DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSTREKEN.
R. K- Staatspartij.
49ste Jaargang.
Vrijdag 26 Maart 1926.
No. 14514
Bureau KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 68085 Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per
post 3.per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer
met Officieel Kerkbeiicht 10 ets.
Gratis-Ongevallenverzekering f 500 bij levenslange geheele invaliditeitf 200 bij verlies van een hand, voel of oog f
duim; f 60 bij verlies van een w^svlnger^fjj bijjteriles van eiken anderen vinder. De verzekering worril gewa arbor ari door
AdvsrtentiHni 15 regel» f 1.7b. #lk» regel daarboven 35 ut, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden medsdeelingan 75 o par regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
200 bij doodf 100 bij verlies van een
dj» N Höli.Alsrem.Vera. bank Schiedam
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
EERSTE BLAD.
Bij of krachtens wetten of verordeningen voor
geschreven en andere officieele af- en aan
kondigingen van het Gemeentebestuur.
DRANKWET.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
brengen ter openbare kennis, dat bij hen is
ingekomen een verzoek van TH. G. ULRICH,
alhier, om verlof voor den verkoop van alcohol
vrijen drank voor gebruik ter plaatse van ver
koop in den winkel van het perceel van Beveren
straat 41 en
herinneren, dat binnen 2 weken na deze be
kendmaking tegen het verleenen van het verlof
bij hun College schriftelijk bezwaren kunnen
worden ingebracht.
S c h i e d a m, 26 Maart 1926.
HINDERWET.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
hebben bij hun besluit van 22 Maart 1926 het
verzoek van
lo. de VEREENIGING VAN DEN H. VIN-
CENTIUS VAN PAULO, AFDEELING ST.
LIDUINA-GESTICHT, om vergunning tot op
richting van een wasscherij achter het pand
Nieuwe Haven 225, kadaster Sectie M. No.1600,
met een lagedrukstoomketel van 8 M2. verwar
mingsoppervlak en 2 electromotoren van resp.
2 en 1 P.K., drijvende een centrifuge en een
waschmachine
2o. de N. V. W. A. HOEK's MACHINE- EN
ZUURSTOFFABRIEK om vergunning tot uit
breiding van hare machine- en zuurstof fabriek
aan de Havenstraat 19, kadaster Sectie R. Nos.
309 en 325, met een stoomketel van 32 M2 ver
warmingsoppervlak, dienende voor het beproe
ven van stoom-luchtcompressors en voor fa-
brieksverwarming, en met 4 electromotoren
van resp. 74, 7|, 24 en 2 P.K., drijvende een
draai-, frais- en stuk bank en een pompje,
verdaagd, aangezien het desbetreffend on
derzoek nog niet is geëindigd.
Burgemeester en Wethouders van Schiedam
hebben bij hun besluit van 25 Maart 1926 ver
gunning verleend aan de BATAAFSCHE IM
PORT MAATSCHAPPIJ (v./h. N. V. „Acety-
lena"), sub-depot Schiedam, tot oprichting van
een benzine-installatie met een ondergrondsch
reservoir, inhoudende 2000 L., en een boven-
grondsche aftapinrichting in en op het terrein
van de firma van Deventer en Zn. aan de Maas
kade 1, Kadaster Sectie N. No. 143.
Schiedam, 26 Maart 1926.
De reorganisatie.
Gelijk onlangs is gemeld, heeft het bestuur
van den Alg. Bond van R. K. Rijkskieskring-
organisaties zich met het nieuwe ontwerp-Re-
glement, jjiem voorgelegd door de reorganisatie-
comsissie, in beginsel vereenigd.
Vooraf willen we nog even eraan herinneren,
dat de naaste aanleiding tot het instellen van
bedoelde- commissie is geweest, het accoord
Aengenent-Veraarl, waarin de basis werd ge
legd voor een vergelijk tusschen Staatspartij
en Michaëlisten.
De commissie was samengesteld uit de na
volgende heeren
Jhr. Ruys de Beerenbrouck, voorzitter
prof. J. D. J. Aengenentjournalist G. P. Bon
rar. A. J. M. Leesberg mr. A. van Rijckevorsel
prof. J. A. Veraart en prof. van der Grinten,
secr.
Teneinde haar werk zoo goed mogelijk te
kunnen verrichten, rekende de Commissie het
toL haar taak
a. te bestudeeren de organisatie der Neder-
landsclie Politieke partijen
b. na te gaan de reglementen van alle R.K.
Rijkskieskringorganisaties, in verband met het
bestaande reglement van den Algemeenen Bond
c. open te stellen een ruime gelegenheid, zoo
voor particulieren als voor vereenigingen, om
hun denkbeelden over een vervorming van de
R. K. kiezersorganisatie in Nederland aan de
commissie kenbaar te maken.
=- D e hoofdgedachte der
voorgestelde reorganisatie.
Uitgangspunt voor de reorganisatie vormde
voor dë genoemde Commissie het reëele feit van
de staatkundige eenheid van het Katholieke
volk en het overgroote belang, gelegen in het
bestendigen van deze eenheid.
Hoe bedenkelijk het ook voor liet practische
staatsleven zou zijn haar prijs te geven, blijkt
wel zeer duidelijk bij de overweging van den
grooten invloed en de bijzondere beteekenis
van de politieke partij in het algemeen in de
staatkundige organisatie van onzen tijd. In
de politieke partijen moeten de rechtsovertui
gingen der individueele kiezers worden samen
gebracht en tot een partij-program verwerkt
de politieke partijen zijn daardoor het onsmis-
"bare middel om het rechtsbewustzijn van het
geheele volk in het Parlement tot uiting te
brengen. Doch het behoeft geen betoog, dat
slechts de belangrijke, centrale partijen in het
staatsleven een rol van beteekenis kunnen ver
vullen en een overwegenden invloed op de
rechtsvorming in onze volksgemeenschap kunnen
uitoefenende staatkundige beteekenis van
kleine partijen of zelfstandige groepen is uiter
aard gering.
Het prijsgeven van de eenheid der Katholieke
Staatspartij, ware dan ook niet slechts nood
lottig voor het Katholieke volk zelf, doch tevens
een groot nadeel voor het geheele staatkundig
leven in ons land, waarvan de continuiteit door
een splitsing van de Katholieke kiezers in een
aantal groepen in niet geringe mate zou worden
verstoord.
Het bewaren dezer eenheid is dus noodzake
lijk en de huidige omstandigheden doen nu de
dringende behoefte ontstaan aan een omvorming
van het bestaande verkiezingsinstituut in een
partijorganisatie, hij de inrichting waarvan ge
streefd moet worden naar het in één bedding
bijeenbrengen van de stroomingen, die zich in
de verschillende geledingen van het Katholieke
volk openbaren.
De Commissie heeft dan ook, geleid door
deze grondgedachte, met den meesten ernst,
gepoogd een organisatie op te bouwen, waarbij
de saamhoorigheidsgedachte op den voorgrond
staat en niemand zich van deelneming aan het
partijleven behoeft te onthouden op grond van
een a priori ingenomen standpunt, dat zijn
denkbeelden toch geen waardeering zouden
kunnen vinden.
Zoo zal de Katholieke Staatspartij kunnen
worden het politieke organisme, waarin zich de
solidariteitsgedachte duidelijk manifesteert en
waaraan geen Katholiek kiezer zich dus op
redelijke gronden vermag te onttrekken.
Is een organisatie van Katholieke kiezers
buiten het partijverband in dezen gedachten-
gang uiteraard ongemotiveerd en derhalve on
toelaatbaar, ook binnenhet partijverband kan
geen georganiseerde groepsvorming worden ge
duld.
Een dusdanige groepsvorming van gelijkge
zinde partijleden zou geheel in strijd komen
met. de grondgedachte van den door de Com
missie ontworpen opzet, die immers beoogt een
instituut te scheppen, waarin door onderling
overleg en beraad een redelijkerwijs voor allen
aannemelijke oplossing wordt' verkregen. In
het ontwerp-reglement heeft de Commissie
derhalve een verbod opgenomen tot vorming
van georganiseerde groepen in de partij.
Inleiding tot het ontwerp-
reglement.
De Algemeene Vergadering der R. K. 'Staats-
partij, het hoogste orgaan in de partij, heet
voortaan "^Partijraad. De Partijraad, waar
van de leiding, zooals hieronder zal blijken,
berust hij den Voorzitter der R. K. Tweede-
Kamer-fractie, wordt in het ontwerp zoodanig
samengesteld, dat alle waarborgen worden ver
kregen voor een zaakkundige behandeling van
de groote staatkundige vraagstukken.
Ten einde ervoor te zorgen, dat de band tus
schen gekozenen en kiezers stevig blijft en dat
eenerzijds de kiezers hun voordeel doen met
de inzichten van de mannen en vrouwen der
practische politiek, anderzijds de afgevaardigden
in iet Parlement tijdig op de hoogte komen van
de nieuwe wenschen en inzichten van het Ka
tholieke kiezerscorps, worden de R. K. fracties
van de Eerste en Tweede Kamer der Staten-
Generaal in het ontwerp bij den Partijraad in
gelijfd, zij het dan ook met raadgevende stem.
De Commissie acht het toch in strijd met een
gezonde democratische opvatting, dat de be
slissingen over de verschillende zaken anders
worden genomen dan door de afgevaardigden
der Rijkskieskringorganisaties in den Partijraad.
Deze afgevaardigden vormen, met het Be
stuur der Staatspartij, een afzonderlijk orgaan,
de Bondsvergadering, die ook afzon
derlijk kan worden bijeengeroepen voor de be
handeling van aangelegenheden, waarvoor de
Partijraad minder aangewezen schijnt. De Par
tijraad is echter het hoogste orgaan en bezit
derhalve de bevoegdheid de besluiten der Bonds
vergadering te vernietigen of te wijzigen.
Wordt het ontwerp aangenomen, dan zal
het B e s t u u r naar de meening onzer Com
missie doelmatiger zijn samengesteld dan tot,
dusver het geval is. Door den eisch te stellen,
dat de voorzitter of een ander bestuurslid der
I Rijkskieskringorganisaties in het Bestuur plaats
neemt, verzekert men de beste verbinding tus
schen de centrale leiding en de verschillende
Rijkskieskringen. Verder denkt de Commissie
zich een Dagelijksch Bestuur van vijf
personen, waarvan door de beteekenis der
personen, die het samenstellen, groote kracht
kan uitgaan en dat ook een groot gezag onder
de Katholieken bezit. Door in het Dagelijksch
Bestuur plaats in te ruimen voor tenminste twee
leden der Tweede Kamer, verzekert men zich
een voortdurende aanraking met de vraag
stukken van practische politiek. Uit de vijf
leden van het Dagelijksch Bestuur zullen de
afgevaardigden der Rijkskieskringorganisaties
den Voorzitter moeten benoemen.
Door het aanstellen van 'n bezoldigd secf.
is tevens de grondslag gelegd voor 't gewenschte
partijbureau, dat naar behoefte uitgebreid kan
worden.
Het o n t w e r p-r e g 1 e m e n t.
(Verkort. Red.)
Zetel.
De zetel van de R. K. Staatspartij is geves
tigd te 's-Gravenhage (nu Utrecht).
Doel en middelen.
Het doel van de R. K. Staatspartij is de
toepassing van de Katholiek-Staatkundige be
ginselen in alle deelen van het staatsbestuur.
In verhand daarmee streeft de R. K. Staats
partij naar
a. het bevorderen van de staatkundige ont
wikkeling der KaLholieke kiezers
1). het vaststellen en zoo noodig aanvullen
van een Program
c. het bevorderen van de verkiezing van leden
van de Staatspartij in de vertegenwoordigende
lichamen.
Loden.
Leden van de R. K. Staatspartij zijn alle
kiezers, die lid zijn van de erkende R. K. Kies-
vereeniging.
Erkenning van een R. K. Kiesvereeniging
vindt plaats door goedkeuring van haar regle
ment overeenkomstig het in art. 9 bepaalde.
R. K. kiezers kunnen niet tot het lidmaat
schap van de Kiesvereeniging worden toege
laten, indien zij lid zijn van een andere politieke
organisa tie.
Partijraad en Bondsvergadering
De algemeene vergadering der R. K. Staats
partij heet Partijraad. Voorzitter van den
Partijraad is de Voorzitter van de R. K. Tweede
Kamerfractie.
De partijraad is samengesteld uit
1. de afgevaardigden der rijkskieskringorga
nisaties
2. het bestuur der R. K. Staatspartij
3. de leden der R. Iv. Kamerfracties der
Staten-Generaal
4. het bestuur der kiesvereeniging ten behoeve
van de verkiezing van leden van de Eerste
Kamer der Staten-Generaal
5. de navolgende gekwalificeerde personen
a. drie door den Senaat aan te wijzen hoog
leeraren der R. K. Universiteit
b. één vertegenwoordiger van de R. K. hoog
leeraren aan de openbare universiteiten en
hoogescholen
c. vijf vertegenwoordigers der seminaries, uit
elk bisdom één
d. voorzitter en secretaris der vereeniging
tot het bevorderen van de beoefening der we
tenschap onder de katholieken van Nederland
e. voorzitter de apologetische vereeniging
„Petrus Canisius"
f. de R. K. leden en plaatsvervangende leden
van den Hoogen Raad van Arbeid
d. voorzitter van de algemeene R. K. amb-
tenaarsvereeniging
h. voorzitter van de algemeene R. K. offi-
cierenvereemgmg.
i. voorzitter van de R. K. artsenvereeniging
j. presidente van den R. K. vrouwenbond
k. voorzitter van de federatie van algemeene
diocesane vereenigingen van R. K. bijzondere
onderwijzers in Nederland
1. voorzitter van de Canisius-Federatie van
R. K. Onderwijzers
m. drie vertegenwoordigers van de Neder-
landsche Katholieke journalistenvereeniging
n. drie vertegenwoordigers van de R. K. leden
der Kamers van Koophandel en Fabrieken
o. voorzitter van den R. K. bond van groote
gezinnen
p. voorzitter van den Schoolraad voor R. K.
Gymnasiaal en Middelbaar Onderwijs
q. directeur van het R. K. Centraal Bureau
voor Onderwijs en Opvoeding
r. rector der R. K. Leergangen
s. directeur van het Centraal Bureau voor
de Katholieke Sociale Actie
t. president van den Hoofdraad der Vereeni
ging van den II. Vincentius van Paulo
u. directeur van het Centraal Bureau van
„Sobriëtas",
v. voorzitter der Indische Missie vereeniging
w. presidente van het Sint Melianawerk
met dien verstande, dat de onder 2, 3, 4 en 5
bedoelde personen slechts een raadgevende
stem bezitten.
A r t. 14.
De Jaarvergadering van den Partijraad heeft
plaats in de maand November.
A r t. 1 5.
Het bestuur is verplicht een vergadering van
den Partijraad hij een te roepen in geval van
ontbinding der Eerste en (of) Tweede Kamer.
Bovendien wordt een vergadering van dep
Partijraad gehouden, indien tenminste vijf af
gevaardigden van tenminste drie Rijkskieskring
organisaties of indien de Fracties van Eerste
of Tweede Kamer of vijftien gekwalificeerde
personen dit verlangen.
Art. 2 1.
De regelen, geldende voor de candidaatstelling
van leden van de Tweede Kamer der Staten-
Generaal, worden neergelegd in een afzonderlijk
Reglement, dat door den Partijraad wordt vast
gesteld.
Dit nieuwe reglement is ongetwijfeld een mooi
stuk werk, dat wel aangenomen zal worden,
omdat het iedereen bevredigen kan en onze R. K.
Staatspartij ongetwijfeld op nieuwe en betere
schroeven zet.
De vergadering van den Alg. Bond van Rijks
kieskringorganisaties, waar over de aanvaarding
van dit ontwerp-reglement zal wqrden beslist,
wordt gehouden in het Jaarbeursgebouw te
Utrecht, op Vrijdag en Zaterdag 11 en 12 Juni
a.s.
Het Bondsbestuur beveelt aanneming aan.
Staten Generaal.
TWEEDE KAMER.
Venjadering van Donderdag25 Maart.
Aan de orde is de wet op de middelen.
De heer B r a a t (A. R.) wijst op de staats
rechterlijke bezwaren der late behandeling van
de middelenwet.
Minister de Geer wijst op het in te dienen
wetsontwerp betreffende de afschaffing van de
leeningsopcenten op den suikeraccijns. Het prac-
tisch nut der beschouwingen van den heer Beu-
mer acht spr. niet heel groot. Het noodwetje
inzake de wijziging van de instructie der Re
kenkamer zal vermoedelijk worden ingetrokken'
Het wetsontwerp wordt z.h.st. aangenomen.
Aan de orde is de oorlogshegrooting.
De heer K. t e r L a n n (S. D.) zal zich thans
van amendeering onthouden.
De- heer T i 1 a n u s (C. H.) vraagt of er niet
te veel geadministreerd wordt.
Minister van Royen wijst op het vele werk
aan het departement van oorlog. Naar aanlei
ding van de gemaakte opmerkingen verklaart
spr. zich nog niet voldoende georiënteerd om
trent de hoogerebevelvoeringom uitbreiding van
den generalen staf ongedaan te maken.
De heer Van Zadel h off vraagt ruimer
toepassing van de Dienstweigeringswet. De heer
L. de Visser vraagt een menschelijker behande
ling van de dienstweigeraars. De minister be
twist, dat de commissie van onderzoek naar de
bezwaren, der dienstweigeraars niet goed is
samengesteld. De heer Heemskerk (AR.)
kan niet toegeven, dat die commissie slecht werkt
De heer K. ter Laan dient een motie in,
waarbij de regeering uitgenoodigd wordt ten spoe
digste wettelijke regelingen ter hand te nemen
ten aanzien van de mobilisatie-slachtoffers mej.
Westerman (V. B.) en de heeren Deckers
(R. K,), L. de Visser en Oud (V. D.)
ondersteunen de motie.
De Minister blijft volhouden, dat hij de
mogelijkheid niet inziet. Hij wil een onderzoek
desnoods instellen.
De heer K. ter L a n (S. D.) wijzigt zijn
motie, zoodat de „dringende wenschelijkheid
van een wettelijke regeling wordt uitgesproken.
De heer B ij 1 e v e 11 (A. R.) kan de motie
nog niet aanvaarden en stelt een motie voor,
waarin „eèn afdoende regeling zol mogelijk
wordt gevraagd.
De motie-Ter Laan wordt aangenomen met
52 tegen 13 stemmen.
De heer Arts (R. K.) zal niet vóór de be
grooting stemmen omdat de uitgaven te om
vangrijk zijn. Elk voorstel voor ontwapening
zal hij steunen.
Het hoofdstuk wordt goedgekeurd met 41
Legen 26 stemmen.
Teo-en S.-D., V.-D., De Visser en Arts.
De° Voorzitter zegt, dat hij de Kamer
bijeenroepen zal tegen Dinsdag 20 April. Eerst
komen dan aan de orde de Indische begrootmg
en daarna de besprekingen van de hoofdstukken
der begrooting.
De vergadering wordt verdaagd tot Dinsdag
20 April.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
■BH
V