1
-*r;
DONDERDAG 25 OCTOBER 1928
VIERDE BLAD
PAGINA 4
ff
'r
,£aj«ss
-fff®#
wij'., k
Deze lijn zal de bestaande lijn 5 op bet ge
deelte Beursplein Yan Heusdestraat moeten
peTvangen, daar reeds in het overgangsplan A
jftlt traject niet meer door lijn 5 bereden wordt.
Lijn 18: Hooge BoomenSchiedamscbeweg
Havenstr.West ZeedijkVastelandSchie-
damsche dijkZeevischmarktNoord Blaak
Beursplein.
Deze route is bet Westelijk deel van de
nieuwe geprojecteerde lijn 18, welke lijn dus de
bestaande lijn 7 op baar traject Delfsbaven
Beursplein via West-Zeedijk zal vervangen.
Met het oog op de veiligheid Is bet wensehe-
lij'k de thans bestaande rijtijden in het alge
meen te handhaven. De eiscben, welke in dit
overgangsplan A aan het materieel gesteld
zullen worden, laten niet toe, dait de snelheid
veel meer wordt opgevoerd, dan op het oogen-
Iblik gebruikelijk is.
Overgangsplan B.
Is de nieuwe toestand volgens plan A ver
kregen, dan zullen successievelijk al naar
gelang de nieuwe- en aanhangwagens aanko
men meerdere nieuwe lijnen in dienst ge-
steLd kunnen worden.
Door mij is nagegaan, welke toestand te be
reiken is als de 50 nieuwe motorwagens en 20
nieuwe aanhangwagens, welke thans in bestel
ling zijn, zullen zijn afgeleverd: d.i. dus naar
den tegen woord igen stand van zaken om
streeks Augustus 1929.
Bie toestand is neergelegd in het overgangs
plan B.
De lijnen 1, 2 en 3 zullen geheel dezelfde
route volgen als in het overgangsplan A, be
houdens een kleine wijziging in het tracé van
Hjn 3; n.l. komende van het Noorden, zal in
de richting Linker Maasoever inplaats van de
Gedempte Botersloot en de Kaasmarkt, de
Meent en de Gedempte Binnenrotte hereden
worden, waardoor een groote verkeersverbete-
ring in de oude binnenstad zal zijn ontstaan.
Het eindpunt Matbenesserweg bij de Mathe-
nesserbrug wordt in het overgangsplan B voor
lijn 4 verlegd naar de Hooge Boomen, zoodat
de Matbenesserweg In dit plan een directe ver
binding met het Hofplein en het Maasstation
(Verkrijgen zal.
In het overgangsplan B zal lijn 15 haar defi
nitieve route via de Gedempte Slaak en het
(Dostplein volgen.
Het tracé van lijn 6 wordt in dit overgangs
plan niet gewijzigd. Alleen zal in de richting
Prin3enhoofd de Meent en de Gedempte Bin
nenrotte bereden worden.
De routen der lijnen 7 en 8 zijn in dit plan
dezelfde als die, welke reeds In het overgangs
plan A aangegeven zijn.
Lijn 9 zal in dit overgangsplan haar defini
tieve eindpunt aan den Lange Hilleweg be
reiken, zoodat daarmede dan het voorloopige
(eindpunt aan den Randweg vervallen is.
Als voorloopig eindpunt in het Noorden, zal
in het overgangsplan B lijn 10 in de Jacob
Oatsstraat hij de Zaagmolenstraat kunnen ein
digen.
De routen der tramlijnen 11, 12, 13, 14, 15
en 16 zijn in dit overgangsplan B ongewijzigd
gebleven.
Ook in het overgangsplan B zal de route
(van lijn 17 tot den Rechter Maasoever beperkt
.(blijven. In het Westen zal deze lijn haar defi
nitieve eindpunt aan de Hooge Boomen berei-
■jken.
(Lijn 18: Hooge BoomenSchiedamscheweg
Havens tr.West ZeedijkVastelandScfrie-
jjlamsche dijk—ZeevischmarktNoord Blaak
(BeurspleinWest NIeuwlandiMlddiensteisetr
Groenendaal Oostplein Boezemsingel
1 BoezemstraatRusthoflaan. Hiermede zal lijn
jL8 'haar toekomstig traject geheel berijden.
