van de werken van Groen van Prinsterer ge
maakt was, dan zouden we bij de verkiezingen
niet in den rug aangevallen zijn door afzwervende
dissidenten".
Socialisatie de redding
In Engeland'hebben vakvereenigingsleiders
naar aanleiding der tijdelijk opgeloste crisis in
het mijnbedrijf betoogd, dat alleen socialisatie
op den duur een einde aan crisissen van dezen
aard kan maken. Hetgeen onmiddellijk door
vakkundigen met cijfers en statistieken betref
fende den gang .n het mijnbedrijf is weerlegd.
Ook „Het Volk" komt weer met de socialisatie
als eind-remedie aandragen. Maar vergeet erbij
te vertellen, het eindoordeel van bovenbedoelde
vakkundigen, dat bij socialisatie der Engelsche
nnjnin de werknemers zouden moeten beginnen
met óf langer arbeidstijd óf geringer loonen, om
het bedrijf houdbaar te maken.
Wethouder De Miranda schreef in zijn bekende
sociaiisatie-brochure, dat zeker in den eersten
tijd van gesocialiseerde bedrijen „een verlaging
Van het levehspeil zeer zeker is".
Hoeveel te meer zou dit bij een bedrijf ge
schieden, waarvan ook Mac Donald erkent, ciat
het er slecht voor staat. („Tijd").
Stenkuis getemd.
Maandag 3 Augustus zijn vertegenwoordigers
van de dagelijksche besturen der S.D.A.P. en van
het N.V.V. (Nederl. Verbond van Vakverceni-
gingen) bijc< n gekomen ter bespreking van ver
schillende aangelegenheden. In deze bijeenkomst
kwam, zoo meldt „het Volk", ook het door het
N.V.V. uitgeschre yen Septembercongres ter spra
ke.
Bij de daarover gevoerde besprekinge bleek de
mógelijkheid, te dezer zake tot overeenstemming
te komen op deze basis, dat het in September te
houden congres zal zijn een demonstratief con
gres van N.V.V. en S.D.A.P. tezamen, tot stel
lingneming tegen de reactie belichaamd in het
kabinet-Golijn (hoe weten ze dat nu al -Red.)
en tot ondersteuning van dó meest dringende
en actueele arbeiderseischen.
Dientengevolge werd overeengekomen, dat
tegen 19, 20 en 21 Septenber in plaats van liet
congres van het N.V.V. een gemeenschappelijk
congres zal worden belegd te 's-Gravenhage,
waar de volgende inleidingen zullen woiden
gehouden de algemeene politieke situatie en
de positie der arbeidersklasse, door J. W. Albarda
de strijd tegen het militairisme, door K. ter
Laan; de strijd voor de «48-urige werkweek,
door S. de la Bella Jr. de medezeggenschap en de
bedrijfsorganisatie, door G. J. A. Smit Jr. hel
onderwijsvraagstuk, door A. II. Gerhard do
algemeene economische situatie en de positie der
arbeidersklasse, door R. Stenhuis.
De eerste vergadering van het congres, die
Zaterdagmiddag I uur aanvangt, zal gewijd
worden aan de huldigingen mr. P. J. Troelstra.
's Avonds zal een groote demonstratie lof hul
diging van Troelstra plaats .vinden, gevolgd
door een bijeenkomst, waar mej. Suze Groentweg
en de heer J. A. van Zutphen, zullen spreken.
Zondag zal een feestelijke vergadering ge
houden worden 't is evenwel de vraag of Sten
huis en zijn verwanten erg feestelijk gestemd zijn
Het gebeurde te Brunssum.
Hoe verder de oüicieele vaststellingen over
het gebeurde te Brunssum vorderen, schrijft do
„Tijd", des te meer bewijzen worden er overge
legd voor de leugens, welke „Het Volk" over de
voorvallen aldaar heeft voortgezegd met een zoo
grooten mond.
