Bij Huidjeuk
gödering van den raad van commissarissen onzer
onderneming het in overeenstemming met dc
bedoeling der statuten, dat daarmee ook de
functie van den heer Barmal als financieel ad
viseur van Voorwaarts eindigt.
Uuze oorlogsschepen te Stockholm.
Het Nederlanasohe eskader, dat enkele da-
gen te Stockholm heeft vertoefd, zal morgen
weer vertrekken. Dé officieren en manschappen
zijn in de Zweedsche hoofdstad zeer hartelijk
ontvangen tal van feesten zijn te hunner eerc
aangericht, ondanks de verzengende hitte. Ie
Stockholm stond gister de thermometer even
te Alexandrië.
hoog als
Volk en Dageraad.
Volk en Dageraad waren en zijn goede maat
jes. Dit de Dageraadsbeweging kwam de oude
socialistische partij voort onder het patronaat
van MuiUtuli werden Wibaut e.a., die hun
christelijk geloof onvoorzichtig waagden, ongc-
loovig en gewonnen voor het evangelie van den
opstand en zoo een Dageraads-meeting van
beteekejns wordt gehouden, is er altijd een socia
listisch spreker van naam, als de heer Gei hard
of de heer Ter Laan, terwijl vooral leden der
S.D.A.P. de zaal vullen, waarin „God als het
Kwaad" wordt uitgekreten.
In dit verband begrijpt men ook beter de
belangstelling van „Het Volk' voor de ge
beurtenissen in Limburg, waar „De Dageraad
zijn afschuwelijk propaganda schaamteloos be-
Zóó schaamteloos, dat zelfs het liberale
ofschoon eenzijdig ingelicht over de
gom
Voor de Olympiade 1920.
Bij liet S.O.G. zijn nog nader ingekomen de
volgende giften, welke nog niet verantwoord
warenSpaarbank Schiedam Ao. 1820 25,
Mr. J. «W. 10.
Door bemiddeling van notaris B. 13.50.
Het totaal is tot nu toe 1557.29.
Het comité zal nog gaarne verdere giften te
gemoet zien.
>,Vad.'
feiten van Brunssum zich gedwongen ziet,
in zijn nummer van gisteravond te schrijven
..Wij zouden den Dageraadsmenschen wel in
overweging willen geven, wat minder opdrin
gerig met hun propaganda te zijn en de heilig
ste gevoelens van anderen niet zoo onnoodig te
kwetsen.
Iedereen mag voor zijn overtuiging in Ne
derland uitkomen. En wij weten wel, dat er
sommigen in het Noorden van ons land zijn, die
de Katholieken in dat opzicht aan banden zou
den willen leggen, en in het Zuiden van ons
land, die Protestanten en Heilsoldaten den
mond zouden willen snoeren. Maar wij zijn ei-
zeker van, dat ons volk in zijn geheel de vrij
heid van het woord te allen tijde op prijs weet
te stellen. Het moet echter ergernis geven, als
lectuur verspreid wordt, als in Heerlen is ge
beurd, waar de Eucharistie in werd bespot, ge
lijk het de Protestanten in het Noorden te hoop
zou doen loopen, als bijv. Katholieken kwet
sende dingen verspreidden over hetgeen hun
heilig is geworden. In dat opzicht maakt een
deel der Dageraadsmannen het dikwijls al te
bont. Wij lazen dezer dagen nog in een brochu
re, waarin het gebeurde te Brunssum werd be
sproken „Zijn die klappen soms door den
Heiligen Geest uitgedeeld
De man, die het schreef, kan blijkbaar niet
beseffen, wat de geloovige, hetzij Katholiek,
hetzij Protestant, bij zulke profanatie gevoelen
moet.
Men stoppe bij geloovigen geen lectuur in dc
bus, waarom dezen niet hebben gevraagd, en
schreeuwe niet te pas en te onpas van de daken
af, dat allen, die God niet hebben afgezworen,
Baaisdienaars en botteriken zijn."
