DAGBLAD WQQD SGMEOAM EN OMSTtiEXEÊÊ*
Kasteel Jet OnweersnesL"
FEUILLETON.
49ste Jaargang.
Donderdag 19 Augustus 1926.
No. 14636
Bureau K O E MARKT 4. Telefoon Intercommunaal 68085 Postbus 39.
Abonnementen per 3 maanden 2.70, per week 20 cent, franco per
post 3.per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer
met Officieel Kerkbericht 10 ets.
A d v e r t e n t i jn 15 regels 1.75 elke regel daarboven 35 cent, 3 maal
plaatsen wordt 2 maal berekend. Ingezonden mededeelingen 75 ct. per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteeren. Tarieven worden op aanvraag
toegezonden. Incassokosten worden berekend.
Gratis-Ongevallenverzekering JE 51)0 bij levenslange geheele invaliditeitt 200 bij verlies van een hand, voet of oog f 200 bij dood f 200 bij verlies van een
d^fa^JMEjOJbij^erlies^nn^ei^wqsving^
Buitenlandseh Nieuws.
DE KERKVERVOLGING IN MEXICO.
Een verbod.
Naar uit New-York bericht wordt, hebben de
Mexicaansche kerkelijke overheden den katho
liekenverboden kerken te betreden in gemeen
ten, waar communisten in de burgerlijke bestuurs
commissie voor de kerken zitting hebben.
De mislukte samenzwering
tegen Galles.
In Mexico werd een over het geheele land
verspreide samenzwering ontdekt. Vele ver
dachten zijn gearresteerd. Heden wordt uit
Mexico-City gemeld dat men daar verwacht
dat president Calles van de Vereenigde Staten
de uitlevering zal vragen van den aldaar vertoe-
venden vroegeren president Huerta, daar deze de
hand zou hebben gehad in de in Californië ont
dekte samenzwering.
RUSLAND.
Financieele m e i 1 ij k h e d e n.
Stalin, Ryivof en Koejby hebben een oproep
gericht tot alle economische organisaties van de
Sovjet-Unie, waarin geklaagd wordt over de
voortdurende geldverspilling en waarin gewezen
wordt op de noodzakelijkheid de strengste zui
nigheid in acht te nemen, daar dit de eenige
mogelijkheid is, om door de huidige financieele
moeilijkheden te komen. Volgens een vooraan
staand economisch tijdschrift raken deze moei
lijkheden alle takl^n van het bedrijfsleven, doch
vooral de metaal-, steenkool- en chemische
industrie, alsmede den hout- en lederhandel.
Al deze bedrijven zijn ten achter met de uitbe
taling der arbeidsloonen.
ENGELAND.
Het m ij n c o n f 1 i c t.
De executieve der mijnwerkersfederatie heeft
niet gedraald van haar gisteren verkregen be
voegdheid, om onderhandelingen te openen,
gebruik te maken. Zij heeft onmiddellijk, niet
zooals verwacht werd de regeering, maar den
eigenaars om een bespreking verzocht en he
denmiddag zullen, zooals gemeld, voor het eerst
weer de twee partijen elkander ontmoeten.
Bij het kabinet, dat zich tot bemiddeleng ge
reed houdt, heeft het voldoening gewekt, dat
de mijnwerkers zich direct tot de eigenaars
hebben gewend. De onderhandelingen kunnen
daardoor slechts bespoedigd worden. Aange
nomen wordt, dat de mijnwerkersleiders zelf'
geen voorstellen zullen doen, maar zullen af
wachten, welke voorwaarden de eigenaars zul
len aanbieden. Daar in alle districten de nieuwe
loonsvoorwaarden op achturenbasis door de
eigenaars reeds zijn bekendgemaakt, zullen de
mijnwerkers waarschijnlijk om alternatieve voor
stellen bij een zevenurendag vragen, welke de
eigenaars in Nottingshamshire en Derbyshire
reeds gereed hebben. De publicatie van deze
laatste voorstellen was slechts in verband met
de Maandag j.l. gehouden gedelegeerdenconfe
rentie uitgesteld.
De eerste stap is dus gedaan. Dat de onder
handelingen een vlot verloop zullen hebben,
kan evenwel nauwelijks verwacht worden.
FRANKRIJK.
Bezuinigingsmaatregelen.
