feuilleton.
Kasteel „Bet Oaweerssest."
DAGBLAD MOOR SGH/EDAM EN
49ste Jaargang.
Dinsdag 15 Juni 1926
No. 14580
T 4. Telefoon Intercommunaal 68085 Postbus 39.
Batean K O E|M A B K TA— Telefoon Intercommunaal 68085 Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per
post 3. per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer
met Officieel Kerkbericht 10 ets.
Advertentilni 1—5 regels 1.75, elks regel daarboven 35 nt, 8 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 c per regel,
bpeciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
7v_ x11va _.,ft toegezonden. Incassokosten worden berekend.
vefaesva^eeiTw^gvlnfler/ij5Vby verligw^dt^waaröorgd door^W.^a?l°i!!gftm!verg.
Buitenlandseh Nieuws.
DE VOLKENBOND.
Brazilië u i t. g e 1 r e d e n.
De Braziliaansche minister van buitenland-
sche zaken heeft ter kennis gebracht van den
secretaris-generaal van den Volkenbond, dat
Brazilië thans reeds besloten heeft, uit den Vol
kenbond te treden, en niet op de vergadering van
September vertegenwoordigd te zijn.
S p a n j e's houding.
Volgens de bladen heelt er vannacht een mi-
nisterrraad plaats, waarin besloten wordt, dat
Spanje zich niet candidaat zal stellen bij de ver
kiezing voor de niet-permanente zetels.
De quaestie der verhouding van Spanje tot
den Volkenbond is dus voldoende besproken.
Het kabinet heelt den minister van buitenland-
sche zaken opdracht gegeven een beslissing te
nemen op het geschikte oogenblik en volgens de
beslissing welke den Volkenbond zelf zal riemen
over het verzoek, dat Spanje op grond der be
staande regelen heeft ingediend.
lijke lijst, zijn opgekomen, in onderhandelingen
të treden, werd afgewezen.
ELZAS-LOTHARINGEN.
Naar P a r ij s ontboden.
Het „Journal" verneemt uit Straatsburg, dat
de directeur voor Eeredienst in Elzas-Lotharin-
gen, de bisschoppen van Metz en Straatsburg en
de president 'van het consistorium dringend ont
boden zijn door het departement van Justitie t.e
Parijs, ten einde de maatregelen vast te stellen
die genomen zullen worden tegen de priesters en
predikanten, die het autonomische manifest or-
derteekend hebben.
RUSLAND.
Slechte arbeidstoestanden.
In de plenaire zitting van het, Congres van
Vakvereenigingen, te Moskou gehouden ter be
spreking van de arbeidsvoorwaarden en het
werkloosheidsvraagstuk in Sovjet-Rusland, heeft
de officieele zegsman, Kaplin, zijn leedwezen
erover te kennen gegeven, dat aan de bepalingèn
betreffende de arbeidsuren niet de hand wordt
gehouden.
Hij deelde mede, dat de Russische arbeiders
gemiddeld negen uur per dag werken en dat,
hoewel bepaald is, dat zij wekelijks een onaf
gebroken rust van veertig uur zouden hebben,
ook deze bepaling dikwijls niet in acht wordt ge
nomen. Voorts verklaarde hij, dat de arbeids
toestanden in de Russische mijnen inderdaad
buitengewoon slecht zijn en wel speciaal in het
Don-bekken en dat wanneer men werkelijk mo
derne toestanden op hygiënisch en technisch
gebied in de mijnen zou willen scheppen en af
doende veiligheidsmaatregelen treffen, daarvoor
groote uitgaven noodzakelijk zouden zijn.
Tomski verklaarde met betrekking tot de
werkloosheid, dat in weerwil van alle genomen
maatregelen, het aantal ingeschreven werkloozen
nog steeds boven 't millioen blijft.
POLEN.
Een volksleger.
De staatspresident van Polen heeft den minis
ter van Oorlog, maarschalk Pilsoedski, benoemd
tot voorzitter van den „oppersten oorlogsraad".
Deze is voornemens, radicale hervormingen in
het Poolsche leger in te voeren, ten einde de ge-
heele weerbare bevolking van Polen tot een ster
ke oorlogsmacht te organiseeron.
BELG IE.
De politiek bij ka t holleken.