Het wordt noodig, dat ook de nielkatholieke
pers tegen de onverdraagzame propaganda op
komt, die onder de vreedzame Limbtirgsche be
volking haar relletjes komt uitspelen. Thans
heeft de communist H. Crpiset, eveneens een
Dageraadsdrijver, een brochure uitgegeven „Dc
Vrijdenkers vogelvrij verklaard m Katholiek
Limburg." De heer Eroiset is van dezelfd»
mentaliteit als zijn meester Wijnkoop een
mond-held op de vergaderingen, maar die in
vermeend gevaar een glas water moet vragen,
om den schrik af te drinken. Verleden Zondag
heeft hij van de politie een escorte gerequireerd,
om hern naar het sta non te begeleiden, nadat hij
op een protestmeeting te Brunssum de Limbur
gers had geprovoceerd. Maar geen mensch taalde
op den eenzamen weg naar den zwaar geëscor
teerde, die zich achter de politie verschool,
angstig voor dc beleedigde Limburgers, die ver
draagzamer zijn dan de socialislisch-communis-
tische knokploegen en hem alleen met hun ver
achting troffen
Stads- Gewestelijk Nieuws.
De staking aan de Nieuwe Waterweg.
Van de zijde vair den Meloalbond wordt het
volgende meegedeeld
Dinsdag heeft een bespreking plaats gehad van
het dagelijksch bestuur van den Metaalbond met
bestuurders van den Algemeenen, den R.'K.
den Christclijken en den Neutralen Metaalbe-
workersbond, inzake de staking aan de Nieuwe
Waterweg. Daarbij is gebleken, dat de loonswijzi-
ging aan de Nieuwe Waterweg neerkomt op een
gemiddelde uurloonsverlaging van minder dan
één cent, terwijl de vijf uren, die boven dc achten
veertig uur gewerkt zullen worden, als 6!1/2 uur
betaald zullen worden, dus met een extra bijslag
Van 40 pet. tengevolge waarvan het weekloon
met ruim 10 pet. verhoogd wordt.
De bespreking heeft niet tot een resultaat
geleid. Het bleek dat de arbeidersorganisaties
niet wilden meewerken tot beëindiging van het
conflict, omdat zij zich in beginsel kanten tegen
de toepassing van de door de regeering aan de
Nieuwe Waterweg verleende en voor die Maat
schappij volstrekt noodzakelijke overwerk-ver
gunning.
Uit den Raad.
Geen abattoir.
De beslissing in de abattoir-kwestie is gister
gevallen met 10 tegen 15 st. is 't voorstel van
B. en W. om in beginsel tot den bouw ervan te
beslu V'. rworpen. Wel trachtte weth. Hout
man 't laatste moment, toen hij reeds voor den
uitslag begon te vreezen, de zaak nog weer eens
op de lange baan te schuiven, maar de heeren
Evers en Ingelse achtten de kwestie gehee
doodgepraat en drongen dwingend aan op een
onmiddellijke beslissing wat dan ook gebeurde.
Alle moeite heeft weth. Houtman zich gegeven
om dc zaak te winnen maar 't is hem door de
voorzichtige finantieele politiek der meerderheid
niet mogen gelukken. Weth. de Bruin die ook
lont rook verweet dc rechtsche zijde, dat ze 't
abattoir verpolitiekte, maar dit was onwaas.
'L Bleef voor rechts een vrije kwestie, in dit geval
ecri zuiver finantieele kwestie. De Bruin zelf
bracht de politiek in 't spel, waarvoor hem dc
heer Evers flink op de vingers tikte.
Wij krijgen dus voorloopig hier geen abattoir.
Wie er later leeft, wie er dan weer zorgt.
De Vrijdag aangehouden agendapunten, wei
den gister ook afgehandeld. De havenloodsdiens
is nu dan eindelijk ook eens geregeld.
Te
Gravenhagc slaagde
ter voor de hoofdactc de heer J. Mulder, van hier.
UIT ROTTERDAM.
Bij onderzoek van dc politie is gebleken, dat
buren hebben vastgesteld, dat het overleden 5-
jarigc nnisje door den gearresteerden vade
den lossen werkman G. S. Zaterdag j.l. op de
veranda van zijn woning in de. Coiverstraat al-
tiicr, in drift tegen een zijwand is gegooid. Voorts
dat het meisje, waarvoor zooals gemeld, gister
morgen geneeskundige hulp is ingeroepen, reeds
Zondag is overleden*
Brand.
Alhier brandden gistermiddag aan de Schulp
weg twee grootc als stallen gebruikte houten
schuren met rieten daken op het erf van den
caféhouder J. G. N. uit, waarbij een groote
hoeveelheid hooi en strooi, benevens talrijke
kippen verloren zijn gegaan. De brandweer kon
uitbreiding van de brand nog bijtijds voorkomen
en was na ruim een uur het vuur meester. De
brand is ontstaan door de vonken uit de locomo
tief van een zandtrcin, welke daar voor den
havejiaanleg rijdt.
geeft het inwrijven met PUROL dadelijk ver
lichting en doet de jeuk verdwijnen. Doos 30 ct
2563 4
Gemeenteraad.
Slot zit ting van Vrij dag j.l.
De abattoir-kwestie.
De heer Ingelse herinnert eerst aan de
motie der C. H. fractie, om de abattoir-kwestie
zoo spoedig mogelijk aan de orde te stellen. Hij
prijst voorts de ambtenaren, die in de rapporten
het voorbereidend werk hebben neergelegd. Tot
zijn betoog dan komend, zegt spr„ dat hem bij
een bezoek aan Hilversum gebleken is, dat daar
na de oprichting van een abattoir de vlecsch-
prijzen zijn verhoogd.
't Slachthuis hier wordt op 400.000 geraamd,
juist als in Hilversum, maar beide plaatsen
zijn absoluut niet met elkaar te vergelijken.
De inkomstenbelastingopbrengst is b.v. in Hil
versum op 2.100.000 geraamd, hier slechts op
1.300.000. Hilversum heeft verder veel minder
schulden dan Schiedam, 't Is daarom z.i. voor
onze stad niet verantwoord nu weer een leening
van 4 ton te sluiten. Hilversum is bovendien
nog een lc kl. invoerkantooiSchiedam niet.
Onze stad ligt ook veel te dicht bij R'dam om
hier een apart abattoir te hebben. Veel te weinig
slachtingen hebben ook hier plaats, in 1924
zelfs nog 200 minder dan in 1904. Een derde
van 't hier verbruikte rundvleesch is ingevoerd,
wat de directeur Van gemeentewerken zelf heeft
toegegeven. De keuringstarieven zijn hier voorts
2 X zoo hoog dan in Hilversum. Spr. vraagt
vervolgens, waarom niet onderhandeld is met
Vlaardingen, Overschie, Kethel, R'dam, dan had
hier veel eerder een slachthuis kunnen komen.
De kosten, nu geraamd op 7.50 per inwoner,
acht hij veel te hoog. Hij gelooft verder niet aan
de kans op export, nergens hebben wij hier
spoorwegaansluiting, en R'dam zal zich dat door
ons niet laten afsnoepen.
Mijn keuze, sluit spr., is dan ook geen abattoir..
Mocht deze raad 't abattoir verwerpen, dan acht
spr. 't zoo goed als uitgesloten, dat de eerst
volgende raad wel een slachthuis zou willen. De
slachtgelegenheden zijn hier dan in ieder geval
in -orde en daar gaat 't toch maar om.
Weth. v. V el zen eischt, als tegenstander
van een abattoir in 't College, 't volle recht om
zijn meening te beredeneeren en dit te meer, nu
de meerderheid vanB.enW. in hun schrijven zich
hebben uitgelaten, als zou een tegenstander van
een slachthuis „klein handelen." Er bestaatgeen
wettelijke verplichting, om een abattoir te stich
ten, wèl om de slachtplaatsen der slagers in orde
te maken. Schiedam nu moet men in dit verband
op zich beschouwen en niet bij Hilversum,
Heerlen enz. gaan vergelijken. Schiedam moet
gezien worden als een stad op 3 K.M. afstand van
R'dam, dat een abattoir én grooten export heeft
voorts als een kleine verbruiker van vleesch
(ca. 30 runde*en, 100 varkens en eenige kalveren
per weekj. Spr. vreest zelfs, dal er in de toekomst
nog minder zal worden geslacht. Volgens de
nieuwste cijfers van AprilJuli
De voorzitter: In den zomer bij een
hittegolf wordt er natuurlijk minder geslacht.