Met betrekking tot de bijeenkomst welke
de ministers heden zullen houden ter bespreking
Van de maatregelen tegen de duurte verneemt de
Petit Parisien", dat de regeering niet alleen
155)
Beschuldig uwe brave ouders niet, mijn
kind, hervatte de majoor. Ze verlieten je niet
vrijwillig, maar waren evenals ik en mijne on
gelukkige vróuw de slachtoffers van een boos
aardig mensch, een levenden duivel, die het op
ons aller ongeluk gemunt had. Hij stierf wel
rouwmoedig, doch mijn toorn vervolgt hem
tot in het graf, wanneer ik bedenk, hoeveel on
heil hij stichtte. Doch ik wil u zijne onthullingen
voorlezen, Cap. Hieruit zult ge het best uwe
eigen geschiedenis leeren kennen.
Capitola volgde met spanning het verhaal
der vele misdaden die majoor Warfield haar
uit de achtergelaten papieren van zijn doods
vijand voorlas. Zoo werden haar eindelijk de
donkere geheimen onthuld, die over haar jeug
dig leven rustten. Wat de machtigste, vreug
devolste indruk op haar maakte was de zalige
gedachte, hare moeder nog te bezitten. En ze
kende ze reeds, ze herinnerde zich nu het bleeke
gelaat der witte gedaante, die in het „verbor
gen huis" zich over haar gebogen en haar op
het voorhoofd gekust had. Ook de opvallende
gelijkenis van eene persoon met het portret,
die ze meer in haar leven meende gezien te heb-
voornemens is, toe te zien op de prijsregeling
in het binnenland, doch ook den invoer van som
mige artikelen te beperken en te verminderen,
ten einde het evenwicht der handelsbalans te
herstellen.
Volgens een officieele schatting zou het bedrag,
dat op de openbare diensten kan worden be
zuinigd, 500 millioen bedragen.
AMERIKA EN DE ONTWAPENING.
Verklaring van Kellogg.
Kellogg verklaarde, dat de Ver. Staten deel
nemen aan de conferentie te Genéve, uitsluitend
om den last der bewapeningen te verminderen.
De Amerikaansche gedelegeerde te Genéve, heeft
reeds een aantal voorstellen ingediend om het
probleem langs den weg eener internationale
overeenkomst op te lossen. Hij voegde er bij, dat
de bewapeningen te land door regionale overeen
komsten geregeld zouden kunnen worden. De
vlootkwestie zou geregeld kunnen worden door
een accoord betreffende zekere klasse van sche
pen.
ALLERLEI.
Uit Parijs De „New York Herald" verneemt
thans weer uit Sofia, dat volgens een mededee-
ling van den metropoliet Stephan van Sofia
koning Boris in het huwelijk zal treden met piin-
ses Giovanna van Italië. Binnen enkele dagen
zou de officieelehuwelijksafkondiginggeschieden.
Uit San Sebastiaan De Spaansche minis
ter van Buitenlandsche Zaken heeft verklaard,
dat het inlijven van Tanger in de Spaansche
zone van internationaal belang zou zijn en zou
bijdragen tot de veiligheid in de straat van
Girbaltar. De Spaansche regeering, aldus de
minister, gelooft stellig, dat alleen deze inlijving
in staat is een definitieve oplossing te geven aan
het Tanger-probleem.
Uit Genéve Het secretariaat van den
Volkenbond heeft heden eenige wijzigingen
bekend gemaakt in de agenda voor de a.s. bij
eenkomst van den Volkenbond.
De studiecommissie voor de samenstelling
van den Raad zal op 30 Augustus bijeenkomen
De zitting van den Raad begint in plaats van op
3 September reeds op 2 September.
Uit Adelaide De Minister van Openbare
W erken, Hill, is benoemd tot premier van Zuid-
Australië als opvolger van Gunn, die aftrad.
Draadloos wordt gemeld, dat, volgens een
bericht uit Tokio aan de „New-York Times", de
in Oost-Azië verblijf houdende wit-Russische ge
neraal bemenof een expeditie uitrust tot ver
overing van Siberië.
Uit Damascus Sinds 5 dagen is in de
omgeving van Damaskus de rust volkomen her
steld.
De onderwerping der opstandelingen duurt
voort. Het gebied der Druzen is geheel in handen
der branschen. De opstand is onderdrukt.