De Brusseische Katholieke Vereeniging hield
gisteren alhier een vergadering, waarop het sa
mengaan van conservatieve Katholieken met
Christen-democraten bij de aanstaande gemeen
teraadsverkiezingen heftig werd bestreden, op
grond, dat laatstgenoemden zoo nauw met de
socialisten hebben samengewerkt. Nietteminheeft
de meerderheid zich uitgesproken voor het ope
nen van onderhandelingen met de Christen-demo
craten. Een voorstel om met de middenstanders,
die bij de vorige verkiezingen met een afzonder-
MAROKKO.
M o e i 1 ij k e kwestie s.
Heden beginnen de onderhandelingen tusschen
Frankrijk en Spanje in zake Marokko.
Volgens de „Petit Parisien" zou besloten wor
den, Abd-el-Krim met zijn familie, die in totaal
uit ongeveer 40 personen bestaat, naar een
Fransche kolonie, waarschijnlijk Madagascar,
over te brengen. De overige gevangenen, on
geveer 160 personen, zullen op verschillende
plaatsen in Frankrijk en Spanje gehuisvest
worden. Van een uitlevering van Krim aan
Spanje zal geen sprake zijn.
Het „Petit Journal" is van meening, dat de
voornaamste taak der conferentie zal zijn een
regeling te treffen van het verkeer tusschen
de Fransche en S.paansohe zone van Marokko.
Represailles van de A c h m e d-
stara in e n.
Naar uit Tetoean gemeld wordt, zouden de
Achmed-stammen nis represaille voor de slach
ting, welke door de Riffi tijdens den Spaansehen
terugtocht uit Sjesjoead is aangericht, alle door
Abd-el-Krim benoemde kaids hebben laten ont
hoofden en hun hoofden op de marktpleinen heb
ben laten ronddragen.
reerd vanwege de vrijmetselaars ter belooning
van de „eminente" diensten aan de goede zaak
bewezen door het uitdrijven van arme klooster
lingen en het vervolgen van de Katholieke Kerk.
Calles grijnsde satanisch.
Binnenland.
De Bondsvergadering.
Door het uitvallen van een regel is gister het
bericht over de bondsvergadering niet tot zijn
recht gekomen. De zin moet aldus luiden:
Op de twee voornaamste vragen 1. of het
instituut der Bondsvergadering naast den Partij
raad zal worden gehandhaafd 2. of aan de ge-
qualificeerde personen een beslissende stem in den
Partijraad zal worden verleend is hij meerder
heid van stemmen ontkennend beantwoord.
CHINA.
Verwarring.
De voorconferentie der Chineesch'e maarschal
ken te Tientsin is ten einde, doch de beslissingen
die aldaar getroffen zijn, zullen zoo goed 'als
geen piaciïsch resultaat hebben, daar haar ten
uitvoerlegging van vele voorwaarden afhan
kelijk is gesteld. De huidige treurige toestand
zal derhalve nog voorloopig blijven voortdu
ren. Tsjang Tso-lm vordert opnieuw het vrij-
wdlig aftreden van den eersten minister dr
Yen. De afwijzing van dezen eisch betee'kent
een prest'ge-kwestie voor Woe Pei-foe, waaruit
zich nieuwe geschilpunten tusschen de beide
maarschalken ontwikkelen.
103)
Dokter James en ik waren pas voor zijn dood
bij hem. Hij sprak met de bedaardheid van een
man, die de beteekenis van elk woord kent, en
toen hij besliste, dat. miss Clara hier zou blijven
wonen, was hij overtuigd, dat niemand hierin
iets kwetsends zou zien.
Hierover mijne heeren, zei Lenoir, ben ik
precies van een andere meening. Het testament
geeft mij een onbepaalde macht over mijn pu
pil, het onderwerpt baar aan mijn leiding en ik
acht de verplaatsing naar mijn huis dringend
noodzakelijk, om mij dadelijk van haar gehoor
zaamheid te overtuigen.
Gij misbruikt uwe macht, riep dokter Ja
mes, en dit is nog des te erger, wijl ge juist tegen
den wil van een overledene handelt. Miss Day
zal gedwongen zijn hulp te zoeken bij het gerecht
dan moge dit beslissen, wie gelijk heeft.
