OMGBLMOIfOOR SCHIEDAMEM
49ste Jaargang.
Vrijdag 31 December 1926
No. 14748
Seres n i KOEMARKT 4. Telefeosi laïeseosKtmiiBssJ 63085 Postbus 39.
Abonneroenisn per 3 maanden f 2.70, per week 20 cent, franco per
post 3.per kwartaal. Afzonderlijke nummers 4 cent. Zaterdagavondnummer
met Officieel Kefkbericht 10 ets. Postebèque- en girodienst No. 81440.
Advsrtaoiiiru 15 regel» f U5, eik» «gs' daarboven W n», S es»!
plaatsen wordt 2 maal berekend Ingesouden m»d»d«eliugc» VP e per regel.
Speciale conditiën voor herhaaldelijk adverteersc. Tarieven word sa o, aanvraag
toegezonden. incassokosten worden berekend.
Cïratls-Ongevallenverzekerfag s t 5Ö8 foïj levenslange geheele invaliditeitf 26@ fetj verlies van een hand, voet ©I oog t
duim;69 bij verlies vaneen wijsvinger; f 15 bij verlies van eiken anderen vinger,Dg versekeriay wordt-gewearborgd dag?
Dit nummer bestaat uit 3 bladen
Binnenland.
Nat. Tentoonstelling voor handel en
industrie, kunst en nijverheid.
Met een enkel woord is er in de pers reeds
melding van gemaakt, dat in den zomer van 1927
Brabant's hoofdstad Den Bosch een grootsch
gebeuren te wachten slaat, namelijk een natio
nale tentoonstelling voor handel en industrie,
kunst, en nijverheid, welke beloofd te worden
een wapenschouw van onze Nederlandsche in
dustrie en nijverheid van onze vaderlajidsche
kunst.
Nu reeds zijn bij het actieve comité, dat
deze tentoonstelling krachtig voorbereidt, tal
van inschrijvingen voor deelname - van vele
Nederlandsche ondernemingen op onderschei
den gebied binnengekomen, terwijl het zich
laat aanzien, dat nog talrijke volgejj. zullen.
Onderhandelingen hieromtrent zijn nog gaande.
In het comité hebben o.m. zitting genomen
de heeren Alpluns Houtman, wethouder. L.
Meeuwese, voorzitter der R' K. Middenstands-
vereeniging Jos. E. A. M. Meijring voorzitter
van de Kamer van Koophandel en Fabrieken
F. M. Roupe van der Voort, industrieel en voor
zitter van de R. K. Werkgeversvereenigiug en
Albt, Stokvis, secretaris van 's-Hertogenbosch'
Belang.
Binnenkort hopen wij onzen lezers nade're
bijzonderheden mede te deelen.
Mededeeling van den K.R.O.
Onze Bossche propagandist., de heer Id. M.
de Graaf, schrijft in „Het Huisgezin" het vol
gende, en wordt het begin van het Nieuwe Jaar
door ons aan verschillende katholieken ter lezing
aanbevolen
„Hij wist hei niet."
„Een antenne op het dak, dus radiotoestel",
mompelde de propagandist en stapte vastbe
sloten op de deur toe. Ring gaat de bel
en weldra zat de propagandist tegenover .den
heer des huizes, die een verwoed radioliefhebber
bleek te zijn.
„Propagandist van den „K.R.O.", spelde
mijnheer van het visitekaartje, „mag ik u vra
gen naar het doel van uw komst
En de propagandist begon voor de zooveelste
keer dien dag te vertellen van de stichting, die
Katholieke Radio Omroep heet, op verlangen
van het Doorluchtig Episcopaat in het leven
geroepen. De Katholieken gaan met hun tijd
mee en willen niet wachten tot anderen klaar
zijn en zich voorzien hebben van een goede
organisatie op radio-gebied." „Neen zij beschou
wen de Radio als een middel van krachtige apo
logetische waarde dat dus niet verwaarloosd
mag worden." „Is het niet een prachtig hulp
middel bij de vervulling van de taak, aan de
Katholieken ook in Nederland opgedragen
„Gaat en onderwijst alle volkeren." „Menkent
ons Katholiek geloof, onze Katholieke cultuur,
onze Katholieke kunst niet genoeg. Per radio
komen wij overal." „Zie meneer, wij willen
gelegenheid hebben onze ideeën de wereld in
te brengen." „lederen dag kan men de meest
verschillende levensbeschouwingen door het
luchtruim hooren klinken, maar in het groot,e
koor van stemmen, dat daar opgaat, mag de
Katholieke stem niet ontbreken." „De K.R.O.
meneer, hoopt in de allernaaste toekomst met
de christelijke groep van ons volk een eigen zen
der te exploiteeren."
