DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN
DITJES EN DATJES.
Ma.a.$ land us.
48»te jaatgauf
Zaterdag 24 October 1925.
Ia, 14386
BureauKOEMARKT i Telefoon Intercommunaal 83. Postbus i 39.
Abonnementen per 3 maanden f 2.70, per week 20 cent, franco per
post 3.-— per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer
met Officieel Kerkbeiicht 10 ets. nu>Ucu Uc,chcuu.
Gratis-Ongevallenverzekering f 500 bij levenslange gehëele invaliditeitf 2Ötil»ij verlies van ecn handTvoêiöf oog f 200 bij dood1100 bij verlies van «en
duim; 160 bij verlies vaneen wijsvinger; i 15 bij verlies van eiken anderen vinger.De verzekering wordt gewaarborgd door de N.Hoil.AIgem.Verz, bank Schiedaaa
ga Advsrtsntilni 1—8 regels f 1.75, «ik* ragtl daarboven 35 c nt, 3 maai
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden m«d«d«eiing«a 75 c p«r regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Dit nummer bestaat uit twee bladen
TWEEDE BLAD.
Binnenland,
Het Corps Diplomatique
bij den H. Stoel te Rome.
Goulmy schrijft in de „Msb."
Anderen vroegen, o[ het Vatic aan nog kan
bogen op den titel van te zijn een diplomatiek milieu
bij uitnemendheidnu de bijeenkomsten te Genève
herhaaldelijk de voornaamste staatslieden en diplo
maten in die stad bijeenbrengen
Uil hel Voorloopig Verslag op Hoofdstuk
III voor 1926.
Het Diplomatieke Corps bij den H. Stoel te
Rome bestaat uit ambassades en iegatiès. Am
bassades zijn gezantschappen van den hoogstcn
rang, van welke b.v. bij het Koninklijk Hof
der Nederlanden 'te 's-GraVenhage geen enkele
geaccrediteerd is. Hieruit blijktwelk een ge
wicht de diplomatieke wereld aan een centrum
als het pausdom hecht. Nog meer komt zulks uit,
als men nagaatwie ambassades ingesteld
hebben.
De ambassades zijn van
1België, een land met scheiding van Kerk en
Staat, waar evenwel de Kerk financieel gesteund
wordt.
2. Vereenigde Staten van Brazilië, een repu
bliek met algeheele scheiding van Kerk en Staat
3. Chili met het Katholicisme als Staatsgods
dienst.
4. Het Duitsche Rijk, welke republiek schei
ding van Kerk en Staat in hare Grondwet op
nam, terwijl een financieele band tusschen
de Kerk en onderscheidene Staten nog voort-
bestaat.
5. De Fransche Republiek, een land met al
geheele scheiding van Kerk en Staat en anti-
clericaie tendenzen.
6. Peru met het Katholicisme als Staatsgods
dienst.
7. Polen, welk land op 10 Februari 1925
een concordaat met den H. Stoel sloot, maar
waar het Katholicisme geen Staatsgodsdienst is.
8. Spanje met het Katholicisme als Staats
godsdienst.
De legaties zijn van
1Argentinië met liet Katholicisme als Staats
godsdienst.
2. Beieren welke vrijstaat op 29 Maart 1924
met den H. Stoel een concordaat aanging.
3. Bolivia met het Katholicisme als Staats
godsdienst.
4. Golombië met het Katholicisme als Staats
godsdienst.
5. Costa-Rica met het Katholicisme als Staats
godsdienst.
6. Groot-Brittawnië met het anglikanisme als
Staatskerk in Engeland, behalve Wales, het
presbyterianismo als Staatskerk in Schotland,
Voor zijn bekeering tot het katholicisme riep
Frederik van Éeden in zijn „Broeders" uit„Er
i-s geen andere slechtheid dan verblinding". De
gevierde dichter zal nu de eerste wezen, om te
bekennen, dat hij daarin te ver ging, maar zeer
zeker is het, dat veel slechtheid haar oorzaak
in de verblinding heeft.
Vloeit bijvoorbeeld de meeste vijandschap niet
voort uit onwetendheid
Hoe dikwijls komt het niet voor, dat men zijn
ongunstige mecning moet herzien, als men een
geval ook eens van de andere zijde kan bezien.