Weth. v. Velzen: De heer Houtman is
zeker dan de eenige, die vóór Juli al een hittegolf
heeft bemerkt (hilariteit). Van April-Juli, ver
volgt weth., werden hier geslacht 17 paaiden,
359 runderen, 62 kalveren, 92 nuchtere Kalveren
en 1189 varkens. Dit is minder dan 30 runderen
en 100 varkens per week. Over 3 maanden is
gemiddeld aan keurloonen 2773 ontvangen, de
kosten van den dienst beloopen 10.000, dus kan
deze zich nauwelijks zelf bedruipen. Ook de
noodslachtingen blijven onder 't geraamde. Hoe
kan een abattoir dan zich zelf bedruipen In
betrekking tot den export is z.i. niets met zeker
heid vast te stellen en hierom alleen kunnen wij
't dus niet wagen een slachthuis te bouwen.
Ons eerste docl( is toch ook de export niet.
Wel zou misschien té overwegen zijn, om par
ticulieren, die een exportzaak zouden willen be
ginnen, van gemeentewege te subsidieeren. Bij
de kwestie Van een abattoir lette men ook eens
op de vroeger hier gedane pogingen om een
veemarkt te stichten. Deze hield 3 a 4 'weken
stand en de vetweiders alleen waren er goed
mee, omdat ze de uitgeloofde premies in den zak
konden steken.
Een abattoir is volgens weth. ook in 't belang
der burgerij niet verantwoord. De schuldenlast
zou er zeer door verzwaard worden.
Ongeacht de kosten der Koemarktbrug (c.a.
6 ton) drukt hier op iederen inwoner reeds een
schuld van 337.90. In evengroote steden als b.v.
in Enschede is dit cijfer 233.60, in Hilversum
251.30, in Leeuwarden 184.06. In Hilversum
bedraagt '1 belastbaar inkomen over 1923-'24,
34 millioen, in Leeuwarden 19000000, en in
Schiedam 10.500.000.Dus wat betreft 't vleesch-
etend publiek zijn genoemde steden niet met
Schiedam te vergelijken. Weth. begrijpt niet,
waar hier 't geld voor een abattoir vandaan
moet komen. Er zijn hier maar 25 slachtgelegen
heden en 50 slagers, die beloofd hebben hun
slachtplaatsen vóór Juli '27 geheel in orde te
laten brengen. Die geen eigen slachtplaats heeft,
kan dan bij een collega hier of in R'dam gaan
slachten.
Alle hier uitgevoerde groote werken, door B.
en W. genoemd o.m. aanleg van havens, Koe
marktbrug, hebben niets met een abattoir te
maken. Resvrmeerende geeft weth. als zijn con
clusie dat de bouw van een slachthuis niet ver
antwoord is, dus zal hij durven tegen te stemmen.
De voorzitter wil 't op zich nemen,
het standpunt van B. en W. in den breede te
verdedigen. Hoe langer hoe meer, verklaart
hij, ben ik van zachten tegenstander van een
abattoir, een groot voorstander er van geworden.
Hij zal in zijn betoog dc verschillende sprekers
op den voet volgen en trachten te weerleggen
Eerst bestrijdt spr. dan den heer v. Dorp, die
meende, dat een abattoir zich zelf niet zou kun
nen bedruipen. Dit is wel 't geval, beweert hij,
de begrootingscijfers immers toonen het aan.
Schiedam krijgt geen grooter abattoir, dan 't
noodig heeft, rekening gehouden natuurlijk met
de toekomst.
Spr. denkt, dat Schiedam dat hij een vleugel
van Rotterdam noemt, zelfstandig bestuurd
binnenkort wel 50 a 60 duizend inwoners zal
hebben, wat ook al van de welvaart van
Rotterdam zal afhangen.
Een groot kapitaal, c.a. 80.000, vervolgt spr.,
zal noodig zijn, om de slachtplaatsen der slagers
in orde te brengen voorts zal de vernieuwde
inrichting voor de noodslachtingen en den keu
ringsdienst de gemeente nog f 30.000 kosten.
Spr. geeft toe, dat hij ook nog liever eenige
jaren mét den bouw van een abattoir had ge
wacht, totdat de gemeente-financiën er beter
zouden voorstaan.
De heer v. Dorp: stel 't dan 5 jaar uit.
De voorzitter: Wij staan toch voor de
nieuwe wet van 1927.
