ROMEINSCHE KRONIEK.
R o m e, 20 Aug. '26
(Van onzen correspondent).
Chesterton over het katholieke Spanje.
Naar men weet wordt Spanje in een groot
deel der vrijzinnige pers als een land van duis
ternis en onwetendheid beschouwd, terwijl dan
meestal het woord „Spaansche Inquisitie" als
stokpaardje opgeld doet.
Gezien de sterke verjoodsching der Europee-
sche liberale pers, is de meening niet van grond
ontbloot, dat in dezen haat tegen het katholieke
Spanje de wraak van het Jodendom voor de
vervolging en uitzetting der joden uit Spanje een
groote rol speelt.
Nu heeft de bekende Engelsche schrijver
G. K. Chesterton, die voor drie jaar katholiek
geworden is, een studiereis naar Spanje onder
nomen en zijn reisindrukken in een te Londen
gehouden openbare voordracht samengevat.
Hij betitelde zijn voordracht„Spanje en de
legende."
Er zijn menschen zegt hij onder andere
zooals b.v. de protestant Inge, die over niets
ter wereld schrijven kunnen als ze er niet de
Spaansche Inquisitie met de haren kunnen bij-
sleepen en deze alzoo tegen de Kerk kunnen
uitspelen. Herhaaldelijk wordt hen voorgehou
den, dat het intusschen een Spaansche en niet
een van Rome uitgaande inquisitie geweest is,
dat het een werktuig in de hand des konings en
van de Spaansche regeering was en dat de Pau
sen zich er herhaaldelijk tegen uitgesproken
hebben. Zij begrijpen echter voor alles in het
geheel niet, hoe deze inrichting juist in Spanje
in het leven kwam en zelfs komen moest.
Na de instorting van het Romeinsche wereld
rijk was het pyreneesche schiereiland, juist gelijk
Italië en Noord-Afrika, het tooneel van ontzet
tende verwoestingen geweest, die door de bin
nenstormende barbaren veroorzaakt waren. Het
langst en het meest echter moest Spanje onder
het 700 jaar lang durende juk der Mooren lijden.
Geen wonder, dat na de zwaar bevochten be
vrijding van de Mooren de volksopinie nog langen
tijd zeer sterk gekant was tegen hen, die ver
dacht werden met den vijand van het land in
verbinding te staan niets is meer natuurlijk.
Evenals de joden stonden in het bijzonder
en nog meer de Moorianen dat waren de in
het land gebleven Mooren, die zich meestal
slechts voor den uiterlijken schijn hadden laten
doopen, onder verdenking. De Spaansche In
quisitie was in den grond niets meer dan een
bron van koortsachtige vrees voor spionnen en
een uitvloeisel van verdediging van het vader
land.
Verder wordt Spanje voor de voeten gewor
pen, bij de verovering der Nieuwe Wereld on-
menschelijke gruweldaden te hebben gedaan.
Dat het onder een Cortes en een Pizzarro vaak
erg toeging en niet te verontschuldigen misdaden
begaan werden, is inderdaad waar. Maar waar
deden zich in de oorlogen en de veroveringen
van alle tijden en in alle landen niet soortgelijke
feiten voor En in elk geval wegen deze euvel
dader. niet op tegen de grootsche civilisatie-
arbeid, die Spanje eeuwenlang in de nieuwe
koloniën ontwikkelde.
Mexico en de Amerikaansehc vrijmetselarij.
Het is altijd leerrijk den innerlijken samenhang
van zaken en gebeurtenissen te volgen.
Laatste Rerichten.
Weerbericht.
VerwachtingMatige tot zwakke wind uit
W. richtingen, meest zwaar bewolkt, waarschijn
lijk weinig of geen regen, weinig verandering
in temperatuur.
Doodelijk tram-ongeval.
Men meldt ons uit Amsterdam
Hedenmorgen om 8 uur heeft op de Oosten-
bnrgergracht een droevig ongevaLplaats gehad.
