ROMEINSCHE KRONIEK.
R ome, 2 Juli 1926.
DeColumbusriddersvanAmerika
door
Terence Breen, Washington.
Het ontstaan der orde.
Den 16den Januari 1882 betraden negen hee-
ren, nadat zij in de kerk de IJ. Communie ont
vangen hadden, ernstig en zwijgzaam de stoep
der pastorie van de Mariakerk te Newhaven in
den staat Connecticut. De pastoor, Michael Mc
Givney, had hen tot een bespreking uitgenoodigd
Hij zette hen daar uiteen, dat het wel noodza
kelijk was de katholieke mannen ter plaatse in
een vereeniging tot wederzij dsche bescherming
en steun aaneen te sluiten. Hij wees op de vrij
metselarij en op de hulp,die de logebroeders el
kander betoonen en hoe zij door hun afzondering
en hun zakengeest tot een ware macht in het
openbare leven geworden waren. Zou men niet
het goede en bruikbare, dat de „orde" der vrij
metselaren in zich sluit, ook voor een beter doel
kunnen benutten Moest men daartegenover
niet een andere „orde" stichten, die weliswaar
geen eed zou vorderen en met de wetten van Kerk
en Staat volkomen in overeenstemming zou zijn,
maar die wel eveneens bet vereenigingsgeheim
zou in acht nemen, voorzoover het niet ging om
de kerkelijke of staatsautoriteiten.
Wie zou toenmaals voorspeld hebben, dat uit
de beraadslaging der tien mannen op dien Janu«-
arimorgen van het jaar 1882 een der geweldigste
organisaties der Vereenigde Staten, ja, der gan-
sche wereld, zou voortkomen En toch was het
zoo. Dat was de eerste schrede tot stichting van
de orde der Columbusridders, die weinig van zich
doet spreken, maar overal machtig werkzaam is
waar het geldt de katholieken en de katholieke
belangen der Vereenigde Staten te beschermen.
Heden telt de orde 700.000 leden in ongeveer
2500 „Consilies" of ondervereenigingen. Het is
geen religieuse vereeniging, maar een wereld
lijke vereeniging van katholieken, die echter op
een reeks van bisschoppelijke en zelfs pauselijke
lofprijzingen kan wijzen.
De besprekingen werden voortgezet en zoo
koos men bij een derde conferentie den naam der
vereeniging of der „orde", die luidde Orde der
Columbusridders. Wel overwegende, welke aan
trekkingskracht er in het ceremonieel ligt, aar
zelde men niet verschillende uiterlijkheden
der vrijmetselaarsloge over te nemen, o.a. de
verschillende graden van lidmaatschap, de fees
telijke opname-ritus en den plicht om de leden
lijst nooit in vreemde handen te laten komen.
Doch de inwendige organisatie werd in streng
katholieken en patriottischen geest opgebouwd
en een naarstig kerkelijk leven, waaronder het
maandelijks ontvangen der H. Communie werd
allen ingescherpt. De eerste statuten werden in
het volgende jaar aan den bisschop van het dio
cees ter goedkeuring voorgelegd en tegelijkertijd
werd de vereeniging pis zoodanig door den Staat
bekrachtigd. Men streefde in het geheel niet
naar een groot aantal leden, maar was integen
deel met de opname van nieuwe leden uiterst
streng.Desalniettemin breidde de orde zich zeer
snel uit. In het voorjaar van 1892 telde men in
meer dan 80 steden van 2 Staten reeds een reeks
van vereenigingen met tezamen 6000 leden In
1904 waren er, uitgezonderd in 4 Staten, overal
vereenigingen. Het herhaaldelijk gedane voor
stel, om de Orde ook naar Europa over te plan
ten, ging men steeds uit den weg.
De werkzaamheid der
Columbusridders.
Daar het eerste doel der Orde de sociale be
langen van Amerika's Katholieken gold, legde
men zich om te beginnen op de levensverzekering
der leden toe, hetgeen men op een grootsche wij
ze organiseerde. Dit bleek des te noodzakelijker,
daar juist ten tijde van het ontstaan der Orde
groote verzekeringsmaatschappijen tengevolge
van verkeerd beheer ten gronde gegaan waren,
waarbij vele katholieken geschaad werden.
Men voerde allereerst in de orde de z.g. post-
mortem-wet in, die hierin bestaat, dat bij over
lijden van een der medeleden alle anderen elk
een dollar aan de achterblijvenden van den ge
storvene moesten betalen. Dal ging zonder 'eenig
nsico en oefende een groote aantrekkingskracht
uit. Toen de orde reeds over de duizend leden
telde, ging men over tot. de heffing van een
maandelijksche contributie. In het jaar 1901
Daar de getuige niet per trein kon reizen, was de
ziekenauto van den Gen. Geneeskundigen Dienst
uit Tilburg gerequireerd, om haar naar Den
Bosch te brengen. De getuige werd voorzichtig
in den auto gedragen, maar toen kwam er
stagnatie. De motor weigerde en wat men ook
probeerde, de wagen was niet meer aan den gang
te krijgen.
Ten einde raad werd Tilburg opgebeld. Een
andere ziekenauto was niet disponibel, maar
men wist toch raad.
Na een kwartiertje kwam de autobrandspuit
van Tilburg in volle vaart het dorp binnen stui
ven. Natuurlijk liep alles uit om te zien waar de
brand was.
In de Peperstraat hield de brandspuit stil
en werd voor den ziekenauto gespannen.
Onder groote hilariteit reed deze moderne zie-
kenvervoer-optocht het dorp uit en over Ouatre-
bras naar Den Bosch.
Des middags is de getuige op dezelfde origi-
neele wijze naar haar woning teruggebracht.
Ex-keizer Wilhelm te Gouda.
Gistermorgen heeft ex-keizer Wilhelm onver
wacht van Doorn uit een bezoek gebracht aan de
Sint Janskerk te Gouda en de beroemde kerkgla
zen bezichtigd. Het gevolg bestond uit 7 perso
nen, o.w. Graaf Bentinck van Amerongen, Graaf
Conrad E. von Ilsemann Bentinck, Freiherr Unin
telde liet verzekeringsinstituut der Orde 32000
verzekerden. Door den gestagen groei en door de
nauwgezette en vakkundige leiding der zaken,
werd de verzekeringsonderneming der Orde tot
een der best gefondeerde en meest geziene in
Amerika. De nettowinst uit de verzekeringsbij
dragen werd vervolgens den grondslag voor
groote sociale en weldadigheidsinrichtingen der
Orde. Niettegenstaande men voor zulke doel
einden millioenen dollars besteedde en men in
een groot aantal Amerikaansche steden enorme
paleizen bouwde ten gerieve van de leden, was
men nog voor het loopende jaar 1926 in staat
den leden hun contributie voor drie maanden te
doen behouden, hetgeen zeggen wil, dat men dit
jaar den leden 25 dividend ter waarde van
900.000 dollar uitkeerde.
De liefdadigheid der Orde speelt bij
elke groote catastrophe in het land bij bran
den, overstroomingen, rampen in mijnen en
bergwerken etc. een groote rol. Vooral echter
in en na den oorlog. Ook naar Europa werden een
groot aantal liefdegaven gezonden. Er werd
voor 39.325 oorlogsinvalieden gezorgd en in 468
ziekenhuizen voor hen de verpleging betaald.
Voor alles ook kwam de orde op voor de Ameri
kaansche geestelijken in het Amerikaansche
leger.
