DAGBLAD VOOHSCHIEDAM® EM QMSTMEKEM*
Vloek en Vergeving.
FEUILLETON. 1
48»lfe iaarganfl.
Dinsdag 4 Augustus 1925.
II* 14318
Bureau: KOEMARKT 4 Telefoon Intercommunaal 85. Postbus: 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per
post 3.per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer
met Officieel Kerkbericht 10 ets.
Advert ent ièm 15 regeli 1.75, elke rage! daarboven 35 e nt, 3 maal
plaatsen wordt 2 maai berekend. Ingezonden mededeelingen 75 e per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
kevorsel uit
Utrecht.
De avond werd opgeluisterd door een koor van
dames en lieeren met begeleiding van een strijk
orkest onder leifiing van pastoor WP. H,
Jansen.
@uï$enland8eb Nleews*
DUITsiCHLAND.
Hot Centrum hooft besloten zijn medewerking
aan hei, ka bi nel-Luther te versterken, door den
Rijksdagafgevaardigde Von Guerard ter be
schikking te stollen, voor de sedert maanden
onbezette post van minister der Bezette Gebie
den
De benoeming van Von Guerard is binnen en
kele dagen te verwachten. Het fori, dat de Cen
trumpartij eeh tweeden minister m het kabinet
Luther veroorlooft zitting te nemen, beteekent
een aanzienlijke versterking der tegenwoordige
regeering. Men zal zich herinneren, hoe het
Centrum nolens volens toestemde in het kabinet -
Luthcr en aanvankelijk weigerde zelfs een enke
len belangrijken post te aanvaarden. Slechts den
afgevaardigde Brauh werd veroorloofd de por
tefeuille van Arbeid te aanvaarden, met de toe
voeging, dat hij meer of minder als „toekijker"
in het kabinet zitting nam. De band tusschen
de regeering en Het Gentrum was dientengevolge
uiterst zwak.
Dooi- dezen nauwen band met het Gentrum heeft
het kabinet-Luther eindelijk een vaste meerder
heid achter zich, hetgeen vooral noodzakelijk is
met het oog op de komende internat ionale onder
handelingen.
Gratis-Ongevallenverzekering f 500 bij levenslange geheele invaliditeitf 200 bij verlies van een hand, voet of oog f 200 bij dood f 1Ö0 bij verlies van een
vcrze^e^ns wordt.
K-9.tilOli6k.6Il d 9, Ö1' moetcn volbrengen, willen wij resultaten bcn-i- van een blijmoedige onderwerping aan het Ge^s- kevorsel uit Batavia en kanunnik Janssen uit
Te 's-Gravenhage is lieden de derde Neder-
landsche Katholiekendag geopend.
Vanmorgen half elf is hij ingezet met de kerke
lijke plechtigheid van een Pontificale Hoogmis,
opgedragen door den aartsbisschop mgr. v. d.
Wetering in de St. Jacobskerk aan de Parkstraat.
Vanmiddag half drie had de eerste algemecne
tevens openingsvergadering plaats onder
zeer groote belangstelling.
Niet alleen waren vertegenwoordigers uit
geheel Nederland en uit alle standen aanwezig,
maar ook zag men Vlaanderens afgevaardigden.
Baron van Wijnbergen sprak het volgende
openingswoord.
Doorluchtige Hoogwaardigheden,
Excellenties,
Dames en H e e ren.
Ten derden male worden de Katholieken van
Nederland als kinderen der Katholieke Kerk
door de Bisschoppen saamgeroepen tot cenen
Algemeenen Nederlandsclien Katholiekendag,
en geven zij blijde aan die roepstem gehoor,
opdat de taak, die zij als Katholieken en als
Staatsburgers te vervullen hebben, steeds beter
door hen moge worden volbracht.