Lijn 20: SpangenPieter Cornells Hooüt-
i fol-eiuMathenesserdijk Hooge Boomen
J BchiedamschewegN, Binnenweg(Mauritsweg
Sf-Aert van Nesstraat (v. Oldenbarneveltstraat)
OoolslmgelGoudschesingelOostplein.
Lijn 20 zal in het overgangsplan B slechts
gedeeltelijk in exploitatie genomen kunnen
(Worden. Het te volgen tracé is geheel dat van
Ihet definitieve plan.
Lijn 21 zal in overgangsplan B haar defini
tieve route volgen.
Lijn 22: Oude DijkVlietlaanGoudscherij-
eg—BoezemstraatPijperstraat Crooswijk-
pchestraat—iZaagmolendriftZaagmolenstraat
BergwegWaleuburgerweg.
Deze route Is grootendeels de definitieve
route van de geprojecteerde lijn 22; echter zal
4n plan B, inplaats van de Lusthofstraat, de
Oude Dijk bereden worden.
In het overgangsplan B zal lijn 23 Maas-
StationNoordpleinHeer Vrankestraat ge*
j heel volgens het definitieve tramplan geëxplol-
i teerd worden.
Lijn 24: Spangen—MathenesserdijkMathe-
iüesserbrugVierambaehtsstraat Middelland-
t straat's-Gravendljkwal Matbenesserlaan
.Nieuwe BinnenwegEendrachtswegSclieeps-
jTtimnrermanslaanWeaterstraat Willemsplein,
De ze verbinding, waarom herhaaldelijk ver-
Ssocht is door het publiek, wordt in dit over-
gangsplan gegeven; alleen wordt de definitieve
route niet geheel gevolgd, omdat op den aanleg
Van den verbindingsweg 's-Gravendijkwal
1 JSVest-zeedijk gewacht zal moeten worden.
Lijn 25: BeurspleinZuid BlaakPosthoorn-
\,ptee±Gedempte GlashavenWillemsbrugv.
jl. TakstraatKoninginnehrugOranjeboomstr.
j iKreokwegW es t VarkenoordschewegPuit-
'JBckWaanBrielschelaan Wolphaertshocht
JCatendrechtsche LagedijkCarnisselaan.
Op den Linker Maasoever zal lijn 25 in dit
j.|>vei gangsplan haar definitieve route volgen.
iPp den Rechter Maasoever zal voorloopig langs
j b«t spoor van lijn 3 het Beursplein bereikt
(Worden.
Het aantal tramlijnen zal in het Overgangs-
j plan B een belangrijke uitbreiding ondergaan.
Verschillende baanvakken, waarop nu een
(enkele tramlijn rijdt, zullen in dit plan door
(meerdere lijnen bereden worden. Daardoor zal
(het mogelijk zijn op die baanvakken de fre-
jquentie der afzonderlijke tramdiensten te ver-
minderen, echter op zoodanige wijze, dat de
vervoerscapaciteit op de verschillende lijnge
deelten ;n het algemeen geen vermindering
(Ondergaat.
Voor het indienststellen van bovenbedoelde
ramlijnen moeten werken worden uitgevoerd,
vaarvan de kosten zullen bedragen 1.300.000.
Overgangsplan C.
Met laatstgenoemde uitbreiding der tram-
(diensten ia nog niet bereikt hetgeen noodlg
bal zijn om het tramverkeer in Rotterdam op
|tfdoende wijze te regelen.
Voor bet inleggen der lijnen 19, 26, 27 en 28
fen het completeeren der lijnen 3, 4, 5, 10, 11,
3.3, 16, 17, 20, 22 ejn 25 zal in de eerste plaats
boodig zijn het aanschaffen van nog een 70-tal
«t
'W3AVhriVViV\
.«kW*
J/IVHÏlii-K
V' 'I c t
21 'WVV-mSSBKlHivy
•WVQ3IH09
5%-wtr
Svo-Q t3\Lï
r&nTi
woiaSAUPatiau!