Uit Boissy Lariviere Na een voorbereiden
de vergadering en een banket, waarbij driedui
zend personen aanzaten, is gisteravond het in
ternationaal democratisch vredescongres offi
cieel geopend in het openluchttheater van het
kasteel Bierville, waarheen de congresleden zich
in een door fakkels verlichten optocht begaven,
met de vlag van den Volkenbond voorop. Dertig
naties zijn op het congres vertegenwoordigd.
Binnenland.
R. K. Volkspartij.
Gepubliceerd werden de antwoorden van Mgr.
A. J. Callier, bisschop van Haarlem, op de brie
ben, zonder zich te kunnen herinneren wan
neer, was haar nu geen raadsel meer. Zij zelf
geleek op het portret, het was de gelijkenis
tusschen moeder en dochter, die ook destijds
den jongen Lenoir op 't ware spoor der identi
teit van Capitola bracht.
Dus zal ik zoo gelukkig zijn, mijne moeder
weer te zien 1 riep ze verheugd uit. Zeidet gij
niet, oom, dat zij met uwen zoon Traverse en
Herbert op de terugreis naar hier zijn?
Ja, mijn kind, hernam, de grijsaard. De
wakkere jongens brengen haar hierheen, we
kunnen eiken dag hunne aankomst verwachten.
Zie eens, Cap, welk een wonderbare samenhang
van gebeurtenissen Ik ik was zoo gelukkig
de dochter van Eugéne Lenoir uit de gevaren
van New-York te redden en nu is 't weer mijn
zoon, waarvan zich de Voorzienigheid bediend
om je moeder te redden. Is hier niet duidelijk
Gods hand in 't spel, die ons leidde We willen
nu te ruste gaan, beste Cap, want ik moet mor
gen voor dag naar Tip-Top om vandaar den beste
Staunton te halen.
Op 't punt van naar zijne kamer te gaan,
hoorde hij* met ijzeren klopper zoo hevig de
groote slotpoort beuken, dat 't door 't slot
dreunde.
Onmiddellijk daarna ging de poort open
Zouden het reeds onze verwachtte rei
zigers zijn zei de majoor. Het zou mij zeer
aangenaam zijn, indien ik hen welkom kon hee-
ven van de R.K. Volkspartij inzake het zich
politiek organiseeren van R. K. in die partij.
De secretaris der R. K. Volkspartij, afdeeling
Noord-Holland, verzoekt thans de „N. Haarl.
Crt." ook de brieven aan Mgr. gericht, te willen
opnemen.
De eerste brief luidde als volgt
Amsterdam, 5 Juli 1926.
Monseigneur,
De ondergeteekenden, vormende het bestuur
van den Kieskring Noord-Holland van de
Roomsch-Katholieke Volkspartij in Nederland,
veroorlooven zich beleefdelijk de vrijheid zich
te wenden tot U. D. H. met het volgende
Zooals U zult hebben vernomen is in Decem
ber 1922 te Amsterdam opgericht de R.K. Volks
partij, van welke partij wij hieringesloten het
Program insluiten.
Nu is het ons eerbiedig verzoek van U te mo
gen vernemen dit in opdracht van alle af-
deelingen der R.K. Volkspartij in de provincie
Noord-Holland of het toelaatbaar is te ach
ten, dat Roomsch-Katholieken zich politiek
organiseeren in de R.K. Volkspartij.
Wij verklaren ons gaarne bereid desgevraagd
ons verzoek nader persoonlijk bij U. D. IJ. te
komen toelichten.
Uw antwoord met belangstelling tegemoet
ziende,
Met gevoelens van ware hoogachting,
Van U. D. H. de gehoorzame dienaren in
Jezus Christus,
Haarlem J. J. Buiting, voorz. Amsterdam
J. J. Gemmel, secr. Alkmaar G. Schneiders, lid.
Velsen Jac. Zuurbier, lid. Hilversum H. LI.
Thoolen, lid.
Hierop antwoordde de Bisschop, zooals men
weet, dat de R. K. Volkspartij een scheuring
veroorzaakt en dat mgr. niet kon begrijpen,
hoe een goed Katholiek er zelfs maar aan denkt,
om aan die scheuring mee te werken, gezien de
heillooze gevolgen van zulk een splitsing in het
buitenland.