Om hygiënische redenen is een abattoir ook
noodig, wat weth. v. Velzen op de bijeenkomst
met dr. Zwart ook toegegeven heeft.
Weth. Velzen ontkent dit.
De Voorzitter beweert voorts, dat
voor een abattoir geen 400.000 noodig zullen
zijn, doch c.a. 325.000. De gemeente geeft 't
stuk grond er voor en de rest zal dan wel goed
voor elkaar komen.
In Hilversum is de eerste 3 maanden reeds
ƒ3000 winst gemaakt.
With. v. Velzen: daar zijn veel meer
gegoede vleescheters dan hier.
De voorzitter: Ik kom. daar nog op
terug. Wij zitten hier niet alleen voor de 50
slagers, maar voor alle 43000 inwoners. Spr.
verwacht bij een abattoir ok beter vleesch nu
worden er hier nog veel krengetjes geslacht.
Weth. v. Velzen: noteer 't, pers, krenget
jes.
De voorzitter: Ik bedoel hiermee,
lichte magere beestexi.
'L Vleesch wordt met een abattoir ook niet
duurder.
De heer Ingelse: in Hilversum is 't toch
4 cent duurder geworden.
De voorzitter: dat is maar tijdelijk.
Spr. is tegen aansluiting bij het R'damsche
abattoir, dat z.i. slecht wordt beheerd. Als hij lid
van den R'damschen raad was, dan zou hij z'n
woordje daarover wel weten te doen.
Weth. v. Velzen: dat kan nog gebeuren.
(De heer Hijman grinnikt).
De voorzitter beweert verder, dat een
modern abattoir geen kwade lucht verspreidt.
Spr. verwacht voorts van den export veel succes.
Reeds is een groot exporteur bij 't College ge
weest om condities te vragen. Den heer Ingelse
zegt spr., dat Rotterdam ook geen spoorweg-
aansluiting op zijn abattoir heelt, maar wie zegt
eigenlijk, dat Schiedam dit niet zal krijgen, men
wee t nog niet eens, waar het abattoir hier zou
komen te liggen. Ten slotte meent spr., dat de
•zaak nog gemakkelijk een, half jaar aang< houden
on nog dieper bekeken kan worden. Degelijke
studie is in dozen geboden, aan oppervlakkig
gepraat heeft men hier niets.
Thans is 't zes geworden en de v o or zite r
verdaagt, de zitting tot Dinsdag j.l.
V o o v t g e z f. t e v e r g a d e r i u g o p
Dinsdag i 28 Juli '2 5 nam. 2 uur.
A oorzittér de lie e r Ir. G. Ho u t m a n
Aanwezig 25 leden.
Afwezig de heer v. Noordennen.
Ingekomen stu k k e n.
Van A. H. van. Lent en anderen adres, waarin
wordt geklaagd over hinder van roet, ascli en
vuil, afkomstig van de fabriek van de firma W.
Hasekamp en Co. en waarin wordt verzocht
maatregelen te treffen, waardoor een einde
wordt gemaakt aan den onhoudbaren toestand.
In handen van B. en W. om advies.
De heer K o r p e l dringt nog aan op vlugge
afdoening.
De Abattoirkwesti e.
De voorzitter stelt hierop de abattoir-
kwestie weer aan dc orde en vervolgt zijn be
toog. Spr. durft te ontkennen, wat de heer v.
Dorp over de slachtingen hier en in Delft zeide,
't verschil is volgens officieele cijfers van 1923
niet zoo groot. Alleen is de invoer liier wat groo
ter. Een abattoir kost ook niet zooveel, als de
heer V. Dorp voorstelt, 't wordt zoo goedkoop
gemaakt als mogelijk, en de slachtloonen even-
eens
Den heer Ingelse antwoordt spr., dal wanneer
Schiedam een abattoir krijgt, 't ook een le klas
invoerst-ation wordt. Volgens spr. hebben de
heeren Ingelse en v. Velzen de schuldenlast van
onze stad veel te zwart voorgesteld, deze be
draagt geen 323 p. inw. maar afgescheiden van
de productieve bedrijven slechts 101.70. In
Hilversum is dit 92.83. Men bedenke ook, dat
Schiedam een grondbedrijf heeft, als weinig ge
meenten, waarmee in den loop van de jaren veel
winst is gemaakt (gronden a.d. Keilehaven, bij
Wilhelmina-haven). Ook de kosten van 't graven
van de Wilhelminahaven werden met deze win
sten betaald (ca. f 2.000,000). De prijzen van het
vleesch, vervolgt spr., worden bij een abattoir
niet duurder. Van de export verwacht spr. voor
onze stad in tegenstelling van den lieer Ingelse
zeer veel. Een groot exporteur uit Rotterdam
is reeds bij B. en W. geweest, die 15.000 beesten
per jaar slacht en instaat voor minstens 7000
bijdrage in de kosten per jaar. Spoorwegaan
sluiting is hier ook nog goed mogelijk en een
koelhuis kan bij wat commercieelen zin eveneens
spoedig tot stand komen. De cijfers van de keur
loonen van den heer v. Velzen noemt spr. ver
keerd. Deze zijn niet "2700, doch 2900. De
heer Hijman kijkt z.i. te veel naar'tgroepsbelang
en niet genoeg naar 't algemeen belang.