Laat mij hopen, kolonel Lenoir, voegde
dokter Williams er bij, dat het ons op minzame
Wijze gelukken moge u tot andere inzichten te
krengen.
Neen, riep Lenoir, denkt er niet aan,mijne
heeren, mij van besluit te doen veranderen. Ik
heb mijn reden zoo te handelen en daarom ver-
ALLERLEL
Uit Belgrado De pers maakt melding van een
overval m het Zuid-Oosten van het land door
Bulgaarsche komitadji's, die gisteren nabij
Isarevoselo een Jöegoslavisch nationalist en een
officier der gendarmerie vermoord hebben
T V14 Bo?dfestDe Hongaarsche regeering
besloot aan de Zwitsersche regecring de uitleve
ring van Bethlen s beleediger Ivan de Justh, te
vragen
7 Ul^ Boekaresl,pe conventie in zake het
defensief verbond der Kleine Entente is verlengd
voor den tijd van drie jaar
7 Vergadering van Irak heeft
het Lngelsch-1 urksche verdrag geratificeerd.
- Den 28s en Mei j.l. werd den president der
republiek Calles m het nationaal paleis gedeco-
zoek ik u lieve Clare, met mistress Rocke naar
uw kamer te gaan, om u reisklaar te maken
want wij verlaten morgen Willow-Heights. Om
acht uur is de wagen gereed
O mijn God, mijn God 'jammerde mistress
Rocke, hoe kunt gij zoo iets toelaten
Ik stel mij onder de bescherming van de
vrienden mijns vaders, riep Clara. Dokter Wil
liams dokter James Ik smeek u, hij het aan
denken mijns vaders, duldt niet. dit misbruik
van geweld en beschermt mij
Bedaar, lieve miss! vermaande dokter
Williams het arme meisje. Alles zal ten beste
keeren. Schik u in den wil van uw voorn! en "a
naar uw kamer. Ik zal daar bij u komen als
wij hier klaar zijn, voegde hij er troostend' bij
waarna Clara en mistress Rocke de bibliotheek
verlieten.
Ik verzocht miss Day zich te verwijderen
zei dokter Williams nu tot den kolonel, om uw
ronduit de waarheid te kunnen zeggen
Uw handelwijze, mijnheer, is mij onbegrijpelijk
Drie getuigen, aan wier geloofwaardigheid 'mi
niet kunt twijfelen, bevestigen u, dat liet dokter
Day's laatste wensch was, dat zijn dochter hier
bleef wonen en gij wilt dit verhinderen f Maar
gij spraakt van redenen, die gij daartoe hadt.
mag men weten, welke die zijn?
Mijne heeren, ofschoon ik niet inzie in hoe
verre ik u rekenschap over mijn daden verschul
digd ben, wil ik aan uw verlangen voldoen en
Een indiscretie.
Naar aanleiding van bet geval dat bet prae
advies van het Bondsbestuur van de R. K.
Staatspartij het eerst door het „Handelsblad"
werd gepubliceerd, schreef de „Gelderlander"
Woensdag het volgende
Dat praeadvies zou, zoo was er op bovenge
noemde vergadering (van het bondsbestuur)
gezegd, in de katholieke bladen Dinsdagavond
worden gepubliceerd.
Blijkbaar is ter vergadering iemand geweest,
die gewoon is het „Hbld." te bedienen.
Op de vergadering van Bondsbestuur en Reor
ganisatie-commissie was dat.
Hij hoorde, dat de Katholieke bladen dit katho
lieke nieuws Dinsdagavond zouden publiceeren
en hij heeft gedacht dan zorg ik, dat ook het
„Hbld." bet, nieuwtje heeft.
Steunt de katholieke pers, roepen wij op
onze vergaderingen.
„Voor de katholieke pers" houden wij heele
katholiekendagen.
Maar ondertusschen
Het voornemen om het gewijzigde Reglement
der R. K. Staatspartij des Dinsdagsavonds in de
katholieke bladen te publiceeren is echter door
bizondere omstandigheden niet uitgevoerd er
is vertraging gekomen. Intusschen lieeft de'be
dienaar van het liberale „Hbld." van deze ver
traging niets geweten en zoo stond zijn stuk gis
teravond in het „Hbld."
iNaar aanleiding van het bovenstaande merkt
de „N. Tib. Ct." bet. volgende op
„Begrijpen wij het goed dan is er „iemand"
onder de leiders, in de hoogere rangen dus van
de R. K. Staatspartij, die „gewoon is het „Hbld."
te bedienen." Dat is een eigenaardige geschiede
nis.
