DAGBLAD VOOR SCHIEDAM EN OMSnm£MBM>
feuilleton.
Kasteel „Hef Onweersnest"
49ste Jaargang.
Zaterdag 14 Augustus;! 1926
No. 14632
Bureau KOEMARKT 4. Telefoon Intercommunaal 68085 Postbus 39.
A b*o nnementen per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per
post ƒ3.per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer
met Officieel Kerkbericht 10 ets.
PjSfA dvertenti|ën: 15 regels 1.75 ;|elke|regel daarboven£35 cent, 3 maal
plaatsen j?wordt 2? maal berekend. Ingezonden [mededeelingen 75| cL^per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Gratis-Ongevallenverzekering JE 500 bij levenslange geheele invaliditeitf 200 bij verlies van een hand, voet of oog f 200 bij dood f 20(5 bij verlies van een
anderen vinger. De verzekeringwordt gewaarborgd door deN.Holl.Algem.Verz. bank Schiedam
EERSTE BLAD.
Buitenlandseh Nieuws.
DE KERKVERVOLGING IN MEXICO.
Nieuwe wandaden,
-De „Times" verneemt uit New-York d.d. 12
Augustus Het blad „Excelsior" meldt, dat vijf
Mexicaarische priesters, onder beschuldiging,
hun parochianen tot verzet te hebben aange
spoord, door een peloton soldaten zijn gef'us-
silleerd.
Deze executie had plaats Zondagochtend, in
het departement Michoacan.
Het blad voegt eraan toe, dat die priestes
tot het laatste oogenblik de tegen hen inge
brachte beschuldiging ontkend hebben en dat
zij moedig den dood tegemoet gingen.
Romeo Ortega, de federale officier van jus
titie, heeft gisteren bekend gemaakt, dat de
regeering nu onverwijld Lot onteigening van
de bezittingen van den clerus zal overgaan.
Onteigend worden de kerken, gebouwen,
noningen scholen, eventueele „industrieele eigen-
donmen" en elk particulier bezit der priesters.
Naar men te New-York uit Mexico ver
neemt, heeft president dalles aangekondigd, dat
spoedig alle landgoederen in beslag zullen worden
genomen, welke rechtstreeks of door een Lus-
schenpersoon eigendom der katholieke kerken
zijn.
Officieel wordt tegengesproken, dat er pries
ters gefusileerd zijn.
DE VOLKENBOND.
Zwedens premier over de zetel
kwestie.
De debatten over de toekomst van den Vol
kenbondsraad zijn in Zweden weder hervat,
waarbij opnieuw wordt verklaard, dat Zweden
aan zijn vroeger ingenomen standpunt onvoor
waardelijk zal vasthouden, namelijk dat in
September geen enkele andere siaat dan Duitsch-
larnl een permanenten zetel in den Volkenbonds
raad mag vera rij gen.
Spanje b 1 ij f t kop p i g.
De rimes" correspondent te Parijs'meldt,
dat, de besprekingen tusschen de meer direct
bij de voorgestelde reorganisatie van den Vol
kenbondsraad betrokken regeeringen, de op
lossing nog niet verkregen hebben.
Spanje's eisch van een permanenten zetel
blijft nog steeds de voornaamste moeilijkheid.
Koning Alfonso heeft bij zijn bezoek aan Parijs
en Londen opnieuw het groote belang naar
voren gebracht, dat Spanje aan de vervulling
van zijn eisch hecht. Sedert dien zijn pogingen
gedaan, om Spanje te bewegen tot een compro
mis in den vorm van een tijdelijken zetel voor
nog drie jaar met de formeele toezegging van
een verdere verlenging met drie jaar. Deze
pogingen zouden echter nog geen succes gehad
lebben en Spanje blijft volharden in zijn eisch.
Een zelfde compromis-voorstel is aan Polen
gedaan, doch de mogelijkheid, dat dit land ac
cepteert, is grooter.
DUITSCHLAND.
li n denburg tegen de hebzucht.
