ROM. KRONIEK.
Rome, 31 Mei 1926.
Re toestand der katholieken in Sovjet-Rusland.
Professor d'IIerbigny S. J., die in
den herfst van het vorige jaar langeren
tijd in Moskou vertoefde, geeft in een
reeks interessante artikelen de reis
beschrijving zijner Russische ervaringen
weer. Wij nemen van een zijner publi
caties het volgende over, betreffende
den.toestand der Katholieken in Rus
land.
Sinds het herstel van Polen's zelfstandigheid,
het Poolsche gebied van Rusland gescheiden
Werd, bleven op Russischen bodem uog slechts
twee groote katholieke bisdommen over het
Aartsbisdom Hohilew en het Bisdom Tiraspol.
In het eerste zijn de katholieken meest Polen,
in het andere doorgaans Duitsche emigranten.
De bisschoppen, von Ropp en zijn hulpbisschop
Cieplak (die int.usschen in Amerika gestorven
is) en Jozef Kessler werden uit het land ver
dreven. Zoo geeft het heden m Rusland geen
katholieken bisschop meer. De katholieke Exarch
van den slavischen ntus, Mgr. Fiodorow, heeft
zich met meer kunnen laten wijden en zit sinds
meer dan drie jaar )n gevangenschap. Het aantal
geestelijken, alhoewel reeds voorheen onvol
doende, slonk door dood, ziekten, uitdrijving en
gevangenschap tot. een zeer onbeduidende hoe
veelheid. De moeilijkheden der zielverzorging
overtreffen elke voorstelling. Zoo moet héden
b.v. één enkele geestelijke de „parochies" van
Archangelsk, Valogda, Jaroslau, Kostroma en
Rybmk voorzien. Dat is een gebied, dat m
rechte lijn van Noord tot Zuid 800 Kilometer
lang en van Oost tot We.-t 400 K.M. breed is,
hetgeen in oppervlakte zeker zoo groot is als
Italië of als Engeland en Ierland samen. Deze
éémge pastoor, die daarbij nog van alle middelen
verstoken is, moet zijn parochianen nagaan, die
op zulk een groot gebied verspreid, in diepe
ellende en immer dreigend gevaar verkeeren,
terwijl hij zichzelf in onophoudelijk levensgevaar
bevindt.
In Moskou zelf waren voor den oorlog drie
bloeiende katholieke parochies. Twee ervan
Waren van de Polen en de andere was voor de
overige katholiekenbestemd. De Fransche
geestelijke, die laatstgenoemde kerk te bedienen
had, werd echter verbannen. Van de beide
andere geestelijken is de eene ziek, zoodat de
gansche zielverzorging van ongeveer 30.000
katholieken dezer stad van 2.000.000 inwoners
op de schouders rust van één enkelen geestelijke,
die echter slechts Poolsch en Russisch verstaat.
Desalniettemin echter blijven de geloovigen
allen trouw en zag ik roerende bewijzen van
aanhankelijkheid aan den godsdienst aan de
Kerk en aan haar H. H. Sacramenten. De
nienschen kunnen vanwege de groote afstanden
slechts 's Zondags in de kerk komen, maar daar
brengen zij, trots de grimmigste kou, dikwijls
meerdere uren door, terwijl zij biechten, coinmu-
Oiceeren, de H. Mis bijwonen en de preek aan-
hooren, den Rozenkrans bidden of zich aan stille
beschouwingen overgeven. Wat dit echter in
de wintermaanden beteekent, laat zich nauwelijk
beschrijven.
Ik heb eenige malen den gëheelen Zondag
morgen in de Fransche kerk doorgebracht. Plet
Was in October, maar het scheen mij haast een
Wonder, dat ik nog niet bevroor. Ter besprenke-
'ing van de kerk, brengt men het wijwater lauw
Uit de sacristie, doch het vriest reeds dicht voor
de priester don rondgang door de kerk volbracht
beeft. Den wijn en het water voor den kelk
bracht ik warm in een tliermosflesch mee. Doch
de wijn zou mij in den kelk bij de consecratie I
fceker bevroren zijn, indien ik den kelk niet in
Verwarmde doeken gewikkeld had. Maar ook
°p deze wijze was het nog moeilijk het H. Bloed
Ie drinken. En dan de uitdeeling der H. Com
munie met de verstijfde, halfbevroren vingers
De Sovjet-overheden verbieden ten slotte het
Uitoefenen van den godsdienst niet, maar zij
bemoeilijken het toch op alle mogelijke wijzen.