Eergisteren werd in den gemeenteraad te
Brunssum een door de drie socialistische raads
leden ingediende interpellatie gehouden, en
daarbij bleek uit door B. en W. afgelegde ver
klaringen
lo. dat de voorstelling van „Het Volk" als
zou geen vergunning voor den optocht der
katholieke vereemgingen zijn gegeven, onjuist
is
2o. dat de voorstelling van genoemd blad als
zou de socialist Wildenburg op den dag van het
bewuste relletje wethouder Raets hebben ge
sproken, onjuist is
3o. dat de eerste klap bij het relletje is uit
gedeeld door de socialistische vrouw Blanke, in
tegenstelling met de leugenachtige bewering
van „Het Volk dat de katholieken het. eerst
zouden hebben geslagen
Men weet dat ook van de andere door „Het
Volk" gedebiteerde leugens over de beide gees-
l.elij;en, die voorop liepen in den optocht, over
den pastoor „die de Burgerwacht had gemobili
seerd" enz. enz. tittel noch jota zijn overge
bleven.
Intusschen is het katholieke dorp Brunssum
zoozeer door „Het Volk" in opspraak gebracht,
dat een der raadsleden, de heer Meeuwissen
verklaarde, dezer dagen in. Heerenveen haast
geen nachtverblijf te kunnen krijgen, omdat hij
kwam uit een bandietendorp."
Geen wonder, dat men in Limburg, waar zij
den volksvrede komen storen, de bazige sociah-
tischc vreemdelingen, die over de bevolking in
hun bladen zooveel leugens uitstrooien, liever
ziet gaan dan komen. Zij maken het er ook naar
R. K. Grafischcn Bond.
Ie Utrecht za' op 15 en 16 Augustus a.s. het
25-jarig bestaan van den R. K. Grafischen
Bond op luisterrijke wijze herdacht worden.
Stids- ui Gewestelijk Nieuws.
He fancy-fair.
De fancy-fair die Zaterdag in den Volksbond
met een kort woord van den heer v. Tol en veel
muziek van „St. Ambrosius" geopend is, mag
zooals wel te voorzien was, zich in veel belang
stelling verheugen.
Zaterdag en gister zijn er reeds 1600 bezoekers
geweest. Voortdurend heerschte er een echt op
gewekte stemming.
Het conflict aan de „N. Waterweg."
Onverminderd duurt het conflict nog voort
en an toenadering is weinig te bespeuren.
Daar men Vermoedde dat de christelijke arbeiders
heden het werk zouden hervatten, waren er
vanmorgen een massa stakers bij de fabriekspoort
om de verwachte werkwilligen tot andere ge
dachten te brengen. Het bleek echter een loos
gerucht geweest te zijn, zoodat de stand van het
conflict ongewijzigd is.
In den nacht van Vrijdag op
Zaterdag is ingebroken in de woning van den
onderwijzer B. aan de Aleidastraat, Door for
ceering van het slot der voordeur, zijn de dieven
binnengekomen en daar de familie uit logeéren
was, konden zij#ongestoord hun slag slaan. Alles
is doorzocht, tot de bedden aan toe. Bij thuis
komst vermiste de familie het zilverwerk, twee
gouden armbandhorloges en voorts vele huishou
delijke voorwerpen, tot een waarde van ongeveer
700.
De familie was tegen inbraak verzekerd, maar
omdat een der polis-voorwaarden, het waar
schuwen der politie bij 't verlaten der stad,niet
nagekomen is, zal dit haar weinig haten.
Jen nadeele van H. uit de St. Liduinastraat,
is een rijwielbelastingplaatje gestolen, toen hij
zijn iiets even onbewaakt tegen een woning aan
de Noordvest gezet had.
Zaterdagmiddag stond de Rot-
terdamschedijk op stelten. De volledige families
B. en ter B. (buren) met uitzondering van de
huisvaders, waren slaags geraakt. Aan de zijde
der moeders streden de dochteren cn zonen met
een geestdrift een betere zaak waardig en de
politie had heel wat moeite om aan dit tournooi
een einde te maken en de orde te herstellen.