Volgens een telegram uit, Berlijn aan de „Chi
cago tribune" heeft rijkspresident Hindenburg
1 en ex-keizers gevraagd met hem samen te
werken ten einde den politieken strijd in Duitsch-
and te kalmeeren, welke strijd o.a. samenhangt
met de kwestie van de eigendommen der vroeger
'egeerende families. Hindenburg verzoekt den
elzer de vorderingen van zijn huis aan ..een
151)
Iwee uur later zat de bevrijde met hare
Rvee redders in een postwagen en reed naar
New-Orleans, vanwaar den volgenden dag de
reis over Washington, Staunton naar Warfields-
house zou gaan en vandaar naar de goederen
der weduwe van Eugéne Lenoir.
Wij echter, lieve lezer, willen hen naar War-
leldsliouse vooruitsnellen, om hen met majoor
arl'ield, Capitola, mistress Godiment en Wool
een waardige ontvangst te bereiden.
XXI.
Onthullingen.
Dank zij den alle afstanden vernietigenden
om zijn we weer in 't oude „Onweersnfst"
en brengen onze lezers weder bij onze heldin
Capitola, nadat wij hun de lotgevallen van Tra
verse Rocke en Herbert Grey son in Mexico en
New-Orleans verhaald hebben.
Wij vinden de jonge dame in groote opge
wondenheid, waaronder haar oude oom het
meest te lijden heeft van moedwillige plagerq-
en. Wat is de oorzaak van deze ontevreden-
nieuw onderzoek te onderwerpen en waarschuwt
hem, dat de eischen der Hohenzollern niet alleen
de'verontwaardiging der republikeinen gaande
maken, maar dat zij ook door een aantal con
servatieven te hoog worden geacht.
De heer Von Berg, de vertegenwoordiger
van de Hohenzollern te Berlijn, heeft, aan de
Pruisische regeering nieuwe voorstellen gedaan
betreffende de financieele regeling tusschen
Pruisen en zijn gewezen koninklijk huis. De
voorstellen zullen in een van de eerstvolgende
bijeenkomsten van het Pruisische kabinet wor
den besproken.
BULGARIJE.
Koning Boris teruggeroepen.
De „Chicago Tribune" verneemt uit Sofia
Het Bulgaarsche kabinet is gisteravond in bui
tengewone zitting bijeengekomen, ten einde de
collectieve nota van Joegoslavië, Roemenië en
Griekenland te bespreken. Er werd een telegram
gezonden aan koning Boris, die zich momenteel
te Pystian (Cechoslovakye) bevindt, waarin
dezen verzocht wordt onmiddellijk naar Sofia
terug te keeren.
De „Matin" deelt mede, dat de Bulgaarsche
minister van Buitenlandsche Zaken aan den
Franschen vertegenwoordiger te Sofia heeft doen
weten, dat zijn regeering besloten heeft de meest
energieke maatregelen te nemen ten einde een
herhaling van de grensincidenten te voorkomen.
Het Bulgaarsche antwoord op de nota's der
Balkan-geallieerden zal wel eenigen tijd op zich
laten wachten zulks in verband met de nood
zakelijkheid om een gedétailleerd onderzoek
in te stellen naar de gegrondheid van eenige
de in bedoelde nota's vervatte beweringen.
ENGELAND.
Politieke propaganda döor de
film.
De Conservatieve Partij in Engeland is niet
zoo conservatief dat zij het nut van moderne
reclame-middelen verwerpt,. Voor massa-voor
lichting en openbaarheid heeft zij zelfs de film
in haar dienst gesteld. Zij heeft een film laten
vervaardigen, die met, medewerking van conser
vatieve voormannen in alle deelen van het land
zal worden verLoond en die bedoelt kennis ge
verspreiden en liefde aan te wakkeren voor de
conservatieve beginselen. Men ziet er de huidige
ministers van het land op, bezig aan hun dagtaak.
Het beste beeld is dat van Churchill, wiens veel-
-zijdigheid (hij is behalve staatsman een knap
schilder en een voortreffelijk journalist) blijkbaar
ook de gaven van den filmartiest omvat. Zijn
kort, vertrouwelijk gesprek met zijn ondersecre
taris, levendig en picturesk, is knap gedaan.