Men kan er zich in 't geheel geen denkbeeld van
Vormen, welke financieelfe offers de geloovigen
brengen moeten om hunne kerken een beetje in
stand te houden. Toen de Fransche priester
bet land verlaten moest, wilde de overheid de
bransche kerk sluiten. „Ge hebt toch immers
Been priester meer, waartoe dan nog een kerk
bier Wij zullen er een club of een bioscoop
vUn maken", zeiden ze. De weinige Fransche
eQ Belgische dames, die hier als onderwijzeressen
miar toe gekomen waren, moesten bidden en
smeeken om hen de kerk te laten „Wilt gij
°ös beletten te bidden?" vroegen zij. „Wilt gij
UUs ontnemen wat zelfs het tszarisme ons liet
behouden?" Ten slotte nam men genoegen
{het de opneming van den inventaris, want de
berk werd natuurlijk tot „Staats-eigendom"
verklaard. Acht jaar aan een stuk kwamen ze
Ie Ik ens opnieuw weer terug den inventaris
opnemen en het den katholieken bemoeilijken,
m den grond waren het niet altijd slechte
{henschen, zij handelden ten slotte op hooger
bevel. „Dames", vroegen zij menigmaal bij zulk
^-n gelegenheid, „hoe zullen wij onze opdracht
Schipbreuk op de Zuiderzee.
Gisteravond heeft schipper P. v.d. Hijden
de „Enkhuizen 21", alhier binnengebracht
uen 2l-jarigen Joannes van Gilst. Sch. v.d. Hijden
raPporteertGisternamiddag den drenkeling
111 de Zuiderzee te hebben opgepikt. Hij werd op
eeri plank aangetroffen, op welke hij reeds twee
Uren op zee rondgedreven had. De drenkeling
deelde mede, dat zijn schip uit Bruinisse geladen
|Uet mosselzaad door een storm is overvallen.
°°r 't plotseling omslaan van den wind sloegen
e golven over het scheepje, dat onmiddellijk
ten Uitvoer brengen zonder uw godsdienstige
gevoelens te kwetsen Daarop gaf men hen ten
antwoord ,,U moet op drie dingen acht slaan:
den hoed afnemen, niet luid praten in de kerk
en niet aan het Tabernakel komen". En aldus
deed men. Slechts een afvallige, schismatieke
bisschop, Antonin, toonde zich hoogst onduld
baar. Hij wilde op de allereerste plaats al het
kerkelijk vaatwerk laten smelten. Maar nu had
de kerk in 't geheel geen goud en slechts ongeveer
16 pond zilver. Gaf men deze heilige voorwerpen
weg, dan moest de cultus ophouden. De katho
lieken beriepen zich op de wet, volgens welke
het absoluut noodzakelijke ter uitoefening van
den godsdienst niet mocht weggenomen worden.
Antonin verlangde toen, dat men hem binnen
drie dagen het dubbele gewicht aan zilver zou
afleveren, dan zou hij de kerk haar benoodigd-
heden laten behouden. Dit was echter ten eenen-
male onmogelijk. De weinige katholieken, die
tot de kerk behooren, zijn allen uiterst arm.
Antonin bleef echter bij zijn vordering. Een
joodsch lid der ïnventariscommissie bleek ten
slotte menschelijker dan de „bisschop" en er
werd overeengekomen, dat de katholieken slechts
24 pond zilver zouden afleveren. Om hun H.
vaatwerk te redden, brachten nu de geloovigen
de ongehoordste offers, wier zwaarte slechts
God meten kan. De dienstboden brachten hun
laatste bescheiden kleinodiën, een horloge, een
paar oorringen, waaruit men misschien 2 gram
zilver winnen kon koffie- en theeketeltjes, fijn
geciseleerde suikerbakjes, oude familiestukken,
werden onbarmhartig onder het smeltijzer ge
bracht en men schreef het gewicht op. Men
offerde de laatste medailles, die aan de halsjes
der kinderen hingen, het laatste aandenken aan
een lieven doode men gaf alles, alles weg, en
zoo werd ten slotte het losgeld gebracht.