„Ja, maar wij hebben in Nederland toch een
neutralen zender waarom moet daar nu weer
een katholieke zender naast komen 2" „Kom,
kom neutraal is mooi genoeg!"
Dat had de propagandist al meer gehoord en
hij vroeg „Permitteer, meneer, maar welke
courant leest u
„Wel natuurlijk een katholieke, dat zou toch
al te gek zijn, een katholiek dagblad te hebben
en zich te abonneeren op een neutraalals
Katholiek neemt men toch geen genoegen met
neutrale kost. Wij willen toch onze levens
beschouwing terugvinden ook in de Pers
„Juistmeneer" en zoo gaat het nu ook met
de Radio". Niet alleen muziek komt er uit uw
luidspreder, maar ook allerlei voordrachten en
redevoeringen kunt u beluisteren." „Wil u uit
uw luidspreker alleen maar neutrale kostkrijgen
„Het is waar, er komt niet vaak iets per radio
tot ons van den neutralen zender, wel van
het buitenland waaraan wij aanstoot moeten
nemen maar dal is niet genoeg." „Wij willen
ogk wel eens iets, waaraan wij als Katholiek
wat hebben en met de Katholieken niet te stoo-
'ten bouwt men nog niet op." „U zult hét met
mij eens zijn, dat neutraliteit al heel slecht
samengaat met het verkondigen van onze idee-
en."
„Wij willen positief Werk en niet de waarheid
verzwijgen „De velen, die zich uit mensche-
lijk opzicht schamen, bij het zoeken naar dc
waarheid, zich rechtstreeks om inlichtingen tot
een Katholiek te wenden, kunnen thans binnen»
huis kennis nemen van wat wij te zeggen hébben.
„Ja, maar op die wijze wordt liet zóó pikant
en dwingt men met een katholieken uitzender
velen, het toestel af te zetten."
„Aan wie de schuld Een eerlijk man moet
de waarheid durven hooren en de K.R.O. waakt
er zorgvuldig voor, dat er niet aangevallen
wordt," „wel uiteenzetten, doch niet anderen
afbreken of onaangenaam zijn."
En mijnheer dacht na Maar de Katho
lieken hébben toch iedere week een avond en
eenmaal per drie weken een Mis-uitzending
„Zeker meneer, maar dat is natuurlijk niet
gratis de K.R.O. moet daarvoor wel degelijk
betalen, doch blijft daarbij gebonden aan an
deren daarbij is eens per week niet genoeg."
„Ook in het verkondigen van de waarheid moe
ten wij baas zijn in eigen huis. De eigen zender
zal ook veel geld kosten maar als de Katho
lieken nu eens het geld, wat zij nu aan anderen
geven, in de kas van de K.R.O. storten, dan zou
de financieele zijde van dit vraagstuk gemakkelijk
opgelost zijn." „Daarom meneer, vr#ag ik u
beleefd, wordt lid van de K.R.O. voor 5.
jaarlijks of donateur voor 10.en meer. Zoo
werkt u mee aan een goede en dringend nootige
zaak, een Katholiek belang van den eersten rang.
Mijnheer teekende het formulier en verklaar
de, dat hij al lang lid geweest zou zijn, als hij dat
geweten had en hij nam zich voor, ook bij
vrienden en kennissen, die geen radio hebben,
propaganda te maken voor den K.R.O., als
voor een zaak waarbij heel Katholiek Nederland
belang heeft.
Tevreden ging de propagandist van de Bossche
Katholieke Radio-vereeniging heen.
Dat deze propagandist alle hulde verdient
voor zijn klare en eenvoudige uiteenzetting
van wat de K.R.O. voor de Nederlandsche Ka
tholieken wit zijn, zal wel ieder onbevooroor
deeld lezer toegeven. Wij hopen, dat met liet
nieuw begonnen jaar onze propagandisten nog
talrijke katholieken zullen overtuigen. Het jaar
1927 zal gewichtig zijn voor onzen omroep en de
grondslag moeten leggen voor de toekomst.
Wij danken onze duizende leden van den K.R.O.
voor hun hulp in 1926.Het jaar 1927 zal dekroon
op het werk zetten.
L. H. PEROUIN,
Voorz. v./d. K.R.O.
ROME1NSCOE KRONIEK.
R o m e, 26 December 1926.
De Christenvervolging in
Mexico.
„Het wordt eentonig op den duur altijd weer
gruweldaden uit Mexico te moeten berichten"
zoo begint de correspondent uit Mexico zijn be
richt.
Daar echter de gruwelen niet ophouden en
zelfs integendeel steeds meer toenemen, zoo is
het een eereplicht der katholieke pers de wereld
op de namelooze ongerech tigheden der vrij met-
selaarsregeering van Mexico immer Le wijzen.
Een ongehoord gemeene wijze van vervolging
werd in Las Damarcaciones verzonnen.
De lieden van Calles wilden vrouwen, die be
trapt werden op de verspreiding van religieuze
isehriften, dwóngen dat ze zich geheel ontkleed
den en alsdan met sterke waterstralen gekastijd
werden om ze t-3 „ontnuchteren."
De vrouwen weigerden zich van hunne kleeren
le ontdoen. Tenslotte vergenoegde men er zich
mede de waterstralen zoo op hen los te laten.
Volgens de door de Gallesregeering rondge
strooide persberichten zouden er in Mexico
slechts 129 katholieke scholen gesloten zijn en
daarvoor 4000 nieuwe Staatsscholen geopend
worden.
Beide beweringen zijn echter geheel vlasch.
In de hoofdstad en hare omgeving alleen is hel
getal met geweld gesloten katholieke onderwijs-
inrichtingen 200 en in een der staten 70. Er zijn
echter in het geheel 26 staten in Mexico. De vier
duizend volksscholen op het land waarop de
pers vav Galles zich beroept, bestaan reedslanger
Ze zijn meestal gesticht geworden door de ge
meenten.
Galles deed niets anders dan bolsjewistische
leeraren naar deze scholen zenden, daarentegen
de gemeenten uitnoodigl zelf de scholen en de
leeraren te onderhouden.
Vele gemeenten hebben nu na het heengaan
der kloosterlingen verklaard de scholen .niet
meer te kunnen onderhouden. 1 let onderwijs
heeft in vele gemeenten eenvoudig opgehouden.
De opstanden in het gansche land vermeerde
ren zich. Van het meeste beteekenis is die geleid
door Generaal Callegod in den Staat Guanajuato.
De regeoring beweert dat de opstand door de
Kerk georganiseerd is geworden. Als bewijs
daarvoor moet een vaandel gelden dat men be
machtigd heeft en waarop staat „Leve Koning
Christus".
Callegos had zich intusschen reeds eerder
bekend gemaakt. Hij was een partijganger van
den gematigden Iluerta, later zette hij Obregon
tegen Cairanza op.
Een nieuwe kleine The resia
Het Schotsche Arbeidersmeisje Margaret Sin
clair uit Edinburg sLierf den vierden November
192.6 in den ouderdom van 26 jaar, en reeds treft
men voorbereidingen voor haar zaligverklaring.
Groote gebedsverhooringen zijn aan haar graf
geschied. Geheel Engeland en Schotland leest
haar voor kort verschenen levensbeschrijving,
en de aartsbisschop van Glasgow willigde een
verzoek tot haar spoedige zaligverklaring in.
'Margaret Sinclair was een vroolijk kind, dat
ook de sport en het zwemmen niet versmaadde
en zelfs een tijdlang met een jongeman verloofd
was.
Toen zij echter haar roeping leerde kennen,
verzocht zij haar bruidegom de verloving onge
daan te maken en trad in Londen als postulante
in het klooster der Clarissen.
Een keeltering maakte echter na twee jaar
een einde aan haar leven.
Allen die haar konden getuigen van haar
heldhafitg geduld in het lijden, van haar uiterste
zielenreinheid en van haar gloeiende liefde tot
Goden den naaste. Men s!elt haar veel naast de
„kleine Theresia".
De v o d e r i n g e n van het k a t h o-
licisme in Portugal.
Portugal, dat in het jaar 1910 in handen
van woedende Kerk vijanden gevallen was, her
stelt zich langzamerhand van dezen verschrik-
kelijken slag.
Uit het jongste in Lissabon gehouden nationale
Kerkconcilie mocht Kardinaal Mendes-Bello,
Patriarch van Lissabon, veklaren dat de Kerk
van de wereldlijke bewindvoerders niets meer te
duchten had.