Hij komt binnen en vindt een stapel documenten
op zijn lessenaar. Er een van opnemend, krijgt
zijn gezicht een uitdrukking van verveeldheid
en lichte verstoordheid, die daarop overgaat tot
een van diepe aandacht. Churchill is ongetwijfeld
de „star" van de film. Baldwin kan men in den
tuin van zijn ambtswoning, 10 Downing-Street,
zien wandelen. Hij heeft natuurlijk zijn pijp in
den mond en is in een levendig gesprek gewikkeld
met zijn secretaris. Later ziet men hem verdiept
in een collectie staatspapieren. Soms kan men
even op zijn gezicht ontdekken, dat die film
beweging hem eigenlijk niet aanstaat. Het gan-
sche Kabinet passeert op gelijksoortige wijze de
revue.
Deze kijkjes op ministers zijn slechts een klein
deel van de film, die men zich heeft gedacht
met het doel het evangelie van de grootheid
en de macht van The Empire (het Rijk) te ver
spreiden en om te laten zien hoe de Conserva-
heid en prikkelbare stemming Onze lezers
zullen het niet raden wanneer wij het hen niet
zeggen. Ze denkt voortdurend aan Mac Donald
den rooverhoofdman, die veroordeeld is om
binnen eenige dagen gehangen te worden.
Bij de behandeling der zaak bleek de gerechts
zaal te klein om alle nieuwsgierigen te bevat
ten, die van uren ver waren gestroomd om den
berechten bandiet te zien, die zwaar geboeid
tusschen een half dozijn bandieten op de bank
der beschuldigden zat.
Ook Capitola was als getuige opgeroepen,
daar zij in 't lot van Mac Donald eene beslis
sende rol gespeeld had. Het hoofdpunt der
aanklacht vormde de moord op Eugéne Lenoir,
waarvan de roover verdacht werd.
Buitendien had hij tallooze diefstallen en daden
van geweld op zijn geweten, zoodat de uitslag
van 't proces hierdoor reeds niet twijfelachtig
kon wezen. De moord op Eugéne Lenoir kon
inderdaad niet bepaald bewezen worden en
Mac Donald loochende het feit beslist toch
spraken de gezworenen het doodvonnis uit
tegen den bandiet.
Tijdens de heele behandeling had de be
klaagde eene, men zou haast zeggen, waardige
bedaardheid gehad. Het vonnis vernam hij met
een lachend gezicht, en hij verklaarde ronduit
dat de justitie in dit geval blind handelde.
Ik denk er niet aan, mij voor een heilige
tieve Partij in maatschappelijke, commercieele
en andere wetgeving aan die grootheid heeft
bijgedragen.
ABBESSYNIE.
Een Italiaanse he nota.
De Ital. onderstaatssecretaris van buitenland
sche zaken heeft aan het secretariaat van den
Volkenbond een nota gezonden, waarin ver
klaard wordt, dat de Italiaansche regeering met
leedwezen geconstateerd heeft, dat de nota door
den Ras Tafari aan den Volkenbond gezonden,
aantoont, dat de Abessynische regeering den
tekst en den geest van de overeenkomsten
tusschen Italië en Engeland verkeerd begrepen
heeft. Italië is van meening, dat aan de Abessy
nische regeering niet veroorloofd kan worden
vrees uit te drukken over dwang, die de Italiaan
sche regeering tegen haar zou willen uitoefenen.
Die vrees is een dwaasheid, want de overeen
komsten tusschen Italië en Engeland tasten in
geen deele de vrijheid van handelen van de
Abessynische regeering aan, noch die van derden.
Zij betreffen wederkeerige economische waar
borgen om een concurrentie te vermijden, die
met «name ook nadeelig zou zijn aan het ont
ginnen van de hulpbronnen van Abessynië.
ALLERLEI.
Uit Parijs Het „Journal" preciseert, dat de
vermindering der effectieve Fransche bezettings
troepen in het Rijnland, welke voor September
is overwogen, 6000 man zal bedragen.
Uit Parijs De bladen te Boekarest bren
gen mededeelingen van gevechten, die nabij
Odessa zouden hebben plaats gehad. Aan het
hoofd der opstandelingen zou generaal Lasjewitsj
staan. Voorts wordt medegedeeld, dat de op
standige troepen het belangrijke station Smerin-
ka hebben veroverd, dat den spoorweg naar
Kief beheerscht.