Wordt, wanneer wij letten op hetgeen in
verschillende kringen gesproken en geschreven
wordt, niet de indruk gevestigd, dat het ont
zaggelijk wereldgebeuren der laatste jaren velen
er toe gebracht heeft het verleden als een afge
sloten tijdperk te gaan beschouwen, waarmede
vrijwel geen rekening meer te houden is, om het
oog slechts te richten op den nieuwen tijd, die
komen gaat dus vergetend de zoo beharti
genswaardige wijze woorden van Dr. Schaepman
z.g. in de Chronica Van 29 September 1900
„Onze tijd, ons heden en onze toekomst, zit vast,
maar onverbiddelijk vast aan ons verleden, en
zonder dat verleden kan onze tijd niet bestaan,
en is hij niet te verstaan"
Moet die vraag bevestigend worden beant
woord, dan is daarmede, naar ik meen, reeds
gerechtvaardigd liet voornemen op dezen Katho
liekendag in geheel bijzondere mate een blik te
doen werpen in dat verleden, helder in het licht
te stellen de beteekenis van het Katholicisme
Voor de beschaving op het dierbaar plekje gronds,
dat we heden ons vaderland mogen noemen, te
laten zien, hoe de cultuur, die onze Nederland-
sche natie bezit, gegroeid is ook onder den in
vloed van het Katholicisme, aan te toonen, dat
het Katholicisme én in de middeleeuwen én
ook in den lateren tijd op de beschaving vanons
Nederlandsche vok een machtigen invloed heeft
gehad.
Nuttig en noodig mag zulks heeten in de eerste
plaats voor ons Katholieken zelf.
Zeker, wij veiklaren zóó vaak en zóó plechtig
ons bewust te zijn, dat wij het erfdeel onzer
vaderen moeten bewaren en verdedigen, doch
Van dien plicht zullen wij ons ongetwijfeld met
meer inspanning, met meer toewijding, met meer
volharding kwijten, naarmate de beteekenis,
de waarde van dat erfdeel ons helderder voor
oogen staat, naarmate we beter beseffen, welk
een langdurigen, taaien, moeizamen arbeid 't
aan het voorgeslacht gekost heeft, dat goed te.
verwerven om het te kunnen nalaten aan ons.
Kennis van het verleden zal in ons het besef ver
levendigen, dat wij, juist als Katholieken, een
zoo heerlijke traditie te bewaren hebben kennis
van het verleden zal in ons de liefde tot den
arbeid vei'meerderen, dien we als Katholieken te
volbrengen hebben, als voortzetting van hetgeen
door het voorgeslacht werd verricht, zal ons, te
midden van mogelijke beroering, steeds doen
onthouden, dat ook wij dien arbeid in eendrach
tige, liefderijke, broederlijke samenwerking zullen
4)
Gebeurde het, dat de ziekte onder liet vee
uitbrak, de stal van Hoogladdcr had lielmeeste
te lijden. Mislukte de oogst, boer Hoogladder
was er steeds het slechtste aan toe. Eens kwam
in een zomer, tegen den tijd dat het koren ging
rijpen, een onweder opzetten. De lucht was zwart
van onheilspellende wolken. Daar breekt het
noodweer los. Eensklaps een geweldige bliksem
straal, terstond gevolgd door een ontzettend en
slag. „Brand, brand" hoorde men roepen. Men
wees in de richting eenei' hoeve. Allen snelden
toe, want waarlijk de vlammen sloegen reeds
hoog op uit het dak.
Hoogladder bevond zich op het veld met de
andere dorpelingen en vliegt naar het tooneol
van het ongeluk, want zijn huis stond in brand.
Fonia was reeds met het dienstpersoneel naar
buiten gesneld. Aan redding viel niet te denken,
zoo snel greep liet vuur om zich heen. De moe
der had haar laatst overgebleven kindje tijdig
moeten volbrengen, willen wij resultaten berei
ken, waarvoor komende geslachten ons een
maal dankbaar zullen zijn.
Al worden onze besprekingen begrijpelijker
wijze gehouden in éigen kring, zulks beteekent
allerminst, dat wij iets te verbergen zouden heb
ben voor onze niet-Katholieke landgenooten.
Integendeel, op prijs zal het gesteld worden,
indien zij de gelegenheid benutten kennis tc
nemen van het hier verhandelde. Overtuigd
toch houden wij ons, dat, al gaal het bier ge-
bodenc in de eerste plaats den Katholieken
worden voorgehouden, de kennisname ervan
door onze niet-Katholieke landgenooten ook
dezen zal kunnen brengen tot een beter begrijpen
en dan ook tot een juister waardeeren van het
Katholicisme als beschavingsfactor, hen zal
kunnen doen inzien, waarom wij als Katholieken
maar ook als goede vaderlanders tot duren plicht
ons rekenen onze beste-krachten aan te wenden,
opdat bewaard worde en steeds Lot verdere
ontwikkeling kome, hetgeen door een Servatius,
door een Willibrord aan deze landen werd ge
bracht. Overtuigd houden wij ons, dat een wat
dieper blikken in de beteekenis van het katholi
cisme onze niet-Katholieke landgenooten tot
het inzicht zal brengen, dat zeer zeker op lieden,
nu zoo ontzettend groote geestelijke gevaren
gansch de wereld bedreigen, een steeds breedere
ontwikkeling, een steeds ruimere ontplooiing-
van het Katholicisme ten onzent in niet geringe
mate mede bevordert den voortgang der ware
Christelijke beschaving, mede waarborgt orde
en rust in onze samenleving, mede sterkt en
schraagt de grondslagen van den koninklijken
troon.
