OMSTRES€EN>
WEEK-REVUE.
DAGBLAD VOOR&GHÊE.&A M
49ste Jaargang.
Zaterdag 14 Augustus 1926,
No. 14632
Bureau KOEMARKT 4. - Telefoon Imteïconarauiiasl G8085 Postbus 38.
Abonnementen per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per
post f3.per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer
met Officieel Kerkbericht 10 ets.
Advirtintiini 1—5 regel* f 1.75, elks regs! daarboven 35 nt, 3 aiaal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden msdsdeeliugin 75 c per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk advërteersn. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Gratls-Ongevalieaverzekering s 500 bij levenslange geheele invaliditeitf 200 bij verlies van een band, voet oi oog f 2@ü bij dood1100 bij verlies van eeo
dnim; <60 bij verliegj^aneenw^svinger^MSbq^erliesvanelkenjnderen vinger.De verzekering wordt gewaarborgd doeg d$ N.fïolI.Algem.Veya. baak Scbieda»
TWEEDE BLAD.
Sport-adel.
't Geval-Moeskops houdt de gemoederen van
velen nog in beweging. Men weet, dat deze land
genoot bij hel jaarlijksche verrijden der wereld
kampioenschappen, ditmaal te Milaan, voor
den vijfden keer de primus inter pares bleek te
zijn, welk succes echter voorafgegaan werd door
een incident, dat door velen als een blamage
voor ons land wordt aangemerkt. Een ^lag-
incident" is het gebeurde genoemd, maar mag
men de lezing gelooven, die dc lieer Moeskops
aan de bladen gedaan heeft en er is geen reden
om zulks niet te doen dan is er van een vlag-
incident geen sprake en heeft de heer Moeskops,
toen hij tijdens het rijden van de voorstellings
ronde met een aan een stok gebonden doek
zwaaide, slechts een grapje bedoeld hij wilde
n.l. te kennen geven, dat hij zich gewonnen gaf
en daarom de witte vlag heesch. Dat hij weigerde
oxn bij die voorstellingsronde de nationale vlag
te dragen en deze aan Leene overgai, sproot ook
niet voort uit revolutionnaire gevoelens, zoo zegt
li% maar dal, deed hij, omdat hij zich niet in
staat gevoelde om de nationale kleuren op de
baan te verdedigen. Noch hij, noch zijn ouders
zijn socialist, zegt de heer Moeskops.
In ieder geval mogen we thans aannemen dat
de heer Moeskops met zijn „grapje" te Milaan
geen opzettelijke beleediging van de Nederland-
sche vlag bedoeld heeft, maar dan blijft nog
slechts één conclusie over en die is, dat
deze „vertegenwoordiger onzer natie" in den
vreemde een ontstellend gemis aan verstandelijk
inzicht gedemonstreerd heeft, een gemis ook aan
beschaving en goede manieren, een gemis ten
slotte aan verantwoordelijkheidsgevoel. En dat
is voor iemand, die nu al jaren lang door duizen
den sportverdwaasden in den lande als een
„nationale held" gevierd wordt, een droevig
figuur.
De zaak zou ons zooveel woorden niet waard
zijn, als we ze geen geschikte vermaning achtten
voor het opkomend geslacht.
Sport is goed en gezond, al wordt ten deze
dan ook vaak overdreven. Maar sport is geen
doel van het leven en sport kan het leven niet
vullener zijn veel hoogere en belangrijker
zaken na te streven. Sport is voor velen een
passie geworden, die tot verwaarloozing van
verdere levensplichten leidt. Ieder mensch heeft,
gelukkig, een zeker gevoel van eigenwaarde en
streeft er naar om zich in een of ander opzicht
te onderscheiden. Dat doel wordt gewoonlijk
slechts bereikt na vele jaren van ingespannen
arbeid. Nu is het 't verleidelijke van de sport,
dat roem en eer er weggelegd zijn voor de jon
geren en dat men er het applaus van de massa
en, niet te vergeten, de huldiging in dé pers
reeds bereiken kan op een leeftijd, dat men in
eenig ernstig maatschappelijk beroep pas de
eerste zelfstandige treden begint te zetten.
En als dan de toejuichingen uit duizenden
kelen den jongen held bereiken, dan meent deze
in het leven reeds alles bereikt te hebben, wat
t.e behalen was en worden wetenschap, ontwik
keling en beschaving geen aandacht waard ge
keurd.