Daarop werd dan ten tweede male een brief
gezonden van den volgenden inhoud
Amsterdam, 26 Juli 1926.
Monseigneur,
Wij kwamen in het bezit van Uw schrijven
van 8 Juli j.l. en veroorloven ons eerbiediglijk
de vrijheid het volgende onder Uwe bijzondere
aandacht te brengen.
Inderdaad is het waar dat de R.K. Volks
partij staat buiten de Katholieke Staatspartij,
hetgeen echter zijn oorzaak vindt in de omstan
digheid, dat haars inziens in de Katholieke
Staatspartij de belangen der Roomsche demo
cratie niet voldoende behartigd worden volgens
de beginselen, neergelegd in de Encycliek Rerum
Novarum.
Inderdaad is het ook waar, dat de R.K. Volks
partij een scheuring onder de Katholieken ver
oorzaakt, maar dan toch slechts in politieken
zin, omdat onze leden voor het altaar één zijn
met al hun geloofsgenooten.
De R.K. Volkspartij ziet in de politiek van
de Katholieke Staatspartij een gevaar
a. door de verwaarloozing der geestelijke
belangen der Roomsch-Katholieken (Gezant
schap bij den Paus, Missievrijheid, Processie
verbod)
b. door de reactionnaire politiek, welke de
Katholieke Staatspartij voert ten gevolge van
het samengaan met andersdenkenden, waardoor
een groot verloop van R. K. arbeiders naar de
sociaal-democratie plaats heeft met het nood
wendig gevolg, een verloren gaan voor de R.K.
Kerk.
ten, voordat ik mijn vrouw afhaal.
Oom en nicht luisterden nog toen Wool de
deur opende, en met een van vreugde stralend
gelaat uitriep:
Mister HerbertSir mister Herbert
Ha, mijn neefriep de majoor den bin-
nentredenden man de hand reikend daar hij
hem niet omarmen kon wijl Capitola reeds aan
den hals van den knappep kapitein hing,
mijn lieve Herbert, ik ben trotsch op je
Wat ben ik blij je weer te zien Je hebt uwe
ouden oom eer aangedaan, waarlijk de cadet
van West-Point heeft zich dapper gedragen,
wees daarom welkom .hartelijk welkom Wij
verwachtten je met ongeduld ik heb je brief
aan Cap gelezen, voegde hij er in een adem bij,
je zult haar hebben, ja je zult met haar
bruiloft vieren, wanneer je wilt. Ik haal mij
ook morgen mijne vrouw, want je hebt woord
gehouden en mij hare onschuld bewezen. Mor
gen vroeg ga ik naar Willow-Iieights.
Niet noodig, dat ge zoo ver gaat, lieve oom,
hernam Herbert. Doch veroorloof mij eerst
eene vraag aan Cap dan zal ik u zeggen, waar
om gij niet naar Willow-Heigtlis behoeft te
gaan Cap, onze goede oom heeft je alles
gezegd, niet waar?
Ja, alles, hernam 't jonge meisje, 't is
dtfs niet noodig, dat je het herhaalt. Maar
waar hebt ge mijn moeder gelaten Is ze niet
bij je?
Wij meenen door het bovenstaande duidelijk
te hebben aangetoond, dat onze scheiding van
de Katholieke Staatspartij in het 'belang der
R.K. zaak in het algemeen niet alleen ge-
wenscht, maar zelfs noodzakelijk is en meenen
hierdoor als Katholieken op juiste wijze de R.K.
zaaK te dienen.
Het moge ons naar aanleiding van het voren
staande veroorloofd zijn U. D. H. alsnog te ver
zoeken ons een rechtstreeks antwoord te doen
toekomen op de door ons in ons vorig schrijven
bedoelde vraag „Is het al dan niet toelaatbaar
te achten, dat Roomsch-Katholieken zich orga
niseeren in de R.K. Volkspartij
Wij verklaren ons ook thans nog gaarne bereid
desgevraagd ons verzoek persoonlijk bij Uwe
Doorluchtige Hoogwaardigheid te komen toe
lichten.
Uw antwoord met belangstelling tegemoet
ziende.
(Volgens dezelfde onderteekeningen).