Deze politieke-journalistieke autoriteit zal
natuurlijk voor zich zelf kunnen verantwoorden,
dat hij medewerkt aan een ten slotte anti-katho-
hek orgaan. Er zijn gevallen, die als opheffende
oorzaak van het in 't algemeen geldend verbod
kunnen werken.
Een andere vraag is echter of zoo iemand nu
juist in t orkest der katholieke Staatspartij een
viool te bespelen moet hebben."
We gelooven niet, dat de man die zich aan deze
indiscretie heeft schuldig gemaakt, zoo „hoog"
moet worden gezocht. Wanneer wij het hij 't
rechte eind hebben, is de delinquent geen lid van
het bondsbestuur. Door zijn functie van bestuurs
lid van een rijkskieskringbestuur heeft hij op
al dan nietslinksche wijze het praeadvies van
den voorzitter zijner organisatie in handen weten
te krijgen en vervolgens daar zijn voordeel mee
gedaan.
Het ware wel gewenscht, dat het bondsbe
stuur een nader onderzoek instelt naar de juiste
toedracht van zaken. Het zal moeilijk zijn den
schuldige te ontdekken en dan maatregelen te
nemen dat dergelijke gevallen in de toekomst
worden voorkomen.
Wellicht dat het bestuur dan tevens kan uit
zoeken hoe het mogelijk was dat de ,,N. R. Ct."
van Zaterdagmorgen de openingsrede van Jhr.
Buys de Beerenbrouck wel is waar ingekort
doch met letterlijken tekst kon publiceeren.
an deze indiscretie zal men weer een anderen
schuldige te ontdekken hebben. „Msb."
u mijn redenen blootleggen. Gij zult ze zeker als
grondig moeten erkennen. De oorzaak, dat ik
mijn nicht niet laat is deze jonge heer hier, die
zich dokter laat noemen, ofschoon hij nauwe
lijks de schoolbanken verlaten heeft. Hedenmor
gen bekende hij mij onder ongehoorde vrijpostig
heid, dat hij reeds haar bruidegom was. Stel u
voor mijn heeren, hijeen menseh, dien
dokter Day, mijn zwager, uit barmhartigheid
opnam, wiens moeder hier in dienst is, maakt
aanspraak op de hand mijner nicht en beroept
zich oj) de reeds verkregen toestemming mijns
zwagers. Het is onmogelijk, dat gij niet inziet,
hoe noodzakelijk het is, Clara met mij te nemen,
om haar niet aan de verleiding van een menseh
bloot te stellen, die gewetenloos genoeg is, tot
loon der vele weldaden, die hij hier ontving,
het hoofd der dochter zijns weldoeners op hol
te brengen.
Traverse werd doodsbleek, toen hij zich weder
zoo beleedigd zag, in tegenwoordigheid van
twee getuigen. Bevend van woede sprong hij op
en zou zich zeker op den lasteraar geworden
hebben indien de dokters William en James dit
niet met geweld verhinderd hadden.
Laat ons dien heer antwoorden, zei dokter
James.
viTT- vvees kedaard, beste, traverse, voegde
Williams er bij. De grove beleediging een man
van eer zooals u aangedaan, valt op hem te
rug, van wien ze uitgaan. Ja, kolonel Lenoir,
De laatste bondsvergadering.
T.Wy hebben een katholieke partij, schrijft,,de
De Algemeene Bond van R. K. Rijkskieskring-
organisaties, die ten onrechte wel eens R. K.
Staatspartij werd genoemd, is j.l. Zaterdag te
Utrecht begraven en een echte R. K JBtSatspartij
treedt er voor in de plaats. De eerbied voor de
dooden vergt, dat men aan hun graf niets dan
goeds ervan vertelt. Opgericht als een centraal
stembus- en propaganda-apparaat, heeft de
Bond veel en goed werk gedaan.Langzamerhand
echter werd het terrein zijner bemoeiing uitge
breid. Naast zijn voornaamste taak de candidaat-
stelling voor leden van de Iweede Kamer, wilde
de Bond medezeggenschap, beslissingsrecht hij de
samenstelling van het program en bovendien
ook het recht den afgevaardigden in Eerste- en
Iweede Kamer rekenschap te vragen over hun
beleid. Dat ligt zóó in de lijn van de staatkundige
ontwikkeling in democratischen zin. Geleidelijk
heeft de Bond getracht een en ander aan zich te
trekken, tot de practische ervaring kwam aan-
toonen, dat de oude Bond voor zijn nieuwe taak
niet deugde.
Er werd gereorganiseerd. De R. K. Staats
partij treedt nu in de plaats van den Bond en als
hoogste instantie is ingesteld een Partijraad, een
centraal lichaam, waarin de afgevaardigden der
Rijkskieskringorganisalies wel de beslissing aan
zich houden, doch waarin zij, alvorens hesluiten
'te nemen, worden voorgelicht, niet alleen door
Bondsbestuur en Kamerleden dat, gebeurde
vroeger reeds maar ook door mannen en
vrouwen van beteekenis uit de kringen van on
derwijs en wetenschappen, uit de sociale, chari
tatieve en andere organisaties.
Het wezen der katholieke partij er is op de
vergadering breedvoerig o.a. door den heer W.
Nieuwenhuis uit Amsterdam, over gesproken en
wij hopen er op terug te komen is niet veran
derd. Alléén de organisatie is aan uit den tijd en
uit omstandigheden gerezen behoeften aangepast
Het werk is nog niet geheel af. Door een Com-
missie-Ruys zal er nu gewerkt worden aan een
reglement, waarin de candidaatstelling voor
leden van de Tweede Kamer wordt geregeld. Ver
der hoopt men tegen 1 Januari 1928 klaar te
komen met de organisatie van een Vereeniging
tot verkiezing van leden voor de Eerste Kamer.
Het schema voor deze organisatie is, naar de
voorzitter mededeelde, reeds in concept klaar,
in den Partijraad worden zetels voor het bestuur
van deze Vereeniging opengehouden. En alle
katholieke leden van de Eerste Kamer zijn nu
reeds tot, adviseerende leden van den Partijraad
benoemd.
Over een paar jaren zal katholiek Nederland
zich dan ook in het bezit van een model-politieke
organisatie kunnen verheugen.
Hetgeen ons hierbij het meeste verheugt is
niet, dat men de perfectie op het stuk van orga
nisatie heeft bereikt, of tracht te bereiken, maar
riep hijmet verheffing van stem, 't kwetst ie
der fatsoenlijk man, zoo smakelijk van een
jongeling te spreken, die wegens zijn voortref-
telijke hoedanigheden door iedereen geacht wordt
Wij kunnen u ook verklaren, dat dokter Day
hem als zijn aanstaanden schoonzoon beschouw
de, dat Clara met dokter Rocke verloofd is en
hij door uw overleden zwager gemachtigd werd
haar na drie jaar te huwen. Dit weten wij uit
den mond van den doode, die zeer goed wist,
dat hij voor zijn dochter geen beteren echtge
noot kon vinden dan dezen jongeman.
Jammer, hernam Lenoir met zijn bitse
ironie, dat deze voortreffelijke, uitmuntende,
brave en edelmoedige jonge man het ongeluk
heeft mij te mishagen. Ik, mijne heeren, ik ben
de voogd van Clara en niet gij van mij hangt dus
de beslissing af en niét van u of de heer Rocke
de echtgenoot mijner nicht zal worden, ja of
neen. En daar ik dit niet van plan ben, mag de
heer Rocke naar een andere partij uitzien, want
mijn nicht krijgt hij nooit
De kolonel stond op en nain zijn hoed.
Gij zult nu wel inzien, mijn heeren, dat het
volkomen nutteloos is, dezen woordenstrijd lan
ger voor te zetten. Ik houd streng vast aan het
recht, dat de wet mij geeft, en handel als man,
bij wien de eer alleen tot richtsnoer geldt. Zonder
dat Clara bij mij is, kan ik over haar geen vader
lijk toezicht uitoefenen.
(Wordt vervolgd).
NIEUWE SCHIEDAMSÜNE COURANT
