DAGBLAD VOOR SCHIEDAMOMSTREKEN*
DITJES EN DATJES.
48ste Jaargang.
Zaterdag I Augustus 1925.
Bureau KOEMARKT 4. - Telefoon Intercommunaal 85 - Postbus 39. A d v e r t e n t i e n 1-5 regel» 1.75elke regel daarboven 3B cent 1
Abonnementen per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct pv resel
meï OffiSclPKertSh" 10 Speciale coBditiün voor herhaaldelijk adverleeren. Tarieven „orden op Mnvrlag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Gratis-OngevulicnTCKekenug t'500 bri levenslange geheele invaliditeiti 200 bij verlies van een hand, voet of oog f 200 bij dood f 200 bij verlies vai
duim; f 60 bi] verhff iiya^„^°.^i;3siv.i[tlfler' f 15 bn verlies van eiken anderen vinger. De verzekering wordt gewaarborgd door <JeN.Holl.Alffem.Verz.bank Schfe
Dit nummer bestaat uit twee bladen
TWEEDE BLAD.
Ëlnnenlami
Zijn de Engelsche labours sociaal-democraten
Toen in de dagen, die aan do verkiezin
gen voorafgingen, de kwestie op liet tapijt
werd gebracht of men als katholiek toch socia
listisch kon stemmen, is door „Het Volk" meer
dan eens gewezen op Engeland waai- de katho
lieke arbeiders bij de La bouwpartij zijn aange
sloten met volledige toestemming der kerkelijke
autoriteiten. Van katholieke zijde is er toen
herhaaldelijk op gewezen, dat deze vergelijking
in elk opzicht mank ging, wijl de Engelsche
Labours allerminst gelijk te stellen waren met
wat wij hier in Holland verslaan onder .sociaal
democraten, maar welk verweer „Het Volk" en
ook de socialistische propagandisten herhaalde
lijk als onjuist verwierpen.
Nu is dezer dagen in de S.D.A.P. de -vraag
opgeworpen, of het wezen der partij niet moest
worden gewijzigd en meer het karakter moest
krijgen van een arbeiderspartij in plaats van een
socialistische politieke partij.
Hierbij kwam ook een vergelijking met de
Engelsche Labourpartij ter sprake en nu zei de
Dli. Stenhuis in zijn bekend geworden interview
iXi de „Telegraaf", dat luj met zijn partij van
den arbeid, allerminst een copie wilde van de
Engelsche Labourpartij, want die was hem te
weinig Sociaal-democratisch.
Over deze kwestie heeft zich nu Zaterdagavond
in „Het Volk" ook uitgelaten dc lieer Oudegeest,
secretaris van het I.V.V., iemand die onge
twijfeld liet karakter der Engelsche labourpartij
heter dan wie ook zal kennen. En daar zegt Dli.
Oudegeest letterlijk liet volgende
„Ik wil wel zeggen, dat mij de positie van
de Engelsche Labour-Partij niet zoo sterk lijki
als de positie van onze S.D.A.P. en ik vrees ook,
dat. naarmate de vakbeweging in Engeland zicii
meer en meer gaat plaatsen op het standpunt
van den klassenstrijd, de ontwikkeling der
organisatie er toe zal leiden, dat ook de organi
satorische verhoudingen daar anders zullen wor
den, dan ze thans zijn. Ik geloof, dat wie aan-
dachtig de laatste jaren de politieke- en vakbe-
wegingsgeschie-denis in Engeland gevolgd heeft,
er niet gemakkelijk toe over zal gaan om de
daar toegepaste verhoudingen tusschen politieke
partijen en vakbeweging hier over te nemen."
We hebben hiervan een enkele passage ge
cursiveerd, waarin duidelijk uitkomt dal de
Engelsche Labourpartij tot nu toe niet het stand
punt inneemt van den klassenstrijd en dus niet
te vergelijken is met de S.D.A.P. ten onzent,
die zich juist stelt op het standpunt van klas
senstrijd, hetgeen volgens dc kerkelijke overheid
niet in overeenstemming is met de leer der Ka
tholieke Kerk.
Wel geeft Dli. Oudegeest toe, dat de Engelsche
Labourpartij neiging heeft haar oude standpunt
te verlaten, maar wanneer deze partij inderdaad
zich ook op het standpunt van den klassenstrijd
zou gaan plaatsen, de waarschuwing van kar
dinaal Bourne is er ons een waarborg voor, zal
ook daar de kerkelijke overheid haar verbod
uitspreken.
Maar op dit oogenbbk, zoowel Dh. Stenhuis
De tegenstellingen van 't leven
Er zijn er vele.
Ook schrille en schelle.
Pater Hermans wees er onlangs inde „Maas
bode" op eene, toen hij liet leven en streven van
pater v. d. Elzen vergeleek met dat van Troel
stra. Beiden leiders, neen vechtgeneraals, beiden
t ot heengaan gedwongen de een door den dood
de ander door den ouderdom.
Beiden werkers met hart en geest de een voor
den verkommerden keuterboer, de ander voor
den verarmden werkman.
Beiden grondleggers van een, geduchte organi
satie de een -van den christelijken Boerenbond,
de ander van de S.D.A.P.
Beiden hebben gearbeid met succes de een
zoowel als de ander zag zijn zwoegen en sloven
beloond met verrassende uitkomsten.
Toch tegenstellingen
Persoonlijke, zoowel als zakelijke. De een
stierf, even arm als hij begonnen was, op het
harde monnikenbed in de kale kloostercel,
waar hij zijn sober leven versleten had de
ander trok zich terug als de rijkaard, die in luxe
op zijn einde wachten gaat, na zijn dagen in
weelde te hebben verdaan.
Maar scherper nog is de tegenstelling tusschen
de resultaten van hun werk.
De Norbertijn, hoe streng en karig voor zich-
zelve, streed met goed gevolg voor de materieele
belangen van zijn geliefde Brabanders zonder op
houden wist evenwel toch het christelijk karak-
tei van zijn instelling schitterend te handhaven.
a.s Dh. Oudegeest erkennen het ronduit, kan de
Engelsche labourpartij niet met onze Ned. S.
D.A.P. vergeleken worden.
En de S.D.A.P. die dit in de verkiezingsdagen
zooals nu duidelijk blijkt tegen beter weten
vollucld heeft ook op dit punt opzettelijk de
kiezers trachten Ie misleiden.
e,Resb."
Weiaeiigii Nieuw».
van een
ié*m
Een welgestelde woonwagen-
li e w o o n ster! Tijdens de kermis waren, te
Ilpendam o.m. ook gestationeerd drie woonwa
gens, welke hun standplaats hadden ingenomen
even over de brug aap. den kanaalweg naar Wa
tergang. Uit een dezer wagens, waarvan de
bewoners op de kermis stonden met een Ringen-
gooitent. en 'Hoofd van Jut, heeft, terwijl de
vrouw alleen was en éven naar liet dorp was om
een boodschap te doen een brutale en belangrijke
diefstal plaats gehad.
Uit een bergplaats onder den wagen zijn
twee geldkistjes inhoudende ongeveer tien
duizend gulden ontvreemd. Blijkbaar is de dief
gestoord want nabij de opslagplaats van een
aannemer werd in het gras één kistje waarin het
grootste gedeelte geborgen was teruggevonden
zoodat thans nog ongeveer 1000 met enkele
familiepapieren die geen waarde hebben ver
mist worden.
Dc vrouw, die ongeveer één kwartier weg
is geweest, ontdekte dadelijk den diefstal, waar
na de politie een onderzoek instelde, zonder tot.
dusver den dader te hebben ontdekt.
De voddenkoopman per auto.
Te Qdijk kwamen een paar kooplieden per auto
langs de huizen, om vodden, beenen en oud ijzer
op te koopen.
Een Bossche „Radskeller." Naar
het voorbeeld der z.g. „Ratskeller", welke men
onder liet stadhuis in buitenlandsche steden
aantreft, willen B. en W. van 's llertogcnbosch
de kelders onder het stadhuis doen inrichten als
lokaliteit voor het verkoop.-u van niet-sterke
dranken. Die inrichting zal een eigen karakter
moeten hebben zich uitende in de wijze van meu
bileering en exploita tie. Geen der vooraanstaande
personen uil liet café-bedrijf daar ter stede blijkt
echter voor die exploitatie te vinden en men staat
daar ook niet bepaald sympathiek tegenover de
plannen. Daaiom geven B. en W. ze echter niet
op. De kosten der verbouwing en inrichting (zon
der meubileering) worden op 7250 berekend.
oor de exploitatie heeft zich i'ntusschen
reeds een gegadigde aangemeld, die bereid is
dé inrichting en meubileering aan de goedkeuring
van B. en \Vte onderwerpen en een huurprijs
wil betalen van 1250. Voor de uitvoering der
plannen vragen B. en W. nu om den raad een
crediet van 8000.
§|E r n s t i g ong'elukvoorkomen. Om
dat een trein naderde, waren de afsluitboomen
van den spoorwegoverweg aan den Spaamdam-
merdijk te Amsterdam gesloten. Nadat de trein
was gepasseerd en de boomen waren opgehaald,
reedeen auto,die voor de boomen had staan wach
ten, op. Dc seinhuiswachter zag een plotseling
nog een trein naderden en liet de afsluitboomen
lroelstra, t,venzoo stoffelijke voordeden ver
wervend voor zijn mannen, zag zich tenslotte
het hoofd van een massa, die grootendeels naar
het heidendom der barbaren teruggleed al
noemt men deze pikdonkere reactie, dan ook
misleidend „Dageraad."
1 at,er v. d. Elzen hield, al waren er wel eens
hai de woorden tegen de bewindslieden noodig, de
eerbied voor orde en gezag hoog Pieter Jelles
moet zien hoe zijn volkje, het hardst applaudi-
scert, wanneer de demagogen de vuist, met, een
mes dreigend opsteken.
Zit er geen tragiek in deze feiten voor de leiders
en de leden van de S.D.A.P.
Aan den cenen kant de voormannen, die al
scheldend op de geldkoni'ngen langzaam maar
zeker m kapitalisten veranderen, aan den ande
ren kant de roodc volgelingen, die ondanks de
vele verbeteringen in hun lot, ontevredener zijn
dan ooit en indien de teckeneh niet bedriegen,
er geen mijlen, meer van af zijn, om hun officieele
pi aatjesmakers den bons te geven, voor kerels
van het geweld-kaliber.
En, de oorzaken
Och ze zijn niet ver te zoeken.
Opstandig uitgaande van zichzelve, zijn de
Uieuwe wereldhervormers getreden in den h.ood-
lottigen cirkel, om na een kringloop vol Verwoes-
Ong terug te keeren bij zich zelve.
De hoogmoed der mensohen hebben zij ge
vleid door te lecren dat de feilen der maatschap
pij te wijten zijn aan één klasse, hoewel de waar
heid is dat zij besloten zijn in, 't wezen van ieder
mengch.
Gescheiden hebben zij 't schepsel van zijn
Schepper wat kon er anders volgen dan dwaling
weer zakken, met het gevolg dat de eene op den
kap van den auto kwam, waardoor deze bescha
digd, en' de boom over de spoorbaan werd ge
drukt. Door den trein onmiddellijk tot stilstand
te brengen, is erger voorkomen. Volgens den
spoorwegwachter werd zijn aandacht afgeleid
door twee personen, die zich onrechtmatig op
den spoorweg bevonden.
De manier om 150 jaar te woi"
d e n. De wereld is veranderlijk. Wonderkin
tieren aan de piano of met de viool, maken niet
zooveel indruk meer op de menschheid als zij
jaren terug deden. Men schijnt zich thans weer
voor den ouderdom te gaan interesseeren.
Dezer dagen werd weder eens een object
voor die vereering ontdekt. En toen het ont
dekt was, heeft men er zich onmiddellijk van
meester gemaakt men heeft het eenvoudig
gearresteerd.
Te Belgrado, wilde een Turk, Zoro Aga, ge
naamd, eeïiigc dagen geleden op den trein
stappen, doch voor hij dat deed, moest hij
zijn pas toonen. Deze vermeldde als geboorte
jaar 1775. Men dacht met een onhandige ver-
valsching te doen te hebben en Zoro moest
naar den rechter. Hier bleeko echter, dal, de
pas echt en dat de leeftijd van Zoro Aga eveneens
echt was, namelijk 150 jaar.
Zoro mocht dus zijn trein nemen. Maar
daar bleef het niet bij. Hij kreeg een uiterst
vriendelijke uitnoodigmg uit Rome om daar
te komen „exposeeren". Zoo komt het, dat
Zoro thans in een etalage in de Galleria van
Rome zit en zich weerloos laat aangapen. Dit
schijnt den ouden man evenwel niet ongeval
lig te zijn. Hij houdt wel van wat drukte de
ex-pakjesdrager van Stamboel, die ettelijke
malen weduwnaar is geweest en een overtal-
ijk nageslacht bezit, kan wat levendigheid zelfs
niet missen.
Hij zal het nu bij zijn expositie in Rome
niet laten. De nieuwsgierigheid zal daar wel
eens luwen, meent hij en Zoro heeft daarom
een. plan de campagne ontworpen. Zoodra zijn
populariteit, in Rome slinkt, trekt hij naar
Napels, dan naar Venetië, waar hij vee) be
langstelling hoopt te wekken bij paartjes, die
op de huwelijksreis zijn. Ten slotte gaat hij naar
Parijs (Montmartre). Den Winter wil Zoro niet
m Europa doorbrengen, in December vertrekt
hij daarom naar Rio de Janeiro. Verder reikt
het plan niet, als men eenmaal 150 begint te
worden, moet met het memento mori wat reke
ning worden gehouden.
Wat de levenswijze van dezen Turk betreft,
al te angstvallig is hij nooit geweest en een
nauwgezette verzorging heeft hij zich zelf
ïuct altijd kunnen veroorloven. Tot voor kort
heeft luj zoo hard gewerkt als het een menscli
maar mogelijk is en zijn voeding is ook niet steeds
voldoende geweest.
Zoro Aga heeft een oigeh Methnsaleni-recept,
we) is waar niet gloednieuw," maar blijkbaar
doeltreffend. Slechts eenmaal heeft hij het en dan
nog terloops verteld. „Ik rook nut en dnnk geen
koffie", omdat daaivan niets in den Koran be
staat, en ik drinkt, geen wijn, omdat zulks ver
boden, is. En verder bemoei ik mij niet met de
zaken van anderen, want dan zou ik me boos
moeten maken." Also sprach Zoro Aga.
en dool
Het evangelie der liefde is vervangeh door het
evangelie der haat en bitter zullen de ervaringen
worden van velen, zoo 't inzicht hun ontbreken
blijft, dat 't kruis van pater v. d. Elzen de zweep
van Troelstra moet vervangen, wil een betere
maatschappij gemaakt worden.
'1 Geeft meer tegenstellingen op 't onder-
maansche
Bijvoorbeeld Colij n en Barmat
Bat is al een heel luid sprekende tegenstel
ling-
Begrijpt eens Barmat de mazzelman, die de
handelsgewiekstheid, zijn ras eigen, misbruikte
om, ten koste van het Duitscliland-in-oorlogs-
ellende O.W.-ers-zaakjes te drijven, waaraan
tenslotte zoo'n luchtje kwam, dat de Justitie er
haar neus nieuwsgierig in stak en daartegen
over Golijn, die eerst als soldaat zijn land met
eere diende, Vervolgens door zijn talenten eveneen
een fortuin wist te verzamelen, maar zonder zijn
naam te bezoedelen, en daarna als staatsman zijn
begaafdheid en werkkracht ten volle ontwikkelde.
Onderscheid genoeg zoo men ziet.
Hierop willen we echter niet verder de aan
dacht vestigen, wèl op het verschil in beoordee
ling die beide mannen in een blad ondergaan.
We meeiien de „Voorwaar ts'I.
Als socialistisch orgaan is dit blad natuurlijk
verplicht ten behoeve der abonné's op gezette
tijden tegen het kapitaal van leer te trekken.
Openlijke sympathie voor kapitalisten, zou
men zoo meerien, mag nooit in haai kolommen
voorkomen.
Toch lijkt het redelijk dat, indien men zoo'n
BRUSSELSCHE KRONIEK.
(Van onzen correspondent).
Londen, 30725
V a c a n t i e.
Het vacantie-verkeer, dat vooral van Ponden
uit énorm is, begint pas goed wanneer ae vaoan-
tic der scholen is begonnen, wanneer zooals
men het hier wat vernielzuchtig uitdrukt
„the schools have brooken up." Het is een goed
ding dat deze verwoesting niet tegelijktijd over
de geheele school-linie plaats hee"'t. Ware dat
zoo dan zou zel's het. resuachtige Waterloo-sta
tion, op den zuidelijken oever van den Theems,
te klem blijken om alle vacantie-gangers te
bergen en zou het rollend materieel dei spoor
wegen verre tekortschieten voor het vervoer.