Bij deze brieven geeft de „N.H.C." o.m. het
volgend commentaar
„Begrijpen wij het bestuur van de R. K. Volks
partij goed, dan was het te doen om met onzen
Bisschop in debat te treden over de al of niet
juistheid der tot nog toe door de R. K. Staats
partij gevoerde politiek. Immers, eerst wanneer
kan worden toegegeven, dat de bestaande R. K.
politieke organisatie niet meer deugt, kan aan
een betere gedacht worden. Hoeveel grieven nu
de R. K. Volkspartij tegen de oude Staatspartij
moge hebben en hoezeer zij van haar eigen voor
treffelijkheid overtuigd moge zijn, wij kunnen
toch moeilijk bij haar de overtuiging veronder
stellen, dat onze Kerkelijke Overheid aan de
R. K. Staatspartij openlijk een brevet van
onbekwaamheid en van seniele aftakeling zou
geven. Een dergelijke getuigenis zou zelfs niet
van een politieken tegenstander te verwachten
zijn. De R. K. Staatspartij heeft zich nog altijd
als de sterkste in den lande weten te handhaven,
telt onder haar kopstukken de bekwaamste
politici en beste sociologen, heeft een glansrijke
historie als geen andere politieke partij in ons
land en onschatbare verdiensten voor de Kerk
en den Staat. Bij nader inzien moet de R. K.
Volkspartij toch wel tot het inzicht komen
een heel zonderlingen eisch aan onzen Bisschop
te hebben gesteld met de vraag, om de R. K.
Staatspartij voor ons tegenwoordig Roomsch
geslacht onbewoonbaar te verklaren.
Niemand is zóó naief en zeker is dit van
de leiders der R. K. Volkspartij niet tepver-
onderstellenom te denken, dat men op politiek
terrein meer bereikt met versnippering, dan door
eenheid. Dat was dan ook het eenige, wat onze
Bisschop aan de Roomsche politieke dissidenten
antwoordde kijk naar het buitenland ziedaar
wat de verdeeldheid onder de Katholieken heeft
bewerkt en zeg dan nog eens, dat gij de verant
woordelijkheid voor die verdeeldheid aandurft
Tegenover die alles-overheerschende een
heidsgedachte vallen alle grieven en griefjes
over een meer of minder democratisch karakter
der Katholieke Staatspartij, over „Calvinisti
sche" politiek en dergelijke, volkomen weg. En
wanneer de heeren der R. K. Volkspartij be
weren, de verantwoordelijkheid niet te willen
aanvaarden voor de duizenden zielen der Room
sche arbeiders, welke door de politiek van de
Staatspartij naar de S.D.A.P. worden gedreven,
dan kan men hun antwoorden, dat noch de lieer
Arts, noch de heer Felix Donders, Setteur, of
hoe de leiders der Volkspartij ook mogen heeten,
te dien opzichte ook maar eenige verantwoorde-
Ja, en je zult haar dadelijk zien, her
nam Herbert, en ik ben vooruitgesneld om het
eerst nog eene andere persoon voor te stellen.
Oom, zei hij tot dezen, we zijn over Staunton
gereisd, en we hebben mistress Warfield en
miss Day meegebracht. Traverse breng uwe
moeder en uwe bruid binnen
Gelijktijdig ging de deur open om den jon
gen dokter en zijne moeder binnen te laten,
die op den arm van haar zoon leunende lang
zaam en aarzelend den majoor naderde, terwijl
Clara aan de deur staan bleef. De oude drift
kop meende, dat de grond onder zijn voeten
wegzonk met wankelende schreden ging hij
zijn vrouw tegemoet en zou zich zeker voor
haar op de knieën geworpen hebben, indien
Martha niet beide armen naar hem uitstrekte.
Martha, Martha riep al stamelende de
grijsaard, zult ge mij ooit kunnen vergeven
Mistress Rocke of beter gezegd mistress
Warfield zonk aan de borst van haar echtge
noot, dien zij met tranon van liefde besproeide.
Het is een oogenblik van plechtige stilte, waar
op, zonder een enkel woord te spreken een duur
zame verzoening plaats vond.
Ook Traverse gevoelde geen wrok meer je
gens dengene, die hij zoo diep geroerd in de
armen zijner moeder liggen en weenen zag.
Hij vatte de hand zijns vaders, die zich nu
van Martha losmaakte om zijn zoon te omhelzen.
Wordl vervolgd).
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT