pensioenspremie is voor spr. noch 'n principieele, noch een politieke kwestie, doch slechts een utiliteit. De toestand is nog niet zoodanig, dat we tot een dergelijke maatregel kunnen overgaan, zoodat spr. zich momenteel accoord verklaart met het standpunt van den lieer Scheffers. De logica ontgaat spr. ton aanzien van de houding der S.D.A.P. in deze. Het voorstel van den heer Slavenburg, om te geraken tot een particulier havenbedrijf, is een vraagstuk van zóódanige draagwijdte, dat spr. nog géén oordeel erover wil uitspreken. Wel betwijfelt spr., of de toestand kansen biedt om een dergelijk vraagstuk in vervulling te doen gaan Het voorstel van den heer Ingelse, om een bezuinigingsinspecteur te benoemei acht spr. niet gewenscht. De kennis, rouLine en praetische ervaring in de gemeentehuishouding, van een bezuiuigingsinspecteur moet wel verbazing wekkend zijn. Enthousiast vertelt spr., dat hij eens zoo'n men heeft gezien. En de indruk, dien hij heeft gekregen, was van een gewoon huis-, tuin- of keuken-mensch. Ten opzichte van de gasfabriek acht spr. een bezuinigingvinspecteur onmogelijk Den heer Dinkelaar beantwoordend, die ge zegd heefL, dat de C. H. en de R. K. niet demo cratisch genoeg zijn, zegt spr., dat de heer Dinkelaar een groote fout begaat, door alles, wat de S.D.A.P. gaarne wil, democratisch dus vooruitstrevend te noemen. Het tegendeel is meer dan eens bewezen. De S.D.A.P.-sche levens beschouwing gaat niet uit van een principieel beginsel, welk feit noodwendig een eenzijdigen blik op den toestand tengevolge heeft. Hierna neemt, de weth. van Gemeentewerken, de lieer H out m a n, het woord, die tiet op de eerste plaats op prijs stelt, dat de fracties hunne waardeering hebben te kennen gegeven over het tijdig indienen der begroeting. Spr. zegt dit, omdat er stemmen uit den Raad zijn opgegaan, die in strijd zijn met de bovengenoem de waardeering. Zoo kan spr. b.v. niet toelaten, dat het werk der ambtenaren door den heer Ingelse werd gekleineerd. Spr. kwalificeert deze meening als zou het maar een ambtenaren- gedoetje zijn. De heer Ingelse: Dat heb ik niet gezegd. De heer Hout m a r Wat den bczuinigings- inspecteur betreft, hiervoor voert de lieer Ingelse ter verdediging aan, dat er meer samenwerking tusschen de directeuren en de wethouders zou zijn. Deze samenwerking laat evenwel niets te wenschen over, zegt spr. Het rapport, m 1925 ingediend, wees een bezuiniging aan van 196.000.—. Het rapport, dat thans is inge diend, eischt een ernstige bestudeering. De wachtgeldkwestie o.a. is een zaak van ingrijpende aard, die ernstig en rustig overleg eischt. (Wordl vervolgd). BRUSSELSCHE KRONIEK. B r u s se 1 5 Dec. 1926. ltij de Catalaansehe rcvbïufionnaireu. (Van onzen eigen-correspondent). De "Brusselsche bladen hadden het spoedig uitgebracht en iedereen wist het dan ook spoedig dat een goed dozijn Catalanen die bij Perpignan, in Frankrijk, aan de verijdelde scparistische beweging tegen Spanje hadden deelgenomen, in de Belgische hoofdstad aangekomen waren en voorloopig in het ,,Oe\re d Hospitalité bekend onder den naam „Asile Baudóuin onder de trap aan de achterzijde van de Colonne du Congres" gelegen, ondergebracht waren. We hiel den er aan om even kennis le maken met de uit Frankrijk verbannen Spaansche revolutionnaiien om iets uit hun eigen mond te vernemen over hun beweging. We begaven ons dan ook naar het nachtverblijf dat, tot ergernis van het personeel dezer inrichting, ook wel ,,asylword genoemd. Een der personen die ons te woord stond legde er bijzonder den nadruk op dat er geen vagebon den worden ondergebracht, maar alleen personen die tijdelijk dakloos zijn. Een bediende deelde ons bijzonderheden mede over het groepje Catala nen dat er reeds eenige nachten geslapen had. Het zijn alle jonge mannen- De