Maar ook anderszins vereischt de uitoefening
van den godsdienst zware offers. Eenmaal werd
de kerk leeggeroofd. Het altaarlinnen en een
tapijt waren de buit. Dat moest alles echter
weer spoedig vernieuwd worden, want het stond
als nationaal eigendom ingeschreven en was
het den geloovigen slechts in bruikleen gegeven.
Een ander maal wierp de communistische jcugcl
steenen tegen de kerkvensters. Verder moest
men voor de kerk zonder meer een onbehoorlijke
belasting betalen eu naai Russische zeden voor
het onderhoud der aangrenzende straten en
pleinen zorgdragen. Derhalve valt aan het ver
warmen der kerk op Zondag, hoe dringend
noodzakelijk dit ook is, in 't geheel niet te
denken. De kosten van het onderhoud der kerk
beloopen zonder dat reeds eenige honderden
roebels per maand, zelfs wanneer niets nieuws
wordt aangeschaft. Deze geheele last echter
drukt bij de niet,-Poolsche kerk op de schouders
van een paar honderd brave katholieken.
Met welk een groote vreugde profiteeren deze
eenvoudige zielen van de gelegenheid om na
jaren weer eens in hun moedertaal te biechten
en een kleine preek aan te hooren. Door het
Duitsche gezantschap berichtte ik de Duitsche
en Oostenrijksche katholieken, evenzoo de
Engelsche en vervolgens de Fransche, en zij
kwamen in grooten getale
Men denke nu niet, dat dit heldhaftig gedrag
der katholieken in Sovjet-Rusland geen diepe
uitwerking zou hebben op de buitenstaanders.
Zelfs de huidige machthebbers blijven er ver
wonderd tegenover staan. Een goed ingelicht
diplomaat deed mij de woorden van een volks
commissaris toekomen, wiens'naam hij echter
niet noemen wilde en die, naar Russischen aard,
slechts de groote lijnen zoekend en het kleine
versmadend, zijn gedachten volgenderwijze tot
uitdrukking gebracht had „De menschheid
streeft naar een algémeene centraliseering, welker
verwezenlijking door het moderne verkeer ver
eischt wordt. Drie groote stroomingen bestrijden
elkander, een drievoudige aard vanimperialisme,
gelijk men die in het Westen kan waarnemen, of
eerder nog een drievoudige aard van universa
lisme. De eerste soort is ons universalisme van
Moskou, dat materialistisch en communistisch
is, op Azië steunt en door de propagandisten
in alle landen verbreid wordt. De tweede soort
is het universalisme van Londen, eveneens
materialistisch, maar ook kapitalistisch, op
Amerika steunt en zich van het internationale
bankwezen bedient. De derde soort van univer
salisme is die van het Pauselijke Rome, idealis
tisch, geestelijk en steunend op God. Wij
nu in Moskou voelen ons opgewassen den strijd
bijl tegen het kapitalisme van Londen te han-
teeren en zullen zelfs zeer spoedig daarover
zegevieren. Maar Rome blijft een raadsel voor
ons. Tegen Rome zoeken wij reeds sinds lang
een krijgsplan. Zonder Rome zouden alle andere
soorten van Christendom zeer spoedig verdwij
nen, of wel zouden zich aan ons overgeven.
Zonder Rome zouden de godsdiensten sterven.
Maar Rome zendt ter bescherming der gods
diensten zijn propagandisten in grooten getale
uit, die tot de meest uiteenloopende nationali
teiten behooren en veel ervarener zijn dan de
onze. De strijd zal aldus lang duren, terwijl de
uitslag onzeker is".
Deze opvatting vindt men onder de Ver-
bitterdste vijanden der kerk immer weer terug.
I zonk. De schipper de 56-jarige G. C. van Gilst
stond aan het roer en werd door de golven van
I dek geslagen. Hij is nog eenmaal boven water
geweest en is daarna door zijn zoon niet meer
gezien. Een andere zoon J. v. Gilst, 18 jaar oud,
was in het vooronder toen de ramp plaats had
Hij wilde nog naar boven snellen, doch werd
door het water teruggeslagen. Hij is met het
scheepje in de diepte verdwenen. Toen het schip
kapsijsde moest Joannes, die in de mast was ge
klommen deze los laten. Zwemmende wist hij een
losgeslagen plank te bereiken, op welke hij zich
drijvende kon houden. Hij werd opgemerkt door
de„,Enkhuizer 39", Sch. K. Bijl, die hem evenwel
niet kon bereiken. Door geschreeuw wist hij de
aandacht van sch. v.d. Flijden op zich te vesti
gen, die een sloep uitzette en den drenkeling
wist op te pikken.