Dankbaar is het hoofdbestuur, dat voor de
behandeling van een zob moeilijk onderwerp als
het onderhavige, degenen, op wie op grond van
hun door degelijke studie verworven kennis een
beroep mocht en moest worden gedaan, dat met
de meeste welwillendheid hebben beantwoord,
maar in geheel bijzondere mate zij groote en
hartelijke dank gebracht aan den man, die nu
ruim anderhalf jaar geleden het plan wilde ont
werpen, en de waarlijk niet gemakkelijkz "hoofd
leiding bij de uitvoering geheel op zich wilde ne-
nem, aan Dr. Gorris, Priester der Sociëteit van
Jezus.
Uit de sobere gegevens, in het programmaboek
neergelegd, is reeds af te leiden, dat de komende
dagen ons o.m. zullen doen inzien, dat de moei
lijke tijden van heden, waarvan we zoo vaak
spreken, heusch niet de eerste zijn van dien
aard dat in vroeger eeuwen heel wat donkerder
tijdvakken zijn aan te wijzen, waarin niettemin
door zoovelen bewaard werd het Katholiek
Geloof. En wanneer dan komt vast te staan, dat
zulks vóór alles is toe te schrijven aan het per
soonlijk diep-godsdienstig leven der Katholieken
aan het zich vasthouden aan de Kerk, aan het
medeleven met de Kerk, aan het grondig kennen
van den godsdienst, dien men beleed, aan het
onderhouden van den band tusschen Priesters en
gelóbvigen, dan ligt de les klaar open, die we
vóór alles in_ praktijk te brengen hebben.
Indien het heikafhankelijk was van een samen
stel statuten en reglementen van organisatie en
reorganisatie, de hoogste trap der volmaaktheid
was ongetwijfeld reeds lang door ons bereikt.
Wij weten echter wel beter. Neen, gelijk in het
verleden, zal ook in het heden en in de toekomst,
het welslagen der taak, die wij als Katholieken
te vervullen hebben, naast de^onmisbare hulp
van Boven vóór alles afhankelijk zijn van eigen
godsdienstig, inwendig leven, zonder hetwelk
openbare actie ons eer tot na- dan tot voordeel
strekken zal, van een grondig kennen en dien
tengevolge hartelijk en daadwerkelijk bemin
nen van den Katholieken Godsdienst, van een
door en door Katholiek zijn onzer huisgezinnen.
gered, maar geheel het huis en heel de veestapel
werd een prooi der vlammen. De inboedc' wa-
slechts hiag verzekerd.
„Ook dat nog gilde Ferdinand. „Zal het
ongeluk, mij dan altijd volgen Als er een God
is
„Stil Ferdinand," sprak Tonia, „laster niet,
God weet wat bet beste voor ons is."
„Ja," hoonde de boer., dat is hét beste voor
ons, dat we niets meer hebben, dat ik kan naali
bedelen.
„Het ongeluk is voor memgeen de aanleiding
geworden om tot inkeer tc komen. Moge het
zulks ook voor u zijn, Ferdinand."
De man deed een verwehschihg hooren en
■verwijderde zich.
Eenige weken na die vrceselijke ramp werd
het jeugdig kindje ziek. De dokter trok de
schouders op en mompelde „Het zal wel weer
gaan als met de vorige. Ik vrees, dat der ni-ts
aan te doen is." En zich tot de bezorgde moeder
wendende, sprak hij „Vrouw, de menschen h er
meen en, dat er een vloek op uw man l:gt, omd l
alles hern tegenloopt. Aan zulke praatjes geloof
ik niet, maar toch moet ik verklaren, dat ik de
ziekte van dit kind niet begrijp, evenmin als die
van een blijmoedige onderwerping aan het Gees
telijk en aan liet Wereldlijk Gezag.