Ook de openbare meeding is heden aangaande
de kerkelijke inrichtingen en opvattingen veel
meer naar waarheid ingelicht, dan dat er nog
maar sprake zou zijn van een nieuwe kerkvijan
dige revolutie.
Inderdaad waren bij de feestelijke Hoogmis,
waarmede de nationale Kerkvergadering ge
opend Ws.rd, hooge staatsambtenaren en meer
dere regeeringsvertegenwoordigers aanwezig.
(O. a. de minister van Buitenlandsche Zaken).
Thans steunt tie Portugeesche Staat mei
groote sommen de katholieke missies in de Por-
tugeesche koloniën, wel wetend, dat de arbeid
der missionarissen ook veel bijdragen ter vesti
ging en ter ontwikkeling van den volkswelvaart
in de koloniën.
Vergadering van Vrijdag, November.
Vervolg replieken.
De heer E v e r s (R. K.) noemt de beantwoor
dingen van de wethouders zeer zakelijk en con
stateert slechts 'n enkele dissonant een te
scherpe hekeling op C. H.-fractie.
Vooral de rede van weth. v. Velzen acht spr.
belangrijk door de nieuwe perspecLieven, die
daarin zijn geopend betreffende een eigen elec-
trische centrale. Het electrisch bedrijf te Rot
terdam boekt een winst van millioen. Als we
weten, dat R'dam 10 van het geheele kwara-
tum aflevert aan Schiedam, zou ook hier met
een eigen centrale ton winst kunnen worden
gemaakt en niet 97.000.zooals thans het.
geval is. Rotterdam geniet thans een lage kost
prijs per K.W.U. tengevolge van de groote af
name van Schiedam.
Spr. dringt aan om met Rotterdam over nieu
we voorwaarden te onderhandelen en indien
deze geen resultaat mochten opleveren, het
vraagstuk van een eigen centrale ernstig onder
de oogen te zien. Spr. i» de meening toegedaan,
dat de Raad zal instemmen met de plannen,
die de weth. van de Techn. bedrijven, de heer
v. Velzen, naar voren zou brengen, die tot ver
betering in deze zouden leiden.
Wat de heer Slavernburg heeft gezegd ten
aanzien van een particulier Havenbedrijf lijkt,
spr. een ernstige studie waard. Spr. oppert den
wensch om den heer Slavenburg toe te voegen
aan de Havencommissie om deze aangelegen
heid te behandelen. Behalve de Wilhelmina-
haven zijn onze havens nog vrij leeg.
Komende op" de 3 pensioenkorting, zegt
spr. met de motie van den heer Dinkelaar niette
kunnen meegaan, omdat het voor hem geen
principieele kwestie is en waarschuwt de soc.-
dem. voor hit geval, dat. hunne motie wordt
verworpen, het prcmicvrij pensioen verloren
is. Spr. is tegen salarisherziening, daar de thans
bestaande regeling voldoet.
Hierop dient de heer Evers de volgende motie
in
De raad, van oordeel, dat, het premie-vrij
pensioen voor liet gemeentepersoneel, een
maal in verordening vastgelegd, dien gehand
haafd te worden, gaat over tot de orde van den
dag.
De heer Dinkelaar: Daar gaan we mee
accoord In de debatten is spr's naam zóó vaak
genoemd, dat, hij in 'n paar uren nog niet alles
zou hebben beantwoord. Hij zal 't kort maken
en richt zich o.m. tot den heer Collé en consta-
de andere partijen
Wij hadden reeds
fel? f 100 bil wrijf a
4» N.HoII.AIsrAm bsnk
teert, dat het moeilijk is met deze Le debatteeren.
Betreffende de annexatie zegt, spr., dat, dit.
geen partij-kwestie is. Spr. weet nog niet welk
standpunt zijn overige partijgenooten innemen
hierontremt, maar is de meening toegedaan, dal
met annexatie ook nog niet alles is gewonnenIn
verband met het geopperde van den heer Sla
venburg betreffende het teveel op 'den achter
grond geraken van het geestelijk element in de
partijen wijst spr. op de resultaten van zijn
partij, alsook op de actie ten aanzien van de
jeugdorganisatie, waaraan
zich kunnen toetsen.
Weth. van Velzen
lang onze jeugdorganisaties 1
Verder maakt spr. nog eenige opmerkingen
betreffende de 3 korting, waarbij hij de de
mocratie van de R. K. raadsfractie In twijfel
trekt. (Wij zijn niet anders gewend en evenmin
verzot op 'n complimentje van de S.D.A.P.