Spr. geeft toe, dat de toestand van onze stad
veel beter zou kunnen zijn, maar hij houdt vol,
dat een abattoir hier zich zelf zal kunnen be
druipen. Den raad zal spr. verzoeken heden nog
geen beslissing te nemen, men stelle zich eerst
nog in verbinding met diverse heeren exporteurs
die zin hebben zich met een Schiedamsch abattoir
te verbinden.
De heer Dinkelaar prijst den voorzitter
voor zijn schitterende verdediging en vindt
't haast overbodig, om nog verder hierover te
spreken, 't Heeft de S.D.A.P. fractie ook hoofd
brekens genoeg gekost, om vóór een abattoir te
zijn, speciaal om de financieele kwestie. Om
de hygiënische gronden heeft er bij spr.'s fractie
nooit twijfel bestaan. De tegenstanders vergeten,
dat 't nieuw inrichten van de slachtgelegen
heden de slagers en ook nog de gemeente zeer
veel geld zal kosten en bovendien zien ze over
't hoofd,dat een nieuwe raad over 2jaarmisschien
wel vóór een slachthuis zal stemmen, wanneer
event, deze raad 't mocht afstemmen. Van de
export verwacht spr. voorts veel heil en raadt
daarom aan vóór een abattoir, voorloopig zonder
koelhuis, te stemmen.
De heer v. d. BoVenkamp wil opmer
ken, dat men er absoluut niet bevreesd voor be
hoeft te zijn, dat Schiedam, wanneer 't een abat
toir krijgt, niet een le klas invoerkantoor voor
vleesch zou worden. Schiedam is in dit opzicht
nog nooit ten achter gesteld.
Weth. v. Velzen brengt hulde aan den
voorzitter, voor de geharnaste verdediging
van zijn standpunt. Speciaal wil echter spr. de
beschuldiging van zich af schuiven, als zou hij de
schuldenlast van onze stad verkeerd hebben
voorgesteld. Hij heeft alleen willen wijzen op
't gevaar, dat Schiedam zou kunnen loopeu,
wanneer 't maar geld belegt en geen liquide
middelen behoudt. De exportkwestie wordt
z.i. veel te hoog aangeslagen,in dezen dient men
af te wachten, en niet lichtvaardig te gelooven.
Spr. is voorstander van particuliere exploitatie
van bedrijven en niet van alle mogelijke over-
heidsexploitatie. Een abattoir bouwen, besluit
spr., is beslist hier niet verantwoord, gezien
't gering aantal slachtingen. Dat blijft voorloopig
zijn vaste overtuiging.
De heer IT ij m a n wil den voorzitter er op
wijzen, dat hij Vrijdag niet alleen een groepsbe
lang heeft verdedigd, maar wel degelijk ook
't algemeen belang.
Weth. de Bruin bréngt de abattoir-kwes
tie in verband met de democratie.
De heer Evers: dat wonderkind wordt
overal te pas en te onpas bijgesleept.
Weth. van Velzen: de heer de Bruin
wil bewijzen, dat de slagers wel eens democrati
sche kalveren slachten.
Weth. de Bruin: reactionnaire slagers
slachten wel eens democratische kalveren.
De heer Evers verwijdert zich uit de raad
zaal, hij wil dien onzin niet langer aanhooren,
8 i s-