oudste is 28 jaar, de jongste 18 jaar. Het zijn personen uit alle standen er zijn intellectueelen en arbeiders onder. Het groepje was uit en we moesten op hun woordvoerder een teekenaar van beroep, naar men ons zeide, die vloeiend Fransch spreekt, wachten. Onze revolutionnairen kwamen tal rijker terug dan zij vertrokken, n.l. in gezelschap van nog een groepje Catalaansehe bannelingen die in het „asyl" ook een nacht kwamen doorbrengen. Het zijn alle jonge, kloeke mannen, met sympa thiek voorkomen. Zij zien er uit als toeristen met hun kort hruin-fluweelen broek en hun kort khaki-vestje. Toen zij het doel van ons bezoek vernamen, trad aldra de „kleine" naar voren, een jonge man met verstandig gelaat en donkere bruine oogen, vol gloed en geestdrift. Zeer bereidwillig stond hij ons te woord. Wij spraken eerst over de Vlaamsche beweging „Deze beweging ge lijkt in eenige opzichten wel op de onze, maar op andere punten verschilt zij er merkelijk van. Uw taal heeft, in België tenminste, een tijdperk van vorval gehad. De onze ook. In de 16e eeuw werd het koninkrijk Arragon dat inbeschaafdheid nagenoeg met Catalonië overeenkomtbij Spanje ingelijfd. Het Spaansch is de beschaafde vorm voor het Castiliaanschen, werd de eenige officieele taal. Eerst in het midden van de 19e eeuw ont stond de herleving van de Catalaansehe taal In den beginne was de Catalaansehe beweging een letterkundige beweging eerst sedert een dertigtal jaren kreeg zij een politiek karakter, dat zich vooral na den oorlog verscherpte." Op mijn vraag of het Catalaansch gedurende het tijdperk van verval heeiemaal uit de scho len en kerken geweerd was, antwoordde de jonge Catalaan, wiens naam, Ramou Marti, we niet hoeven te verzwijgen, :~„Ja, het Catalaansch was uit de scholen gebannen. Alleen in eenige kerken op het platteland werd in het Catalaansch gepredikt." „Daar is reeds een verschil met de Vlaamsche beweging. Het Nederlandsch werd ten minste bewaard in de lagere scholen en werd met glans beoefend in Nederland." Daar is reeds een verschil met de Vlaamsche beweging. Het Nederlandsch werd ten minste bewaard in de lagere scholen en werd met glans beoefend in Nederland. „De Catalanen moesten hun taal in de 19e eeuw opnieuw scheppen. Die taal is het nauwste verwant met het Provencaalsch, maar het is toch een andere taal. Zij bezit een zeer bloeiende letterkunde. De tooneelletterkunde werd in Ca talonië met het meeste succes beoefend. On ze beste tooneelschrijvers zijn tegenwoordig- Adria, Guat en Pous Ferrater. Onze nationale dichter is Gasol. Goede dichters zijn ook Gamer en Sagarra. Onder de nog levende romanschrijvers zijn de beste Prüdenci Bestrana, schrijver van „Proses Barb&res", en Ruire, schrijver van „La Parada" (De vogelstrik). Do twee grootste Catalaansehe dagbladen zijn „La Publicitaat, met een oplage van ongeveer 30.000 nummers en „La Vue" de Catalunya" (De Stem vaar Catalonië), met ongeveer 45.000 nummers. Beide bladen verschijnen teBarcelona, een stad met meer dan een millioen inwoners. De bevolking van Catalonië bedraagt ongeveer 3^ millioen zielen." „Wordt er in Catalonië veel Spaansch gelezen" „Schier niet. Er zijn overigens veel ongeletter- den onder de werklieden, juist tengevolge van het Spaansch onderwijs." „Bestaat er dan geen enkele Catalaansehe school in Catalonië?" „Sedert het einde der 19e eeuw bestonden er vele vrije Catalaansehe scholen. Drie jaren ge leden waren er 163. Er was zelfs een Catalaan sehe polytechnischc-school, met 3000 leerlingen. Al dia scholen werden op bevel van Primo de Rivera gesloten." „Wordt er dan in uw gemeenteraden geen Catalaansch gesproken „Jawel, maar alle geschreven stukken moeten in het Spaansch zijn." Vergeet hierbij niet dat Primo de Rivera de burgemeesters en raadsleden zeil' benoemd heeft. Er zijn geen verkiezingen meer." „Hoe komt het dan dat er toch Catalaansch gesproken wordt „Wel. Primo de Rivera benoemde de onwe tendsten en onder hen zijn er velen, die geen Spaansch kennen, maar zij dienen zijn politiek. Overigens in Catalonië wordt door rijk en arm Catalaansch gesproken." „Dan veronderstellen we dat uw beweging- door al de Catalanen gesteund wordtl?" „Zij wordt gesteund door de onderwijzers, door nagenoeg al de priesters, door alle intel lectueelen en kunstenaars over het algemeen. De middenstand is onze zaak ook toegedaan. De rijken zijn onverschillig. Over 't algemeen zijn de rijken overigens overal met een dergelijkebe- weging niet ingenomen. Vele werklieden zijn eveneens onverschillig, daar zij onwetend zijn en de zaak niet begrijpen, maar ware ons opzet ge lukt dan zouden alle Catalanen ons toch gevolgd zijn." „Is uwe beweging enkel een taalbeweging? „Neen, want zelfs, al werden de taalgrieven opgelost, dan nog zouden wij voor de scheiding- vechten. Stel u wel voor dat Catalonië het rijnste gedeelte van het Iberisch schiereiland is. Het brengt jaarlijksch 300 millioen peseta's belas tingen op en de Staat geeft voor dat gedeelte van het land nog geen 5 millioen uit. Dat onrecht kunnen wij niet dulden." „Hoe kondet gij u voorstellen met uw klein hoopje te gelukken „Zonder het optreden van de Fransche politie zou het ons zeker gelukt zijn. We rekenden op tal van omstandigheden waarop ik niet mag in gaan, maar wel mag ik u mededeelen dat tezelf dertijd in Spanje zelf een opstand zou ontstaan zijn om het juk van het Directorum af te schud den." Onze Op sla streeks halfzes gedood. de Eergisteravond om- Haarlemmerstraat te Hillegom een man uit Sassenheim uit de stoom tram gesprongen en raakte onder slag dood. hij sprong echter verkeerd de tram. De man was op Beide polsen gebroken. MejK. te Bergen is zoo ongelukkig geweest van een trap te vallen, dat beide polsen en een elleboog werden gebroken. Nadat de eerste hulp was verleend is zij naar het St. Elisabeth-gesticht te Alkmaar vervoerd. Botsing tusschen trein en auto. Op den onbewaakten overweg aan den Hoofdweg (Oost-zijde) in Haarlemmermeer is gister trein 638, komende uit de richting Leiden en gaande naar Hoofddorp, in botsing gekomen met, een vrachtauto. De chauffeur, P. W. Nijssen uit Hoofddorp, werd gewond. De auto weid geheel vernield. Nader meldt men ons De chauffeur had den trein te laaf opgemerkt. Ondanks krachtig remmen kon hij den auto niet meer tot stilstand brengen. De cabine, waarin de chauffeur Nijssen ge zeten was, werd geheel van den auto afge rukt en in de Hoofdvaart geslingerd. Nijssen bekwam wonder boven wonder slechts lichte kwetsuren. De botsing was zoo hevig, dat stukken van den auto aan de overzijde van het water terecht kwamen. G a s v e r s t Ik k i n g. De 13-jarige Stevens aan den Verlengden Oosterweg te Groningen had gisteravond tevergeefs getracht, de gas kachel aan te steken in zijn studcer-slaapka- mertje. Zijn had verzuimd de gaskraan dicht te doen. Zijn moeder had vanmorgen gas noodig en deed een paar penningen in den meter. Toen haar jongen om 8 uur niet beneden kwam, ging zij kijken eo vond hem dood te bed gestikt door het ontsnapte gas. Twee doctoren hebben het mogelijke gedaan om de levensgeesten op te wekken, doch tevergeefs. De effectendiefstal te Gouda. Eenigen tijd geleden zijn de in den nacht van 5 op 6 Augustus bij den kaashandelaar Teekens te Gouda ontvreemde effcncten in handen gespeeld van een bankiersfirma te Amsterdam, die den aanbieder een aanzienlijk bedrag in contanten in voorschot gaf op de opbrengst bij eventuselen verkoop. De politie stelt met het bij haar aanwezige signalement van den aanbieder eenu itge breid onderzoek in. De in beslag genomen effecten zijn gedeponeerd'ter griffie van de rechtbank