Alle scholen „breken op" in Juli maar het pro
ces is verdeeld over het begin, het midden en het
einde van de maand. Er zijn eonige dingen zon
der welke een Engelschman zich geen bestaan
kan denken. Eenige van die dingen zijn een
grasveld, een bal, een queue en een „gamble".
Het voornaamste ding is „a holiday" Er zijn
hier fabneken, die in den zomer veertien dagen
stilstaan omdat het gansche personeel en masse
met vaeantie moet gaan. De meest gebruikelijke
vacantie is die van het gezin met schoolgaande
kinderen, die slechts hierin bestaat dat het le
ven van iederen dag gedurende korten tijd wordt
verplaatst van het vertrouwde woonhuis eh de
vertrouwde ^buurt naar een ongerieflijk pension
en het zeestrand. De vacantia, die een noodza
kelijk element in het leven is, kenmerkt zich in
verreweg de meeste gevallen door den eenvoud
en den sleur die alle noodzakelijkheid meebrengt.
Het pension aan de kust is gewoonlijk niet „vol
ledig" en op de moeder blij 't de plicht rusten
de mkoöpen te doen voor de maaltijden. Er
zijn menschen die hoe de scholen ook mogen
opbreken geen kans zien er uit te breken. Voor
dezulken zijn waarschijnlijk de „bank holydays"
ingesteld, die den grootsten werkezel tot ledig
heid doemen. Voor wie den zin voor vacantie
niet heef willen ontwikkelen zijn „bank holy-
days" de zwartste dagen van het jaar. In een tijd,
waarin aan alles wordt getornd, tornt- men zelf
aan het instituut der vacantie. Men heef geen
bezwaar tegen do vacantie voor kinderen, die
in miihoehen naar de kust trekken, met hun
zenuwachtige, zorgzame ouders. Maar op de
vacantie der volwassenen begmt men af te
dmgen. Op een medisch congres, dat hier de
vorige week is gehouden, hebben slrcng-wetcn-
schappëlijke mannen een boekje opengedaan
over hun ervaringen van pas naar hun werk te
ruggekeerde vacantiegangers. Het bleek dat de
meesten het overleg misten om van hun vacantie
een succes te maken. Zij stortten zich te verwoed
m zee en m de gewijzigde levensomstandighe
den. De verandering was te plotseling, te lievig
en daarom nadeehg voor het gestel. Dat was de
reden waarom de meeste menschen, mannen
vooral, gebroken m plaats van gesterkt van hun
vacanties terugkeerden. En zoo brengt men het
oude geloof, dat vacunue heilzaam is vooi i-
cnaam en geest, aan het wankelen.
John S a r g e n t s werk onder
d e, n h a m e r.
De onlangs gestorven EngeIseli-Amerikaan.
courant voor de keus tusschen de twee genoemde
heeren zet, zij den minst kwade, in dit geval
den heer Golijn zou kiezen.
Helaas 't Zweemt er niet naar. De hoofdre
dacteur van de „Voorwaarts", boe een lastig
heer hij ook is, heeft deemoedig de hielen gelikt
van Barmat en zijn schoenneuzen daarenboven
hij heeft zijn koolbladeren opgerookt cnvanporto-
rico geijld hij heeft van zwavel, phosphor en
pek een stralenkrans om Julius' hoofd laten au
reolen, hoewel niemand van zaiig spiait en de
o-oede 'man zou nog meer gedaan hebben, indien
de partijbonzen, niet ijlings de financieele band
jes tusschen „Voorwaarts" en Barmat hadden
doorgesneden.
Hoe is 't nu met minister Colijn in dat blad
gegaan.
Al kocht hij geen enkelen ambtenaar om
hij deugde nietal liet hij een dozijn arme jon
gens op zijn kosten studeeren hij was een mis
dadig meiisch al maakte hij zich aan geen ver
duistering schuldig met donkere machten stond
hij in verbinding al trok hij de staatskaros uit
t moeras liet „donderend halt" klonk hoog op
hij kon doen wat hij wilde 't bleef„Golijn,
verdwijn
Maar wie zich verheft enz. enz., want ter
wijl de brutale groolsehreeuwers weer naar den
hoek gedrongen zijn, waar ze thuis hooren, is
de meest gesmade man in Nederland, tot de
Hoogste waardigheid geroepen. En al trachten
zijn vijanden, na beschuldigd te hebben «onder
bewijzen, hem te veroordeelon zonder verhoor,
wij verlangen een andere, een betere rechtspraak.
Maaslandus.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE
in