Is het echter al mogelijk om langs de ladder
der sport snel naar boven te komen, op de
bovenste trede is slechts plaats voor jonge en.
lenige figuren. En eensklaps, als de glorie nog
niet zoolang geduurd heeft en men zich nog
volkomen jong waant, staat men op z'n retour,
jongere snaken zijn voorbijgestreefd. Het pu-
blicK, die duizendkoppige hartelooze menigte'is
u al vergeten, men beeft den held niet meer
noodig, want er is een andere held.
Dan ziet de jonge man zich plots voor de nood
zakelijk hcid gesteld om een anderen maatschap
pelijk en weg te bewandelen, maar daarop
is hij niet getraind. Hij is slechts eenzijdig spor
tief ontwikkeld de tijd en gelegenheid om zich
kennis, bekwaamheid, beschaving te verzekeren,
heeft hij ongebruikt laten voorbijgaan.
Meerdere groote sporthelden
in
ons
een
land
treurig
hebben door die omstandigheid
levenseinde gevonden.
Het kan aan de jeugd daarom niet genoeg
zaam worden ingeprent, dat sport geen doel
van het leven kan of mag zijn, maar beschouwd
moet worden als een nuttige ontspanning, die
lichaam en geest in staat kunnen houden om ten
behoeve van onzen maatschappelijke!! arbeid
in eene behoorlijke conditie te blijven.
En we achten het een plicht der ouders om
gestreng op te treden, wanneer hun kinderen
de beoefening der sport tot een onredelijke passie
laten verworden.
binnenland.
Het tractaat met België geniet weer volle
belangstelling in de Nederlandsche Pers, nu de
Belgische Kamers hel met zoo goed als algomee-
ne stemmen hebben aanvaard. In ons land is cr
tot heden een scherpe oppositie tegen geve eed
en scheen het een oogenblik, dat het toch zou
worden aanvaard, doordat een deel der sociaal
democratische tegenstanders na de mooie woor
den van hm* Belgischen partijgenoot, minister
Van der Velde, was bekeerd, thans blijkt, dat
het verzet ook onder de S.D.A.P.-ers nog lang
niet geluwd is. De Sociaal-democratische Partij
voorzitter, de heer Henri Polak, publiceerde
dezer dagen nog ,,'n artikel op pooten" tegen
het genoemde verdrag.
Een deel der pers tracht de actie te bezweren
door er op te wijzen, dat we dit verdrag dank
baar aanvaarden kunnen, omdat het zooveel
minder offers van ons vraagt dan de Belgische
annexinonistcn in de dagen na den oorlog eisch-
ten.
Zulke redeneering lijkt ons al weinig steek
houdend. Het nieuwe Verdrag biedt ons land
niets, behalve dan de vriendschap van België,
voor zoover men een gekochte vriendschap een
voordeel kan noemen. Daartegenover staat
dat België machtige voordeden verwerft-, in het
bijzonder door de mogelijkheid tot aanleg van
nieuwe kanalen, ons land doorsnijdende en voor
een groot deel door ons te betalen, teneinde aan
Antwerpen betere verbindingen te verleenen en
....onze havens, in 't bijzonder Rotterdam,
concurrentie te kunnen aandoen.
En nu moeten we nog dankbaar zijn, omdat
de Belgen vroeger méér geëischt hebben
Stel eens liet geval ge hebt twee buren, die
ruzie met elkaar krijgen en elkander bevechten.
Ge bemoeit U niet met het geval, maar als de
pen is neergeslagen, komt de ander bij U aan
bellen en „eisclit" op grond van zijn overwin
ning op den derden bewoner een stuk van Uw
tuin op. Natuurlijk wijst ge zoo'n eiscli af. Uw
buurman een beetje moe van zijn eerste vecht
partij, laat 't. er dan maar bij.
Maar over een poosje komt hij terug, doet erg
vredelievend, geeft U z'n woord, dat hij nooit
meer een stuk van uw tuin zal opeischen, maar
vordert nu „alleen maar", dat hij een duren
uitweg uit zijn woning over uw grond heen naar
de andore buren krijgt en dat ge dan rnaar zoo
goed moet zijn om de kosten van het aanleggen
van dien weg te betalen.
Dón moogt ge, volgens de opvatting van
sommige mensehen, niet meer weigeren. De
man vraagt immers minder dan de eerste keer
Politieke logica is dikwijls niet te vatten door
menschen met een normaal goed verstand.
Een commissaris van politie is een gemeente
lijk functionaris hij is er om de gemeentenaren
binnen de lijntjes van de wet te houden en de
gemeentenaren mogen hem betalen. Maar be
noeming en ontslag geschieden door de Konin
gin dus door dè Regeering.
Die toestand is aanleiding, dat men in som
mige gemeenten wel eens opgescheept zit met
een commissaris, dien men liever kwijt dan rijk
was, maar van wien men eenvoudig niet af kan
komen.
Daar heeft men b.v. het geval in 's-Bosch.
De Commissaris daar was een heel strenge
baas. Uit het politiecorps rezen telkens klachten
over overdreven contrölc en ook in de Pers werd
critiek uitgeoefend over het optreden van dien
ommissaris, toen bleek, dat hij agenten berispte,
omdat ze te weinig processen verbaal hadden
ingeleverd, hij eisehte eenvoudig van zijn man
nen binnen een bepaalden tijd een zeker aantal,
overtredingen te constat,eeren. De Bosschenaren
moesten iüeL niets ontziende hand worden aan
gepakt.
lot, opeens bleek, dat de kas met gemeente
gelden, waarover deze strenge heer beschikte,
niet klopte. Het tekort in den loop van enkele
jaren ontstaan, bedroeg circa 5000 gulden. De
Commissaris erkende, dat hij alleen over de kas
ging, maar hoe het tekort ontstaan was, dat.
was een mysterie voor hém. De Commissaris
kreeg „ziekte-verlof" en ondertussclien onder
zocht de Justitie de zaak. Nu heeft het Gerechts
hof eindelijk beslist, dat er géén rechtsvervolging
den Commissaris zal worden ingesteld.
Hij dreigt dus weer op zijn post terug te komen
maar in Den Bosch, waar zich een met-onduide
lijke publieke meening over liet geval gevormd
heeft, is men met dien terugkeer allerminst in
genomen. Men kan den man evenwel niet. kwijt.
De Minister is in de zaak gemengd, maar 't is te
bezien, of die een uitweg zal weten te vinden.
Men kan hier dus voor het geval komen te
staan, dat een gemeente wordt of blijft, opge
scheept met een Commissaris van Politie, die
bij de bevolking geen respect bezit en toch ge
roepen is om daar wet en recht te beschermen.
Een zelfde toestand bestaat, in Gulemborg,
waar een commissaris als dc paladijn van Vrouwe
Justitia fungeert, terwijl de justitioneele autori
teiten nog kort geleden op niet onduidelijke wijze
gedemonstreerd hebben, dat ze den man in staat
achtten, op een of andere wijze betrokken tc zijn
in zake een luguberen roofmoord.
tegen
Natuurlijk kan men zulke menschen, als cr
geen wettig bewijs tegen hen te leveren valt,
niet. zonder meer heenzenden er zou een gel
delijke regeling met hen getroffen moeten wor
den. Maar in geen geval zijn ze te handhaven
op een post, welke een onbeperkt vertrouwen en
het geloof in een onkreukbare eerlijkheid ver-
eischL.
Die „onafzetbaarheid" van den functionaris
is in zulke gevallen dus geen waarborg voor een
goed recht, als hoedanig de maatregel toch is
bedoeld.
In Dnitschland blijkt dezelfde moeilijkheid
op 't oogenblik met het geval-Haas, den Jood-
schen industrieel, die óf door een bekrompen
anli-seniitisme óf door volstrekte onbekwaam
heid van een rechterlijk ambtenaar 8 weken
lang in voorrarrest heeft gezeten op een on
houdbare beschuldiging van moord.
Weken lang eisehte de Pers, eischten volks
vertegenwoordigers de invrijheidstelling van
het slachtoffer, maar de betrokken ambtenaar
negeerde volstrekt de publieke meening. En hij
trok op vaeantie, Lerwijl hij zijn slachtoffer in
de cel achterliet. Hij was immers toch onafzet-
baar.
Dat gocd-bedocldc instituut van onafzetbaar
heid van poliLioneele en justitioneele autori
teiten vraagt wel dringend eenige herziening.
Buitenland.
De berichten uit den Balkan klinken wel erg
onheilspellend't is of daar oorlogsgevaar
dreigt. De Joego-Slaven (Serviërs) klagen dat
ze voortdurend te lijden hebben van invallen
van Bu.Igaarsché henden en nu dreigen ze die
benden op Bulgaarscli gebied te zullen achter
volgen, als de invallen niet ophouden. De groote
mogendheden treden bemiddelend op.
We ineenen, dat de toestand niet zoo dreigend
is, als hij lijkt. Bulgarije speelde vóór den groe
ten oorlog een belangrijke rol op den Balkan.
Het was een noodlottig besluit van de Regeering
om de zijde van Oostenrijk te kiezen, want mét
dat land leed liet de nederlaag en groote brokken
gebied gingen bij den vrede aan Griekenland en
Servië, die Macedonië opslokten en aan Roeme
nië, die de Dobroedzja annexeerde, verloren.
Nu is Bulgarije economisch kapot gemaakt en
het is een gemeenschappelijk belang van de drie
omliggende vriendelijke buren, Griekenland,
Joego-Slavië en Roemenië om het land er onder
te houden.
Nu zijn er eenige aanwijzingen, dat het den
laatsten Lijd in Bulgarije een beetje beter ging
en de regeering was op het punt in Engeland
een leening van 24- millioen pond af te'sluiten
ten behoeve van de honderdduizenden vluchte
'ingen uit het vroeger Bulgaarsche gebied.
De buren vreezen, dat Bulgarije de gelden
niet alleen voor het aangewezen doel zal aan
wenden, maar ook voor het economisch herstel
en daarom trachten ze Bulgarije t.e compromit-
Leeren door aan het bendewezen,dat op heelden
Balkan altijd welig getierd heeft, een overdreven
beteekenis Loe te kennen en in Engeland vrees
te wekken voor de veiligheid der te leenen mil-
lioenen.
Dat schijnt de ondergrond der Balkan-gc-
schillen.
De Nationale eendracht houdt in Frankrijk,
nu reeds eenige weken aan. De regeeringsmaat-
regelen zijn ook in eene vereenigde zitting van
Kamer en Senaat goedgekeurd en dc franc houdt
zicli voorloopig nog kranig.
Maar de Franschen voelen wel, dab een herstel
uit zal blijven, zoolang de drukkende oorlogs
schulden een financieel evenwicht onmogelijk
maken. Met aandrang wordt sinds jaar en dag
een beroep op Amerika gedaan om de schulden
uit den oorlog kwijt te schelden en zelfs de oude
heer Clemcnceau, de Tijger, die zich in dc een
zaamheid had teruggetrokken, heeft getracht
Uncle Sam's hart te verteederen door nog eens
te wijzen op al hetgeen Frankrijk reeds aan goed,
maar vooral aan bloed in oorlogsschuld hecl't
afgedaan.
Amerika is echter nog afwijzend. Zaken zijn
daar zaken en bloed is geen gangbaar be
taalmiddel.
Mag men de berichten uit Duitschland en de
Óostzeestaten gelooven maar dat is niei het
geval dan gebeurt er heel wat in Rusland
revolutie, burgeroorlog, vonnissen, verbannin
gen enz. Mag men de berichten der Russische
regeering gelooven maar dat is evenmin hel
geval dan is het volstrekt veilig in het land.
Flet beste is dus om nog maar geduld te heb
ben. La vérité est en mare he, rien ne l'arrêtera
De waarheid is op weg en niets zal haar tegen
houden Zóó luidt een spreekwoord, maar eer
de waarheid de Russische grenzen gepasseerd
is, gaan cr gewoonlijk een paar maanden over
heen.
ROMEINSCHE KRONIEK.
Rome, 9 Augustus 192G.
De Ver. Staten eu Mexico.
Herhaaldelijk hebben de katholieken van
Amerika en in het bijzonder de met apostoli
sche vrijmoedigheid vervulde Aartsbisschop
Gurley van Baltimore, erop gewezen, dat de
regeering der Vereenigde Staten aan de vervol
ging der katholieken in Mexico mede schuldig
waren, daar ze ook zonder een directe tusschen-
konist of inmenging in dc Wnnenlandsche
aangelegenheden van Mexico middelen genoeg
ter barer beschikking had om de Galles-Regee
ring tof matiging en rechtvaardigheid tegenover
de katholieke kerk aan te sporen. Deze meening
bracht nu een hoogere rechter in den Staat New-
York op ondubbelzinnige wijze tot uiting. Rech
ter Alfred J. Talley, die tegelijk voorzitter van
het katholieke comité van dezen Staat is, legde
de volgende merkwaardige verklaring af:
„Sinds meer dan drie maanden probeert de
Mexicaansche regeering te experimenteeren,
hoever zij met haar bolsjewistische onderdruk
king in Mexico gaan kan zonder met de regeer
ring van den heer Coolidge in moeilijkheden te
geraken. Daar zij echter ziet dat ons Ministe-
terie van Buiteniandsehe zaken in het geheel
niets doet om de beloften te doen handhaven
met tot betrekking godsdienstvrijheid, de belof
ten die destijds gegeven werden, toen de Ver
eenigde Staten de regeering van Mexico offi
cieel erkenden verder noch iets doet om het
recht der Amerikaansche burgers of de eer van
ons land te beschermen, zoo gaat Galles zonder
omzien op zijn weg verder en overtroeft Rus
land in de verkrachting van den godsdienst op
een wijze die in den modernen Lijd baars gelij
ke nog niet gevonden heeft.
Eén enkel waarschuwend woord van de Ver.
Staten zou voldoende geweest zijn om de ver
volging te verhinderen. Eén enkel energieke
waarschuwingsnota van een president Coolidge
of van den Minister van Buiteniandsehe zaken
Kellog, zou heden aan de vervolging een einde
maken. Daar echter de Mexicaansche regeering,
steeds met een schuin oogje naar onze regee
ring, tol do ontdekking gekomen is dat zij zich
alle denubare gewelddaden tegen de mensche-
1 ij ie e vrijheden en rechten ongestraft mag ver
oorloven, concludeert zij thans en wel met recht,
dat ze ook ongestraft steeds nog verder zal kun
nen gaan.
Onze iegeering weet - ging Tajley verder - dat
heden in Alexico onder den dekmantel eener re-
pub liex zuiver absolutistisch despotismeheerscht
en wel met een door den argeloozen toeschou
wer niet bemerkte ondersteuning en bescher
ming der huidige regeering in Washington.
Dit stilzwijgen en werkloos toezien wordt door
Galles met recht als een dulden en een goedkeu
ring opgevat
Een regccriuj/ als vei'valselicr in geschrifte.
De regeering van Mexico had ter rechtvaar
diging der uitwijzing van den pauselijken gede
legeerden, Mgr. Garuana, dezen beschuldigd
van onder valsche geschrifte het land te zijn
binnen gekomen. Hij zou n.l. hebben aangege
ven een gehuwd protestant te zijn. Om deze
fabel geloofwaardig te maken werd zijn schrif
telijk gedane aanmelding bij de grensbeambten
langs photografischen weg verveelvoudigd en
door den Mcxicaanschen consul vlijtig in de
Ver. Staten verbreid.
Aartsbisschop Caruana verklaarde deze be
schuldiging voor leugen en was in de gelegen
heid de fotografische afdrukken geheel van hun
bedriegelijkeu schijn te ontdoen. Hij legde n.l.
eenige dezer afdrukken aan twee zeer vooraan
staande handsehriftgeleerden ter onderzoek voor,
terwijl beiden niets van elkander afwisten. Bei
den gaven echter dc verklaring af, dat er dui
delijk uitwissc.fiingen en overheen schrijvingen
herkenbaar waren. Teneerste was de handtee-
kening „Caruana" in 't geheel niet van den
Aartsbisschop. Onder het woord „gehuwd" is
duidelijk eén wegschrapping merkbaar en het
vroegere woord „ongehuwd" duidelijk te onder
scheiden. Evenzoo had er in plaats van „pro
testant" eerst „katholiek" gestaan. Het ge
schrift zoo verklaarden tezamenvattend beide
deskundigen eensluidend, is een zoo duidelijke
cn klare vervalsching, dat geen enkel gerechts
hof der Vereenigde Staten het als echt zou er
kennen.
De (lansverboden.
In de jongste voltallige zitting van den 111
schert landdag, werd o.a. een wetsvoorstel aan-
génom n, volgens welke openbare dansge g
heden in den Adventtijd, eersLen Keretdag en
Lusschen het tijdsverloop van As<'^^dag
tot en met den eersten Paasclidag ges
ten zijn en het openbare dansen verboden is.
Pauselijk na#lagogisch instituut voor
kloostervrouwen.
Dc Katholieke Universiteit m Mailand (de
Universiteit van het H. Hart van Jezus) bezit
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
JS