Een 63-jarige werkman, wonende in de Van
Bosschestraat, iiep, een handkar voortduwende,
op het tramspoor. Toen een motorwagen van
lijn 13 naderde, kon de man zijn handkar,
waarvan een.der wielen in de rails reed, niet op
den rijweg brengen. Hoewel de wagenbestuurder
van de tram al het, mogelijke deed om den
tramwagen nog tijdig tot stilstand te brengen,
kon hij niet verhinderen, dat de werkman op
zoodanige wijze in aanraking kwam met de
treeplank, dat hij met een smak tegen de straat
sloeg. Aan de gevolgen is de man spoedig
overleden.
WISSELKOERSEN TE AMSTERDAM.
24 Aug.
25 Aug.
Londen
/12.11s/,
ƒ12 ll3/.
Berlijn
- 59 42V,
- 59 47
Parijs
- 7,07
- 7.14V,
Brussel
- 6.811/2
- 6 86i/,
Zwitserland
-48.18
- 48.18
Weenea
- 35.25
-35 25
Kopenhagen
- 66.30
- 66.30
Stockholm
- 66.80
-66 80
Oslo
- 54.70
- 54 70
New-York
- 2.495/,
- 2.49 s/4
Telegrammen.
DE DUITSCHE KATHOLIEKENDAG.
BERLIJN, 25 Augustus (draadloos). De
Duitsch-nationaal gezinde katholieken hebben
van den Katholiekendag te Breslau gebruik
gemaakt om propaganda te maken tegen de
republikeinsche leiders van het centrum. Rijks
kanselier Marx heeft in tegenwoordigheid van
7000 personen met een groote rede" geantwoord
op deze actie. Hij hield een toepsraak in de
algemeene vergadering van den Volksbond voor
Katholiek Duitschland, die een half millioen
leden telt en een der sterkste katholieke organi
saties ter wereld is.
In het Julinummer van het officieele orgaan
der Noord-Amerikaansche vrijmetselarij „maso-
ic Digest", lezen wij hoogst interessante mede-
deelingen over de macht der vrijmetselarij in de
wetgevende lichamen en in de hooge Staats
ambten der Vereenigdc Staten.
Het heet daar woordelijk
„De Senaat der Vereenigde Staten telt 66
vrijmetselaars, dat is tweederde der Senaats
leden. *In het Lagerhuis zijn 304 vrijmetselaars
onder de 435 afgevaardigden, dat is 70 In de
volksvertegenwoordiging van den Staat New-
York zitten 24 vrijmetselaars. Slechts 4 Staten
hebben geen enkelen vrijmetselaar naar ons Con
gres gezonden, terwijl daarentegen in 13 Staten
alle afgevaardigden tot de Loge behooren.
Twee en twintig Staten hebben vrijmetselaars
in beide Kamers, terwijl in 6 Staten de gezamen
lijke leden der beide Kamers vrijmetselaars zijn.
Twee leden van het Hoogste Gerechtshof, Taft
en Van Devanter, zijn Broeders. In het Kabinet
van Coolidge zitten 5 vrijmetselaars Kellog
Buitenlandsche Zaken Davies, Arbeid en verder
Work, Jardine en New. Coolidge zelf is geen
vrijmetselaar.
Hetzelfde blad maakt zich verder vroolijk
over de algemeene en geschiedkundig gedocu
menteerde opvatting, dat de geloofsvrijheid in
de Vereenigde Staten het eerst door de katho
lieke kolonisten van Maryland werd uitgeroepen.
Het schrijft
„Wanneer deze beminnelijke legende onzen
katholieke vaderlanders vreugde bezorgd, waar
om zouden wij dan moeite doen haar te weer
leggen Men zal nooit het hart van een kind
winnen, wanneer men het zegt, dat er geen St.
Nicolaas met geschenken bestaat. Evenzoo zal
rnen volwassenen, in het bijzonder wanneer zij
aan hun godsdienst hangen, geen vreugde be
zorgen, wanneer men hen duidelijk maakt, dat,
dat wat zij gelooven, een mythe is."
Verder vinden wij er het volgende „De vrij
metselarij is en was steeds een vijandin van elk
fanatisme en van elke godsdienstige vooringe
nomenheid. Ze heeft ten allen tijde de vrijheid
van gedachte, de vrijheid van taal, de vrijheid
van opvoeding en de vrijheid van den godsdienst
verkondigd."