te Rotterdam. jonge optimistische zegsman verzweeg ons natuurlijk wie de separisten de noodige wa penen bezorgd had, maar hij bevestigde dat de Italiaansche regeering er voor niets tusschen was. De Italianen die zich bij de Catalanen aangeslo ten hadden, waren anti-fascisten en republi keinen.' „En Garabaldi vroegen we. „Garibaldi sprak de jeugdige separist, en woede fonkelde iyj zijn bruine bogen, „Garibaldi is een avonturier, die er enkel op uit was om aan geld te geraken. Hij heeft ons verraden. Maar het laatste woord is in deze zaak nog niet gezegd. Wij blijven onzen hoofdman, kolonel Marcia, getrouw en vroeg of laat, besloot Ramou Marti met overtuiging, zullen wij ons doel bereiken." Gemengd Nieuws. Een opzienbare arrestatie. 'lcer Paul Beer, schrijver van de revue „A dienende als middel voor zijn propaganda werk om te geraken tot stichting van een Menscliheitsheim, is gearresteerd en over de grens gezet, vanwege zijn minder gangbare praktijken. E en m. eikoorlog ten e i n d e. Het conflict tusschen. den Leidschen melkhandel en de veehoudeis uit Leiden en omgeving is ten einde. De pogingen van dei! heer H. F. Noordman te Zoeterwoude om de partijen tot elkaar te brengen, zijn gelukt. Naar wij vernemen zal de melkprijs voorloopig zo8 blijven, doch de vol gende maand l cent per liter verhoogd worden. HetpaleisteBoekarestin brand. Uit Boekarest wordt berichtHet middenge deelte van het koninklijk paleis" te Boekarest is eergisteravond door brand vernield. Om elf uur werden vlammen boven het dak Waargenomen, die aangewakkerd werden door den vrij starken wind, zoodat in een minimum van tijd het gehesle dak van het middengedeelte in brand stond. Doch wiet alleen het dak werd door hot vuur aangetast, ook de receptie- en de troonzaal werden verwoest. De beide tronen vele, maar niet alle, kostbare tapijten, de schil derijen en meubelen konden gered worden, even als de kroonjuweeleu, het tafelgerei en eenige meubelen, die zich in een aangrenzend vertrek bevonden. Als oorzaak van den brand werd een defect in den keukenschoorsteen genoemd. Het paleis was de permanente verblijfplaats van het vorige koningspaar, doch werd thans alleen gebruikt voor staatszaken. Toen hij nog in goede gezondheid verkeerde, kwam de hui dige koning dagelijks naar het paleis om daar de staatszaken af te doen en audiënties te hou den. De beide vleugels van het paleis, die voor dit doel gebruikt werden, zijn niet beschadigd. De schade wordt geraamd op 480.000. WISSELKOERSEN TE ROTTERDAM. 8 Dec. 9 Dec. Londen12 127/s 12.13 Berlijn - 59 45V2 - 59.47 Parijs - 9 671/!! - 9.931/» België - 34 80 - 34.80 Zwitserland 48 25 - 48 28 1/.È Amerika - 2.5078 - 2.507» Weenen -35 2 27, -35.22V2 Kopenhagen- 66 60 - 66 60 Stockholm66.857» - 66,84 Oslo - 63.071/2 - 63 427 2 Madrid - 37 97 7, -38.07 Milaan -10 71 10 85 443e Staatsloterij. Prijzen van 30. 304 410 540 742 1158 1216 1343 1682 2177 2362 2407 2481 2921 3016 3225 3258 3805 3981 4055 4278 4452 4608 5047 5128 5799 5940 6427 6434 6686 6778 6785 6813 6814 7016 7309 7627 7692 7772 7988 8126 8213 8283 8409 8703 8853 8960 9019 9096 9103 9168 9363 9571 9574 9781 9919 10255 12946 14696 16344 18813 2-0079 20697 10736 13209 14734 16454 19210 20256 20788 11022 13213 14752 16919 19485 20260 20850 11707 13309 15239 17447 19517 11728 13626 15311 17922 19850 20360 20421 11990 13899 15991 18026 19893 20482 12636 14266 16072 18564 19958 20621 Rechtzaken. De roofmoord te Spekholzerheide. Voor het gerechtshof te 's-Hertogenbosch stond in hooger beroep terecht Arie W„ de jonge boerenknecht uit Spekholzerheide, gede tineerd, door de rechtbank veroordeeld tot vijftien jaar gevangenisstraf ter zake van moord op de huisvrouw van zijn patroon te Spekhol zerheide, waar hij eenige weken te voren in diefstal. Ver te hebben ging er toen