Een smokkelaar doodgeschoten.
Men meldt ons
Pen 19-jarige werkelooze arbeider uit Bar-
denberg werd aan de Hollandsche grens te
Strasz bij Kerkrade, toen hij smokkelwaar ver
voerde door Duitsche beambten aangegrepen.
De smokkelaar sloeg op de vlucht en de be
ambten lostte verschillende revolverschoten.
Een der schoten trof hem in den buik. Levens
gevaarlijk gewond viel de man ir handen der
ambtenaren, die hem naar het hospitaal te
Aken brachten, waar hij is overleden.
WISSELKOERSEN TE ROTTERDAM.
2 Juni. 3 Juni.
Londen 12.10V4 12 ÏO1/*
Berlijn■b9 221/.i - 59 24
Parijs.. - 8.1772 - 7 921/2
België - 8(5 - 7 89V«
Zwitserland - 48.18 48 191/,
Amerika - 2A81/t 2.4813/lg
Weenen- 35.10 35.15
Kopenhagen - 65.601/., - 65 671,/»
Stockholm- 66.62 66 64
Oslo - 54 521/2 - 54.60
Madrid - 37.45 - 37 45
Milaan - 9 50 - 9 50
WISSELKOERSEN TE AMSTERDAM.
2 Juni. 3 Juni.
Londen 12.103/„ ƒ12.105/,,
Berlijn - 59.23 - 59.25
Parijs - 8.16 - 7.94
Brussel - 8 07 7.93
Zwitserland -48.181/» - 48 20
Weenen - 35.20 - 35 20
Kopenhagen- 65.65 - 65.75
Stockholm - 66.65 66 65
Oslo - 54 521/g - 54 84
New-York2 483/, - 2.487/g
Kerknieuws.
Orde der Capucijncn.
De Nederlandsche Capucijnen-Pater Aga-
thangelus van Waspik is gekozen tot secretaris
generaal van zijn Orde.
~SPORT.
Oefenwedstrijd Ned. Elftal.
Het Nederlandsche elftal zal Zondag, 6 Juni
a.s., in verband met den te spelen „Denemarken
—Holland" wedstrijd een laatste oefenwed
strijd houden en wel te Rotterdam, waar onder
den naam „Zwaluwen" gespeeld zal worden
tegesn de Belgische le klasser „Daring" uit
Bruèsel.
441e Staatsloterij.
Trekking van Donderdag, 3 Juni.
Hoofdprijzen.
Prijs van f 10000 12995
- 1500 14690
- 1000 1030 4266 6179
- 400 13375
- 200 8826 10025111631278016576
- 100 2432 2994 3451 3788 3814
6848 10042 17143 20377
Prijzen van 70.
78 lé6 219 415 430 528 557 566 606 666 749 868
926 978 1004 1072 1120 1149 1254 1369 1574
1624 1928 1956 2021 2060 2203 2241 2253 2r39
2379 2440 2451 2524 2547 2588 2726 2904 3204
3270 3311 3326 3366 3473 3549 3557 3615 3793
3988 4016 4091 4123 4127 4182 4194 4459 4567
4689 4728 4732 5075 5094 5143 5338 5418 5451
5515 5531 5721 5723 5746 6Ó48 6114 6251 6389
6429 6462 6478 6506 6567 6570 6707 6995 7003
7208 7280 7368 7436 7505 7544 7547 7632 7658
7710 7759 7875 7883 7977 8046 8083 8098
8199 8266 8306 8312 8551 8809 9015 9082 9238
9344 9349 9380 9447 9451 9467 9663 9666 9671
9715 9773 9810 9842 9963 10016 10023 10061
10146 10148 10157 10239 10242 10293 10333
10339 10367 10535 10797 10800 10809 10853
11256 11483 11493 11545 11660 11775 11897
11919 12020 12042 12045 12047 12095 12146
12202 12206 12225 12382 12507 12561 12652
12735 12790 12809 12816 q3063 13138 13147
13176 13184 13301 13399 13533 13623 13629
13721 13796 13970 14128 14210 14302 14461
14482 14526 14689 14727 14731 14780 14973
15234 15372 15523 15552 15645 15848 15876
15937 16085 16229 16271 16381 16447 16503
16713 16760 16877 16940 17142 17181 17301
17473 17492 17550 17612 17691 17780 17803
17837 17889 18030 18051 18279 18372 18380
18383 18416 18422 18670 18758 18796 18802
19002 19022 19121 19196 19311 19354 19687
19691 19836 19985 19986 20023 20140 20171
20227 20234 20260 20276 20392 20394 20541
20584 20704 20725 20916
NIETEN.
3 8 79 116 176 138 251 271 302 329 336 375 379
383 394 469 482 488 489 580 640 696 723 727
734 761 835 873 901 909 922 925 935 964 973 986
1074 1107 1153 1172 1200 1205 1217 1294 1303
1313 1381 1385 1405 1417 1423 1461 1473 1475>
1598 1600 1623 1676 1684 1694 1695 17171786
1890 1940 2016 2058 2105 2129 2139 2175 2176
2179 2213 2261 2280 2296 2338 2367 2422 2430
2455 2448 2483 2490 2503 2505 2520 2573 2609
2645 2711 2757 2795 2805 2966 3042 3061 3066
3095 3109 3128 3187 3209 3220 3247 3257 3336
3344 3390 3391 3429 3447 3461 3524 3565 3665
3687 3768 3812 3835 3851 3867 3887 3908 3921
3934 4057 4178 4211 4261 4302 4319 4343 4386
4413 4422 4444 4560 4571 4685 4696 4765 4810
4831 4893 4894 4901 4938 4997 5072 5129 5172
5188 5222 5230 5240 5249 5293 5319 5322 5337
5346 5349 5378 5385 5445 5470 5544 5558 5573
5577 5585 5594 5598 5639 5652 5743 5777 5778
5780 6828 5916 6020 6047 6061 6076 6139 6165
6207 6305 6312 6324 6338 6344 6441 6447 6490
6526 6545 6454 6577 6587 6633 6678 6689 6712
6726 6780 6785 6821 6828 6898 6906 6981 6988
6997 7009 7019 7021 7088 7104 7113 7120 7213
7237 7250 7359 7364 7382 7383 7388 7404 7558
7566 7608 7615 7649 7708 7709 7774 7827 7831
7838 7846 7851 7915 7918 7931 7938 7939 7946
7990 8003 8005 8037 8068 8088 8089 8090 8096
8106 8170 8192 8217 8219 8248 8340 8344 8353
8361 8403 8446 8448 8505 8506 8528 8578 8585
8665 8686 8689 8783 8790 8835 8836 8850 8910
8918 8921 8928 8953 9037 9104 9150 9167 9171
9243 9271 9304 9320 9365 9390 9424 9699 9740
9821 9832 9841 9911 9923 10002 10014 10020
10028 10048 10078 10104 10137 10141 10165
10179 10205 10211 10220 10228 10249 10301
10316 10430 10441 10500 10551 10557 10596
10631 16044 10662 10764 10849 10856 10896
10923 11038 11040 11057 11081 11157 11198
11250 11253 11289 11319 11331 11355 11392
11396 11430 11442 11534 11567 11581 11610
11632 11635 11653 11659 11721 11722 11726
11754 11808 11807 11812 11849 11850 11879
11891 11918 11949 11957 11964 11988 12001
12907 12027 12032 12036 12111 12121 12125
12144 12182 12221 12295 12296 12328 12345
12376 12391 12512 12526 12554 12580 12590
12645 12675 12716 12728 12749 12799 12817
12826 12853 12858 12862 12883 12900 12926
12950 12970 13018 13064 13089 13093 13099
13132 13163 13197 13205 13266 13309 13315
13321 13371 13518 13521 13566 13578 13644
13678 13690 13755 13775 13785 13788 13789
13834 13851 13892 13903 13925 13949 13975
13991 14011 14051 14065 14141 14144 14180
14243 14275 14293 14357 14382 14387 14434
14440 14456 14463 14478 14486 14518 14536
14542 14543 14593 q4621 14628 14639 14660
14706 14819 14882 14893 14901 14983 14998
15048 15080 15163 15181 15224 15317 15346
15365 15369 15437 15447 15502 15513 15548
15549 15589 15604 15647 15675 15725 15733
