^FEUiLLETOM.
Verborgen Heldenmoed.
DAGBLADVOOR SCHIEDAM
48ste Jaargang.
Dinsdag 16 Juni 1925.
No. 14276
BureauKOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 85 Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per
p08t 3.per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer
met Officieel Kerkbericht 10 ets.
Advertentien: 1—5 regels 1.75elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden bcekend.
Gratis-Ongevallenverzekering f 500 bij levenslange geheele invaliditeitf 200 bij verlies van een hand, voet of oog f 200 bij dood f 200 bij verlies van een
duim; f 60 bij verIiesjj»ijM^n_ujjsv^ van eiken niidereErvingeir. Deverj^keriiypyordtjgewaarborgdjfoor^
Voorlichting.
Het verkiezingsblaadje „Stemt Rood" is
oudergewoonte weer kostelijke lectuur. Vooral
in zake ontwapening vertelt het wonderen.
Zoo staat o.a. -te lezen
Hel Deensche voorbeeld. Het is zoo verblijdend
om te zien, hoe het socialisme groeit in de wereld.
En dat het dadelijk toont wat het is, zoodra het
maar de macht heeft.
Op het gebied der ontwapening heeft Dene
marken het lichtende voorbeeld gegeven. Nau
welijks was daar het eerste soc.-dem. Ministerie
in 1924 aan het bewind gekomen, of het stelde
Voor het Deensche militairisme af te schaffen.
Denemarken is óók een klein land, dat zich
niet ..verdedigen kan. Denemarken kan óók de
lasten van leger en vloot niet dragen. In ligging
komt het met Nederland overeen midden in
het Westen van Europa. In één opzicht komt het
er bij Denemarken nog veel meer op aan dan
bij ons Denemarken ligt aan den ingang van
de Oostzee en „beheerscht" daar de toegangen
volkomen.
Toch deed de moedige Deensche regeering
onverwijld het voorstel om den gehaten dienst
plicht en het geheele militairisme af te schaf
fen de Vestingen te sloopen en niets over te
houden dan een wacht voor de grenzen en op
het zeegebied, uitsluitend voor de orde en de
Veiligheid en niet om te vechten.
De Deensche regeering durfde het wel te er
kennen, dat het land onmachtig was, om zich
tegen militaire overmacht te verzetten. Maar de
hoofdzaak is ook bij de Deensche soc.-dem. re
geering, dat ze aan het militaire geweld niet
meer mee wil doen. De Deensche land- en zee
macht heeft geen andere taak dan om aan de'
nationale verplichting te voldoen zij is - er
niet meer op ingericht om tegen eenig land te
Velde te trekken.
Zoo breekt aldaar de soc.-dem. regeering met
het militairisme het bespaarde geld wordt aan
de zaken des vredes besteed."
Nu moet men eens naar de „Rotterdammer"
luisteren, die het roode blaadje als volgt troeft
,,'t Is verbijsterend en ontstellend hoe de S.
D.A.P. durft speculeeren op de onwetendheid
van zijn kiezers.
„Het Deensche voorbeeld." Weet ge, wat dit
Deensche voorbeeld is
De Deensche sociaal-democratie stelde inder
daad voor de oorlogsbegrooting te verlagen.
Niet te ontwapenen, maar er wat af te
knijpen 7 millioen kronen.
't Was niet meer dan een paradepaard, ze
wisten te voren, dat de Eerste Kamer het Voor
stel verwerpen zou. De Deensche sociaal-demo
cratische regeering verklaarde toen al bij voor
baat, dat ze rustig zou blijven zitten.
Het resultaat was, dat de oorlogsbegrooting
werd verminderd met700.000 kronen. En
met deze 10 pet. stelde de Deensche sociaal
democratie zich tevreden. De zaak werd vooits
op den ouden voet voortgezet.
„Het bespaarde geld wordt aan de zaken des
vredes besteed."
Nota bene
Deze zeven honderd duizend kronen Die,
dank zij het financieel beleid der Deensche
sociaal-democratische regeering van 66 tot 46
Hollandsche centen gedaald zijn.
700.000 kronen a 46 cent is 232.000gulden voor
de „zaken des vredes." Daar val je gewoon van
om
De oorlogsbegrooting verminderd met
10 pCt. 1
In Nederland sinds 1920 met30 pCt. 1"
ii)
Vee graasde op de weiden om het kasteel, een
rii edele paarden vulde den stal, en overal lie
pen sierlijk uitgedoste bed'en den bedrijvig heen
en weer. Toen het reisgezelschap in dc nabijheid
van het slot gekomen was, verscheen een aantal
ruiters die hen begeleidden tot, vóór het terras,
waar een bveede marmeren trap naar den ingang
voerde. Beneden stond lord Beauville, die voor
uit gereden was om hun een goede ontvangst te
bereiden.
„Welkom op het slot Apswell", Isabel, riep
hij uit. ,,Geen andere hand dan de mijne ?.al u
binnen de muren van dit kasteel voeren. Wees
ervan verzekerd", ging hij met gedempte stem
voort, „dat ik alles zal doen om het u naar den
zin te maken!"
Isabel boog even en knikte met het hoofd,
haar eenig antwoord op de woorden die zij een
beleediging achtte. Koel en Rotseb steeg zij de
Lappen op en schreed op den mgang toe, waar
twee edelvrouwen haar komst verbe dden.
Gravin Ana Beauvdle, een oude, stat'ge dame,
kwam haar langzaam tegemoet. Doch vóó'-
Isabel haar bere'kt had, voelde zij z'ch doo>' twee
armen omvat en werd zij hartelijk op de wangen
't Gaat er om, uit welk beginsel iemand zijn
daden stelt.
Het beginsel der socialisten nu is klassen
strijd, zoo noodig omverwerping de- Staatsorde.
Dat kunt ge in al hun wetenschappelijke boe
ken lezen.
Welnu, waartoe kan dit beginsel anders léi-
den dan tot militarisme
Dat beginsel van den klassen- en volkerenstrijd
is juist de groote oorzaak van het militarisme.
Het is wel te vreezen dat de kiezers die om
pacifistische redenen op de S.D.A.P. stemmen
deerlijk bedrogen zullen worden.
De ware vredespolitiek is nog wel aan de
rechterzijde alleen toevertrouwd.
Stemt daarom 1 Juli allen op
MR. KOOLEN, No. 1 van lijst 23.
ttulienlaatfiscAi Nieuws,
DE VEILIGHEIDSKWESTIE.
Het Fransche antwoord op het Duilschememo-
randum van 9 Februari, behelzende het voorstel
voor een garantiepact, zal heden aan rijkskanse
lier Luthern worden overhandigd, doorden Fran-
schen gezant te Berlijn. De tekst zal Donderdag
met dien van 't Duitsche memorandum worden
gepubliceerd, evenals de eerste redactie van de
Fransche nota, die gewijzigd werd in den loop
der onderhandelingen met Engeland.
Het definitieve Fransche antwoord heeft de
volkomen instemming van de kabinetten te Lon
den en Brussel. Wat Italië betreft schijnt het,
dat dit land niet, althans nog niet, zijn instem
ming heeft betuigd met het antwoord. Volgens de
„Petit Parisien" had Frankrijk in het garantie
pact ook de Brennergrens willen opnemen, maar
Engeland heeft zich daartegen verzet.
Mussolini, ^die Donderdag in de Italiaansche
Kamer het Italiaansche standpunt in zake het
pact zal uiteenzetten, zal vermoedelijk dit punt
niet stilzwijgend voorbijgaan.
BELGIE.
Poullet toch premier?
Hoewel Vandevijvere de onderhandelingen,
waarvoor hij samen met Mason en Vanderveldv
de zorg op zich heeft genomen, voortzet, heeft
hij niet het plan om de leiding van het nieuwe
Kabinet op zich te nemen. Hij heeft integendeel
voor deze eer op stellige wijze bedankt en blijkt
vastbesloten zijn zienswijze niet te veranderen.
Vermoedelijk zal nu Poullet worden geroepen het
Kabinet samen te stellen, hetwelk zou worden
gevormd door twaalf ministers. Het ministerie
van Landbouw zou namelijk worden gescheiden
van dat van Publieke werken.De katholiekezou
den er vijf portefeuilles in hebben, de socialisten
eveneens en de liberalen twee.
HET POOLSCII-DUITSCIIE CONFLICT.
Uit Warschau verluidtNu Duitschland is
overgegaan tot de beperking van den steenkool-
invoer uit Polen, rest der Poolsche regeering
niets anders dan over te gaan tot beperking
van den invoer uit Duitschland.
De Poolsche pers wijst er op, dat men tot
deze beperking wel kamen moet door de vij
andelijke houding van Duitschland, dat zuiver
economische onderhandelingen op politiek ter
rein tracht over te brengen.
Tevens constateert deze pers, dat Duitschland
dus blijkbaar de steenkool uit Opper-Silezië
best kan missen, welke het aanvankelijk onont
beerlijk noemde voor zijn industrie.
De „Kurjer Polski" wijst er op, dat econo
mische onderhandelingen met Duitschland steeds
gekust. Uit een bekooUijk gezichtje sLaalden
baar twee bnrne oogen :n ondeugenden glans
tegen en een heldere stem riep „Welkom, heve
Isabel Wat ben ;k blij dat ;k je z'e 1"
„Constance", be<':spte de deTge dame op
strengen toon, „wat moet barones de L'sle wel
van je denken 1"
De jonge grav:n zou z:ch wem'g om de beris-
p ngen van haar tante bekommerd hebben, als
de ern d:e u't. Isabels oogen sprak, haar niet
beduid hadden, dat die opgewektheid en vroo-
lijkheid haar mishaagden. Snel liet zij Isabel uit
haar omarming los en ble"f zwijgend ter zijde
staan, terwijl gravin Anne de jonge barones
hartelijk welkom heette in het huis baars broe
derI abel ontving deze bewijzen 1 an riend-
•jchap even koel en stelde haar nicht Mary Tbo-
resby voor.
Nadat de beleefdheidsbetuigingen afgeloopen
waren, werden Isabel en Mary naar hare kamers
geleid en alleen gelaten.
Mary, die moe was van de reis, wierp zich
op een rustbed. Isabel scheen van geen vermoeid
heid te weten, Ongeduldig liep zij het vertrek
op en nee'-, dnftig wierp zij haar mooie zwarte
haren naar achteren en schudde onwillig met
het hoofd.
„Lieve Isabel," poogde Mary haar te overre
den, „rust een weinig uit je ziet er zoo moe en
bleek uit, geloof me, je maakt je zelf ziek."
„Voor mij is er geen rust", antwoordde Isabel
zeer moeilijk zijn voor de belanghebbenden staten.
De strijd, waartoe men thans komt, zal moeilijk
voor Polen zijn, maar nog moeilijker voor Duitsch
land, dat nu nieuwe afzetgebieden voor zijn
uitvoer moet zoeken.
De „Rzeczposkiliti" zegt„Tot dusver lever
de Duitschland 46 van onzen invoer. Dat is
thans uit. Wij zullen voo.taan de noodige ai-
tikelen invoeren uit' Frankrijk, Engeland, Zwit
serland, Cechoslovakije en Oostenrijk.
OOSTENRIJK.
Opheffing der controle?
Volgens de „Neue Freie Presse" doet de in
druk der besprekingen op de vergadering van
den Volkenbondsraad verwachten, dat de \ol-
kenbondscontrole in Oostenrijk aan het einde
van dit jaar waarschijnlijk opgeheven zal worden.
'In de Volkensbondsvergadering van September
aanstaande zal in elk geval dit punt ter sprake
komen en wellicht ook beslist worden. In sommi
ge Volkenbondskringen overweegt men, of de
.controle niet geleidelijk kan worden opgeheven,
zoodat zij ten allen tijde weer ingesteld zou kun
nen worden. De controle over de onderpanden
van de Volkenbondsleening blijft in elk geval
gehandhaafd tot de leening zal zijn terugbetaald.
DUITSCHLAND'S ONTWAPENING.
Naar de „Montagmogen" verneemt zijn de
chef van de intergeallieerde militaire controle
commissie generaal Walch, en de hoofden der
verschillende militaire commissies op het oogen-
blik allen te Berlijn aanwezig, om de onderhande
lingen met de Duitsche regeering over de jong
ste nota van den Gezantenraad aan te vangen.
In kringen, welke met de opvatting der com
missie goed bekend zijn, verwacht men een tijd
ruimte van minstens zes maanden voor de na
koming van de geallieerde eischen. Bijzondere
moeilijkheden verwacht men van de verminde
ring der sterkte van de politic van 180.000 man
op 150.000.
HONGARIJE.
De sociaal-democraten hebben hun wetsont
werp tot benoeming van een staatsraad in de
plaats van den rijksbestuurder Horthy in de
nationale vergadering schriftelijk ingediend.
Voorts heeft de oppositie door den afgevaar
digde Ludwig Szilagyi formeel viijlating van
Beni-cksky zoowel als de anestatie van alle bij
de bekende mooi dafi'jure betrokken personen gc-
eischt.
De regeering heeft door den 'plaatsvervan-
genden minister-president laten verklaren, on
der alle omstandigheden de orde te zullen hand
haven.
Volgens de „Szoszat" zou de president der
nationale vergadering verklaard hebben „Of
de regeering, of hetleger zal de orde handhaven".
Het oppositieblok acht deze verklaring „een
stap naar de militaire dictatuur".
FRANKRIJK.
Heden komt de Fransche Kamer weer bijeen.
Painlevé die dan uit Spanje zal zijn teruggekeerd,
zal waarschijnlijk onmiddellijk verklaringen over
den toestand in Marokko afleggen. Daarna ko
men "vermoedelijk de financieele problemenaan
de orde.
Zoowel Painlevé als Caillaux hebben, zij het
vaag, in groote trekken in de voorafgaande
weken hun standpunt reeds kenbaar gemaakt.
DE RUMOR IN CHINA.
Door de inneming van Kanton door de roode
op somberen toon. „Ik ben niet voor een gevan
genisleven geboren; Mary. Ach, hoe verlang ik
naar mijn bergen en dalem Hoe staat mij de
aanblik van deze vlakke, kale landerijen tegen 1"
„Nu," troostte Mary, „dat moet je niet zeggen.
Hier is het zoo vlak als in Essex, waar ik geheel
mijn leven doorgebracht heb."
Isabel antwoordde niet. Stil en bedrukt leunde
zij tegen het venster aan en staarde verlangend
in het diepblauw van den hemel.
„Isabel" begon Mary weer, „heb je wel ooit
zulk een bekoorlijke verschijning gezien als Con
stance Beauville
„O ja, dikwijls", antwoordde Isabel op kalinen
toon,
„Maar Isabel, dat is onmogelijk. Waarachtig,
zij is het mooiste meisje in heel Engelen'
lijkt wel een fee Ik heb hooren zeggen ta zij
even schoon is als de koningin van Schotland
„Dan is de koningin van Schotland minder mooi
dan ik gedacht heb", antwoordde Kabel koel.
Ueve nicht, ik wilde je een verzoek doen. Je
weet hoezeer ik je liefheb vergun mn dat ik
eena open en vrijuit met je spreek.
„O heel graag, met alle piezier", klonk het op
denzelfden spottenden toon van zooeven. „Sinds
wanneer, Mary, heb jij preeken geleerd
„Nu, goed dan", antwoordde Mary vriendelijk,
„wanneer ik dan zoo weinig preek is het bil!ijk
dat je nu eens naar mij luistert. Ik smeek je,
Isabel, waarom laat je je innerlijke vrede zoo
troepen, wordt de slechts 18 mijlen van Kanton
verwijderde, grootste Britsche havenstad in het
verre Oosten, Hongkong, ernstig bedreigd.
In Kanton is de toestand tamelijk rustig.
De roode troepen, bestaande uit Kantoneezen
en aangevoerd door Russische officieren, hand
haven krachtig het bezit derstad.Onder de vluch
tende Joenan-troepen moet een groot bloedbad
zijn aangericht. De Joenaneezen moeten door
het woedende gepeupel op verschrikkelijke wijze
zijn vermoord. Het aanslal slachtoffers moet on
geveer 700 bedragen De Europeesche wijk Kan
ton, die voornamelijk door Engelschen wordt
bewoond, is naar liet schijnt veilig.
De gezantenwijk te Peking is met prikkel
draadversperringen en met machinegeweren in
staat van verdediging gebracht.
Over het gebeuren te Kanton verneemt de
„Times" uit Hongkong nog het volgende
De buitenlandsche ooggetuigen beschrijven
de gruwelijke bijzonderheden van de slachting
der Joenantroepen, die in Kanton waren
achtergebleven. De burgerbevolking heeft zich
wreedelijk gewroken over de militaireoverheer-
sching van de laatste paar jaar. Tijdens de
achtervolging door de heele stad zijn er naar
raming 700 voortvluchtige- Joenansoldaten op
de wreedste wijze mishandeld en vermoord.
Een Ghineesch officier werd aan een telefoon
paal gekruisigd. De buitenlanders moesten hul
peloos toezien, hoe vele soldaten tevergeefs om
medelijden smeekte, doch bewusteloos werden
geslagen en gesteenigd, en daarna lafhartig
werden verdronken, doordat zij hetzij met bam
boestokken telkens werden ondergedrukt of
dat hun steenen naar het hoofd werden gewor
pen.
Ten slotte greep een aantal vreemdelingen,
waaronder de Fransche en Engelsche matro
zen in, en redden verscheidene Joenansolda
ten. Een Britsche officier sprak de menigte in
het Chineesch toe. Hij erkende dat er ernstige
grieven hadden bestaan, doch bezwoer hen
niet toe te geven aan deze wreede moordnei
gingen.
De grootste belooging sedert het begin der
onlusten heeft gistermiddag te Peking plaats
gevonden. Een ontelbare schare studenten,
kooplieden, winkeliers en arbeiders nam hiér aan
deel. De stoet marcheerde langs het mini'. orie
van Buitenlandsche Zaken. Geëischt werd, de
relaties met Engeland te verbreken, en voorts
zelfbestuur voor' Hankow. Ook werd de regeei mg
belast, krachtige maatregelen te nemen tegen de
buitenlandsche concessies.
Uit Kail'ong wordt gemeld, dat de toestand
aldaar hoogst ernstig is, zoodat de vreemdelin
gen de stad ve laten.
Te Tientsin hebben gister 25.000 studenten
een betooging gehouden in de inboorlingenwijk
ten einde hun sympathie met de stakers te Sjang
hai te toonen. De politie, welke door troepen ver
sterkt was, wist de orde te handhaven.
Te Sjanghai zijn gister de vertegenwoordi
gers van het consulaire corps en de Chineeschc
gedelegeerden hun onderhandelingen begonnen.
De voorwaarden, waarop deze discussies be
gonnen zijn, zijn niet bekend, doch de buiten
sporige eischen van dc Chineesche Kamer van
Koophandel zullen niet officieel voor het consu
laire corps gebracht worden, zoodat dit struikel
blok uit den weg is geruimd.
Intusschen voelt men algemeen, dat er, ook
wanneer de onderhandelingen succes hebben,
nog veel zal moeten geschieden om den vrede
verstoren? Waarom spot je met Constance
Beauville Was haar begroeting met vriend'lijk
niet liefdevol Hoe zul je hier de genegenheid
winnen
Isabel richtte zich m haar volle lengte over
eind Mary Thoresby, hoor ik goed Ik
hier genegenheid, invloed winnen Ik, een
o-evangene Is het niet genoeg van mij verlangd
geduldig hier te blijven, beroofd van al mijn
vrienden, verstoken van de troostmiddelen van
ons geloof Vorder niet meer van mij Met
Rachel wil ik hier teruggetrokken leven ik
verlang niet naar de huichelachtige liefde van
de familie Beauville
„Isabel," zuchtte Mary treurig, „Isabel, ik
weet wel hoeveel je verdragen moet, hoe hard je
lot is, maar waartoe is het goed, de vriendelijke
tegemoetkoming van Beauville van de hand te
wijzen Denk bovendien eens aan Walter nj
zal zich niet zoo op een afstand houden s nj
enhet is toch zoo noodig dat gij "7
uw streven en doen met elkaar overeens -'mt
„.Walter", sprak Isabel op onverschilligen
toon, „die mag zijn eigen gang aVr oKch
da' lu er geen berouw over «al hebben maar eisch
„Ït dat ik Lm volg. Het heelt n„, button »-
gebracht, op het slot de L.sle te hor. l„j
den wil van den graaf boog. U, was
dan zou de graaf zien, wat een
laat. welgevallen 1"
(Wordt vervolgd)
zich voor
ik een man,
de Lisle zich
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