Waar onwetendheid heerseht, regeert ook 't
vooroordeel, waar 't vooroordeel optreedt, kan
liefde moeilijk en waarheid nooit tieren en waar
deze beide ontbreken, is er strijd.
Vier jaren lang heeft de beschaafde wereld
-in Vuur en vlam gestaan, tien jaren achtereen
hebben de Verschillende Volken, en Frankrijk
en Duitsch'and Voora', elkaar beschuldigd en
gescholden, en zie, een paar weken van royaal
overleg te Locarno, brachten een bijna volmaakte
toenadering en Vrij dag 16 October zagen de
inwoners van genoemde stad, op het balc.on van
het justitie-paleis, Briand cn Luther staan, die
elkaar de hand schudden, terwijl de Vreugde-
vuurpijlen boven hun hoofden opschoten en in
vonkenspattcn uiteenregenden.
't Is in het groot zoowel als in 't klein treffend
juist wat eens een beroemdheid zei„met de
dommen heeft men den meesten last."
En daarom is het ook zoo jammer, dat er nog
altijd menschen zijn, die tegen beter weten in, óm
'n klein tijdelijk voordeeltje te behalen de waar
heid geweld aan doen door de domheden te Ver
spreiden.
Veertien dagen geleden is het voorgekomen,
dat een R.K. Metaalbewerker hier ter stede,schrif
telijk bedankte als lid van een socialistische or
ganisatie, met de toevoeging, dat hij dit deed ter
voorkoming van alle lasten, daar hem belet was,
scheiding van Kerk en SIJfet elders, ook in Wales.
7. Hongarije met hot Katholicisme als Staats
godsdienst.
8. Joego-SJavië met de orthodoxie als Staats
godsdienst.
9. Monaco met het Katholicisme als Staats
godsdienst.
10. Dé Nederlanden met scheiding van Kerk
en Slaat doch niet op geldelijk gebied.
11. Nicaragua met het. Katholicisme als
Staatsgodsdienst.
12. Oostenrijk met nog niet voltooide schei
ding van Kerk en Staat.
13. Portugal met sch iding van Kerk en Staat.
14. Rumenië met. de orthodoxie als Staats
godsdienst.
15. Tsjecho-Slowakiö met een nog niet ge-
regelden toestand op godsdienstig gebied.
16. Vereenigde Staten van Venezuela met. het.
Katholicisme als Staatsgodsdienst.
Te veel onderwijzers.
In „De school met den Bijbel" schrijft E(mous)
over de overvoerde markt
„Voor de akte Van onderwijzer(es) Van bij
stand zijn
in 1921 opgekomen 2898. geslaagd 2280 cand.
„1922 2442, 1755
1923 2295. 1628
„1924 2005, 1189
1925 1865, 1056
Gedurende de eerste drie jaren waren alle can-
didaten aan hetzelfde examen onderworpen.
In 1924 echter zijn de kweekschoolexamens bij
omstreeks 70 inrichtingen^in^werking getreden.
Nagenoeg' alle daaraan^opgeleide eandidaten
zijn geslaagd, zoodat^het geheele aantal der in
1924 gediplomeerden meer dan het dubbele
bedraagt van dat der toen geslaagden in de
examens, door de Staatscommissie afgenomen.
Hoeveel kweekschoolcandidaten dit jaar ge
slaagd zijn, is nog niet openbaar gemaakt.
Maar dat de aanvoer in een jaar van twee
duizend tot twee en een half duizend nieuwe
leerkrachten op een corps van ruim dertig
duizend de markt wel ontzettend overvoeren
moet is allerduidelijkst.
We kunnen daarlaten, dat de toeneming der
bevolking elk jaar de aanstelling van meer
onderwijzers(essen) dan er aftreden, noodig
maakt, dewijl dat toch bij zulk een overvloed
nauwelijks in aanmerking behoeft genomen te
worden.
Trapsgewijze is tot 1920 het aantal eandidaten
en tevens dat der geslaagden dalende geweest.
In 1924 gaat het met een grootcn sprong op
waarts. Er zijn dat jaar boven de 2400 akten
uitgereikt.. Het aantal eandidaten was verre
boven de 3000, dus grooter dan ooit te voren.