Juffrouw B„ die met haarspelden bewerkt
was, zat vol met leelijke krabben en de zonen
der beide partijen klaagden over inwendige
pijnen, door het schoppen en stompen ontstaan.
Gendemde families hadden reeds lang een wrok
tegen elkaar cn Zaterdag barstte eindelijk de
bom, na een kleine woordenwisseling der kinde
ren.
Proces-verbaal is tegen de twee vijandige
machten opgemaakt.
paard en de wagen, waarmede de uit het kantoor
der A. P. C. te Haarlem gestolen brandkast ver
voerd is,- in de Banncsteeg teruggevonden. Het
onderzoek naar de daders duurt voort.
Omtrent de inbraak in 't kantoor der Am.
Petr. Comp. kunnen we nog het volgende mede-
deelen. Toen in de Banncsteeg paard en wagen
gevonden waren, zocht de recherche direct den
omtrek zorgvuldig af. De inspecteur der recher
che Zwart had het geluk in een schuurtje in den
Waarderpolder de gesloten brandkast te vin
den. De brandkast was nog ongeopend. De re
cherche vermoedife dat de inbrekers in den
nacht van Zaterdag op Zondag wel zouden ko
men om de kast open te breken. Rechercheurs
stelden zich in het schuurtje op.
Tegen half één 's nachts naderden inderdaad
met de grootste behoedzaamheid twee perso
nen. Zoodra zij dicht genoeg genaderd waren,
werden zij door de politiemannen overvallen.
Een verwoede worsteling Volgde. Een der ver
dachten, J. K„ wonende in de Nassaustraat, al
daar, had een revolver in de hand, maar toen hij
ook Van achteren gegrepen werd, viel het wapen
uit zijn hand n een sloot bij de schuur. Hij werd
na hevig verzet gearresteerd en naar het bureau
overgebracht. De andere verdachte maakte van
de verwarring gebruik om te vluchten, dadelijk
werd hij door de recherche achtervolgd. Het werd
een jacht door en over slooten. Rechercheurs
gingen soms tot aan hun kin door het water.
Hoewel de man wist te ontsnappen, weet de
politie wie hij is. Evenals K. is hij een oude be
kende der politie.
De brandkast was nog geheel onbeschadigd
en het geld, plm. 1000.-— zoowel als de geheele
administratie zijn dus behouden.
De Haarlemsche recherche heeft prachtig
werk geleverd en een woord van hulde is hier
zeker op zijn plaats.
termiddag is in de Scheveningschc BoSchjes een
met een paard bespannen tentwagen, om den
hoek van den Dwarsweg en den Cremerweg,
omgevallen. Van de inzittenden werden er drie
lichtgewond een oude heer van 76 jaar echter
bekwam zware Verwondingen
Ongelukken. Je Breda is een meisje
van 9 jaar in de Nijverheidssingel te water ge
raakt en verdronken.
Te Lamswaar.de (gemeente Hontenisse) is
een werkman dooi' den bliksem getroffen cn
gedood.
Een extratram van Veenwouden. heeft
Vrijdag bij Nijega den 66-jarigen A. Noordstra
overreden en gedood.
Een zesjarig meisje van J. S. te Hardinx-
veld is door een vrachtauto overreden en op
slag gedood.
De broodbakker A. Verloop te Voorscholen
is eergistermiddag van den meelzolder gevallen.
In bewusteloozcn toestand is hij naar het Diaco-
nessenhuis te Leiden vervoerd, waar hij nog den-
zelfden middag is overleden.
Z ij <1 i c nog lot o n he b'b en va h
het Mandoliuegezelschap Euphonia, waarop
prijzen gevallen zijn, worden verzocht hun prij
zen a' te halen bij mej. v. Wamden, Lange
Achterweg 22.
Dezer dagen 'slaagde te Utrecht
voor het staatsexamen R. K. Universiteit, onze
oud-stadgenoot, pater Jan Zoetmulder, Lazarist.
Het diploma van het Centraal
Bureau Instituut Pont voor stenografie (Neder-
landsch) is o.m. behaald door de jongejuffrouw
Paula Kortekaas.