Een antwoord op een vraag in de „Corres
pondentierubriek" zet echter wel de kroon boven
al deze oprechtheden. Daar staat namelijk
het zinnetje „Ja, President Galles is een vrij
metselaar van den derden graad."
Zoo komt dan toch tenslotte, trots alle achter
baksheid de waarheid aan het licht. Nu weten wij
tenminste wat de vrijmetselarij en daaronder
niet het minst de minister van Buitenlandsche
Zaken, de heer Kellog, onder die „vrijheid van
taal en van opvoeding en van godsdienst" ver
staat.
Lourdes hel pelgrimsoord.
Niettegenstaande er in het Heilige Jaar zoo
vele pelgrims naar Rome gingen, wijst toch het
getal der Lourdesbezoekers in he jaar 1925
op een vermeerdering van 80.000 pelgrims tegen
over het vorige jaar, terwijl er ditmaal in het
geheel, volgens het „Journal de la Grotte"
284000 pelgrims naar toe trokken. Daaronder
waren 5 kardinalen, 2 patriarchen en 206 aarts
bisschoppen en bisschoppen.
I. K. P.
gjj In deze vergadering heeft vervolgens kardinaal
Bertram, de bisschop van Breslau, hulde ge
bracht aan den Rijkskanselier.
Gistermiddag, in de laatste bijeenkomst van
den Katholiekendag, heeft Horion, de voor
zitter van het congres, nogmaals uitdrukkelijk
gewezen op de zoo noodige eensgezindheid in
de katholieke rijen. Hij bracht hulde aan de
leiders, die na den oorlog steeds weer bereid
waren gevonden, hun beste krachten te wijden
aan het herstel van het vaderland. Wat zou
Duitschland geworden zijn, vroeg hij, zonder
het werk dezer mannen
Nadat de duizenden aanwezigenjret Deutsch-
landlied hadden gezongen, werden zij door
bisschop Bertram gezegend.
Kerknieuws.
Benoemingen.
Z.D.H. de Bissch p van Haarlem heeft be
noemd tot rector van de bijkerk van den H.
Ignatius te R'dam den W.E. Pater S. Vogels
S.J., die kapelaan was te R'dam (O.L.V.O.O.)
en voorts benoemd tot kapelaan de volgende
W.E.Paters te R'dam (O.L.V.O.O.) W. Rietra
S.J. te 's-Hage (O.L.V.O.O.) J. W. H. Nijs S.J.
en te 's-Hage (H. Theresia) C. M. A.Franke SJ.
Brieven van Auguslimis.
Naar uit Rome aan de New-York Herald"
wordt geseind, zou een priester met name Puare
Morin in de Ambrosiaansche Bibliotheek te
Milaan, waarvan de tegenwoordige paus jaren
lang directeur was, twee preeken van Augus-
tinus hebben ontdekt. Het Latijnsche hand
schrift uit de 12de eeuw, behoorde oorspronke
lijk aan het klooster van Piacenza en werd door
schenking van kardinaal Borremaeus in de 13de
eeuw het eigendom van de Ambrosiaansche
Bibliotheek.
De eerste preek heet De Natali Massae Can-
didae en handelt over de Christenvervolgingen
onder Valerianus.
De tweede, eveneens te Carthago gehouden,
prijst Quadratus, bisschop van Utica, die kort
na de vervolgingen te Massa Sandid'a ter dood
werd gebracht.
Uit historisch oogpunt is d t handschrift
van belang, daar het wijst op ee uitgebreide
vervolgingscampagne van de Kerk te Utica,
waar Quadratus en de gansche geestelijkheid ter
dood werden veroordeeld.
Boekbesprekingen.
Jaarboek R. K. Onderwijs en Opvoeding.
Wij ontvingen het Jaarboek van het R. K.
Centraal Bureau voor Onderwijs en Opvoeding.
Een werk van precies 1000 bladzijden! Het is
begrijpelijk, dat deze uitgave, die een verzame
ling is van beschouwingen, overzichten, statis
tieken, tabellen en alle andere mogelijke gegevens
op het gebied van het R. K. onderwijs in Neder
land, bewondering afdwingt. Voor hen, die zich
in de onderwijswereld bewegen en ook voor hen,
die belang stellen in het R. K. bijzonder onder
wijs in Nederland, is dit jaarboek een vraagbaak,
die bij raadpleging, niet licht zal teleurstellen.