van dienst was gekomen. Drijfveer tot den moord was dachte ontvreemdde na de vrouw vermoord twaalf gulden en door. Het gerechtshof gelastte een onderzoek naar de geestvermogens van verdachte. Dr. Casparie, zenuwarts, Den Bosch, heeft Verdachte psychiatisch onderzocht, doch is nog niet geheel met de conclusie gereed. Dr. Casparie acht, het mogelijk, dat verdachte een slachtoffer is van het bioscoopbezoek. Bij zijn verhaal over het doodslaan der vrouw zeide verdachte ik dacht, dat ze nog wel op zou staan, zooals dat altijd in de bioscoop te zien is. Ten einde dr. Casparie in de gelegenheid te stellen zijn onderzoek te voltooien, werd de verdere behandeling der strafzaak in hooger beroep uitgesteld tot 10 Jan. a.s. De militaire relletjes in het Noorden. Voor den Krijgsraad te 's-Hertogenbosch worden op 15 Dec. a. s. tegen zeven verdachLen, allen gedetineerd, de strafzaken behandeld in verband met de geruchtmakende militaire relletjes te Ede en te Assen. Noodlottige lawine op den St. Bernhard. Uit Bern meldt men Een groote lawine, welke omlaag is gestort van den Col de la Fenêtre, overviel op een K. M. afstand van het klooster op den grooten St. Bernhard tien monniken, die een ronde maakten. Vijf hunner werden door de lawine meegesleurdten gevolge waarvan er drie den dood vonden. Telegrammen. VERBOD VAN UITVOER VAN GRANEN BERLIJN, 9 Dec. (draadloos). Uit Warschau wordt gemeld, dat de regeering overweegt een verbod van uitvoer van granen uit te vaardigen. Trekking D o n d e r d a g 9 December. Laatste Berichten. Weerbericht. VerwachtingZwakke tot matige Westelijke tot Zuid-Westelijke wind nevelig tot- half of zwaar bewolkt, weinig of geen regen weinig verandering in temperatuur. WISSELKOERSEN TE AMSTERDAM. 8 Dec. 9 Dec. ƒ12,13 12.127/g - 59 45Va - 59.47'/j Londen Berlijn Parijs Brussel Zwitserland Weenen Kopenhagen Stockholm Oslo - 9 88 - 34 80 - 48 25 - 35 30 - 66.45!/» -66 85 - 63 75 New-York - 2.501/, - 9 84 - 34 80 - 48 32 - 35 30 - 66 621/ - 66.35 - 63.47'/, - 2.50V, Surseance van betaling. Bij de arrondissementsrechtbank te Haarlem is thans ingediend een aanvrage namens de N. V. D. en M. Grootes Gebr., chocoladefabrieken te Westzaan, om verlenging der bereids verleende surseanse van betaling voor den tijd van een jaar. Burgerlijke Stand. Geboren: Dec. 7 Hendrica Franc-isca, d.v. H. W. J. M. Koevermans en G. Brökling, Laan Ons Genoegen. 8, Johanna, d.v. A. van der Zouwen en E. Roest,Vriendschapstr.Martinus Maria, z.n. W. H. Weber eji A. M. van Buijtenen Villastr. Gehuwd: J.J. Meeder, 26 j. en M. M. M. H. Wirsel 23 j., J. J. de Ruiter, 24 j. en M. J. Brus- saard 23 j. C. L. Tuinstra, 25 j. en W. Lij deijer 23 j. Scheepvaart. Hoog water te Hoek van Holland. 9 Dec. v.m. 4.43 n.m. 4 56. 10 Dec. v.m 5.26 n.m 5.42. 11 Dec. v,in. 6.18 n.m. 6 38. Gem. Hoogwater 74 c.M. 4- N.A.P. Gem. Laagwatei 87 e.M. N.A.P. SCHIEDAM, 9 Dec. Aangekomen Eng. s.s. Agility, kapt. D. Gillies, met olie van Har-burg voor N. V. Schieveem aan de Wilhelminahavcn, het vertrok heden weder derwaarts. s.s. Palembang, van Hamburg om hier te dokken in de Wiltonhaven. SCHIEDAM, 8 Dec. Vertrokken s.s. Jut- landia, met stukgoederen naar Bangkok. LAS PALMAS, 5 Dec. Gepasseerd s.s. Perth, met olie van South Shetland naar Schiedam. HARBURG, 8 Dec. Vertrokken s.s. Alchy- mist, met olie naar Schiedam. Ilandelsbcriehien. T~ Beurs van SaMedam. Moutwijn. SCHIEDAM, 9 Dec. Officieele noteering van de Commissie uit de Kamer van Koophandel. Moutwijn 46 16.50. Namens de commissie voor de noteerng. H. J. JANSEN. Spiritus. SCHIEDAM, 9 Dee. Men noteert voor Spiritus 100 31. Spoeling. Noteering van de Coöp. Vereen. „Schied, Spoelingvereenigiag' Heden 2.50 per ketel, is m

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Nieuwe Schiedamsche Courant | 1926 | | pagina 3