Te U trechtslaagdevoor hetexa-
rnen Engelsch L.O. de heer G. H. Hoorman
van hier.
Door de tram aangereden. Zater
dagochtend is aan den Gevers Deynootweg te
bcheveningen ter hoogte van de Harstenhoek-
straat de 76-jarige mevrouw M„ wonende in de
Valeriusstraat te Amsterdam, door de Noord-
Zuid-Hollandsche electrische tram aangereden.
Dank zij het vlug remmen van den trambestuur
der is mevr. M. er goed afgekomen. Zij bekwam
alleen een schaafwond aan een der armen.
Ter plaatse waar het ongeval plaats had,
stopt de tram en verlaat de conducteur de tram
om uit te kijken of de weg veilig is. Dit deed
ook thans de conducteur en toen hij zag dat
mevr. M. in gezelschap van een heer en een
paar kinderen, de rails wilde oversteken,waar
schuwde hij haar een paar malen zulks niet te
doen. Ondanks deze waarschuwing liep de oude
dame toch op het tramspoor, toen de tram zich
weer in beweging had gesteld. De conducteur
snelde op de dame toe om haar van het tram
spoor te trekken.
Beiden werden door de tram omver geworpen.
Doch doordien door het snel remmen door den
'trambestuurder de tram bijna op hetzelfde
oogenblik tot staan werd gebracht, werden zij
niet overreden.
Gemeenteraad.
Tegen Woensdag, 12 Aug. a.s„ '8 avonds
8 uur zijn heeren leden van den Gemeenteraad
ter vergadering ten Raadhuize opgeroepen.
HIT ROTTERDAM.
Zuid-Afrikaansclie landbouwers.
Rot gezelschap Zuid-Afrikaansche landbou
wers dat ons land bezoekt, kwam heden enkele
uren te Rotterdam.
De gasten gingen met hun door de afdeeling
Rotterdam van de Vereeniging voor Vreemde
lingenverkeer aangeboden auto's naar den liy-
giënischen melkstal „De Vaan", ter bezichtiging
van dit bedrijf.
Na afloop daarvan vertrokken zij weer naar
Den Haag.
Gemengd Nieuws.
Een brutale diefstal. Zaterdag
nacht is ingebroken in het kantoor van de Ame
rican I eti oleum Cy. aan de Friesche Varkens-
markt op de terreinen van de Phoenix te Haar
lem. Omstreeks half zeven 's morgens ontdekte
een terreinknecht de inbraak. Voor de deur Van
het kantoor lag gereedschap een der vensters
was uit den gevel genomen de brandkast was
verdwenen uit een stal had men een paard ge
haald en dit vermoedelijk gespannen voor een
platten wagen, die op het terrein had gestaan en
ook verdwenen was. Daar er oolc een partij hooi
ran /rfd T°rdt ,Verfondersteld, dat men de
brandkast bedolven heeft onder hooi op den
^eiS°n1^tw?e dadcliJk een uitgebreid onder
zoek in. Ontdekt werd, dat een automobielketel-
wagen was opengebroken. Daaruit en van het
terrein, waar juist gebouwd wordt, hebben de
verschaft b™oodigde gereedschappen
In de brandkast was een kleine 1000 De
Vertégenwoordiger van de'A. P. c. te Haarlem
had Vrijdagavond juist afgerekend anders zou
de buit grootcr zijn geweest. Voorts was in de
brandkast de geheele administratie geborgen.
Van de daders is nog geen spoor gevonden
Verzekering dekt de schade.- 8
Er is nog gebruik gemaakt van de diensten van
een politiehond van een particulier, maar het
onderzoek leverde geen resultaat op.
Het is wel haast zeker, dat de dieven met
handschoenen hebben gewerkt, want vingeraf
drukken zijn nog niet gevonden.