De samenstellers ervan getuigen door den
inhoud, zoowel wat tekst als indeeling betreft,
Van een groote kennis van zaken.
Een volhardende arbeid en een buitengewone
liefde voor deze belangrijke cultuurfactor zijn
voornamelijk de drijfveren geweest tot de samen
stelling van dit lijvige boekdeel, dat ongetwijfeld
het praedicaat „volledig" mag dragen, in zoo
verre natuurlijk een jaarboek volledig kan zijn.
Na een schrijven van, kardinaal Gasparri opent
de eerw. heer Dr. Th. Verhoeven, directeur van
het centraal Bureau voor O. en O.
De in elk jaarboek verschijnende Spieghel
Hist.oriael (verslagen en statistieken), waaraan
vooraanstaanden op ionderwijsgebied en des
kundigen hunne medewerking verleenden, om
vattende ruim 400 bladzijden druks, biedt een
schat van gegevens. Vervolgens vinden wij er
in opgenomen alle mogelijke instellingen van
onderwijs en opvoeding met vermelding der
namen van hen, die aan de respectievelijke
instellingen zijn verbonden. Dit jaarboek geeft
ook voor het eerst een overzicht van het onder
wijs in de kolor.iën. Een titelplaat, voorstellende
de H. Ganisius, naar Toorop en eenige foto's
sieren de uitgave.
SPORT.
VOETBAL.
De competities-in deeling 1 9 2 6'2 7
in het Westen.
A f d e e 1 i n g I.
Ie klasseStormvogels, Excelsior, Sparta,
Ajax, Blauw-Wit, 't Gooi, D.F.C., R.C.H.,
H.V.V., V.U.C.
Res. Ie klasse Ajax II, Blauw-Wit II, D.E.C.
II, De Spartaan II, E.D.O. II, II.F.C. II, R.C.H.
II, Rapiditas II, Z.F.C. II, Hilversum II.
A f d e e 1 i n g II.
Ie klasse Feijenoord, V.O.C., E.D.O., H.F.C.,
H.B.S., Z.F.C,., De Spartaan, A.S.C., U.V.V.,
Hilversum.
2e klasse A Zandvoort, B.M.T., V.I.O.S.,
Quick, Concordia, D.H.C., C.V.V., Steeds LIoo-
ger, S.V.V., Fortuna.
2e klasse B Hermes-D.V.S., R.F.C., Xerxes,
Neptunus, O.D.fe., Merwede, S.V.W., L.S.V.,
Unitas, A.D.O.
3e klasse C:: D.V.C., Delft, Dell'ia, Vlaar-
dingen, Schiedam, U.S.G., Overmaas, Trans-
valia.
3e klasse D Emma, Leonidas, D.C.L., 't
Noorden, S.I.O.D., Steeds Volharden, U.D.I.,
V.F.C.
Res. Ie klasse C.V.V. II, Feijenoord LI,
Sparta II, V.O.C. II, Xerxes II, D.F.C. II,
D.H.C. II, H.B.S. II, H.V.V. II, U.V.V. II.
R.es. 2eklasse A A.D.O. II, B.M.T. II, H.V.V.
Ill, Quick II, A.S.C. II. Olympia II, Excelsior
II, Hermes-D.V.S. II.
Res. 2e klasse B D.F.C. Ill, Feijenoord III,
Neptunus II, R.F.G. II, Sparta III, St. Hooger
II, Unitas II, S.V.V. II.
Res. 3e klasse B Concordia II, Fortuna II,
Hermes-D.V.S. II, V.O.C. Ill, U.S.C. ill, V.D.L.
II, S.V.V. III.
Oud-VitessePro-Patria.
Onder leiding van den heer W. Kemenade
speelde gisteravond op Excelsior-terrein Oud-
Vitesse tegen Pro-Patria. Waarvan rust inging
met 10 voor Pro-Patria. Eindstand 42 voor
O.V. Pro-Patria had invallers en bij O.V. was
aanvoerder Verwaayen en Langedoen afwezig.
Blaamboer maakte 3 onhoudbate doelpunten.