Moge een blik in liet verleden ons er toe leide n
daarvan steeds meer overtuigd te worden en
dienovereenkomstig te leven.
Met de bede, dat God, onzen arbeid moge
zegenen, verklaar ik den derden Algemeenen
Nederlandschen Katholiekendag geopend.
Gisteravond is in den Dierentuin een begroe-
fcjngsavond gehouden, aangeboden door het
bestuur van den Diocesanen katholiekendag in
het Bisdom Haarlem. Onder de talrijke aanwe
zigen waren Mgr. Schrijnen, bisschop van Roer
mond, de burgemeester mr. J. A. N. Patiju,
pastoor van Dam, deken van Den Haag, ver
scheidene Eerste- en Tweede-Kamerleden.
De voorzitter van het uitvoerend comité, dr.
L. N. Deckers, sprak een welkomstwoord.
Mgr. Schrijnen, die onder applaus het podium
beklom, zeide wel geen opdracht te hebben maar
stellig te spreken in den geest van het Ncderi.
Episcopaat wanneer hij zijn vreugde uit drukte
met de begroeting op dezen avond en met ue
groote opkomst. Het Neder]Episcopaat stelt
het op hoogen prijs, dat alles, wat het voorschrijft
door het katholieke volk zoo nauwkeurig wordt
opgevolgd. De kracht van het katholieke geloof
ligt in de erkenning van het gezag. Spr. dankte
van harte voor de getrouwe volgzaamheid van
het katholieke volk aan de bisschoppen en hoop
te, dat het in de toekomst steeds getrouw zal
blijven aan het hem door God geschonken gezag.
Door eensgezindheid en volgzaamheid heelt
men groote successen bereikt. De vrijheid op
onderwijsgebied is Verkregen en de sluitsteen
daarvan is de katholieke universiteit. Helaas
telt deze nog slechts drie faculteiten. Aan u,
aldus spr., de taak, om dit gemis zoo spoedig
mogelijk aan te vullen.
Burgemeester Parijn hield hierna de volgende
rede
Gaarne maak ik gebruik van de mij geboden
gelegenheid deze vergadering namens liet Iiaag-
sehe gemeentebestuur te begroeten.
Het is de derde maal, dat een Katholiekendag
wordUgehouden en als plaats daarvoor hebt u
gekozen onze gemeente. Deze keuze verwondert
mij niet, wanneer ik bedenk, dat van de 360,000
inwoners, die 's-Gravenhage bij de laatste volks
telling in 1920 bezat, er ruim 100,000 katholiek
waren. En als hoofd van het bestuur dezer ge
meente is het mijn aangename plicht u weikóm
te heeten.
Tot de beste overleveringen van het Neder
landsche volk behoort de eerbiediging van ue
vrijheid van geweten tot de-"zwartste bladzijden
in onze geschiedenis die, welke gewagen van
inbreuken op dat beginsel. In onze gemeente zijn
die inbreuken niet talrijk en niet groot geweest.
Te allen tijde is hier de R. K. godsdienst beleden
kunnen worden, zij het in de kapellen der katho
lieke, hier gevestigde vreemde gezanten. Groot is
de ontwikkeling van het katholieke leven in
Den Haag geweest. Tegenover de 4 niet al te
hechte R. K. kerkjes, die de stad in den aanvang
der 19e eeuw telde, staan de 18, deels zeer voor
name kerkgebouwen, die thans Den Haag sieren,
terwijl er buitendien niet minder dan 5 in aan
bouw zijn.
Krachtige instellingen zijn hier bovendien
werkzaam op verschillend gebied.
Mijnerzijds meen ik met dit korte wooi'd te
moeten volstaan. Echter niet zonder u toege-
wenscht te hebben, dat deze katholiekendag
moge beantwoorden aan de verwachtingen van
hen, die tot het houden daarvan den stoot hebben
gegeven, en moge bijdragen tot verhooging; en
verlevendiging van het geestelijk peil in de ge
meente 's-Gravenhage.
Verder voerden nog het woord pastoor v. Rijc-
OOSTENKIJK
De bladen bevatten hoofdartikelen over de
heftige botsingen, die er tc Weenen plaats gehad
hebben tusschen de apti-semietische nationalis
ten, de zoogenaamde „hakenkreitzlern" en de
socialisten.
