BMGBLAD VOOR SGHiEDMM EN OMSTREKEM*
FEUILLETON.
Prinses Lolo.
48au Jaargang.
Zaterdag 26 September i$25.
«S». 14262
diratis-Ongevaltenverzekeriiig f 500 bij levenslange geiieele invaliditeit200 bij verlies van een band, voet of oog f 200 bij doodf 100 bij verliet* van een
duimt f 60 bij verlies van een wijsvinger; f 15 bij verlies van eiken anderen vinger.De verzekering wordt gewaarborgd doos- de N.Holh Aigem. V era. baak Schiedam
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
EERSTE BLAD?
Bnltenlanisak Nteuw*.
VOLKENBOND.
Binnenland,
NIEUWE
COURANT
Bureau t K E II A R KT i Telefoon Intercommunaal SS. - Postbus 39. Advertiatilm 1 regels A U5, dMfboven 86 «rat, 3 maal
Abonnementen per 3 maanden 2.70,-per week 20 cent, franco per plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeehngeu 75 c. per regel,
oost 3.— per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteer». saneven worden op aanvraag
niet Officieel Kerkbeiicht, 10 ets. toegezonden. Incassokosten worden berekend.
!>mi—i—wniijnuiff Twin i
DE VEILIGHEID.
Naar van goed ingelichte zijde wordt mede
gedeeld is gister in Berlijn een telegram uit
Londen ontvangen, waarin de Engelsche regee
ring verklaart, zich op liet standpunt te stellen,
dat het Duitsche model der arbitrageverdragen
als grondslag moet worden aangenomen. Daar
mede vervalt, althans wat Engeland betreft, de
oorspronkelijke vordering van Briand, dat men
een algemeen arbitrageverdrag zou moeten
sluiten. In bevoegde kringen neemt men aan,
dat ook Frankrijk bereid is, zich op dit stand
punt te stellen.
Ten aanzien,van de plaats, waar de confe
rentie der ministers van Builenlandsche Zaken
zal worden gehouden, is nog geen definitieve
beslissing genomen. Het gaat nog altijd tus-
schen Locarno en Luzern.
Voorts verklaart men in goed ingelichte krin
gen, dat aan het einde der eerste conferentie
Polen en Cechoslovakije tot de conferentie zul
len worden toegelaten, ten einde de kwestie der
Oostelijkearbitrageverdragen te bespreken. On
getwijfeld zal voorts ook de Saarkwestie ter
sprake worden gebracht, evenals de koloniale
kwestie.
De Assemblee heeft gister een resolutie aan
genomen, waarin nogeens wordt vastgelegd, dat
een aanvalsoorlog als een internationale misdaad
behoort te worden beschouwd en waarbij voorts
met voldoening wordt kennisgenomen van het
geen door zekere naties is gedaan ten einde in af
zonderlijke verdragen de protocol-gedachte vast
te leggen.
Voorts constateert de Assemblee, dat der
gelijke accoorden niet tot bepaalde gebieden
behoeven te worden beperkt doch uitgebreid
kunnen worden tot de geheele wereld.
Vervolgens is de Baad uitgenoodigd, een
voorbereidende studie te maken van de organi
satie van een conferentie voor de beperking
der bewapeningen, opdat, wanneer uit een
oogpunt van algemeene veiligheid, de toestand
bevredigend zal zijn, een dergelijke conferentie
terstond bijeen zal kunnen worden geroepen en
beperking der bewapening worden doorgevoerd.
RUSLAND.
Een opzienbare redevoering is te Riga gehou
den door Kamenef in een plaatselijke bestuurs
vergadering van de communistische partij. Hij
zeide, tot zijn leedwezen te moeten erkennen,
dat sommige leiders van de communistische partij
in het belang van de consolideering van de
Sovjejtregeering meenen, dat de derde inter
nationale haar buitenlandscbe propaganda moet
staken, omdat het naar bun meening niet goed
mogelijk is leeningen van bet buitenland te
verwachten, terwijl tezelfder tijd agitatie tegen
de geldschieters wordt gevoerd. Dezelfde per
sonen blijken ook aan te dringen op concessies
aan binnenlandsche democraten.
Kamenef noemde deze neigingen gevaarlijk
en verklaarde, dat de Sovjet-regeering voldoende
concessies in Rusland heeft gedaan om de be
lasting van de boeren te veriagen en het kies
recht uit te breiden.
Verder loopt te Moskou liet gerucht, dat do
bolsjcwiki een goeden indruk op de buiten
wereld willen maken door de afkondig ng van
een ruime amnestie aan uitgeweken Russen,
die naar Rusland zouden kunnen Lcrugkeeren
door een belofte van trouw aan de Sovjet-re
geering af te leggen.
IN MOSOEL.
De Engelsche hooge commissaris te Badgad
beeft geseind dat, er nog voortdurend uitge
weken Christenen die aan deportatie ontsnapt
zijn/ in het gebied van Mosoei aankomen.
Hot aantal gedeporteerden uit Harbol en
Noordelijker dorpen is nog niet juist bekend,
maar volgens de vluchtelingen zouden stellig
2000 niet aan deportatie hebben kunnen ont
komen. Men verzamelt de verklaringen van oog
getuigen.
44)
Prinses Lolo werd donkerrood en wierp een
hulpeloozen blik op freule Von Birkhuhn.
n,Vergeef mij ik wilde je stellig niet kren
ken, zeide zij acht.
Op Birkhuhntjes voorhoofd verschenen roode
vlekjes bij haar een teeken van de hoogste
opwinding. Gaarne had zij haar doorluchtigheid
teruggeworpen: Maar dat jij jarenlang je zuster
het hare onthouden hebt, vond je niet vernede
rend.
Zij beheerschte zich echter nog, hoewel zij
in een zeer oorlogszuchtige stemming was.
Prinses Renate boog vergevend en uit de
hoogte het hoofd. Er verscheen zelfs een scha
duw van een glimlach op haar gezicht. En met
eenigszins pralende uitvoerigheid vertelde zij
van de vorstelijke eer die haar in haar nieuwe
werkkring wachtte. De bevredigde ijdelheid straal
de duidelijk uit haar van triomph schitterende
o°gen Inden loop van 't gesprek vroeg, zij toen,
raar zuster strak aanziende
Is het je nu, na rijp overleg, nog steeds
ernst 0m de hand van prins Joachim te weige
ren r
Prinses Lolo haalde diep adem.
Ja volle emst.
i lu, ik wil het je aan- noch afradendit
MAROKKO.
Een officieel bericht meldt, dat de terugtocht,
die de Spanjaarden gister in de sectoren van Al-
hucemas uitgevoerd hebben, zonder ongelukken
is afgeloopen.
De Fransche en Spaansche bevelhebbers heb
ben de laatste bijzonderheden vastgesteld van
het offensief, dat de Fransehen onverwijld sa
men met de Spanjaarden ondernemen zullen.
CHINA.
De Chineesche militaire autoriteiten te Sjang
hai nemen krachtige maatregelen door agitatoren
te arresteeren en arbeidersverenigingen te ont
binden. Gisteren zijn negen postende stakers
doodgeschoten, waaronder drie vrouwen, die
oppositie bleven voeren tegen de hervatting van
werk in de Japansche textielfabrieken.
PER ZIE.
Voedselo n lusten.
De correspondent van de „Chicago-Tribune"
te Teheran seintErnstige onlusten hebben
hier Woensdagochtend plaats gehad, toen het
grauw betoogde tegen de groote schaarschte
van meel en tegen het in gebreke blijven van de
bakkerijen om aan de vraag haar brood te vol
doen.
Al de bazars waren gesloten en het grauw
marcheerde in wanorde naar het parlement,
waar het de afgevaardigden uitfloot.
Het grauw keerde zich vervolgens tegen het
parlementsgebouw zelf. Alle deuren en ven
sters werden verbrijzeld of beschadigd.
Men zegt, dat aanbiedingen uit Rusland wa
ren ontvangen om graan te leveren, doch dat
de regeering tot nu toe geen stappen had gedaan.
Beweerd wordt evenwel, dat iets anders dan
de schaarschte aan graan staat achter de on
tevredenheid van het publiek, n.l. het besluit
van den sjah van Perzië om uit Europa terug
te keeren en de regeering weder in handen te
nemgn.
He sportwoede.
Bij de rectoraatsoverdracht heeft de af
tredend»; rector der Gemeentelijke Univer
siteit van Amsterdam, prof. Lanz, zich tegen de
sportwoede van onzen tijd gekeerd met de vol
gende ernstige woorden
„Ik moet bekennen, d»t mij d> sportwoede
van heden wil voorkomen als een psychische
epidemie, als een degenarieversehijnselen
de plaats, die tegenwoordig aan de Sport door
onze groote dagbladen wordt ingeruimd, lijkt
mij een onbehoorlijke concessie aan de sports-
maniakken. Er bestaat een al te groote neiging
om gedurende den zoogenaamden rusttijd, die
voor ontspanning gebruikt dient te. worden, de
spieren maximaal iii te spannen, tot het leveren
van een zoo groot mogelijke hoeveelheid (im-
productieven) arbeid. Dit komt mij des te be
denkelijker voör, omdat hierbij in betrekkelijk
korten tijd, ook van de hartspier en het daarmee
samenhangende vaatstelsel veel meer arbeid
geëischt wordt, dat ooit gedurende 'n langen,nut -
tig besteden werkdag. Het'heeft mij dan ook
geenszins verwonderd bij d'e een of andere dezer
wedstrijden offers te zien vallen, cn ook dit jaar
weer als medicus'een der jongelieden te hulp te
mogen snellen, die Legen de eischen van een
wedstrijd niet opgewassen bleek. Wisten de
sportaanbidders maar welke de gevolgen voor
den lateren leeftijd zijn Als chirurg ben ik
steeds bang een Sportman te moeten opereeren
het sport hart' verdraagt de narcose bijzonder
slecht; zooals het ook tegenover infectiezieken
weinig weerstand heeft."
De waarschuwing van dezen vermaarden
chinug krijgt te grooter bcteekenis, wanneer
men weet, dat deze hoogleeraar van Zwitsorschcn
oorsprong, een warm voorstander is van licha
melijke oefening.
„Roma Sacra".
Het boek van het Heilige Jaar 1925 „Roma
Sacra", zal binnenkort in de Nederlandsche
vertaling verschijnen. Het is verwerkt in het
Nederlandsch door den heer C. C. Bender, die
zich de hulp en steun van den letterkundige
Pater A. B. H. Gielen S.J., wist te verzekeren.
De auteur is Pater Sinthern S.J. te Weenen. Het
werk is verlucht met 152 kleurendrukpaten.
Een aanbeveling van Paus Pius XI is in het
werk opgenomen.
zijn jou eigen zaken alleen. Maar het blijft toch
vreemd, dat je zulk een schitterende partij af
slaat. Dat zou alleen slechts begrijpelijk zijn,
wanneer nu, wanneer je hart reeds elders ge
boeid was. Maar dat is bij jou toch wel niet aan
te nemen.
Het prinsesje werd donkerrood en verried
zich daardoor.
Ik wil nu eenmaal niet. De prins is voor mij
een vreemde en ik blijf bij mijn weigering.
Dat is, zooals gezegd, je eigen zaak.
Maar hoe denk je nu in do toekomst je leven in
te richten Ik moet reeds binnen enkele dagen
in het Elisabeths-gesticht aanwezig zijn en zal
voor dien tijd ook nog een of twee dagen naai'
Berlijn gaan om allerlei noodzakelijke inkoopen
te doen.
O, voorloopig zal ik kalm hier blijven.
Of zou je denken, dat de hertog, als hij onze
veranderde omstandigheden verneemt, een an
dere bestemming aan het prinsesscnkasteeltje
zou kunnen geven
Bezwaarlijk. Naar deze ellendige barak
zal zoo licht niet iemand verlangen hebben.
Het is ons toch een tehuis geweest, Re
nate en wij waren blijde, toen wij hier een ond»n-
dak vonden.
Bah mogelijk heb jij je hier behagelijk
gevoeld met je onloochenbaar eenigszins ple-
beische neigingen. Ik echter nietMaar laat ons
dat laten rusten. In ieder geval zal de hertog
je niet verdrijven, zoolang je hier blijven wilt-
Overigens daar je nukapitaiistebent, kun je
Anti-elerieale elericalen.
We lëzen in de ,,N, Tilb. Crt."
„Bij den dood van Viviani, den man, die
"beweerde de lichten des hemels te hebben uit
gedoofd, maar die zelf het licht van zijn geest
in krankzinnigheid verloor, heeft de „N. Rott.
Crt." een merkwaardig zetfout te boeken gehad
in een stukje over dezen overleden Franschen
•socialistischen staatsman. „Wij hadden ge
schreven", zegt het blad, „bekend is zijn woord
omtrent de sterren des hemels, die door 't re-
publikeinsche anti-clericalisme gedoofd zui
den worden." Het woordje anti was weggevallen.
De zetter had er dus van gepaakt „republi-
keinsch clericalisrae" en deze zetfout maakte den
zin eigenheel heel precies en waar.
De republikeinsche anti-clericalen men kan
ook zeggen vrijmetselaars die uit politieke
overwegingen het volk weten te drijven achter
hun godsdienstvervolgingen, die zij als aftt-i-
clericalisme bestempelen, zijn zelf zoo clericaal
mogelijk in de richting die zij met hun „anti-
clericalisme" heeten tegen te gaan. Zij vormen
eerst juist een caste en een kliek zij tyranni-
seeren en zijn onverdraagzaam zij zijn dom
pers (in hun onderwijs en pers) zij misleiden
het volk en terwijl zij den godsdienst der Ka
tholieken bestrijden, volgen zij een eeredienst,
waarmede zij evenwel voor liet daglicht niet
verschijnen dien van het schootsvel. En zij
gehoorzamen slaal'sch aan een ordewoord, waar
van zij niet eens altijd de herkomst, weten."
je een meer behagelijk tehuis Verschaffen. Maar,
om op iets anders te komen daar ik nu geen
emplooy voor freule Von Birkhuhn meer heb,
zou zij als dame d'honneur bij jou kunnen blijven.
Op deze gemakkelijke wijze trachtte haar
doorluchtigheid zich van een oude onderge
schikte, die onvermoeibaar in haar dienst ge
weest was, te ontdoen.
Prinses Lolo wilde reeds Birkhuhntjc met een
liefdevolle omhelzing naar zich toetrekken, maai
de oude vrees voor de koude oogen van de
zuster hield haar nog terug. Daarom zeide zij
bedaard
Zeker kan fieule Von Birkhuhn bij mij
blijven. Zij heeft zich al die jaren, met ver
loochening van haar eigen persoonlijkheid, aan
onzen dienst gewijd en pu mag zij niet op haar
ouden dag, nu zij niet meer zooveel werken en
zorgen kan, dakloos worden. Waar zij zonder
klagen de armoede met ons gedeeld heeft, zal
zij ook de goede tijden mot ons doorleven.
Haar doorluchtigheid steeg bij deze ver
bloemde terechtwijzing het bloed naar het ge
zicht. Eensdeels uit ergernis over Lolo's optre
den, anderdeels uir schaamte, want zij wist
heel goed, hoe erg zij de oude freule uitgebuit
had. In haar karakter echter overwon een be
paalds eigenschap toch stped4alle andere en dat
was haar eigenliefde. Naast haar persoon ver
dween al het overige. Wat ging haar het verdere
lot van deze oude dame aan 1
Om haar weinig voorname hande.w.jzs t
bemantelen, zeide zij scherp
Drankbestrijding.
Men verzoekt ons 't volgende te plaatsen, uit
een ingezonden stuk in de „'Nieuwe Haarlem-
sche Courant" (d.d. 23 Sept. j.l.) van den heer
P. J. M. van Tetering
Niet alleen aan de ingewijden, ook aan de
buitenstaanders, was. het vrij algemeen be
kend, dat het in het kamp der Drankbestrijding,
al sedert lang, allesbehalve „couleur de röse" was.
En dit zoowel m het Katholieke als in het
niet-Katholieke Kamp
In beide was de actie z.g. „vaslgeloopen."
Maar dat kon toch ook niet uitblijven
Want de Drankbestrijding zal sterven aan
hare overdrijving, aan haar fanatismeWe
zien reeds de onheilspellende gevolgen, met al
de ellende van deze, in de z.g. drooggelegde
landen, als Amerika, Noorwegen, Finland
Ook hier te lande is men ziende blind, men wil
in verwoed fanatisme steeds verder hollen en
men ontwikkelt een actie, welke noodwendig
op een volslagen fiasco moet uitioopen, dat,
heiaas, tegelijk zal schaden liet gezonde principe,
dat huist in een verstandig Streven om het drank
misbruik tegen te gaan.
Ook de Ruomsche Drankbestrijding staat
metterdaad evengoed aan deze overdrijving
schuldig en wanneer ons Doorluchtig' Episcopaat
het niet verboden had, dan zou zij zonder eenig
bezwaar naast en met de niet-Katholieke, vaak
goddelooze, actie saamwerken om hier in ons
Land de Plaatselijke Keuze met al de onzede
lijke gevolgen van deze, te doen invoeren, als
begin der algeheels drooglegging
Gedreven nu door deceptie op deceptie dooi
gestagen achteruitgang en door steeds grooter
wordende onverschilligheid, besloot de Room-
sche Drankbestrijding tot een Blauwe Maand-
actie en zoo werd zij ook in Haarlem georgani
seerd. Eerst werd een Borromeusavondge
annonceerd, zonder dat men het aandurfde
rondweg te publiceeren, dat het een Drank-
beslrijdingsavond" was
En thans hebben de Lezers van de „N. H.
Cl." de laatste dagen kennis genomen, of althans
kunnen kennis nemen, van een 7-tal artikelen
des heeien li. B. v, d. sande, den Voorzitter
van hel Haarlemsche Kruisverbond.
Natuurlijk heb ik er wel kennis van genomen
ën ik moet hier zeggen, dat zeer bijzonder is
opgevallen, hoe dit keer een Drankbestrijder
zijn propaganda-matoriaal op een bijzonder kalme
en waardige wijze verwerkt heelt. Dat heeft
sympathiek en aangenaam aangedaan, want we
zijn het uit den drankbestrijders hoek heel anders
gewoon
Het doel der Kath. Drankbestrijding, zegt
de heer v. d. S. in een zijner artikelen, is „de
beuordering der Christelijke matigheid en de be
strijding uan hel alcoholisme."
Is dit inderdaad het doel dor Roomsche drank
bestrijding, n.l. de excessen tegen te gaan, m.a.w.
den strijd aan te bmden tegen het drank-mis
bruik, dan ware het werk der Kath. Drankbe
strijding inderdaad een werk der Kath. Ghariias,
een w«rK der Christelijke Naastenliefde, waaraan
alle beschaafde en goedwillende Katholieken
moesten en konden deememen.
Immers, hoewel de PI. Schrift den drank
bestrijders al zeer weinig materiaal biedt, hoe
wel, ten bate van hen, niets in de Tien Geboden
Gods is neergegrift, toch is er een Apostel, ui.
Paulus, en deze is dan ook bij de drankbestrijders
niet onopgemerkt gebleven, die in verschillende
jij hebt thans een dubbele reden om freule
Von Birkhulm een weinig schadeloos te stellen,
daar zij in de eerste plaats je opvoedslei geweest
is En gemakkelijk was dat geenszins, dat weet
il- uit eigen ondervinding. Mijn Schoonste jaren
heb k jou en je opvoeding ten offer moeten bren
gen. Nu wilde ik eindelijk ook wel eens wat. aan
mijzelf kunnen denken
Prinses Lolo staarde haar zuster sprakeloos
Deze opvatting was haar nieuw en hoogst
verrassend. Dat Renate haar een offer gebracht
zou hebben scheen haar volkomen ondenkbaar.
En dal freule Von Birkhuhn sleed? in de eerste
plaats door Renate in beslag genomen geweest
was, wist zij maar al te goed. Een antwooici
viel baai' eclmer op dit oogenblik niet in.
Daarentegen richtte nu de oude freule zich
in krijgshaftige houding op. Een brandende gloed
steeg naar haar klein, verschrompeld gezichtje.
Dat haar dooi luchtigheid haar als een i'3rsl -ten
handschoen terzijde legde, had zuj bedaard ge
constateerd. Dat zij nu echter van offers ap<.alv,
die zij haar zuster gebracht zou hebben, terwijl
zij gewetenloos Lolo's jeugd en weerloos ion
uitgebuit had om zichzelf goede dagen te.vei-
schaffen en haar zuster te ouderdrdkheu, da
was meer dan zelfs deze geduldige ziel Kon. oi-
dragerren gesterkt door liet gevoel dei' nadeient
vrijheid, stond zij op tegen haar die tot nu oe
haar despoot geweest was. Met ingehouden trii-
lead's stem zeide zij, haar doorluchtigheid vast
aanziende
[Wüi'U.b Vvi