Hermes-D.V.S.—Ajax.
Gisteren had bovengenoemde ontiboeting op
't H.-D.V.S. veld plaats. Twee V.Ó.C.'spelers
verleenden hun medewerking aan H.-D.V.S.
Vuylsteke wint den tóss en gaat batten, 't Bowlen
van de Leidenaars bezorgt de gastheeren niet
veel moeilijkheden. Pas op 65 valt 't eerste wic
ket van Th. Brans voor 46. Op 140 valt 't 3e
wicket, dat van Pomes, voor 22. Dr. Vuylsteke
nadert zoo langzaam/naar zeker z'n 100. Op 204
wordt hij door de Jongh voor 100 gecleand. Hij
had 12 vieren en had ruim 2 uur noodig gehad.
L. Brounts met een goede 31 komt nog in de
dubbele cijfers. Op 240 valt 't laatste wicket.
Extra's 20 Schildhuizen 338, De Jongh 564.
Wempe 060. v. d. Meij 158.
Ajax opent met Schildhuizen en van Weizen.
Op 't zeer geroutineerde bowlen van J. F. van
Buyzen weten de Leidenaars zoo goed als niets
te maken. Achtereenvolgens neemt deze bowler
Wempe, R. v. d. Mei en van Weizen en op 22
zijn reeds 4 wickets neer. De Jongh houdt dan
geruimen tijd stand. Pas op 83 komt de schei
ding, als een zuivere bal van van Buyseu, de
Jongh's spalen doet duikelen (27). De rest pres
teert zoo goed als niets en voor 111 zitten allen
aan den kant. Schildhuizen droeg z'n bat door
de inning met een goede 46. Extra's 20.
J. T. van Buysen 630. Gonlag 217. Dr.
Vuylsteke 211.
Olympia.
Morgenavond half zeven speelt op het D.H.S.-
terrein ExcelsiorJudek. Het belooft een zeer
spannende wedstrijd te worden, aangezien beiden
hun sterkste elftal in het veld zullen sturen.
442e Staatsloterij.
Trekking van Woensdag, 25 Aug.
Hoofdprijzen.
Prijs van 1500 13223 20505
-1000 6678 9865 11105 18162
- 400 12860
- 200 2277 19891
- 100 3266 11645
Prijzen van 45.
12 36 104 154 170 238 255 292 316 386 497 535
569 571 590 619 724 857 862 922 972 1071 1085
1220 1236 1247 1290 1341 1346 1368 1422 1434
1437 1482 1486 1588 1613 1622 1661 1711 1757
1787 1885 1895 1925 1934 1962 2021 2023 2031
2171 2203 2206 2236 2301 2.445 2458 2499 2557
2573 2655 2698 2734 2743 2771 2777 2801 2834
285,3 2884 2975 2982 2990 3004 3115 3147 3230
3241 3275 3284 3318 3450 3464 3497 355& 3667
3740 3799 3863 3930 3997 4044 4090 4102 4211
4357 4376 4450 4502 4508 4550 4584 4596 4656
4665 4735 4792 4840 4844 4866 4883 4890 4919
5003 5035 5036 5082 5093 5186 5192 5261 5322
5357 5384- 5473 5506 5584 5632 5674 5699 5751
5763 5767 5773 5816 5821 5886 5994 6033 6043
6069 6090 6137 6146 6187 6224 6244 6264 6283
6289 6382 6442 6451 6470 6681 6687 6697 6725
6741 6757 6786 6880 6928 6953 7029 7040 7107
7119 7126 7130 7242 7245 7339 7348 7354 7356
7385 7470 7474 7646 7700 7738 7779 7786 7972
7978 8092 8109 8142 8249 8259 8270 8288 8312
8404 8433 8543 8681 8738 8758 8761 8866 8883
8885 9012 9019 9030 9106 9116 9147 9198 9223
9238 9251 9288 9406 9410 9447 9453 9470 9522
9528 9583 9592 9647 9623 9755 9759 9770 9783
9880 9935 9955 9956 9977 10004 10014 10078
10125 10208 10219 10269 10271 10327 10360
10394 10405 10428 10484 10547 10637 10645
10701 10714 10801 10820 10850 10925 10963
