zijn, regelende het contract,
betreffende de verhouding tusschen de Aken
Maastrichtsche Spoorweg-Mij., die de dominiale
mijnen exploiteert en den Staat der Nederlan
den.
Georganiseerd overleg in onderwijszaken.
De voorzitter van den Bond van Nederland
sche onderwijzers heeft gisteren bij zijn bezoek
aan den minister van onderwijs, kunsten en
wetenschappen opnieuw ter sprake gtbracht de
instelling van een commissie voor georganiseerd,
overleg in onderwijszaken. De minister liet zich
in meer positieven zin uit elan den eersten keer
en deed de toezegging, dat hij. de uocdige stap
pen zal doen om zoo mogelijk tot de instelling
van bedoelde commissie te geraken.
Wijziging Drankwet.
Mevrouw BakkerNort heeft aan den mi
nister van Arbeid, Handel en Nijverheid ge
vraagd of hij bereid is mede te deelen of vóór
1 Mei a.s. een ontwerp van wet tot wijziging
van de Drankwet kan worden verwacht, om aan
de bezwaren van de logtmentvcrgunningcn en de
z.g. vervanging tegemoet te komen en of de
minister, indien het antwoord op de vraag ont
kennend is, vóór 1 Mei a.s. maatregelen wil
treffen ter bescherming van de rechtmatige
belangen der tegenwoordige vervangers, die
andois dupe kunnen worden van de te verwach
ten regeling, j
zijn aan de stom, die uil de publieke kas werd
beschikbaar gesteld.
da t
Emigratie.
De heer Kleerckoper heeft aan den minister
van Justitie p.ifi. -de volgende vragen gesteld."
Heelt de minister van Justitie kei.uis genome n
van de zeer zware beschuldigingen, in de „Nieu
we Rotlerd. Courant" gericht tegen den heer
S. L. Ve enstra, inspecteur der redaswe cring bij
het departement van Justitie
Acht de minister van Justitie lui geoorloc-id
dat een ambtenaar laat staan de. inspecteur
van dezen dienst, op welke wijze nan ook, gel
delijk is betrokken bij de plaatsing van werk
zoekenden, met name om hen ais kolonisten te
doen trekke n naar den vreemde
Is het juist, gelijk in voormeld dagblad wordt
gesteld, dat de inspecteur der reelasse.ering „uil
zuiver winstbejag" een „op niets dan ónder-
nemingswinst gebaseerde affaire" drijft, \\jelke
door de voorstellingen van hom en zijn last
hebbers „ten onrechte veelal wordt beschouwd
als een „officieel" bureau, waaraan de Nederland
sche overheid haar sanctie verleent"?
wissels wilden overlaten en zich tot stilzwijgen
over Frièdrich Dorenberg's misdaad verplicht
ten. Het was een schandelijk voorstel en toch
moest hel, den bedrogen schuldeischers edel
moedig toeschijnen. Zij gingen Zonder uitzonde
ring er op in eri Armbrecht was met één slag
van een welgesteld man schatrijk geworden.
„De ellendeling! En verder? Weet u nog
meer
„Nu gold het natuurlijk de mogelijkheid
van een terugkeer van Frièdrich Dorenbc-rg
te voorkomen en deze schurkenstreek was de
laatste waartoe ik de hand Iccncn moest. Arm
brecht droeg mij óp een brief aan zijn zwager
te ontwerpen, waarin hem werd meege deeld, dat-
de dingen zich veel erger hadden ontwikkeld
dan te verwachten geweest "was. Een ï'coks van
zijn handelszaken wier eigenlijke bewerker
in wei kei ijk beid alleen Armbrecht geweest was
.werden in verband met zijn later bankroet
en met zijn vlucht als bedijiegelijk beschouwd en
onmiddellijke gevangenneming, alsmede eèi
onteerende straf stond hein, ingeval hij terüg-
keercle, te wachten. Ik zag toen dat Armbracht
aan dezen brief nog een postscriptum toevoegele,
maar ofschoon ik bijna den bals uitrekte om
over zijn schouder te kijken, gelukte het mij niet
dit te ontcijferen."
„En vernam u ook later niet, wat dit post
scriptum behelsde
„Neen. Ik werd reeds twee dagen later uit
Permanent Hof van Internationale Justitie.
Het Permanent I-lof van Internationale Justi
tie zal Zaterdag 21 dezer, des voormiddags te
11 u. 30 een openbare zitting houden ter voor
lezing van zijn advies in de zaak betreffende
de Grieksehe en Turksche bevolkingsuitwisseling.
De fusie hij de belastingen.
Hef bericht in het blad van gisteren ov-er de
samenstelling van de commissie voor de uit
werking van de beslissingen in zake fusie bij de
belastingen is, naar men ons meldt, onjuist.
De Olympiade.
P o t e s t a n t s e h v e r z e I».
Omtrent het voorstel der regeering om gedu
rende vier .jaar, eik j,aar twee en een halve ton
beschikbaar, te stellen vcor de Olympiade, die
in 1928 te Amsterdam zal worden gehouden,
schrijft „De Standaard"
Vraagt men ons welke eisc-lu n de Kamer in
hel algemeen ten aanzien van zoodanig subsidie
zou moeten stellen, dan zou o.i. moeten blijken,
dat er in de kringen der. sportbcoeh naren zelf
blijk moet worden gogev n van genoegzame be
langstelling. Al diegenen, die de Olympiade hier
gaarne zagen, zouden dit behooron te to enen
door ook met hun geldelijke bijdrage de zaak te
steunen' En hef bedrag, dal op die wijze vrijwillig
werd, bijeengebracht, zou minstens gelijk motten
mijn betrekking in het huis van Armbrecht ont
slagen. Men had mij niet meer noodig."
„Zoo, dan zal ik het u zeggen, want ik want
mijn broeder heeft mij dezen brief getoond. Onder
verwijzing naar de omstandigheid, dat zijn loop
baan in de oude w ereld toch voor altijd ten einde
was en dat hij voor vele. jaren niet aan een terug
keer mocht denken, werd aan Frièdrich Doren-
berg door dit postscriptum voorgesteld zich
reeds toen voor dood te laten doorgaan. Arm
brecht verlangde liet van hem als een heiligen
plicht,'dién hij tegenover zijn kind had te ver
vullen en alleen onder deze voorwaarde zoo
schroef hij kon hij voor de kleine Helene de
zaak geheiih houden alleen onder deze voor
waarde ook kon hij haar in zijn huis houden en
voor haar zorgen als voor zijn eigen dochter.
„De schurk! En op zulk een laaghartig aan
bod is uw broeder werkelijk ingegaan De
vreemdeling zweeg geruimen tijd toen sjei hij,
meer tot zich zelf dan tot den ander sprekende
„Het mag hem -niet licht gevallen zijn, inaar hij
had geen andere keuze, beter dat zijn kind h< m
als een doode beweende, dan dat hef zich over
zijn afkomst moest schamen en de gedachtenis
van den gevluchten misdadiger vervloekte.
Armbrecht had hem in zijn brief heilig beloofd,
dat hij Helene als zijn eigen kind zou beschouwen.
Zou het dan geen zelfzucht geweest zijn, zijn
aanbod af te wijzen, dat zoo aanlokkend scheen!
Ja, mijn broeder ging op dat aanbod in en ver-
Goecl beleid vraagt, naar onze meening,
de Kamer deze eiseh stelt
In de tweede plaats zou moeten worden
nagegaan, of de schatkist dc uitgaven, die ge
vraagd worden, in verband met den huidigen
toestand zou kunnen dragen.
Eerst als omtrent deze twee zaken voldoende
zekerheid ware verkregen, zou men zijn stem aan
het voorstel kunnen geven, als men nl. geen prin
cipieel bexwaar had.
Voor de anti-rovolutionnaire Kamerleden zal
dit principieel bezwaar wel bestaan.
Wij laten het oordeel over de sport en de
sportwedstrijden nu nog terzijde. Daarover is
in onzen kring verschil van meening mogelijk.
Ook zouden wij het karakter van de Olympiade
goed moeten nagaan, vóór men in dit opzicht
een gegrond oordeel konde vellen.
De Minister van Onderwijs juicht de komst-
der Olympiade vooral toe met het oog op de
lichamelijke oefening, zoowel wetenschappe
lijk als praetisch, en hij spreekt van de verbin
ding van sport en kunst. Ook wijst hij op de
internationale belangstelling, die ons wegens de
Polympiade te deel zal vallen, een belangstelling,
die ons volk in elk opzicht ten goede zal komen.
Wij behoeven de waarde dezer uitspraak echter
niet nader te Onderzoeken, omdat zich al dade-
;ijk bij ons een onoverkomelijk bezwaar opdoet.
Het bezwaar, dat zijn grond vindt in de te wach
ten ontheiliging van den dag des Hei ren. Dit
is voor den Anti-revolulionnair van het meeste
belang, want hier geldt het geen oordeel over
menschelijke daden, maar een gebod Gods. Werd
de dag des Heerenwel ontzien, ware daaromtrent
bij de toezegging, die de Regeering deed, een
voorbehoud gemaakt, was dat aanvaard, dan
zouden wij, om onze houding te bepalen, het
karakter van de Olympiade en onze verhouding
Lot sport- u wedstrijd nader onder de oogen
moeten zien.
Maar er is geenerlei voorwaarde daarom
trent gesteld en dus staal deze zaak bij ons op
den voorgrond en behoeven wij er eigenlijk verder
niet over te spreken.
Men mag wel aannemen, dat er van een ont
zien van den Zondag geen sprake zal zijn, en
zelfs ook ec-n gedeeltelijk ontzien zou ons niet
bevredigen en ons bezwaar niet wegnemen.
Uit dien hoofde verzet lid orgaan zich al
dadelijk legen het voorstel, en het spreekt den
wensch uit, dat het niet zal worden aange
nomen.
Het oordeel van „De Ncdcilander" is niet
minder scherp.
Stads- en Gewestelijk Nieuws.
Jubileum O.B.K.
't. Bestuur van „Oefening Baart Kunst"
verzoekt ons er de aandacht van genoodigden
op te willen vestigen, .dat het feestconcert
Zondagavond stipt 8 uur zal aanvangen.
Ter voorkoming dus van stoornis bij liet in
nemen van zitplaatsen wordt men verzocht
tijdig voor den aanvang tegenwoordig te willen
zijn te 71/2 uur zal de zaal worden geopend.
Verder kunnen wij nog mededèelen dat de
firma van Rossem te Rotterdam de feestvierende
vereeniging een heel aardige verrassing heeft
aangeboden, door op zich te nemen tijdens de
receptie van Zondagmiddag den bez.oekers van
haar geurige thee te schenken.
bond zich, zijn kind geen teeken van leven meer
te geven zoolang Armbrecht zijn belofte ge
trouw blijven zou. Maar uw verhaal wasnog
niet ten einde. U zei dat u toen uit uw betrek
king ontslagen werd
„Ja, ik moest uit Duitsehland verwijderd
worden, want Armbrecht vreesde mij als ge
tuige van zijn voortreffelijk gelukt plan, of
schoon hij zorg gedragen had dat mij geen enkel
bewijsstuk in handen bleef. Daarom schilderde
hij mij in verleidelijke kleuren het vooruitzicht
van in Engeland zelfstandig zaken te doen en
schonk mij als belooning voor mijn trouwe dien
sten een som geld, die mij daartoe in staat zou
kunnen stellen. Hij verlangde daarvoor slechts
de plechtige belofde, dat ik een onverbrekelijk
stilzwijgen zou bewaren en den Duitschen bodem
nooit meer zou betreden."
„Deze belofte hebt gij niet gehouden
„De omstandigheden waren sterker dan mijn
wil. Maakt u mij daarvan een verwijt?
„Een gegeven woord te breken is altijd
een onrechtvaardigheid. Maar ik ben niet
tot uw rechter aangesteld. Waarom wendt gij
u in uw tegenwoprdigen nood niet tot mijnheer
Armbrecht Als uw verhaal waarheid is, heeft
hij er toch zeker belang hij, u voor het uiterste
te behoeden."
(Wordt vervolgd)
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
■MWIiaMFMl IIHIIllMNIIII lil I'