Red.) Ook keurt spr. af het aanhouden van de
Burgerwacht en acht dit instituut, heel on-de-
mocratisch.
De heer S w a r t j e s De Burgerwacht is in
het leven geroepen door de vergissing, die de
S.D.A.P. heeft gemaakt.
De heer Dinkelaar zegt verder, dat.
zijn fractie vóór de motie-Evers zal stemmen,
Betreffende de taneven is hij van oordeel
dat met tarief-verlaging geen winst verlaging
behoeft, gepaard te gaan als daarnaast maar
pogingen worden aangewend om grootere af
name te bevorderen. Weth. van Velzen zegt,
dat in Schiedam de tarieven lager zijn.
Weth. v. Velzen: ZskerHet gas kost
te R'dam, 11| cent en hier 12 cent, per M3„
maar we mogen niet vergeten, dat de cokes
hier goedkooper is.
De heer Dinkelaar spreekt dit uiet Legen,
maar wenscht, de productie der gasfabriek nog
aanmerkelijk te verhoogen om grootere omzet
te bereiken moeten de tarieven zoowel voor
particulieren als voor de "industrie laag zijn.
De heer Slavenburg (C. II.) het woord
nemende, dringt aan op een eigen elec.trische
centrale. Vervolgens komt spr. op tegen den
aanval van den heer Houtman op da C.H.-frac
tie gericht.
Den heer Evers is spr. dankbaar voor zijn
steun inzake het omzetten van het Haven
bedrijf in een N. V. De mogelijkheid van ern
stige overweging is hierdoor vergroot. Spr. wijst
op de gunstige ligging van onze havens, die,
indien deze tot overlaad-havens worden omge
zet, groote voordeelen voor de gemeente kunnen
opleveren. Een eventueele spoorwegaansluiting
zal afhangen van de toekomst of de havens
industrie- of overlaadhavens zullen worden.
In beide gevallen zullen havenmeester en haven
commissie een taak hebben te vervullen. Verder
verklaart spr. zijn motie betreffende de salaris
herziening te zullen intrekken als die van den
heer Evers wordt aangenomen. Ais de heer dc
Bruyn tijdens deze debatten niets dan materia
listische klanken van de G.H.-fractie heeft ge
hoord, is dit volgens spr. nogal verklaarbaar,
daar bij het behandelen van een begrooting
hoofdzakelijk materieele belangen worden be
sproken
Spr. wil er even op wij'zen, dat de geest der
S.D.A.P. alsmaar „begeeren" ademt, ten koste
van anderen, men maakt begeerten wakker, die
nooit kunnen worden bevredigd. Het ware
beter voor te gaan in het brengen van offers
in het belang der gemeenschap.
De heer H ijm a n (V. D.), ph.it wederom voor
annexatie en ziet hierin een groot belang voor
de burgerij. Spr. schetst den toestand van vóór
vele jaren en zegt, dat thans alles dood en stil
ligt. Bij vereeniging met R'dam is er weer kans
op een vroegeren welvaart. Een groote rol speelt
ook de belasting. In Rotterdam wordt naar
een inkomen van 5000.170.30 en in Schie
dam 306.—1 betaald.
Weth. v. Velzen: Dat, heeft R'dam te
danken aan zijn tarieven.
Aon de motie-Evers zal spr. zijn stem geven.
De heer Collé (S. P.) zag gaarne wat meer
ernst bij het college von B. en W. bij de behande
ling van belangrijke vraagstukken. Hij verwijt
de heeren de Bruyn en Dinkelaar, dat zij het tel
ken» doen voorlftmen alsof spr. onjuistheden ver
kondigt. Spr. hekelt het systeem van het ge
meentebestuur om juist, de minstbedeelden uit
te schudden
Uit de besprekingen betreffende de annexatie
heeft spr. niet, kunnen opmaken hoe het college
en de raad hiertegenover slaan. Spr. is voor
stander van de annexatie. Een eigen electrische
centrale acht spr. niet gewenscht, omdat wij
nooit zoo goedkoop zullen kunnen produceeren,
gelijk R'dam, als massa-producent.
Vervolgens wijst spr. nog op het te kleine
aantal polilie-agenten.
De voorzitter zegt, dat het aantal agen
ten wel wat grooter mocht zijn, maar voegt er
bij, dat de burgerij rustig is en de politie haar
plicht doet.
NIEUWE SCHIEDAMSCHE COURANT