11033 11049 11116 11211 11347 11383 11414
11416 11424 11547 11632 11644 11744 11756
11759 11875 11937 11953 12047 12081 12166
12211 12260 12262 12301 12329 12343 12345
12372 12541 12578 12597 12647 12751 12814
12815 12817 12843 12872 12875 12880 12916
12934 12973 12996 13035 13057 13090 13139
13165 13176 13193 13203 13225 13248 13324
13340 13476 13520 13542 13577 13599 13602
13631 13643 13687 13693 13707 13771 13786
13847 13885 13943 14000 14069 14125 14196
14213 14367 14373 14401 14416 14487 14541
14571 14746 14829 14963 14998 15101 15204
15230 15257 15267 15290 15317 15339 15378
15393 15430 15464 15491 15574 15588 15590
15638 15664 15668 15687 15730 15771 15777
15778 15788 15846 15870 16013 16039 16042
16084 16106 16127 16148 16182 16184 16218
16241 16294 16307 16346 16357 16358 16365
16417 16512 16522 16603 16646 16708 16711
16867 16877 16883 16887 17005 17019 17074
17116 17136 17148 17211 17248 17284 17307
17338 17348 17381 17568 17598 17689 17730
17879 17940 17942 17994 18093 18324 18335
18374 18389 18393 18447 18455 18460 18482
18491 18501 18553 18598 18602 18617 18637
18669 18692 18714 18770 18787 18864 18878
18894 18973 19893 19006 19022 19063 19096
19107 19198 19221 19232 19373 19368 19404
19479 19513 19674 19691 19711 19726 19733
19761 19818 19837 19884 19915 19950 20013
20157 20233 20429 20471 20489 20557 20593
20606 20631 20862 20869 20876 20932
Burgerlijke Stand.
Geboren: Aug. 20. Margot Vilja, d. v.
J II. Trommel en J. M, Swillens, Hoofdstraat.
22. Johanna, d. v. A. A. Konings en J. C.
van Zwol, Ged. Broersvest. 23. Gerarda
Maria, d. v. G. P. Wasman en M. A. A. Kuil,
Hoflaanstraat. Antonetta Corneli, d. v.
P. Blok en C. P. van B zooijen, Van Beveren
straat. Alberdina Hendrika, d. v. S. J. van
Eijk en A. E. Hofmeester, Fabriplein.
Scheepvaart.
Hoog water te Hoek vau Holland.
25 Aug. v.na. 4.12 n.m. 4.43.
26 Aug. v.m. 4.55 n.m. 5.28.
27 Aug. v.m. '539 n.m. 643.
28 Aug. v.m. 6.29 n.m. 6 57.
Gem. Hoogwater 87 e.M. 4- N.A.P.
Gem. Laagwater 77 c.M. N.A.P.
SCHIEDAM, 24 Aug. Aangekomen s.s.
Foldin, per zeesleepboot Zwarte Zee van de
Noordzee om hier te dokken in de Wiltonhaven.
s.s. Glenisla, van Methil. s.s. P. N. Damm,
van Brugge. s.s. Hilversum, van Liverpool
om hier te dokken in de Wiltonhaven. 6
Engelsche stoomtrawlers, allen om hier kolen
te bunkeren in de Wilhelminahaven. L.O. 309
George Beigh, politievaartuig van Lowestoft
om hier kolen te bunkeren aan de Maaskade,
eerste steiger.
IIARBURG, 25 Aug. Aangekomens.s.
Agility, ledig van Schiedam om olie te laden
voor Schiedam.
SCHIEDAM, 25 Aug. Vertrokken Spaansch
s.s. Bartolo, ledig naar Rotterdam.
Handelsberichten.
Beurs van Schiedam.
Moutwijn.
SCHIEDAM, 25 Aug. Officieele noteering van
de Commissie uit de Kamer van Koophandel.
Moutwijn 46 13.—.
Namens de commissie voor de noteering.
H. J. JANSEN.
Spiritus.
SCHIEDAM, 25 Aug. Men noteert voor
Spiritus 100 21.
Spoeling.
Noteering van de Coöp. Vereen. „Schied.
Spoelingvereeniging".
Heden 1.80 per ketel.