15743 15764 1W765 15816 15923 15965 15982
15984 15996 16020 16022 16062 16073 16124
16147 16149 16157 16244 16245 16260 16265
16289 16291 16223 16513 16544 16561 16604
16614 16691 16717 16792 16837 16867 16939
16943 17023 17024 17036 17054 17066 17080
17122 17131 17150 17219 17238 17226 17244
17255 17256 17213 17346 17359 17391 17399
17412 17422 17338 17456 17467 17482 17518
17523 17537 17592 17601 17602 17603 17654
17688 17722 17772 17777 17784 17802 17847
17918 17948 17953 18056 18079 18084 18124
18128 18147 18198 18204 18207 18214 18219
18232 18253 18265 18296 18311 18326 18344
18382 18471 18532 18557 18626 18642 18675
18694 18749 18811 18822 18880 18893 18962
19003 19004 19014 19091 19118 19270 19319
19332 19333 19368 19381 19402 19413 19562
19593 19640 19556 19660 19688 19699 19705
19755 19863 19774 19831 19869 19891 19910
19969 19975 20014 20021 20038 20056 20069
20088 20094 20125 20149 20228 20246 20256
20292 20303 20410 20416 20443 20481 20497
20539 20555 20557 20558 20564 20571 20604
20617 20627 20666 20667 20688 20721 20749
20769 20789 20814 20820 20831 20839 20866
20908 20937 20974
Rurgerlijke Stand.
Geboren: Juni 1. Jacoba d.v. F. M.J.
Schaap en T. H. Verheijen, Schie. Catharina
Margaretha d.v. J. Klarenbeek en M. Baas,
Willemshofje. 2. Adriana d.v. A. Vroegop en
L. Brinkman, Zwartewaalschestraat.
Gehuwd: Juni 2. A. de Gunst en 25 j. en N
van der Ent 21 j. J. H. Heinsbroek, 24 j. en
G. JM. van der Tuijn 24 j. A. van Os 23 j. en
J. W. Plambeck 21 j. L. Schippers 21 j. en
W. H. P. M. Bart, 20 j.
Scheepvaart.
Hoog water te Hoek van Holland.
3 Juni v.m. 8.21, n.m. 9.03.
4 Juni v.m. 9.35 n.m. 10.19.
5 Juni v.m. 10.51 n.m. 11.33.
6 Juni v.m. 12.04 n.m. 12.46.
Gem. Hoogwater 87 e.M. 4- N.A.P.
Gem. Laagwater 77 c.M. N.A.P.
SCHIEDAM, 2 Juni. VertrokkenNoorsch
s.s. „Miranda" naar Bergen.
Eng. s.s. „Olavis" naar Bermuda.
3 Juni. motorschoener „Nyssiena", kapt.
L. Pot, met ledige flesschen naar Londen.
SCHIEDAM, 2 Juni. Aangekomen s.s. „Oos-
kerk" van Kobé via Rotterdam voor N.V. Schie
dam aan de Wilh. haven.
s.s. „Imperator" van Londen.
s.s. „Arktos" van Bergen beide om hier
kolen te bunkeren in de Willi, haven.
-Eng. s.s. „Egham" van Londen om kolen
te bunkeren en 10 Engelsche stoomtrawlers.
SCHIEDAM, 3 Juni. Aangekomen Motor
schoener „Oostzee II", kapt. T. Tammes, met
stukgoederen van Lobith om hier de motor te
repareeren
Handelsbericht en.
Beurs van Schiedam.
Moutwijn.
SCHIEDAM, 3 Juni. Officieele noteering van
de Commissie uit de Kamer van Koophandel.
Moutwijn 46 13.—.
Namens de commissie voor de noteermg.
H. J. JANSEN.
Spiritus.
SCHIEDAM, 3 Juni. Men noteert voor
Spiritus ƒ100 ƒ21.
Spoeling.
Noteering van de Coöp. Vereen. „Schied.
Spoelingvereeniging".
Heden 1.70 per ketel.