Eensdeels droegen daartoe bij de in 1920 zoo
grootelijks verbeterde financieele vooruitzichten
en de daardoor bewerkte sterkere toestrooming
van kweekelingen naar de opleidingsinrichtingen.
zijn godsdienstplichten te vervullen.
De „Voorwaarts" was zoo onkiesch om dit
.zacht, gezegd, ongelukkig briefje in haar kolom
men af tc drukken en bovendien dit is het.
ergste voor T blad onze plaatselijke geestelij
ke» belasterde van dwinglandij en meer Van
dat. fraais en 't tenlaatste voorstelde of inBelgië
een katholiek wel lid van een socialistische ver-
'eeniging mag zijn.
Wij vragen ons nu afwaarvoor dient toch
die domme hatelijkheid, die hier zoo duimondik
opligt.
De woordvoerders van een partij, die minister
zetels begeert, moesten zich toch de oogen uit
het hoofd schamen, moesten toch zooveel zelf
respect hebben om niet door misleiding en leu
gen, terrein te winnen.
De redactie van de „Voorwaarts" weet net
zoo goed. als wij, dat de Kerk, en niet de geeste
lijkheid hier ter plaatse, het socialisme veroor
deeld heeft cn het lidmaatschap van socia'istische
bonden verboden heeftook in België
En 't zal waarachtig zelfs niet in liet hoofd van
den verwaandsten socialist opkomen, dat de
Kerk, niet. het recht heeft, om eisehen te stellen
aan lien, die tot die Kerk willen behooren, om de
eenvoudige reden dat hem bekend is, dat ook de
socialist, die tegen zijn partij ingaat er vierkant
uitgeknikkerd wordt.
De R.K. priester, die een socialist de H.H.
Sacramenten weigert, is derhalve geen mis
dadiger zoo schrijft de Voorwaarts over.hem—
maar een man Van plicht. de roode redactie,
die 't anders voorstelt doei iets dat heel erg mis is
We waren nauwelijks een week verder of de
„Voorwaarts" had weer een dergelijk geval bij
de hand. 't Was nu een christelijk schoolbestuur,
dat 't ontgelden meest.
Met koeien Van letters stond er boVen een
speciaal artikel van een Schiedammer „Gerefor
meerde inquisitie" en meer in dien trant.
We ontleenen er het volgende aan
„Aan de Geref. school aan den Singel, hoofd
een zekere heer Blijdorp, was reeds ongeveer
Anderzijds was de geweldige stijging te danken
aan den verrassend gunstigen uitslag der kweek-
schoolexamens, waarbij, wat de bijzondere
kweekscholen betreft, van de pl.m. 1200 geëxa-
mineerden slechts 1 x/2 percent afgewezen werd,
een nog schitterender resultaat dan dat bij de
rijks- en andere openbare kweekscholen.
Vermoedelijk zal dit jaar het aantal geslaagden
aan de kweekscholen wel vrij ver boven de 1200
uitgaan. En dan zijn in 1925 dus al weer veel
meer leerkrachten beschikbaar gekomen, dan er
benoodigd zijn.
In 1923 heeft eene daartoe door den School
raad uitgenoodigde commissie, na een uitgebreid
onderzoek, met eene becijfering aangetoond,
dat, indien er zelfs in 1924 en 1925 geen examens
plaats hadden, de scholen met den Bijbel toch
nog bij den aanvang van 1926 geen tekort aan
onderwijzers(essen) zouden hebben. Bij deze
becijfering moest natuurlijk rekening gehouden
worden met de naderende wijziging in het aantal
leerkrachten, voor welke het rijk de jaarwedden
zou vergoeden. Van hoeveel bijzondere onder
wijzeressen) eventueel de gemeentebesturen of
ook de schoolbesturen de jaarwedden voor hunne
rekening zouden nemen, kon bezwaarlijk ge
raamd wo~d n.
Gemengd Nieuws.
vijftien jaar lang een onderwijzeres werkzaam,
die den naam had een goed onderwijzeres te
wezen
Dit menschje Verstoutte zich aan het Hoofd
harer school mede te deden, dal, zij op prin
cipieels overwegingen niet mee kon doen aan
die Koningin-huldiging.
Wat
Daar sloeg de bliksem in die Gereformeerde
school Stel je voor dit gebeurde niet in zoo'n
slechte openbare, maar in een degelijke geheide
gereformeerde school.
Opstandigheid en nog wel op principieele
overwegingen
Dat was voor het Hoofd een moeilijk geval.
Di's ging de heer Blijdorp, hoofd aan den
Singel te Schiedam, naar z'n dominee, die voor
zitter is van de Gereformeerde Schoolvereeni-
ging.
Dominéé is een man des vrede,s op Zondag.
Dominéé predikt de liefde op Zondag.
Maar nu was het géén Zondag, maar Donder
dag, daags voor den grooten dag.
En het donderde op dien Donderdag in deze
Gereformeerde school zóódanig dat het onder
wij zeres je met een meening, berustende op be
ginselen. óm die meaning en óm die beginselen',
ondanks vijftien jaren van trouwen dienst op
staandën voet werd ontslagen.
Bit schoolbestuur ging vér buiten zijn boek1-
je-
Bit Gereformeerde Schoolbestuur vergreep
zich aan de wet op onbehoorlijke wijze. Het
toonde geen eerbied, maar verachting voor de
wet
Het ontslag is onwettig. Stellig.
Maar het schoolbestuur zal den strijd met dal
nest Van een school juffertje wel winnen. Baar-
over zijn we ook al niet ongerust.
En toch blijft het een erbarmelijk figuur,
zulk onbarmhartig en ruw geweld te laten aan
stormen op een uiterst bescheiden uiting Van een
eerlijke overtuiging.
Het is een treffend staaltje van de inquisitie
die daar in de kringen van het bijzondere sehool-
W i 11 e - K r u is o b 1 i g a t i e s. Te Den
Haag heeft, een vergadering plaats gehad van
obligatiehouders van „Het Witte Kruis", in
welke het voeren van een gezamenlijke actie
werd besproken.
Door het voorloopige comité werd mededee-
ling gedaan, dat, de directie van het Witte'
Kruis bereid was, den stand der Vennootschap
door een commissie te laten controleeren, waar
van het Witte Kruis en de obligatiehouders elk
een lid zouden benoemen, waaraan dan nog een
accountant zou worden toegevoegd.
Als vertegenwoordiger voor de obligatie
houders in deze commissie werd aangewezen,
nir. Kasse Zegel, advocaat en procureur, te
Den Haag.
Op Donderdag den 29sten October a.s. zal
een nieuwe vergadering van de obligatiehouders
plaats vinden.
Inbraak. Uit een gesloten kast van een
vrachtwagen, die stond in een pakhuis aan de
Wittenkade te Amsterdam is een portefeuille
ontvreemd, inhoudende een bedrag van 8000
a 9000, een schuldbekentenis groot f 1000 en
een briefje.
Dinsdagavond, tijdens afwezigheid der
bewoners, is ingebroken ten huize van den heer
P- T. te Zuidlaren (Dr.) Ontvreemd zijn ongeveer
600, gouden vijf- en tienguldenstukken, gou
den en zilveren sieraden en geldswaardige pa
pieren.
T r e u r i g. Terwijl gistermiddag eenige kin
deren van 7 tot 9 jaar bij de woonschuit van de
familie S. te Zwolle aan het spelen waren, ge
raakte het 7-jarig zoontje van den heer Schu-
rink te water. Pogingen om het te redden, mis
lukten, zoodat later het ventje levenloos werd
opgehaald. Een oudere broer, die te water ge
sprongen was om het kind te redden, kon nog met
veel moeite op het drogb worden gebracht.
Een bloeiende industrie. Naar
wij vernemen is liet aan de Eerste Nederl. Kunst
zijdefabriek te Arnhem, welke zooals bekend in
nauwe relatie staat met de Maekubee, gelukt een
groot, tot nu toe voor een vliegtuigenbouw in
gebruik geweest zijnde fabriek te Aintree bij
Liverpool tegen billijken prijs van de Engelsche
Regeering te koopen.
Niet een zoon van den hoofd-
ingenieur Ascher, maar van den heer Escher te
Oosterbeek is met zijn ouders op réis op een berg
tocht bij Meran verongelukt.
Hol oeralfabet o n t d e k l. Het
„Berk Tagebl." bevat opzienbarende mededee-
lingen van dr. Grimmc, professor in de semioti
sche philogogie aan de universiteit van Munster,
welke deze in een lezing op een bijeenkomst van
het hoofdbestuur van den centrale vereeniging
can Duitsche staatsburgers der joodsche ge
loofsbelijdenis heeft afgelegd.
Professor Grimmc, sprak in deze vergadering
over de oudste Hebrcomvsche inscripties op den
berg Sinai cn over de mogelijkheid van een
expeditie daarheen. Samengevat komt zijn lezing
op het volgende neef
De kennis van de zoogenaamde inscripties
van den Sinai hebben wij tc danken aan den
Engelschcn geleerde Petri, die haar bij een
expeditie van 19041905 ontdekte. De leckcns,
die in Verscheidene steenen platen en plastie
ken waren gehouwen, schenen raadselachtig,
daar zij geen gelijkenis vertoonden met het
uit den tijd van haar ontstaan (ongeveer 1500
jaar voor Chr.) alleen gébruikte schriftde hic-
roglyphcn en hetBabylonische spijkerschrift.
Petri slaagde er niet in den inhoud d> r irt-
scripties op de platen te ontcijferen. Eerst in
1916 gelukte het aan een der bekendste Egyp
tologen, den Engelschcn pfól'essor Gardiner 15
consonanlklanken vast to stellen, welke welis
waar aan hot hieroglyphcnschrift ontleend wa
ren, doch niet zooals daar woorden of letter
grepen voorstelden, maar klanken dus letters
beteekenden
Daarmede was het eerste cn oudste letter
schrift, der wereld ontdekt, het oeralfabet, waar
uit zich alle andere alfabetten, naast het He-
breeuwsch Vooral het Grieksche en later ook
het Latijnsche ontwikkeld hebben.
Deze ontdekking is van groot belang en ge
wicht.
leven rondwaart, zonder dat de buitenwereld
er anders dan bij toeval iets van verneemt.
En de arbeiders, de Gereformeerde arbeiders
van onzen tijd, ze dulden het en Verzetten zich
niet.
Dat behoort voor ons tot het onbegrepene
Ook hier weer oen bewuste domheid door druk
Vermenigvuldigen om de Gereformeerde arbei
ders in. de fuik te krijgen.
Een bewuste domheid en bovendien een er
gerlijke leugen.
Het schoolbestuur wordt beschuldigd van een
vergrijp tegen de wet, de regeering wordt belas
terd, dat zij dit „onwettig"ontslag bekrachtigen
zal en het „onderwijzeresje" (ach hoe sentimen
teel) figureert voor vermoorde onnoozelheid.
En toch is het weer juist andersom. Het school
bestuur staat volkomen in zijn recht met de
wet heeft 't niets te maken en het „onder
wijzeresje" heeft haar ontslag dubbel en dwars
verdiend, omdat zij. met haar geestesge
steldheid, niet bij een christelijke bijzondere
school had mogen komen of blijven. Want wie
•vrijwillig partij kiest voor een instelling
met omlijnde beginselen en begrippen is een
huichelaar(ster) wanneer hij of zij in 't hart an
dere beginselen en begrippen draagt.
Wanneer zoo'n schooljuffertje de persoon, in
wie ons gezag is belichaamd, niet wil eeren, dan
hoort zij niet thuis aan een christelijke school.
Dat zullen behalve de schoolbestuurders, ook
de ouders, die hun kinderen naar zoo'n school
sturen, zeggen.
Het bestuur moest dus doen wat het gedaan
heeft't was zijn plicht.
Wie daar 'n leelijkc aanmerking op loslaat,
maakt zichzelf lieusch geen complimentje.
En als de S.D.A.P.ers daar niets om geven zijn
zij nochthans de laat sten, die op zoo'n geval iets
mogen aanmerken, daar in hun partij het roye
ment geenszins een onbekende zaak is en inte
gendeel maar al te vaak wordt toegepast.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