Na afloop van de begrafenis van den vrocgeren
burgemeester van Weenen Reumann is een jonge
man die glimlachte om een spreker, door de so
cialisten doodgestoken, terwijlcr tevens langdurig
en vrij heftig gevochten is tusschen de politie
en de arbeiders. De- pers verzoekt de regiering
krachtige maatregelen te nemen tegen do toe
nemende opwinding.
Re officieuse christelijke Roiehspost bevat een
waarschuwing gericht aan het Jodendom tegen
het snel toenemende antisen.ietisme.
De hakenkreuzler-gezinde Tageszeit-ung ver
langt van de regeering, dat deze hot zionisten-
congres verbieden zal, daar de opgewonden
stemming volgens het blad daardoor veroorzaakt
wordt.
BELG1E.
In al de steden van België zal lieden, 4 Augus
tus, zijnde de verjaring van de schending der
Belgische onzijdigheid door liet Duitsche leger
ill 1914, te 9 u. 30 's ochtends, het heele bedrijfs
leven één minuut worden stopgezet, wa u na,
op al de kerken en belforten, de doods- of alarm-
Klok zal worden geluid.
FRANKRIJK.
Te Autun heeft Pamlové ter'gelegenheid van
de gynnastiekfeesten aan een banket een groote
politieke rede-uitgesproken, waarin hij de re-
geeringspolitiek ten aanzien van de groole pro
blemen van welker oplossing volgens hem de
bloei van Frankrijk afhangt, heeft uiteengezet.
Allereerst de financieele situatie behancb lend,
verklaarde Painlevé. dat bet eerste probleem,
dat zich aan het ministerie van Financiën op
drong, dat van den franc was. Daarom is een
beroep gedaan op het publieke crediet, een be-
uwer vorige kinderen. Ik zal doen wat ik' kan,."
Nu gal' haar goede engel Tonia de gedachte m
met het kind ter beevaart te gaan naar het gena
deoord, dat de „Heilige Berg" genoemd werd.
Zij vroeg haar man daartoe verlof. „Onzin,"
bromde hij, „als de dokter niets weet, helpt ook
niets meer."
„Maar Ferdinand" sprak Tonia, ..O. L. Vrouw
wordt het Heil der Kranken genoemd. Zij is
machtiger dan een aardsche geneesheer."
„Het kind sterft toch. De vloek die op mij
rust, zal ook, luer weer vervuld worden.
„Kom, laat mij gaan. Ik heb een voorgevoe
dat ons kindje door Maria's voorspraak genezen
zol
,',Nu, ga dan. Maar gc zult zien, 't is nutteloos
moeite. Uw voorgevoel zal wel niet bewaarheid
worden."
Den volgenden morgen ging Ionia met h e
kindje op den arm naar het kapelletje op u n
„Heiligen Berg","aan Gods Vlckkelooze Moe i
toegewijd. De heiligdom lag drie uren van ha.<r
woonplaats verwijderd. Tonia legde dien lan
gen weg te voet af, altijd del), rozenkrans bid
dend. Bij het altaar van Maria aangekomen,
legde zij haren eenigen schat, haar dierbaar kind,
voor het schoone Moeder Gods beeld nedei eü
stortte haar hart uit in een vurig gebed. Lang
en vurig bad zij met dat groot vertrouwen, waar-
aal) de Hernol geen weerstond kan bieden. Ein
delijk dacht zij er aan, haar afg. ,atte krachten
door ee#i sober maai in de hcrb-Tg, Ui" juist
tegenover het heiligdom lag, een weinig te ver
sterken.
Daar bevonden zich slechts een oude man en
zij a vrouw, die Tonia in de genade-kapel opge
merkt hadden
„Zeker hier gekomen om voor dat kindje de
gezondheid te vragen?" zoo begon de vrouw
nieuwsgierig.
„Ja, en tevens voor een ander de gezondheid
der ziel", antwoordde Tonia.
„Ook wij komen elk jaar op den Heiligen Berg'
sprak de onde man langzaam. „Jaarlijks geden
ken wij hier den dag, dat ons eenmaal een
groot leed overkwam. Het is nu tien jaren ge
leden, due ons ee-mgst kind begraven is.
„Arme oudet-s, spue Torna, „dat zal voor u
wel een treurige herinnering zijn, waarvoor gij
hier bij Maria troost en sterkte komt zoeken.
(Slot volgt).
NIEUWE SCHIEDAMSCHE