Verder strekte het veld van werkzaamheden
der Orde zich uit over het gebied der scholen
en der volksopvoeding. Om het katho
lieke cultuurleven der Ver. Staten te bevorderen
stichtte de Orde in 1904 een eigen leerstoel voor
Amerikaansche geschiedenis aan de katholieke
Universiteit van Washington en zorgde voor haar
instandhouding. Voor de groote lage des volks
werden op veie plaatsen avondscholen gesticht
en de in Amerika gebruikelijke „scholen door
briefwisseling" in het leven geroepen. Dezen
geven onderwijs aan alleenstaande leergierigen
door middel van brieven. De leerlingen worden
schriftelijk onderwezen hoe zij in een vrij gekozen
vak studeeren moeten. Zij kunnen al hun vragen,
twijfels en moeilijkheden schriftelijk voorleggen
en bekomen daarop, eveneens schriftelijk, een
antwoord. Ze zenden hun schriftelijken arbeid
aan den leeraar en deze zendt die verbeterd
terug. Deze cursussen bieden aan een groote staf
ijverige leeraren een uitgebreide werkkring en
hebben overal in den lande verspreid meer dan
8000 scholieren. Naar de avondscholen gaan
313.916 personen. In alle leervakken wordt hier
onderwezen talen, stenografie, machineschrij-
ven, geschiedenis, technische en handelsvakken,
in 't geheel 84 onderscheiden vakken.
Bijzondere aandacht schenkt de orde aan de
opvoeding der jeugd. In de juiste erkenning der
noodzakelijkheid van vakkundig geschoolde
jeugdleiders, hecht de orde vóór alles aan de
ontwikkeling van hen groot gewicht. Er worden
tweemaal per jaar tiendaagsche cursussen voor
jeugdleiders gehouden, waaraan natuurlijk ook
niet-leden, zelfs protestanten kunnen deelnemen
Men noemt deze leergangen schertsenderwijs
leergangen voor „Boy-ologie". In den laatsten
tijd heeft de Orde op den uitdrukkelijke!) wensch
van den H. Vader ook in Rome meerdere jeugd-
vereenigingen in 't leven geroepen èn daarvoor
schitterende speelplaatsen ingericht.
De Centrale der Orde..
1 De inwendige opbouw der Orde wordt voor
het groote publiek geheim gehouden. De cen
trale is heden nog in Newhaven, maar iedere
Staat heeft een eigen onder-centrale. De leiders
zijn leeken, maar hebben steeds een geestelijk
adviseur aan hun zijde.
In de centrale heeft men een drukkerij inge
richt, die tot de grootste der wereld hoort. Hier
worden de vereenigingstijdschriften, een voor
naam familieorgaan en de tallooze andere ver-
eenigingsgeschriften gedrukt. Het hoofdtijd-
schril t heet „Columbia en verschijnt maande
lijks in 750.000 exemplaren en omvat 58 blad
zijden- Wijl in één uur 3500 exemplaren gedrukt
worden, duurt het telkens 17 dagen voor de op
laag klaar is. Daartoe heeft men eiken dag 155
ton jaapier en 3500 pond drukinkt noodig. De
verzendkosten alleen bedragen maandelijks 3300
dollars.
Begrijpelijkerwijze zijn de katholieken van
Amerika zeer trots op hun heerlijke Columbus-
orde en zeker biedt ze een aantrekkelijk voor
beeld van hetgeen de katholieken van een land
met vereenigde krachten taaie volharding en
vakkundige zaakvoering vermogen tot stand te
brengen.
von Sell en graaf S. von Ilsemann. Het gezelschap
arriveerde te ruim 11 uur met drie auto's en
vertrok om kwart voor twaalf.
Practise h. Gisteren moest een kruier
van het station te Leiden twee koffers, die met
den trein waren meegekomen, bezorgen aan den
waterkant van de' nabij gelegen Morschsinge!
Daar openden de eigenaars de koffers en haalden
er stokken, stukken doek enz. uit en het duurde
zeer korten tijd, of uit den inhoud van de koffers
waren twee zeer geriefelijke booten gemaakt,
waarmede de eigenaars, twee Duitsche heeren en
een dame, hun reis, per trein begonnen, op het
water voortzetten naar de Brasemer meren.
Millioenen zwendel? De Belg Elé-
ron, directeur der oliefabriek te Maastricht, is
gister voor den officier van justitie geleid in
zake den millioenenzwendel.
Zonderlinge strooptochten. Ge
wapende personen hebben te Dublin gister een
zestal aanvallen gedaan op verschillende open
bare gebouwen, waarbij zij documenten en
boeken medenamen, doch geen geld.
Vóór Columbus. Naar uit New-York
bericht wordt, is bij Washington een rotsblok
met runenschrift gevonden, volgens hetwelk
♦voor omstreeks 1000 jaren aldaar een kleine
afdeeling Vikingen landde, die een hevigen
strijd met Indianen moest doorstaan. Op een
plaat wordt van een nog vroegere Viking
expeditie gewag gemaakt.
Eenvoorhisto.rischestadgevon-
d e n. Bij de opgravingen in de omgeving van
het plaatsje Ussalof, circa 7 werst van Odessa,
hebben geleerden van het archaeologisch museum
dezer laatste stad de overblijfselen gevonden
eener praehistorische stad. Volgens de geleerden
is hiermede de schakel gevonden tusschen de
praehistorische Oekrajiensche Tripolis-cultuur en
het historische Grieksch-Scytische tijdperk van
het Noordelijk Zwarte Zeegebied.
Een grootmoeder met 92 na
komelingen. In Gardner (Amerika) stierf
in Mei vrouw Henriette Demers. Zij liet 5 zonen,
3 dochters, 61 kleinkinderen en 13 overklein-
kinderen na. Van deze 92 nakomelingen zijn
30 reeds voor haar gestorven.
De Katholieke scholen in de
Vereenigde Staten. De werkzaamheid
der Amerikaansche katholieken voor het onder
wijs verdient in velerlei opzicht onze bewonde
ring. Er zijn meer dan 22 katholieke Universi
teiten en een zeer uitgebreid systeem van katho
lieke middelbare en volksscholen. Het totaal der
katholieke scholen in de Ver. Staten bedroeg in
1920 8706 met 54265 leerkrachten. Daaronder
behooren over de 48000 tot een orde e 5871
leeken. Van deze arbeiden 1929 als professoren
aan de universiteiten en colleges, 935 aan de
middelbare scholen (High Schools) en 2989 zijn
leeraren en leeraressen aan de volksscholen.
In 1925 heeft het getal der volksscholen 7000
bereikt. Hierin worden ongeveer 2 millioen kin
deren door 50.000 ordelieden en 3000 leeken on
derricht. Maar voor 2 millioen andere katholieke
kinderen ontbreken nog de noodige scholen.
Tusschen 1900 en 1925 heeft zich het getal der
katholieke scholen met 85 vermeerderd.
Nog grooter was in den laatsten tijd den aan
was der katholieke middelbare scholen. Het getal
der High Schools bereikte in bet jaar 1920
1552. Heden heeft men naast 121 colleges (met
61000 scholieren en 5000 leeraren) 2000 High
Schools met 180.000 scholieren en 15900 lee
raren, waarvan 5.000 tot Ordes behooren. In
tien jaar tijds heeft zich het aantal leerlingen
der middelbare scholen met 116 vermeerderd.
Bovendien hebben de Ver. Staten nog 64 ka
tholieke priesterseminaries met 1924 professo
ren en 13.000 priestercandidaten en verder 75
kweekscholen voor leeraren met 1062 professo
ren en 11.000 studenten. Aan de 22 katholieke
universiteiten studeeren 20.000 jongelui.
Dit enorme systeem van katholiek onderwijs
wordt uitsluitend uit de vrije giften der Ameri
kaansche katholieken bekostigd, waarbij te
bemerken valt, dat de bouw alleen reeds van
één enkel college meestens een half, maar ook
vaak een heel millioen dollars verslindt.
Laatste Rerichten.
Weerbericht.
Verwachting: Zwakke tot matige wind
uit N. richtingen, betrokken met kans op regen
of onweer, later opklarend en iets koeler.
Noodlanding.
Te Zaandam moest gister een militair water
vliegtuig, wegens een lek aan het benzine
reservoir, 'n noodlanding op het Noordzeekanaal
doen. Toen het reservoir hersteld was, kon het
vliegtuig weer de reis voortzetten.
Mijnongeluk.
Men meldt ons uit Heerlen Gister werd de
ongehuwde houwer in de Staatsmijn Maurits
door een balk getroffen en onmiddellijk gedood.
WISSELKOERSEN TE ROTTERDAM.
7 Juli.
8 Juli.
Londen
12.111/*
12.11
Berlijn
- 59.28
- 59 28
Parijs
6.68
- 6 47 V
- 6 311/,
- 6 151/,
Zwitserland
- 48.23 Va
48 23
Amerika
2.49
- 2.49
Weenen
- 35.20
35.20
Kopenhagen
- 66.—
- 66.—
Stockholm
- 66 79
66.77 V
Oslo -
- 54.70
- 54.65
Madrid
- 39.721/,
39 70
8 31
- 8 261/a
Telegrammen.
DE STRIJD IN CIIINA.
PEKING, 8 Juli (draadloos). De gezamenlijke
aanval van Chang tso Lin en Woe pei Foe op
de nationale troepen is gister begonnen.
De nationale troepen verloren 7000 man.
De geallieerde troepen rukten tegelijkertijd
op naar Kalean, 100 mijl ten N.W. van Peking.
Luchtaanvallen worden gedaan op Nankou,
30 mijl ten N. van Peking.
NOODWEER TE JAPAN.
BERLIJN, 8 Juli (draadloos). De ochtend
bladen malden uit Tokio, dat West-Japan door
een geweldige wolkbreuk is geteisterd. Dertig
personen zijn verdronken ongeveer 4500 huizen
zijn geheel verwoest.
DE ZOON VAN FRANZ FERDINAND.
BERLIJN, 8 Juli (draadloos). Te Wolfsegg
(Wurtemberg) heeft de zoon van den in Serawejo
vermoorden aartshertog Franz Ferdinand, de
25 jarige dokter Max Rodenberg, zich verloofd
met de 22-jarige gravin Elize von Waldburg.
VREESLIJJK DRAMA.
PARIJS, 8 Juli (draadloos). Op een boeren
hoeve nabij Bordeaux heeft zich een bloedig
drama afgespeeld. Een pachter beroofde zich
van het leven, na eerst een scherpe woorden
wisseling te hebben gehad. De zoon meende,
dat de bezitter van de hoeve zijn vader vermoord
had schoot dezen dood.verwondde diens schoon
zoon en een klein meisje zwaar en pleegde
daarna zelfmoord.
Kerknieuws.
Mgr. J. M. J. van Rooij.
Mgr. van Rooij, pastoor der parochie van
O. L. Vrouw van Goeden Raad te 's Graven-
hage, ontvangt in zijn ziekte veel blijken van
belangstelling. Zoo mocht hij de vorige week
persoonlijke bezoeken ontvangen van den Apos
tolisch Internuntius te 's Gravenhage, Z.Exc.
Mgr. Lorenzo Schioppa, die hem den Apostoli-
schen zegen schonk en van Z. D. H. Mgr. A. J.
Gallier, Bisschop van Haarlem,
Retrailenliuis te Bergen.
De plechtige eerste steenlegging van het
retraitenhuis te Bergen (N.-H.), het derde in
het bisdom Haarlem, zal geschieden op Vrijdag
9 Juli door Mgr. P. Stroomer.
Pastoors-jubileum.
Dinsdag herdacht de WelEerw. Heer A. H.
Hammer den dag, dat hij 25 jaar geleden be
noemd werd tot pastoor van de parochie te
Maasland.
Besluiten der Zwitsersche
Bisschoppenconferentie.
Het Doorluchtig Episcopaat van Zwitserland
beveelt bij klerus en geloovigen aan
1. De gebedsoctaaf voor de bekeering der
protestanten 1825 Januari.
2. Het zegenrijke „Canisiuswerk" en de
„Kipa" (R. K. Persbureau) te Freiburg.
3. Den geheelonthoudersdag voor priesters
op 27 en 28 September te Luzern.
4. Aansluiting der nog alleen staande plaat
selijke vrouwenvtreenigingen bij den katholieken
vrouwenbond, met behoud van eigen werk
program.
5. De te houden cursussen voor congregatie-
directeuren.
Verder werden enkele beslissingen genomen
tot regeling der inlandsche missie-collecten.
Ten slotte gaf het Doorl. Episcopaat nog voor
schriften omtrent het organiseeren van bede
vaarten. De regeling der bedevaarten blijft in
handen der bisschoppen.
Het katholicisme in Engeland.
De Bisschop van Brentwood in Engeland
stelde voor kort in een rede vast, dat de gods
dienstige beweging in Engeland heden een zeer
verheugenden aanblik geeft en men dientenge
volge zelfs van een godsdienstgolf in Engeland
zou kunnen spreken. Op j.l. Drievuldigheids-
zondag werden in zijn diocees alleen 4 nieuwe
kerken ingewijd in 5 jaar tijds heeft men 14
nieuwe kerken gebouwd. Terzelfdertijd werd
van het Aartsdiocees Cardiff bericht, dat men
daar 7 nieuwe kerken bouwt. Twee zijn reeds
gereed en beiden werden door den Aartsbisschop
zelf geopend. In Londen werden 5 kerken ge
bouwd. In Manchester werd de H. Sacraments
processie onder groote deelname der bevolking
gehouden. Niettegenstaande het regenweer volg
den 30.000 menschen den ommegang. In Glasgow
hielden de 7000 katholieke padvinders de jaar-
lijksche feestparade. Van alle zijden, uit Enge
land en Schotland komt men soortgelijke be
richten over het godsdienstige leven te hooren.
SPORT.
A.s. Maandag acht uur begint in
café „Het Raadhuis" het rook-concours van de
Schiedamsche rook-clubs, uitgeschreven door
„Vriendschap".
Rurgerlijke Stand.
Geboren: 7 Juli: Marinus, z. v. L. H.
Verlinde en C. G. de Groot-, Rhoonschestraat.
Gehuwd: 7 JuliD. v. d. Beek, oud 24 j.
en H. Lühring, 20 j.
Scheepvaart.
Hoog water te Hoek van Holland.
8 Juli v.m. 2.04 n.m. 2.31.
9 Juli v.m. 2.47 n.m. 3.16.
10 Juli v.m. 3.28 n.m. 3.59.
11 Juli v.m. 4.10, n.m. 4.39.
Gem. Hoogwater 87 e.M. -I- N.A.P.
Gem. Laagwater 77 e.M. N.A.P.
SCHIEDAM, 9 Juli. Aangekomen s.s. „Cop-
thorne", van Larne, s.s. „Boyne", van Amster
dam, s.s. „Fudicio", van Huil, s.s. „Figaro",
van Londen, s.s. „Idrat", van Constantinopel,
allen om hier Kolen te bunkeren.
s.s. „Waaldijk", van Rotterdam, om te dokken
in de Wiltonhaven.
s.s. „Ferne", van Dantzig, om te dokken in
de Wilhelminahaven,
SCHIEDAM, 8 Jud' Vertrokken s.s. „Van
Diemen", naar Amsterdam.
Handelsberichten.
Beurs van Sehiedam.
i Moutwijn.
SCHIEDAM, 8 Juli. Officieele noteering van
de Commissie uit de Kamer van Koophandel.
Moutwijn 46 10.50.
Namens de commissie voor de noteermg.
H. J. JANSEN.
Spiritus.
SCHIEDAM, 8 Juli. Men noteert voor
Spiritus 100 f 21.
Spoeling.
Noteering van de Coöp. Vereen. „Schied.
Spoelingvereeniging".
Heden 1.80 per ketel.