/.-A GA "^noafrua
W3Wni?ngoiGV mm mm
M39931 51 NW MrtlfN
H3ÖOcJ9WVttl 3QNVV1S39
3IM?Cfci0AO
OVERGANGSPLAN B.
Route der electrische tram- en autobuslijnen:
L HoningendijkParkkade.
2. Station D.P.Vlaskade.
3. Heer VrankestraatGroene H tile dijk.
Hooge Boomen'Maasstation,
5. OudedijkSpangen.
6. Heer VrankestraatPrinsenhoofd.
7. Hooge Boomen(Maasstatlon.
8. BeurspleinSchiedam.
motorrijtuigen (waarmede een bedrag van circa
2.000.000 is gemoeid) en van een nog nader
te bepalen, aantal aanhangrijtuigen.
Over het aantal benoodigde aanhangrijtuigen
is n.l. thans nog niet veel met zekerheid te
zeggen, omdat dit zeer afhankelijk zal zijn van
de ontwikkeling van het tramverkeer. Door
het invoeren van een groot wagentype zal er
waarschijnlijk minder behoefte aan aanhang
wagens bestaan. Daardoolr zullen die kleine
aanhangwagens, welke hier thans nog dienst
doen, kunnen verdwijnen.
Neemt het vervoer echter in sterke mate toe,
dan zullen nieuwe aanhangwagens moeten
worden aangeschaft, waaronder ook een aan
tal open aanhangwagens.
Deze zaak zal echter opnieuw onder de
oogen moeten worden gezien als het overgangs
plan B eenigen tijd in exploitatie genomen is
men eenige aanwijzingen heeft over het ver
voer langs het gewijzigde tramnet.
In het overgangsplan C zal het geheele tram
plan, behalve lijn 13, tot uitvoering komen.
De exploitatie van het geprojecteerde lijn 13
houdt verband met de verdere uitbreiding van
het Zuidelijk stadsgedeelte.
In het geprojecteerde tracé zijn enkele we
gen opgenomen, waarvan nog niet geheel vast
staat, dat de aanleg spoedig te verwachten is.
Daarom is in het overgangsplan C nog aan
genomen, dat lijn 13 langs de volgende voor
loopige route geëxploiteerd zal moeten worden:
WilhelminakadeParallelwegPaul Kruger-
straat Pretorialaan PutscbelaanHillevliet
RandwegLange GeerGroene Zoom.
De overige tramlijnen zullen alle hun defi
nitieve route berijden.
Hoewel dus de routen der tramlijnen in het
overgangsplan C en het definitieve plan ge
lijk zijn, is dit niet het geval met de dien
sten, welke op de verschillende lijnen ge
reden zullen worden. Het verschil tusschen
overgangsplan C en het ontworpen tramplan
bestaat in hoofdzaak in den minder frequen
tie in dit plan op de verschillende
lijnen onderhouden wordt. In dit plan is de
vervoerscapaciteit zoodanig berekend, dat aan
de verkeersbehoeften in de eerste jaren kan
worden voldaan.
De gestadige groei van Rotterdam zal auto
matisch tot gevolg hebben, een toeneming van
het tramverkeer. De verschillende verkeers-
stroomlngen zijn wel eenigszins na te gaan,
maar met volle zekerheid een tramdlenst op
het over eenige jaren optredende verkeer te
baseeren, Is niet doenlijk.
Daarom is het ook zeer moeilijk thans reeds
te bepalen, welke diensten in het nieuwe tram
net moeten worden gereden en is slechts een
voorloopig schema van deze diensten in het
overgangsplan C ontworpen.
Het lijkt mij noodzakelijk, dat aan de be
drijfsleiding der R.E.T. wordt overgelaten om
binnen bepaalde grenzen (door den gemeente
raad vast te stellen) de tramdiensten te rege
len.
Daartoe zou het volgende voorschrift kunnen
dienen:
„Op de tramlijnen zal moeten worden ge
reden tusschen 8 uur 's morgens en 10 uur
's avonds, met een tusschenpoos van hoogstens
10 minuten.
Vanaf 7 uur tot 8 uur 's morgens en van 10
uur tot 11 uur 's avonds zullen deze twsechen-
poozen hoogstens 15 minuten mogen bedragen.
Voor autobuslijnen mogen de tusschenpoo-
zen op dezelfde tijden als bovengenoemd, hoog
stens resp. twintig en dertig minuten bedra
gen.
De regeling van de tram- en autobusdiensten
tusschen 1 uur 's avonds en 7 uur 's morgens
is aan de Directie der R. E. T. over te laten.
Afwijkingen' van dit voorschrift moeten door
den gemeenteraad worden vastgesteld".
Met dit voorschrift kunnen, de tramdiensten
9. AelbrechtepleinLange Hilleweg.
10. RuigeplaatwegZaagmolenstraat.
11. MathenesserpleinLisehpleiu.
12. Station D.P.Groenezoom.
13. "WilhelminakadeGroene Hilledijk.
14. Willemsplein—Hlllegersberg.
15. OrooswijkSpangen.
16. OudedijkVan Heusdestraat.
17. Hooge BoomenBeursplein.
18. Hooge BoomenGrooswijk.
20. OostpleinSpangen,
zoo economisch mogelijk worden ingelegd,
d.w.z. zich telkens aanpassen aan de eischen
van het verkeer.
Naar een globale schatting zullen voor de
uitvoering van dit overgangsplan C de vol
gende bedragen noodig zijn:
a) voor aanschaffing van motorwagens
ƒ2.000.000;
b) voor aanschaffing van aanhangwagens
pro memorie:
c) voor uitbreiding van sporen en wijziging
van bestaande complexen 1.800.000.
Het is zeer moeilijk om thans reeds vast te
leggen, welke van deze werken het eerst moe
ten worden uitgevoerd, mede ,in verband met
de wijzigingen der verkeerswegen In de bin
nenstad en de uitbreidingen der buitenwijken,
zooals b.v. liét Zuidelijk stadsgedeelte en Blij-
dorp.
Het lijkt mij daarom gewensclit, dat, indien
de gemeenteraad zioli in principe kan veree-
migen met het definitieve plan, voorloopig
slechts die credieten wórden toegestaan, welke
noodig zijn voor de uitvoering van het over
gangsplan B.
Zoodra dit tot stand gekomen is, kan dan
opnieuw worden, overwogen, welke werken
ondernomen moeten worden, om naar de als
dan gewijzigde toestanden de meest doeltref-
fende wijzigingen en uitbreidingen ter hand te
nemen.
AUTOBUSDIENSTEN.
Afzonderlijke vermelding verdienen nog de
autobusdiensten in de verschillende overgangs
stadia.
Op 1 October (na afloop der „Nenijto") heeft
de R. E. T. de beschikking over 14 autobussen,
waarvan er reeds 5 stuks bestemd zijn voor
een autobusverbinding met Overschie, ter ver
vanging van den bestaande benzinemotortram-
dienst. Deze lijn zal eventueel geëxploiteerd
worden onder het lijnnummer D.
De autobusdienst Bzal tijdelijk tot het
Henegouwerplehi kunnen worden doorgevoerd.
In hét overgangsplan A zullen de in het de
finitieve plan geprojecteerde autobuslijnen B,
D en F geëxploiteerd kunnen worden.
Tusschen de Charloisschekade en het Tuin
dorp Heyplaat zal voorloopig door middel van
autobuslijn F met een 20-minutendienst kun
nen worden volstaan.
In het Overgangsplan B is gerekend op de
autobusdiensten Autobuslijn A Pompenburg-
singelKatendrechtautobuslijn B Maas
stationBlijdorp autobusdienst C Station
D. P.Keilehaven autobusdienst D Rotter
damOverschie autobusdienst F Charlois-
sche kade—Tuindorp Heyplaat terwijl op de lij
nen B, D en F de diensten van Overgangsplan
A gehandhaafd kunnen blijven.
Voor de nieuwe lijnen A en C zullen 14 auto
bussen moeten worden aangeschaft, waarmede
een bedrag van ca. 238.000 gemoeid is.
Vervolgens zullen dan nog in Overgangsplan
O moeten worden ingelegd de twee volgende
autobuslijnenAutobuslijn E Van Hogen-
dorpspleinKralingsche Veer autobuslijn Hi
BoschpolderpleinBergweg Ceintuurbaan
Voor de lijnen E en H zijn dan noodig 12
autobussen ft ƒ17.000, d.i. een totaal bedrag
yan 204.000.
In verband met de regeling, betreffende de
intrekking der vergunningen van de particu
liere autobushouders, bestaat cle mogelijkheid,
dat de autobuslijnen E en H nog zullen moe
ten worden Ingelegd, vóórdat over het over
gangsplan O een definitief besluit is genomen.
Bovengenoemd bedrag van 204.000 zal in
dat geval afzonderlijk worden aangevraagd.
21. Honingeridij'kAelbrechtsplein.
22. OudedijkWalenburgerweg.
23. MaasstationHeer Vrankestraat,
24. Spangen—Willemsiplein.
25. BeurspleinCarnisselaan.
A. PampenburgsingelKatendrecht.
B. MaasstationBlijdorp,
C. Station D.P.Keilehaven.
D. v, Hogendorpsplein-Overschie.
F. CharloischekadeHeyplaat,
Directe verbinding
StationspleinHenegouwerplein.
Het kan niet worden ontkend, dat bij de uit
voering van het definitieve tramplan de bezet
ting van de Kruisstraat en de Kruiskade nog
aanzienlijk wordt vergroot en dat hierin tijdig
zal moeten worden voorzien, teneinde verkeers
stremmingen te voorkomen.
In verband daarmede heb ik d.d. Augustus
1928 een voorstel ingediend om rechtstreeksche
verbindng van het Stationsplein met het He
negouwerplein te verkrijgen door het aanleggen
van een dubbel tramspoor tusschen de Dier
gaarde en het rangeerterrein van het spoor
wegstation Rotterdam-D.P.
Indien deze verbinding tot stand kan komen,
zal het tramverkeer een gvoote verbetering on
dergaan.
De lijnen 4, 15, 21 en 27 kunnen dan n.l.
achter langs de Diergaarde worden geleid,
waarvan lijn 4 door de Graaf Florisstraat kan
worden gelegd.
Moch dit plan op onoverkomelijke bezwaren
stuiten, dan zullen binn-en zeer korten tijd andere
middelen moeten worden toegepast tot verbete
ring van het verkeer in de Krusstraat en langs
de Kruiskade.
Stroomvoorziening.
Bij de uitbreiding van het tramwegnet, zal
het bovengrondsche tractlenet tegelijkertijd een
belangrijke wijziging moeten ondergaan.
Hiermede dient noodgedwongen een betere
outillage van het voedingkabelnet gepaard te
gaan.
Het bestaande tramkabelnet (voorzoover dit
het Rechter Maasoevergedeelte der stad be
treft) wordt uitsluitend uit de Centrale Schie-
haven gevoed, terwijl het stadsgedeelte ten
Zuiden van de Maas wordt gevoed uit het on-
derstaton Wilhelminakade.
Speciaal de stroomvoorziening van het eerst
genoemde gedeelte van het bestaande tramnet
zal bij eenige uitbreiding der bestaande dien
sten noodzakelijk moeten worden verbeterd.
Een te licht uitgevoerd tramkabelnet brengt
n.l. onderstaande nadeelige gevolgen met zich
mede
lo. Een groot energieverlies in de voedings
kabels en het bovengrondsche tractlenet.
Deze verliezen komen ten laste van het tram
bedrijf, daar de stroomlevering door het G.E.B.
in de Centrale van het G.E.B. resp. onderstation
wordt gemeten.
2o. Een sterke spanningsdaling, speciaal In
die stadsgedeelten, waar dit zeer ongewenscht
Is.
Daar de rijsnelheid ongeveer evenredig met
de spanning vermindert, krijgen de motorwa
gens veel kleinere snelheden wanneer een
sterke daling der rij draadspanning optreedt.
3o. Het tijdsverlies, veroorzaakt door dc
kleinere snelheden, in 2 genoemd, beïnvloedt
de vervoerscapaciteit in sterk ongunstigen zin,
zoodat bij eenzelfde dienstfrequentie meer rol
lend materieel noodig is, hetgeen meerdere
kosten medebrengt.
Teneinde nu aan, het bestaande voedingkabel
net dusdanige uitbreiding of wijziging te ge
ven, dat bovengenoemde bezwaren woTden voor
komen, zullen verschillende werken moeten
worden Uitgevoerd.
Aangezien de inrichtingen voor de stroom
voorziening en ook het voedingkabelnet tot de
zorgen van het G, E. B. behooren, is met den
Directeur van dit bedrijf overeengekomen, dat
door hem, in samenwerking met de R. E. T.,
t..z.t. voorstellen zullen worden ingediend, om
tot de noodige wijzigingen en uitbreidingen te
komen op een voor de gemeente Rotterdam zoo
voordeelig mogelijke wijze.
Rentabiliteit.
Ten einde een inzicht te krijgen in de finan-
ciëele gevolgen van de hier yoorgestelde wijzi
gingen in het tramnet en de tramdiensten, als
mede van de invoering der autobusdiensten, is
door mij de volgende berekening opgezet.
Over het loopende jc*v kan woixien geirekend
op een vervoer van 79.000.000 reizigers; in
overgangsiplan A kan dit hoogstwaarschijnlijk
wel worden opgevoerd tot 76.000.000.
Dit cijfer zal na verbetering van het tramnet
volgens overgangsplan B, waarmede zooveel
meer vervoergelegeniheid wordt geboden, en na
opheffing grootendeels der particuliere
autobus lijn en (die een vervoer van ca.
10.000.000 reizigers aanwijzen) wal belangrijk
zijn te verhoogsnm.i. kan wel gerekend wor
den op 140 ritten per inwoner, hetgeen over
eenkomt met een aantal reizigers van ongeveer
88.000.000.
Het spreekt wel vanzelf, dat de schatting
van het aantal reizigers ma uitvoering van het
overgangsplan C niet meer dan een zeer glo-
ibale kan zijn. Het lijkt mij echter niet onaan
nemelijk, dat na de totstandkoming van een
goed geoutilleerd tram- en autobusbedrijf met
uitschakeling der particuliere autobuslijnen wel
op een vervoer van 160 ritten per inwoner ge
rekend mag wordien, hetgeen overeenkomt met
een vervoer van 102.000.000 reizigers.
Hiervan uitgaande en verder aannemende,
dat de tram- en autobusdiemsten der R.E.T.
volgens bovengenoemde voorstellen zullen wor
den gereden, ben ik gekomen tot exploitatie-
cijfers, die een beeld trachten te geven van de
rentabiliteit in de verschillende bedrijfstoe-
s tanden.
Indien men de cijfers, resp. aangevende het
aantal ritten per Inwoner, ibet aantal reizigers
per wagen-K.M., het aantal wagen-K.M. per
inwoner en de gemiddelde snelheid, vergelijkt
met de bedrijfsstatiistiek der tramwegen in an
dere steden dan blijkt, dat allengs toestanden
worden bereikt, die meer in overeenstemming
zijn met het tramverkeer In andere groote .ste
den.
Uit 'bovenbedoeld overzicht valt m.i. wel af
te leiden, dat de rentabiliteit van het bedrijf
niet in het gedrang behoeft te komen door de
hlenbedoelide plannen uit te voeren, doch dat
er van een winstgevend bedrijf voorloopig geen
sprake kan zijn, d.w.z. dat er na uitkeering van.
de renten der geleende kapitalen en de nood-
zakelijke afschrijvingen, geen overschot blijft.
Daarom blijft voorzichtigheid in de uitgaven,
vooral wat betreft de exploltatieuitgaven, drin
gend geboden.
Reeds heb ik er in een van mijn vorige rap
porten op gewezen, dat verbetering van het
tramnet relatief vermindering van de inkomsten
beteekent, omdat het publiek minder genood-
zaakt zal zijn van 2 lijmen gebruik te maken
als het zijn doel wil bereiken.
Het zal de vraag zijn, of deze vermindering
van inkomsten op den duur wel gecompen
seerd zal kunnen wonden door de mindere ex
ploitatiekosten, welke een gevolg zullen zijn
van de snellere diensten en het groot-er aantal
•plaatsen in de nieuwe wagens.
Een overzicht geeft eenige aanwijzing, dat
deze vraag bevestigend kan worden beantwoord.
De uitbreiding van bet tramnet en de aan
schaffing van nieuw materieel ln verband met
de verschillende overgangstoestanden brengen
echter met zich mede een toename van het ka
pitaal, dat in het bedrijf wordt vastgelegd. -Als
gevolg hiervan moet jaarlijks een steeds groo-
ter bedrag voor rente en afschrijvingen gere
serveerd worden. Dit bedrag kan gevonden
worden uit het exploitatieoverschot.
Buiten beschouwing is gelaten de ren te ver
mindering tengevolge van de aflossingen, dia
door de afschrijvingen mogelijk worden ge
maakt. Hierbij zouden n.l. tijdsfactoren moeten
worden ingevoerd, die thans bezwaarlijk te be
palen zijn.
Eveneens zijn de inkomsten der reclames en
huren van gebouwen niet in deze becijferingen
opgenomen, omdat deze bedragen van onder
geschikt belang zijn, vergeleken met de ge
schatte opbrengst van het Vervoer.
Op de rentabiliteit is verder nog van in
vloed de bouw van nieuwe remises en garages,
alsmede de verbouwing en uitbreiding van de
centrale werkplaats met het aanschaffen van
nieuwe werktuigen en gereedschappen, waar-,
over u nog de noodige voorstellen zullen be
reiken. De lasten aan rente en afschrijvingen,
die als gevolg van deze laatste uitbreidingen
nog op het bedrijf zullen gelegd worden, zul
len vermoedelijk alleen gecompenseerd kunnen
worden door een aanzienlijke verlaging van da
thans voor het trambedrijf geldende hooge
electriclteitS'tarleven.
Aangezien de invloed van deze posten telken
jare op de jaarbegrooting tot uiting zal komen,
lijkt het mij niet noodzakelijk om hiervan thans
reeds uitvoerige 'gegevens te verzamelen en
daarmede de onderhavige plannen langer op
te houden.
Ten slotte zjj nog opgemerkt, dat de renta-
biliteitsberekeningen o.a. zijn gebaseerd op het
reizigersvervoer, dat over één of meer jaren
zal plaats vinden, en dat de ontwikkeling van
het bedrijf niet met absolute zekerheid is te
voorzien, terwijl de begrootingen weinig of geen
ruimte meer overlaten; daarom is de kans o-p
tijdelijke depressie natuurlijk niet geheel uit
gesloten.
Eindvoorstel.
Zooals in het voorgaande is betoogd, is het
de (bedoeling, dat voorloopig niet meer van de
onderhavige plannen wordt uitgevoerd dan ln
„overgangsplan B" is venmeid.
Overgangsplan C zal m.i. later opnieuw naar
de eventueel gewijzigde toestanden moeten
worden onderzocht en aan het oordeel van den
Gemeenteraad moeten worden onderworpen.
In .verband daarmede heb ik de eer U voor
te stellen wel te willen bevorderen, dat met
ingang van nader door Burgemeester en "Wet
houders te bepalen data de tram- en autobus-
diensten successievelijk zoodanig worden ge
wijzigd en ingelegd, als in de hierboven ge
noemde overgangB'plannen A en B werd voor
gesteld en dat daarvoor worden beschikbaar
gesteld de volgende bedragen:
lo. voor de uitvoering der werken noodig
voor overgangsplan A 115.000;
2o. voor de uitvoering der werken noodig
voor overgangsplan B 1.300.000;
3o. voor de aanschaffing vam. 14 stuks auto
bussen 17.000 238.000, totaal 1.653.000.
Ton slotte zon ik gaarne worden gemachtigd!
om de tram- en autodiensten te regelen over
eenkomstig het ontwerp-rvoorschrift dat boven'
is vermeld.