In den loop van den dag zijn eergisteren het
p oor den trein gegrepen. Ter
wijl de heer Macalind uit 's Bosch, werkzaam aan
terrazzowerken aldaar, per motorrijwiel naar
lui is terugkeerde, werd hij op den onbewaaktcn
Kortfoortschen overweg bij Oss door een juist
aankomenden personentrein gegrepen en een
eind de spoorbaan opgeslingerd. Met gebroken
beenen en een zware hoofdwonde, werd de
ongelukkige in een naburig boerderijtje binnen-
gebi acht. Na door de doctoren Beek en Wassman
voórloopig te zijn verbonden, is dc heer G. per
ziekenauto naar het Groot-Ziekengasthuis te
's-Bosch vervoerd.
Ofschoon de treinen ter plaatse, van beide
zijden tijdig genoeg zijn waar te nemen, en
men den heer G. nog wenkte en toeriep van
den kant van den weg, bemerkte hij, naai hij
zelf later vertelde, in gedachten verdiept over
zijn werkzaamheden, niets. Het motorrijwiel
ia j vernield. De getroffene,, vader van
10 kinderen, is 43„jaar.
e r m i s t. De 16-jarige K. P. te Berlikum
is Dinsdagmorgen j.l. als naar gewoonte per fiets
naar zijn werk gegaan. Sindsdien heeft men niets
meer van hem vernomen. Men vermoedt dat hem
een ongeluk is overkomen.
De ontploffing t, e Ede. In aanslui
ting op het reeds gemelde over de ontploffing
in de Kunstzijdefabriek te Ede, vernamen wij
nog de volgende bijzonderheden: De zuurstof-
cylinder is, zooals gezegd, ontploft tusschen twee
spinmachines in, die ernstig beschadigd zijn,
doch die de uilwerking van dc explosie nog ee-
nigszins hebben tegengehouden, in het lokaal
waarin de ontploffing plaats greep, werkten
ongeveer 125 man. Het glazen dak viel naar
beneden en door de glasscherven werden nog
velen getroffen. De kwetsuren waren niet van
ernstigen aard, zoodat de getroffenen niet
naar hun woning vervoerd behoefden te wor
den. Ernstig gewond zijn R. van Leur, Wa-
geningen, J. F. Weyl, te Ede, en H. J. Koster
mans, te Arnhem.
De toestand der drie gewonden is naar om
standigheden redelijk. Van Leur zal waarschijn
lijk echter een oog moeten missen. Direct levens
gevaar bestaat er niet.
De gedoodeu zijn De 33-jarige A. Möller,
Wageningen, gehuwd en vader van 7 kinderen,
de 25-jarige N. M. Mol, uit Ede, gehuwd en vader
van een kind, -en de 25-jarige Oostenrijker H.
Zoykar. Twee van hen waren reeds dood, toen
er hulp opdaagde. De derde, wien beide beenen
waren afgerukt, gaf eenige oogenblikken latei-
den geest. Een zestal arbeiders heeft lichtere
verwondingen opgeloopen.Zij werden per auto
brancard naar hun woning vervoerd.
Omtrent de oorzaak, waardoor het zuurstof
apparaat ontploft is, tast men nog in het duister.
Het is mogelijk, dat Zoykar, die bezig was met
het lasschen, onvoorzichtig met het apparaat
is omgesprongen. Ook is de mogelijkheid niet
uitgesloten, dat een der andere slachtoffers
tegen het apparaat is aangeloopen. De justitie
stelt op het oogenblik een onderzoek in, of
de zuurstofflesch voldoende verzekerd was. l'oen
dc ontploffing plaats greep, heerschte er in de
fabriek een oogenblik een paniekstemming.
De meisjes vluchtten de binnenplaats op,
dtich werden daar spoedig gekalmeerd, zoodat
4a korten tijd de arbeid hervat kon worden.
De materieele schade, aangebracht aan ge
bouw en machines, wordt berekend op onge
veer f 10.000.
I lotselinge d o o d. Gistermiddag om
streeks 2 uur is bij het baden te Scheveningen
he 2 -jarige meisje A. L„ waarschijnlijk aan
hartverlamming, plotseling overleden.
n s i Mijnongeluk. Vrijdagavond
omstreeks 6 uur heeft er op de mijn Maurits te
Lutterade een instorting plaats gehad. Twee
mijnwerkers werden onder het gesteente be-
do ven en konden eerst te ongeveer 10 uur wor
den levrijd. Beiden waren intusschen overleden.
Het zijn zekere Marx uit Born en W. Cramers
.ui re\enbicht. De eersle was gehuwd en vader
van 4 kinderen, de tweede ongehuwd.
De mijnwerker Smeets uit Elsloo, zat achter
de steenen opgesloten. Hij werd slechts licht
gewond.
In 10 dagen tijds zijn nu op dei Limburgsche
staatsmijn 5 mijnwerkers gedood.
^landstichting? meubelmaker de
V.ynwiens zaak de brand die op 28Juli j.l. in de
tuinen te Leeuwarden gewoed heeft, is door den
ree i er-commissaris in het huis van bewaring
ver looid. Na het Verhoor is hij in voorloopige
hechtenis gesteld.
N e d e r 1 a n d s c h fascism e. De oud-
vooizi er der Nationale Arbeidersorganisatie,
de heer G. W. Linze heeft, naar „Het Volk"
verneemt, bij den officier van justitie in Den
Haag een aanklacht ingediend wegens verduis
tering tegen den ex-hoofdredacteur van „De
Vadeilander J. S. en het lid van den centralen
raad van het verbond van actualisten K. H.
Een tentwagen omgevallen. Gis-
V 1 i e g w e d s t r ij d e n t e L y m p n e. Van
Zaterdag tot Maandag zijn op het bekende
wedstrijdterrein bij Lympne (uitspraak Lirn)
wéér de gebruikelijke jaarlijksche wedstrijden
voor lichte vliegtuigen gehouden. Slechts één
buitenlandsche machine, onze Pander, deed mee.
Dit vliegtuig en de kleine eendekker, door leer
lingen van de militaire vliegschool te Cranwell
vervaardigd, waren de eenige nieuwe typen,
die het veld te zien gaf. In menig opzicht scheen
deze gebeurtenis van vliegsport ons terug te
brengen naar de vliegerij van eenige jaren
geleden. De kleine machines met haar zwakke
motoren leken onontwikkeld en primitief, ver
geleken bij de groote, sterke toestellen, die thans
in de burgerlijke luchtvaart worden gebruikt.
Maar deze wedstrijden worden ook gehouden om
te kunnen getuigen van de doelmatigheid en
zekeiheid, die kleine machines kunnen ver
schaffen. Ze zijn een aansporing voor hen, die
het vliegen als sport willen gaan beoefenen. De
wat ontmoedigde vliegclub-beweging, waarover
men de laatste jaren veel heeft gehoord, maar
waarvan men weinig heeft gezien, hoopt men
er door aan den gang te brengen. Die beweging
wacht op het meest geschikte sportvliegtuig,
dat tevens leervliegluig kan zijn. De vliegclub-
beweging wordt een nationaal belang geacht.
Dat ze niet opschiet, is toe te schrijven aan
financieele overwegingen, zoowel die van den
staat als die van de club of het individu. Er
zitten moeilijke technische problemen vast aan
een bevredigende, goedkoope, lichte machine,
die het stadium der massa- en standaardpro-
ductie nog niet heeft bereikt en die daarom te
duur is. Het verloop der wedstrijden geeft
geen aanleiding tot commentaar. Er is niets
bijzonders voorgevallen. Onze Pander-machine,
druk bewonderd, had geen geluk met den motor
'en slaagde er niet in opvallende dingen te doen.
Zware deiir'e n. De 'oodsen, we'kc tót
bergplaats dienen voor de groote Amerikaansche
luchtschepen Shenandoah en Los Ange'os, wor
den gesloten door deuren, welke ettelijke duizen
den kilogrammen wegen. Daar het onmcgelijk
was de deuren door mcnschelijke kracht te
openen, heeft men hiervoor een electrische
h