De commandant van de Finsche oorlogs
vloot is aan boord van een motorboot op weg
naar Riga gestorven.
Cook heeft een beroep op de Engelsche
regeering gedaan om te bewerker, dat zoo
spoedig mogelijk een „eerlijke overeenkomst"
gesloten wordt. De regeering heeft doen ver
klaren, dat zij in geen geval subsidie zal ver-
leenen
De Belgische regeering is voornemens alle
sinds 1914 aangestelde ambtenaren en beambten
op wachtgeld te stellen.
Uit Peking In de laatste weken is vrijwel
geen enkele verandering van beteekenis in de
militaire situatie gekomen. De toestand aan het
front is ongewijzigd.
De regeering ziet geen kans, om ook maar
kleine bedragen geld los te krijgen en deze
vruchtelooze pogingen verergeren nog den al-
gemeenen onzekeren toestand.
Binnenland.
De 11. K. Volkspartij.
De antwoorden van
Z. D. II. den Bisschop.
Men herinnert zich, dat er in het begin der
vorige maand in de dagbladen een communiqué
van het persbureau Vas Diaz verscheen, uit
gegeven door het bestuur van den kieskring
Noord-Holland van de R. K. Volkspartij waarin
de zonderlinge mededeeling werd gedaan, dat
genoemd bestuur zich had gewend tot Z. D. II.
den bisschop van Haarlem met de vraag „of
het toelaatbaar is te achten, dat Roomsch-
Katholieken zich politiek organiseeren in de
R. K. Volkspartij". Hierop was aldus het
uit te gever, zei hij, zeker is 't echter, dat ik
rooit mijne handen met bloed bezoedelde. Ik
heb geen moord op mijn geweten, ik zweer het,
men mag mij gelooven of niet. Er is ten minste
eene persoon hier, eene brave jonge miss
die, ik ben er van overtuigd, de waarheid mij
ner woorden niet in twijfel zal trekken. Zich
omkeerende, zccht hij met zijne blikken Capi
tola, die zeker in staat geweest ware, zonder te
letten op stand of geslacht, deze verklaring
te bevestigen, hadde haar oom niet tijdig zulk
een schandaal voorkomen, doordat hij haar
dadelijk de deur uit drong.
Eenige avonden later hielden majoor War-
field en Capitola een vertrouwelijk praatje in
de gezellige huiskamer. De eerste rookte zijn
pijp en las de courant, terwijl zijn nicht zich
op een heel eigenaardige wijze bezig hield.
Soms omspande zij namelijk met duim en wijs
vinger van beide handen haren hals zoo hevig,
dat ze er rood en blauw in 't gezicht van werd.
Eindelijk riep de majoor onder het le
zen, zal dien duivel van een Mac Donald toch
den 26en Juli gehangen worden God zij dank
voegde hij er bij, het heele land zal blij zijn van
dien vervloekten schurk voor goed verlos! te
zijn.
Ik heb waarachtig medelijden met hem,
oom, hernam Capitola, en betreur het van
ganscher harte, schuld te zijn aan zijn ongeluk.
communiqué - geen rechtstreeksch antwoord
ontvangen, waarom het bestuur zich opnieuw
tot den bisschop had gewend met het verzoek
alsnog een rechtstreeksch antwoord te mogen
ontvangen.
In een onderhoud, dat de „N. Haarl. Crt."
met'Z. D. H. Mgr. A. J. Callier mocht hebben,
werd het blad in zijn meening bevestigd, dat er
bij Mgr. geen oogenblik ook maar eenige aarze
ling omtrent de al of niet toelaatbaarheid van
de R. K. Volkspartij heeft bestaan. Mgr. heeft
zijn meening tot tweemaal toe overduidelijk
kenbaar gemaakt, zooals ieder onbevooroordeeld
lezer uit de onderstaande antwoorden zal blijken.
Mgr. gaf echter, vooral de eerste maal, in ver
manenden vorm, maar niettemin ondubbelzinnig
weer, dat een tweede politieke partij van Katho
lieken naast de Algemeene R. K. Staatspartij
beteekent scheuring, met al de droevige gevolgen
van dien. Overtuigd, dat het meerendeel der
leden van de R. K. Volkspartij zich slechts uit
onwetendheid en kortzichtigheid buiten de
R. K. Staatspartij organiseerde, bepaalde Mgr.
zich Lot de duidelijke vermaning aan het Noord-
llollandsche bestuur, om aan de scheuring een
einde te maken.
Dat er ondanks een tweede verzoek om een
meer „rechtstreeksch antwoord" inkwam, had
Mgr. niet weinig w rbaasd. „Is dat vragen,
behalve om de moti vin in mijn antwoorden
genoemd, al n et geheel overbodig met het oog
op t g beurde van de la, tsfce jar n", zei de
bisschop. „Is de houding van 't Nederlandsch
Episcopaat ten opzichte van de politieke organi
satie dan niet duidelijk genoeg? Hebben de
gezamen ijke bsschopjxn bij monde van den
aartsbisschop op den Nijmeegsehen Katholieken
dag niet dadelijk stelling genomen tegen de
eerste poging tot scheuring der R. K. Staats
partij,-toen op het gevaar van het ontstaan der
„Nieuw Katholieke Partij" werd gewezen?"
Op de eerste vraag van het meergenoemde
bestuur „of het toelaatbaar is te achten dat
Roomsch-Kal holieken zich politiek organiseeren
in de R. K. Volkspartij" werd het volgende
geantwoord
Haarlem, 8 Juli 1926.
Mijne Heeren,
In antwoord op Uw schrijven van den 6den
dezer, bevattende een tot Ons gerichte vraag, of
het toelaatbaar is te achten, dat Roomsch-
Katholieken zich politiek organiseeren in de
R. K. Volkspartij, deelen Wij UEd. het volgende
mede
De R. K. Volkspartij staat buiten de Katho
lieke Staatspartij zij veroorzaakt dus scheuring
onder de Katholieken. Wat dat nu beteekent,
wijzen de naburige Katholieke landen maar al te
duidelijk aan.
Wij kunnen dan ook niet begrijpen, hoe een
goed Katholiek er zelfs maar aan denkt om aan
die scheuring mede te werken.
Met hoogachting inmiddels
Uw dienaar in O. H.
A. J. CALLIER.
Bisschop van Haarlem.
Den 26 Juli zond daarop het N.-H. bestuur
der R. IC. Volkspartij opnieuw, maar nu een
uitvoerig schrijven naar het Bisdom, waarin
werd toegegeven, dat de R. K. Volkspartij
buiten de R. K. Staatspartij staat en ook, dat
zij een scheuring onder de Katholieken veroor
zaakt, maar dat zij daartoe op grond van de
bekende beweringen omtrent conservatisme der
R. K. Staatspartij, gevaar, dat. de arbeiders
naar de S.D.A.P. zullen loopen enz., verplicht
acht, om welke redenen nogmaals om een meer
rechtstreeksch antwoord werd verzocht, omtrent
LIa daar denk ik aan iets, de belooning,
die op zijne gevangenneming gesteld werd, is
mij uiLbetaald, je hebt de duizend dollars recht
matig verdiend, ik zal ze voor jou beleggen.
Daar wil ik niets van weten, oom, hernam
Capitola. Ik zal dat geld nooit aanraken. Het
is bloedgeld, dat mij als gloeiende kolen op de
handen zou branden.
Bah, gekheid bromde de oude heer. De
duizend dollars behooren je van rechtswege
trouwens daar zullen liefhebbers genoeg voor
wezen, indien jij ze niet wilt.
-Oom, begon Capitola na eene kleine pauze
opnieuw, ik kan niet zonder sidderen aan de
terechtstelling van Mac Donald denken. Het
moet iets verschrikkelijks zijn, gehangen te
worden 1 Zoo even drukte ik met. de handen
mijn hals samen om te zien, wat men daarbij
gevoelt. Het is vreesehjk en ik drukte niet eens
hard,
O ik wou, dat 't twintigmaal erger ware
riep de-majoor, hij heeft 't waarlijk ver ïen
die booswicht! 't Is jammer, dat men ïem vo
gens de wet niet radbraken kan
Gij zijt wreed, oom, hernam Capitola, ik
verklaar u echter, dat Mac Donald met ge lan
gen zal worden. vervolgd).
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT